context
stringlengths 217
1.95k
| question
stringlengths 12
148
| answer
stringlengths 3
799
| wiki_id
int64 200
4.45M
|
|---|---|---|---|
Klub je osnovan 1932. godine pod imenom NK Šibenik. Od osnivanja kluba pa do raspada bivše države nije imao većih uspeha. Godine 1992. promenio je ime u HNK Šibenik i takmičio se u Prvoj ligi Hrvatske do sezone 2002/03, kada ispada u Drugu ligu. Tek 2006. godine se vratio u Prvu ligu ali uz dosta sreće, jer kao prvak Druge lige - Jug nisu igrali dodatne kvalifikacije s prvakom Druge lige - Sever, jer protivnički klub nije dobio licencu za Prvu ligu. Šibenik svoje utakmice kao domaćin igra na igralištu Šubićevac, koje se nalazi u istoimenom delu grada i ima kapacitet za 3 412 gledalaca. | Gde Šibenik igra svoje utakmice kao domaćin? | Šibenik svoje utakmice kao domaćin igra na igralištu Šubićevac. | 231,372 |
Ulica nosi ime po Milenku Pavloviću, pilotu Vojske Jugoslavije i komandantu 204. lovačko-avijacijskog puka koji je poginuo u borbi sa NATO eskadrilom iznad Valjeva 4. maja 1999. tokom NATO bombardovanja SRJ. Ulica Pukovnika Milenka Pavlovića nalazi se na raskrsnici ulica Majora Zorana Radosavljevića, Jovana Brankovića i Carice Jelene. Orijentisana je u pravcu severozapada i završava se ulicom Kralja Petra I Karađorđevića koja čini njen produžetak.. Na broju 2 ulice nalazi se Crkva Svetih Arhanđela Mihaila i Gavrila koja je podignuta 1785. godine u baroknom stilu i predstavlja spomenik kulture Beograda. | Kako se zove ulica poznata po pilotu Milenku Pavloviću? | Ulica se zove Pukovnika Milenka Pavlovića. | 4,313,423 |
Vikipedija:Nepoznat datum — (oko 1.) Seneka (-{Lucius Annaeus Seneca}-), rimski državnik, filozof i istraživač († 65.) Vikipedija:Nepoznat datum — (oko 1.) Stefan, arhiđakon prvobitne jerusalimske crkve i srodnik apostola Pavla († između 36. i 40.) Vikipedija:Nepoznat datum — (oko 1.) Đakon Nikanor, arhiđakon prvobitne jerusalimske crkve († oko 76.). Napomene: Dionizije Mali (-{Dionysius Exiguus}-) je (oko 470-540) greškom proračunao ovu godinu kao godinu rođenja Isusa Hrista. Po sadašnjim saznanjima je Isus od Nazareta rođen između 7. i 4. p. n. e. U Rimskom carstvu su godine nazivane po konzulima. "Hrišćansko računanje vremena" je od strane Crkve uvedeno tek oko 1060. godine. | Kada je greškom proračunata godina rođenja Isusa Hrista? | Godina rođenja Isusa Hrista je greškom proračunata oko 470-540. | 2,963 |
Pafnutije Zatvornik monah Kijevo-Pečerskog manastira, zatvornik, svetitelj, živeo u 13. veku. Pravoslavni svetitelj, koji se proslavlja 15. (28.) februara i 28. avgusta (10. septembra). U njegovom žitiju stoji da je ceo život neprestano plakao i uzdisao. Govorio je o vremenu odvajanja duše od tela, kako će Anđeli i duhovi zlobe okružiti čoveka, pokazati sva njegova dela - dobra i zla, podsećati ga na sve njegove misli i želje, koje je zaboravio i koje nije smatrao grehom. Prepodobni Pafnutije pustinjak zatražio je da bude zazidan u ćeliju, dobrovoljno se odrekao sveta i njegovih zadovoljstava u potpunosti. Prema običaju Pečerske lavre, pustinjaci su svakodnevno ostavljali na prozoru čašu vode i koricu hleba. Ako su hleb i voda ostali netaknuti, znali bi da je monah koji tamo živi već umro. Mošti Monaha Pafnutija počivaju u Teodosijevim (Dalekim) pećinama Lavre [2] pored moštiju Mojsija Čudotvorca, Ilariona Šimnika i nedaleko od podzemne Crkve Blagoveštenja Presvete Bogorodice. | Šta bi se desilo ako bi hleb i voda ostali netaknuti na prozoru? | Ako bi hleb i voda ostali netaknuti na prozoru, to bi značilo da je monah koji tamo živi već umro. | 4,238,615 |
Džon Skot Liri (; Šasta, 29. decembar 1881 — San Francisko, 1. jul 1958) je bio američki plivač slobodnim stilom, dvostruki osvajač olimpijskih medalja na Letnjim olimpijskim igrama 1904. Bio je član Plivačkog kluba Olimpik iz San Franciska. Na Olimpijskim igrama 1904. takmičio se u dve discipline. U prvoj na 50 jardi osvojio je srebrnu, a u drugoj na 100 jardi bronzanu medalju. Godine 1905. Liri je postao učenik australijskog selektora Sida Kavila, koji mu je pokazao modifikovali oblik tadašnjeg slobodnog plivanja, australijski kraul. Bio je prvi Amerikanac koji je napustio stari stil plivanja i u toku 1905. i 1906. je dominirao američkim plivanjem, dok i Čarls Danijels nije prihvatio novi stil i povratio svoju poziciju najboljeg plivača Amerike u to vreme. U Portlandu 18. jula 1905, Džon Skot Liri član Olimpik kluba iz San Franciska, ušao je u istoriju svetskog plivačkog sporta, jer je postao prvi plivač koji je plivao 100 metara za 60 sekundi.. | Ko je bio učitelj Džona Skota Lirija? | Sid Kavil | 666,503 |
Markos Bagdatis (; rođen 17. juna 1985. u Paramiti), na grčkom Markos Pagdatis (), poznat sinkretički kao Markos Bagdatis, bivši je kiparski teniser grčkog porekla. Najveći uspesi u karijeri su mu dostizanje 8. mesta na ATP listi, osvajanje četiri turnira i dostizanje finala Otvorenog prvenstva Australije 2006. godine. Tokom Otvorenog prvenstva Francuske 2008. godine, Bagdatis je pretrpeo ozbiljnu povredu zgloba, zbog koje je bio primoran da propusti sve turnire u 2008. godini. Karijeru je završio na Vimbldonu 2019. godine. | Koji su najveći uspesi u karijeri Markosa Bagdatisa? | Najveći uspesi u karijeri Markosa Bagdatisa su dostizanje 8. mesta na ATP listi, osvajanje četiri turnira i dostizanje finala Otvorenog prvenstva Australije 2006. godine. | 285,862 |
Nortriptilin je lek iz druge generacije tricikličnih antidepresiva (TCA), koji se prodaje kao hidrohloridna so pod imenima Sensoval, Aventil, Pamelor, Norpres, Alegron, Noritren i Nortrilen. On se koristi u tretmanu kliničke depresije i dečje noćne enureze (mokrenja kreveta). Osim toga, on se ponekad koristi za hronične bolesti, kao što su sindrom hroničnog umora, hronični bol i migrena, i emocionalna labilnost u nekim neurološkim stanjima. Nortriptilin je aktivni metabolit amitriptilina koi se demetiliše u jetri. On inhibira ponovno preuzimanje norepinefrina (noradrenalina), i u manjoj meri serotonina. On ima zanemarljiv efekat na preuzimanje dopamina. Nortriptilin takoše ima antagonistno dejstvo na mnoštvo receptora: | Kako se Nortriptilin prodaje? | Nortriptilin se prodaje kao hidrohloridna so pod imenima Sensoval, Aventil, Pamelor, Norpres, Alegron, Noritren i Nortrilen. | 652,054 |
Dragičinski rejon (; ) administrativna je jedinica drugog nivoa u južnom delu Brestske oblasti i Republike Belorusije. Dragičinski rejon obuhvata teritoriju površine 1.855,06 km² i na 8. je mestu po površini među rejonima Brestske oblasti. Na jugu se graniči sa Ukrajinom, na istoku je Ivanavski, na severu Bjarozavski, a na zapadu Kobrinski rejon. Od severa ka jugu proteže se dužinom od 41 km, odnosno 51 km u pravcu zapad-istok. Preko južnog dela rejona prelazi plovni kanalski put Dnjepar-Bug, a najvažniji vodotoci su reke Jaseljda i Njasluha. Dragičinski rejon je osnovan 15. januara 1940. kao deo tadašnje Pinske oblasti. U sastavu Brestske oblasti je 1954. godine. Prema rezultatima popisa iz 2009. na tom području stalno je bilo naseljeno 42.948 stanovnika ili u proseku 23,15 st/km². Administrativno rejon je podeljen na područje grada Dragičina koji je ujedno i administrativni centar rejona, na varošicu Antopalj i na još 14 seoskih opština. Preko centralnog dela rejona prolazi važna železnička linija Brest—Gomelj. Najvažniji drumski pravci koji prolaze preko rejona su M10 (Rusija—Gomelj—Kobrin), R84 (Bjaroza—Dragičin) i R136 (Vojtešin—Homsk—Dragičin). | Sa kojim rejonima Dragičinski rejon graniči na severu, istoku i zapadu? | Na severu se Dragičinski rejon graniči sa Bjarozavskim rejon, na istoku sa Ivanavskim rejon, a na zapadu sa Kobrinskim rejon. | 780,948 |
Duško Babić (Glamoč, 1959) je srpski književnik, doktor nauka, upravnik Srpske književne zadruge i nekadašnji direktor Filološke gimnazije u Beogradu. Rođen je 1959. godine u Glamoču. Završio je studije jugoslovenske i opšte književnosti na Filološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu 1983. godine, na kojem je 2003. godine doktorirao sa temom "Mističko iskustvo u pesništvu srpskog romantizma". Radio je kao profesor književnosti u Filološkoj gimnaziji u Beogradu od 1995. godine. Između 2007. i 2019. godine je bio njen direktor. | Koja je bila Duškova funkcija između 2007. i 2019. godine? | Duško Babić je bio direktor Filološke gimnazije u Beogradu između 2007. i 2019. godine. | 4,227,192 |
Koiči Tanaka (, Tojama, 3. avgust 1959) je japanski hemičar. Dobio je Nobelovu nagradu za hemiju 2002. za razvoj inovativne metode analize bioloških makromolekula masenom spektrometrijom. Nagradu je podelio sa Džon Benet Fenom i Kurtom Vitrihom. Diplomirao je 1983. na Univerzitetu Tojama u Japanu, i jedini je dobitnik Nobelove nagrade u naučnim disciplinama bez postdiplomskog školovanja. Od diplomiranja zaposlen je u Šimadzu korporaciji gde razvija masene spektrometre. Za analizu makromolekula, recimo proteina, masenom spektrometrijom, analizirana supstanca se mora jonizovati i pretvoriti u paru tako što se ozračuje laserom. Problem je u tome što jak laserski zrak razbija strukturu supstance. Tanaka je februara 1985. otkrio da korišćenjem matrice od finog metalnog praha u glicerolu, posmatrana materija može da se jonizuje bez razaranja strukture. Ovaj patent je prijavljen 1985. i svetu predstavljen 1987. pod imenom meka laserska desorpcija (-{soft laser desorption}-). Sličan metod (-{MALDI}-) su 1985. razvili Mihael Karas i Franc Hilenkamp. | Kada je Tanaka otkrio metod meke laserske desorpcije? | Tanaka je otkrio metod meke laserske desorpcije u februaru 1985. | 444,779 |
Selo Kumarino se nalazi u istorijskoj oblasti Povardarje. Selo je između leve obale Vardara na zapadu i Ovčeg polja na istoku, na približno 400 metara nadmorske visine. Većinsko stanovništvo u naselju su etnički Makedonci (100%). Do početka 20. veka Turci su čini većinu seoskog stanovništva, a potom su se spontano iselili u maticu. | Kako se zove polje koje se nalazi na istoku sela? | Ovčeg polja | 597,266 |
Austrija je učestvovala na Evropskom prvenstvu 2010. održanom u Barseloni, Španija, od 27. jula do 1. avgusta sa 15 sportista (11 muškaraca i 4 žene). koji su se takmičili u 12 discilina. Austrijski predstavnici nisu osvojili nijednu medalju, a najbolji plasman je ostvario trkač na 1.500 metara Andreas Vojta koji je osvojio 11 mesto. | U kojoj disciplini je Andreas Vojta zauzeo 11. mesto? | Andreas Vojta je zauzeo 11. mesto u trci na 1.500 metara. | 607,861 |
Bitka kod Homburga vođena je 9. juna 1075. godine između Svetog rimskog carstva i Saksonije tokom Saksonskog ustanka. Bitka kod Homburga je jedna od prvih bitaka vitezova. U prvim redovima su se borili najistaknutiji kneževi. Na strani Henrika IV, pešaci se uopšte ne spominju. Na saksonskoj strani pešaci nisu stupili u borbu, ali su nakon poraza masakrirani. Bili su to mobilisani seljaci nevični oružju. U to vreme, oni u poređenju sa vitezovima nisu imali nikakve borbene vrednosti. | Kakvu su borbenu vrednost imali seljaci u poređenju sa vitezovima? | Seljaci u poređenju sa vitezovima nisu imali nikakvu borbenu vrednost. | 1,299,255 |
Makedonija je do sada pet puta samostalno učestvovala na svetskim prvenstvima u dvorani. Prvi put je učestvovala na jedadvanaestom Svetskom prvenstvu 2006. u Valensiji. Atletičari Makedonije su učestvovali na nekim od tih takmičenja, kao deo SFR Jugoslavije (1987—1991). Na svetskim prvenstvima u dvorani Makedonija nije osvajala medalje, tako da se posle Svetskog prvenstva 2016. na večnoj tabeli osvajača medalja nalazi na 83. mestu u grupi zemalja koje nisu osvajale medalje. Isto tako atletičari Makedonije nikad nisu bili finalisti neke od disciplina (prvih 8 mesta), pa nikad nisu bili ni na tabelama uspešnosti pojedinih prvenstava. Razlika u gornje dve tabele za 1 muškog takmičara nastala je u ovoj tabeli, jer je svaki takmičar bez obzira koliko je puta učestvovao na prvenstvima i u koliko raznih disciplina na istom prvenstvu, računat samo jednom. | Na kojem mestu se Makedonija nalazi na večnoj tabeli osvajača medalja posle Svetskog prvenstva 2016.? | Makedonija se nalazi na 83. mestu na večnoj tabeli osvajača medalja posle Svetskog prvenstva 2016. | 1,406,153 |
Kosmos-1355 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-1355 je lansiran sa kosmodroma Tjuratam, Bajkonur, SSSR, 29. aprila 1982. Raketa-nosač R-36 ili RT-2 (8K67, NATO oznaka -{SS-9 Scarp}- ili 8K98, NATO -{SS-13 Savage}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. Masa satelita pri lansiranju je iznosila 3800 kilograma. Kosmos-1355 je bio vojni izviđački satelit za praćenje flote. | Koliko je satelita lansirano u okviru programa Kosmos? | Preko 2400 satelita je lansirano u okviru programa Kosmos. | 322,610 |
Mlade snage istrage () američki je akcioni komedijski film iz 2019. godine, snimljen u režiji Lesli Kolins Smol. Premijera je održana u Sjedinjenim Američkim Državama 21. januara 2019. na Nikelodionu. Radnja se odvija u Bikslerovoj dolini, gde Zander Devit uz pomoć Kenzi Mesine, Kjare Džin i Čarlija Devita pokušava da pronađe svog oca koji je nedavno pre toga otet. Glavne uloge u filmu tumačili su Džejs Norman, Arijel Martin, Ed Begli Mlađi, Samijah Vomak i Dejvid Klejton Rodžers. U Srbiji, Crnoj Gori, Republici Srpskoj i Severnoj Makedoniji film je premijerno prikazan 27. aprila 2019. godine na kanalu Nikelodion, sinhronizovana na srpski jezik.. | Gde se odvija radnja filma? | Radnja filma "Mlade snage istrage" odvija se u Bikslerovoj dolini. | 4,029,510 |
Iredentizam je naziv za nacionalističke pokrete i ideologije koji se zalažu za menjanje državnih granica kako bi etničke manjine koje žive na pojedinom području došle pod vlast države gde čine većinu. Naziv dolazi od izraza Italia Irredenta koga su u drugoj polovini 19. veka koristili italijanski nacionalisti kako bi opisali područja sa značajnom italijanskom manjinom koji su nakon završetka ujedinjenja Italije ostali van vlasti nove italijanske države. S obzirom da su Evropi, pogotovo njenim istočnim delovima, granice gotovo nikada nisu bile ili nisu mogle biti povučene u skladu sa etničkim sastavom stanovništva (koji se isto tako menjao u skladu sa raznim ekonomskim, političkim i demografskim trendovima), gotovo svaka nacionalna država u 20. veku je, na jedan ili drugi način, ili imala vlastiti iredentistički pokret ili bila pogođena istim. Iredentizam je i danas službena politika nekih država i uzrok tinjajuće nestabilnosti u mnogim delovima sveta (spor Indije i Pakistana oko Kašmira, kinesko nepriznavanje Tajvana kao samostalne države). | Zašto su granice Evrope često bile povučene bez uzimanja u obzir etničkog sastava stanovništva? | Granice Evrope su često bile povučene bez uzimanja u obzir etničkog sastava stanovništva zbog različitih ekonomskih, političkih i demografskih trendova koji su uticali na formiranje država i granica. | 81,317 |
Trka na 400 metara sa preponama za muškarce, je jedna od 47 disciplina atletskog programa na Letnjim olimpijskim igrama 2016. u Rio de Žaneiru, Brazil. Takmičenje je održano od 15. do 18. avgusta na Olimpijskom stadionu Žoao Avelanž. Titulu olimpijskog pobednika sa Olimpijskih igara u Londonu 2012 neće braniti Feliks Sančez iz Dominikanske republike. Takmičenje u ovoj disciplini se održavalo u tri dana. Prvog dana u kvalifikacijama su učestvovali svi takmičari podeljeni u 6 grupa iz kojih su se po 3 prvoplasirana i 6 po postignutom rezultatu (ukupno 24) plasirali u polufinale. Drugog dana u polufinalu takmičari su podeljeni u tri grupe iz koji su se po dvojica prvoplasiranih i dvojica po postignutom rezultatu plasirali u finale. Finale je održano trećeg dana. Takmičari su bili podeljeni u 6 grupa. U polufinale su se kvalifikovala po 3 prvoplasirana iz svake grupe (KV) i 6 na osnovu postignutog rezultata (kv)., U finale su se plasirala po prva dvojica iz sve tri grupe (KV) i dvojica na osnovu postignutog rezultata (kv)., | Koliko grupa je bilo u finalu trke na 400 metara sa preponama na Letnjim olimpijskim igrama 2016? | U finalu trke na 400 metara sa preponama na Letnjim olimpijskim igrama 2016. bilo je 6 grupa. | 1,413,119 |
Sfingozin-1-fosfatni receptor 3 je ljudski gen koji kodira G protein spregnuti receptor za koji se vezuje lipidni signalni molekul sfingozin 1-fosfat (-{S1P}-). stoga je ovaj receptor takođe poznat kao -{S1P3}-. Ovaj protein je član EDG familije receptora. On doprinosi regulaciji angiogeneze i funkcija vaskularnih endotelnih ćelija. | Kako Sfingozin-1-fosfatni receptor 3 doprinosi regulaciji angiogeneze? | Sfingozin-1-fosfatni receptor 3 doprinosi regulaciji angiogeneze putem funkcija vaskularnih endotelnih ćelija. | 613,349 |
Boris Trajkovski (Monospitovo, 25. jun 1956 — Berkovići, 26. februar 2004) bio je predsednik Republike Makedonije od 1999. do 2004. godine. Poginuo je u vazduhoplovnoj nesreći 2004. u Bosni i Hercegovini. Rođen je u selu Monospitovo, u opštini Murtino blizu grada Strumice u metodističkoj porodici. Diplomirao je na Pravnom fakultetu univerziteta Sveti Ćirilo i Metodije u Skoplju 1980, nakon čega je otišao u SAD na specijalizaciju. Specijalizovao je privredno i radno pravo. U Americi se oženio i primio protestantizam. Do 1997. bio je rukovodilac pravne službe preduzeća Sloboda u Skoplju. Od 1997. do 1998. bio je šef kabineta gradonačelnika u opštini Kisela Voda, a od 21. decembra 1998. zamenik ministra inostranih poslova, ali je na tom mestu ostao manje od godinu dana. Na predsedničkim izborima 1999. Trajkovski je pobedio kao kandidat stranke VMRO-DPMNE i postao drugi predsednik Severne Makedonije. Za vreme njegovog mandata je potpisan Ohridski mirovni sporazum 2001. čime je završen sukob Nacionalne oslobodilačke armije i makedonskih snaga bezbednosti i njime su unapređena prava Albanaca u Severnoj Makedoniji. Poznat je kao borac za priznanje ustavnog imena Makedonije u svetu. Nastradao je 26. februara 2004. u avionskoj nesreći na brdu Vršnik u mjestu Poplat u Opštini Berkovići. Na sahrani Borisa Trajkovskog je bilo oko 50 delegacija iz celog sveta. | Kada je potpisan Ohridski mirovni sporazum? | Ohridski mirovni sporazum je potpisan 2001. godine. | 35,244 |
Koine je oblik starogrčkog jezika koji je služio kao zajednički jezik helenističkog sveta i bio je standardizovan jezik tokom helenističkog perioda. Jezik potiče iz grčkog jezika pomešan sa nekoliko dijalekta.. Jezik je bio korišćen kao administrativni jezik u oblastima pod helenističkim uticajem. Grčki Koine razvio se kao zajednički dijalekt između vojnika Aleksandra Velikog. Nakon osvajanja makedonskih regija, dijalekt je proširen od Egipta pa sve do granice Indije. Iako su se elementi grčke koine oblikovali i formirali krajem klasične ere, postklasično razdoblje Grka datira od smrti Aleksandra Velikog, 323. godine p. n. e. Nakon izgradnje Carigrada, srednjovekovni grčki jezik je počeo da se koristi. Prema istaživanjima, srednjovekovni grčki jezik je u stvari koine koji je evoluirao. Termin „koine” označava „zajednočko”. Prethodno su je koristili drevni učenjaci da bi kvalifikovali nekoliko oblika grčkog jezika. Jezik se razlikovao od narodnog i književnog jezika. Kada je Koine postepeno postao jezik učenjaka, neki ljudi su tada počeli da razlikuju dva oblika: Helenski kao postklasični književni oblik i Koine kao oblik narodnog govora dok su drugi odlučili da povežu koine sa aleksandrijskim dijalektom. Grčki koine je period fonološke tranzicije: u početku je jezik bio praktično identičan drevnom grčkom, ali se transformacijom približavao modernom grčkom jeziku. Tri najznačajnije promene tokom ovog perioda bile su gubitak iznosa vokala, zamena tonskog akcenata naglasakom intenziteta i zamena većinu diftonga. | Ko je koristio grčki Koine kao administrativni jezik? | Grčki Koine je korišćen kao administrativni jezik u oblastima pod helenističkim uticajem. | 4,123,134 |
Ragbi 13 reprezentacija Ukrajine je ragbi 13 reprezentacija, koja predstavlja Ukrajinu u ovom ekipnom, kolizionom sportu. Ukrajina je trenutno 39. na svetskoj ragbi 13 listi. Utakmice kao domaćin, ragbi 13 reprezentacija Ukrajine igra na stadionu "Dinamo" u gradu Harkov, koji se nalazi u severoistočnom delu Ukrajine. Ragbi 13 reprezentacija Ukrajine nije uspela do sada, da se kvalifikuje na Svetsko prvenstvo u ragbiju trinaest, ali je redovni učesnik Evropskog prvenstva u ragbiju trinaest divizija C (treći ešalon). Prvu zvaničnu utakmicu, ragbi 13 reprezentacija Ukrajine je odigrala protiv Letonije 24.7.2009. Rezultat je bio 40-6 za ukrajinske trinaestičare. Najveću pobedu, trinaestičari Ukrajine su ostvarili nad Letonijom u septembru 2010. Rezultat je bio 112-0. Najveći poraz Ukrajina je doživela od Rusije, 14-62 u junu 2010. | Koji je najveći poraz koji je Ukrajina doživela u ragbiju 13? | Najveći poraz koji je Ukrajina doživela u ragbiju 13 je bio od Rusije, rezultatom 14-62 u junu 2010. | 4,326,681 |
Džejms Džozef Parsons (; Hjuston, 24. mart 1973) je američki glumac poznat po ulozi Šeldona Kupera u seriji Štreberi. Rođen je u Hjustonu, a trenutno živi u Los Anđelesu. Svira klavir, prati tenis, košarku i fudbal. Najstariji je od tri deteta svojih roditelja. Visok je 188 -{cm}-. Završio je glumu na Univerzitetu u Hjustonu, a magistrirao je u San Dijegu. Nakon magistrature se preselio u Njujork gde je započeo svoju glumačku karijeru. Dobio je dve Emi nagrade-2009. i 2010. godine. U januaru 2011. godine dobio je Zlatni globus za najboljeg glumca u televizijskoj seriji „Štreberi“ (u ulozi Šeldona). | Gde je rođen Džim Parsons? | Džim Parsons je rođen u Hjustonu. | 582,592 |
Neovizantijski stil (poznati i kao „Vizantijski preporod“) bio je arhitektonski stil nastao po ugledu na vizantijski stil gradnje u Carigradu i Raveni. Stil delovao u vreme eklektike, od 1840-ih do Drugog svetskog rata, a posebno bio prisutan u pravoslavnim državama istočne i južne Evrope. Iako je neovizantijski stil imao široku primenu i javio se u zemljama gotovo celog zapadnog sveta, ipak je njegova primena bila najviše vezana za Rusku Imperiju, a potom za pravoslavne države na Balkanu. I pored toga, veoma zanimljivi primeri neovizantijske gradnje postoje i u anglosaksonskim i nemačkim zemljama. Pokret se javio u nemačkim zemljama sredinom 19. veka, deceniju kasnije se proširio na Ujedinjeno Kraljevstvo i SAD, da bio svoj vrhunac doživeo krajem 19. veka u Rusiji. Poslednje decenije prisustva najviše su vezane za pravoslavne zemlje na Balkanu (Kraljevina Srbija, kasnije Kraljevina Jugoslavija, Kraljevina Bugarska, Kraljevina Grčka). Pokret se ugasio sa početkom Drugog svetskog rata. | Kada se pokret proširio na Ujedinjeno Kraljevstvo i SAD? | Pokret se proširio na Ujedinjeno Kraljevstvo i SAD deceniju kasnije, sredinom 19. veka. | 616,410 |
Alkmena, Ifiklova i Heraklova majka je iste noći začela i sa Zevsom i sa svojim suprugom Amfitrionom. Zevsova supruga Hera je mrzela Herakla, pa je u dečju sobu poslala dve otrovnice. Ifikle, kao sin smrtnika, uplašio se zmija, ali ne i Herakle, koji ih je udavio svojim ručicama. Ifikle je još u mladosti napustio roditeljski dom i po svojoj volji započeo službu kod kralja Euristeja, ali se ubrzo pokajao i pridružio svom bratu u junačkim poduhvatima. Tako je učestvovao u borbi sa orhomenskim kraljem Erginom, te pošto su pobedili, kralj Kreont ih je oženio svojim kćerkama. Pre toga je bio u braku sa Automeduzom sa kojom je imao sina Jolaja, a sa Kreontovom kćerkom je imao dva sina. Međutim, Herakle ih je u napadu ludila koje mu je Hera izazvala, bacio u vatru. Ifikle je učestvovao i u napadu na Troju i lovu na Kalidonskog vepra. Život je izgubio ili u borbi protiv Hipokontovih sinova ili protiv elidskog kralja Augije i Molionida. Bio je smrtno ranjen i prenet je u Fenej u Arkadiji, gde su ga negovali Bufag i Promna, ali je svejedno umro. Sahranjen je u gradu gde je i umro i gde su ga poštovali kao heroja. Kako bi se naglasila hijerarhija u kojoj je sveti kralj iznad svog vojskovođe, čest motiv u mitovima je bio da je kraljica starijeg sina začinjala sa božanstvom, a mlađeg sa smrtnikom, svojim zakonitim mužem. Ipak, u mitu nije jasno ko je od njih dvojice stariji; prema nekim izvorima stariji je Herakle za jednu noć, prema drugim, to je ipak Ifikle, a postoje i priče da su rođeni istovremeno. Ifikle je oženio mlađu Kreontovu kćerku, a prema svim evropskim narodnim pričama, mlađa kćerka je ujedno bila i naslednica. Bez obzira na to, Herakle je bio dominantan lik, a Ifikle mnogo bleđi u odnosu na njega. | Ko je bio dominantan lik u odnosu na Ifiklea? | Herakle | 464,580 |
Vladimir Dravecki ( — Košice, 3. jun 1985) profesionalni je slovački hokejaš na ledu koji igra na pozicijama krilnog napadača. Član je seniorske reprezentacije Slovačke za koju je na međunarodnoj sceni debitovao na svetskom prvenstvu 2010. godine. | Koju poziciju igra Vladimir Dravecki? | Vladimir Dravecki igra na poziciji krilnog napadača. | 1,604,589 |
Držalja za pero je mala ručka koja je napravljena od drveta, metala, plastike ili bilo kog drugog materijala, na čijem se kraju ubacuje pero, uglavnom metalno, koje je umočeno u mastilo i koje služi za pisanje ili crtanje. Pero se uglavljuje u držalji zahvaljujući elastičnosti metala koji omogućava peru da ostane na mestu tokom pisanja. Držalja za pero i pero su zamenili ranije korišćenje pero guske tokom pisanja. Šezdesetih godina držalja za pero je zamenjena penkalom ili hemijskom olovkom. Danas se držalja koristi za kaligrafiju i najpraktičnija je alatka za ovu vrstu pisanja. Držalja za pero je bila korišćena tokom šezdesetih godina. Razlog za korišćenje ove vrste pera je zbog visokih cena penkala. Čak nakon izlaska hemijske olovke neke škole nisu dozvolile njeno korišćenje jer je potrebno znati kopristiti pero. | Koja je svrha držalje za pero? | Svrha držalje za pero je da omogući umetanje i držanje pera koje se koristi za pisanje ili crtanje. | 4,127,271 |
Prorok Natan (, , oko 1000. godina p. n. e.) — Biblijski prorok, koji je živeo u vreme careva Davida i Solomona. Jedan je od autora Prve knjige o Carevima i Druge knjige o Carevima. On je proglasio Božiju kaznu caru Davidu pošto je izvršio preljubu sa Vitsavejom i naručio ubistvo Urija Hetita (2 Samuilova 12). Pre toga, prorok Natan je izrekao caru Davidu Božje otkrivenje da izgradnja hrama, kojeg su zajedno planirali neće biti završena za njegovog života, ali da će Gospod blagosloviti njegove naslednike (2 Samuilova, 7). Kada je Adonija poželeo da se zacari, Natan mu se suprotstavio i stao na starnu budućeg cara Solomona (2 Samuilova, 12:25). Natan je učestvovao u Davidovom pomazanju Solomona za cara. Nakon toga, zajedno sa Prorokom Gadom uspostavio je službu levita pevača i muzičara. | Kako je Prorok Natan reagovao kada je Adonija poželeo da se zacari? | Prorok Natan se suprotstavio Adoniji i stao na stranu budućeg cara Solomona. | 515,361 |
Dvorac Višnjevac je dvorac/letnjikovac kod sela Veliki Radinci u okviru Grada Sremske Mitrovice. Dvorac jeste spomenik kulture i evidentiran je kao kulturno dobro. Letnjikovac Višnjevac izgrađen je u razdoblju s kraja 19. i početka 20. veka, po projektu Hermana Bolea, arhitekte češkog porekla, koji je delovao na području tadašnje južne Austrougarske. Ovaj poznati arhitekta s kraja 19. i početka 20. veka, ostavio je značajan graditeljski opus u Sremu. Po njegovom projektu sagrađen je i obližnji dvorac-letnjikovac „Fišerov salaš“ kod Rume. Herman Bole je dvorac projektovao i izveo sa svojim majstorima kao luksuznu prizemnu porodičnu zgradu za povremeni ili stalni boravak vlasnika. Letnjikovac je u prirodnom okruženju sremske ravnice. Posle Prvog svetskog rata dvorac je promenio vlasnike, tj. kupljen 1927. od strane bogatih Srba, doseljenika iz severne Baranje (koja je tada pripala Mađarskoj). Dvorac je i dan danas u privatnom vlasništvu porodice Kovačević iz Velikih Radinaca i porodice Bajić iz Rume. | Kome je dvorac Višnjevac kupljen 1927. godine? | Dvorac Višnjevac je kupljen 1927. godine od strane bogatih Srba, doseljenika iz severne Baranje. | 608,719 |
Muzičko školstvo () u Srbiji predstavlja aktuelni presek stanja delovanja svih muzičko-obrazovnih ustanova specijalizovanih da prepoznaju i pripremaju nadarenu decu (mlade) za sticanje znanja, pojmova i umeća iz oblasti muzike, uz sistematičnu i kontinuiranu nastavu (obuku) od strane stručnog nastavnog kadra, a sve to im omogućava dalje muzičko školovanje i napredovanje, ako to žele. Muzičko školstvo u Srbiji (slično je stanje i u zemljama bivše Jugoslavije) ima četiri osnovna nivoa muzičko-obrazovnih ustanova i to su: Upisu učenika u bilo koji od pomenutih nivoa prethodi provera muzičkih sposobnosti - prijemni ispit (audicija). | Ko vrši sistematičnu i kontinuiranu nastavu u oblasti muzike? | Stručni nastavni kadar. | 661,453 |
-{Las Aventuras de Dios}- () je argentiska fantastična drama iz 2000. godine, snimljena po režiji i scenariju Elisea Subijela. Film je premijerno prikazan 1. septembra u Kanadi. Sniman u tehnici digitalnog videa, ova nadrealna, metafizička meditacija o postojanju i identitetu zatiče čovjeka (Pastu Diogvardija) i ženu (Flor Sabatelj) uhvaćene u naizgled snu koji se dešava u lavirintskim hodnicima i čudnim sobama hotela na moru u stilu 1930ih godina. Čovjek ne zna ništa o svojoj prošlosti niti kako je dospio u ovaj hotel, ali ga dvojica ljudi optužuju da je počinio neki zločin ranije u životu. Svaki put kada zaspi, njega muče isti snovi u kojima živi u siromašnom stanu sa ženom i bebom. Postepeno, čovjek i žena se zaljubljuju jedno u drugo i pokušavaju da shvate šta im je donijelo ovo zatočeništvo. Skupa donose odluku da ekstremnim mjerama pokušaju da pobjegnu iz sna. San postaje još ozbiljniji kada par shvati da jedan od hotelskih stanara zapravo sanja njih. | Kada je premijerno prikazan film? | Film je premijerno prikazan 1. septembra. | 267,842 |
Kosmos-1049 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-1049 je lansiran sa kosmodroma Pleseck, SSSR, 21. novembra 1978. Raketa-nosač R-7 Semjorka () (8K71, NATO oznaka -{SS-6 Sapwood}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. Masa satelita pri lansiranju je iznosila 6000 kilograma. Kosmos-1049 je bio osmatrački satelit. | Koliko je satelita lansirano u okviru programa Kosmos? | Preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita je lansirano u okviru programa Kosmos. | 322,120 |
Džona Lomu (; 12. maj 1975 — 18. novembar 2015) bio je novozelandski ragbista Smatra se za jednog od najboljih ragbista svih vremena. Zahvaljujući njemu ragbi se popularizovao na svim kontinentima, pa se on smatra za najveću mega zvezdu ragbija (pandan Džordanu u košarci, ili Maradoni u fudbalu). Visok 196 cm, težak 120 kg, trčao je na 100 metara 10,7 sekundi. U karijeri je igrao za Nort Harbor, Velington, Kauntis Manakau, Marsej, Kardif bluzse, Vanuiomata RFK, Harikejnse i Čifse. Za ol blekse odigrao je 63 test mečeva i postigao 37 eseja. Lomu je svetsku slavu stekao na svetskom prvenstvu 1995. kada je postigao 7 eseja u 5 mečeva. Posle duge i teške bolesti bubrega, preminuo je u Oklendu u četrdesetoj godini života. | Koliko je Džona Lomu imao godina kada je umro? | Džona Lomu je imao četrdeset godina kada je umro. | 1,334,308 |
Ederson Santana de Moraes (; Ozasko, 17. avgust 1993), poznatiji samo kao Ederson, brazilski je profesionalni fudbalski golman koji nastupa za premijerligaški klub Mančester Siti i brazilsku reprezentaciju. Karijeru je započeo u Sao Paulu 2008. godine. Godinu dana kasnije odlazi u Evropu, u portugalsku Benfiku, gde provodi dve sezone. Godine 2012. prelazi iz Ribeiraoa u Rio Ave i tamo postaje starter. Po drugi put se pridružuje Benfiki 2015. godine. U početku je prijavljen za B tim Benfike pre no što je zaigrao i za seniorssku ekipu, s kojom je za dve godine osvojio četiri trofeja. U sezoni 2017/18, Ederson se pridružio engleskom Mančester Sitiju za 35 miliona funti. Tim transferom je postao najskuplji golman na svetu sve dok taj rekord nije oborio, takođe brazilski golman, Alison Beker.. Iste te sezone sa Sitijem je osvojio Premijer ligu i Liga kup. Sledeće sezone sa Građanima je osvojio domaću tripletu. Za seniorsku reprezentaciju Brazila debitovao je 2017. Prethodno je igrao za selekciju Brazila do 23 godine. Bio je deo nacionalnog tima na Svetskom prvenstvu 2018, Kopa Americi 2019. i 2021. godine. | Koje trofeje je osvojio sa Benfikom pre nego što je prešao u Mančester Siti? | Sa Benfikom je osvojio četiri trofeja pre nego što je prešao u Mančester Siti. | 4,157,864 |
Ana Marković (Beograd, 30. mart 1983) srpska je filmska, televizijska, pozorišna i glasovna glumica. Ana Marković je rođena u Beogradu 30. marta 1983. godine. Glumu je diplomirala na institutu teatra Lija Strazberga. Igra u pozorištima u Beogradu. Radila je sinhronizacije crtanih filmova za studije Laudvorks, Studio i Livada Beograd. Snimila je nekoliko televizijskih reklama. | Koja je profesija Ane Marković? | Ana Marković je glumica. | 831,018 |
Crkva posvećena Svetom Đorđu podignuta je u periodu od 1856. do 1862. godine u centru tadašnje varošice, na raskrsnici puta ka Negotinu i puta Tekija—Donji Ključ. Kladovo je imalo crkvu još 1736. godine, čiji ostaci nisu sačuvani. Nalazila se 20-{m}- istočno od sadašnje i bila je ukopana, kao i većina crkava iz tog perioda. Prva zvona novosagrađenoj crkvi darovao je zakupac gardi i izvoznik kavijara i ribe Aleksandar Tomić, a najstariji crkveni manuskripti i ikone potiču iz 18. i prve polovine 19. veka. U Prvom svetskom ratu Bugari su crkvu devastirali i spalili znatan deo crkvenih knjiga. Crkva je pretrpela štetu i posle Drugog svetskog rata, kada je deo crkvenog placa oduzet, a ograda srušena. Više puta je rekonstruisana, a temeljno obnovljena 2012. godine sredstvima crkve i PD Đerdapske elektrane. Prilikom obnove konstatovano je da su krstovi na crkvi bili izrešetani mecima u Drugom svetskom ratu jer je zvonik služio kao osmatračnica, pa su zamenjeni novim visine 3,2-{m}- i 3-{m}-, izlivenim u vizantijskom stilu. Crkva je dugačka 28,3-{m}-, širine priprate 12,1-{m}-, naosa 9,6-{m}-, pevnice 12,1-{m}-, a visina svoda 12-{m}-. Među najstarijim ktitorima pominju se Jovan Simić, trgovac koji je zavetovao dućan u glavnoj ulici, Fota Dinulović, koji je ustupio kafanu, Jovan i Marija Marković, koji su crkvi poklonili dućan sa placem, zvona su poklonili Đorđe Mihailović i braća Belić. Posebno se pominje Dimitrije Vasić Mitranče, koji je za vreme Prvog svetskog rata i bugarske okupacije sklonio i sačuvao više predmeta koji su pripadali crkvi. | Kada je podignuta crkva Svetog Đorđa u Kladovu? | Crkva Svetog Đorđa u Kladovu je podignuta u periodu od 1856. do 1862. godine. | 4,238,412 |
Peja u stvari Petar (XVI v.), srpski sveštenik iz Sredca - današnje Sofije, najpoznatiji predstavnik Sofijske književne škole. Napisao je žitije Đorđa Kratovca, koga su Turci 1515. živog spalili u Sofiji jer je odbio da se poturči. Pop Petar je bio zaštitnik i domaćin mladom Đorđu zlataru iz Kratova. U Bugarskoj, smatra se (po automatizmu) bugarskim piscem. Njegovo delo zapravo predstavlja tekst protiv islama i veličanje pravoslavne hrišćanske vere. Manastiri sa moštima svetih predaka tokom 16. i 17. veka postaju duhovna središta, odnosno važan činilac integracije. Upravo je Ravanica takav činilac koji tada privlači i pravoslavne Bugare. O tome je pisao i pop Peja u „Mučeniju Đorđa Kratovca“. On navodi da se iz Sofije odlazilo u Ravanicu, kako bi se poklonilo moštima svetog kneza. Prema njegovom pisanju, predanje o knezu Lazaru i Kosovskom boju jesu argumenti za tvrdnju da Bog pokazuje čudo na, kako ih je nazvao, blagočastivim poglavarima. | Ko je bio Peja u stvari? | Peja u stvari bio je srpski sveštenik iz Sredca, poznat kao Petar XVI veka, najpoznatiji predstavnik Sofijske književne škole. | 4,635 |
„Protest” je jugoslovenski i hrvatski film prvi put prikazan 1967 godine. Režirao ga je Fadil Hadžić koji je napisao i scenario. Radnik Ivo Bajsić je počinio samoubistvo skočivši s višespratnice na zagrebačkom Trgu republike. Policijski istražitelj Marković pokušava shvatiti razloge njegovog čina te razgovara s ljudima koji su poznavali poginulog: s njegovim prijateljem Jozom, suprugom Marijom, šefom pravne službe firme u kojoj je dobio otkaz i drugima, koji mu iznose svoja sećanja na Bajsića. | Koje sećanje na Bajsića iznose ljudi koji su ga poznavali? | Ljudi koji su poznavali Bajsića iznose svoja sećanja na njega. | 1,568,839 |
KK Spartak Primorje () je ruski košarkaški klub iz Vladivostoka. U sezoni 2015/16. takmiči se u Superligi Rusije. Osnovani su 4. oktobra 1999, i do 2003. su nosili ime Spartak VSUES. Od 2005. su igrali u Ruskoj Superligi. 2007. su stekli pravo igranja u FIBA evrokupu ali pošto je FIBA zahtevala od njih da igraju utakmice u Moskvi oni su odustali od takmičenja. Nakon što su u sezoni 2008/09. osvojili 11 mesto u regularnom delu, odbili su da igraju u doigravanju za timove od 9 do 12 mesta i tako završili na 12. mestu i plasirali se u niži rang. U sezoni 2010/11. bili su prvi u drugoj ligi i vratili se u PBL. U sezoni 2011/12. igrali su u kvalifikacijama za FIBA Evročelendž ali su poraženi od Jeniseja. | Kada su stekli pravo igranja u FIBA evrokupu? | KK Spartak Primorje je stekao pravo igranja u FIBA evrokupu 2007. godine. | 744,097 |
Lars Vilijam Karlson ( — Mersta, 8. januar 1993) profesionalni je švedski hokejaš na ledu koji igra na pozicijama centralnog napadača. Član je seniorske reprezentacije Švedske za koju je na međunarodnoj sceni debitovao na svetskom prvenstvu 2017. kada je Švedska osvojila titulu svetskog prvaka. Učestvovao je na ulaznom draftu NHL lige 2011. gde ga je kao 53. pika u drugoj rundi odabrala ekipa Anahajm daksa. | Kada je Vilijam Karlson rođen? | Datum rođenja Vilijama Karlsona nije naveden u tekstu. | 1,606,133 |
U informatici, problem nervoznih pušača je primer problema u oblasti konkurentnog programiranja. Prvi ga je opisao indijsko-američki akademik Suhas Patil, 1971. godine. Patil je iskoristio dokaz iz Petrijeve mreže i utvrdio da rešenje koje koristi semafore Edsgera Dajkstre nije moguće, te da je neophodna složenija primitiva za sinhronizaciju. U sistemu postoji jedan agent i tri nervozna pušača. Agent poseduje tri neophodna predmeta za lečenje nervoze: papir, duvan i šibice. Jedan od pušača ima beskonačne zalihe papira, drugi duvana, a treći šibica. Agent počinje tako što dva različita predmeta stavlja na sto, jedan po jedan. Pušač, kome baš ta dva predmeta nedostaju, uzima ih, zavija i pali cigaretu i uživa. Nakon toga obaveštava agenta da je završio, a agent onda stavlja dva nova predmeta na sto, itd. Konkurentnost ovog rešenja bi se mogla povećati ukoliko bi se dozvolilo da se formiranje novog skupa artikala obavlja uporedno sa korišćenjem artikala iz prethodne iteracije. U tom slučaju bi se promenio jedino kod za agente. | Kako bi se mogla povećati konkurentnost ovog rešenja? | Konkurentnost ovog rešenja bi se mogla povećati dozvoljavanjem formiranja novog skupa artikala uporedo sa korišćenjem artikala iz prethodne iteracije. | 4,174,927 |
Premijer Švedske je šef vlade u Kraljevini Švedskoj. Pre uspostavljanja funkcije premijera 1876. godine, Švedska nije imala šefa vlade koji je odvojen od šefa države, tj. kralja, kome je izvršna vlast bila dodeljena. Luj Gerhard de Ger, koji je bio zaslužan za uspostavljanje novog, dvodomnog parlamenta iz 1866. godine koji je zamenio nekoliko vekova stari švedski parlament, postao je prvi premijer 1876. godine. Trenutni premijer Švedske je Ulf Kristerson, vođa Stranke umerenih. Za premijera je izabran 17. oktobra 2022. godine a stupio je na dužnost dan kasnije. | Kada je uspostavljen novi, dvodomni parlament u Švedskoj? | Novi, dvodomni parlament u Švedskoj je uspostavljen 1866. godine. | 4,115,796 |
Kapetan Gaćerone: Prvi epski film () američka je 3D računarski-animirana superherojsko-humoristički film iz 2017. godine, u produkciji -{DreamWorks Animation}--a i distribuciji -{20th Century Fox}--a, Film je zasnovan na istoimenoj seriji dečjeg romanopisca Dejva Pilkija. U režiji je Dejvida Sorena, i korežiji dizajnera produkcije i dizajnera likova Mirej Sorija i Mark Svift. Scenario su napisali Nikolas Stoler, a u filmu glume glasovi Kevin Hart, Ed Helms, Tomas Midliča, Nik Krol, Džordan Pil i Kristen Šal. Kapetan Gaćerone: Prvi epski film je debitovao na Foksovom pozorištu u Vestvudu 21. maja 2017, a film je izašao u američkim bioskopima 2. juna iste godine. Urnebesna porodična komedija o Džordžu i Haroldu, vragolanima izuzetno bujne mašte, koji hipnotišu direktora tako da misli da je on zapravo energični, ali ipak tupavi, superheroj kapetan Gaćerone. Urnebesno i otkačeno animirano ostvarenje zasnovano na književnom serijalu pisca i ilustratora Dejva Pilkija. Film prati avanture Džordža i Harolda, dvojice maštovitih četvrtaka koji vole da smišljaju smešne smicalice. Jednog dana slučajno hipnotišu direktora tako da misli da je on zapravo tupavi heroj po imenu kapetan Gaćerone. Ali kad se ispostavi da je novi nastavnik u školi zapravo osramoćeni naučnik koji je rešio da oslobodi svet od smeha, Džordž, Harold i kapetan Gaćerone moraju da se udruže da bi osujetili njegov zli plan! | Kako se zove književni serijal pisca i ilustratora Dejva Pilkija na kojem je film zasnovan? | Kapetan Gaćerone | 4,320,210 |
Drvoseča je stari zanat koji je još uvek aktuelan. Prema podeli zanata može da se svrsta i u uslužne delatnosti. Osim što seku drva za ogrev i građu, drvoseče se angažuju i na poslovima obaranja velikih stabala. To je vrlo rizičan posao, osim veštine potrebno je znanje, ne pristupa se svakom drvetu na isti način. I danas se dešava da zanatlije stradaju obavljajući svoj zanat. Drvoseče koriste sekire za drva, jedan od najstarijih alata koja je vekovima u upotrebi u ljudskom društvu. Sekira se sastoji od držalja i glave. Izrađivane su od drveta, kamena, kostiju životinja, gvožđa, specijalnih legura. Cepanje drva je težak posao koji zahteva veliku količinu snage i veštine zbog čega je veoma bitno pravilno rukovanje ali i odabir odgovarajućeg alata za cepanje drva. Takođe, sekire za drva se koriste i u tesarskim radovima u građevinarstvu ili prilikom kampovanja. Posebnu vrstu predstavljaju one sekire koje se nazivaju vatrogasne, posebnog su oblika i balansa a dobile su naziv po upotrebi od strane vatrogasaca. Reč je o jednom od najstarijih alata koji namenjen obradi drveta. Testeru u pojedinim krajevima nazivaju i pilom. U zavisnosti od namene i njen se dizajn može razlikovati. Sastoji se praktično iz dva dela: ručke koja može biti drvena ili plastična i nazubljenog metala koji predstavlja sečivo. U zavisnosti od finoće, testera može imali manji ili veći broj zuba odnosno može biti krupnije i sitnije nazubljena. Prema obliku se dele na žičane kod kojih je sečivo napravljeno od žice sa urezanim zubima, trakaste, čije sečivo je napravljeno od (najčešće metalne) trake koja sa jedne strane ima narezane zube i kružne testere koje kao sečivo imaju disk na kome su narezani zubi. Testera sa lancem je posebna vrsta testera. Lanac se vrti oko postolja koje je odgovarajućeg oblika, a pokreće ga motor. | Kako se razlikuju žičane, trakaste i kružne testere? | Žičane testere imaju sečivo napravljeno od žice sa urezanim zubima, trakaste testere imaju sečivo napravljeno od trake sa narezanim zubima, dok kružne testere imaju disk sa narezanim zubima kao sečivo. | 4,370,459 |
Arcio () je u galo-rimskoj religiji bila boginja medveda, a njen kult je bio zastupljen u Bernu, (Švajcarska), čije ime u prevodu i znači medved. Kult ove boginje, a samim tim i kult medveda je bio najviše poštovan na teritoriji današnje Švajcarske, Nemačke i Luksemburga. Bronzana skulptura nađena u Muriju, kod Berna, prikazuje boginju koja sedi u stolici držeći u jednoj ruci korpu, a u drugoj cveće i voće. Naspram nje stoji medved iz čega se izvodi pretpostavka da ga ona, zapravo hrani. Iza medveda se nalazi drvo, a čitava kompozicija je postavljena na bronzanoj bazi, na kojoj se nalazi i zapis - -{Deae Artioni / Licinia Sabinilla}-, što je skraćeno od: Boginji Arcio (ili Arcioni, što bi bilo njeno latinizirano ime) od Licinije Sabinila. Drugi zapisi o njoj su pronađeni u Triru, Daunu i Štoksdatu u Nemačkoj, a takođe i u Vejlerbahu u Luksemburgu. | Koja boginja je bila Arcio u galo-rimskoj religiji? | Arcio je bila boginja medveda u galo-rimskoj religiji. | 233,418 |
Opšti izbori je izraz kojim se u užem smislu označavaju izbori za vrhovne ili najvažnije organe vlasti u nekoj državi. Taj izraz se najčešće koristi za države s parlamentarnim sistemom vladavine i označava izbore za vrhovno zakonodavno tijelo, tj. nacionalni (ili federalni) parlament. U zemljama koje imaju dosljedniju podjelu vlasti, odnosno kongresni sistem vladavine, izraz opšti izbori se koristi za izbore za više različitih organa ili nivoa vlasti, a koji se održavaju na isti dan. Tako se npr. pod opštim izborima u SAD mogu smatrati izbori za predsjednika, Senat i Predstavnički dom Kongresa, te istovremeno održani izbori za organe pojedinih država, okruga i gradova. | Kako se nazivaju izbori za više različitih organa ili nivoa vlasti koji se održavaju na isti dan? | Opšti izbori. | 1,080,279 |
Katedrala Svetog Marka u Korčuli je centralna katedrala u gradu Korčuli u Republici Hrvatskoj. Posvećena je Svetom Marku, a sagrađena je 1406. godine. Građena je od početka 15. do sredine 16. vijeka. Prvi podaci o majstorima potiču sa početka 15. vijeka kad se među njima pominje Hranić Dragošević i drugi majstori. Godine 1412. pominje se i Bonino de Milano kao graditelj, uz ove majstore pominje se i Marko Andrijić koji je prema ugovoru 1481. gradio vrh zvonika crkve. Katedrala je izgrađena kao trobrodna bazilika romaničkog, napuljskog tipa. U 18. vijeku po nalogu biskupa Josipa Kosirića bazilika je izmjenila prvobitni izgled nizom zahvata. U savremenom dobu katedrala je uređena bronzanim kipom Isusa Hrista , djelo hrvatskog vajara Frane Kršinića . Kip se nalazi u krstionici katedrale. | Kako se naziva tip bazilike po kojem je Katedrala Svetog Marka izgrađena? | Katedrala Svetog Marka izgrađena je kao trobrodna bazilika romaničkog, napuljskog tipa. | 1,398,232 |
Takmičenje u skoku motkom u muškoj konkurenciji na 9. Svetskom prvenstvu u Parizu održano je 26. i 28. avgusta na stadionu Stad de Frans. Rang lista deset najboljih skakača motkom pre početka prvenstva (23. avgusta 2003), imali su sledeći plasman. Takmičenje je održano 26. avgusta 2003. godine u 18:35. Kvalifikaciona norma je iznosila 5,75 (kv) koju niko nije preskočio tako da su se u finale plasiralo 12 takmičara sa najboljim rezultatima (kv).,,, | Ko su bili 12 takmičara koji su se plasirali u finale skoka motkom na Svetskom prvenstvu 2003? | 12 takmičara koji su se plasirali u finale skoka motkom na Svetskom prvenstvu 2003. godine su bili oni sa najboljim rezultatima pre početka prvenstva, ali nije navedeno ko su tačno bili ti takmičari. | 4,178,476 |
Anđelkina kapija je zidana kamena ograda u trebinjskom Starom gradu u Republici Srpskoj u Bosni i Hercegovini, koja je s početka 21. veka postala novonastala turistička destinacija Trebinja. Kapija koja privlači sve veći broj turista i posetilaca ovog drevnog grada u Hercegovini, postala je popularna pošto je navodno kroz nju u seriji "Ranjeni orao" prolazila glumica Sloboda Mićalovići ulazila u dvorište kuće u kojoj je stanovala. Međutim u stvarnosti glumici nije ulazila u dvorište iza ove kapije jer je dvorište sasvim druge kuće u centru Beograda. Zahvaljujući ovoj seriji, a potom i istoimenom filmu Zdravka Šotre, iz 2008. i 2009. godine kapija je postala brend grad na Trebišnjici. Anđelkina kapija, je od 2008. godine kada je snimljena i prikazana serija i film "Ranjeni orao" nakon nekoliko godina, postala prava turistička atrakcija. Tome su u mnogome doprineli, radoznali ljubitelji ovog filma, ali i predstavnici grada i Turističke organizacije Trebinja, koji su pravovremeno uočili njen turistički značaj, i od nje napravili turističku atrakciju. Razledajući kapiju mnogi turisti ostaju razočarani što groz nju ne mogu da prođu i uđu u dvorište iz serije „Ranjeno orao”, jer je kapija zaključana katancem: uz napomenu da kapija danas nema nikakvu funkciju, da iza nje nema dvorišta i da kroz nju nije nikada prošla ni Anđelka (odnosno glumica Sloboda Mićalović). Trebinjani su na ovoj staroj ogradi zamenili kompletnu kapiju prozore, a ispred nje postavili klupe, zasadili cveće i postavili turističku informativnu tablu. Projekat rekonstrukcije u celosti je finansirala Turistička organizacija grada Trebinja. | Ko je finansirao projekat rekonstrukcije kapije? | Projekat rekonstrukcije kapije je finansirala Turistička organizacija grada Trebinja. | 4,188,469 |
Kosmos-2432 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-2432 je lansiran sa kosmodroma Tjuratam, Bajkonur, Kazahstan, 26. oktobra 2007. Raketa-nosač Proton-K je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. | Koliko je sovjetskih vještačkih satelita lansirano u okviru programa Kosmos? | Preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita je lansirano u okviru programa Kosmos. | 323,974 |
XXVII Letnje olimpijske igre održane su 2000. godine u Sidneju, u Australiji. MOK je 1993. godine birao domaćina između sledećih gradova: Pekinga, Berlina, Istanbula i Mančestera. Po opštoj oceni, s obzirom na sjajan nivo organizacije, kvalitetu sportskih takmičenja, ljubaznost domaćina i fantastičnu atmosferu koja je vladala sve vreme igara igre su proglašene „najboljim Olimpijskim igrama u dotadašnjoj istoriji“. Na spektakularnom otvaranju Olimpijski plamen na stadionu je upalila Keti Friman, koja je kasnije na istim Igrama osvojila zlato u atletici (trka na 400 metara). Time je postala prva osoba koja je na istim Igrama bila počasni palilac olimpijske vatre i osvajač zlatne medalje. Kao pripadnik izvorne domorodačke manjine Aboridžina, Friman je svojim postignućem postala australijska heroina za sva vremena. Učestvovao je rekordan broj zemalja, njih 199, a jedina članica MOK koja nije učestvovala bio je Avganistan, čiji nastup je zabranio tadašnji avganistanski talibanski režim iz verskih razloga. Plivač Ijan Torp iz Australije, tada star samo 17 godina, je osvojio tri zlatne i dve srebrne medalje. Stiv Redgrejv, veslač iz Ujedinjenog Kraljevstva, je zlatnom medaljom u četvercu bez kormilara osvojio petu zlatnu medalju na petim Igrama za redom. Kamerun je osvojio prvu zlatnu medalju u finalu fudbalskog turnira, pobedivši Španiju nakon izvođenja jedanaesteraca. | Ko je osvojio prvu zlatnu medalju za Kamerun u finalu fudbalskog turnira na Letnjim olimpijskim igrama 2000. godine? | Kamerun je osvojio prvu zlatnu medalju u finalu fudbalskog turnira na Letnjim olimpijskim igrama 2000. godine. | 139,574 |
OŠ „Emilija Ostojić” IO Srednja Dobrinja, u naseljenom mestu na teritoriji opštine Požega, izdvojeno je odeljenje OŠ „Emilija Ostojić” iz Požege. Zgrada škole u Srednjoj Dobrinji podignuta je 1939. godine, a 1946. počinje izvođenje nastave u tada još nedovršenoj zgradi. Prvi značajan trenutak u istoriji škole je 1952. godina kada je škola preobraćena u osmogodišnju, što je ostala i do danas. Škola je prvobitno nosila ime Radosava Kovačevića, narodnog heroja iz ovog kraja. Bila je to matična škola sa izdvojenim odeljenjima u Gornjoj i Donjoj Dobrinji i Papratištu. Drugi značajan trenutak u istoriji škole je 1981. godina kada je OŠ „Radosav Kovačević”, sa svojim izdvojenim odeljenjima, a na osnovu samoupravnog sporazuma, pripojena OŠ „Emilija Ostojić” u Požegi. Ovu školu pohađali su učenici sa područja Tabanovića, dok su učenici iz sela Papratišta imali svoju školu. Danas je škola u Papratištu ugašena zbog nedovoljnog broja đaka. Škola u Srednjoj Dobrinji, nekada prostorno tesna da primi sve učenike, danas broji svega 67 đaka, raspoređenih u dva kombinovana odeljenja mlađih razreda, sa dve učiteljice i četiri odeljenja učenika starijih razreda kojima predaje 17 nastavnika. Škola raspolaže sa tri objekta – dve školske zgrade i zgradom u kojoj su smeštene đačka kuhinja i fiskulturna sala. Dve školske zgrade supotpuno renovirane 70-ih godina, posle velikih oštećenja usled vremenske nepogode. Ukupna korisna površina iznosi 700m² i obuhvata osam učionica, bogatu biblioteku, opremljen kabinet za informatiku, pristup internetu, kao i savremenu kuhinju i fiskulturnu salu koja je adaptirana 2011. godine. | Kada je podignuta zgrada škole u Srednjoj Dobrinji? | Zgrada škole u Srednjoj Dobrinji podignuta je 1939. godine. | 1,990,585 |
Tekstove je objavljivao u „Studentu“, „Mladosti“, „Omladinskim novinama“, „Dugi“, „Ilustrovanoj politici“, „Radio TV reviji“, „Našoj borbi“, „Danas“-u, „Srpskoj reči“ „Svedoku“, „Ježu“, „Zum Reporteru“, u sarajevskom „Oslobođenju“, „Našim danima“, zagrebačkom „Poletu“, ljubljanskoj „Mladini“, mariborskoj „Katedri“ i drugima. Prethodnih godina Brkić je dao preko 200 intervjua stranim novinama, radio i TV stanicama. Bio je tužen više od 700 puta, zbog „uvreda i kleveta“, „širenja lažnih vesti“ i „povrede ugleda predsednika SRJ“. Izgubio je samo spor s Markom Miloševićem, sinom Slobodana Miloševića. Imao je dve samostalne izložbe zabranjenih tekstova, koje su bile zabranjene, održane 1984. godine i 1986. godine. Milovan Brkić je glavni i odgovorni urednik novina „Tabloid“ koja izlazi iz štampe svake dve nedelje. U produkciji „Radija B92“, o Brkiću je snimljen dokumentarni film u režiji Janka Baljaka: „Novinar Brkić: sam protiv svih“. | Gde je Milovan Brkić objavljivao tekstove? | Milovan Brkić je objavljivao tekstove u različitim novinama i časopisima kao što su „Student“, „Mladost“, „Omladinske novine“, „Duga“, „Ilustrovana politika“, „Radio TV revija“, „Naša borba“, „Danas“, „Srpska reč“, „Svedok“, „Jež“, „Zum Reporter“, „Oslobođenje“, „Naši dani“, „Polet“, „Mladina“, „Katedra“ i drugi. | 282,413 |
Ženska fudbalska reprezentacija Letonije () je nacionalni fudbalski tim koji predstavlja Letoniju na međunarodnim takmičenjima i pod kontrolom je letonijskog Fudbalskog saveza (), vladajućeg tela za fudbal u Letoniji. Nakon učešća ukvalifikacijama za Evropsko prvenstvou fudbalu za žene 1995. godine, Letonija se povukla iz svih kvalifikacija sve do kvalifikacija za Evropsko prvenstvo 2009. Rekord Letonije u međunarodnim kvalifikacionim utakmicama je loš. U svojim takmičarskim utakmicama, Letonija je izgubila prve dve utakmice, od Izraela i Bosne i Hercegovine sa tri gola razlike, da bi izgubila sa jednim golom razlike od Jermenije. Mini-turniri posle kvalifikacione katastrofe nisu bili ništa bolji za Letoniju. Na poslednjem mestu, u decembru 2008, Letonija je izgubila 0 : 3 od Hrvatske i 0 : 5 od Turske. Letonija je pobedila Litvaniju u svom prvom zvaničnom meču 5. marta 2011. u pretkolu kvalifikacija za Evropsko prvenstvo 2013. jedinim golom Julije Sokolove.[2] Međutim, Letonija je izgubila druge dve utakmice od Luksemburga i Makedonije tako da nije prošla dalje. |}*Žrebovi uključuju utakmice gde je odluka pala izvođenjem jedanaesteraca.Evropsko prvenstvo u fudbalu za žene*Žrebovi uključuju utakmice gde je odluka pala izvođenjem jedanaesteraca.'' | Koje su rezultati Letonije u međunarodnim kvalifikacionim utakmicama? | Rezultati Letonije u međunarodnim kvalifikacionim utakmicama su loši, gde su izgubili od Izraela i Bosne i Hercegovine sa tri gola razlike, od Jermenije sa jednim golom razlike, kao i od Hrvatske 0:3 i od Turske 0:5. | 4,333,419 |
Herinijavo Mišel Rosolonjatovo (; 24. maj 1998) madagaskarski je plivač čija uža specijalnost su trke slobodnim i leđnim stilom. Višestruki je nacionalni prvak i rekorder. Rasolonjatovo je debitovao na međunarodnoj plivačkoj sceni 2016, na Svetskom prvenstvu u malim bazenima u Vindzoru. Godinu dana kasnije, debitovao je i na svetskim prvenstvima u velikim bazenima, a na Prvenstvu koje je te godine održano u Budimpešti nastupio je u kvalifikacionim trkama na 100 slobodno (83) i 200 slobodno (67. mesto). Drugi nastup na svetskim prvenstvima u velikim bazenima je imao u korejskom Kvangdžuu 2019, gde je nastupio u četiri kvalifikacione trke. U pojedinačnim trkama je nastupio u kvalifikacijama na 100 slobodno (96. mesto) i 100 leđno (58. mesto), a plivao je i za miks štafete na 4×100 mešovito (28) 4×100 slobodno (32. mesto). | Gde je imao drugi nastup na svetskim prvenstvima u velikim bazenima? | Drugim nastupom na svetskim prvenstvima u velikim bazenima imao je u korejskom Kvangdžuu 2019. | 4,175,352 |
Troskok u ženskoj konkurenciji na Svetskom prvenstvu u atletici u dvorani 2016. održan je 19. marta u Oregonskom kongresnom centru u Portlandu (SAD). Titulu osvojenu u Sopotu 2014, nije branila Jekaterina Koneva iz Rusije zbog suspenzije Rusije iz međunarodnih takmičenja. Deset najboljih atletičarki godine u troskoku u dvorani pre početka prvenstva (16. marta 2016), imale su sledeći plasman. Sve finalistkinje su izvele po tri skoka. 8 najboljih izvele su još dva skoka a najbolje 4, još i šesti ,, | Koje atletičarke su izvele šesti skok u troskoku? | Najbolje atletičarke su izvele šesti skok u troskoku. | 1,378,399 |
Deklamacija ( vježbanje u govorenju; prazne riječi; tema, zadatak) govorenje sa puno izrazitosti, umjetničko govorenje neke pjesme, govoriti besjedničkim tonom. Deklamacija ima i drugačiju konotaciju. To je patetičan i ironičan naglašeni govor o beznačajnim i nevažnim stvarima. Deklamacija se u antičkom dobu učila u retorskim školama. Sredstva deklamacije su dinamička modulacija glasa, tempo i ritam. | Kako se deklamuje pjesma? | Pjesma se deklamuje sa puno izrazitosti i umjetničkim tonom. | 803,251 |
Borba pasa je krvavi sport koji se organizuje između dva psa u cilju zabave. Prihodi se najčešće ostvaruju kroz plaćanje ulaznica za gledanje događaja i klađenje. Borbe pasa su zabilježene u istorijskim dokumentima mnogih civilizacija i kultura i pretpostavlja se da postoji od samog pripitomljavanja psa. Kroz istoriju mnoge sorte pasa su namjenski ukrštane u cilju stvaranja borbenog psa, na osnovu njihove snage, brzine i agresivnosti. Krvavi sportovi sa psima su zabilježeni još u vrijeme krvavih borbi u Koloseumu, u Rimskom carstvu. Danas se ovaj krvavi sport najčešće povezuje sa Englezima, kod kojih je razvijana sa posebnom pažnjom posljednjih 6 vijekova, sa najvećom popularnošću u 16. vijeku. | Gdje su zabilježeni krvavi sportovi sa psima u Rimskom carstvu? | Krvavi sportovi sa psima su zabilježeni u Koloseumu, u Rimskom carstvu. | 274,424 |
Tarzan Milošević (Bijelo Polje, 28. jul 1954) je crnogorski političar i diplomata srpskog porekla, nekadašnji ministar poljoprivrede i ruralnog razvoja u Vladi Crne Gore i narodni poslanik Skupštine Crne Gore, kao i trenutni ambasador Crne Gore u Republici Srbiji. Tarzan Milošević je rođen 28. jula 1954. godine u Bijelom Polju. Pošto se porodica nije mogla složiti kako da mu daju ime, otac je odlučio da se zove Tarzan, budući da su tada bili popularni filmovi u kojima je američki glumac Džoni Vajsmiler tumačio lik Tarzana. U Vladi Igora Lukšića je bio ministar poljoprivrede i ruralnog razvoja, od 29. decembra 2010. do 4. decembra 2012. godine. Milošević je 24. oktobra 2019. godine, kao ambasador Crne Gore u Republici Srbiji, predao akreditive predsedniku Republike Aleksandru Vučiću. | Koja je bila funkcija Tarzana Miloševića u Skupštini Crne Gore? | Tarzan Milošević je bio narodni poslanik Skupštine Crne Gore. | 4,179,112 |
Zgrada Srpske pravoslavne crkvene opštine podignuta je 1896. godine u glavnoj ulici Zrenjanina, ulici kralja Aleksandra -{I}- Karađorđevića, u okviru Starog gradskog jezgra, kao Prostorno kulturno-istorijske celine od velikog značaja. Srpska pravoslavna crkvena opština osnovana je 1868. godine na osnovu carskog ukaza, čime je uspostavljena potpuna samouprava crkvene opštine na teritoriji Austrougarske monarhije. U svom vlasništvu posedovala je pet zgrada u gradu, od kojih danas postoje samo dve palata Srpske štedionice (Dom pravoslavne crkvene opštine), na uglu ulica kralja Aleksandra i Svetosavske, i ova – u glavnoj gradskoj ulici pod brojem 4. Zgrada je građena kao najamna palata. Izlazi na Gimnazijsku ulicu, a zajedno sa svojim bočnim krilima formira zatvoreno – atrijumsko dvorište. Restauratorski radovi na fasadi i krovu izvedeni su pod nadzorom Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture iz Novog Sada, prilikom kojih je vraćana originalna forma prizemnih portala. Osnovna zidna ravan je urađena u klinker opeci. | Gde se nalazi zgrada Srpske pravoslavne crkvene opštine? | Zgrada Srpske pravoslavne crkvene opštine nalazi se u glavnoj ulici Zrenjanina, ulici kralja Aleksandra -{I}- Karađorđevića. | 4,136,535 |
Zapadna Jermenija () je termin koji se koristi za opis istočnih dijelova Turske (ranije Osmanskog carstva) koji su bili dio istorijske jermenske domovine. Zapadna Jermenija, poznata i kao Vizantijska Jermenija, nastala je nakon podjele Velike Jermenije između Vizantijskog carstva (Zapadna Jermenija) i Sasanindskog carstva (Istočna Jermenija) 387. godine. Oblast su Osmanlije osvojile tokom 16. vijeka nakon rata protiv Safavidskog carstva od 1532. do 1555. Osmanska vlast u ovoj oblasti postoje stalna nakon rata sa Safavidskim carstvom od 1623. do 1639. godine. Oblast postoje poznata kao Turska Jermenija ili Osmanska Jermenija. Tokom 19. vijeka, Ruska Imperija je zauzela cijalu Istočnu Jermeniju, ali i neke dijelove Zapadne Jermenije, kao što je Kars. Na brojnost jermenskog stanovništva u ovoj oblasti značajno je uticao masovni masakr nad Jermenima tokom devedesetih godina 19. vijeka. Jermeni koji su opstali na zemlji svojih predaka istrebljeni su ili deportovani tokom genocida nad Jermenima 1915. godine. Jermensko prisustvo u toj oblasti koje je trajalo preko dvije hiljade godine je završeno, a jermensko kulturno nasljeđe je uništeno od strane turskih vlasti. Samo asimilirani i prikriveni Jermeni žive u toj oblasti i danas, dok neki jermenski iredentisti imaju pretenziju na ovu oblasti u želji stvaranja Ujedinjene Jermenije. Najznačajnija politička partija sa ovakvim stavovima je Jermenska revolucionarna federacija. | Kada je nastala Zapadna Jermenija? | Zapadna Jermenija je nastala 387. godine. | 418,403 |
Lejk () je okrug u američkoj saveznoj državi Kolorado. Po popisu iz 2010. godine broj stanovnika je 7.310. Sedište okruga je grad Lidvil. Prema popisu stanovništva iz 2010. u okrugu je živelo 7.310 stanovnika, što je 502 (6,4%) stanovnika manje nego 2000. godine. | Kako se zove okrug u američkoj saveznoj državi Kolorado? | Okrug se zove Lejk. | 657,303 |
Alrosa je ruska aviokompanija koja obavlja regionalne letove u Jakutiji, redovne i čarter letove širom Rusije, čarter međunarodne letove ka zemljama ZND, Azije i Evrope, prevoz tereta i specijalne vazduhoplovne operacije. Sjedište joj je u Jakutiji na aerodromima Mirni i Polarni (grad Udačni). Pored redovnih i čarter letova, kompanija obavlja i aerodromske aktivnosti i upravlja malim aerodromima širom Jakutije. Aviokompaniju Alrosa je osnovana od strane velike ruske rudarske kompanije ALROSA (rus. :Almazы Rossii — Saha). Kompanija raspolaže sa 2 aviona tipa Iljušin Il-76, 4 aviona tipa Boing 737-800, dva Boinga 737-700 i jednim Tupoljev Tu-154. Takođe, u floti se nalazi više desetina transportnih helikoptera tipa Mi-8. | Koji tip transportnih helikoptera se nalazi u floti aviokompanije Alrosa? | U floti aviokompanije Alrosa se nalazi više desetina transportnih helikoptera tipa Mi-8. | 4,143,807 |
Takmičenje u plivanju u disciplini 200 metara prsnim stilom za muškarce na Svetskom prvenstvu u plivanju 2015. održano je u dva dana, 6. avgusta (kvalifikacije i polufinale) i 7. avgusta (finale) kao deo programa Svetskog prvenstva u vodenim sportovima. Trke su se održavale u bazenu Kazanjske arene u gradu Kazanju (Rusija). Za trke su bila prijavljena ukupno 52 takmičara iz 44 zemlje. Titulu svetskog prvaka iz 2013. nije uspeo da odbrani mađarski plivač Danijel Đurta koji je u finalnoj trci osvojio treće mesto ostvarivši rezultat od 2:08,10 minuta. Novi svetski prvak postao je reprezentativac Nemačke Marko Koh koji je u finalu isplivao rezultat od 2:07,76 sekundi. Srebrna medalja pripala je Amerikancu Kevinu Kordesu. Jedini novi rekord postavljen u ovoj disciplini isplivan je tokom prvog polufinala, a postavio ga je ruski plivač Anton Čupkov. Reč je o novom svetskom rekordu u juniorskoj konkurenciji. Za trke na 200 metara prsnim stilom bila su prijavljena ukupno 52 takmičara iz 44 zemlje, a svaka od zemalja mogla je da prijavi maksimalno dva takmičara po utrci. U kvalifikacijama se plivalo u 6 kvalifikacionih grupa, a svaku od grupa od 3 do 6 činilo je po 10 plivača. U prvoj kvalifikacionoj grupi bila su tri takmičara, a u drugoj 9. Plasman u polufinale obezbedilo je 16 plivača koji su u kvalifikacijama ostvarili najbolja vremena. Kvalifikacione trke plivane su 6. avgusta u jutarnjem delu programa, sa početkom u 10:33 po lokalnom vremenu. Polufinalne trke plivale su se u poslepodnevnom delu programa 6. avgusta, a prva trka je počela u 18:29 po lokalnom vremenu. Plasman u finale obezbedilo je 8 plivača sa najboljim rezultatima. | Koliko je takmičara bilo prijavljeno za trke na Svetskom prvenstvu u plivanju 2015? | Ukupno je bilo prijavljeno 52 takmičara iz 44 zemlje. | 1,310,663 |
Pseudofolklor () je folklor koji je neautentični izmišljeni folklor predstavljen kao da je istinski tradicionalan. Izraz pseudofolklor je prvo nastao na engleskom jeziku kao Fejklor () kada ga je skovao američki folklorista Ričard Dorson inspirisan pričama o Pekos Bilu i Polu Banjanu u kojima su oni opisani na takav način koji ih čini pseudofolk herojima koji imaju veoma malo sličnosti sa njihovim stvarnim ličnostima. Izraz pseudofolklor se može odnositi i na folklorizam koji je u suštini prerađivanje i usklađivanje folklora sa trenutnom modom. U folklorizam se može svrstati i novokomponovana narodna muzika (folklorizovani folklorizam) . Međutim ono što folklorizam može učiniti pseudofolklorom je njegovo pogrešno predstavljanje kao tradicionalnog folklora. Pošto je folklor oduvek bio moćno oruđe nacionalističkih pokušaja isticanja autentičnosti nacionalne kulture na sličan način su uz pomoć folklora etničke grupe oživljavale i kreirale tradicionalno nasleđe u cilju podsticanja svog kulturnog identiteta u multinacionalnim zajednicama ili potkrepljivanja svojih zahteva za političkom nezavisnošću. | Na šta se može odnositi izraz folklorizam? | Izraz folklorizam može se odnositi na prerađivanje i usklađivanje folklora sa trenutnom modom, kao i na novokomponovanu narodnu muziku. | 473,706 |
Suzana Arundati Roj (; Šilong (Indija), 24. novembar 1961) je indijska književnica i borac za ljudska prava. Njen najpoznatiji roman je Bog malih stvari napisan 1996. godine koji joj je i doneo svetsku slavu. Arundati Roj je indijska književnica rođena u Šilongu 24. novembra 1961. godine. Studirala je arhitekturu Nju Delhiju. Počela je da se bavi pisanjem 1992. godine. Posle četiri godine je publikovala prvi roman Bog malih stvari koji je odmah privukao pažnju javnosti i ovenčan je Bukerom nagradom. Posle toga je publikovala nekoliko publicističkih dela i televizijskih i filmskih scenarija. Potpuno se posvetila aktivizmu borbe za ljudska prava. Tek 2017. je objavila roman Ministarstvo neizmerne sreće. Arundati Roj predstavlja raznovrsne likove i situacije koje su isprepletane u prostoru i vremenu. Prikazuje neobične i zanimljive svetove, realne i imaginarne. Kroz redove koje je napisala uočavaju se tuga i ozbiljnost, ali i humor koji je prefinjen, ironičan i ponekad sarkastičan. | Koji je njen najpoznatiji roman? | Njen najpoznatiji roman je "Bog malih stvari". | 4,227,652 |
Tropiduridae je familija guštera nalik iguanama. Ponekad se smatra potfamilijom Tropidurinae u okviru šire familije Iguanidae. Ova grupa guštera naseljava Južnu Ameriku, uključujući i ostrva Trinidad i Galapagos. Familija obuhvata 8 savremenih rodova. Većina pripadnika su kopnene životinje koje život provode pri tlu, a pojedini su prilagođeni relativno hladnoj klimi, te naseljavaju Ande i Ognjenu zemlju. Nekoliko vrsta rađa žive mlade. | Kako se ponekad naziva familija Tropiduridae unutar šire familije Iguanidae? | Tropiduridae se ponekad smatra potfamilijom Tropidurinae unutar šire familije Iguanidae. | 4,135,373 |
Internet sleng () je nestandardni i nezvanični oblik govora koji ljudi koriste za komunikaciju na internetu. Primer internet slenga je „-{LOL}-” od (), što u prevodu znači „glasno smejanje”. Pošto se internet sleng smatra promenljivom formom govora, teško je dati njegovu standardizovanu definiciju. Međutim, može se shvatiti kao tip slenga, koji popularizuju korisnici interneta i u velikom broju slučajeva radi se o skraćenicama koje su pogodne za razmenu trenutnih poruka i usluge društvenog umrežavanja. Internet sleng vuče poreklo od ranih dana interneta. Najranije forme podrazumevale su ljudsko poznavanje programiranja i komandi u određenom programskom jeziku. Ova vrsta slenga koristi se u čet sobama, dopisivanju putem društvenih mreža, onlajn-igrama, video-igrama i onlajn zajednici. Od 1979, korisnici komunikacionih mreža kao što su Juznet stvorili su svoje stenografske stilove. Primarni razlog razvoja slenga specifičnog za internet je olakšavanje komunikacije. Međutim, prema studiji Univerziteta Tasmanije, iako ovakvim, skraćenim, oblikom komunikacije pošiljalac troši manje vremena, primaocu je potrebno duplo više vremena da razume takvu poruku. S druge strane, kao i svaki drugi sleng, internet sleng takođe određuje pripadnost određenoj društvenoj grupi. Pored homofona postoje i heterografi. Oni podrazumevaju korišćenje pogrešnih reči, koje kada se čitaju zvuče slično ili isto kao reč koja je trebalo da stoji na tom mestu u rečenici. Na primer, -{sauce}- (sos) umesto source (izvor). U internet sleng spadaju i onomatopejsko spelovanje („hahaha”), emotikoni () i emodžiji. | Šta je primer internet slenga koji je naveden u tekstu? | Primer internet slenga koji je naveden u tekstu je „-{LOL}-”. | 4,307,471 |
Nika Turković (Zagreb, 7. jun 1995) je hrvatska mlada pevačica, koja je svoju zemlju predstavljala na Dečjoj pesmi Evrovizije 2004. Nika Turković rođena je 7. juna 1995. u Zagrebu, Hrvatska. Muzikom je počela da se bavi od svoje četvrte godine. Pre pojave na Dečjoj pesmi Evrovizije, učestvovala je u nekoliko poznatih TV emisija. Na takmičenju je sa pesmom „Hej mali“ zauzela treće mesto. Pored maternjeg, Nika tečno govori i italijanski, slovenački i engleski i uči španski. Od svoje osme godine piše pesme na engleskom. Prva pesmu nazvala je „Mesec i zvezde“ ("-{The Moon and The Stars}-"). Nika je posle uspeha na Dečjoj pesmi Evrovizije snimila CD „Stranac“, na kojem se nalazi dueti sa Tonijem Cetinskim i Oliverom Dragojevićem, poznatim hrvatskim pevačima. | U kojim TV emisijama je učestvovala pre Dečje pesme Evrovizije? | Pre Dečje pesme Evrovizije, Nika Turković je učestvovala u nekoliko poznatih TV emisija. | 158,032 |
Prva liga Republike Srpske u fudbalu 2002/03. je osma po redu sezona Prve lige Republike Srpske u organizaciji Fudbalskog saveza Republike Srpske. Prvo kolo sezone je počelo 17. avgusta 2002. a posljednje 28. kolo je završeno 31. maja 2003. godine. U ovoj sezoni je kao i u prethodnoj predviđeno učešće 16 klubova, međutim Boksit se nakon prvog dijela sezone povukao iz takmičenja tako da je u drugom dijelu sezone nastupilo samo 15 klubova. Nakon povlačenja, svi rezultati Boksita u prvom dijelu sezone su registrovani 3:0 u korist protivnika. Pobjednik lige je bila Modriča Maksima koja se kvalifikovala u Premijer ligu BiH 2003/04. U Drugu ligu Republike Srpske su u ovoj sezoni ispala ukupno tri kluba, dva kluba sa najmanje osvojenih bodova, Polet iz Broda i Ozren iz Petrova, te Boksit iz Milića koji se povukao iz takmičenja nakon prvog dijela sezone. | Koji klub se kvalifikovao u Premijer ligu BiH 2003/04? | Modriča Maksima. | 542,735 |
Olićko jezero je tektonsko jezero koje se nalazi u naselju Kozila, opština Šipovo, Republika Srpska. Jezero je stacionirano 7 km južno od Šipova, na nadomorskoj visini od 600 metara. Ovo jezero nastalo je u tektonsom udubljenju, površine je 1.000 m2, maksimalne dubine do 30 metara, dok je najduža širina jezera 0,2 km, a dužina 0,25 km. Vodostaj jezera je stabilan cele godine, a voda u njemu je bistra i čista, osim u rano proleće i jesen kada se muti zbog velikih količina padavina. Deo jezera je obrastao trskom i šaši. | Koja je maksimalna dubina jezera? | Maksimalna dubina jezera je 30 metara. | 1,985,542 |
Češka je učestvovala na 32. Evropskom prvenstvu u dvorani 2013 održanom u Geteborgu, Češka, od 28. februara do 3. marta. Ovo je bilo deseto evropsko prvenstvo u dvorani od 1994. godine od kada Češka učestvuje samostalno pod ovim imenom. Reprezentaciju Češke predstavljalo je 22 sportista (11 muškaraca i 11 žena) koji su se takmičili u 14 disciplina (8 muških i 6 ženskih). Na ovom prvenstvu Češka je zauzelo 11 mesto po broju osvojenih medalja sa 5 osvojenih medalja (jedna zlatna i četiri bronzane). U tabeli uspešnosti prema broju i plasmanu takmičara koji su učestvovali u finalnim takmičenjima (prvih 8 takmičara) Češka je sa 10 učesnika u finalu zauzela 7. mesto sa 55 bodova. Pored osvojenih medalja takmičari Češke oborili su jedan nacionalni i tri lična rekorda i ostvarili jedan najbolji evropski rezultat sezone i tri najbolja lična rezultata sezone. | Kako se Češka plasirala po broju osvojenih medalja na ovom prvenstvu? | Češka je zauzela 11. mesto po broju osvojenih medalja sa 5 osvojenih medalja (jedna zlatna i četiri bronzane). | 1,259,649 |
Prodissopsalis (Prodisopsalis — „prije Disopsalisa”) je izumrli rod placentalnih sisara iz izumrle porodice Hyaenodontidae, koji je u periodu srednjeg eocena nastanjivao područje Evrope. Vrsta Prodissopsalis eocaenicus je bila kopneni predator sa prostora Evrope, koji se hranio sa mesom i kostima. | Koji je rod izumrlih sisara bio poznat kao Prodissopsalis? | Rod izumrlih sisara poznat kao Prodissopsalis bio je izumrli rod placentalnih sisara iz porodice Hyaenodontidae. | 4,236,982 |
Amazonska straža ili Amazonke (zvanično: Revolucionarne monahinje; ; latinizirano -{al-rāhibāt al-thawriyyāt}-), takođe i Zelene monahinje, bile su pripadnice lične straže Muamera el Gadafija. Ova straža je bila sastavljena isključivo od žena, od kojih je svaka bila obučena za rukovanje vatrenim oružjem i stračnjak u borilačkim veštinama. Grupa je formirana početkom osamdesetih godina, posle zvanične ostavke Gadafija kao libijskog šefa države i uzimanja titule „bratski lider i vodič Prvoseptembarske revolucije Velike Socijalističke Narodne Libijske Arapske Džamahirije“. Ovo je bilo iznenađenje, jer je Gadafi bio poznat po svojim mizoginičnim izjavama tokom sedamdesetih godina, a u svojoj Zelenoj knjizi je jasno stavio do znanja da uloga žena treba biti ograničena na održavanje domaćinstva i majčinstvo. Gadafi je navodno uzeo ženske telohranitelje jer je verovao da se potencijalni arapski atentator neće lako odlučiti da puca na žene. Međutim, postoje mišljenja da su žene telohranitelji bile samo još jedan aspekt njegove poznate ekscentrične pojave i sposobnosti da privlači pažnju javnosti, ali i njegove sklonosti da se okružuje mladim ženama. Gadafi je obično putovao sa 15 telohraniteljki iz amazonske straže. Kandidatkinje za amazonsku gardu prolazile su obimnu obuku u rukovanju vatrenim oružjem i u borilačkim veštinama, morale su da daju zakletvu čednosti, a birao ih je Gadafi lično. Dozvoljavane su im privilegije poput oblačenja u zapadnom stilu, šminkanja, pravljenja frizure u zapadnom stilu i nošenja visokih štikli. | Kako su se zvale pripadnice lične straže Muamera el Gadafija? | Pripadnice lične straže Muamera el Gadafija su se zvale Amazonska straža ili Amazonke. | 559,068 |
Državna himna Alžira nosi naziv „Zakletva” (; berberski: Tagallit). Usvojena je 1963. godine, ubrzo nakon sticanja nezavisnosti. Tekst himne je napisao Mufdi Zakarija 1955. godine, dok je bio u zatvoru francuskih kolonijalnih sila. Navodno je pisao svojom krvlju na zidovima zatvorske ćelije broj 69. Muziku je komponovao egipatski muzičar Muhamed Fauzi. Tema himne je direktno vezana za Francusku, kolonijalnu silu u Alžiru. | Gde je Mufdi Zakarija napisao tekst himne? | Mufdi Zakarija je napisao tekst himne u zatvoru francuskih kolonijalnih sila. | 1,425,397 |
U genetici pojačivač je kratki region DNK za koji se mogu vezati trans delujući proteini (slično setu transkripcionih faktora) koji povišavaju nivo transkripcije gena u genskom klasteru. Enhanceri su obično cis delujući, mada enhancer ne mora da bude posebno blizo gena na koji deluje, u nekim slučajevima on ne mora da bude ni na istom hromozomu. Kod eukariotskih ćelija u hromatinskim kompleksima DNK je savijena na način koji funkcionalno podseća na supernamotano stanje prokariotske DNK. Drugim rečima mada je pojačivač DNK udaljen od gena u pogledu broja nukleotida on je geometrijski blizo promotera i gena. | Da li su enhanceri obično cis ili trans delujući? | Enhanceri su obično cis delujući. | 601,797 |
Republički javni pravobranilac je bio državni službenik na položaju tj. funkcioner, starešina Republičkog javnog pravobranilaštva, državnog organa koji je obavljao poslove pravne zaštite imovinskih prava i interesa Republike Srbije na osnovu Zakona o javnom pravobranilaštvu iz 1991. godine. Funkcioner sa istim nazivom postojao je u Republici Srbiji, odnosno prethodno u Socijalističkoj Republici Srbiji i Narodnoj Republici Srbiji, i na osnovu ranijih zakona, neprekidno od 1952. godine. I još ranije, u Kneževini i Kraljevini Srbiji, postojao je takav funkcioner od 1845. godine, pod nazivom državni pravobranilac, te i u Kraljevini Jugoslaviji, pod nazivom vrhovni državni pravobranilac. Republičkog javnog pravobranioca postavljala je Vlada Republike Srbije na četiri godine i mogao je biti ponovo postavljen. Za svoj rad i rad Republičkog javnog pravobranilaštva odgovarao je Vladi. U Republičkom javnom pravobranilaštvu postojala je i još jedna vrsta funkcionera, zamenik republičkog javnog pravobranioca. Ta funkcija je uvedena Osnovnim zakonom o javnom pravobranilaštvu iz 1965. godine. Zamenik republičkog javnog pravobranioca mogao je preduzeti svaku radnju iz nadležnosti Republičkog javnog pravobranilaštva pod istim uslovima kao i republički javni pravobranilac. Zamenika republičkog javnog pravobranioca takođe ga je postavljala Vlada, ali je svoje poslove obavljao kao stalnu dužnost (bez vremenskog ograničenja trajanja mandata). Zakonom o pravobranilaštvu iz 2014. godine dotadašnje Republičko javno pravobranilaštvo zamenjeno je Državnim pravobranilaštvom, te je i funkcija republičkog javnog pravobranioca zamenjena funkcijom državnog pravobranioca. | Kada je uvedena funkcija zamenika republičkog javnog pravobranioca? | Funkcija zamenika republičkog javnog pravobranioca uvedena je Osnovnim zakonom o javnom pravobranilaštvu iz 1965. godine. | 493,832 |
Takmičenje u skoku uvis u muškoj konkurenciji na jubilarnom desetom Svetskom prvenstvu u atletici 2005. u Helsinkiju održano je 12. i 14. avgusta na Olimpijskom stadionu. Deset najboljih skakača uvis 2005. godine pre početka svetkog prvenstva (11. avgusta 2005) zauzimalo je sledeći plasman.. Kvalifikaciona norma za ulazak u finale bila je 2,29 m, koju nije prekočio nijedan takmičar, pa su se svi plasirali prema postignutom rezultatu (kv'''). Visinu 2,27 preskočilo je 11 takmičara, a pošto su plasirani na 12. i 13. mestu imali identičan rezultat, oba su se plasirala za finale u kojem je učestvovalo 13 skakača uvis | Kada je održano Svetsko prvenstvo u atletici na otvorenom 2005. godine? | Svetsko prvenstvo u atletici na otvorenom 2005. godine održano je u Helsinkiju 12. i 14. avgusta. | 745,293 |
Ksantin (ksantinska kiselina, 3,7-dihidro-purin-2,6-dion) je purinska baza koja se nalazi u većini ljudskih tkiva i fluida kao i u drugim organizmima. Brojni stimulansi su izvedeni iz ksantina, npr. kofein i teobromin. Avgusta 2011, objavljen je izveštaj baziran na NASA ispitivanjima meteorita nađenih na Zemlji koji sugeriše da je ksantin i srodni organski molekuli, među kojima su komponente DNK i RNK: adenin i guanin, možda mogu da budi formirani ektraterestrijalno u svemiru. Ljudima sa retkim genetičkim poremećajem ksantinurijom nedostaje dovoljna količina ksantin oksidaze, te ne mogu da konvertuju ksantin do urične kiseline. Derivati ksantina, poznati kolektivno kao ksantini, su grupa alkaloida koja je u širokoj upotrebi zbog njihovog dejstva kao blagi stimulanti i bronhodilatori, npr. za lečenje simptoma astme. U kontrastu sa drugim, potentnijim stimulansima, njihov glavni efekat se sastoji od suprotstavljanja dejstvu adenozina, što i čini u nekoj meri manje efektivnim stimulansima od simpatomimetički amina. Posledica širokodosežnosti njihovog dejstva je da oni imaju veoma ograničen terapeutski index, uglavnom se koriste za lečenje astme. Terapeutski nivoi su 10-20 ug/mL u krvi. Znaci toksičnosti su tremor, mučnina, nervoza, i tahikardija/arithmija. | Kako se naziva grupa alkaloida koja je u širokoj upotrebi zbog svojih dejstava kao blagi stimulanti i bronhodilatori? | Ksantini | 548,943 |
Rolovanje mesa je postupak pripreme pečenog mesa prethodno uvezanog u rolat kanapom ili smeštenog u specijalnu mrežicu (što je mnogo lakši način rolovanja mesa). Rolovanjem mesa dobija se ukusnije pečenje od onog pečenog u uvijenoj aluminijumskoj foliji. Uvijeno u rolat meso nikada neće puknuti i izgubiti oblik, a za razliku od pečenja u foliji dobiće i zlatno žutu i hrskavu koricu. Izgled na ovaj način pripremljenog mesa postiže se pečenjem na visokim temperaturama, sve dok se ne formira kora, a kada je ona gotova, temperatura se smanjuje u dva navrata, sve dok meso ne bude potpuno pečeno i u unutrašnjosti. Ovim načinom pripreme mesa koji je jednostavan za upotrebu, dobija se ukusnije pečenje lepog izgleda, koje u središnjem delu može biti ispunjeno i dodatno obogađeno različitim sastojcima (povrće, začini, jaja, mleveno meso, kačkavalja, mesne prerađevina itd). Podlijte meso uljem, dodajte oko litra vode i pecite na 200 °C oko tri sata. Dužina pečenja zavisi od debljine rolne. Ispečeni rolat ostaviti da se ohladi, a pre serviranja, ukloniti kanap i oštrim nožem meso iseći na komade širin 2-3 santimetra. Slaninu, kačkavalja i pečenicu poređajte jednu na drugu na jednu stranu mesa. Pospiti i malo začina suvim začinom između svakog sastojka. Sa jednog kraja urolovati meso i dobro uvezati kanapom, ili umetnuti u specijalnu mrežicu i fiksirati na oba kraja. Rolovano meso treba peći na 250 stepeni 15 minuta, a zatim smanjite temperaturu na 180 stepeni i peći oko sat vremena. Dužina pečenja zavisi od debljine rolne. | Kako se fiksira rolat pre pečenja? | Rolat se fiksira kanapom ili se smešta u specijalnu mrežicu pre pečenja. | 4,228,273 |
Profundal (od , dubok) je životna zajednica u ekosistemima stajaćih voda, koja se nalazi ispod zone u koju prodire svetlost. Najčešće profundal počinje na dubinama oko 200 -{m}-, ispod termokline. Temperatura vode u profundalu je konstantna (4,01°C), a pritisak visok. Dno profundala pokriveno je debelim slojem mulja. Sastav životne zajednice se drastično razlikuje od zone iznad, jer odsustvo svetlosti uzrokuje nedostatak fotosintetičkih organizama. Najbrojniji organizmi u profundalu su bakterije i heterotrofni protisti. | Kako se razlikuje temperatura vode u profundalu od temperature vode u drugim zonama ekosistema? | Temperatura vode u profundalu je konstantna (4,01°C), dok se temperatura vode u drugim zonama ekosistema može menjati u zavisnosti od dubine i sunčeve svetlosti. | 470,210 |
Namibija je učestvovala na 17. Svetskom prvenstvu u atletici na otvorenom 2019. održanom u Dohi od 27. septembra do 6. oktobra petnaesti put. Reprezentaciju Namibije predstavljala su 2 učesnika (1 muškarac i 1 žena) koji su se takmičili u maratonu., Na ovom prvenstvu Namibija je delila 31 mesto po broju osvojenih medalja sa 1 medaljom (bronza). U tabeli uspešnosti prema broju i plasmanu takmičara koji su učestvovali u finalnim takmičenjima (prvih 8 takmičara) Namibija je sa 1 učesnikom u finalu delila 48. mesto sa 6 bodova. | Kako se Namibija rangirala u tabeli uspešnosti prema broju i plasmanu takmičara u finalnim takmičenjima? | Namibija se rangirala na 48. mestu sa 6 bodova. | 4,090,968 |
Zastava M57 (popularno "Tetejac") je poluautomatski pištolj kojeg je u bivšoj Jugoslaviji proizvodila firma Zastava Oružje (tada zavodi Crvena Zastava). Riječ je o kopiji sovjetskog pištolja Tokarev TT-33. Pištolj je prihvaćen 1957. dok se masovno počeo proizvoditi 1960. godine. Bio je službeno oružje u jugoslovenskoj vojsci i miliciji. Tehničke razlike između jugoslovenskog i sovjetskog pištolja gotovo su neznatne, a najznačajnije su da M57 koristi okvir kapaciteta devet, a TT-33 kapaciteta osam metaka. Veći kapacitet okvira je razlog za nešto većeg rukohvata kod M57. Takođe, vodilica povratne opruge se kod Zastavinog modela sastoji od dva dela. Vizuelne različitosti su veoma male ali vidljive. Tako sovjetski TT-33 na koricama pištolja ima oznaku zvezde petokrake oko koje je oznaka CCCR Jugoslovenska verzija pištolja ima oznaku FNRJ ili SFRJ. Pištolj koristi municiju kalibra 7,62x25 TT dok je Zastava Oružje tokom 1970ih počela proizvoditi sličan pištolj koji je koristio municiju 9x19 luger. Reč je o modelu Zastava M70. Jugoslovenski „tetejac" - priča o „Zastavinom" pištolju M57 ( Oružje onlajn, Branko Bogdanović, 2018) | Koji je originalni model pištolja kopiran kod Zastava M57? | Originalni model pištolja kopiran kod Zastava M57 je sovjetski pištolj Tokarev TT-33. | 1,487,817 |
Drača ili drač () je listopadna žbunasta biljka iz porodice krkavine (-{Rhamnaceae}-), poznata po mnoštvu trnova (bodlji) po stablu i izdancima, dužine 1,5 – 2,5 cm. Raste u oblasti Mediterana, jugozapadnoj i srednjoj Aziji. Biljka je listopadna. Može biti visoka 3–4 metra. Ima veoma jak koren, koji prodire duboko u zemljište. Iz stabljike izbijaju ravni izdanci, na kojima su pravilno raspoređeni zeleni listići, tamnozelene boje i jajastog oblika. Na svakom izdanku, uporedo s obe strane nalazi se obično 12 do 15 listića. Cvetovi izbijaju iz pazuha izdanaka, mali su i žuti, slabog mirisa. Zbog trnja se seče i koristi kao ograda, postavljanjem na zemlju ili na kamene zidove. Takođe, u narodu se kaže da tamo gde ima drače, ima i obradivog zemljišta. Plod je mali okrugli, veličine 2 do 3 cm, sazreva u avgustu. Mladi plodovi se mogu koristiti za alternativni vid ishrane, a zreli kao surogat kafe. Dozreli plodovi se koriste i kao lek. Biljka je poznata kao antiseptičko sredstvo. Uspešno leči proliv, dizenteriju, zapaljenja debelog creva, a koristi se i kod nervnih i reumatičnih bolesti. Raste u oblasti Mediterana, jugozapadnoj i srednjoj Aziji. Karakteristična je za kraške terene Dalmacije, Hercegovine, Crne Gore itd. U Srbiji se može naći i na desnoj obali Nišave, u potezu od Klenja do Sićevačke klisure. U selu Moklište postoji zaselak Dračje koji je dobio ime po ovoj biljci. | Koja je visina drače? | Drača može biti visoka 3-4 metra. | 398,385 |
Kosmos-1373 je jedan od preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita lansiranih u okviru programa Kosmos. Kosmos-1373 je lansiran sa kosmodroma Tjuratam, Bajkonur, SSSR, 2. juna 1982. Raketa-nosač R-7 Semjorka () (8K71, NATO oznaka -{SS-6 Sapwood}-) sa dodatim stepenom je postavila satelit u orbitu oko planete Zemlje. Masa satelita pri lansiranju je iznosila 6300 kilograma. Kosmos-1373 je bio osmatrački satelit. | Koliko je satelita lansirano u okviru programa Kosmos? | Preko 2400 sovjetskih vještačkih satelita je lansirano u okviru programa Kosmos. | 322,628 |
Đorđe Milosavljević (Ivanjica, SFRJ, 6. maj 1969) srpski je dramaturg, stripski i filmski scenarista, reditelj, univerzitetski profesor i kritičar. Diplomirao je dramaturgiju i scenario na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu 1997. Đorđe Milosavljević je rođen u Ivanjici 1969. godine. Godine 1997. je diplomirao dramaturgiju i scenario na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu. Pisao je filmske kritike za više časopisa, ali glavno interesovanje su mu bili komični stripovi - neki su bili prevedeni na ruski, engleski i grčki jezik. Osvojio je nacionalnu nagradu za najbolji jugoslovenski strip album 1994. Sve pozorišne drame po njegovom scenariju Đavoli od papira i Sveta apokalipsa su objavljene u uvaženim literarnim časopisima a drama Gola vera je jedna od najpopularnijih srpskih drama na internetu. Kao scenarista debituje dugometražnim omnibusom Paket aranžman iz 1995 a diplomira sa scenarijom za film Tri palme za dve bitange i ribicu koji je bio najgledaniji bioskopski hit u SRJ 1998. Potpisao je scenarije za filmove poput: Nebeska udica, Točkovi, Apsolutnih sto, Nataša, Ringeraja, Jesen stiže dunjo moja, serije poput Sva ta ravnica, Jagodići, Jagodići - oproštajni valcer, Koreni, Preživeti Beograd. Kao reditelj debituje 1999 sa ostvarenjem Točkovi a kasnije je potpisao u režiji 2 naslova Mehanizam i Ringeraja. | Koje su neke od serija za koje je Đorđe Milosavljević napisao scenarije? | Neki od serija za koje je Đorđe Milosavljević napisao scenarije su Sva ta ravnica, Jagodići, Jagodići - oproštajni valcer, Koreni, Preživeti Beograd. | 440,353 |
Napredak tehnologije i savremenih načina eksploatacije žitarica, gotovo je sasvim ugasio vodeničarski zanat. Zbog toga, malobrojni vodeničari pripadaju redu sledbenika starih zanata. Kako su se u starim vremenima, ali i donedavno mnogim krajevima Srbije, Bosne, Hercegovine i Crne Gore, za mlevenje žita koristile vodenice, gde su se mlele žitarice (pšenica, kukuruz...), postojanje vodeničara je bilo neophodno za njihovo funkcionisanje, pa samim tim i život sela. Žitarice bi se obično mlele po dogovornom principu, tako da se znalo kada koji domaćin može doneti svoje proizvode. Nekada bi domaćini sami mleli po rasporedu, a nekada bi postojao i poseban vodeničar, obično meštanin koga bi angažovali. Vodeničari su bili česti motivi u narodnim pričama. Pripovetka Milovana Glišića „Posle devedeset godina” govori o seljaku Savi Savanoviću iz Zarožja, koji se nakon smrti povampirio i živeo u starom vodenici, gde je napadao vodeničare. | Zašto je postojanje vodeničara bilo neophodno za funkcionisanje vodenica? | Postojanje vodeničara je bilo neophodno za funkcionisanje vodenica jer su oni bili zaduženi za mlevenje žitarica (pšenica, kukuruz...) i omogućavali domaćinima da donesu svoje proizvode na mlevenje prema dogovoru. | 4,199,959 |
Kožara je rečno ostrvo, smešteno na levoj obali Dunava u Srbiji. Deo je Beograda i pripada beogradskoj opštini Palilula. Kožara je ostrvo trouglastog oblika, smešteno u banatskom delu opštine Palilula između Dunava i kanala Jojkićev Dunavac, kraj dela potoka Vizelj u Pančevačkom ritu (Jojkićev Mali Dunav, nazvan po bivšem gradonačelniku Beograda Đurici Jojkiću). Kožara pokriva površinu od 0,44 kvadratnih kilometara. Ostrvo je poplavno, potpuno prekriveno šumom i bez stalnog stanovništva. Na ušću Jojkićevog Dunavca u Dunav, preko puta Kožare, nalazi se vikend-naselje Mika Alas. Na ostrvu postoji nekoliko trajnih izduženih močvara. Predstavlja oazu netaknutog prirodnog života, iako je udaljena samo 600 metara od starog jezgra Beograda, Dorćola. Uprkos tome, gradska vlast Beograda je 2005. godine objavila da će Kožara biti deo budućeg poluveštačkog ostrva zamišljenog kao ostrvo u blizini Velikog Ratnog Ostrva, takođe na Dunavu. Za razliku od Velikog Ratnog Ostrva, koje je zaštićeno zakonom i svako ljudsko uplitanje je zabranjeno, buduća Kožara (privremeni naziv je Čaplja ) projektuje se kao ostrvo sa vodenim parkom i glavna turistička atrakcija. Međutim, od avgusta 2006. godine nije započeo rad na ovom projektu. | Kako se zove buduće poluveštačko ostrvo koje će uključivati Kožaru? | Čaplja | 4,161,527 |
Tu si animum vicisti potius quam animus te est quod gaudens lat. (izgovor: tu si animum cicisti pocius kvam animus te est kvod gaudens). Ako si ti savladao gnev pre nego gnev tebe, imaš se zašto radovati. (Plaut ) Ovo je izrekao Tit Makcije Plaut (lat. Titus Maccius Plautus), najpoznatiji pisac komedija u rimskoj književnosti (prelaz trećeg u drugi vijek p. n. e.). | Kako se prevodi latinska fraza "Tu si animum vicisti potius quam animus te est quod gaudens" na srpski jezik? | Ako si ti savladao gnev pre nego gnev tebe, imaš se zašto radovati. | 1,254,337 |
Klub je osnovan 2002. godine. To je ujedno prvi i jedini rukometni klub u Višegradu. Te je takođe najmlađi od svih sportskih klubova u Višegradu. Klub je dugo igrao samo prijateljske utakmice, jer nije bilo takmičenja i liga u kojim bi se oni mogli nadmetati. Napokon, u sezoni 2013/14 počinju da igraju 2. ligu Republike Srpske, grupa istok. U toj ligi, nalazila su se samo dva timaː RK Višegrad i RK Glasinac Sokolac. RK Višegrad je te sezone osvojio šampionat. U sezoni 2014/15 klub je trebalo da se takmiči u prvoj ligi Republike Srpske, ali zbog finansijskih problema klub je izbačen nazad u drugu ligu. Ali, u sezoni 14/15, u drugoj ligi se nalaze četiri tima (Višegrad, Glasinac, RK Trebišnjica i RK Lokomotiva Brčko). Višegrad završava drugi, odmah iza Glasinca, jer su izgubili zadnju utakmicu protiv Glasinca koja je odlučivala ligu. Od raspadanja prvog tima, sve nade su uložene u mlađe kategorije, mlađe kategorije trenutno broje oko 25 članova, sa kojima se radi svaki dan trening, odigran je veliki broj utakmica, zapaženi rezultati su ostvaerni na međunarodnom turniru "Zlatibor for frenšip" gdje su u kategoriji 2001/2002 mlade nade osvoijle 4. mjesto, a Dragan Lakić proglašen najboljim golmanom, takođe je osvojeno je prvo mjesto na turniru "Trofej Goražda". Tim trenutno posjeduje kategorije 2001/2002 i 2003/2004 | Koliko članova trenutno broje mlađe kategorije u klubu? | Mlađe kategorije trenutno broje oko 25 članova. | 1,297,954 |
U sredini prostora između pravoslavne i katoličke crkve u Zemunskom parku nalazi se kameno obeležje u obliku stuba ili manjeg obeliska, koje je postavljeno 1933. god. kad je proslavljena stogodišnjica boravka francuskog državnika i pesnika Alfonsa de Lamartina koji je putujući, boravio tada i u pograničnom Zemunu − kontumacu. Podiglo ga je, 1933. godine, Društvo prijatelja Francuske. Kontumac u Zemunu je bio prvi oblik sanitarne zaštite i izolacije od zaraza, osnovan u prvoj polovini 18. veka, na granici Istoka (Osmansko carstvo) i Zapada (Austrogarska). Spomen-bista Lamartinu na Vračaru se nalazi u Karađorđevom parku, a delo je slovenačkog vajara Lojzea Dolinara. | Gde se nalazi spomen stub Lamartinu u Zemunu? | Spomen stub Lamartinu se nalazi u Zemunskom parku. | 4,171,390 |
Zamak Krstur je školska zgrada iz 1913. godine i samo zdanje veoma odstupa od autentične gradnje u okruženju. Na putu do Krstura su se planovi koje je naložila tadašnja Austrougarska izmešali te je za zamak stigao plan izgradnje zgrade koja je predviđena za gradnju upravo u planinskim krajevima i zato je zgrada značajno drugačija u odnosu na građevine koje je okružuju. Nacionalni savet Rusina sedište poseduje u prostoru ovog zamka, a takođe se unutar njega nalazi i malena etnografska zbirka kako fotografija tako i predmeta, odnosno zanatskih alata za preradu konoplje od koje su se izrađivale marame, platna, prekrivači i tapetariju. Izložba tradicionalnih odevnih predmeta takođe je u pomenutom ambijentu priređena. Posebnu pažnju privlači devojačka sprema prilikom udaje - mlada tim povodom dobija kapu koja posle svadbene ceremonije nazivaju ,,fićula" i po njoj se kasnije poznaje udata žena, a kada joj je devojke skidaju dok pevajući tužne pesme ,,barmonj". ,,Bajka" je naziv za gornji deo nošnje i udruženje žena koje izrađuje suvenire po tome je dobilo naziv. Doktoru filozofije i svešteniku, Havrilu Kosteljniku, se spomenik nalazi u dvorištu zamka. On je izdao gramatiku rusinskog jezika 1923. godine i to je zvanično najmlađi pisani jezik na svetu. | Kada je izgrađen Zamak Krstur? | Zamak Krstur je izgrađen 1913. godine. | 4,297,416 |
Simone Đaneli (it. Simone Giannelli; Bolcano, 9. avgust 1996) je italijanski odbojkaš. Visok je 200 cm i igra na poziciji tehničara u Peruđi. Simone Đaneli je, u mlađim kategorijama, igrao na pozicijama primača servisa i korektora, da bi se 2013. preusmjerio ka ulozi tehničara. Ponikao je u Alto Adiđeu, odakle se 2009. preselio u Trento, gdje je imao priliku da uči od najvećih majstora ove igre (Nikola Grbić je jedan od njih). Do 2014. se vodio kao član juniorskog tima Trentino Voleja, sa kojim je, kao daleko najtalentovaniji igrač, u svakoj sezoni, osvajao titulu prvaka Italije u odgovarajućem uzrastu. Za seniorski tim je debitovao kao šesnaestogodišnjak (2012) - pa je dobio medalju za osvojenu titulu 2013. godine - ali se prvom ozbiljnom sezonom može smatrati 2014/15. u kojoj je, opet, osvojen naslov nacionalnog prvaka, praćen najznačajnijim individualnim priznanjem za samog Đanelija - titulom MVP-a. Sezonu je počeo kao rezerva Poljaku Lukašu Žigadlu, ali je, nakon nekoliko odigranih kola, postao standardni član prve postave. S razlogom se smatra velikom nadom svjetske odbojke i budućim nosiocem igre italijanske reprezentacije. Imajući u vidu Simoneovo nestvarno brzo sazrijevanje, poziv Beruta nikoga nije iznenadio. Mladić iz Bolcana je zadužio broj "6" i debitovao 29. maja 2015, u Adelejdu, protiv Australije, u okviru prvog kola Svjetske lige. Udaljavanje iz nacionalnog tima Dragana Travice, dotadašnjeg prvog tehničara, otvorilo je Đaneliju vrata startne postave. Otputovao je sa azurima u Rio, na završni turnir Svjetske lige i već u prvom kolu, protiv Srbije, bio je čovjek odluke. Ubitačnim servisima u petom setu riješio je pitanje pobjednika. | Gde je Simone Đaneli ponikao? | Simone Đaneli je ponikao u Alto Adiđeu. | 1,306,159 |
Umberto Elgueta (Santijago, 10. septembra 1904 - 28. novembra 1976) bio je čileanski fudbaler koji je igrao na poziciji veznog igrača. Učestvovao je kao deo čileanske reprezentacije na prvom Svetskom prvenstvu u fudbalu 1930. godine u Urugvaju. Bio je deo nacionalnog tima Čilea između 1920. i 1930. godine. Njegov debi za nacionalni tim bio je 11. septembra 1920. protiv Brazila za južnoameričko prvenstvo 1920. godine, gde je njegov tim bio domaćin na tom turniru. Bio je starter u prvom meču koji je čileanska nacionalna reprezentacija odigrala na Svetskom prvenstvu, meču koji se završio pobedom nad Meksikom. | Na kojem Svetskom prvenstvu je učestvovao Umberto Elgueta? | Umberto Elgueta je učestvovao na prvom Svetskom prvenstvu u fudbalu 1930. godine u Urugvaju. | 4,183,722 |
Filip Pejović (Šabac, 26. juna 1982) bivši je srpski fudbaler. Skoro čitavu profesionalnu karijeru proveo je u šabačkoj Mačvi, koju je do okončanja aktivnog igračkog staža predvodio kao kapiten. Nastupao je na poziciji desnog beka. Diploma za doprinos razvoju sporta u Podrinju za 2017. godinu, kao najuspešnijem kapitenu sportskog kolektiva | Koji je bio Filipov položaj na terenu? | Filip Pejović je nastupao na poziciji desnog beka. | 4,138,028 |
U Peruu postoji 195 provincija i one predstavljaju drugostepenu administrativnu podelu države. Provincije su grupisane u 25 regiona, izuzev provincije Lima koja ne pripada ni jednom regionu. Region sa najviše provincija je Ankas i njega čine dvadeset provincija, dok region Kaljao obuhvata samo jednu istoimenu provinciju. Svaka provincija se deli na okruge. Najviše ogruga (43) ima provincija Lima, dok najmanje (1) ima Purus. | Kako su provincije grupisane u Peruu? | Provincije u Peruu su grupisane u 25 regiona. | 734,444 |
Gulnara Samitova-Galkina (; 9. juli 1978. Neberežnije Čelni, Tatarstan) je ruska atletičarka koja je prva u istoriji osvojila zlatnu medalju na Olimpijskim igrama u disciplini 3.000 m sa preprekama oborivši pritom i svetski rekord. Pored ovog uspeha Galkina je na Svetskom prvenstvu u dvorani 2004. u Budimpešti u disciplini 1.500 -{m}- osvojila drugo mesto. | Kako se zove mesto gde je Gulnara osvojila drugo mesto na Svetskom prvenstvu u dvorani 2004. godine? | Budimpešta. | 299,042 |
Kuća Dragomira Petrovića se nalazi u Šapcu, u ulici Masarikova br. 39. Kuću je 1912. godine za svoje potrebe podigao Dragomir Draža Petrović, šabački advokat. Kao nepokretno kulturno dobro predstavlja spomenik kulture od velikog značaja. Na njoj obiluju floralni motivi, a posebno su ukrašeni venci zgrade i natprozornici (girlande, balusteri i dr). Na tom prostoru su vešto izvedene živopisne kombinacije klinker opeke i maltera. Zgradom dominira polukružni erker koji se uzdiže nad hausterom. Vrh erkera je rešen u obliku kubeta, sa ogradicom od kovanog gvožđa. Slična ograda ukrašava i gornju ivicu krova. Sokl je urađen od radaljskog granita, sa dubokim brazdama, izvedenim kao na renesansnim građevinama. | Koji materijali su korišćeni za izradu ograda na kući? | Ograde na kući su izrađene od kovanog gvožđa. | 833,664 |
Spomenik kugi „Kipovi” se nalazi na putu Ruma—Irig, podignut je 1797. godine na mestu gde je bila organizovana straža za sprečavanje širenja kuge. Spomenik predstavlja nepokretno kulturno dobro kao znamenito mesto. Epidemije kuge koje su tokom istorije više puta pogađale Evropu nisu zaobišle ni teritoriju Srema. Jedna od najpogubnijih zaraza je na ovom području harala 1795/1796. godine, a kako je najviše stradao Irig i njegova okolina, često se naziva i „iriška kuga”, kada je preminulo 53% populacije mesta. Bolest se prvo pojavila u Beogradu, a odatle ju je zaplašeni narod bežeći preneo u fruškogorska sela. Da bi se sprečilo dalje širenje bolesti austrijske vlasti su zabranile napuštanje zaraženih oblasti, oko njih su bili iskopani šanci i postavljane straže (sanitarni kordon). Nakon prestanka epidemije u znak zahvalnosti Bogu što ih je poštedeo strašne pošasti, građani Rume su 1797. godine podigli spomenik. Obeležje se sastoji iz dva dela, manjeg i većeg, koji su postavljeni na stranama puta. Veći deo je bogato dekorisan, na vrhu je postavljeno Raspeće, a ispod njega figure za koje se smatra da predstavljaju Svetog Roka i Sebastijana, koji se u rimokatoličkoj crkvi poštuju kao zaštitnici zdravlja. Spomenik je tokom proteklih vekova više puta obnavljan, a poslednji put mu je stari sjaj vraćen 2011. godine kad su po uslovima Zavoda za zaštitu spomenika kulture Sremska Mitrovica, izvršeni konzervatorsko-restauratorski radovi i postavljena moderna rasveta. | Koje su posledice bile od epidemije kuge u Irigu? | Posledice epidemije kuge u Irigu su bile smrt 53% populacije mesta. | 3,873,407 |
Šahovska studija je komponovana šahovska pozicija u kojoj postoji forsiran, jedinstven put do pobede, ili do remija. Već dva veka takvu poziciju iz nejasnih razloga zovemo studijom. Ta pozicija po pravilu ima karakter završnice, jer autor primenjuje umetnički princip ekonomičnosti i teži što manjem broju figura. Na jednom visokom nivou, studija predstavlja gotovo umetničku formu na koju se mogu primeniti striktni zakoni originalnosti, raznolikosti, kreativnosti, sklada i lepote. Pri tome, naravno, studija mora biti korektna, a to je obaveza koja od kompozitora studije zahteva gotovo takvu disciplinu kakva se traži u naučnom radu. Dokazivanje počiva na analizi, i zadatak je koji mnogim entuzijastima predstavlja veliki izazov. Neophodna je velika veština, po svom karakteru ravna veštini praktičnog majstora da se kreira pozicija u kojoj beli ima jedinstvene poteze, a crni računa na zanimljivu protivigru. Studije nisu tako popularne kao šahovski problemi. Znatno su teže za rešavanje, a osim toga zahtevaju od rešavača zavidno poznavanje šahovskih završnica, što je za razumevanje rešenja preko potrebno. Ali, između studije i praktične igre postoji velika srodnost i svaki šahista nalazi zadovoljstvo u ovoj dubokoj grani šaha, koja ponekad apsorbuje celokupni interes ljubitelja, pa se oni za „običnu igru“ i ne zanimaju. | Zašto su studije teže za rešavanje od šahovskih problema? | Studije su teže za rešavanje od šahovskih problema jer zahtevaju zavidno poznavanje šahovskih završnica, što je neophodno za razumevanje rešenja. | 232,438 |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.