Story_ID
stringlengths 8
8
| context
stringlengths 445
11k
| question
stringlengths 12
113
| answers
dict |
|---|---|---|---|
1723_swa | Mazingira ni hali au mambo yanayomzunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Tukiyachafua mazingira huleta madhara tofauti tofauti. Moja wapo ni kuharibika kwa hewa, mazingira chafu hufanya hewa kuwa chafu.
Mazingira machafu pia hutupa maradhi mbalimbali, kama vile:homa ya matumbo na kipindupindu. Waja wengi wameadhirika pakubwa na uchafuzi wa mazingira. Sehemu za Kenya, Uganda, Nigeria, na Sudan wameadhirika na machafuzi ya mazingira.
Mazingira safi hupendeza macho. Watalii wengi hutembea nchi mbali mbali ambazo zina mazingira safi. Mazingira yanapokuwo chafu, basi tutapoteza watalii. Ushuru wanaolipa watalii husaidia kuboresha uchumi wetu.
Wanyama wetu pia huadhirika pakubwa na uchafuzi wa mazingira. Wao hutegemea mazingira kwa makao, chakula, na maji. Tunapoyachafua, basi watakosa makao na wengine wao wataaga dunia.
Maji ni uhai. Tunapochafua mazingira, maji pia huchafuka. Maji yanapochafuka basi itakuwa magonjwa kwetu. Uchafuzi wa mazingira umeharibu mito, visiwa na visima vya maji.
Uchafu wa mazingira hukosesha watu amani. Hewa chafu, maji machafu na mazingira machafu hukosesha watu amani. Unapotembea mahali upatane au ukanyage choo cha mtu bila shaka ukosa amani.
Kuharibika kwa maliasili kama vile madini, misitu au maji vinatokana na maumbile ambayo hupatikana katika mazingira.
Mawaziri wa mazingira katika nchi hizo nne wanajaribu kila wawezalo ili kupunguza athari ya uchafuzi wa mazingira. | Baadhi ya magonjwa yanayosababishwa na mazingira machafu ni gani? | {
"text": [
"Homa ya matumbo na kipindupindu"
]
} |
1723_swa | Mazingira ni hali au mambo yanayomzunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Tukiyachafua mazingira huleta madhara tofauti tofauti. Moja wapo ni kuharibika kwa hewa, mazingira chafu hufanya hewa kuwa chafu.
Mazingira machafu pia hutupa maradhi mbalimbali, kama vile:homa ya matumbo na kipindupindu. Waja wengi wameadhirika pakubwa na uchafuzi wa mazingira. Sehemu za Kenya, Uganda, Nigeria, na Sudan wameadhirika na machafuzi ya mazingira.
Mazingira safi hupendeza macho. Watalii wengi hutembea nchi mbali mbali ambazo zina mazingira safi. Mazingira yanapokuwo chafu, basi tutapoteza watalii. Ushuru wanaolipa watalii husaidia kuboresha uchumi wetu.
Wanyama wetu pia huadhirika pakubwa na uchafuzi wa mazingira. Wao hutegemea mazingira kwa makao, chakula, na maji. Tunapoyachafua, basi watakosa makao na wengine wao wataaga dunia.
Maji ni uhai. Tunapochafua mazingira, maji pia huchafuka. Maji yanapochafuka basi itakuwa magonjwa kwetu. Uchafuzi wa mazingira umeharibu mito, visiwa na visima vya maji.
Uchafu wa mazingira hukosesha watu amani. Hewa chafu, maji machafu na mazingira machafu hukosesha watu amani. Unapotembea mahali upatane au ukanyage choo cha mtu bila shaka ukosa amani.
Kuharibika kwa maliasili kama vile madini, misitu au maji vinatokana na maumbile ambayo hupatikana katika mazingira.
Mawaziri wa mazingira katika nchi hizo nne wanajaribu kila wawezalo ili kupunguza athari ya uchafuzi wa mazingira. | Moshi husababisha nini kuharibika? | {
"text": [
"Hewa"
]
} |
1726_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira ni hali au mambo yanayozunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Sisi tukiwa wanadamu tunafaa kuzingatia usafi mazingira yetu.
Mazingira chafu yanaweza kuleta madhara mengi katika maisha ya binadamu. Madhara haya ni kama magonjwa, wadudu wachafu na pia ukosefu wa hewa safi. Binadamu anapochafua mazingira kama vile kutupa taka taka ovyo ovyo au kutokata nyasi inayozunguka karibu na yeye, basi anajiletea madhara mengi. Waswahili husema asiyeskia la mkuu huvunjika mguu ama msiba wa kujitakia hauna pole. Basi tukiishi kwa mazingira machafu. tutapatuwa na magonjwa mabaya na pia wadudu wabaya.
Mazingira safi yana umuhimu sana, tunaweza kupata hewa safi, pia tuepuka magonjwa na kuishi maisha mazuri. Pia, tunafaa tuwe na vyoo nyumbani kwetu, kwa sababu kama hakuna vyoo wengi huenda kujisaidia misituni na hivyo basi kuchafua makaazi na chakula cha wanyama pori.
Tunafaa kurembesha na kusafisha mazingira yetu kwa kupanda miti na maua kila mahali. Mazingira safi yanaweza kuvutia watu wengi sana. Tukipanda miti mingi, tunavutia mvua na kupata maji ya kutumia kwa kazi mbali mbali. Maji pia ni uhai, na ukikosa maji unaweza fariki. Tunafaa pia kuzingatia usafi wa miili yetu na mavazi yetu.
| Uchafuzi wa mazingira huleta nini | {
"text": [
"Magonjwa na wadudu"
]
} |
1726_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira ni hali au mambo yanayozunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Sisi tukiwa wanadamu tunafaa kuzingatia usafi mazingira yetu.
Mazingira chafu yanaweza kuleta madhara mengi katika maisha ya binadamu. Madhara haya ni kama magonjwa, wadudu wachafu na pia ukosefu wa hewa safi. Binadamu anapochafua mazingira kama vile kutupa taka taka ovyo ovyo au kutokata nyasi inayozunguka karibu na yeye, basi anajiletea madhara mengi. Waswahili husema asiyeskia la mkuu huvunjika mguu ama msiba wa kujitakia hauna pole. Basi tukiishi kwa mazingira machafu. tutapatuwa na magonjwa mabaya na pia wadudu wabaya.
Mazingira safi yana umuhimu sana, tunaweza kupata hewa safi, pia tuepuka magonjwa na kuishi maisha mazuri. Pia, tunafaa tuwe na vyoo nyumbani kwetu, kwa sababu kama hakuna vyoo wengi huenda kujisaidia misituni na hivyo basi kuchafua makaazi na chakula cha wanyama pori.
Tunafaa kurembesha na kusafisha mazingira yetu kwa kupanda miti na maua kila mahali. Mazingira safi yanaweza kuvutia watu wengi sana. Tukipanda miti mingi, tunavutia mvua na kupata maji ya kutumia kwa kazi mbali mbali. Maji pia ni uhai, na ukikosa maji unaweza fariki. Tunafaa pia kuzingatia usafi wa miili yetu na mavazi yetu.
| Hewa safi huletwa na nini | {
"text": [
"Mazingira safi"
]
} |
1726_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira ni hali au mambo yanayozunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Sisi tukiwa wanadamu tunafaa kuzingatia usafi mazingira yetu.
Mazingira chafu yanaweza kuleta madhara mengi katika maisha ya binadamu. Madhara haya ni kama magonjwa, wadudu wachafu na pia ukosefu wa hewa safi. Binadamu anapochafua mazingira kama vile kutupa taka taka ovyo ovyo au kutokata nyasi inayozunguka karibu na yeye, basi anajiletea madhara mengi. Waswahili husema asiyeskia la mkuu huvunjika mguu ama msiba wa kujitakia hauna pole. Basi tukiishi kwa mazingira machafu. tutapatuwa na magonjwa mabaya na pia wadudu wabaya.
Mazingira safi yana umuhimu sana, tunaweza kupata hewa safi, pia tuepuka magonjwa na kuishi maisha mazuri. Pia, tunafaa tuwe na vyoo nyumbani kwetu, kwa sababu kama hakuna vyoo wengi huenda kujisaidia misituni na hivyo basi kuchafua makaazi na chakula cha wanyama pori.
Tunafaa kurembesha na kusafisha mazingira yetu kwa kupanda miti na maua kila mahali. Mazingira safi yanaweza kuvutia watu wengi sana. Tukipanda miti mingi, tunavutia mvua na kupata maji ya kutumia kwa kazi mbali mbali. Maji pia ni uhai, na ukikosa maji unaweza fariki. Tunafaa pia kuzingatia usafi wa miili yetu na mavazi yetu.
| Kukosekana kwa choo nyumbani huwaletea wanyama wapi madhara | {
"text": [
"Wa nyumbani na wa pori"
]
} |
1726_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira ni hali au mambo yanayozunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Sisi tukiwa wanadamu tunafaa kuzingatia usafi mazingira yetu.
Mazingira chafu yanaweza kuleta madhara mengi katika maisha ya binadamu. Madhara haya ni kama magonjwa, wadudu wachafu na pia ukosefu wa hewa safi. Binadamu anapochafua mazingira kama vile kutupa taka taka ovyo ovyo au kutokata nyasi inayozunguka karibu na yeye, basi anajiletea madhara mengi. Waswahili husema asiyeskia la mkuu huvunjika mguu ama msiba wa kujitakia hauna pole. Basi tukiishi kwa mazingira machafu. tutapatuwa na magonjwa mabaya na pia wadudu wabaya.
Mazingira safi yana umuhimu sana, tunaweza kupata hewa safi, pia tuepuka magonjwa na kuishi maisha mazuri. Pia, tunafaa tuwe na vyoo nyumbani kwetu, kwa sababu kama hakuna vyoo wengi huenda kujisaidia misituni na hivyo basi kuchafua makaazi na chakula cha wanyama pori.
Tunafaa kurembesha na kusafisha mazingira yetu kwa kupanda miti na maua kila mahali. Mazingira safi yanaweza kuvutia watu wengi sana. Tukipanda miti mingi, tunavutia mvua na kupata maji ya kutumia kwa kazi mbali mbali. Maji pia ni uhai, na ukikosa maji unaweza fariki. Tunafaa pia kuzingatia usafi wa miili yetu na mavazi yetu.
| Nini hurembesha mazingira | {
"text": [
"Miti na maua"
]
} |
1726_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira ni hali au mambo yanayozunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Sisi tukiwa wanadamu tunafaa kuzingatia usafi mazingira yetu.
Mazingira chafu yanaweza kuleta madhara mengi katika maisha ya binadamu. Madhara haya ni kama magonjwa, wadudu wachafu na pia ukosefu wa hewa safi. Binadamu anapochafua mazingira kama vile kutupa taka taka ovyo ovyo au kutokata nyasi inayozunguka karibu na yeye, basi anajiletea madhara mengi. Waswahili husema asiyeskia la mkuu huvunjika mguu ama msiba wa kujitakia hauna pole. Basi tukiishi kwa mazingira machafu. tutapatuwa na magonjwa mabaya na pia wadudu wabaya.
Mazingira safi yana umuhimu sana, tunaweza kupata hewa safi, pia tuepuka magonjwa na kuishi maisha mazuri. Pia, tunafaa tuwe na vyoo nyumbani kwetu, kwa sababu kama hakuna vyoo wengi huenda kujisaidia misituni na hivyo basi kuchafua makaazi na chakula cha wanyama pori.
Tunafaa kurembesha na kusafisha mazingira yetu kwa kupanda miti na maua kila mahali. Mazingira safi yanaweza kuvutia watu wengi sana. Tukipanda miti mingi, tunavutia mvua na kupata maji ya kutumia kwa kazi mbali mbali. Maji pia ni uhai, na ukikosa maji unaweza fariki. Tunafaa pia kuzingatia usafi wa miili yetu na mavazi yetu.
| Miti huvuta nini | {
"text": [
"Mvua"
]
} |
1728_swa | Ni kweli kuwa uchafuzi wa mazingira una madhara mengi mno kwa sababu tutakapochafua mazingira tutakosa hewa safi na magonjwa pia yatakuwa mengi kama vile kipindupindu. Si vizuri kuchafua mazingira yetu, tunafaa kuyalinda na kuyatunza mazingira yetu. Haifai binadamu kwenda haja kwenye kichaka, jambo hili huchangia uchafuzi wa mazingira.
Maji machafu ya viwandani yanayoelekezwa majini huchafua mazingira na kuleta magonjwa mbali mbali. Maji machafu yaliyokusanyika mahali moja pia yanafaa kuondolewa kwani watoto wanaweza kuyachezea na kuambukizwa magonjwa mbali mbali kama vile kichocho. Inatufaa sisi wakubwa kwa watoto wadogo kuwaongoza wasicheze na maji machafu. Tukifua nguo tunamwaga maji ovyo ovyo na kisha kuyacha pale, haifai tuyaache maji hayo hapo kwani twaweza kupatwa na ugonjwa kama vile malaria.
Mbu ndiye mdudu ambaye husambaza ugonjwa wa malaria. Mbu pia hupenda mahali ambapo pana unyevuunyevu au mahali ambapo maji yamejikusanya. Mbuu hupatikana mahali kama hapo Tunafaa kuyatunza mazingira yetu na kujiepusha na uchafu.
Mazingira yakiwa safi kutukuwa na hawa safi, pia hakutakuwa na magonjwa kama hayo tena. Ukiwa msafi na mahali unapoishi ni kuchafu, inamaanisha kuwa wewe si msafi hata uoge kiasi gani.
Yatufaa kuwa na vyoo nyumbani. Si vizuri watu kukimbia kwenda vichakani ama kwenye shamba la mtu na kutoa kinyesi pale, si vizuri kabisa. Kwenye shamba hilo ndipo utakapoenda kulima na kupanda vyakula haifai kabisa.
| Homa ya ghafla huletwa na nini | {
"text": [
"Kufunguliwa kwa mitaro ya viwanda"
]
} |
1728_swa | Ni kweli kuwa uchafuzi wa mazingira una madhara mengi mno kwa sababu tutakapochafua mazingira tutakosa hewa safi na magonjwa pia yatakuwa mengi kama vile kipindupindu. Si vizuri kuchafua mazingira yetu, tunafaa kuyalinda na kuyatunza mazingira yetu. Haifai binadamu kwenda haja kwenye kichaka, jambo hili huchangia uchafuzi wa mazingira.
Maji machafu ya viwandani yanayoelekezwa majini huchafua mazingira na kuleta magonjwa mbali mbali. Maji machafu yaliyokusanyika mahali moja pia yanafaa kuondolewa kwani watoto wanaweza kuyachezea na kuambukizwa magonjwa mbali mbali kama vile kichocho. Inatufaa sisi wakubwa kwa watoto wadogo kuwaongoza wasicheze na maji machafu. Tukifua nguo tunamwaga maji ovyo ovyo na kisha kuyacha pale, haifai tuyaache maji hayo hapo kwani twaweza kupatwa na ugonjwa kama vile malaria.
Mbu ndiye mdudu ambaye husambaza ugonjwa wa malaria. Mbu pia hupenda mahali ambapo pana unyevuunyevu au mahali ambapo maji yamejikusanya. Mbuu hupatikana mahali kama hapo Tunafaa kuyatunza mazingira yetu na kujiepusha na uchafu.
Mazingira yakiwa safi kutukuwa na hawa safi, pia hakutakuwa na magonjwa kama hayo tena. Ukiwa msafi na mahali unapoishi ni kuchafu, inamaanisha kuwa wewe si msafi hata uoge kiasi gani.
Yatufaa kuwa na vyoo nyumbani. Si vizuri watu kukimbia kwenda vichakani ama kwenye shamba la mtu na kutoa kinyesi pale, si vizuri kabisa. Kwenye shamba hilo ndipo utakapoenda kulima na kupanda vyakula haifai kabisa.
| Bilhazia husababishwa na nini | {
"text": [
"Maji yaliyojikusanya"
]
} |
1728_swa | Ni kweli kuwa uchafuzi wa mazingira una madhara mengi mno kwa sababu tutakapochafua mazingira tutakosa hewa safi na magonjwa pia yatakuwa mengi kama vile kipindupindu. Si vizuri kuchafua mazingira yetu, tunafaa kuyalinda na kuyatunza mazingira yetu. Haifai binadamu kwenda haja kwenye kichaka, jambo hili huchangia uchafuzi wa mazingira.
Maji machafu ya viwandani yanayoelekezwa majini huchafua mazingira na kuleta magonjwa mbali mbali. Maji machafu yaliyokusanyika mahali moja pia yanafaa kuondolewa kwani watoto wanaweza kuyachezea na kuambukizwa magonjwa mbali mbali kama vile kichocho. Inatufaa sisi wakubwa kwa watoto wadogo kuwaongoza wasicheze na maji machafu. Tukifua nguo tunamwaga maji ovyo ovyo na kisha kuyacha pale, haifai tuyaache maji hayo hapo kwani twaweza kupatwa na ugonjwa kama vile malaria.
Mbu ndiye mdudu ambaye husambaza ugonjwa wa malaria. Mbu pia hupenda mahali ambapo pana unyevuunyevu au mahali ambapo maji yamejikusanya. Mbuu hupatikana mahali kama hapo Tunafaa kuyatunza mazingira yetu na kujiepusha na uchafu.
Mazingira yakiwa safi kutukuwa na hawa safi, pia hakutakuwa na magonjwa kama hayo tena. Ukiwa msafi na mahali unapoishi ni kuchafu, inamaanisha kuwa wewe si msafi hata uoge kiasi gani.
Yatufaa kuwa na vyoo nyumbani. Si vizuri watu kukimbia kwenda vichakani ama kwenye shamba la mtu na kutoa kinyesi pale, si vizuri kabisa. Kwenye shamba hilo ndipo utakapoenda kulima na kupanda vyakula haifai kabisa.
| Malaria husambazwa na mdudu yupi | {
"text": [
"Mbu"
]
} |
1728_swa | Ni kweli kuwa uchafuzi wa mazingira una madhara mengi mno kwa sababu tutakapochafua mazingira tutakosa hewa safi na magonjwa pia yatakuwa mengi kama vile kipindupindu. Si vizuri kuchafua mazingira yetu, tunafaa kuyalinda na kuyatunza mazingira yetu. Haifai binadamu kwenda haja kwenye kichaka, jambo hili huchangia uchafuzi wa mazingira.
Maji machafu ya viwandani yanayoelekezwa majini huchafua mazingira na kuleta magonjwa mbali mbali. Maji machafu yaliyokusanyika mahali moja pia yanafaa kuondolewa kwani watoto wanaweza kuyachezea na kuambukizwa magonjwa mbali mbali kama vile kichocho. Inatufaa sisi wakubwa kwa watoto wadogo kuwaongoza wasicheze na maji machafu. Tukifua nguo tunamwaga maji ovyo ovyo na kisha kuyacha pale, haifai tuyaache maji hayo hapo kwani twaweza kupatwa na ugonjwa kama vile malaria.
Mbu ndiye mdudu ambaye husambaza ugonjwa wa malaria. Mbu pia hupenda mahali ambapo pana unyevuunyevu au mahali ambapo maji yamejikusanya. Mbuu hupatikana mahali kama hapo Tunafaa kuyatunza mazingira yetu na kujiepusha na uchafu.
Mazingira yakiwa safi kutukuwa na hawa safi, pia hakutakuwa na magonjwa kama hayo tena. Ukiwa msafi na mahali unapoishi ni kuchafu, inamaanisha kuwa wewe si msafi hata uoge kiasi gani.
Yatufaa kuwa na vyoo nyumbani. Si vizuri watu kukimbia kwenda vichakani ama kwenye shamba la mtu na kutoa kinyesi pale, si vizuri kabisa. Kwenye shamba hilo ndipo utakapoenda kulima na kupanda vyakula haifai kabisa.
| Kinyesi hupelekwa wapi choo ikikosekana | {
"text": [
"Shambani"
]
} |
1728_swa | Ni kweli kuwa uchafuzi wa mazingira una madhara mengi mno kwa sababu tutakapochafua mazingira tutakosa hewa safi na magonjwa pia yatakuwa mengi kama vile kipindupindu. Si vizuri kuchafua mazingira yetu, tunafaa kuyalinda na kuyatunza mazingira yetu. Haifai binadamu kwenda haja kwenye kichaka, jambo hili huchangia uchafuzi wa mazingira.
Maji machafu ya viwandani yanayoelekezwa majini huchafua mazingira na kuleta magonjwa mbali mbali. Maji machafu yaliyokusanyika mahali moja pia yanafaa kuondolewa kwani watoto wanaweza kuyachezea na kuambukizwa magonjwa mbali mbali kama vile kichocho. Inatufaa sisi wakubwa kwa watoto wadogo kuwaongoza wasicheze na maji machafu. Tukifua nguo tunamwaga maji ovyo ovyo na kisha kuyacha pale, haifai tuyaache maji hayo hapo kwani twaweza kupatwa na ugonjwa kama vile malaria.
Mbu ndiye mdudu ambaye husambaza ugonjwa wa malaria. Mbu pia hupenda mahali ambapo pana unyevuunyevu au mahali ambapo maji yamejikusanya. Mbuu hupatikana mahali kama hapo Tunafaa kuyatunza mazingira yetu na kujiepusha na uchafu.
Mazingira yakiwa safi kutukuwa na hawa safi, pia hakutakuwa na magonjwa kama hayo tena. Ukiwa msafi na mahali unapoishi ni kuchafu, inamaanisha kuwa wewe si msafi hata uoge kiasi gani.
Yatufaa kuwa na vyoo nyumbani. Si vizuri watu kukimbia kwenda vichakani ama kwenye shamba la mtu na kutoa kinyesi pale, si vizuri kabisa. Kwenye shamba hilo ndipo utakapoenda kulima na kupanda vyakula haifai kabisa.
| Mtoto huvutiwa na nini | {
"text": [
"Maji yaliyokusanyika"
]
} |
1729_swa | Mazingira ni mambo yanayotuzunguka tunakoishi. Mazingira ni muhimu kwa maisha ya kila mwanadamu kwani katika mazingira hayo ndipo tunawezapata chakula, malazi na hata mavazi. Madhara nayo ni uharibifu wa kitu fulani.
Uchafuzi wa mazingira ni kuyafanya mazingira yasiwe safi na kuwa na starehe kwa watu na wanyama. Tunapochafua mazingira, tunajiumiza sisi wenyewe. Mojawapo ya njia za uchafuzi wa mazingira ni kujisaidia kwenye mito na kuogea huko huko. Watu wengi hususan wanaoishi mashambani huwa na mazoea ya kuogea mitoni ili kupunguza wakati wa kuchota maji kutoka mtoni na kubeba hadi nyumbani kwao. Wao hutumia sabuni na kemikali ya saburi hizo huingia majini na kufanya maji hayo kuwa machafu kwa wanaotumia maji hayo kupikia au kukunywa. Pia kuna wale ambao hupenda kujisaidia mtoni na wao huchafua maji.
Kunazo kampuni zinazochoma mkebe zilizo na kemikali ndani na wanapozichoma, hewa iliyokaribu na kampuni hizo huwa chafu zaidi. Pia kuna moshi inayotoka kwa magari mabovu yanayoharibu hewa safi. Hewa hiyo ya kampuni na magari inaweza sababisha magonjwa ya kifua na wakati mwingine ukosefu wa oksijeni halisi mapafuni.
Kunao wawindaji wanaoenda misituni kuwawinda wanyama ila badala ya kuwinda, wao huenda kukata miti kwa njia haramu. Sote tunafahamu kuwa miti ni mimea muhimu sana kwa maisha ya kila adinasi na pia kwa wanyama wengi. Tunapokata miti bila kupanda ingine, huwa tunaingiza mti katika kidonda.
Kutupa taka ovyo ni njia nyingine ya uchafuzi wa mazingira. Katika mapipa za takataka, utapata mazingira hayo ni machafu kupindukia. Kwa kuwa mapipa hayo hujaa, watu wengine hutupa taka taka nje ya mapipa haya. Kunao wanadamu wasiopenda kuchoka kwa hivyo taka taka ikiwa nyingi kwao, wao hutupa karibu na manyumba zao bila kujua ya kwamba wao hujihatarisha wenyewe. Mwisho, ningependa kuwahimiza tuzingatie usafi wa mara kwa mara na tusidharau maagizo tunayopewa. | Mazingira ni mambo yanayotuzingira wapi | {
"text": [
"Tunakoishi"
]
} |
1729_swa | Mazingira ni mambo yanayotuzunguka tunakoishi. Mazingira ni muhimu kwa maisha ya kila mwanadamu kwani katika mazingira hayo ndipo tunawezapata chakula, malazi na hata mavazi. Madhara nayo ni uharibifu wa kitu fulani.
Uchafuzi wa mazingira ni kuyafanya mazingira yasiwe safi na kuwa na starehe kwa watu na wanyama. Tunapochafua mazingira, tunajiumiza sisi wenyewe. Mojawapo ya njia za uchafuzi wa mazingira ni kujisaidia kwenye mito na kuogea huko huko. Watu wengi hususan wanaoishi mashambani huwa na mazoea ya kuogea mitoni ili kupunguza wakati wa kuchota maji kutoka mtoni na kubeba hadi nyumbani kwao. Wao hutumia sabuni na kemikali ya saburi hizo huingia majini na kufanya maji hayo kuwa machafu kwa wanaotumia maji hayo kupikia au kukunywa. Pia kuna wale ambao hupenda kujisaidia mtoni na wao huchafua maji.
Kunazo kampuni zinazochoma mkebe zilizo na kemikali ndani na wanapozichoma, hewa iliyokaribu na kampuni hizo huwa chafu zaidi. Pia kuna moshi inayotoka kwa magari mabovu yanayoharibu hewa safi. Hewa hiyo ya kampuni na magari inaweza sababisha magonjwa ya kifua na wakati mwingine ukosefu wa oksijeni halisi mapafuni.
Kunao wawindaji wanaoenda misituni kuwawinda wanyama ila badala ya kuwinda, wao huenda kukata miti kwa njia haramu. Sote tunafahamu kuwa miti ni mimea muhimu sana kwa maisha ya kila adinasi na pia kwa wanyama wengi. Tunapokata miti bila kupanda ingine, huwa tunaingiza mti katika kidonda.
Kutupa taka ovyo ni njia nyingine ya uchafuzi wa mazingira. Katika mapipa za takataka, utapata mazingira hayo ni machafu kupindukia. Kwa kuwa mapipa hayo hujaa, watu wengine hutupa taka taka nje ya mapipa haya. Kunao wanadamu wasiopenda kuchoka kwa hivyo taka taka ikiwa nyingi kwao, wao hutupa karibu na manyumba zao bila kujua ya kwamba wao hujihatarisha wenyewe. Mwisho, ningependa kuwahimiza tuzingatie usafi wa mara kwa mara na tusidharau maagizo tunayopewa. | Nini kilicho muhimu kwa maisha ya nani | {
"text": [
"Kila mwanadamu"
]
} |
1729_swa | Mazingira ni mambo yanayotuzunguka tunakoishi. Mazingira ni muhimu kwa maisha ya kila mwanadamu kwani katika mazingira hayo ndipo tunawezapata chakula, malazi na hata mavazi. Madhara nayo ni uharibifu wa kitu fulani.
Uchafuzi wa mazingira ni kuyafanya mazingira yasiwe safi na kuwa na starehe kwa watu na wanyama. Tunapochafua mazingira, tunajiumiza sisi wenyewe. Mojawapo ya njia za uchafuzi wa mazingira ni kujisaidia kwenye mito na kuogea huko huko. Watu wengi hususan wanaoishi mashambani huwa na mazoea ya kuogea mitoni ili kupunguza wakati wa kuchota maji kutoka mtoni na kubeba hadi nyumbani kwao. Wao hutumia sabuni na kemikali ya saburi hizo huingia majini na kufanya maji hayo kuwa machafu kwa wanaotumia maji hayo kupikia au kukunywa. Pia kuna wale ambao hupenda kujisaidia mtoni na wao huchafua maji.
Kunazo kampuni zinazochoma mkebe zilizo na kemikali ndani na wanapozichoma, hewa iliyokaribu na kampuni hizo huwa chafu zaidi. Pia kuna moshi inayotoka kwa magari mabovu yanayoharibu hewa safi. Hewa hiyo ya kampuni na magari inaweza sababisha magonjwa ya kifua na wakati mwingine ukosefu wa oksijeni halisi mapafuni.
Kunao wawindaji wanaoenda misituni kuwawinda wanyama ila badala ya kuwinda, wao huenda kukata miti kwa njia haramu. Sote tunafahamu kuwa miti ni mimea muhimu sana kwa maisha ya kila adinasi na pia kwa wanyama wengi. Tunapokata miti bila kupanda ingine, huwa tunaingiza mti katika kidonda.
Kutupa taka ovyo ni njia nyingine ya uchafuzi wa mazingira. Katika mapipa za takataka, utapata mazingira hayo ni machafu kupindukia. Kwa kuwa mapipa hayo hujaa, watu wengine hutupa taka taka nje ya mapipa haya. Kunao wanadamu wasiopenda kuchoka kwa hivyo taka taka ikiwa nyingi kwao, wao hutupa karibu na manyumba zao bila kujua ya kwamba wao hujihatarisha wenyewe. Mwisho, ningependa kuwahimiza tuzingatie usafi wa mara kwa mara na tusidharau maagizo tunayopewa. | Uchafuzi wa mazingira ni kuyafanya vipi | {
"text": [
"Yasiwe safi"
]
} |
1729_swa | Mazingira ni mambo yanayotuzunguka tunakoishi. Mazingira ni muhimu kwa maisha ya kila mwanadamu kwani katika mazingira hayo ndipo tunawezapata chakula, malazi na hata mavazi. Madhara nayo ni uharibifu wa kitu fulani.
Uchafuzi wa mazingira ni kuyafanya mazingira yasiwe safi na kuwa na starehe kwa watu na wanyama. Tunapochafua mazingira, tunajiumiza sisi wenyewe. Mojawapo ya njia za uchafuzi wa mazingira ni kujisaidia kwenye mito na kuogea huko huko. Watu wengi hususan wanaoishi mashambani huwa na mazoea ya kuogea mitoni ili kupunguza wakati wa kuchota maji kutoka mtoni na kubeba hadi nyumbani kwao. Wao hutumia sabuni na kemikali ya saburi hizo huingia majini na kufanya maji hayo kuwa machafu kwa wanaotumia maji hayo kupikia au kukunywa. Pia kuna wale ambao hupenda kujisaidia mtoni na wao huchafua maji.
Kunazo kampuni zinazochoma mkebe zilizo na kemikali ndani na wanapozichoma, hewa iliyokaribu na kampuni hizo huwa chafu zaidi. Pia kuna moshi inayotoka kwa magari mabovu yanayoharibu hewa safi. Hewa hiyo ya kampuni na magari inaweza sababisha magonjwa ya kifua na wakati mwingine ukosefu wa oksijeni halisi mapafuni.
Kunao wawindaji wanaoenda misituni kuwawinda wanyama ila badala ya kuwinda, wao huenda kukata miti kwa njia haramu. Sote tunafahamu kuwa miti ni mimea muhimu sana kwa maisha ya kila adinasi na pia kwa wanyama wengi. Tunapokata miti bila kupanda ingine, huwa tunaingiza mti katika kidonda.
Kutupa taka ovyo ni njia nyingine ya uchafuzi wa mazingira. Katika mapipa za takataka, utapata mazingira hayo ni machafu kupindukia. Kwa kuwa mapipa hayo hujaa, watu wengine hutupa taka taka nje ya mapipa haya. Kunao wanadamu wasiopenda kuchoka kwa hivyo taka taka ikiwa nyingi kwao, wao hutupa karibu na manyumba zao bila kujua ya kwamba wao hujihatarisha wenyewe. Mwisho, ningependa kuwahimiza tuzingatie usafi wa mara kwa mara na tusidharau maagizo tunayopewa. | Wale wanaopenda kujisaidia mtoni hufanya nini | {
"text": [
"Huaribu maji"
]
} |
1729_swa | Mazingira ni mambo yanayotuzunguka tunakoishi. Mazingira ni muhimu kwa maisha ya kila mwanadamu kwani katika mazingira hayo ndipo tunawezapata chakula, malazi na hata mavazi. Madhara nayo ni uharibifu wa kitu fulani.
Uchafuzi wa mazingira ni kuyafanya mazingira yasiwe safi na kuwa na starehe kwa watu na wanyama. Tunapochafua mazingira, tunajiumiza sisi wenyewe. Mojawapo ya njia za uchafuzi wa mazingira ni kujisaidia kwenye mito na kuogea huko huko. Watu wengi hususan wanaoishi mashambani huwa na mazoea ya kuogea mitoni ili kupunguza wakati wa kuchota maji kutoka mtoni na kubeba hadi nyumbani kwao. Wao hutumia sabuni na kemikali ya saburi hizo huingia majini na kufanya maji hayo kuwa machafu kwa wanaotumia maji hayo kupikia au kukunywa. Pia kuna wale ambao hupenda kujisaidia mtoni na wao huchafua maji.
Kunazo kampuni zinazochoma mkebe zilizo na kemikali ndani na wanapozichoma, hewa iliyokaribu na kampuni hizo huwa chafu zaidi. Pia kuna moshi inayotoka kwa magari mabovu yanayoharibu hewa safi. Hewa hiyo ya kampuni na magari inaweza sababisha magonjwa ya kifua na wakati mwingine ukosefu wa oksijeni halisi mapafuni.
Kunao wawindaji wanaoenda misituni kuwawinda wanyama ila badala ya kuwinda, wao huenda kukata miti kwa njia haramu. Sote tunafahamu kuwa miti ni mimea muhimu sana kwa maisha ya kila adinasi na pia kwa wanyama wengi. Tunapokata miti bila kupanda ingine, huwa tunaingiza mti katika kidonda.
Kutupa taka ovyo ni njia nyingine ya uchafuzi wa mazingira. Katika mapipa za takataka, utapata mazingira hayo ni machafu kupindukia. Kwa kuwa mapipa hayo hujaa, watu wengine hutupa taka taka nje ya mapipa haya. Kunao wanadamu wasiopenda kuchoka kwa hivyo taka taka ikiwa nyingi kwao, wao hutupa karibu na manyumba zao bila kujua ya kwamba wao hujihatarisha wenyewe. Mwisho, ningependa kuwahimiza tuzingatie usafi wa mara kwa mara na tusidharau maagizo tunayopewa. | Kunazo kampuni zinazofanya nini | {
"text": [
"Zinazochoma mikebe"
]
} |
1730_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira ni yale yote yanayotuzunguka. Tunapaswa kuyaweka mazingira yetu yawe safi. Ningependa kutaja madhara ya kuchafua mazingira yetu.
Kwanza ningependa kusema kuwa, mazingira ni mahali tunapoishi pale nyumbani. Tunapochafua mazingira kwa kuchona taka ovyo ovyo, tunaweza kupata magonjwa mbalimbali yanayotokana na uchafuaji wa mazingira. Kati ya magonjwa haya ni malaria. Malaria inatokana na kumwaga maji chafu pale nyumbani. Maji yale yakisimama mahali pamoja, yatawavutia wadudu kama mbu na wengineo.
Mazingira yakiwa chafu, wanyama wa nyumbani kama vile ng’ombe, mbwa, paka, na mbuzi wanaweza kuugua magonjwa mbali mbali.
Madhara mengine ya uchafuzi wa mazingira ni uchafuzi wa hewa. Hewa chafu huweza kuwafanya watu kupata magonjwa ya kupumua.
Sisi kama binadamu tunafaa tujumuike pamoja ili tusafishe mazingira yetu ili tujiepushe na madhara haya. | Mazingira ni nini | {
"text": [
"Yale yote yanayotuzingira"
]
} |
1730_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira ni yale yote yanayotuzunguka. Tunapaswa kuyaweka mazingira yetu yawe safi. Ningependa kutaja madhara ya kuchafua mazingira yetu.
Kwanza ningependa kusema kuwa, mazingira ni mahali tunapoishi pale nyumbani. Tunapochafua mazingira kwa kuchona taka ovyo ovyo, tunaweza kupata magonjwa mbalimbali yanayotokana na uchafuaji wa mazingira. Kati ya magonjwa haya ni malaria. Malaria inatokana na kumwaga maji chafu pale nyumbani. Maji yale yakisimama mahali pamoja, yatawavutia wadudu kama mbu na wengineo.
Mazingira yakiwa chafu, wanyama wa nyumbani kama vile ng’ombe, mbwa, paka, na mbuzi wanaweza kuugua magonjwa mbali mbali.
Madhara mengine ya uchafuzi wa mazingira ni uchafuzi wa hewa. Hewa chafu huweza kuwafanya watu kupata magonjwa ya kupumua.
Sisi kama binadamu tunafaa tujumuike pamoja ili tusafishe mazingira yetu ili tujiepushe na madhara haya. | Ningependa kutaja madhara ya kuchafua nini | {
"text": [
"Mazingira yetu"
]
} |
1730_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira ni yale yote yanayotuzunguka. Tunapaswa kuyaweka mazingira yetu yawe safi. Ningependa kutaja madhara ya kuchafua mazingira yetu.
Kwanza ningependa kusema kuwa, mazingira ni mahali tunapoishi pale nyumbani. Tunapochafua mazingira kwa kuchona taka ovyo ovyo, tunaweza kupata magonjwa mbalimbali yanayotokana na uchafuaji wa mazingira. Kati ya magonjwa haya ni malaria. Malaria inatokana na kumwaga maji chafu pale nyumbani. Maji yale yakisimama mahali pamoja, yatawavutia wadudu kama mbu na wengineo.
Mazingira yakiwa chafu, wanyama wa nyumbani kama vile ng’ombe, mbwa, paka, na mbuzi wanaweza kuugua magonjwa mbali mbali.
Madhara mengine ya uchafuzi wa mazingira ni uchafuzi wa hewa. Hewa chafu huweza kuwafanya watu kupata magonjwa ya kupumua.
Sisi kama binadamu tunafaa tujumuike pamoja ili tusafishe mazingira yetu ili tujiepushe na madhara haya. | Mazingira ni kama nini | {
"text": [
"Mahali tunapoishi"
]
} |
1730_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira ni yale yote yanayotuzunguka. Tunapaswa kuyaweka mazingira yetu yawe safi. Ningependa kutaja madhara ya kuchafua mazingira yetu.
Kwanza ningependa kusema kuwa, mazingira ni mahali tunapoishi pale nyumbani. Tunapochafua mazingira kwa kuchona taka ovyo ovyo, tunaweza kupata magonjwa mbalimbali yanayotokana na uchafuaji wa mazingira. Kati ya magonjwa haya ni malaria. Malaria inatokana na kumwaga maji chafu pale nyumbani. Maji yale yakisimama mahali pamoja, yatawavutia wadudu kama mbu na wengineo.
Mazingira yakiwa chafu, wanyama wa nyumbani kama vile ng’ombe, mbwa, paka, na mbuzi wanaweza kuugua magonjwa mbali mbali.
Madhara mengine ya uchafuzi wa mazingira ni uchafuzi wa hewa. Hewa chafu huweza kuwafanya watu kupata magonjwa ya kupumua.
Sisi kama binadamu tunafaa tujumuike pamoja ili tusafishe mazingira yetu ili tujiepushe na madhara haya. | Madhara mengine ya kuchafua usingizi ni kuzorotesha nini | {
"text": [
"Hewa tunayopumu"
]
} |
1730_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira ni yale yote yanayotuzunguka. Tunapaswa kuyaweka mazingira yetu yawe safi. Ningependa kutaja madhara ya kuchafua mazingira yetu.
Kwanza ningependa kusema kuwa, mazingira ni mahali tunapoishi pale nyumbani. Tunapochafua mazingira kwa kuchona taka ovyo ovyo, tunaweza kupata magonjwa mbalimbali yanayotokana na uchafuaji wa mazingira. Kati ya magonjwa haya ni malaria. Malaria inatokana na kumwaga maji chafu pale nyumbani. Maji yale yakisimama mahali pamoja, yatawavutia wadudu kama mbu na wengineo.
Mazingira yakiwa chafu, wanyama wa nyumbani kama vile ng’ombe, mbwa, paka, na mbuzi wanaweza kuugua magonjwa mbali mbali.
Madhara mengine ya uchafuzi wa mazingira ni uchafuzi wa hewa. Hewa chafu huweza kuwafanya watu kupata magonjwa ya kupumua.
Sisi kama binadamu tunafaa tujumuike pamoja ili tusafishe mazingira yetu ili tujiepushe na madhara haya. | Sisi kama binadamu tunapaswa kujumuika tufanye nini | {
"text": [
"Tusafishe mazingira yetu"
]
} |
1732_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Maringira ni mambo yote yanayomhusu na kumzunguka binadamu kama vile ardhi, mito maziwa, bahari na hewa inayomzunguka mtu. Kwa wakati huu, mataifa yamekuwa na ongezeko la viwanda, mazingira yamekuwa katika hatari ya uharibifu wa hewa.
Mbiniu za kilimo husababishia mmomonyoko wa udongo kama vile ufungajà wa mifugo wengi katika kipande kidogo cha ardhi hufanya udongo kuwa huru na hivyo basi ni rahisi kubebwa na maji au upepo mkali.
Mojawapo ya vitisho vikubwa kwa maringira ni uchafuzi. Uchafuzà wa mazingira unamaanisha kuyaharibu kwa kutia uchafu. Kuna aina nyingi za uchafuzi wa mazingira. Watu wengi hudhani kuwa uchafu wa mazingira hufanyika tu mijini ilhali pia hufanyika mashambani.
Katika viwanda vingi, kemikali na uchafu hutupwa kwenye mito. Maji ya mito huwa na uchafu mwingi sana kiasi cha kuwaua wanyama wa majini na hata pia mimea.
Hata hivyo latima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzà wa hewa, hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi. Viwanda kubwa na idadi kubwa ya magari hutoa moshi mwingi wenye sumu katika hewa. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa likikera na kuwa kereketa mno wananchi. Jambo la kufurahisha ni kwamba serikali yetu imepitisha sheria kuzuia uchafuzà wa aina zote.
Kufika hapo, sheria hizo zinaweza tu kutekelezwa kitaifa, na wizara ya mazingira UNEP. Kama wananchi ningewaomba tujaribu kusafisha na kutunza mazingira yetu kwa
| Mazingira ni mambo yote yanayomhusu na kumzunguka nani | {
"text": [
"binadamu"
]
} |
1732_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Maringira ni mambo yote yanayomhusu na kumzunguka binadamu kama vile ardhi, mito maziwa, bahari na hewa inayomzunguka mtu. Kwa wakati huu, mataifa yamekuwa na ongezeko la viwanda, mazingira yamekuwa katika hatari ya uharibifu wa hewa.
Mbiniu za kilimo husababishia mmomonyoko wa udongo kama vile ufungajà wa mifugo wengi katika kipande kidogo cha ardhi hufanya udongo kuwa huru na hivyo basi ni rahisi kubebwa na maji au upepo mkali.
Mojawapo ya vitisho vikubwa kwa maringira ni uchafuzi. Uchafuzà wa mazingira unamaanisha kuyaharibu kwa kutia uchafu. Kuna aina nyingi za uchafuzi wa mazingira. Watu wengi hudhani kuwa uchafu wa mazingira hufanyika tu mijini ilhali pia hufanyika mashambani.
Katika viwanda vingi, kemikali na uchafu hutupwa kwenye mito. Maji ya mito huwa na uchafu mwingi sana kiasi cha kuwaua wanyama wa majini na hata pia mimea.
Hata hivyo latima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzà wa hewa, hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi. Viwanda kubwa na idadi kubwa ya magari hutoa moshi mwingi wenye sumu katika hewa. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa likikera na kuwa kereketa mno wananchi. Jambo la kufurahisha ni kwamba serikali yetu imepitisha sheria kuzuia uchafuzà wa aina zote.
Kufika hapo, sheria hizo zinaweza tu kutekelezwa kitaifa, na wizara ya mazingira UNEP. Kama wananchi ningewaomba tujaribu kusafisha na kutunza mazingira yetu kwa
| Mbinu gani husababisha mmomonyoko wa udongo | {
"text": [
"za kilimo"
]
} |
1732_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Maringira ni mambo yote yanayomhusu na kumzunguka binadamu kama vile ardhi, mito maziwa, bahari na hewa inayomzunguka mtu. Kwa wakati huu, mataifa yamekuwa na ongezeko la viwanda, mazingira yamekuwa katika hatari ya uharibifu wa hewa.
Mbiniu za kilimo husababishia mmomonyoko wa udongo kama vile ufungajà wa mifugo wengi katika kipande kidogo cha ardhi hufanya udongo kuwa huru na hivyo basi ni rahisi kubebwa na maji au upepo mkali.
Mojawapo ya vitisho vikubwa kwa maringira ni uchafuzi. Uchafuzà wa mazingira unamaanisha kuyaharibu kwa kutia uchafu. Kuna aina nyingi za uchafuzi wa mazingira. Watu wengi hudhani kuwa uchafu wa mazingira hufanyika tu mijini ilhali pia hufanyika mashambani.
Katika viwanda vingi, kemikali na uchafu hutupwa kwenye mito. Maji ya mito huwa na uchafu mwingi sana kiasi cha kuwaua wanyama wa majini na hata pia mimea.
Hata hivyo latima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzà wa hewa, hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi. Viwanda kubwa na idadi kubwa ya magari hutoa moshi mwingi wenye sumu katika hewa. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa likikera na kuwa kereketa mno wananchi. Jambo la kufurahisha ni kwamba serikali yetu imepitisha sheria kuzuia uchafuzà wa aina zote.
Kufika hapo, sheria hizo zinaweza tu kutekelezwa kitaifa, na wizara ya mazingira UNEP. Kama wananchi ningewaomba tujaribu kusafisha na kutunza mazingira yetu kwa
| Hata nchi hizo zingine zina nini | {
"text": [
"uchafuzi"
]
} |
1732_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Maringira ni mambo yote yanayomhusu na kumzunguka binadamu kama vile ardhi, mito maziwa, bahari na hewa inayomzunguka mtu. Kwa wakati huu, mataifa yamekuwa na ongezeko la viwanda, mazingira yamekuwa katika hatari ya uharibifu wa hewa.
Mbiniu za kilimo husababishia mmomonyoko wa udongo kama vile ufungajà wa mifugo wengi katika kipande kidogo cha ardhi hufanya udongo kuwa huru na hivyo basi ni rahisi kubebwa na maji au upepo mkali.
Mojawapo ya vitisho vikubwa kwa maringira ni uchafuzi. Uchafuzà wa mazingira unamaanisha kuyaharibu kwa kutia uchafu. Kuna aina nyingi za uchafuzi wa mazingira. Watu wengi hudhani kuwa uchafu wa mazingira hufanyika tu mijini ilhali pia hufanyika mashambani.
Katika viwanda vingi, kemikali na uchafu hutupwa kwenye mito. Maji ya mito huwa na uchafu mwingi sana kiasi cha kuwaua wanyama wa majini na hata pia mimea.
Hata hivyo latima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzà wa hewa, hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi. Viwanda kubwa na idadi kubwa ya magari hutoa moshi mwingi wenye sumu katika hewa. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa likikera na kuwa kereketa mno wananchi. Jambo la kufurahisha ni kwamba serikali yetu imepitisha sheria kuzuia uchafuzà wa aina zote.
Kufika hapo, sheria hizo zinaweza tu kutekelezwa kitaifa, na wizara ya mazingira UNEP. Kama wananchi ningewaomba tujaribu kusafisha na kutunza mazingira yetu kwa
| Lini idadi ya mataifa yamekuwa na ongezeko la viwanda | {
"text": [
"wakati huu"
]
} |
1732_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Maringira ni mambo yote yanayomhusu na kumzunguka binadamu kama vile ardhi, mito maziwa, bahari na hewa inayomzunguka mtu. Kwa wakati huu, mataifa yamekuwa na ongezeko la viwanda, mazingira yamekuwa katika hatari ya uharibifu wa hewa.
Mbiniu za kilimo husababishia mmomonyoko wa udongo kama vile ufungajà wa mifugo wengi katika kipande kidogo cha ardhi hufanya udongo kuwa huru na hivyo basi ni rahisi kubebwa na maji au upepo mkali.
Mojawapo ya vitisho vikubwa kwa maringira ni uchafuzi. Uchafuzà wa mazingira unamaanisha kuyaharibu kwa kutia uchafu. Kuna aina nyingi za uchafuzi wa mazingira. Watu wengi hudhani kuwa uchafu wa mazingira hufanyika tu mijini ilhali pia hufanyika mashambani.
Katika viwanda vingi, kemikali na uchafu hutupwa kwenye mito. Maji ya mito huwa na uchafu mwingi sana kiasi cha kuwaua wanyama wa majini na hata pia mimea.
Hata hivyo latima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzà wa hewa, hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi. Viwanda kubwa na idadi kubwa ya magari hutoa moshi mwingi wenye sumu katika hewa. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa likikera na kuwa kereketa mno wananchi. Jambo la kufurahisha ni kwamba serikali yetu imepitisha sheria kuzuia uchafuzà wa aina zote.
Kufika hapo, sheria hizo zinaweza tu kutekelezwa kitaifa, na wizara ya mazingira UNEP. Kama wananchi ningewaomba tujaribu kusafisha na kutunza mazingira yetu kwa
| Mbona wakulima wanahimizwa kulima kwa kutumia dawa | {
"text": [
"ili wadudu wasiweze kuvamia mimea yao"
]
} |
1733_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Kwa kufafanua madhara ya kuchafua mazingira ni pia athari ya mazingira chafu.
Mazingara chafu huathari aushi yetu sisi kama wanadamu. Yaani, tutaweza pata changamoto nyingi hasa kwetu sisi wanadamu. Changamoto hizi ni magonjwa kama kipindupindu ambao husababishwa na kunywa maji machafu. Malaria ambao pia husababishwa na maji chafu.
Isitoshe, mwenyezi Mungu hakuwa mchawi alipoweka viungo vyake ardhini. Ndiposa wahenga na wahenguzi hawakukosea kuwa mtakatifu ni babi.
Wanadamu tulianza kukosea Mungu wakati wa enzi za Adamu na mkewe Hawa katika bibla. Kutokana nemi hiyo Mungu, akapatwa na hasira nyingi na ndipo unaona hadi kwa sasa bado tunamakosa kadhaa.
Mara mwingi sisi wanadamu hukosea Mungu kwa matendo yetu kama vile kukata miti na kuchoma. Njia hii huharibu anga na ndio maana mara nyingi tunakosa mvua na mimea yetu hukauka mara moja. Pili kutupa taka taka ovyo ovyo. Hivyo basi Mungu anatuchapa na kiboko chake cha magonjwa yale.
Wapendwa na uaminifu, masahibu wangu kufikia hapo ningependa kuwambia tuangalie na tutazame mienendo yetu ili tupate baraka tumbi tumbi kutoka kwa Mola.
Tujenge vyoo, tuache kuchoma makaa na kutupa taka taka ovyo ovyo. Ninapotamatisha, ningeomba tuunge mkono usafi wa mazingara. Basi natumai kuwa tutafanya hivyo, tutabarikiwa.
| Kindupindu huletwa na kunywa aina gani | {
"text": [
"Machafu"
]
} |
1733_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Kwa kufafanua madhara ya kuchafua mazingira ni pia athari ya mazingira chafu.
Mazingara chafu huathari aushi yetu sisi kama wanadamu. Yaani, tutaweza pata changamoto nyingi hasa kwetu sisi wanadamu. Changamoto hizi ni magonjwa kama kipindupindu ambao husababishwa na kunywa maji machafu. Malaria ambao pia husababishwa na maji chafu.
Isitoshe, mwenyezi Mungu hakuwa mchawi alipoweka viungo vyake ardhini. Ndiposa wahenga na wahenguzi hawakukosea kuwa mtakatifu ni babi.
Wanadamu tulianza kukosea Mungu wakati wa enzi za Adamu na mkewe Hawa katika bibla. Kutokana nemi hiyo Mungu, akapatwa na hasira nyingi na ndipo unaona hadi kwa sasa bado tunamakosa kadhaa.
Mara mwingi sisi wanadamu hukosea Mungu kwa matendo yetu kama vile kukata miti na kuchoma. Njia hii huharibu anga na ndio maana mara nyingi tunakosa mvua na mimea yetu hukauka mara moja. Pili kutupa taka taka ovyo ovyo. Hivyo basi Mungu anatuchapa na kiboko chake cha magonjwa yale.
Wapendwa na uaminifu, masahibu wangu kufikia hapo ningependa kuwambia tuangalie na tutazame mienendo yetu ili tupate baraka tumbi tumbi kutoka kwa Mola.
Tujenge vyoo, tuache kuchoma makaa na kutupa taka taka ovyo ovyo. Ninapotamatisha, ningeomba tuunge mkono usafi wa mazingara. Basi natumai kuwa tutafanya hivyo, tutabarikiwa.
| Watu hukata nini na kuchoma | {
"text": [
"Miti"
]
} |
1733_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Kwa kufafanua madhara ya kuchafua mazingira ni pia athari ya mazingira chafu.
Mazingara chafu huathari aushi yetu sisi kama wanadamu. Yaani, tutaweza pata changamoto nyingi hasa kwetu sisi wanadamu. Changamoto hizi ni magonjwa kama kipindupindu ambao husababishwa na kunywa maji machafu. Malaria ambao pia husababishwa na maji chafu.
Isitoshe, mwenyezi Mungu hakuwa mchawi alipoweka viungo vyake ardhini. Ndiposa wahenga na wahenguzi hawakukosea kuwa mtakatifu ni babi.
Wanadamu tulianza kukosea Mungu wakati wa enzi za Adamu na mkewe Hawa katika bibla. Kutokana nemi hiyo Mungu, akapatwa na hasira nyingi na ndipo unaona hadi kwa sasa bado tunamakosa kadhaa.
Mara mwingi sisi wanadamu hukosea Mungu kwa matendo yetu kama vile kukata miti na kuchoma. Njia hii huharibu anga na ndio maana mara nyingi tunakosa mvua na mimea yetu hukauka mara moja. Pili kutupa taka taka ovyo ovyo. Hivyo basi Mungu anatuchapa na kiboko chake cha magonjwa yale.
Wapendwa na uaminifu, masahibu wangu kufikia hapo ningependa kuwambia tuangalie na tutazame mienendo yetu ili tupate baraka tumbi tumbi kutoka kwa Mola.
Tujenge vyoo, tuache kuchoma makaa na kutupa taka taka ovyo ovyo. Ninapotamatisha, ningeomba tuunge mkono usafi wa mazingara. Basi natumai kuwa tutafanya hivyo, tutabarikiwa.
| Watu hutupa takataka namna gani | {
"text": [
"Ovyoovyo"
]
} |
1733_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Kwa kufafanua madhara ya kuchafua mazingira ni pia athari ya mazingira chafu.
Mazingara chafu huathari aushi yetu sisi kama wanadamu. Yaani, tutaweza pata changamoto nyingi hasa kwetu sisi wanadamu. Changamoto hizi ni magonjwa kama kipindupindu ambao husababishwa na kunywa maji machafu. Malaria ambao pia husababishwa na maji chafu.
Isitoshe, mwenyezi Mungu hakuwa mchawi alipoweka viungo vyake ardhini. Ndiposa wahenga na wahenguzi hawakukosea kuwa mtakatifu ni babi.
Wanadamu tulianza kukosea Mungu wakati wa enzi za Adamu na mkewe Hawa katika bibla. Kutokana nemi hiyo Mungu, akapatwa na hasira nyingi na ndipo unaona hadi kwa sasa bado tunamakosa kadhaa.
Mara mwingi sisi wanadamu hukosea Mungu kwa matendo yetu kama vile kukata miti na kuchoma. Njia hii huharibu anga na ndio maana mara nyingi tunakosa mvua na mimea yetu hukauka mara moja. Pili kutupa taka taka ovyo ovyo. Hivyo basi Mungu anatuchapa na kiboko chake cha magonjwa yale.
Wapendwa na uaminifu, masahibu wangu kufikia hapo ningependa kuwambia tuangalie na tutazame mienendo yetu ili tupate baraka tumbi tumbi kutoka kwa Mola.
Tujenge vyoo, tuache kuchoma makaa na kutupa taka taka ovyo ovyo. Ninapotamatisha, ningeomba tuunge mkono usafi wa mazingara. Basi natumai kuwa tutafanya hivyo, tutabarikiwa.
| Wanafaa kujenga nini | {
"text": [
"Vyoo"
]
} |
1733_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Kwa kufafanua madhara ya kuchafua mazingira ni pia athari ya mazingira chafu.
Mazingara chafu huathari aushi yetu sisi kama wanadamu. Yaani, tutaweza pata changamoto nyingi hasa kwetu sisi wanadamu. Changamoto hizi ni magonjwa kama kipindupindu ambao husababishwa na kunywa maji machafu. Malaria ambao pia husababishwa na maji chafu.
Isitoshe, mwenyezi Mungu hakuwa mchawi alipoweka viungo vyake ardhini. Ndiposa wahenga na wahenguzi hawakukosea kuwa mtakatifu ni babi.
Wanadamu tulianza kukosea Mungu wakati wa enzi za Adamu na mkewe Hawa katika bibla. Kutokana nemi hiyo Mungu, akapatwa na hasira nyingi na ndipo unaona hadi kwa sasa bado tunamakosa kadhaa.
Mara mwingi sisi wanadamu hukosea Mungu kwa matendo yetu kama vile kukata miti na kuchoma. Njia hii huharibu anga na ndio maana mara nyingi tunakosa mvua na mimea yetu hukauka mara moja. Pili kutupa taka taka ovyo ovyo. Hivyo basi Mungu anatuchapa na kiboko chake cha magonjwa yale.
Wapendwa na uaminifu, masahibu wangu kufikia hapo ningependa kuwambia tuangalie na tutazame mienendo yetu ili tupate baraka tumbi tumbi kutoka kwa Mola.
Tujenge vyoo, tuache kuchoma makaa na kutupa taka taka ovyo ovyo. Ninapotamatisha, ningeomba tuunge mkono usafi wa mazingara. Basi natumai kuwa tutafanya hivyo, tutabarikiwa.
| magonjwa yanaletwa na nini | {
"text": [
"Kukosa usafi wa mazingira"
]
} |
1734_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Kuchafua mazingira ni jambo mbaya sana hasa kwa wanadamu na pia wanyama. Tunafaa kuweka mazingira yetu yakiwa safi kila wakati na kila mara. Uchafu ni aina ya madhara inayosababisha magonjwa tofauti tofuti.
Kumwaga maji machafu karibu na nyumba, kukosa kufyeka nyasi ndefu, kutupa taka taka ovyo ovyo na kukaa katika mazingira chafu ni baadhi ya vitu ambavyo husababisha uenezaji wa magonjwa kama vile kipindupindu na malaria. Madhara ya uchafu yanaweza kusababisha vifo kwa binadamu.
Mazingira yanafaa kutunzwa na kuwekwa vizuri. Usafi ni kitu muhimu sana hasa ikiwa tunataka kujiepusha na magonjwa. Tunafaa pia kula chakula kisafi na kuyanywa maji masafi. Usafi wa mazingira una maan kuwa pia afya zetu zitakua bora zaidi.
| Ni nini jambo mbaya sana | {
"text": [
"Kuchafua mazingira"
]
} |
1734_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Kuchafua mazingira ni jambo mbaya sana hasa kwa wanadamu na pia wanyama. Tunafaa kuweka mazingira yetu yakiwa safi kila wakati na kila mara. Uchafu ni aina ya madhara inayosababisha magonjwa tofauti tofuti.
Kumwaga maji machafu karibu na nyumba, kukosa kufyeka nyasi ndefu, kutupa taka taka ovyo ovyo na kukaa katika mazingira chafu ni baadhi ya vitu ambavyo husababisha uenezaji wa magonjwa kama vile kipindupindu na malaria. Madhara ya uchafu yanaweza kusababisha vifo kwa binadamu.
Mazingira yanafaa kutunzwa na kuwekwa vizuri. Usafi ni kitu muhimu sana hasa ikiwa tunataka kujiepusha na magonjwa. Tunafaa pia kula chakula kisafi na kuyanywa maji masafi. Usafi wa mazingira una maan kuwa pia afya zetu zitakua bora zaidi.
| Kuchafua mazingira ni jambo mbaya sana kwa nani | {
"text": [
"Wanadamu"
]
} |
1734_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Kuchafua mazingira ni jambo mbaya sana hasa kwa wanadamu na pia wanyama. Tunafaa kuweka mazingira yetu yakiwa safi kila wakati na kila mara. Uchafu ni aina ya madhara inayosababisha magonjwa tofauti tofuti.
Kumwaga maji machafu karibu na nyumba, kukosa kufyeka nyasi ndefu, kutupa taka taka ovyo ovyo na kukaa katika mazingira chafu ni baadhi ya vitu ambavyo husababisha uenezaji wa magonjwa kama vile kipindupindu na malaria. Madhara ya uchafu yanaweza kusababisha vifo kwa binadamu.
Mazingira yanafaa kutunzwa na kuwekwa vizuri. Usafi ni kitu muhimu sana hasa ikiwa tunataka kujiepusha na magonjwa. Tunafaa pia kula chakula kisafi na kuyanywa maji masafi. Usafi wa mazingira una maan kuwa pia afya zetu zitakua bora zaidi.
| Kuweka maji machafu karibu na nyumba na kutofyeka nyasi ndefu huleta nini | {
"text": [
"mbu"
]
} |
1734_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Kuchafua mazingira ni jambo mbaya sana hasa kwa wanadamu na pia wanyama. Tunafaa kuweka mazingira yetu yakiwa safi kila wakati na kila mara. Uchafu ni aina ya madhara inayosababisha magonjwa tofauti tofuti.
Kumwaga maji machafu karibu na nyumba, kukosa kufyeka nyasi ndefu, kutupa taka taka ovyo ovyo na kukaa katika mazingira chafu ni baadhi ya vitu ambavyo husababisha uenezaji wa magonjwa kama vile kipindupindu na malaria. Madhara ya uchafu yanaweza kusababisha vifo kwa binadamu.
Mazingira yanafaa kutunzwa na kuwekwa vizuri. Usafi ni kitu muhimu sana hasa ikiwa tunataka kujiepusha na magonjwa. Tunafaa pia kula chakula kisafi na kuyanywa maji masafi. Usafi wa mazingira una maan kuwa pia afya zetu zitakua bora zaidi.
| Mazingira yanafaa kutunzwa na kufanywa vipi | {
"text": [
"Kuwekwa vizuri"
]
} |
1734_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Kuchafua mazingira ni jambo mbaya sana hasa kwa wanadamu na pia wanyama. Tunafaa kuweka mazingira yetu yakiwa safi kila wakati na kila mara. Uchafu ni aina ya madhara inayosababisha magonjwa tofauti tofuti.
Kumwaga maji machafu karibu na nyumba, kukosa kufyeka nyasi ndefu, kutupa taka taka ovyo ovyo na kukaa katika mazingira chafu ni baadhi ya vitu ambavyo husababisha uenezaji wa magonjwa kama vile kipindupindu na malaria. Madhara ya uchafu yanaweza kusababisha vifo kwa binadamu.
Mazingira yanafaa kutunzwa na kuwekwa vizuri. Usafi ni kitu muhimu sana hasa ikiwa tunataka kujiepusha na magonjwa. Tunafaa pia kula chakula kisafi na kuyanywa maji masafi. Usafi wa mazingira una maan kuwa pia afya zetu zitakua bora zaidi.
| Kuwa na mazingira safi ni kitu kizuri kwa sababu huleta nini | {
"text": [
"Afya nzuri"
]
} |
1735_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Madhara ni kitu mbaya sana ni uharibifu au athari mbaya. Kuna madhara mengi ya mazingira chafu.
Madhara haya ni kama vile kipindupindu ambao ni ugonjwa hatari sana. Uchafuzi wa mazingira hufanyika kwa njia mbali mbali kama vile kumwaga maji machafu kila mahali, kutupa taka taka ovyo ovyo, kukata miti na kadhalika.
Hakuna mwanandamu anayetaka kuishi au kukaa mahali pachafu na ndio mana kila mtu anahimizwa kutunza mazingira yake ili ajiepushe na madhara yanayotokana na mazingira chafu. Hata shuleni tunahimizwa kuzingatia usafi kila wakati. Inasemekana kuwa usafi uko karibu na Mungu .Usafi ni kitu muhimu sana katika maisha ya binandamu.
Mazingira chafu inaleta madhara mengi hasa wadudu na mangojwa mbalimbali.Magonjwa haya yamekithiri zaidi kwa watoto wadogo kwa sababu wao hutia kila kitu mdomoni ata kama ni uchafu.
Tudumishe usafi katika mazingira yetu ili tukae bila shida.
| Kipindupindu inaletwa na nini | {
"text": [
"Maji"
]
} |
1735_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Madhara ni kitu mbaya sana ni uharibifu au athari mbaya. Kuna madhara mengi ya mazingira chafu.
Madhara haya ni kama vile kipindupindu ambao ni ugonjwa hatari sana. Uchafuzi wa mazingira hufanyika kwa njia mbali mbali kama vile kumwaga maji machafu kila mahali, kutupa taka taka ovyo ovyo, kukata miti na kadhalika.
Hakuna mwanandamu anayetaka kuishi au kukaa mahali pachafu na ndio mana kila mtu anahimizwa kutunza mazingira yake ili ajiepushe na madhara yanayotokana na mazingira chafu. Hata shuleni tunahimizwa kuzingatia usafi kila wakati. Inasemekana kuwa usafi uko karibu na Mungu .Usafi ni kitu muhimu sana katika maisha ya binandamu.
Mazingira chafu inaleta madhara mengi hasa wadudu na mangojwa mbalimbali.Magonjwa haya yamekithiri zaidi kwa watoto wadogo kwa sababu wao hutia kila kitu mdomoni ata kama ni uchafu.
Tudumishe usafi katika mazingira yetu ili tukae bila shida.
| Shuleni kila mahali hufanywa nini | {
"text": [
"Husafishwa"
]
} |
1735_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Madhara ni kitu mbaya sana ni uharibifu au athari mbaya. Kuna madhara mengi ya mazingira chafu.
Madhara haya ni kama vile kipindupindu ambao ni ugonjwa hatari sana. Uchafuzi wa mazingira hufanyika kwa njia mbali mbali kama vile kumwaga maji machafu kila mahali, kutupa taka taka ovyo ovyo, kukata miti na kadhalika.
Hakuna mwanandamu anayetaka kuishi au kukaa mahali pachafu na ndio mana kila mtu anahimizwa kutunza mazingira yake ili ajiepushe na madhara yanayotokana na mazingira chafu. Hata shuleni tunahimizwa kuzingatia usafi kila wakati. Inasemekana kuwa usafi uko karibu na Mungu .Usafi ni kitu muhimu sana katika maisha ya binandamu.
Mazingira chafu inaleta madhara mengi hasa wadudu na mangojwa mbalimbali.Magonjwa haya yamekithiri zaidi kwa watoto wadogo kwa sababu wao hutia kila kitu mdomoni ata kama ni uchafu.
Tudumishe usafi katika mazingira yetu ili tukae bila shida.
| Usafi ni muhimu sana katika maisha ya nani | {
"text": [
"Binadamu"
]
} |
1735_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Madhara ni kitu mbaya sana ni uharibifu au athari mbaya. Kuna madhara mengi ya mazingira chafu.
Madhara haya ni kama vile kipindupindu ambao ni ugonjwa hatari sana. Uchafuzi wa mazingira hufanyika kwa njia mbali mbali kama vile kumwaga maji machafu kila mahali, kutupa taka taka ovyo ovyo, kukata miti na kadhalika.
Hakuna mwanandamu anayetaka kuishi au kukaa mahali pachafu na ndio mana kila mtu anahimizwa kutunza mazingira yake ili ajiepushe na madhara yanayotokana na mazingira chafu. Hata shuleni tunahimizwa kuzingatia usafi kila wakati. Inasemekana kuwa usafi uko karibu na Mungu .Usafi ni kitu muhimu sana katika maisha ya binandamu.
Mazingira chafu inaleta madhara mengi hasa wadudu na mangojwa mbalimbali.Magonjwa haya yamekithiri zaidi kwa watoto wadogo kwa sababu wao hutia kila kitu mdomoni ata kama ni uchafu.
Tudumishe usafi katika mazingira yetu ili tukae bila shida.
| Ni nani hawajui kitu kibaya | {
"text": [
"Watoto"
]
} |
1735_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Madhara ni kitu mbaya sana ni uharibifu au athari mbaya. Kuna madhara mengi ya mazingira chafu.
Madhara haya ni kama vile kipindupindu ambao ni ugonjwa hatari sana. Uchafuzi wa mazingira hufanyika kwa njia mbali mbali kama vile kumwaga maji machafu kila mahali, kutupa taka taka ovyo ovyo, kukata miti na kadhalika.
Hakuna mwanandamu anayetaka kuishi au kukaa mahali pachafu na ndio mana kila mtu anahimizwa kutunza mazingira yake ili ajiepushe na madhara yanayotokana na mazingira chafu. Hata shuleni tunahimizwa kuzingatia usafi kila wakati. Inasemekana kuwa usafi uko karibu na Mungu .Usafi ni kitu muhimu sana katika maisha ya binandamu.
Mazingira chafu inaleta madhara mengi hasa wadudu na mangojwa mbalimbali.Magonjwa haya yamekithiri zaidi kwa watoto wadogo kwa sababu wao hutia kila kitu mdomoni ata kama ni uchafu.
Tudumishe usafi katika mazingira yetu ili tukae bila shida.
| Kwa nini tusafishe mazingira | {
"text": [
"Kuepukana na shida zinazoletwa na uchafu"
]
} |
1736_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Maringira ni mambo yote yanayomhusu na kumzunguka binadamu kama vile ardhi, mito maziwa, bahari na hewa inayomzunguka mtu. Kwa wakati huu, mataifa yamekuwa na ongezeko la viwanda, mazingira yamekuwa katika hatari ya uharibifu wa hewa.
Mbiniu za kilimo husababishia mmomonyoko wa udongo kama vile ufungajà wa mifugo wengi katika kipande kidogo cha ardhi hufanya udongo kuwa huru na hivyo basi ni rahisi kubebwa na maji au upepo mkali.
Mojawapo ya vitisho vikubwa kwa maringira ni uchafuzi. Uchafuzà wa mazingira unamaanisha kuyaharibu kwa kutia uchafu. Kuna aina nyingi za uchafuzi wa mazingira. Watu wengi hudhani kuwa uchafu wa mazingira hufanyika tu mijini ilhali pia hufanyika mashambani.
Katika viwanda vingi, kemikali na uchafu hutupwa kwenye mito. Maji ya mito huwa na uchafu mwingi sana kiasi cha kuwaua wanyama wa majini na hata pia mimea.
Hata hivyo latima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzà wa hewa, hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi. Viwanda kubwa na idadi kubwa ya magari hutoa moshi mwingi wenye sumu katika hewa. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa likikera na kuwa kereketa mno wananchi. Jambo la kufurahisha ni kwamba serikali yetu imepitisha sheria kuzuia uchafuzà wa aina zote.
Kufika hapo, sheria hizo zinaweza tu kutekelezwa kitaifa, na wizara ya mazingira UNEP. Kama wananchi ningewaomba tujaribu kusafisha na kutunza mazingira yetu kwa usaidizi wa UNEP
| Mojawapo ya vitisho vya mazingira ni nini | {
"text": [
"Uchafu"
]
} |
1736_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Maringira ni mambo yote yanayomhusu na kumzunguka binadamu kama vile ardhi, mito maziwa, bahari na hewa inayomzunguka mtu. Kwa wakati huu, mataifa yamekuwa na ongezeko la viwanda, mazingira yamekuwa katika hatari ya uharibifu wa hewa.
Mbiniu za kilimo husababishia mmomonyoko wa udongo kama vile ufungajà wa mifugo wengi katika kipande kidogo cha ardhi hufanya udongo kuwa huru na hivyo basi ni rahisi kubebwa na maji au upepo mkali.
Mojawapo ya vitisho vikubwa kwa maringira ni uchafuzi. Uchafuzà wa mazingira unamaanisha kuyaharibu kwa kutia uchafu. Kuna aina nyingi za uchafuzi wa mazingira. Watu wengi hudhani kuwa uchafu wa mazingira hufanyika tu mijini ilhali pia hufanyika mashambani.
Katika viwanda vingi, kemikali na uchafu hutupwa kwenye mito. Maji ya mito huwa na uchafu mwingi sana kiasi cha kuwaua wanyama wa majini na hata pia mimea.
Hata hivyo latima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzà wa hewa, hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi. Viwanda kubwa na idadi kubwa ya magari hutoa moshi mwingi wenye sumu katika hewa. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa likikera na kuwa kereketa mno wananchi. Jambo la kufurahisha ni kwamba serikali yetu imepitisha sheria kuzuia uchafuzà wa aina zote.
Kufika hapo, sheria hizo zinaweza tu kutekelezwa kitaifa, na wizara ya mazingira UNEP. Kama wananchi ningewaomba tujaribu kusafisha na kutunza mazingira yetu kwa usaidizi wa UNEP
| Maji ya wapi huwa na sumu nyingi | {
"text": [
"mto"
]
} |
1736_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Maringira ni mambo yote yanayomhusu na kumzunguka binadamu kama vile ardhi, mito maziwa, bahari na hewa inayomzunguka mtu. Kwa wakati huu, mataifa yamekuwa na ongezeko la viwanda, mazingira yamekuwa katika hatari ya uharibifu wa hewa.
Mbiniu za kilimo husababishia mmomonyoko wa udongo kama vile ufungajà wa mifugo wengi katika kipande kidogo cha ardhi hufanya udongo kuwa huru na hivyo basi ni rahisi kubebwa na maji au upepo mkali.
Mojawapo ya vitisho vikubwa kwa maringira ni uchafuzi. Uchafuzà wa mazingira unamaanisha kuyaharibu kwa kutia uchafu. Kuna aina nyingi za uchafuzi wa mazingira. Watu wengi hudhani kuwa uchafu wa mazingira hufanyika tu mijini ilhali pia hufanyika mashambani.
Katika viwanda vingi, kemikali na uchafu hutupwa kwenye mito. Maji ya mito huwa na uchafu mwingi sana kiasi cha kuwaua wanyama wa majini na hata pia mimea.
Hata hivyo latima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzà wa hewa, hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi. Viwanda kubwa na idadi kubwa ya magari hutoa moshi mwingi wenye sumu katika hewa. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa likikera na kuwa kereketa mno wananchi. Jambo la kufurahisha ni kwamba serikali yetu imepitisha sheria kuzuia uchafuzà wa aina zote.
Kufika hapo, sheria hizo zinaweza tu kutekelezwa kitaifa, na wizara ya mazingira UNEP. Kama wananchi ningewaomba tujaribu kusafisha na kutunza mazingira yetu kwa usaidizi wa UNEP
| Viwanda na gari hutoa nini | {
"text": [
"Moshi"
]
} |
1736_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Maringira ni mambo yote yanayomhusu na kumzunguka binadamu kama vile ardhi, mito maziwa, bahari na hewa inayomzunguka mtu. Kwa wakati huu, mataifa yamekuwa na ongezeko la viwanda, mazingira yamekuwa katika hatari ya uharibifu wa hewa.
Mbiniu za kilimo husababishia mmomonyoko wa udongo kama vile ufungajà wa mifugo wengi katika kipande kidogo cha ardhi hufanya udongo kuwa huru na hivyo basi ni rahisi kubebwa na maji au upepo mkali.
Mojawapo ya vitisho vikubwa kwa maringira ni uchafuzi. Uchafuzà wa mazingira unamaanisha kuyaharibu kwa kutia uchafu. Kuna aina nyingi za uchafuzi wa mazingira. Watu wengi hudhani kuwa uchafu wa mazingira hufanyika tu mijini ilhali pia hufanyika mashambani.
Katika viwanda vingi, kemikali na uchafu hutupwa kwenye mito. Maji ya mito huwa na uchafu mwingi sana kiasi cha kuwaua wanyama wa majini na hata pia mimea.
Hata hivyo latima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzà wa hewa, hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi. Viwanda kubwa na idadi kubwa ya magari hutoa moshi mwingi wenye sumu katika hewa. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa likikera na kuwa kereketa mno wananchi. Jambo la kufurahisha ni kwamba serikali yetu imepitisha sheria kuzuia uchafuzà wa aina zote.
Kufika hapo, sheria hizo zinaweza tu kutekelezwa kitaifa, na wizara ya mazingira UNEP. Kama wananchi ningewaomba tujaribu kusafisha na kutunza mazingira yetu kwa usaidizi wa UNEP
| Nchi zimepitisha nini ili kuzuia uchafu | {
"text": [
"Sheria"
]
} |
1736_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Maringira ni mambo yote yanayomhusu na kumzunguka binadamu kama vile ardhi, mito maziwa, bahari na hewa inayomzunguka mtu. Kwa wakati huu, mataifa yamekuwa na ongezeko la viwanda, mazingira yamekuwa katika hatari ya uharibifu wa hewa.
Mbiniu za kilimo husababishia mmomonyoko wa udongo kama vile ufungajà wa mifugo wengi katika kipande kidogo cha ardhi hufanya udongo kuwa huru na hivyo basi ni rahisi kubebwa na maji au upepo mkali.
Mojawapo ya vitisho vikubwa kwa maringira ni uchafuzi. Uchafuzà wa mazingira unamaanisha kuyaharibu kwa kutia uchafu. Kuna aina nyingi za uchafuzi wa mazingira. Watu wengi hudhani kuwa uchafu wa mazingira hufanyika tu mijini ilhali pia hufanyika mashambani.
Katika viwanda vingi, kemikali na uchafu hutupwa kwenye mito. Maji ya mito huwa na uchafu mwingi sana kiasi cha kuwaua wanyama wa majini na hata pia mimea.
Hata hivyo latima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzà wa hewa, hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi. Viwanda kubwa na idadi kubwa ya magari hutoa moshi mwingi wenye sumu katika hewa. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa likikera na kuwa kereketa mno wananchi. Jambo la kufurahisha ni kwamba serikali yetu imepitisha sheria kuzuia uchafuzà wa aina zote.
Kufika hapo, sheria hizo zinaweza tu kutekelezwa kitaifa, na wizara ya mazingira UNEP. Kama wananchi ningewaomba tujaribu kusafisha na kutunza mazingira yetu kwa usaidizi wa UNEP
| Kwa nini watu wasichome takataka | {
"text": [
"Kwa vile moshi inatapakaa "
]
} |
1737_swa | MADHARA YA UCHAFUZI WA MAZINGIRA
Matingira ni hali au mambo yanayomzunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni hali ya kutokuwa safi.
Mazingira ya mwanadamu yanapaswa yawe safi kama theluji. Tusipoweka mazingira yetu yawe safi, tutakuja kugunduwa siku za usoni kuwa kinga bora. Tusipojichunga na usafi, tutapatwa na magonjwa mbalimbali kama vile kipindupindu na mengineo.
Tunapaswa tupande miti kwa wingi na kufyeka misitu na tukate nyasi ndefu. Nyasi ndefu na Ä maji chafu huleta ugonjwa wa malaria. Malaria huletwa na homa kali ambayo huletwa na mbu. Ugonjwa huu unaweza kufanya mtu afe asipopelekwa hospitalini au atibiwe kwa haraka.
Miti ina manufaa mingi kama vile, hutupa kivuli panapokuwa na jua kali, huvuta mvua, ni makao ya ndege na hutusaidia kuunda vifaa mbali mbali kama vile viti, meza, madaftari na nyumba ambazo tunakaa.
Nyumba ni jengo ambalo limekusudiwa kuwa makaazi ya watu. Nyumbani kwetu kunafaa kuwa kusafi. Pia shuleni tunahimizwa kudumisha usafi kila wakati. Tusiposikia tutapatwa na madhara kubwa sana katika maisha yetu. Tuzingatie mazingira yetu na tuache uchafuzi wa mazingira.
Unapomalizia taka, uzikusanye na kuvipeleka kwenye pipa la taka taka na kuzichoma ili zisisambae na kupepea hewani. Plastiki tuzichukue na kuchimba shimo na kuzika, tusizichome kwani zinapochomeka hutoa moshi mbaya inayoharibu hewa. Tuendelee kufanya usafi wa mazingira yetu na kuzidi kuendelea kupanda miti kwa wingi. | Ni nini hali au mambo yanayomzunguka mtu | {
"text": [
"Mazingira"
]
} |
1737_swa | MADHARA YA UCHAFUZI WA MAZINGIRA
Matingira ni hali au mambo yanayomzunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni hali ya kutokuwa safi.
Mazingira ya mwanadamu yanapaswa yawe safi kama theluji. Tusipoweka mazingira yetu yawe safi, tutakuja kugunduwa siku za usoni kuwa kinga bora. Tusipojichunga na usafi, tutapatwa na magonjwa mbalimbali kama vile kipindupindu na mengineo.
Tunapaswa tupande miti kwa wingi na kufyeka misitu na tukate nyasi ndefu. Nyasi ndefu na Ä maji chafu huleta ugonjwa wa malaria. Malaria huletwa na homa kali ambayo huletwa na mbu. Ugonjwa huu unaweza kufanya mtu afe asipopelekwa hospitalini au atibiwe kwa haraka.
Miti ina manufaa mingi kama vile, hutupa kivuli panapokuwa na jua kali, huvuta mvua, ni makao ya ndege na hutusaidia kuunda vifaa mbali mbali kama vile viti, meza, madaftari na nyumba ambazo tunakaa.
Nyumba ni jengo ambalo limekusudiwa kuwa makaazi ya watu. Nyumbani kwetu kunafaa kuwa kusafi. Pia shuleni tunahimizwa kudumisha usafi kila wakati. Tusiposikia tutapatwa na madhara kubwa sana katika maisha yetu. Tuzingatie mazingira yetu na tuache uchafuzi wa mazingira.
Unapomalizia taka, uzikusanye na kuvipeleka kwenye pipa la taka taka na kuzichoma ili zisisambae na kupepea hewani. Plastiki tuzichukue na kuchimba shimo na kuzika, tusizichome kwani zinapochomeka hutoa moshi mbaya inayoharibu hewa. Tuendelee kufanya usafi wa mazingira yetu na kuzidi kuendelea kupanda miti kwa wingi. | Mazingira ya mwanadamu yanafaa kuwa vipi | {
"text": [
"safi"
]
} |
1737_swa | MADHARA YA UCHAFUZI WA MAZINGIRA
Matingira ni hali au mambo yanayomzunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni hali ya kutokuwa safi.
Mazingira ya mwanadamu yanapaswa yawe safi kama theluji. Tusipoweka mazingira yetu yawe safi, tutakuja kugunduwa siku za usoni kuwa kinga bora. Tusipojichunga na usafi, tutapatwa na magonjwa mbalimbali kama vile kipindupindu na mengineo.
Tunapaswa tupande miti kwa wingi na kufyeka misitu na tukate nyasi ndefu. Nyasi ndefu na Ä maji chafu huleta ugonjwa wa malaria. Malaria huletwa na homa kali ambayo huletwa na mbu. Ugonjwa huu unaweza kufanya mtu afe asipopelekwa hospitalini au atibiwe kwa haraka.
Miti ina manufaa mingi kama vile, hutupa kivuli panapokuwa na jua kali, huvuta mvua, ni makao ya ndege na hutusaidia kuunda vifaa mbali mbali kama vile viti, meza, madaftari na nyumba ambazo tunakaa.
Nyumba ni jengo ambalo limekusudiwa kuwa makaazi ya watu. Nyumbani kwetu kunafaa kuwa kusafi. Pia shuleni tunahimizwa kudumisha usafi kila wakati. Tusiposikia tutapatwa na madhara kubwa sana katika maisha yetu. Tuzingatie mazingira yetu na tuache uchafuzi wa mazingira.
Unapomalizia taka, uzikusanye na kuvipeleka kwenye pipa la taka taka na kuzichoma ili zisisambae na kupepea hewani. Plastiki tuzichukue na kuchimba shimo na kuzika, tusizichome kwani zinapochomeka hutoa moshi mbaya inayoharibu hewa. Tuendelee kufanya usafi wa mazingira yetu na kuzidi kuendelea kupanda miti kwa wingi. | Tunafaa tupande nini | {
"text": [
"Miti"
]
} |
1737_swa | MADHARA YA UCHAFUZI WA MAZINGIRA
Matingira ni hali au mambo yanayomzunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni hali ya kutokuwa safi.
Mazingira ya mwanadamu yanapaswa yawe safi kama theluji. Tusipoweka mazingira yetu yawe safi, tutakuja kugunduwa siku za usoni kuwa kinga bora. Tusipojichunga na usafi, tutapatwa na magonjwa mbalimbali kama vile kipindupindu na mengineo.
Tunapaswa tupande miti kwa wingi na kufyeka misitu na tukate nyasi ndefu. Nyasi ndefu na Ä maji chafu huleta ugonjwa wa malaria. Malaria huletwa na homa kali ambayo huletwa na mbu. Ugonjwa huu unaweza kufanya mtu afe asipopelekwa hospitalini au atibiwe kwa haraka.
Miti ina manufaa mingi kama vile, hutupa kivuli panapokuwa na jua kali, huvuta mvua, ni makao ya ndege na hutusaidia kuunda vifaa mbali mbali kama vile viti, meza, madaftari na nyumba ambazo tunakaa.
Nyumba ni jengo ambalo limekusudiwa kuwa makaazi ya watu. Nyumbani kwetu kunafaa kuwa kusafi. Pia shuleni tunahimizwa kudumisha usafi kila wakati. Tusiposikia tutapatwa na madhara kubwa sana katika maisha yetu. Tuzingatie mazingira yetu na tuache uchafuzi wa mazingira.
Unapomalizia taka, uzikusanye na kuvipeleka kwenye pipa la taka taka na kuzichoma ili zisisambae na kupepea hewani. Plastiki tuzichukue na kuchimba shimo na kuzika, tusizichome kwani zinapochomeka hutoa moshi mbaya inayoharibu hewa. Tuendelee kufanya usafi wa mazingira yetu na kuzidi kuendelea kupanda miti kwa wingi. | Kukiwa na jua kali miti hutupa nini | {
"text": [
"Kivuli"
]
} |
1737_swa | MADHARA YA UCHAFUZI WA MAZINGIRA
Matingira ni hali au mambo yanayomzunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni hali ya kutokuwa safi.
Mazingira ya mwanadamu yanapaswa yawe safi kama theluji. Tusipoweka mazingira yetu yawe safi, tutakuja kugunduwa siku za usoni kuwa kinga bora. Tusipojichunga na usafi, tutapatwa na magonjwa mbalimbali kama vile kipindupindu na mengineo.
Tunapaswa tupande miti kwa wingi na kufyeka misitu na tukate nyasi ndefu. Nyasi ndefu na Ä maji chafu huleta ugonjwa wa malaria. Malaria huletwa na homa kali ambayo huletwa na mbu. Ugonjwa huu unaweza kufanya mtu afe asipopelekwa hospitalini au atibiwe kwa haraka.
Miti ina manufaa mingi kama vile, hutupa kivuli panapokuwa na jua kali, huvuta mvua, ni makao ya ndege na hutusaidia kuunda vifaa mbali mbali kama vile viti, meza, madaftari na nyumba ambazo tunakaa.
Nyumba ni jengo ambalo limekusudiwa kuwa makaazi ya watu. Nyumbani kwetu kunafaa kuwa kusafi. Pia shuleni tunahimizwa kudumisha usafi kila wakati. Tusiposikia tutapatwa na madhara kubwa sana katika maisha yetu. Tuzingatie mazingira yetu na tuache uchafuzi wa mazingira.
Unapomalizia taka, uzikusanye na kuvipeleka kwenye pipa la taka taka na kuzichoma ili zisisambae na kupepea hewani. Plastiki tuzichukue na kuchimba shimo na kuzika, tusizichome kwani zinapochomeka hutoa moshi mbaya inayoharibu hewa. Tuendelee kufanya usafi wa mazingira yetu na kuzidi kuendelea kupanda miti kwa wingi. | Kwa nini tuzike plastiki | {
"text": [
"Ili zikichomwa zisichafue hewa"
]
} |
1739_swa | MADHARA YA UCHAFUZI WA MAZINGIRA
Mazingira ni hali au mambo yaliyomzunguka kiumbe katika maisha yake katiks sehemu anayoishi. Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni hali mbaya ya kuleta hatari mbaya katika maisha ya binadamu. Katika ulimwengu, kila binadamu anafaa kujihadhari na uchafu.
Mtu yeyote hapaswi kukaa katika mazingira chafu. Uchafu huleta magonjwa mbalimbali kama malaria na magonjwa mengineo.
Wanagenzi wanastahili kuokota taka taka na kupeleka mahali panapostahili. Katika maisha ya siku hizi, watu hawapaswi kukaa mahali kuna wadudu maadamu, watu hupata magonjwa. Watoto hugonjeka kila mara kwa sababu, wengi wao hawafui nguo na hawakati nyasi karibu na madarasa. Mazingira safi huvutia kila mtu wakubwa kwa wadogo. Nawahimiza wote tushirikiane bega kwa bega kusafisha mazingira.
Mazingira hustahili kung’ara kila siku, mithili ya mbalamwezi. Napenda shule yetu ya Kimuki na nawashukuru viranja wote kwa moyo mkunjufu na mkono wa tahania kwa kushirikiana na kila mwanafunzi shuleni kusafisha mazingira. Kila mtu humezea mate mazingira yetu kwa usafi na mapambo ya maua ya kila rangi, inapendeza kwa umbali. Walimu pia hawakuachwa nyuma, pia wao wametushika mkono kung’anisha mazingira. Mazingira inapaswa kukata nyasi na kupanda miti kwa wingi ili tuboresha usafi.
Watu siku hizi hawazingatii madhara ya uchafuzi wa mazingira, wanatupa taka taka ovyo ovyo kila mara. Ukizingatia usafi, utaboresha afya yako. Usafi ni uhai, kila mtu ajitahidi tudumishe usafi.
Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni kutuletea shida kubwa sana, maadamu watoto wengi wanagonjeka kwa sababu ya magonjwa kama vile kipindupindu. Tuungane mkono kudumisha usafi kwa kila ipasavyo.
| Mwandishi anahimiza kila mtu duniani ajihadhari na nini? | {
"text": [
"Uchafuzi wa mazingira"
]
} |
1739_swa | MADHARA YA UCHAFUZI WA MAZINGIRA
Mazingira ni hali au mambo yaliyomzunguka kiumbe katika maisha yake katiks sehemu anayoishi. Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni hali mbaya ya kuleta hatari mbaya katika maisha ya binadamu. Katika ulimwengu, kila binadamu anafaa kujihadhari na uchafu.
Mtu yeyote hapaswi kukaa katika mazingira chafu. Uchafu huleta magonjwa mbalimbali kama malaria na magonjwa mengineo.
Wanagenzi wanastahili kuokota taka taka na kupeleka mahali panapostahili. Katika maisha ya siku hizi, watu hawapaswi kukaa mahali kuna wadudu maadamu, watu hupata magonjwa. Watoto hugonjeka kila mara kwa sababu, wengi wao hawafui nguo na hawakati nyasi karibu na madarasa. Mazingira safi huvutia kila mtu wakubwa kwa wadogo. Nawahimiza wote tushirikiane bega kwa bega kusafisha mazingira.
Mazingira hustahili kung’ara kila siku, mithili ya mbalamwezi. Napenda shule yetu ya Kimuki na nawashukuru viranja wote kwa moyo mkunjufu na mkono wa tahania kwa kushirikiana na kila mwanafunzi shuleni kusafisha mazingira. Kila mtu humezea mate mazingira yetu kwa usafi na mapambo ya maua ya kila rangi, inapendeza kwa umbali. Walimu pia hawakuachwa nyuma, pia wao wametushika mkono kung’anisha mazingira. Mazingira inapaswa kukata nyasi na kupanda miti kwa wingi ili tuboresha usafi.
Watu siku hizi hawazingatii madhara ya uchafuzi wa mazingira, wanatupa taka taka ovyo ovyo kila mara. Ukizingatia usafi, utaboresha afya yako. Usafi ni uhai, kila mtu ajitahidi tudumishe usafi.
Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni kutuletea shida kubwa sana, maadamu watoto wengi wanagonjeka kwa sababu ya magonjwa kama vile kipindupindu. Tuungane mkono kudumisha usafi kwa kila ipasavyo.
| Mazingira aina gani huvutia kila mtu? | {
"text": [
"Safi"
]
} |
1739_swa | MADHARA YA UCHAFUZI WA MAZINGIRA
Mazingira ni hali au mambo yaliyomzunguka kiumbe katika maisha yake katiks sehemu anayoishi. Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni hali mbaya ya kuleta hatari mbaya katika maisha ya binadamu. Katika ulimwengu, kila binadamu anafaa kujihadhari na uchafu.
Mtu yeyote hapaswi kukaa katika mazingira chafu. Uchafu huleta magonjwa mbalimbali kama malaria na magonjwa mengineo.
Wanagenzi wanastahili kuokota taka taka na kupeleka mahali panapostahili. Katika maisha ya siku hizi, watu hawapaswi kukaa mahali kuna wadudu maadamu, watu hupata magonjwa. Watoto hugonjeka kila mara kwa sababu, wengi wao hawafui nguo na hawakati nyasi karibu na madarasa. Mazingira safi huvutia kila mtu wakubwa kwa wadogo. Nawahimiza wote tushirikiane bega kwa bega kusafisha mazingira.
Mazingira hustahili kung’ara kila siku, mithili ya mbalamwezi. Napenda shule yetu ya Kimuki na nawashukuru viranja wote kwa moyo mkunjufu na mkono wa tahania kwa kushirikiana na kila mwanafunzi shuleni kusafisha mazingira. Kila mtu humezea mate mazingira yetu kwa usafi na mapambo ya maua ya kila rangi, inapendeza kwa umbali. Walimu pia hawakuachwa nyuma, pia wao wametushika mkono kung’anisha mazingira. Mazingira inapaswa kukata nyasi na kupanda miti kwa wingi ili tuboresha usafi.
Watu siku hizi hawazingatii madhara ya uchafuzi wa mazingira, wanatupa taka taka ovyo ovyo kila mara. Ukizingatia usafi, utaboresha afya yako. Usafi ni uhai, kila mtu ajitahidi tudumishe usafi.
Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni kutuletea shida kubwa sana, maadamu watoto wengi wanagonjeka kwa sababu ya magonjwa kama vile kipindupindu. Tuungane mkono kudumisha usafi kwa kila ipasavyo.
| Vidimbwi vya maji huleta wadudu gani wanaohatarisha maisha ya watu? | {
"text": [
"Mbu"
]
} |
1739_swa | MADHARA YA UCHAFUZI WA MAZINGIRA
Mazingira ni hali au mambo yaliyomzunguka kiumbe katika maisha yake katiks sehemu anayoishi. Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni hali mbaya ya kuleta hatari mbaya katika maisha ya binadamu. Katika ulimwengu, kila binadamu anafaa kujihadhari na uchafu.
Mtu yeyote hapaswi kukaa katika mazingira chafu. Uchafu huleta magonjwa mbalimbali kama malaria na magonjwa mengineo.
Wanagenzi wanastahili kuokota taka taka na kupeleka mahali panapostahili. Katika maisha ya siku hizi, watu hawapaswi kukaa mahali kuna wadudu maadamu, watu hupata magonjwa. Watoto hugonjeka kila mara kwa sababu, wengi wao hawafui nguo na hawakati nyasi karibu na madarasa. Mazingira safi huvutia kila mtu wakubwa kwa wadogo. Nawahimiza wote tushirikiane bega kwa bega kusafisha mazingira.
Mazingira hustahili kung’ara kila siku, mithili ya mbalamwezi. Napenda shule yetu ya Kimuki na nawashukuru viranja wote kwa moyo mkunjufu na mkono wa tahania kwa kushirikiana na kila mwanafunzi shuleni kusafisha mazingira. Kila mtu humezea mate mazingira yetu kwa usafi na mapambo ya maua ya kila rangi, inapendeza kwa umbali. Walimu pia hawakuachwa nyuma, pia wao wametushika mkono kung’anisha mazingira. Mazingira inapaswa kukata nyasi na kupanda miti kwa wingi ili tuboresha usafi.
Watu siku hizi hawazingatii madhara ya uchafuzi wa mazingira, wanatupa taka taka ovyo ovyo kila mara. Ukizingatia usafi, utaboresha afya yako. Usafi ni uhai, kila mtu ajitahidi tudumishe usafi.
Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni kutuletea shida kubwa sana, maadamu watoto wengi wanagonjeka kwa sababu ya magonjwa kama vile kipindupindu. Tuungane mkono kudumisha usafi kwa kila ipasavyo.
| Mwandishi anashukuru nani kwa kudumisha mzingira safi shuleni? | {
"text": [
"Viranja na walimu"
]
} |
1739_swa | MADHARA YA UCHAFUZI WA MAZINGIRA
Mazingira ni hali au mambo yaliyomzunguka kiumbe katika maisha yake katiks sehemu anayoishi. Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni hali mbaya ya kuleta hatari mbaya katika maisha ya binadamu. Katika ulimwengu, kila binadamu anafaa kujihadhari na uchafu.
Mtu yeyote hapaswi kukaa katika mazingira chafu. Uchafu huleta magonjwa mbalimbali kama malaria na magonjwa mengineo.
Wanagenzi wanastahili kuokota taka taka na kupeleka mahali panapostahili. Katika maisha ya siku hizi, watu hawapaswi kukaa mahali kuna wadudu maadamu, watu hupata magonjwa. Watoto hugonjeka kila mara kwa sababu, wengi wao hawafui nguo na hawakati nyasi karibu na madarasa. Mazingira safi huvutia kila mtu wakubwa kwa wadogo. Nawahimiza wote tushirikiane bega kwa bega kusafisha mazingira.
Mazingira hustahili kung’ara kila siku, mithili ya mbalamwezi. Napenda shule yetu ya Kimuki na nawashukuru viranja wote kwa moyo mkunjufu na mkono wa tahania kwa kushirikiana na kila mwanafunzi shuleni kusafisha mazingira. Kila mtu humezea mate mazingira yetu kwa usafi na mapambo ya maua ya kila rangi, inapendeza kwa umbali. Walimu pia hawakuachwa nyuma, pia wao wametushika mkono kung’anisha mazingira. Mazingira inapaswa kukata nyasi na kupanda miti kwa wingi ili tuboresha usafi.
Watu siku hizi hawazingatii madhara ya uchafuzi wa mazingira, wanatupa taka taka ovyo ovyo kila mara. Ukizingatia usafi, utaboresha afya yako. Usafi ni uhai, kila mtu ajitahidi tudumishe usafi.
Madhara ya uchafuzi wa mazingira ni kutuletea shida kubwa sana, maadamu watoto wengi wanagonjeka kwa sababu ya magonjwa kama vile kipindupindu. Tuungane mkono kudumisha usafi kwa kila ipasavyo.
| Watoto wengi huugua ungonjwa upi kutokana na mazingira chafu? | {
"text": [
"Kipindupindu"
]
} |
1741_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni kitu cha maana sana katika maisha ya binadamu, tunafaa tuyatunze mazingira yetu kila wakati na tuepukane na madhara ya uchafuzi wa mazingira. Tunafaa kuwa wasafi kila kuchao na hatutakuwa na shida yoyote ile.
Tunapokuwa wasafi, tutakuwa na amani na maendelo pia hatutakuwa na tatizo lolote. Njia moja ya kuchafua mazingirani kuchafua mito yetu. Maji haya ya mito ndio tunatumia nyumbani kupika na hata kunywa. Tukipika na maji machafu, tutapata magonjwa kama vile kipindupindu. Ugonjwa huu ni hatari sana na hata unaweza kusababisha kifo.
Mazingira yetu yanafaa kuzigatiwa kwa makini sana. Tunapata hewa safi kutokana na mazingira yaliyo safi. Tusipozingatia mazingira safi, basi hatutakuwa na hewa safi ya kupumua na hata tunaweza kupata ugonjwa wa kupumua
Tunapomwaga maji machafu kila mahali, huwa tunatengeneza makaazi ya wadudu kama mbu ambao husambaza ugonjwa wa malaria.
Tuzingatie pia mazingira ya nyumbani kwa kuokota taka taka na kutupa kwenye mapipa ya taka taka. Tunapotoka msalani, tunafaa kunawa mikono ili tuondoe uchafu utakao chooni.
Choo ni mahali pachafu.Tunapokuwa jikoni lazima tuwe wasafi kila wakati. Tunafaa kuosha vyombo baada ya kuvitumia.
| Ni nini kitu cha maana katika maisha ya binadamu | {
"text": [
"Mazingira"
]
} |
1741_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni kitu cha maana sana katika maisha ya binadamu, tunafaa tuyatunze mazingira yetu kila wakati na tuepukane na madhara ya uchafuzi wa mazingira. Tunafaa kuwa wasafi kila kuchao na hatutakuwa na shida yoyote ile.
Tunapokuwa wasafi, tutakuwa na amani na maendelo pia hatutakuwa na tatizo lolote. Njia moja ya kuchafua mazingirani kuchafua mito yetu. Maji haya ya mito ndio tunatumia nyumbani kupika na hata kunywa. Tukipika na maji machafu, tutapata magonjwa kama vile kipindupindu. Ugonjwa huu ni hatari sana na hata unaweza kusababisha kifo.
Mazingira yetu yanafaa kuzigatiwa kwa makini sana. Tunapata hewa safi kutokana na mazingira yaliyo safi. Tusipozingatia mazingira safi, basi hatutakuwa na hewa safi ya kupumua na hata tunaweza kupata ugonjwa wa kupumua
Tunapomwaga maji machafu kila mahali, huwa tunatengeneza makaazi ya wadudu kama mbu ambao husambaza ugonjwa wa malaria.
Tuzingatie pia mazingira ya nyumbani kwa kuokota taka taka na kutupa kwenye mapipa ya taka taka. Tunapotoka msalani, tunafaa kunawa mikono ili tuondoe uchafu utakao chooni.
Choo ni mahali pachafu.Tunapokuwa jikoni lazima tuwe wasafi kila wakati. Tunafaa kuosha vyombo baada ya kuvitumia.
| Tunapokuwa wasafi tutakuwa na nini | {
"text": [
"Amani na maendeleo"
]
} |
1741_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni kitu cha maana sana katika maisha ya binadamu, tunafaa tuyatunze mazingira yetu kila wakati na tuepukane na madhara ya uchafuzi wa mazingira. Tunafaa kuwa wasafi kila kuchao na hatutakuwa na shida yoyote ile.
Tunapokuwa wasafi, tutakuwa na amani na maendelo pia hatutakuwa na tatizo lolote. Njia moja ya kuchafua mazingirani kuchafua mito yetu. Maji haya ya mito ndio tunatumia nyumbani kupika na hata kunywa. Tukipika na maji machafu, tutapata magonjwa kama vile kipindupindu. Ugonjwa huu ni hatari sana na hata unaweza kusababisha kifo.
Mazingira yetu yanafaa kuzigatiwa kwa makini sana. Tunapata hewa safi kutokana na mazingira yaliyo safi. Tusipozingatia mazingira safi, basi hatutakuwa na hewa safi ya kupumua na hata tunaweza kupata ugonjwa wa kupumua
Tunapomwaga maji machafu kila mahali, huwa tunatengeneza makaazi ya wadudu kama mbu ambao husambaza ugonjwa wa malaria.
Tuzingatie pia mazingira ya nyumbani kwa kuokota taka taka na kutupa kwenye mapipa ya taka taka. Tunapotoka msalani, tunafaa kunawa mikono ili tuondoe uchafu utakao chooni.
Choo ni mahali pachafu.Tunapokuwa jikoni lazima tuwe wasafi kila wakati. Tunafaa kuosha vyombo baada ya kuvitumia.
| Tusipojali mazingira yetu hewa itakuwaje | {
"text": [
"Itaharibika"
]
} |
1741_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni kitu cha maana sana katika maisha ya binadamu, tunafaa tuyatunze mazingira yetu kila wakati na tuepukane na madhara ya uchafuzi wa mazingira. Tunafaa kuwa wasafi kila kuchao na hatutakuwa na shida yoyote ile.
Tunapokuwa wasafi, tutakuwa na amani na maendelo pia hatutakuwa na tatizo lolote. Njia moja ya kuchafua mazingirani kuchafua mito yetu. Maji haya ya mito ndio tunatumia nyumbani kupika na hata kunywa. Tukipika na maji machafu, tutapata magonjwa kama vile kipindupindu. Ugonjwa huu ni hatari sana na hata unaweza kusababisha kifo.
Mazingira yetu yanafaa kuzigatiwa kwa makini sana. Tunapata hewa safi kutokana na mazingira yaliyo safi. Tusipozingatia mazingira safi, basi hatutakuwa na hewa safi ya kupumua na hata tunaweza kupata ugonjwa wa kupumua
Tunapomwaga maji machafu kila mahali, huwa tunatengeneza makaazi ya wadudu kama mbu ambao husambaza ugonjwa wa malaria.
Tuzingatie pia mazingira ya nyumbani kwa kuokota taka taka na kutupa kwenye mapipa ya taka taka. Tunapotoka msalani, tunafaa kunawa mikono ili tuondoe uchafu utakao chooni.
Choo ni mahali pachafu.Tunapokuwa jikoni lazima tuwe wasafi kila wakati. Tunafaa kuosha vyombo baada ya kuvitumia.
| Ni upi mojawapo ya magonjwa kali katika maisha ya binadamu | {
"text": [
"Malaria"
]
} |
1741_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni kitu cha maana sana katika maisha ya binadamu, tunafaa tuyatunze mazingira yetu kila wakati na tuepukane na madhara ya uchafuzi wa mazingira. Tunafaa kuwa wasafi kila kuchao na hatutakuwa na shida yoyote ile.
Tunapokuwa wasafi, tutakuwa na amani na maendelo pia hatutakuwa na tatizo lolote. Njia moja ya kuchafua mazingirani kuchafua mito yetu. Maji haya ya mito ndio tunatumia nyumbani kupika na hata kunywa. Tukipika na maji machafu, tutapata magonjwa kama vile kipindupindu. Ugonjwa huu ni hatari sana na hata unaweza kusababisha kifo.
Mazingira yetu yanafaa kuzigatiwa kwa makini sana. Tunapata hewa safi kutokana na mazingira yaliyo safi. Tusipozingatia mazingira safi, basi hatutakuwa na hewa safi ya kupumua na hata tunaweza kupata ugonjwa wa kupumua
Tunapomwaga maji machafu kila mahali, huwa tunatengeneza makaazi ya wadudu kama mbu ambao husambaza ugonjwa wa malaria.
Tuzingatie pia mazingira ya nyumbani kwa kuokota taka taka na kutupa kwenye mapipa ya taka taka. Tunapotoka msalani, tunafaa kunawa mikono ili tuondoe uchafu utakao chooni.
Choo ni mahali pachafu.Tunapokuwa jikoni lazima tuwe wasafi kila wakati. Tunafaa kuosha vyombo baada ya kuvitumia.
| Lazima binadamu aoshe mikono anapotoka wapi | {
"text": [
"Chooni"
]
} |
1743_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni kitu ambacho kinamzunguka kiumbe. Madhara ni uharibufu au athari mbaya. Mazingira yamekuwa katika hatari kubwa kwa njia nyingi.
Njia moja ya kuchafua mazingira ni kuchafua maji. Viwanda vingi huelekeza maji machafu katika mito. Maji hii itokayo kwenye viwanda huwa na kemilali nyingi ambazo huwa sumu. Kemikali hizi zikielekezwa mitoni basi huwa na adhari kubwa kwa wanyama wa majini kama vile samaki na pia kwa mimea inayomea karibu na mito hii. Binadamu pia huchota maji haya yaliyo na sumu na kuyatumia kupikana hata kukunywa, hatimaye, wao hugonjeka na wengine kuaga dunia.
Aidha, sisi binadamu tuna tabia ya kutupa taka taka mahali popote pale. Taka taka hiizi huenea kila mahali na kufanya mazingira kuwa na sura mbaya. Kunaponyesha, taka taka hizi zote hubebwa na maji na mwishowe kuelekezwa mitoni. Hivyo basi kuchafua maji yetu.
| Mazingira ni kitu kinachomzunguka nani | {
"text": [
"Kiumbe"
]
} |
1743_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni kitu ambacho kinamzunguka kiumbe. Madhara ni uharibufu au athari mbaya. Mazingira yamekuwa katika hatari kubwa kwa njia nyingi.
Njia moja ya kuchafua mazingira ni kuchafua maji. Viwanda vingi huelekeza maji machafu katika mito. Maji hii itokayo kwenye viwanda huwa na kemilali nyingi ambazo huwa sumu. Kemikali hizi zikielekezwa mitoni basi huwa na adhari kubwa kwa wanyama wa majini kama vile samaki na pia kwa mimea inayomea karibu na mito hii. Binadamu pia huchota maji haya yaliyo na sumu na kuyatumia kupikana hata kukunywa, hatimaye, wao hugonjeka na wengine kuaga dunia.
Aidha, sisi binadamu tuna tabia ya kutupa taka taka mahali popote pale. Taka taka hiizi huenea kila mahali na kufanya mazingira kuwa na sura mbaya. Kunaponyesha, taka taka hizi zote hubebwa na maji na mwishowe kuelekezwa mitoni. Hivyo basi kuchafua maji yetu.
| Madhara ni uharibifu au nini | {
"text": [
"Athari mbaya"
]
} |
1743_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni kitu ambacho kinamzunguka kiumbe. Madhara ni uharibufu au athari mbaya. Mazingira yamekuwa katika hatari kubwa kwa njia nyingi.
Njia moja ya kuchafua mazingira ni kuchafua maji. Viwanda vingi huelekeza maji machafu katika mito. Maji hii itokayo kwenye viwanda huwa na kemilali nyingi ambazo huwa sumu. Kemikali hizi zikielekezwa mitoni basi huwa na adhari kubwa kwa wanyama wa majini kama vile samaki na pia kwa mimea inayomea karibu na mito hii. Binadamu pia huchota maji haya yaliyo na sumu na kuyatumia kupikana hata kukunywa, hatimaye, wao hugonjeka na wengine kuaga dunia.
Aidha, sisi binadamu tuna tabia ya kutupa taka taka mahali popote pale. Taka taka hiizi huenea kila mahali na kufanya mazingira kuwa na sura mbaya. Kunaponyesha, taka taka hizi zote hubebwa na maji na mwishowe kuelekezwa mitoni. Hivyo basi kuchafua maji yetu.
| Uchafu huo unapatika katika mijiipi | {
"text": [
"Yenye viwanda vingi"
]
} |
1743_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni kitu ambacho kinamzunguka kiumbe. Madhara ni uharibufu au athari mbaya. Mazingira yamekuwa katika hatari kubwa kwa njia nyingi.
Njia moja ya kuchafua mazingira ni kuchafua maji. Viwanda vingi huelekeza maji machafu katika mito. Maji hii itokayo kwenye viwanda huwa na kemilali nyingi ambazo huwa sumu. Kemikali hizi zikielekezwa mitoni basi huwa na adhari kubwa kwa wanyama wa majini kama vile samaki na pia kwa mimea inayomea karibu na mito hii. Binadamu pia huchota maji haya yaliyo na sumu na kuyatumia kupikana hata kukunywa, hatimaye, wao hugonjeka na wengine kuaga dunia.
Aidha, sisi binadamu tuna tabia ya kutupa taka taka mahali popote pale. Taka taka hiizi huenea kila mahali na kufanya mazingira kuwa na sura mbaya. Kunaponyesha, taka taka hizi zote hubebwa na maji na mwishowe kuelekezwa mitoni. Hivyo basi kuchafua maji yetu.
| Mazingira yetu yalikuwa mazuri sana kwa sababu kulikuwa na watu gani | {
"text": [
"Waliosimamia mazingira"
]
} |
1743_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni kitu ambacho kinamzunguka kiumbe. Madhara ni uharibufu au athari mbaya. Mazingira yamekuwa katika hatari kubwa kwa njia nyingi.
Njia moja ya kuchafua mazingira ni kuchafua maji. Viwanda vingi huelekeza maji machafu katika mito. Maji hii itokayo kwenye viwanda huwa na kemilali nyingi ambazo huwa sumu. Kemikali hizi zikielekezwa mitoni basi huwa na adhari kubwa kwa wanyama wa majini kama vile samaki na pia kwa mimea inayomea karibu na mito hii. Binadamu pia huchota maji haya yaliyo na sumu na kuyatumia kupikana hata kukunywa, hatimaye, wao hugonjeka na wengine kuaga dunia.
Aidha, sisi binadamu tuna tabia ya kutupa taka taka mahali popote pale. Taka taka hiizi huenea kila mahali na kufanya mazingira kuwa na sura mbaya. Kunaponyesha, taka taka hizi zote hubebwa na maji na mwishowe kuelekezwa mitoni. Hivyo basi kuchafua maji yetu.
| MNi mji upi ulio na viwanda vingi | {
"text": [
"Nairobi"
]
} |
1744_swa | MATHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni hali ya mambo yanayomzunguka kiumbe. katika sehemu anapoishi au maisha yake kwa mfano maji. Maji ni sehemu au kitu ambacho binadamu akikosa humdhuru maisha ama afya yake. Kwa hiyo, watu wanaochafua maji ya mito, visiwa na hata wa maji yanayotoka kwenye mifereji, hudhuru afya ya wanaotumia.
Mvua ikikosekana, ardhi hukauka na wanyama watakufa kwa sababu ya ukosefu wa miti. Miti pia ni kitu ambacho ikikosekana ardhi hukauka na muua kusimama kwa sababu ya ukataji wa misitu. Miti pia huleta hewa safi. Wakati unapokata mti moja, panda miti miwili.
Mazingira yanayotuzunguka , yanafaa yawe safi daima. Mahali tunapolala, pawe pasafi ili tusije tukaungua kwa sababu ya maradhi ya kipindupindu. Kipindupindu ni ugonjwa uletwao na uchafu, hasa uchafu wa nyumba. Hakikisha kuwa nyasi zilizomea kando ya nyumba zimefyekwa na kuokota uchafu ule ulio karibu na nyumba.
Nyasi ndefu zilizo karibu na nyumba, huficha wadudu na wanyama kama vile panya wanaobeba viroboto na kusababisha ugonjwa wa tauni, mbu wanao sababisha ugonjwa wa malaria, nyoka na wengineo. Nguo tunazovaa ziwe safi ili tusipatwe na ugonjwa wa ngozi uletwao na uchafu wa mwili.
Tukizingatia usafi wa mazingira, tutakuwa na afya njema kila siku, na hatutapatwa na magonjwa, na tutakaa kwa amani.
| Mvua ikikosekana ardhi hufanya nini | {
"text": [
"hukauka"
]
} |
1744_swa | MATHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni hali ya mambo yanayomzunguka kiumbe. katika sehemu anapoishi au maisha yake kwa mfano maji. Maji ni sehemu au kitu ambacho binadamu akikosa humdhuru maisha ama afya yake. Kwa hiyo, watu wanaochafua maji ya mito, visiwa na hata wa maji yanayotoka kwenye mifereji, hudhuru afya ya wanaotumia.
Mvua ikikosekana, ardhi hukauka na wanyama watakufa kwa sababu ya ukosefu wa miti. Miti pia ni kitu ambacho ikikosekana ardhi hukauka na muua kusimama kwa sababu ya ukataji wa misitu. Miti pia huleta hewa safi. Wakati unapokata mti moja, panda miti miwili.
Mazingira yanayotuzunguka , yanafaa yawe safi daima. Mahali tunapolala, pawe pasafi ili tusije tukaungua kwa sababu ya maradhi ya kipindupindu. Kipindupindu ni ugonjwa uletwao na uchafu, hasa uchafu wa nyumba. Hakikisha kuwa nyasi zilizomea kando ya nyumba zimefyekwa na kuokota uchafu ule ulio karibu na nyumba.
Nyasi ndefu zilizo karibu na nyumba, huficha wadudu na wanyama kama vile panya wanaobeba viroboto na kusababisha ugonjwa wa tauni, mbu wanao sababisha ugonjwa wa malaria, nyoka na wengineo. Nguo tunazovaa ziwe safi ili tusipatwe na ugonjwa wa ngozi uletwao na uchafu wa mwili.
Tukizingatia usafi wa mazingira, tutakuwa na afya njema kila siku, na hatutapatwa na magonjwa, na tutakaa kwa amani.
| Mvua husimama kwa sababu gani | {
"text": [
"ukataji wa misitu"
]
} |
1744_swa | MATHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni hali ya mambo yanayomzunguka kiumbe. katika sehemu anapoishi au maisha yake kwa mfano maji. Maji ni sehemu au kitu ambacho binadamu akikosa humdhuru maisha ama afya yake. Kwa hiyo, watu wanaochafua maji ya mito, visiwa na hata wa maji yanayotoka kwenye mifereji, hudhuru afya ya wanaotumia.
Mvua ikikosekana, ardhi hukauka na wanyama watakufa kwa sababu ya ukosefu wa miti. Miti pia ni kitu ambacho ikikosekana ardhi hukauka na muua kusimama kwa sababu ya ukataji wa misitu. Miti pia huleta hewa safi. Wakati unapokata mti moja, panda miti miwili.
Mazingira yanayotuzunguka , yanafaa yawe safi daima. Mahali tunapolala, pawe pasafi ili tusije tukaungua kwa sababu ya maradhi ya kipindupindu. Kipindupindu ni ugonjwa uletwao na uchafu, hasa uchafu wa nyumba. Hakikisha kuwa nyasi zilizomea kando ya nyumba zimefyekwa na kuokota uchafu ule ulio karibu na nyumba.
Nyasi ndefu zilizo karibu na nyumba, huficha wadudu na wanyama kama vile panya wanaobeba viroboto na kusababisha ugonjwa wa tauni, mbu wanao sababisha ugonjwa wa malaria, nyoka na wengineo. Nguo tunazovaa ziwe safi ili tusipatwe na ugonjwa wa ngozi uletwao na uchafu wa mwili.
Tukizingatia usafi wa mazingira, tutakuwa na afya njema kila siku, na hatutapatwa na magonjwa, na tutakaa kwa amani.
| Miti pia huleta nini | {
"text": [
"hewa safi"
]
} |
1744_swa | MATHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni hali ya mambo yanayomzunguka kiumbe. katika sehemu anapoishi au maisha yake kwa mfano maji. Maji ni sehemu au kitu ambacho binadamu akikosa humdhuru maisha ama afya yake. Kwa hiyo, watu wanaochafua maji ya mito, visiwa na hata wa maji yanayotoka kwenye mifereji, hudhuru afya ya wanaotumia.
Mvua ikikosekana, ardhi hukauka na wanyama watakufa kwa sababu ya ukosefu wa miti. Miti pia ni kitu ambacho ikikosekana ardhi hukauka na muua kusimama kwa sababu ya ukataji wa misitu. Miti pia huleta hewa safi. Wakati unapokata mti moja, panda miti miwili.
Mazingira yanayotuzunguka , yanafaa yawe safi daima. Mahali tunapolala, pawe pasafi ili tusije tukaungua kwa sababu ya maradhi ya kipindupindu. Kipindupindu ni ugonjwa uletwao na uchafu, hasa uchafu wa nyumba. Hakikisha kuwa nyasi zilizomea kando ya nyumba zimefyekwa na kuokota uchafu ule ulio karibu na nyumba.
Nyasi ndefu zilizo karibu na nyumba, huficha wadudu na wanyama kama vile panya wanaobeba viroboto na kusababisha ugonjwa wa tauni, mbu wanao sababisha ugonjwa wa malaria, nyoka na wengineo. Nguo tunazovaa ziwe safi ili tusipatwe na ugonjwa wa ngozi uletwao na uchafu wa mwili.
Tukizingatia usafi wa mazingira, tutakuwa na afya njema kila siku, na hatutapatwa na magonjwa, na tutakaa kwa amani.
| Mtu anapaswa kupanda miti miwili lini | {
"text": [
"anapokata mti mmoja"
]
} |
1744_swa | MATHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni hali ya mambo yanayomzunguka kiumbe. katika sehemu anapoishi au maisha yake kwa mfano maji. Maji ni sehemu au kitu ambacho binadamu akikosa humdhuru maisha ama afya yake. Kwa hiyo, watu wanaochafua maji ya mito, visiwa na hata wa maji yanayotoka kwenye mifereji, hudhuru afya ya wanaotumia.
Mvua ikikosekana, ardhi hukauka na wanyama watakufa kwa sababu ya ukosefu wa miti. Miti pia ni kitu ambacho ikikosekana ardhi hukauka na muua kusimama kwa sababu ya ukataji wa misitu. Miti pia huleta hewa safi. Wakati unapokata mti moja, panda miti miwili.
Mazingira yanayotuzunguka , yanafaa yawe safi daima. Mahali tunapolala, pawe pasafi ili tusije tukaungua kwa sababu ya maradhi ya kipindupindu. Kipindupindu ni ugonjwa uletwao na uchafu, hasa uchafu wa nyumba. Hakikisha kuwa nyasi zilizomea kando ya nyumba zimefyekwa na kuokota uchafu ule ulio karibu na nyumba.
Nyasi ndefu zilizo karibu na nyumba, huficha wadudu na wanyama kama vile panya wanaobeba viroboto na kusababisha ugonjwa wa tauni, mbu wanao sababisha ugonjwa wa malaria, nyoka na wengineo. Nguo tunazovaa ziwe safi ili tusipatwe na ugonjwa wa ngozi uletwao na uchafu wa mwili.
Tukizingatia usafi wa mazingira, tutakuwa na afya njema kila siku, na hatutapatwa na magonjwa, na tutakaa kwa amani.
| Mbona tunapaswa kuvalia nguo safi | {
"text": [
"ili tusipate ugonjwa wa ngozi uletwao na uchafu wa mwili"
]
} |
1746_swa | Mazingira ni hali au mambo yanayomzunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Nyumba,miti, na zinginezo. Mazingira ni kitu muhimu katika maisha ya binadamu
Wanadamu hawafai kuishi katika mazingira machafu. Mazingira machafu huleta magonjwa kama vile kipindupindu. Kipindupindu hufanya mtu atapike na kuumwa na mwili. Ugonjwa huu huletwa na uchafu katika chakula tunayokula. Ugonjwa mwingine unaoletwa na uchafu wa mazingira ni malaria. Ugonjwa huu husababishwa na mdudu anayeitwa mbu. Mbu huzaana katika maji machafu au katika nyasi ndefu.
Kuna njia nyingi za kuchafua mazingira; kutupa taka taka ovyo ovyo, kuchoma taka taka na kuelekeza maji machafu mitoni. Tunapotupa taka taka ovyo ovyo, mazingira huwa hayapendezi na hata wakati mwingine hutoa harufu mbaya. Tunapochoma taka taka hasa plastiki, tunaelekeza moshi mbaya hewani. Hivi, tunachafua hewa safi.
Tunafaa kuzingatia mazingira yetu . Tuokote taka taka na kutupa kwenye mapipa ya taka taka. Pia tunahimizwa kufyeka nyasi ndefi iliyo karibu na nyumba zetu. Tukizingatia hayo, tutakuwa watu wenye afya bora na kujiepusha na madhara haya yya uchafuzi wa mazingira.
| Hali au mambo yanaomzunguka kiumbe anapoishi inaitwaje? | {
"text": [
"Mazingira"
]
} |
1746_swa | Mazingira ni hali au mambo yanayomzunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Nyumba,miti, na zinginezo. Mazingira ni kitu muhimu katika maisha ya binadamu
Wanadamu hawafai kuishi katika mazingira machafu. Mazingira machafu huleta magonjwa kama vile kipindupindu. Kipindupindu hufanya mtu atapike na kuumwa na mwili. Ugonjwa huu huletwa na uchafu katika chakula tunayokula. Ugonjwa mwingine unaoletwa na uchafu wa mazingira ni malaria. Ugonjwa huu husababishwa na mdudu anayeitwa mbu. Mbu huzaana katika maji machafu au katika nyasi ndefu.
Kuna njia nyingi za kuchafua mazingira; kutupa taka taka ovyo ovyo, kuchoma taka taka na kuelekeza maji machafu mitoni. Tunapotupa taka taka ovyo ovyo, mazingira huwa hayapendezi na hata wakati mwingine hutoa harufu mbaya. Tunapochoma taka taka hasa plastiki, tunaelekeza moshi mbaya hewani. Hivi, tunachafua hewa safi.
Tunafaa kuzingatia mazingira yetu . Tuokote taka taka na kutupa kwenye mapipa ya taka taka. Pia tunahimizwa kufyeka nyasi ndefi iliyo karibu na nyumba zetu. Tukizingatia hayo, tutakuwa watu wenye afya bora na kujiepusha na madhara haya yya uchafuzi wa mazingira.
| Ugonjwa gani hufanya mtu apandwe na joto na kutapika? | {
"text": [
"Malaria"
]
} |
1746_swa | Mazingira ni hali au mambo yanayomzunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Nyumba,miti, na zinginezo. Mazingira ni kitu muhimu katika maisha ya binadamu
Wanadamu hawafai kuishi katika mazingira machafu. Mazingira machafu huleta magonjwa kama vile kipindupindu. Kipindupindu hufanya mtu atapike na kuumwa na mwili. Ugonjwa huu huletwa na uchafu katika chakula tunayokula. Ugonjwa mwingine unaoletwa na uchafu wa mazingira ni malaria. Ugonjwa huu husababishwa na mdudu anayeitwa mbu. Mbu huzaana katika maji machafu au katika nyasi ndefu.
Kuna njia nyingi za kuchafua mazingira; kutupa taka taka ovyo ovyo, kuchoma taka taka na kuelekeza maji machafu mitoni. Tunapotupa taka taka ovyo ovyo, mazingira huwa hayapendezi na hata wakati mwingine hutoa harufu mbaya. Tunapochoma taka taka hasa plastiki, tunaelekeza moshi mbaya hewani. Hivi, tunachafua hewa safi.
Tunafaa kuzingatia mazingira yetu . Tuokote taka taka na kutupa kwenye mapipa ya taka taka. Pia tunahimizwa kufyeka nyasi ndefi iliyo karibu na nyumba zetu. Tukizingatia hayo, tutakuwa watu wenye afya bora na kujiepusha na madhara haya yya uchafuzi wa mazingira.
| Mara nyingi kemikali humwagwa wapi? | {
"text": [
"Majini"
]
} |
1746_swa | Mazingira ni hali au mambo yanayomzunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Nyumba,miti, na zinginezo. Mazingira ni kitu muhimu katika maisha ya binadamu
Wanadamu hawafai kuishi katika mazingira machafu. Mazingira machafu huleta magonjwa kama vile kipindupindu. Kipindupindu hufanya mtu atapike na kuumwa na mwili. Ugonjwa huu huletwa na uchafu katika chakula tunayokula. Ugonjwa mwingine unaoletwa na uchafu wa mazingira ni malaria. Ugonjwa huu husababishwa na mdudu anayeitwa mbu. Mbu huzaana katika maji machafu au katika nyasi ndefu.
Kuna njia nyingi za kuchafua mazingira; kutupa taka taka ovyo ovyo, kuchoma taka taka na kuelekeza maji machafu mitoni. Tunapotupa taka taka ovyo ovyo, mazingira huwa hayapendezi na hata wakati mwingine hutoa harufu mbaya. Tunapochoma taka taka hasa plastiki, tunaelekeza moshi mbaya hewani. Hivi, tunachafua hewa safi.
Tunafaa kuzingatia mazingira yetu . Tuokote taka taka na kutupa kwenye mapipa ya taka taka. Pia tunahimizwa kufyeka nyasi ndefi iliyo karibu na nyumba zetu. Tukizingatia hayo, tutakuwa watu wenye afya bora na kujiepusha na madhara haya yya uchafuzi wa mazingira.
| Watu huchafua mazingira kivipi? | {
"text": [
"Kuchoma takataka"
]
} |
1746_swa | Mazingira ni hali au mambo yanayomzunguka kiumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Nyumba,miti, na zinginezo. Mazingira ni kitu muhimu katika maisha ya binadamu
Wanadamu hawafai kuishi katika mazingira machafu. Mazingira machafu huleta magonjwa kama vile kipindupindu. Kipindupindu hufanya mtu atapike na kuumwa na mwili. Ugonjwa huu huletwa na uchafu katika chakula tunayokula. Ugonjwa mwingine unaoletwa na uchafu wa mazingira ni malaria. Ugonjwa huu husababishwa na mdudu anayeitwa mbu. Mbu huzaana katika maji machafu au katika nyasi ndefu.
Kuna njia nyingi za kuchafua mazingira; kutupa taka taka ovyo ovyo, kuchoma taka taka na kuelekeza maji machafu mitoni. Tunapotupa taka taka ovyo ovyo, mazingira huwa hayapendezi na hata wakati mwingine hutoa harufu mbaya. Tunapochoma taka taka hasa plastiki, tunaelekeza moshi mbaya hewani. Hivi, tunachafua hewa safi.
Tunafaa kuzingatia mazingira yetu . Tuokote taka taka na kutupa kwenye mapipa ya taka taka. Pia tunahimizwa kufyeka nyasi ndefi iliyo karibu na nyumba zetu. Tukizingatia hayo, tutakuwa watu wenye afya bora na kujiepusha na madhara haya yya uchafuzi wa mazingira.
| Uhai wa mtu unatokana na yeye kuwa na nini maishani? | {
"text": [
"Afya bora"
]
} |
1747_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira safi ni muhimu kwa maisha ya binadamu na wanyama. Mazingira chafu huweza kusababisha magonjwa kama vile: kipindupindu, kichocho, malale na malaria. Uchafuzi wa mazingira ina maanisha kuharibu kwa kutia dosari.Mazingira ni mambo yanayohusu binadamu kama viles maziwa, ardhi, hewa, na bahari. Katika nchi yetu huenda tuko katika hatari kwa sababu mazingira yetu si safi.
Wafugaji wa mifugo hawana ardhi ya kutoshana hawazingatii usafi unaostahili. Mifugo wao hawako salama na wako katika hatari mkubwa sana. Ni wazi kuwa uchafuzi huo ni mkubwa katika nchi yetu na pia kuna uwezekano hata nchi hizi zingine kuna uchafuzi.
Ni ukweli kuwa uchafuzi wa maji katika nchi yetu umekuwa mkubwa sana. Maji ya mito imechafuliwa kwa kutupa taka taka katika maji ambayo hutumiwa na binadamu na wanyama.
Wakulima wanahimizwa kulima kwa kutumia dawa mbali mbali ili wadudu wasiweze kuvamia mimea yao.
Dawa hizi zinapofika mtoni husaidia mimea ambao huzuia mwendo wa maji. Hata hivyo, kuna uchafuzi wa hewa, hasa katika nchi ambazo zinaendelea. Tunafaa kuzingatia usafi wa mazingira.
| Mazingira gani ni muhimu kwa maisha ya binadamu | {
"text": [
"safi"
]
} |
1747_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira safi ni muhimu kwa maisha ya binadamu na wanyama. Mazingira chafu huweza kusababisha magonjwa kama vile: kipindupindu, kichocho, malale na malaria. Uchafuzi wa mazingira ina maanisha kuharibu kwa kutia dosari.Mazingira ni mambo yanayohusu binadamu kama viles maziwa, ardhi, hewa, na bahari. Katika nchi yetu huenda tuko katika hatari kwa sababu mazingira yetu si safi.
Wafugaji wa mifugo hawana ardhi ya kutoshana hawazingatii usafi unaostahili. Mifugo wao hawako salama na wako katika hatari mkubwa sana. Ni wazi kuwa uchafuzi huo ni mkubwa katika nchi yetu na pia kuna uwezekano hata nchi hizi zingine kuna uchafuzi.
Ni ukweli kuwa uchafuzi wa maji katika nchi yetu umekuwa mkubwa sana. Maji ya mito imechafuliwa kwa kutupa taka taka katika maji ambayo hutumiwa na binadamu na wanyama.
Wakulima wanahimizwa kulima kwa kutumia dawa mbali mbali ili wadudu wasiweze kuvamia mimea yao.
Dawa hizi zinapofika mtoni husaidia mimea ambao huzuia mwendo wa maji. Hata hivyo, kuna uchafuzi wa hewa, hasa katika nchi ambazo zinaendelea. Tunafaa kuzingatia usafi wa mazingira.
| Mazingira chafu husababisha nini | {
"text": [
"magonjwa"
]
} |
1747_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira safi ni muhimu kwa maisha ya binadamu na wanyama. Mazingira chafu huweza kusababisha magonjwa kama vile: kipindupindu, kichocho, malale na malaria. Uchafuzi wa mazingira ina maanisha kuharibu kwa kutia dosari.Mazingira ni mambo yanayohusu binadamu kama viles maziwa, ardhi, hewa, na bahari. Katika nchi yetu huenda tuko katika hatari kwa sababu mazingira yetu si safi.
Wafugaji wa mifugo hawana ardhi ya kutoshana hawazingatii usafi unaostahili. Mifugo wao hawako salama na wako katika hatari mkubwa sana. Ni wazi kuwa uchafuzi huo ni mkubwa katika nchi yetu na pia kuna uwezekano hata nchi hizi zingine kuna uchafuzi.
Ni ukweli kuwa uchafuzi wa maji katika nchi yetu umekuwa mkubwa sana. Maji ya mito imechafuliwa kwa kutupa taka taka katika maji ambayo hutumiwa na binadamu na wanyama.
Wakulima wanahimizwa kulima kwa kutumia dawa mbali mbali ili wadudu wasiweze kuvamia mimea yao.
Dawa hizi zinapofika mtoni husaidia mimea ambao huzuia mwendo wa maji. Hata hivyo, kuna uchafuzi wa hewa, hasa katika nchi ambazo zinaendelea. Tunafaa kuzingatia usafi wa mazingira.
| Mazingira ni mambo yanayohusu nani | {
"text": [
"binadamu"
]
} |
1747_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira safi ni muhimu kwa maisha ya binadamu na wanyama. Mazingira chafu huweza kusababisha magonjwa kama vile: kipindupindu, kichocho, malale na malaria. Uchafuzi wa mazingira ina maanisha kuharibu kwa kutia dosari.Mazingira ni mambo yanayohusu binadamu kama viles maziwa, ardhi, hewa, na bahari. Katika nchi yetu huenda tuko katika hatari kwa sababu mazingira yetu si safi.
Wafugaji wa mifugo hawana ardhi ya kutoshana hawazingatii usafi unaostahili. Mifugo wao hawako salama na wako katika hatari mkubwa sana. Ni wazi kuwa uchafuzi huo ni mkubwa katika nchi yetu na pia kuna uwezekano hata nchi hizi zingine kuna uchafuzi.
Ni ukweli kuwa uchafuzi wa maji katika nchi yetu umekuwa mkubwa sana. Maji ya mito imechafuliwa kwa kutupa taka taka katika maji ambayo hutumiwa na binadamu na wanyama.
Wakulima wanahimizwa kulima kwa kutumia dawa mbali mbali ili wadudu wasiweze kuvamia mimea yao.
Dawa hizi zinapofika mtoni husaidia mimea ambao huzuia mwendo wa maji. Hata hivyo, kuna uchafuzi wa hewa, hasa katika nchi ambazo zinaendelea. Tunafaa kuzingatia usafi wa mazingira.
| Dawa hizi husaidia mimea lini | {
"text": [
"zinapofika mtoni"
]
} |
1747_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA.
Mazingira safi ni muhimu kwa maisha ya binadamu na wanyama. Mazingira chafu huweza kusababisha magonjwa kama vile: kipindupindu, kichocho, malale na malaria. Uchafuzi wa mazingira ina maanisha kuharibu kwa kutia dosari.Mazingira ni mambo yanayohusu binadamu kama viles maziwa, ardhi, hewa, na bahari. Katika nchi yetu huenda tuko katika hatari kwa sababu mazingira yetu si safi.
Wafugaji wa mifugo hawana ardhi ya kutoshana hawazingatii usafi unaostahili. Mifugo wao hawako salama na wako katika hatari mkubwa sana. Ni wazi kuwa uchafuzi huo ni mkubwa katika nchi yetu na pia kuna uwezekano hata nchi hizi zingine kuna uchafuzi.
Ni ukweli kuwa uchafuzi wa maji katika nchi yetu umekuwa mkubwa sana. Maji ya mito imechafuliwa kwa kutupa taka taka katika maji ambayo hutumiwa na binadamu na wanyama.
Wakulima wanahimizwa kulima kwa kutumia dawa mbali mbali ili wadudu wasiweze kuvamia mimea yao.
Dawa hizi zinapofika mtoni husaidia mimea ambao huzuia mwendo wa maji. Hata hivyo, kuna uchafuzi wa hewa, hasa katika nchi ambazo zinaendelea. Tunafaa kuzingatia usafi wa mazingira.
| Mbona wakulima wanahimizwa kulima kwa kutumia dawa mbalimbali | {
"text": [
"ili wadudu wasiweze kuvamia mimea yao"
]
} |
1748_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni mambo yanayomzunguka kumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Mazingira ni muhimu sana katika kiumbe chochote ambacho kina uhai. Si vyema kuyachafua mazingira yetu. Kwa sababu hapo ndipo tunaopishi. Ikiwa unakaa pahali pachaf,u hapakosi kuwa na maradhi mbali mbali.
Tunapokosa kukunza miti, tutaadhirika kwa njia nyingi; ukosefu wa muua, ambayo italeta ukosefu wa maji na hata kuyafanya mimea ikauke na kuchipuka kwa jangwa. Ukosefu wa miti unaweza kusababisha upepo mkali ambao utabeba mchanga wenye rutuba.
Mito pia inaathiriwa na uchafuzi, tunapoenda kufulia kwenye na kumwaga maji yenye sabuni mitoni na kuhatarisha maisha ya wanyama wanaoishi majini. Wengine ata huenda kujisaidia kwenye mito. Maji haya ya mtoni yaliyo machafu ndio hutumiwa nyumbani kupika au kukunywa na huleta magonjwa kama vile kipindupindu.
Pia, mahali tunapokaa kusiwe kuna nyasi ndefu au vichaka kwa maana mahali pale tutapata mbu na yule mbu huleta maradhi ya malaria. Tusiwe watu wa kutupa taka taka ovyo ovyo kwani tukifanya hivi tunachafua mazingira. Mahali ambapo kuna mrundiko wa taka, hapakosi nzi ambao husambaza ugonjwa wa kipindupindu.
Hata huyo kuna uchafuzi wa hewa ambayo hatufai kusahau. Binadamu ambao wanapenda kuvuta sigara, ni baadhi wa watu ambao hawajui umuhimu wa hewa safi. Hewa pia ni mfano wa mazingira tunayochafua. Hata magari huchangia katika uchafuzi wa hewa.
| Mambo yanayomzunguka kiumbe hujulikana kama nini? | {
"text": [
"Mazingira"
]
} |
1748_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni mambo yanayomzunguka kumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Mazingira ni muhimu sana katika kiumbe chochote ambacho kina uhai. Si vyema kuyachafua mazingira yetu. Kwa sababu hapo ndipo tunaopishi. Ikiwa unakaa pahali pachaf,u hapakosi kuwa na maradhi mbali mbali.
Tunapokosa kukunza miti, tutaadhirika kwa njia nyingi; ukosefu wa muua, ambayo italeta ukosefu wa maji na hata kuyafanya mimea ikauke na kuchipuka kwa jangwa. Ukosefu wa miti unaweza kusababisha upepo mkali ambao utabeba mchanga wenye rutuba.
Mito pia inaathiriwa na uchafuzi, tunapoenda kufulia kwenye na kumwaga maji yenye sabuni mitoni na kuhatarisha maisha ya wanyama wanaoishi majini. Wengine ata huenda kujisaidia kwenye mito. Maji haya ya mtoni yaliyo machafu ndio hutumiwa nyumbani kupika au kukunywa na huleta magonjwa kama vile kipindupindu.
Pia, mahali tunapokaa kusiwe kuna nyasi ndefu au vichaka kwa maana mahali pale tutapata mbu na yule mbu huleta maradhi ya malaria. Tusiwe watu wa kutupa taka taka ovyo ovyo kwani tukifanya hivi tunachafua mazingira. Mahali ambapo kuna mrundiko wa taka, hapakosi nzi ambao husambaza ugonjwa wa kipindupindu.
Hata huyo kuna uchafuzi wa hewa ambayo hatufai kusahau. Binadamu ambao wanapenda kuvuta sigara, ni baadhi wa watu ambao hawajui umuhimu wa hewa safi. Hewa pia ni mfano wa mazingira tunayochafua. Hata magari huchangia katika uchafuzi wa hewa.
| Kukata kwa miti ovyo ovyo husababisha ukosefu wa nini? | {
"text": [
"Mvua"
]
} |
1748_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni mambo yanayomzunguka kumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Mazingira ni muhimu sana katika kiumbe chochote ambacho kina uhai. Si vyema kuyachafua mazingira yetu. Kwa sababu hapo ndipo tunaopishi. Ikiwa unakaa pahali pachaf,u hapakosi kuwa na maradhi mbali mbali.
Tunapokosa kukunza miti, tutaadhirika kwa njia nyingi; ukosefu wa muua, ambayo italeta ukosefu wa maji na hata kuyafanya mimea ikauke na kuchipuka kwa jangwa. Ukosefu wa miti unaweza kusababisha upepo mkali ambao utabeba mchanga wenye rutuba.
Mito pia inaathiriwa na uchafuzi, tunapoenda kufulia kwenye na kumwaga maji yenye sabuni mitoni na kuhatarisha maisha ya wanyama wanaoishi majini. Wengine ata huenda kujisaidia kwenye mito. Maji haya ya mtoni yaliyo machafu ndio hutumiwa nyumbani kupika au kukunywa na huleta magonjwa kama vile kipindupindu.
Pia, mahali tunapokaa kusiwe kuna nyasi ndefu au vichaka kwa maana mahali pale tutapata mbu na yule mbu huleta maradhi ya malaria. Tusiwe watu wa kutupa taka taka ovyo ovyo kwani tukifanya hivi tunachafua mazingira. Mahali ambapo kuna mrundiko wa taka, hapakosi nzi ambao husambaza ugonjwa wa kipindupindu.
Hata huyo kuna uchafuzi wa hewa ambayo hatufai kusahau. Binadamu ambao wanapenda kuvuta sigara, ni baadhi wa watu ambao hawajui umuhimu wa hewa safi. Hewa pia ni mfano wa mazingira tunayochafua. Hata magari huchangia katika uchafuzi wa hewa.
| Nyasi ndefu na vichaka huleta wadudu gani? | {
"text": [
"Mbu"
]
} |
1748_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni mambo yanayomzunguka kumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Mazingira ni muhimu sana katika kiumbe chochote ambacho kina uhai. Si vyema kuyachafua mazingira yetu. Kwa sababu hapo ndipo tunaopishi. Ikiwa unakaa pahali pachaf,u hapakosi kuwa na maradhi mbali mbali.
Tunapokosa kukunza miti, tutaadhirika kwa njia nyingi; ukosefu wa muua, ambayo italeta ukosefu wa maji na hata kuyafanya mimea ikauke na kuchipuka kwa jangwa. Ukosefu wa miti unaweza kusababisha upepo mkali ambao utabeba mchanga wenye rutuba.
Mito pia inaathiriwa na uchafuzi, tunapoenda kufulia kwenye na kumwaga maji yenye sabuni mitoni na kuhatarisha maisha ya wanyama wanaoishi majini. Wengine ata huenda kujisaidia kwenye mito. Maji haya ya mtoni yaliyo machafu ndio hutumiwa nyumbani kupika au kukunywa na huleta magonjwa kama vile kipindupindu.
Pia, mahali tunapokaa kusiwe kuna nyasi ndefu au vichaka kwa maana mahali pale tutapata mbu na yule mbu huleta maradhi ya malaria. Tusiwe watu wa kutupa taka taka ovyo ovyo kwani tukifanya hivi tunachafua mazingira. Mahali ambapo kuna mrundiko wa taka, hapakosi nzi ambao husambaza ugonjwa wa kipindupindu.
Hata huyo kuna uchafuzi wa hewa ambayo hatufai kusahau. Binadamu ambao wanapenda kuvuta sigara, ni baadhi wa watu ambao hawajui umuhimu wa hewa safi. Hewa pia ni mfano wa mazingira tunayochafua. Hata magari huchangia katika uchafuzi wa hewa.
| Wanyama wanaoishi majini hufaa kwa sababu maji yana nini? | {
"text": [
"Kemikali"
]
} |
1748_swa | MADHARA YA KUCHAFUA MAZINGIRA
Mazingira ni mambo yanayomzunguka kumbe katika sehemu anapoishi au maisha yake. Mazingira ni muhimu sana katika kiumbe chochote ambacho kina uhai. Si vyema kuyachafua mazingira yetu. Kwa sababu hapo ndipo tunaopishi. Ikiwa unakaa pahali pachaf,u hapakosi kuwa na maradhi mbali mbali.
Tunapokosa kukunza miti, tutaadhirika kwa njia nyingi; ukosefu wa muua, ambayo italeta ukosefu wa maji na hata kuyafanya mimea ikauke na kuchipuka kwa jangwa. Ukosefu wa miti unaweza kusababisha upepo mkali ambao utabeba mchanga wenye rutuba.
Mito pia inaathiriwa na uchafuzi, tunapoenda kufulia kwenye na kumwaga maji yenye sabuni mitoni na kuhatarisha maisha ya wanyama wanaoishi majini. Wengine ata huenda kujisaidia kwenye mito. Maji haya ya mtoni yaliyo machafu ndio hutumiwa nyumbani kupika au kukunywa na huleta magonjwa kama vile kipindupindu.
Pia, mahali tunapokaa kusiwe kuna nyasi ndefu au vichaka kwa maana mahali pale tutapata mbu na yule mbu huleta maradhi ya malaria. Tusiwe watu wa kutupa taka taka ovyo ovyo kwani tukifanya hivi tunachafua mazingira. Mahali ambapo kuna mrundiko wa taka, hapakosi nzi ambao husambaza ugonjwa wa kipindupindu.
Hata huyo kuna uchafuzi wa hewa ambayo hatufai kusahau. Binadamu ambao wanapenda kuvuta sigara, ni baadhi wa watu ambao hawajui umuhimu wa hewa safi. Hewa pia ni mfano wa mazingira tunayochafua. Hata magari huchangia katika uchafuzi wa hewa.
| Watu wanaovuta nini huchangia kuchafua nini? | {
"text": [
"Hewa"
]
} |
1749_swa | Mazingira ni mambo yanayo zunguka binadamu kama vile ardhi, miti, maji, maziwa na bahari. Matatizo ya kiafya hubadilika katika jamii nyingi mara kwa mara. Uchafuzi nchini Kenya umeenea zimezidi. Wakenya wanapitia changamoto kubwa kama vile Kipindupindu, Kichocho, na malaria. Hii ni kwa sababu watu hawatunzi mazingira yao.
Idadi ya watu hospitali inazidi kuongezeka kwa sababu ya magonjwa mbali mbali yanayotokana na uchafu. Magonjwa haya yanaweza kuepukika tukidumisha usafi wa mazingira yetu.
Wananchi wa Kenya wanafaa kudumisha usafi, watu hawafai kuchafua maji ili tusipate magonjwa kama kichocho ambayo ni mbaya sana kwa kwa watoto na hata wakubwa. Madhara mengi yanaweza kuepukika iwapo tutadumisha usafi. Watu fukara ndio hhuteseka zaidi wanapogonjeka kwani hao hulazimika kutafuta pesa za kwenda hospitali ilhali mabwenyenye hupanda ndege na kwenda hospitali za ng’ambo.
Hata hivyo, lazima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzi wa hewa hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi na viwanja vyenye magari, kwani hutoa moshi iliyo na sumu mbaya. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa kubwa sana. Baadhi ya nchi zimepitisha mambo mengi katika mazingira.
Tunafaa kutunza mazingira yetu ili tujihadhari na magonjwa mbali mbali. Tutunze pia nchi yetu, tuwe na amani na upendo. | Magonjwa kama gani husababishwa na kutotunza mazingira? | {
"text": [
"Kipindupindu"
]
} |
1749_swa | Mazingira ni mambo yanayo zunguka binadamu kama vile ardhi, miti, maji, maziwa na bahari. Matatizo ya kiafya hubadilika katika jamii nyingi mara kwa mara. Uchafuzi nchini Kenya umeenea zimezidi. Wakenya wanapitia changamoto kubwa kama vile Kipindupindu, Kichocho, na malaria. Hii ni kwa sababu watu hawatunzi mazingira yao.
Idadi ya watu hospitali inazidi kuongezeka kwa sababu ya magonjwa mbali mbali yanayotokana na uchafu. Magonjwa haya yanaweza kuepukika tukidumisha usafi wa mazingira yetu.
Wananchi wa Kenya wanafaa kudumisha usafi, watu hawafai kuchafua maji ili tusipate magonjwa kama kichocho ambayo ni mbaya sana kwa kwa watoto na hata wakubwa. Madhara mengi yanaweza kuepukika iwapo tutadumisha usafi. Watu fukara ndio hhuteseka zaidi wanapogonjeka kwani hao hulazimika kutafuta pesa za kwenda hospitali ilhali mabwenyenye hupanda ndege na kwenda hospitali za ng’ambo.
Hata hivyo, lazima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzi wa hewa hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi na viwanja vyenye magari, kwani hutoa moshi iliyo na sumu mbaya. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa kubwa sana. Baadhi ya nchi zimepitisha mambo mengi katika mazingira.
Tunafaa kutunza mazingira yetu ili tujihadhari na magonjwa mbali mbali. Tutunze pia nchi yetu, tuwe na amani na upendo. | Maji machafu yanaweza sababisha mtu kuugua nini? | {
"text": [
"Kuhara damu"
]
} |
1749_swa | Mazingira ni mambo yanayo zunguka binadamu kama vile ardhi, miti, maji, maziwa na bahari. Matatizo ya kiafya hubadilika katika jamii nyingi mara kwa mara. Uchafuzi nchini Kenya umeenea zimezidi. Wakenya wanapitia changamoto kubwa kama vile Kipindupindu, Kichocho, na malaria. Hii ni kwa sababu watu hawatunzi mazingira yao.
Idadi ya watu hospitali inazidi kuongezeka kwa sababu ya magonjwa mbali mbali yanayotokana na uchafu. Magonjwa haya yanaweza kuepukika tukidumisha usafi wa mazingira yetu.
Wananchi wa Kenya wanafaa kudumisha usafi, watu hawafai kuchafua maji ili tusipate magonjwa kama kichocho ambayo ni mbaya sana kwa kwa watoto na hata wakubwa. Madhara mengi yanaweza kuepukika iwapo tutadumisha usafi. Watu fukara ndio hhuteseka zaidi wanapogonjeka kwani hao hulazimika kutafuta pesa za kwenda hospitali ilhali mabwenyenye hupanda ndege na kwenda hospitali za ng’ambo.
Hata hivyo, lazima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzi wa hewa hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi na viwanja vyenye magari, kwani hutoa moshi iliyo na sumu mbaya. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa kubwa sana. Baadhi ya nchi zimepitisha mambo mengi katika mazingira.
Tunafaa kutunza mazingira yetu ili tujihadhari na magonjwa mbali mbali. Tutunze pia nchi yetu, tuwe na amani na upendo. | Watu waliona pesa nyingi wanajulikana kama nani? | {
"text": [
"Mabwanyenye"
]
} |
1749_swa | Mazingira ni mambo yanayo zunguka binadamu kama vile ardhi, miti, maji, maziwa na bahari. Matatizo ya kiafya hubadilika katika jamii nyingi mara kwa mara. Uchafuzi nchini Kenya umeenea zimezidi. Wakenya wanapitia changamoto kubwa kama vile Kipindupindu, Kichocho, na malaria. Hii ni kwa sababu watu hawatunzi mazingira yao.
Idadi ya watu hospitali inazidi kuongezeka kwa sababu ya magonjwa mbali mbali yanayotokana na uchafu. Magonjwa haya yanaweza kuepukika tukidumisha usafi wa mazingira yetu.
Wananchi wa Kenya wanafaa kudumisha usafi, watu hawafai kuchafua maji ili tusipate magonjwa kama kichocho ambayo ni mbaya sana kwa kwa watoto na hata wakubwa. Madhara mengi yanaweza kuepukika iwapo tutadumisha usafi. Watu fukara ndio hhuteseka zaidi wanapogonjeka kwani hao hulazimika kutafuta pesa za kwenda hospitali ilhali mabwenyenye hupanda ndege na kwenda hospitali za ng’ambo.
Hata hivyo, lazima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzi wa hewa hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi na viwanja vyenye magari, kwani hutoa moshi iliyo na sumu mbaya. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa kubwa sana. Baadhi ya nchi zimepitisha mambo mengi katika mazingira.
Tunafaa kutunza mazingira yetu ili tujihadhari na magonjwa mbali mbali. Tutunze pia nchi yetu, tuwe na amani na upendo. | Matajiri wana nafasi gani kupata matibabu? | {
"text": [
"Kusafiri nje ya nchi"
]
} |
1749_swa | Mazingira ni mambo yanayo zunguka binadamu kama vile ardhi, miti, maji, maziwa na bahari. Matatizo ya kiafya hubadilika katika jamii nyingi mara kwa mara. Uchafuzi nchini Kenya umeenea zimezidi. Wakenya wanapitia changamoto kubwa kama vile Kipindupindu, Kichocho, na malaria. Hii ni kwa sababu watu hawatunzi mazingira yao.
Idadi ya watu hospitali inazidi kuongezeka kwa sababu ya magonjwa mbali mbali yanayotokana na uchafu. Magonjwa haya yanaweza kuepukika tukidumisha usafi wa mazingira yetu.
Wananchi wa Kenya wanafaa kudumisha usafi, watu hawafai kuchafua maji ili tusipate magonjwa kama kichocho ambayo ni mbaya sana kwa kwa watoto na hata wakubwa. Madhara mengi yanaweza kuepukika iwapo tutadumisha usafi. Watu fukara ndio hhuteseka zaidi wanapogonjeka kwani hao hulazimika kutafuta pesa za kwenda hospitali ilhali mabwenyenye hupanda ndege na kwenda hospitali za ng’ambo.
Hata hivyo, lazima ikumbukwe kuwa kuna uchafuzi wa hewa hasa katika nchi zilizoendelea na zenye viwanda vingi na viwanja vyenye magari, kwani hutoa moshi iliyo na sumu mbaya. Ni wazi kuwa tatizo hili limekuwa kubwa sana. Baadhi ya nchi zimepitisha mambo mengi katika mazingira.
Tunafaa kutunza mazingira yetu ili tujihadhari na magonjwa mbali mbali. Tutunze pia nchi yetu, tuwe na amani na upendo. | Mazingira ipi huchafuliwa haswa na mataifa yaliyoendelea? | {
"text": [
"Hewa"
]
} |
1750_swa | Mazingira ni vitu vilivyo tuzunguka kana vile nyumba, miti na zinginezo.Mazingira inafaa kuwa safi, tunafaa kutunza mazingira yetu kwa kufagia, kuosha na kufyeka.
Mazingira pia hupea watu magonjwa, kuna vile homa ya matumbo, na kipindupindu. Maji yaliosimama pahali pamoja pia huleta mbu. Uchafu wa nyumba huleta chawa na viroboto. Kwa hivyo tunafaa kuzingatia maswala ya usafi ili tuweze kuepuka magonjwa kama hayo.
Homa ya matumbo huletwa na kuyakunywa maji kabla ya kuchemsha ili iweze kua wadudu walio humo ndani ambao huwaoni. Kipindupindu pia huletwa na maji chafu , kuyakunywa na kuyaguza.
Tunaweza kutoa maji hayo yaliosimama ili kuzuia kichocho, kipindupindu, homa ya matumbo na mbu pia. Mbu huleta magonjwa mengine kama vile malaria. Mazingira chafu pia huleta mbungo na mbungo huleta malale.
Sisi wenyewe ni mazingira yetu, tunatakiwa tuwe safi ili tusipate magonjwa, chawa, na pia tusinuke.
Nyumbani kwetu, tunafaa kuosha, na kufagia ili kujiepusha na adhari za uchafu wa mazingira.
Kwanza wakati huu wa korona, tunafaa kuvaa barakoa na kunawa mikono na sabuni kila dakika tukienda mbali na kujipima joto ili tujitunze na tutunze mazingira yetu.
| Kufyeka, kufagia na kuosha ni mbinu mojawapo ya kutunza nini | {
"text": [
"Mazingira"
]
} |
1750_swa | Mazingira ni vitu vilivyo tuzunguka kana vile nyumba, miti na zinginezo.Mazingira inafaa kuwa safi, tunafaa kutunza mazingira yetu kwa kufagia, kuosha na kufyeka.
Mazingira pia hupea watu magonjwa, kuna vile homa ya matumbo, na kipindupindu. Maji yaliosimama pahali pamoja pia huleta mbu. Uchafu wa nyumba huleta chawa na viroboto. Kwa hivyo tunafaa kuzingatia maswala ya usafi ili tuweze kuepuka magonjwa kama hayo.
Homa ya matumbo huletwa na kuyakunywa maji kabla ya kuchemsha ili iweze kua wadudu walio humo ndani ambao huwaoni. Kipindupindu pia huletwa na maji chafu , kuyakunywa na kuyaguza.
Tunaweza kutoa maji hayo yaliosimama ili kuzuia kichocho, kipindupindu, homa ya matumbo na mbu pia. Mbu huleta magonjwa mengine kama vile malaria. Mazingira chafu pia huleta mbungo na mbungo huleta malale.
Sisi wenyewe ni mazingira yetu, tunatakiwa tuwe safi ili tusipate magonjwa, chawa, na pia tusinuke.
Nyumbani kwetu, tunafaa kuosha, na kufagia ili kujiepusha na adhari za uchafu wa mazingira.
Kwanza wakati huu wa korona, tunafaa kuvaa barakoa na kunawa mikono na sabuni kila dakika tukienda mbali na kujipima joto ili tujitunze na tutunze mazingira yetu.
| Maji yaliyosimama huleta nini | {
"text": [
"Mbu"
]
} |
1750_swa | Mazingira ni vitu vilivyo tuzunguka kana vile nyumba, miti na zinginezo.Mazingira inafaa kuwa safi, tunafaa kutunza mazingira yetu kwa kufagia, kuosha na kufyeka.
Mazingira pia hupea watu magonjwa, kuna vile homa ya matumbo, na kipindupindu. Maji yaliosimama pahali pamoja pia huleta mbu. Uchafu wa nyumba huleta chawa na viroboto. Kwa hivyo tunafaa kuzingatia maswala ya usafi ili tuweze kuepuka magonjwa kama hayo.
Homa ya matumbo huletwa na kuyakunywa maji kabla ya kuchemsha ili iweze kua wadudu walio humo ndani ambao huwaoni. Kipindupindu pia huletwa na maji chafu , kuyakunywa na kuyaguza.
Tunaweza kutoa maji hayo yaliosimama ili kuzuia kichocho, kipindupindu, homa ya matumbo na mbu pia. Mbu huleta magonjwa mengine kama vile malaria. Mazingira chafu pia huleta mbungo na mbungo huleta malale.
Sisi wenyewe ni mazingira yetu, tunatakiwa tuwe safi ili tusipate magonjwa, chawa, na pia tusinuke.
Nyumbani kwetu, tunafaa kuosha, na kufagia ili kujiepusha na adhari za uchafu wa mazingira.
Kwanza wakati huu wa korona, tunafaa kuvaa barakoa na kunawa mikono na sabuni kila dakika tukienda mbali na kujipima joto ili tujitunze na tutunze mazingira yetu.
| Uchafu wa nyumba huleta wadudu gani | {
"text": [
"Chawa na viroboto"
]
} |
1750_swa | Mazingira ni vitu vilivyo tuzunguka kana vile nyumba, miti na zinginezo.Mazingira inafaa kuwa safi, tunafaa kutunza mazingira yetu kwa kufagia, kuosha na kufyeka.
Mazingira pia hupea watu magonjwa, kuna vile homa ya matumbo, na kipindupindu. Maji yaliosimama pahali pamoja pia huleta mbu. Uchafu wa nyumba huleta chawa na viroboto. Kwa hivyo tunafaa kuzingatia maswala ya usafi ili tuweze kuepuka magonjwa kama hayo.
Homa ya matumbo huletwa na kuyakunywa maji kabla ya kuchemsha ili iweze kua wadudu walio humo ndani ambao huwaoni. Kipindupindu pia huletwa na maji chafu , kuyakunywa na kuyaguza.
Tunaweza kutoa maji hayo yaliosimama ili kuzuia kichocho, kipindupindu, homa ya matumbo na mbu pia. Mbu huleta magonjwa mengine kama vile malaria. Mazingira chafu pia huleta mbungo na mbungo huleta malale.
Sisi wenyewe ni mazingira yetu, tunatakiwa tuwe safi ili tusipate magonjwa, chawa, na pia tusinuke.
Nyumbani kwetu, tunafaa kuosha, na kufagia ili kujiepusha na adhari za uchafu wa mazingira.
Kwanza wakati huu wa korona, tunafaa kuvaa barakoa na kunawa mikono na sabuni kila dakika tukienda mbali na kujipima joto ili tujitunze na tutunze mazingira yetu.
| Kichocho huletwa na nini | {
"text": [
"Maji yaliyosimama mahali pamoja"
]
} |
1750_swa | Mazingira ni vitu vilivyo tuzunguka kana vile nyumba, miti na zinginezo.Mazingira inafaa kuwa safi, tunafaa kutunza mazingira yetu kwa kufagia, kuosha na kufyeka.
Mazingira pia hupea watu magonjwa, kuna vile homa ya matumbo, na kipindupindu. Maji yaliosimama pahali pamoja pia huleta mbu. Uchafu wa nyumba huleta chawa na viroboto. Kwa hivyo tunafaa kuzingatia maswala ya usafi ili tuweze kuepuka magonjwa kama hayo.
Homa ya matumbo huletwa na kuyakunywa maji kabla ya kuchemsha ili iweze kua wadudu walio humo ndani ambao huwaoni. Kipindupindu pia huletwa na maji chafu , kuyakunywa na kuyaguza.
Tunaweza kutoa maji hayo yaliosimama ili kuzuia kichocho, kipindupindu, homa ya matumbo na mbu pia. Mbu huleta magonjwa mengine kama vile malaria. Mazingira chafu pia huleta mbungo na mbungo huleta malale.
Sisi wenyewe ni mazingira yetu, tunatakiwa tuwe safi ili tusipate magonjwa, chawa, na pia tusinuke.
Nyumbani kwetu, tunafaa kuosha, na kufagia ili kujiepusha na adhari za uchafu wa mazingira.
Kwanza wakati huu wa korona, tunafaa kuvaa barakoa na kunawa mikono na sabuni kila dakika tukienda mbali na kujipima joto ili tujitunze na tutunze mazingira yetu.
| Mbung'o huleta maradhi gani | {
"text": [
"Malale"
]
} |
1752_swa | Nafasi ya mwanamke katika jamii ya sasa imekita mizizi na kupigwa pambaja. Kando na hapo
mbeleni, wanawake sasa wamejitwika katika ulingo wa siasa na uongozi, dini na hata sekta ya ajira basi kujali zilizo za jinsia ya kike au kiume.
Hatua ya kupingana na ufeministi imechangia kupata nafasi ya mwanamke kubadilisha fikra za ufeministi tika vitori imeofikisha katika v izazi vya kila karne imekuwa shughuli ambao imeakifisha kupata usawa wa kijinsia kwa kiwango bora kuliko awali.
Ni wazi hivi leo katika uongozi, aidha ya jamii kiwango cha chini au wa nchi kiwango cha juu. Wanawake wamenyakua nafasi za kazi na vyeo. Mfano, nchini Kenya cheo cha jaji mkuu anayeongoza mahakama kuu kimekabidhiwa mwanamke. Ni hatua mpya katika kukweza nafasi zao na kuwapa motisha. Nchini Tanzania, kiongozi wa taifa yaani rais wa jumuia ya muungano wa Tanzania ni mwanamke. Uongozi umechangia kukubalika kwa kinafasi. Mbeleni, feministi ungedhihirika ambapo watu waliokwezwa katika vyeo vya uongozi ni jinsia ya kiume tu.
Katika dini, jinsia ya kike huonekana wenye nyopo walishawishika haraka. Fasihi simulizi hupasha habari kuwa wamishenari walipoingia Afrika mashariki walisambaza dini kuja kulenga wanawake kuwa wanashawishika upesi. Dini ilipokito mizizi kunazo ziliwazuia wanawake kuongoza ibada au kuhusika na shughuli za madhahabu.
Kadri muda unavyosonga, karne ya leo ina viongozi wa kidini wanawake. Licha ya kuwa finyu fikra ya feministi zimedidimizwa na kuwa na mawazo mapya.
Ngazi ya kazi vimebadilika na kukubali jinsia yoyote katika uwanja wowote wa taaluma. Vizazi vya sasa watakubali kuwa taaluma yoyote huwakubali wanawake kwa wanaume.
Lengo la kila mwanamke ni kuamkia ulimwengu unaompa nafasi sawa bila ya kujali jinsia. Usawa huu unaendelezwa na hatua tunazochukua hivi leo na kukubali usawa wa jinsia katika mifumo yote. | Kina mama wamejitwika nyanja ipi? | {
"text": [
"Siasa"
]
} |
1752_swa | Nafasi ya mwanamke katika jamii ya sasa imekita mizizi na kupigwa pambaja. Kando na hapo
mbeleni, wanawake sasa wamejitwika katika ulingo wa siasa na uongozi, dini na hata sekta ya ajira basi kujali zilizo za jinsia ya kike au kiume.
Hatua ya kupingana na ufeministi imechangia kupata nafasi ya mwanamke kubadilisha fikra za ufeministi tika vitori imeofikisha katika v izazi vya kila karne imekuwa shughuli ambao imeakifisha kupata usawa wa kijinsia kwa kiwango bora kuliko awali.
Ni wazi hivi leo katika uongozi, aidha ya jamii kiwango cha chini au wa nchi kiwango cha juu. Wanawake wamenyakua nafasi za kazi na vyeo. Mfano, nchini Kenya cheo cha jaji mkuu anayeongoza mahakama kuu kimekabidhiwa mwanamke. Ni hatua mpya katika kukweza nafasi zao na kuwapa motisha. Nchini Tanzania, kiongozi wa taifa yaani rais wa jumuia ya muungano wa Tanzania ni mwanamke. Uongozi umechangia kukubalika kwa kinafasi. Mbeleni, feministi ungedhihirika ambapo watu waliokwezwa katika vyeo vya uongozi ni jinsia ya kiume tu.
Katika dini, jinsia ya kike huonekana wenye nyopo walishawishika haraka. Fasihi simulizi hupasha habari kuwa wamishenari walipoingia Afrika mashariki walisambaza dini kuja kulenga wanawake kuwa wanashawishika upesi. Dini ilipokito mizizi kunazo ziliwazuia wanawake kuongoza ibada au kuhusika na shughuli za madhahabu.
Kadri muda unavyosonga, karne ya leo ina viongozi wa kidini wanawake. Licha ya kuwa finyu fikra ya feministi zimedidimizwa na kuwa na mawazo mapya.
Ngazi ya kazi vimebadilika na kukubali jinsia yoyote katika uwanja wowote wa taaluma. Vizazi vya sasa watakubali kuwa taaluma yoyote huwakubali wanawake kwa wanaume.
Lengo la kila mwanamke ni kuamkia ulimwengu unaompa nafasi sawa bila ya kujali jinsia. Usawa huu unaendelezwa na hatua tunazochukua hivi leo na kukubali usawa wa jinsia katika mifumo yote. | Wanawake wamejinyakulia nafasi zipi? | {
"text": [
"Kazi"
]
} |
1752_swa | Nafasi ya mwanamke katika jamii ya sasa imekita mizizi na kupigwa pambaja. Kando na hapo
mbeleni, wanawake sasa wamejitwika katika ulingo wa siasa na uongozi, dini na hata sekta ya ajira basi kujali zilizo za jinsia ya kike au kiume.
Hatua ya kupingana na ufeministi imechangia kupata nafasi ya mwanamke kubadilisha fikra za ufeministi tika vitori imeofikisha katika v izazi vya kila karne imekuwa shughuli ambao imeakifisha kupata usawa wa kijinsia kwa kiwango bora kuliko awali.
Ni wazi hivi leo katika uongozi, aidha ya jamii kiwango cha chini au wa nchi kiwango cha juu. Wanawake wamenyakua nafasi za kazi na vyeo. Mfano, nchini Kenya cheo cha jaji mkuu anayeongoza mahakama kuu kimekabidhiwa mwanamke. Ni hatua mpya katika kukweza nafasi zao na kuwapa motisha. Nchini Tanzania, kiongozi wa taifa yaani rais wa jumuia ya muungano wa Tanzania ni mwanamke. Uongozi umechangia kukubalika kwa kinafasi. Mbeleni, feministi ungedhihirika ambapo watu waliokwezwa katika vyeo vya uongozi ni jinsia ya kiume tu.
Katika dini, jinsia ya kike huonekana wenye nyopo walishawishika haraka. Fasihi simulizi hupasha habari kuwa wamishenari walipoingia Afrika mashariki walisambaza dini kuja kulenga wanawake kuwa wanashawishika upesi. Dini ilipokito mizizi kunazo ziliwazuia wanawake kuongoza ibada au kuhusika na shughuli za madhahabu.
Kadri muda unavyosonga, karne ya leo ina viongozi wa kidini wanawake. Licha ya kuwa finyu fikra ya feministi zimedidimizwa na kuwa na mawazo mapya.
Ngazi ya kazi vimebadilika na kukubali jinsia yoyote katika uwanja wowote wa taaluma. Vizazi vya sasa watakubali kuwa taaluma yoyote huwakubali wanawake kwa wanaume.
Lengo la kila mwanamke ni kuamkia ulimwengu unaompa nafasi sawa bila ya kujali jinsia. Usawa huu unaendelezwa na hatua tunazochukua hivi leo na kukubali usawa wa jinsia katika mifumo yote. | Nini umchangia kuimarika kwa nafasi za wanawake? | {
"text": [
"Uongozi"
]
} |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.