text
stringlengths
702
148k
مسجد عربهای خور و بیابانک، مربوط به دوره قاجار است و در شهرستان خور و بیابانک در استان اصفهان قرار دارد. این مکان در تاریخ آبان با شماره ثبت به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. زمانیکه به خور وارد شده و به سمت بافت تاریخی، کوچه های قدیمی و ساباط دار می شوید حس قدیمی بودن آن را احساس می کنید. در یکی از این کوچه ها، کنار محله عربها، کوی گرامی در کنار خانه مرحوم فاطمی مسجدی قرار دارد که به مسجد عرب ها معروف است. این مسجد دو طبقه بوده و چند سال پیش مرحوم حاج فرمان یغمایی با اضافه نمودن قسمتی از زمین خود به مسجد آنرا ترمیم و مقداری به مساحت آن نیز افزود ولی شکل آن را تغییر نداد. مسجد عربها اثری مربوط به دوره قاجار است. سبک معماری این مسجد شبیه سبک دوره سلجوقی است. این مسجد با ستون های قطور و پوشش طاق و چشمه بر فراز خود از خشت و گل ساخته شده است. مساحت این مسجد تاریخی دو طبقه متر مربع و ارتفاع آن از کف تا گنبد متر است. قدیمی ها می گویند این مسجد را قومی عرب که از نایین به این منطقه آمده بودند ساخته اند. مسجد عربها سال به شماره در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است. این مسجد در شهر خور، بافت قدیم شهر، کنار محله عربها، کوی گرامی واقع شده است.
بقعه امامزاده سید محمود خوانسار مشهور به بابا ترک در شهرستان خوانسار قرار گرفته که نسب این امامزاده با چهار واسطه به امام علی النقی علیه السلام می رسد. این مکان دارای آب انبار و سردابه ای قدیمی نیز می باشد که به قدمت مکان و اهمیت آن می افزاید. آستان امامزاده سید محمود (علیه السلام) در شهرستان خوانسار از مکانهای زیارتی استان اصفهان است. قدمت این بنا به نقل از معتمدین محل به دوران صفویه رسیده و دارای گنبدی دوازده ضلعی و مخروطی شکل می باشد. همچنین گفته می شود باباترک و یا طغیان ترک از طرف امراء وقت خود م مور آوردن طلای بالای گنبد این امامزاده می شود و وقتی به رحمت ایزدی می پیوندد در این مکان دفن می گردد که به همین سبب این مکان را به باباترک نیز می شناسند. این مکان دارای آب انبار و سردابه ای قدیمی است که به قدمت مکان و اهمیت آن می افزاید و مردم و اهالی شهر خوانسار نسبت به این مکان و امامزاده اعتقاد و احترام ویژه قایل هستند. این بقعه قدیمی در عهد صفویه ساخته شده و با گنبد دوازده ترکه بهسازی و توسعه یافته است. گنبد آن نیز دوپوش و نمای خارجی بنا هم منشوری است که قاعده آن دوازده ضلع دارد. در سال های اخیر یک آب انبار یا سرداب قدیمی نیز در این محل کشف و مرمت شده است. این سرداب در جانب شرقی و جنوب شرقی بقعه همزمان با ساخت بنای امامزاده ساخته شده است، سرداب امامزاده سید محمود خوانسار یکی از سرداب های شناخته شده ایران به ساختار لاشه سنگ و سقف گنبدی است. : خوانسار، خیابان سیزده محرم
لازمه موفقیت برندها تمایز است، تا اندازه‌ای که مانند یک گاو بنفش، در میان هزاران گاو دیگر دیده شوید، انجام کارهای شگفت‌انگیز، متفاوت و متمایز در کسب‌وکارهای گردشگری برند شماست، در غیر این صورت با تقلید از دیگران، از رقابت حذف خواهید شد. تجارت جهانگردی راهی مطمین برای به اشتراک گذاشتن اشتیاق و علاقه‌مندی‌های خود با دیگران است، افرادی که می‌خواهند تجارت در مکان یا فرهنگ جدیدی را تجربه کنند، خواه در یک ظرفیت ثابت گردشگری یا سرمایه‌گذاری و یا در ظرفیت‌های تجربه اوقات فراغت، تجارت گردشگری یک فرصت بسیار عالی برایشان ایجاد می‌کند. برای توسعه یک تجارت گردشگری، ابتدا باید در مورد خودتان تصمیم بگیرید و یک طرح تجاری ایجاد کنید. پس از آن، می‌توانید به سمت بازاریابی و رشد تجارت خود بروید. مکانی جغرافیایی را که از نزدیک می‌شناسید انتخاب کنید. مشاغل جدید در منطقه جغرافیایی که آن را می‌شناسید و عاشق آن هستید ایجاد کنید این کار به این معنی است که می‌توانید با استفاده از این دانش تجربه بهتری را برای مشتریان خود فراهم کنید. همیشه این دانش را با مشتریان خود در میان بگذارید و هر آنچه در مورد منطقه می‌دانید را به آن‌ها بیاموزید. در صنعت خدمات، پیشتاز بودن یعنی اینکه گردشگر و مهمان را به گونه‌ای پیش‌بینی نشده جذب کنیم، برای مثال تا به حال شده با دادن یک بلیط رایگان شوق و ذوق را برای مشتریان خود به دست آورید و مفهوم اینکه برای جیب آن‌ها کیسه ندوخته‌اید را القا کنید؟ در دنیای پر از آشفتگی افراد به دنبال امنیت و تفاوت هستند و اگر برای خواسته آن‌ها پاسخی نداشته باشیم بواسطه تغییر طلب بودن ذایقه مشتری گروهی دیگر برنامه منظم‌تر از شما برایشان طراحی می‌کند. ایجاد مشاغل گردشگری محلی با دانستن زیرساخت‌های فرهنگی و طبیعی هر منطقه شکل می‌گیرد، برای مثال می‌توانید در منطقه‌ای که مردم آن منطقه به صورت بومی روشهای تولید عسل را می‌دانند را بعنوان یک هدف گردشگری در زمینه این صنعت سوق بدهید و برای تبلیغات روی آن سرمایه‌گذاری کنید و از این موضوع نترسید که جاهای دیگر هم در زمینه تولید فرآورده‌های عسلی خیلی زودتر از شما کار خود را شروع کرده‌اند و ممکن است شما دچار شکست شوید. قطعا شما دارای یک گاو بنفش هستید که شما را از دیگران جدا میکند، گاو بنفش خود را پیدا کنید. شاید این اصطلاح را بارها شنیده باشید اما باور کنید که در دنیای تجارت برای خود مفهومی با ارزش پیدا کرده است، بار دیگر به چگونگی شکل‌گیری این واژه میپردازیم، این واژه زمانی ایجاد می‌شود که بواسطه ذات بشر و میل به پیشرفتش در مراحل اولیه و درگیری با هرکاری در ابتدا دچار هیجان می‌شود اما با گذشت زمان دیگر انجام و تکرار کارها برایش به صورت تکرارای و خسته کننده می‌شود پس بنابراین نیاز به یک تغییر اساسی به وجود می‌آید که می‌تواند در هر صنعتی باعث پیشرفت شود. ایجاد تفاوت در محصولات گردشگری که بر اساس خدمات هستند اولین راه ایجاد آن است. با تاکید بر این موضوع که بایستی توانایی‌های خود را بدون کپی‌برداری از دیگران ارتقا بخشید پیش بروید تا بتوانید خاص بودن را برای مشتریان خود ایجاد کنید. قطعا همه تجار از درگیری‌ها و رقابت‌های فرسایشی بدون نتیجه در بین همکاران و رقبای خود خسته شده‌اند و اگر از آن‌ها بپرسید حاضر به سرمایه‌گذاری در چه صنعتی هستند به شما خواهند گفت جایی که اولین نفر باشند بهترین فرصت برای سرمایه‌گذاری است. ترکیب گاو بنفش و اقیانوس آبی برابر است با پیروزی شما. پیدا کردن اقیانوس آبی در صنعت گردشگری به دلیل جدید بودن آن در کشور ما کاری بسیار راحتی است. اما اقیانوس آبی چیست و چگونه میشود آن را پیدا کرد. اقیانوس آبی به معنی ایجاد بازار بدون رقابت است و اگر شما دنیای تجارت را به اقیانوسی تشبیه کنید رقابت و تمرکز بر روی مبارزه با رقبا را اقیانوس سرخ می‌نامند و پیدا کردن بازاری امن و نو که خالی از هرگونه تنش باشد را اقیانوس آبی می‌نامند. اقیانوس آبی بر نحوه ایجاد ارزش‌های جدید برای مشتریان تمرکز می‌کند در اقیانوس آبی فضای بازار کاملا جدید و نو است و براحتی می‌توان در آن به کسب درامد پرداخت. دیگر نمی‌شود با برآوردن نیازهای اولیه مشتریان در کسب و کارها رونق پیدا کرد دوران گردشگری عمومی رو به پایان است و بایستی به نحوی با کاربران اولیه احساساتی، ارتباط برقرار کرد و آن‌ها را وادار کرد تا درطول مسیر طراحی شده توسط شرکت شما حرکت کنند و اینجا دقیقا جایی است که اوتاکو وارد می‌شود و مصرف کنندگانی که اوتاکو گردشگری به سمت شما سرازیر می‌کند و شما نیز با خیالی آسوده اقیانوس آبی خود را پربازده میکنید. مردم حتی از استارباکس هم خسته می‌شوند، استارباکس تا چند سال پیش بی‌همتا بود اما مدیران آن‌ها متوجه شده‌اند که تنها راه باقی ماندن در صنعت خدمات ایجاد جرقه‌های جدید در جهت رشد پرحرارت در این صنعت است، یعنی تولید گاو بنفش. پس برای به دست آوردن یک تجارت گردشگری مناسب بایستی حرکت نو و جدید را ایجاد کرد تا از رقبای خود عقب نمانده و در عرصه رقابت همیشه حرفی برای گفتن داشته باشیم. صنعت گردشگری و مهمان‌نوازی جدا از تجارت نیستند و از الگوهای تجارتی پیروی میکنند و قطعا با شروع در کارهای نو و جدا شدن از هیاهوی رقابت‌های بی‌پایان و بی‌هدف و تجدید خلاقیت در هر دوره از فصل‌های کاری به موفقیت در منطقه خود خواهید رسید. منبع: میراث آریا
موزه مردم شناسی فریدن درون قدیمی ترین مدرسه سنگی این منطقه قرار دارد. محوطه این موزه متعلق به اواخر قاجار است و بخشهای مختلفی مانند کشاورزی، فرهنگ و هنر، اسناد و اشیاء تاریخی، اتاق زندگی و شهدا دارد. اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این شهرستان نیز در قسمتی از این موزه واقع است، در جنب محوطه غربی آن نیز بازارچه صنایع دستی فریدن برای بازدید عموم دایر است. نمای اصلی بنا و نود درصد از مصالح بکار رفته در آن سنگ است به همین خاطر به مدرسه سنگی معروف است. این موزه یکی از مکان های دیدنی استان اصفهان است که در دل مدرسه ای سنگی با قدمتی صد ساله، کوله باری از خاطرات ناب قدیمی را در خود جای داده است. این بنای شگفت که در دوران پیشین "مدرسه خاقانی" نام داشته اکنون در میان لایه های سنگی خود، آبستن تمدنی بی بدیل از فریدن است. عکس ها، وسایل قدیمی و نمادهایی که خاطرات در آنها هنوز زنده و جاریست در این موزه به نمایش گذاشته شده است. مدرسه خاقانی معروف به مدرسه سنگی اولین مدرسه غرب استان اصفهان است که در سال هجری شمسی در داران ت سیس شد. این موزه دارای مترمربع زیربنا است که بخش های مختلفی مانند کشاورزی، فرهنگ و هنر، اسناد و اشیاء تاریخی در آن نگهداری می شود. در این موزه دو غرفه با عنوان "موزه اسناد تاریخی" و "موزه شهدای فرهنگی و دانش آموز" نیز به اداره آموزش و پرورش شهرستان اختصاص دارد. بسیاری از اشیای این موزه را مردم شهرستان اهدا نموده اند. اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این شهرستان نیز در قسمتی از این موزه واقع است و در جنب محوطه غربی آن نیز بازارچه صنایع دستی فریدن برای بازدید عموم دایر است.
سیاه دره دامنه یکی از مناطق گردشگری شهرستان فریدن در استان اصفهان است که در ورودی آن چشمه های فراوان دارد. آبشار این منطقه بر زیبایی آن افزوده است که در پنج کیلومتری غرب شهر دامنه قرار دارد. سیاه دره از صعب العبورترین دره های رشته کوه دالان می باشد. سیاه دره یکی از صعب العبورترین، بکرترین و در عین حال زیباترین مناطق استان اصفهان در شهرستان فریدن است. این منطقه که در دامنه، شهری در قلب شهر فریدن قرار دارد، حتی در فصل بهار هم مسیری پوشیده از برف دارد و رفتن به آنجا مشکل است. آبشار سیاه دره اصفهان که در این منطقه واقع شده، از جاذبه های گردشگری استان محسوب می شود که هر سال مسافران زیادی را به سمت خود می کشاند. در قسمت انتهایی آبشار سیاه دره گیاهان دارویی زیادی پیدا می شود. چشمه های زیبا و پرآب زیادی در این منطقه وجود دارد، مثل سه چشمه معروف قلندوز، میانه و بیخه که در قسمت جنوب دامنه جاری هستند. در این منطقه، دو چشمه به نام چشمه شاه نیز وجود دارد که در شمال منطقه سیاه دره و آبشار در جریان است. دلیل نامگذاری این دو چشمه هم این است که در قدیم، هر چیز عظیم و مهم را به شاهان نسبت می دادند مثل شاه راه، شاه کلید و. و این دو چشمه، چشمه‌هایی بسیار بزرگ و خروشان هستند. سیاه دره که از صعب العبورترین دره های رشته کوه دالان می باشد در شرق شهر دامنه و ضلع شمال شرقی این کوه مابین بلندترین قله این کوه یعنی داراب شاه و قله نشاط واقع شده است. این منطقه در فصل بهار پوشیده از برف است و عبور از آن سخت و خطرناک می باشد که حاصل این برف ها رودخانه فصلی می باشد که به سمت مراتع شرقی شهر دامنه حرکت می کند، آثار آب روی صخره ها و آبشارهای تقریبا بلند حکایت از این دارد که در زمانهای قدیم حجم عظیمی از آب از این دره عبور میکرده و البته خشکسالی های اخیر این خروش را از دره گرفته است. اطراف ورودی و دهانه دره چشمه های متعددی وجود دارد که بر اثر خشکسالی به جز روزهای معدودی از سال خشک شده اند. گیاهان دارویی و خوراکی از قبیل ریواس، انگور کوهی، آویشن، موسیر و. در این دره یافت می شود. عبور از این دره به علت وجود آبشارهای متعدد و دیواره هایی با شیب زیاد و خطرناک نیازمند استفاده از طناب کوهنوردی بوده و کار فنی است. عبور از تعدادی از آبشارها امکان پذیر نیست و باید از کناره دیواره ها از مسیر جایگزین استفاده کرد. بهترین زمان برای پیمایش این دره اواخر خرداد و اوایل مهر ماه است. انتهای مسیر سیاه دره به دشت چال گاو آنالوجه ختم میشود.
دره بید بالا فریدن، از تفرجگاه های استان اصفهان در شهرستان فریدن است. این ناحیه مراتع نزدیک به روستای دره بید است. طبیعت بکر و وجود چشمه‌های پرآب، این دشت زیبا را به نقطه‌ای بی‌نظیر در استان اصفهان بدل کرده‌است. دشت لاله واژگون در این منطقه زیبایی خاصی به آن بخشیده است. کوههای سر به فلک کشیده و دشتهای سرسبز که مملو از لاله های واژگون و چشمه های جوشان و روان است از زیباییهای این منطقه است. در اوایل اردیبهشت این منطقه غرق در گلهای لاله واژگون می شود. این گل ها از گونه های بسیار آسیب پذیر طبیعت هستند و کندن حتی یک شاخه از آنها به محیط زیست آسیب می رساند در ضمن مدت کوتاهی بعد از چیده شدن از بین می روند. زمان بازدید از این بهشت کوچک از اواخر فروردین تا اوایل تابستان است. البته در اوایل بهار سرسبزی بیشتری دارد و لاله های واژگون هم در آن زمان می رویند. گلهای این دشت به دلیل ارتفاع پایین‌تر و به تبع آن گرمتر بودن منطقه رویش زودتری نسبت به دیگر دشتهای لاله واژگون ایران دارد. از چشمه هایی که در این دشت روان است می توان به چشمه سفید, چشمه روغنی و چشمه آقاخان و. اشاره کرد که آب زلال آن هر رهگذری را به وجد می آورد و خستگی را از وی می رهاند. دشت لاله های واژگون دره بید، یکی از بی نظیر ترین مناطق گردشگری فریدن است. این منطقه که وسعت آن هکتار است به دره بید بالا معروف است و هکتار از وسعت آن پوشیده از لاله واژگون یا همان اشک مریم است. لاله ها معمولا از اواسط اردیبهشت شروع به رشد می کنند و تا اواسط خرداد نیز به بذردهی می رسند و بیشتر به رنگ قرمز هستند. منطقه زیبای لاله واژگون دره بید از قدیم شهرت زیادی داشته و اکثر مردم از این منطقه زیبا امرار معا ش و کسب روزی حلال می کردند. چیدن علفهایی به نام کما و کنگر برای دام ها و جمع آوری گیاهان داروهایی که در مصرف روزانه خود استفاده می کردند از این جمله است. تره, کرفس, موسیر و شوید از جمله گیاهان دارویی هستند که آن زمان با خشک کردن این گیاهان و فروش این داروها در شهر ها و روستا های اطراف, مایحتاج زندگی خود را تامین می کردند. امکاناتی مثل سکوبندی برای نشستن، سکوهای کباب پزی، سرویس بهداشتی و تعدادی آلاچیق ایجاد شده است. دشت لاله های واژگون نیز توسط یگان‌های حفاظت محیط زیست حفاظت می‌شود و مبلغ ورودی دارد. روستای دره بید با فاصله بیست کیلومتری درشمال غرب داران واقع شده است. راه‌های ارتباطی به این منطقه بین شهرهای داران و خوانسار است. بعضی این دشت را با گلستانکوه خوانسار که نزدیک همین لاله‌زار است، اشتباه می‌گیرند اما لاله‌زار دره‌بید فریدن دشتی مجزا است. از سه راهی دامنه که به سمت خوانسار حرکت کنید قبل از منطقه معروف گلستان کوه جاده فرعی روستای دره بید است. از روستا تا آلاچیق های تعبیه شد یک راه خاکی و سنگلاخی پر شیب است که می تواند به خودرو شما (اگر مناسب نباشد) آسیب وارد کند.
آغجا قلعه ورزقان یکی از کهن دژهای آذربایجان شرقی می باشد. این قلعه در فاصله کیلومتری‌شمال‌غربی‌شهر ورزقان‌واقع‌شده‌است‌. تاریخ این قلعه به دوره اشکانی برمی گردد و در دوره های ساسانی و پس ازاسلام نیز مورد استفاده قرار گرفته است. این‌قلعه‌تاریخی‌را شاید به‌خاطر رنگ‌دیواره‌ها و برجهای‌سفیدش‌که‌با ملات‌آهکی‌سفید در قله کوهی‌سبز فام‌ساخته‌شده‌است "آغجاقالا" می‌گویند. آغجاقالا بر بالای‌تپه‌ای‌تقریبا بلند بنا شده‌و جبهه‌های‌شمالی‌و شرقی‌و غربی‌آن‌را پرتگاه های‌کوهستانی‌مشرف‌به‌جنگل‌احاطه‌کرده‌است‌. جبهه جنوبی‌که‌شاید یکی‌از دروازه‌های‌ورودی‌قلعه‌می‌باشد به‌صورت‌پرتگاه‌نبوده‌بلکه‌تپه‌سرازیری‌کم‌شیبی‌که‌بر اثر گذشت‌ایام‌و فرسایش‌از حالت‌دیواره‌بلند به‌سراشیبی‌کم‌شیب‌تبدیل‌کرده‌است‌. آنچه‌در حال‌حاضر از آغجا قالا باقی‌مانده‌تعداد هشت برج‌مدور نیم‌استوانه‌ای‌و تعداد قطعه‌دیواره‌کلفت‌و عریض‌سنگی‌می‌باشد. تمام‌قسمت‌های‌داخلی‌و شمالی‌برج‌ها متر است‌. مصالح‌ساختمانی‌بکار رفته‌در برج‌ها کلا سنگ‌های‌لاشه‌ای‌تیشه‌ای‌است‌و ملات‌دیواره‌و برج‌ها از ساروج‌سفید رنگی‌است‌که‌بیش‌از همه‌در ترکیبات‌آن‌آهک‌بکار رفته‌است‌. دیواره‌های‌قلعه‌به‌عرض متر و ارتفاع تا متر که‌قسمتی‌از آن‌باقی‌مانده‌و بخشی‌از آنها فرو ریخته‌و مصالح‌ساختمانی‌آن‌در چندین‌منطقه‌اطراف‌و جوانب‌قلعه‌پراکنده‌شده‌است‌. در سمت‌جنوبی‌قلعه‌، تعداد برج‌نگهبانی‌در حال‌حاضر باقی‌مانده‌است‌. برج‌بقیه‌در سه‌گوشه‌قلعه‌ساخته‌شده‌است‌. تمام‌این‌برج‌ها و بارو های‌بسیار محکم‌و عریض‌در سالیان‌اولیه‌احداث‌به‌یکدیگر مربوط‌بوده‌اند و کاملا مشخص‌است‌که‌نگهبانان‌درروی‌دیوارها حرکت‌و رفت‌و آمد داشتند. آنچه‌از قسمت‌شمالی‌قلعه‌باقی‌مانده‌، بقایای‌درگاه‌و دروازه‌ورودی‌آن‌بوده‌که‌از طاق‌های‌ضربی‌دیواره‌ها و عرض‌و طول‌فاصله‌آنها و قرینه‌بودن‌دیواره‌های‌جانبی‌درگاه‌، مشخص‌است. ورود به‌قلعه‌از جبهه‌‌جنوبی‌نیز با عبور از پلکانهای‌مسیر بوده‌که‌تمامی‌آنها ویران‌شده‌و مقداری‌از آثار و مکان‌پلکانها بجا مانده‌است‌. محوطه قلعه‌در محدوده‌ای‌به‌وسعت متر در متر و به‌مساحت‌کلی متر مربع‌تخمین‌زده‌شده‌است‌. ساختمان‌قلعه‌در دو قسمت‌اصلی‌از هم‌متمایز و جدا بنا شده‌است‌قسمت‌شرقی‌قلعه‌دارای‌چندین‌اطاق بوده و به‌آن‌تالار راه‌ارتباطی‌وجود داشته‌است‌. در احداث‌بنا از سه‌نوع‌مصالح‌استفاده‌شده‌که‌هرکدام‌بیانگر دوره‌ای‌از ایام‌باستان‌و چند مرحله‌ای‌بودن‌ساخت‌قلعه‌می‌باشد. این‌مصالح‌سنگ‌لاشه‌و ملات‌ساروج‌مربوط‌به‌دوره اشکانیان‌، آجرهای‌خشتی‌مربوط‌به‌دوره ساسانیان‌و ملات‌گچ‌برای‌دوره‌اسلام‌به‌بعد، می‌باشد. در داخل‌قلعه‌قبرهایی‌نیز دیده‌می‌شود که‌تعدادی‌از آنها به‌امید یافتن‌آثار عتیقه‌توسط‌کاوشگر‌های‌غیرمجاز زیر و رو شده‌است‌و در اطراف‌آنها مقداری‌استخوان‌و سفال‌شکسته‌دیده‌می‌شود. آغجا قلعه‌نیز یک‌قلعه‌نظامی‌و دفاعی‌نیز بوده‌که‌به‌خاطر جلوگیری‌از هجوم‌دشمنان‌به‌منطقه‌ساخته‌شده‌است‌. این قلعه در ازتفاعات ورزقان و در امتداد مسیر سونگون تا طوعلی قرار دارد. آب و هوای ورزقان در تابستان معتدل تا گرم و در زمستان سرد و یخبندان و پربرف است. به عبارت ساده تر، به طور کلی ورزقان منطقه ای کوهستانی است و اطراف آن را کوههای آق داغ، مشک عنبر، کامتال، جوشون، جله داغ، ایری داغ، کیامکی، خاروانا و پیرسقا فرا گرفته اند. همین امر سبب شده تا کشاورزی و دامداری در این شهرستان رونق بیشتری داشته باشد، بگونه ای که همه ساله ورزقان در فصل تابستان شاهد حضور دامهای عشایر قره داغ است. فاصله مرکز شهرستان ورزقان تا تبریز (مرکز استان) کیلومتر، تا اهر کیلومتر تا شهر خاروانا کیلومتر و تا کناره های رودخانه ارس کیلومتر میباشد. این قلعه در فاصله کیلومتری‌شمال‌غربی‌شهر ورزقان‌واقع‌شده‌است‌. وقتی از تبریز بطرف ورزقان در حرکت هستیم به ورزقان که رسیدیم مسیر خود را بطرف معدن سونگون در پیش میگیریم. وقتی به ابتدای سه راه سونگون رسیدیم، یک طرف به معدن و مسیر دیگر به خوینالی میرود که ما مسیر خوینه رود رو پیش میرویم، وقتی به این روستا رسیدیم. ادامه راه را به مدت دقیقه میپیماییم تا به دامنه قلعه برسیم وقتی به دامنه قلعه رسیدیم تقریبا به محوطه قلعه رسیده ایم که قلعه با تابلو نیز مشخص شده و جزو نشانه های مسیر میباشد. این قلعه تا حدودی از جاده فاصله دارد. مسیری از پیر داوود نیز وجود دارد که باید این مسیر را با راهنما پیمود. لازم به ذکر است که مسیر روستای خوینرود از شهرستان ورزقان، سه راه سونگون و از آنجا طی حدود کیلومتر جاده خاکی و صعب العبور میباشد.
راهنمای انتخاب هموک یا ننوی مناسب سفر را در این مطلب آورده ایم تا اگر شما هم دوست دارید از معلق بودن در طبیعت لذت ببرید با خواندن آن یک ننوی محکم و مقاوم را تهیه کنید. ننو یا هموک انسان را به یاد خاطرات کودکی خود می اندازد ولی امروزه این وسیله برای طبیعت گردی یکی از امکانات و تجهیزات سفر و کمپینگ به شمار می رود. خوابیدن در ننو و دیدن ستاره های بی شمار آسمان در طبیعت بسیار لذت بخش است. در این مطلب علاوه بر آشنایی با ننو روشهای کمپ زدن و انواع ننو را هم بررسی می کنیم پس با سیری در ایران همراه باشید. کمپ زدن با ننو یعنی اینکه شما جای چادر معمولیتان را با ننو و چندعدد لوازم جانبی مفید عوض کنید و یک شب را به راحتی خارج از خانه بخوابید. بسیاری از کوهنوردان و دوچرخه سواران، علاقمند به کمپ زدن به وسیله ی ننو هستند زیرا ننوها بسیار سبک هستند و فضای کمتری را اشغال میکنند. کسانی که با استفاده از ننو کمپ میزنند، از تماشای نمای زیبای اطراف نیز برخوردار میشوند و سختی خوابیدن روی سطح شیب دار و زمین پراز سنگلاخ را متحمل نمیشوند. تنها چیزی که برای کمپ زدن با ننو نیاز دارید، یک جفت درخت تنومند است. میتوانید خودتان وسایل مورد نیاز برای کمپ یا کوله پشتیتان را با اضافه کردن مولفه هایی به ننویتان آماده کنید، یا اینکه میتوانید یک ننوی چادردار آماده را بخرید که دارای بیشتر موارد زیر باشد. یک عدد ننو، اگر از قبل نداشته اید یک سیستم تعلیق با بندی پهن (درخت دوستانه، برای جلوگیری از آسیب به پوست درخت) یک کفی عایق یا پد خواب (به طور جداگانه از چادر فروخته میشود) یک عایق باران پشه بند میتوان از خرید عایق باران، پشه بند و کفی صرف نظر کرد اگرچه داشتن این لوازم، در شرایطی که به آنها نیاز باشد بسیار مفید است. همچنین اگرچه این لوازم و لوازم های جانبی دیگر، اغلب با برند های مختلف ننو سازگاری دارند، اما اگر خودتان دارید ننویتان را تکمیل میکنید، باید مجددا سازگاری لوازم جانبی را با ننویتان مورد بررسی قرار دهید. تقریبا با هر ننویی میتوانید کمپ بزنید. اگر میخواهید یک ننو خریداریی کنید، نکته ی اصلی، راحتی آن است. اما اگر کوهنوردی میکنید، وزن ننوهم عامل مهمی خواهد بود. میتوانید طرح های مختلف و جدیدی را پیدا کنید که متفاوت از نمونه های کلاسیک باشد. برای مقایسه ی آنها، درون هرکدام مدتی دراز بکشید. بندهای بدون روکش، به دلیل آسیبی که به پوست درخت میزنند، ابدا توصیه نمیشوند. بنابراین داشتن یک سیستم تعلیق خوب با بندهای پهن، ضروری است (معمولا به صورت جداگانه از ننو فروخته میشوند) نصب کردن بند ننو آسان است و به گره زدن خاصی نیاز ندارد. توجه داشته باشید که سیستم ننوی چادردار شامل بندهایی ضخیم، با روکشی محافظت کننده است. این بندها اینگونه طراحی شده اند تا از پوست درختان محافظت کنند. چه در چادر و چه در یک ننو باشید، وقتی روی کیسه خوابتان دراز میکشید، قسمت زیرین کیسه فشرده میشود و خاصیت عایقی خود را از دست میدهد. راه حل کردن این مشکل برای چادراین است که از یک پد خواب بادی یا اسفنجی استفاده کنید. همچنین میتوانید از این پدها در ننوهم استفاده کنید اگرچه ممکن است پد، به شکلی مرتب درون ننو جای نگیرد و قالب ننو نباشد. برای حل این مشکل، راه دیگر این است که هوای داخل یک پد بادی را کمی خالی کنیم تا پد به راحتی شکل ننو را به خود بگیرد. بعضی از افراد، یک پد فشرده خریداری میکنند و آن را برش میدهند تا شکل مناسب ننو را بگیرد. این راه ارزان و موثر است و در برابر باد، مقاومت ایجاد میکند. از آنجا که ننو در اطراف شما پیچیده میشود، بخش زیادی از قسمت زیرین شما در معرض سرما قرار میگیرد. برای حل این مشکل، کفی موثر تر از پد خواب است (هرچند گران تر است) از آنجا که کفی در قسمت بیرونی و پایین ننو آویزان میشود، فشرده نمیشود و میتواند گرمای زیادی را فراهم کند. برای دسترسی به جزییات بیشتر، قسمت (کفی چیست) ) را مطالعه نمایید. عایق باران معمولا بالای ننویتان و بین درختانی که ننو به آنها متصل است نصب میشود. این عایق برای ننو، مانند سقف برای چادر اسست. اگر عایقی مناسب که مخصوص ننو ساخته شده است را نمیخرید، اطمینان حاصل کنید که گزینه ای که انتخاب میکنید، بتواند از ننویتان در جایی که لازم است محافظت کند. بسیاری از پشه بندهایی که میتوانید بخرید، سرتاسر ننوی شما را در برمیگیرد، درصورتی که بعضی از آنها فقط سطح بالایی را پوشش میدهند. اگر پشه بندتان فقط سطح بالایی ننو را پوشش میدهد، کیسه ی خواب و پد خوابتان میتوانند از قسمت زیرین ننو در برابر پشه ها محافظت کنند. اما میتوانید برای پایین ننو، از حشره کش هایی که به پارچه آسیبی نمیرسانند، مانند پرمترین، استفاده کنید. یک کمپر ماهر که با استفاده از ننو کمپ میزند، باید از چندین دستورالعمل ساده پیروی کند: . مکان مناسبی را برای نصب کردن ننوی خود انتخاب کنید. این کاربه این معنی است که از طریق محیط بان ها بررسی کنید تا متوجه شوید که آیا اجازه ی نصب ننو را دارید یا نه اگر اجازه دارید، چه دستورالعمل هایی را باید رعایت کنید. همچنین باید از اصول کمپ زدن با چادر و حفظ محیط زیست نیز پیروی کنید. مانند حفظ فاصله ی فوتی یا بیشتراز منبع آب و اینکه همیشه از اردوگاه هایی استفاده کنید که از قبل دایر شده اند. . نسبت به درختان مسیول باشید. درخت های سالم و تنومند را انتخاب کنید (برای اکثر درختان، قطر اینچ یا بیشتر) و از بندهایی استفاده کنید که حداقل . اینچ پهنا دارند. (پهنای . اینچ بهتر است تعداد کمی از تفرجگاه ها فقط اجازه ی استفاده از بندهایی با پهنای اینچ را میدهند) اطمینان حاصل کنید که روی درختی که برای نصب کردن ننویتان انتخاب میکنید، اثری از لانه ی پرندگان یا خانه ی هیچ موجودی نباشد. . از توانایی هندسی خود استفاده کنید. اکثر مردم میدانند که ننویی که خیلی صاف یا خیلی خمیده و گود باشد، راحت نخواهد بود. بهترین حالت برای ننو این است که بند آن را نسبت به درخت، روی زاویه ی درجه تنظیم کنیم. پایین ترین قسمت ننو نباید بیشتر از اینچ از زمین فاصله داشته باشد. ریج لاین ننو، طنابی است که بالاتر از ننو برای به تعلیق درآوردن عایق باران قرار میگیرد. همچنین میتوانید برای آویزان کردن مواردی مانند پاکت ها استفاده کنید. طول طناب باید بلند تر از ننویتان باشد و از طول اضافی، برای محکم نگه داشتن هر دونقطه ی اتکای ننویتان استفاده کنید. (تعداد کمی از ننو ها از ویژگی ریج لاین برخوردار هستند) طناب را با استفاده از همان نقاط اتکا، بالای ننوی خود نصب کنید. ارتفاع ریج لاین متفاوت است اما به دلیل احتمال بارندگی همراه با وزش باد، ریج لاین کوتاه مناسب تر است. در هوای صاف، برخی از افراد، ریج لاین خود را به اندازه ی کافی بالا قرار میدهند تا بتوانند در زیر عایق باران بایستند. برای دریافت نکات مفید دیگر، قسمت تنظیم ریج لاین در بخش ( چگونگی نصب یک عایق فوق سبک) ) را بررسی کنید. مدل های متفاوت عایق، جزییات مختلفی دارند اما عملکرد اصلی همه آن ها شامل قرار دادن نیروی کششی در نقطه ای که با ریج لاین در تماس باشد و محکم کردن آن در امتداد محیط عایق میباشد. جزییات پشه بندتان، بسته به نوع طراحی اش متفاوت است. بسیاری از پشه بندها از یک طرف به بند ننویمان متصل میشوند و شما موقتا ننویتان را باز میکنید و توری را سرتاسر ننو میکشید. وقتی که توری کاملا سراسر ننو را پوشش داد، آن را از سمت دیگر به بند ننو محکم وصل کنید. مرحله ی آخر، اضافه کردن ریج لاینی دیگر از طریق یک سری از حلقه ها به بالای توری است. دسترسی به ننو، معمولا از طریق باز کردن یک زیپ در قسمت میانی توری میباشد. اگر بدنتان به اندازه ی تا درجه، متمایل به قسمت مرکزی ننو باشد، پارچه ی زیر بدنتان کمی صاف خواهد شد و اینگونه احساس نخواهید کرد که ننو دارد شما را میبلعد. بسیاری از مردم عقیده دارند که لبه ی ننو، مانند بالشتی با سایز مناسب عمل میکند اما اگر برای شما اینگونه نیست، از یک بالشت کوچک یا کیسه ای پرشده از ژاکت های پفکی استفاده کنید. اکثر مردم بالشت های بزرگ را نمیپسندند. میتوانید کیسه ای کوچک که در آن وسایل مورد نیاز برای شب است را در ننویتان با خود داشته باشید. همچنین میتوانید وسایلتان را به حلقه ای در پایین ننویتان وصل کنید (داخل پشه بند) توجه داشته باشید که ناحیه ی زیر ننوی شما عملکردی مانند راهروی چادر را دارد و به شما فضای اضافی برای جای دادن وسایل بزرگتر مانند چکمه ها و کوله پشتیتان را میدهد. تفاوت اصلی، بین تکنفره یا دونفره بودن ننو است. اکثر مردم به دلیل راحتی بیشتر، ننوی دونفره را انتخاب میکنند، نه لزوما به این خاطر که قصد دارند با دوستاشان به گردش بروند. برای کوهنوردی، وزن ننو مهم است در حالی که برای کمپ زدن و رفتن به گردش، مقاومت ننو مهم تر است. برای تنظیم ننو به یک سیستم تعلیق (بند) نیاز دارید. وسایل کاربردی دیگری که یک ننو میتواند داشته باشد شامل: کفی برای هوای سرد، عایق باران برای موقعیت های بارانی و یک پشه بند برای جلوگیری از آزار حشرات میباشد. ننو های چادر دار شامل یک ننو و تمام وسایل جانبی لازم برای یک خواب شبانه هستند. شما میتوانید خودتان سیستم خوابتان را بسازید. یک ننوی ساده خریداری کنید و سپس وسایل جانبی را به آن اضافه کنید تا پناهگاهی برای گشت و گذارهای خارج از شهر و کمپ زدن داشته باشید. یکی از مهم ترین فاکتورها برای تصمیم گیری، هنگامی که میخواهید ننویی بخرید این است که آیا قصدتان خرید ننوی تکنفره است یا دونفره. در اینجا نکاتی برای انتخاب بین ننوی تکنفره یا دونفره آورده شده است: بیشتر ننوهای تکنفره، عرضی مابین تا فوت دارند. ننوی تکنفره وزن کمتری نسبت به ننوی دونفره دارد (این نکته ای مثبت برای کوهنوردان است) با نگاهی اجمالی میتوان فهمید که ننوی تکنفره فضای کمتری برای استراحت و خواب دارد. محدوده ی وزن تکنفره ها از تا پوند است مدل های کم ظرفیت آن پوند است. بیشتر نمونه ها، پهنایی از تا فوت دارند. بعلاوه، به دلیل دارا بودن فضای بیشتری برای خواب و استراحت، ننوی دونفره به شما این امکان را میدهد که با دوستتان در ننو وقت بگذرانید. ظرفیت دونفره ها از تا پوند است که مدل های فوق سبک آن، حدودا پوند هستند. طول ننو از عرض آن دارای تنوع بسیار کمتری است، و اگر شما بسیار قدبلند هستید، لازم نیست که نگران ابعادتان باشید. یک قاعده ی کلی برای کمپ زدن و اسنراحت در ننو میگوید، به دنبال ننویی باشید که حداقل فوت بلندتر از قد خودتان باشد ننوی بیشتر افراد همین ویژگی را دارد. اگرچه همه ی مدل ها به این موضوع توجه نمیکنند اما، مشخصه ی دیگری که میتواند مفید باشد، ضخامت است. پارچه های سنگین نسبت به پارچه های خیلی سبک، عدد ضخامت بالاتری دارند. مثلا ننوهای ای. ان. او ( ENO ) برای اکثر مدل های سنگین از پارچه هایی با ضخامت و برای مدل های سبک از پارچه هایی با ضخامت استفاده میکند. یک نکته ی منفی برای پارچه ی کم وزن این است که در صورت استفاده ی نادرست، پارچه های کم ضخامت سریع تر از پارچه های ضخیم از همان نوع آسیب میبینند. برای سفرهای شبانه و کمپ زدن درجایی که درختان فراوانی وجود دارد، ننوها جایگزین جذابی برای چادرهای سنتی هستند. انتخاب بین ننوهای چادردار و چادرهای سنتی به سلیقه ی شخصی افراد بستگی دارد. ننو به شما تجربه ی خوابی متفاوت را میدهد که بعضی عاشق آن هستند و بعضی دیگر خیر. قبل از اینکه اقدام به خرید ننو کنید، بهتر است یکی را قرض کنید و مدتی را در آن بخوابید تا ببینید علاقمند استفاده از ننو هستید یا نه. به سطح زمین برای نصب ننو نیازی نیست به گیاهان روی زمین آسیب کمتری وارد میکند نمونه های فوق سبک، از چادرها سبک تر و جمع و جور تر هستند به عنوان یک پناهگاه تابستانه، خنک تر از چادرها هستند به جای صندلی هم میتوانند استفاده شوندنمیتوان در نواحی خیلی مرتفع یا جاهایی که درختان تنومند وجود ندارند کمپ زد نسبت به چادرهای سنتی سردتر هستند و قابلیت ضد آبی پایین تری دارند حداقل فضای داخلی را دارند هیچ فضای پوششی اضافه ای ندارند، مگر اینکه آن را به عنوان لوارم جانبی خریداری کنید ابعاد مختلفی از ننوها برای صرفه جویی در وزن موجود است. بعضی از مدل ها دارای بیشترین طول هستند. حداقل چیزی که میخواهید این است که ننویی داشته باشید که طولش از قد خودتان بیشتر باشد. در مدل های فوق سبک، از مواد سنگین کمتری استفاده میکنند تا وزن ننو را به حداقل برسانند. آن ها از پارچه هایی با عدد ضخامت کمتر استفاده میکنند و ظرفیت تحمل وزن این نوع ننو را پایین می آورند. اگر میخواهید به جای اینکه ننویتان را در نزدیکی چادر کمپ خود برپا کنید، قصد دارید که فقط یک شب زا درون ننویتان سپری کنید، باید به وضعیت آب و هوا توجه داشته باشید تا بتوانید لوازم جانبی موردنیازتان را به ننو اضافه کنید. تفاوت در این است که میتوانید ننوی لوکس تری که بزرگتر است و امکانات بیشتری دارد را انتخاب کنید، زیرا قرار نیست آنرا در کوله پشتیتان حمل کنید. همچنین میتوانید به دنبال گزینه های گران تری که شامل چندین ننو زیر یک عایق باران هستند، باشید.
قلعه شاه خورشید ریگان، متعلق به قبل از اسلام و در شهرستان ریگان، روستای گزان خواست واقع شده است. این بنا با بیش از سال قدمت در تاریخ مهر با شماره ثبت به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. شهرستان ریگان در شرق استان کرمان و در مسیر یکی از جاده های اصلی کشور یعنی جاده ابریشم قرار دارد. تفاوت این شهرستان با دیگر شهرستان های استان وجود دو اقلیم متفاوت است که در قسمتی از شهرستان گرما و در قسمتی دیگر از آن برف و سرما حاکم است و همین امر موجب جذابیت بیشتر برای گردشگران شده است. این شهرستان تا قرن هشتم هجری بزرگترین مرکز تجاری جنوب شرق کشور محسوب می شده و تاریخ آن همزاد شهر بم ذکر شده و این دو شهر مکمل یکدیگر بوده اند. در ریگان آثار تاریخی زیادی وجود دارد که یکی از این آثار تاریخی بنای شاه خورشید است که به قولی مربوط به دختر بهمن ابن اسفندیار است. این بنا تنها اثر ثبتی ریگان است که در روستای "گزان خواست" مسافران زیادی را در ایام نوروز به سمت خود جذب می کند. این بنا به صورت مربع در اضلاع . در . متر ساخته شده و قدمت آن به قبل از اسلام بر می گردد. چهار اثر تاریخی دیگر در شهرستان ریگان شامل قلعه سنگ آباد، قلعه دهگود، سردرب وزیری و ارگ جزان وجود دارد. پرآب ترین قنات شرق استان کرمان نیز در روستای رستم آباد چاه ملک ریگان قرار دارند. همچنین بلند ترین تپه های شنی دنیا در این شهرستان است که هر سال بر طول و ارتفاعشان به دلیل وزش بادهای فصلی افزوده می شود و از دیگر جاذبه های گردشگری کرمان به شمار می روند.
کلیسای بتقهم مقدس اصفهان، یا بیت‌اللحم از کلیساهای بزرگ و زیبای شهر اصفهان است که در دوره صفویه و پادشاهی شاه‌عباس کبیر ساخته‌شده است. این کلیسا را می‌توان هم از نظر نقاشی‌های داخلی و هم از نظر نمای خارجی، باشکوه‌ترین کلیسای اصفهان دانست. بخصوص اینکه دارای بزرگ‌ترین گنبد در میان کلیساهای جلفای اصفهان است. کلیسای تاریخی بیت‌اللحم اصفهان، در تاریخ اسفند سال هجری شمسی با شماره ثبت در ردیف آثار ملی قرار گرفت. کلیسای بتق ه م مقدس جلفای اصفهان و دیر استپانوس مقدس در شمال غربی ایران از زیباترین کلیساهای جهان هستند. کلیسای بیت اللحم یا بتق ه م مقدس جلفای اصفهان که در سال م توسط خواجه پ تر س ولیجانیان ساخته شده است از زیباترین کلیساهای جهان به شمار می رود. درباره تاریخچه بنای این کلیسا روایات گوناگونی وجود دارد. به روایتی برای اینکه خواجه پ تر س برای ساخت کلیسا برانگیخته شود، به سفارش سازنده کلیسای مریم مقدس در روزهای عید از ورود خواجه پترس به آن کلیسا ممانعت به عمل می آمد. و به روایتی دیگر در روز عید، که خواجه پترس برای خواندن دعا و به جا آوردن مراسم مذهبی به کلیسای مریم مقدس رفته بود، با انبوه و ازدحام جمعیت مواجه شد و قادر به ورود به کلیسا نشد و از این رو تصمیم به ساخت کلیسایی با شکوه تر و عظیم تر در جوار کلیسای مریم مقدس گرفت. این کلیسا دارای دو جلد کتاب خطی انجیل بسیار ارزشمند است که روی پوست نوشته شده اند. یکی از آنها متعلق به سال م است. روزنامه انگلیسی " The Telegraph " لیست زیباترین کلیساهای جهان را منتشر کرده است. بر اساس گزارش این روزنامه، کلیسای بتق ه م (بیت اللهم) مقدس جلفای اصفهان در میان کلیسای زیبای جهان قرار دارد. در این متن آمده که کلیسای بتق ه م (بیت اللهم) مقدس مزین به نقاشی با شکوه می باشد که صحنه شام آخر و اخراج حضرت آدم و حوا از بهشت از آن جمله اند. در این متن همچنین به گنبد با شکوه کلیسا اشاره گردیده که جلوه خاصی به بنا داده است. در فهرست زیباترین کلیساهای جهان نام دیر استپانوس مقدس واقع در شمال غرب ایران نیز درج گردیده است. به گزارش روزنامه " The Telegraph "، این دیر منزوی با قرار گرفتن در میان کوه ها و منطقه ای سر سبز، تصور اینکه ایران کشور بیابان ها است را رد می کند. بنا بر گفته های سیاحان خارجی، در جلفا در عصر صفوی پیروان فرقه های مختلف مسیحیت بیش از بیست و پنج کلیسا در این منطقه بنا کرده بودند که امروزه تنها سیزده بنا از مجموع این کلیساها بر جای مانده اند. از میان این سیزده کلیسا نیز تنها دو کلیسای عمده جلفا یعنی دیر آم ناپرگیچ مقدس و بتق ه م مقدس قابل بازدید عموم هستنند. پلان این کلیسا از نوع تالارهای گنبددار مستطیل شکل است که در جهت شرقی غربی قرارگرفته و دارای گنبدی دوجداره با هشت نورگیر در قسمت پایین گنبد است. بنا هیچگونه تزیین خارجی ندارد و ارتفاع آن از سطح زمین و قطر آن متر است. گنبد با چهار قوس به چهار ستون بزرگ متصل به دیوارهای شمالی و جنوبی بنا تکیه کرده است. در سمت غربی کلیسا و در قسمت جلوی ورودی اصلی، ایوانی دو طبقه قرار دارد و در بالای آن ناقوس خانه کلیسا قرارگرفته است. مصالح ساختمان کلیسای بیت‌اللحم، از خشت و آجر تشکیل‌شده‌اند. دیوارهای داخلی کلیسا با گچ پوشانده شده و روی تمامی آ‌نها نقاشی‌هایی با موضوعاتی برگرفته از کتاب مقدس نقش بسته است. قسمت پایین دیوارها نیز از کاشی‌های لعاب‌دار به رنگ‌های نیلی و آبی که برای تزیین به‌کار رفته‌اند، تشکیل‌شده است. کلیسا در دو طبقه ساخته‌شده است. طبقه دوم مخصوص بانوان است. در بخش میانی طبقه دوم، تالاری مربع شکل قرار دارد که برگرفته از مدل کلاسیک تالار گنبد دار ارمنی است. گنبد کلیسا، گنبدی دو پوش است که با طلا کاری و کتیبه‌هایی با تاریخ‌های مختلف از افرادی خیر که برای کلیسا کار انجام داده‌اند. این گنبد روی چهار ستون مرتفع و قطور که با قوس‌های جناغی به ستون جنبی و مقابل متصل هستند، قرار دارد. ساق گنبد کلیسا هشت پنجره دارد که در فاصله هر دو پنجره طاق‌نماهایی مزین به نقاشی دیده می‌شود. این نقاشی‌ها شامل چهره حواری حضرت مسیح رستاخیز حضرت مسیح علیه‌السلام، حرکت پتروس حواری بر آب است. زیباترین نقاشی کلیسای بیت‌اللحم را تصویر بهشت تشکیل می‌دهد که در قسمت چپ آن، تصویر خواجه پطرس با نمایی از تاج بر سر نقاشی شده است. در ضلع غربی گنبد، به فاصله‌ای اندک، ناقوس کلیسا بر برجی روی چهارستون مزبور، ستون سنگی و روی آ‌نها گنبد مخروطی شکل ناقوس و نهایتا صلیبی روی گنبد جای گرفته است. حیاط در سمت غرب کلیسا است. در سمت غربی حیاط، سنگ قبرهایی قرار دارند که متعلق به خواجه پترس و نوه اش می باشد. سنگ قبرهای دیگری نیز متعلق به روحانیان، خواجه ها، بازرگانان و صنعتگران در نقاط دیگر حیاط دیده می شود. داخل کلیسا با انواع تزیینات پوشیده شده است. تزیینات داخلی کلیسا ترکیبی است از انواع گچبری های مطلا، گچکاری های نقاشی شده، نقاشی های دیواری و کاشی های هفت رنگ با تصاویری برگرفته از انجیل های عهد قدیم و جدید، قدیسین و نقوش گل و گیاه متنوع که اندکی پوسته پوسته شده اند. کلا این تزیینات در وضعیت خوبی هستند. کتیبه ها و نوشته های متعدد ارمنی نیز در آنجا وجود دارد. گنبد آن تماما با نقاشی ها و گچکاری های مطلای بسیار زیبا تزیین شده است. نقاشی ها از لحاظ کیفیت متنوع و ظاهرا کارهایی از نقاشان محلی است. فقدان تعادل در رنگ آرایی و رنگ های تکراری و ناهماهنگی رنگ های سبز و قرمز در کنار گچکاری های تزیینی، باعث به هم خوردن نظم آنها شده است. نقاشی های ردیف پایین دیوارها شامل جزییات جالب توجهی از پارچه ها، لباس ها و روسری های متعلق به قرن هفدهم میلادی است. نقاشی های دیوارهای محراب بیشتر به شیوه بومی هستند و ت م و موضوع آنها اغلب پیکره های ایستاده قدیسین است. یک نقاشی رنگ روغن از سازنده کلیسا، خواجه پتروس ولیجانیان بر روی دیوار شمالی قرار دارد که در سمت چپ تصویر خواجه پترس زانو زده و در حال دعا دیده می شود. دیوار غربی کلیسا شامل نقاشی هایی از شکنجه گریگور روشنگر و نقاشی های دیگری از سرکیس مقدس، مرکروس مقدس و تیودوروس مقدس است. در کنار در غربی یک نقاشی تخیلی نیز از جهنم وجود دارد. صرف نظر از گنبد داخلی، افریزی از کاشی های هفت رنگ، زیباترین تزیینات کلیسا هستند. این ت ن که ها ( Panel ) نمونه هایی عالی از کاشی های جلفا است که دارای نقوش بسیار زیبایی از گل ها و حیوانات است. بیرون، بالای درب غربی یک ت ن که کاشی کاری شده بسیار زیبا متعلق به سال م قرار دارد. در سردر کلیسا کتیبه‌ای با خط ارمنی نوشته شده است. تاریخ بنا در این کتیبه، سال هجری قمری است. در ذیل کتیبه از حجار آن نام‌برده شده است. در این کتیبه به تعمیر کلیسای بیت‌اللحم در سال هجری قمری در زمان مظفرالدین شاه قاجار اشاره شده است. کلیسا در سال میلادی با خطر تخریب مواجه شد ولی در سال به‌وسیله هوان جان الیازیان مرمت و بازسازی‌شده و به این ترتیب از ویرانی نجات یافت. برج ناقوس در سال میلادی در بالای در ورودی باختری کلیسا ساخته شد: اصفهان، خیابان توحید، نبش خیابان نظر میانی
همزمان با ثبت چشم‌انداز فرهنگی هورامان/اورامانات در فهرست میراث جهانی یونسکو، کمیسیون ملی یونسکو ایران، چشم‌اندازی از این سرزمین را با یادآوری نمایشگاه عکس "اورامان دامان آسمان" مرور کرد. به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی چکمیسیون ملی یونسکو ایران، حجت‌الله ایوبی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران یادآور شد: با همت بسیار خوب کارشناسان ایرانی، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و همکاران ارجمند کمیسیون ملی یونسکو در ایران و دفتر نمایندگی ایران در پاریس این اتفاق فرخنده به ثمر نشست. همچنین باید از مدیران و مسوولان و هنرمندان استان‌های کردستان و کرمانشاه که در این راه تلاش‌های قابل توجهی کردند، تشکر کنم. دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران با بیان این‌که این پرونده از اهمیت بالایی برای کشورمان برخوردار بود، یادآور شد: هنرمندان ایرانی در این راه با همراهی در برپایی برنامه‌هایی از جمله نمایشگاه گروهی عکس "اورامان دامان آسمان" نقشی پررنگ در این اتفاق داشتند که از همه آن‌ها تقدیر می‌کنم. نمایشگاه گروهی عکس "اورامان دامان آسمان" در مهر سال با حضور حجت حسام مهدی، ارزیاب مصری پرونده اورامانات از سوی سازمان ایکوموس (نهاد مشورتی یونسکو در خصوص نگهداری و پاسداری از میراث فرهنگی) در خانه هنرمندان ایران برگزار شد. این نمایشگاه دربرگیرنده عکس منتخب از عکاس ایرانی به‌ویژه عکاسان استان‌های کرمانشاه و کردستان بود که تصاویر بدیعی از طبیعت، معماری، زندگی روزانه مردم و آیین‌های منحصر به‌فردی چون "عروسی پیرشالیار" و "پالنگان" را به تصویر کشید. در ادامه مجموعه برنامه‌های مربوط به پرونده ثبت جهانی چشم انداز فرهنگی اورامانات، مجموعه آثار برگزیده این نمایشگاه در صفحه و شمارگان نسخه توسط کمیسیون ملی یونسکو ایران منتشر شد. هورامان یا اورامانات نام منطقه‌ای تاریخی با بافت پلکانی و آداب و رسوم خاص است که بخش‌هایی از شهرستان‌های سروآباد، سنندج و کامیاران استان کردستان و شهرستان‌های پاوه، جوانرود، نودشه و نوسود استان کرمانشاه را شامل می‌شود. معماری هورامان (اورامانات) به‌طور کامل با کوهستان انطباق یافته و متکی بر ساخت‌وساز با استفاده از سنگ و به‌شکل خشکه‌چین است و خانه‌ها در روستاهای منطقه با توجه به شیب تند دامنه‌های صخره‌ای به‌صورت پلکانی ساخته شده‌است، خانه‌ها در اکثر موارد در دو طبقه ساخته شده و بر اساس معیشت، فضای خانه‌ها با یکدیگر متفاوت است و خانه‌های افراد باغ‌دار، کشاورز و دامدار کمابیش با هم متفاوت است. در بسیاری از موارد طبقه همکف به محل نگهداری گله و انبار اختصاص دارد. فضای اصلی مسکونی در طبقه بالاتر واقع است و از بخش‌های مختلفی تشکیل می‌شود. ساکنان این منطقه نیز به گویش هورامی سخن می‌گویند. کمیسیون ملی یونسکو ایران، این موفقیت بزرگ را به مردم شریف ایران‌زمین و تمام همکاران محترم دخیل در این پرونده جهانی، تبریک می‌گوید. پرونده "چشم‌انداز فرهنگی هورامان/اورامانات" در نشست امروز چهل‌وچهارمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو (سه‌شنبه پنجم مرداد ) در شهر فوجو چین مورد بررسی قرار گرفت و با تصویب اعضای کمیته، به‌عنوان بیست‌وششمین میراث ملموس کشورمان در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. ایسنا/کرمانشاه مدیر پایگاه جهانی منظر فرهنگی تاریخی اورامانات گفت: ثبت جهانی شدن اورامانات ارمغان های زیادی را برای این منطقه به همراه دارد. پویا طالب نیا در گفت و گو با ایسنا، بااشاره به جهانی شدن اورامانات، اظهارکرد: باتوجه به گستردگی محدوده عرصه و حریم این پرونده، فرآیند بررسی کارشناسی آن در کمیته میراث جهانی قابل توجه بود. وی تصریح کرد: پرونده منظر فرهنگی تاریخی اورامانات با هزار و متر عرصه و هزار و متر حریم پس از پنج سال تلاش شبانه روزی سرانجام امروز ( مرداد) به ثبت جهانی رسید. مدیر پایگاه جهانی اورامانات گفت: منظر ثبت جهانی شده اورامانات شامل دو بخش استان کرمانشاه و کردستان است که در استان کرمانشاه چهار شهرستان روانسر، جوانرود، پاوه و ثلاث باباجانی را در بر می گیرد. وی در ادامه در خصوص مهمترین مزیت های ثبت جهانی شدن اورامانات هم گفت: با ثبت جهانی هورامان، حفظ فرهنگ و زبان هورامان به عنوان میراثی بشری تعهدی از سوی جامعه جهانی خواهد بود. طالب نیا تاکید کرد: حفاظت از آثار ثبت جهانی شده در زمان جنگ ها به عنوان مکان‌های امن، معرفی حرفه‌ای و شایسته آنها به زبان‌های مختلف و تبدیل شدن به مقاصد گردشگری مهم دنیا از دیگر مزیت های مهم ثبت جهانی شدن است که در اقتصاد کشورها نیز تاثیرگذار خواهد بود. وی خاطرنشان کرد: با ثبت جهانی هورامان، این منظر به عنوان مکانی امن و آرام در تاریخ باقی خواهد ماند. وی افزود: از دیگر مزایای ثبت جهانی شدن یک اثر و عضویت آن در کنوانسیون جهانی بویژه برای کشورهای در حال توسعه، دستیابی به صندوق میراث جهانی است که به منظور شناسایی، حفاظت و معرفی محوطه‌های میراث جهانی، سالانه اعتباری در اختیار این کشورهای عضو قرار می‌گیرد که در شرایط فعلی هورامان سخت به این کمک های مالی و اقتصادی نیازمند است. طالب نیا ادامه داد: امروزه ثبت جهانی شدن یک اثر عاملی برای جذب کمک‌های بین‌المللی به شمار می‌روند و به همین سبب می‌توانند از منابع گوناگون، کمک‌های مالی متعلق به طرح‌های حفاظت از میراث جهانی دریافت کنند. هورامان و زبان و فرهنگ این دیار شاید با این کمک ها جانی تازه خواهد گرفت. وی یادآورشد: همچنین محوطه‌هایی که در فهرست میراث جهانی ثبت شده‌اند، از طراحی و اجرای برنامه‌های جامع مدیریتی سود می‌برند، برنامه‌هایی که اقدامات محافظتی و شیوه‌های نظارتی متناسبی را شامل می‌شود. به منظور حمایت از این طرح‌های جامع، متخصصان، آموزش‌های فنی لازم را به تیم‌های بومی مدیریت محوطه‌ارایه می‌دهند. مدیر پایگاه جهانی اورامانات اضافه کرد: ثبت محوطه در فهرست میراث جهانی سبب می‌شود افراد بیش‌تری آن را بشناسند و از ارزش‌های آن آگاهی پیدا کنند و بدنبال آن، فعالیت‌های گردشگری در محوطه نیز افزایش می‌یابد. وی اضافه کرد: زمانی که چنین فعالیت‌هایی با در نظر گرفتن اصول استوار گردشگری به‌خوبی برنامه‌ریزی و سازمان‌دهی شوند، می‌توانند منابع مالی مهمی را برای محوطه و نیز برای اقتصاد محلی به ارمغان آورند.
قوبول دره سی ، جهتی شرقی - غربی دارد رودهای کوچک و جویبارهای متعددی از این دره به سوی رود قره سو جاری است. دشت گسترده ی وسیعی به نام لشکرگاه یا میدان هوشنگ شاه در این قسمت واقع است که قطعات سفال شکسته و سنگ چخماق، مربوط به قرون اولیه هزاره اول قبل از میلاد مسیح، به طور پراکنده در آن دیده می شود. در دهستانها و روستاهای شهرستان هوراند در استان آذربایجان شرقی آثار باستانی متعددی وجود دارد. بی تردید یکی از نقاط قره داغ که ارزش های تاریخی و طبیعی بالایی دارند، چیناب است. در جاده اهر هوراند روستایی به نام چیناب در ضلع شرقی آن وجود دارد که دارای محوطه تاریخی هوشنگ شاه و قوبول دره سی است. در همان محل غار کوچکی نیز وجود دارد که به غار چیناب معروف است. کمی بالاتر جنگلی نیز وجود دارد و در نهایت خط الراس کوه ها به فرهاد داشی و آن سوتر به قلعه پشتو می رسد. قوبول دره‌سی در یک کیلومتری غرب قریه چیناب از توابع هوراند (دو کیلومتری جاده اهر کلیبر) پشت کوه سنگی مرتفعی واقع شده است، در مقابل آن، کوه هشت‌سر قرار دارد که به روایتی مسکن اصلی بابک خرمدین بوده است. تپه تاریخی اژدها داشی در این دره قرار دارد. بر بدنه و بالای آن غارهایی است که به گفته اهالی هر کدام گنجایش بیش از دو هزار نفر را دارد. بر روی تپه‌های قوبول دره‌سی، حفاری و تخریب‌های ناهنجاری صورت گرفته و تعداد قابل توجهی مجسمه‌های سنگی بیرون ریخته است. این مجسمه‌ها که تعداد آن‌ها از صد بیشتر است و در غارهای وسیع سینه‌کوه پیدا شده‌اند، اکثرا صورت مردان جنگی را دارند که دست بر سینه ایستاده‌اند. همچنین در قوبول دره‌سی میدانی است به نام هوشنگ شاه (لشگرگاه) و معبدی به نام جلال تالان که احتمالا بازمانده یک آتشکده است. علاوه بر مجسمه‌های سنگی مردان جنگی، مجسمه‌های دیگری نیز به شکل گاو یا افراد غیرنظامی از این منطقه کشف شده که نمی‌توان هویت دقیق محل آن را تعیین کرد. از طرف دیگر در این ناحیه مقابری وجود دارد که سفال‌های منسوب به هزاره‌اول و دوم قبل از میلاد از درون آنها به دست آمده است. در دشت لشگرگاه هوراند تپه بسیار کوچکی به شعاع تقریبی و ارتفاع یک و نیم متر وجود دارد که در اصطلاح محلی به اژدها داش (سنگ اژدها) معروف است. از این تپه آثاری مختلف از قبیل قطعات سفال و سنگ چخماق مربوط به قرون اولیه هزاره اول قبل از میلاد به دست آمده است.
یکی از سوالهایی که مدام ذهن مارا درگیر می کند این است که غذا چی درست کنم؟ شام چی بخوریم؟ ناهار چی بپزم؟ وعده شام هم باید سبک باشد هم خوشمزه البته برای سلامتی هم مضر نباشد. به همین دلیل لیست کاملی همراه با طرز تهیه از غذاهایی که برایوعده شام مناسب هستند را در این مطلب جمع آوری کرده ایم تا در شبهای طولانی زمستان و کوتاه تابستان که غذای دورهمی هم حسابی لذت بخش است به راحتی انتخاب کنید و درست کنید و از خوردنش در کنار عزیزانتان لذت ببرید. یکی از انواع غذای نونی مناسب و شیک برای شام مهمانی. کباب تابه‌ای با طعمی شبیه کباب کوبیده یک غذای ایده‌آل و حسابی در گروه انواع غذای نونی به خصوص برای وعده شام است. یک غذای نونی لذیذ و خوش طعم که دردسرهای زغال و منقل کباب کوبیده را هم ندارد و در کمترین زمان ممکن تهیه می‌شود. جالب است بدانید کباب تابه ای در اغلب کشورها هم به سبک‌های مختلف تهیه می‌شود. مثلا بلغارها غذایی شبیه کباب تابه ای دارند که به آن "کبابچه" می‌گویند. در کشور خودمان هم این غذا معمولا در ماهی‌تابه درست می‌شود و به همین دلیل هم به آن کباب تابه‌ای می‌گویند و البته اراکی‌ها آن را در دیگ درست می‌کنند و در آن‌جا به کباب دیگی مشهور است. کباب تابه‌ای را هم با گوشت چرخکرده گوساله یا مخلوط و هم با گوشت مرغ و بوقلمون یا هر گوشت دیگری که می‌پسندید می‌توانید درست کنید. گوشت چرخ‌کرده مخلوط یا گوشت چرخکرده سینه مرغ: گرم پیاز: یک عدد متوسط رنده شده و آب گرفته شده گوجه‌فرنگی: به تعداد دلخواه فلفل سبز: به تعداد دلخواه جعفری: خرد و ساطوری شده: قاشق غذاخوری نمک، فلفل سیاه، زعفران دم کرده: به میزان دلخواه سماق: به میزان دلخواه کره: به میزان دلخواه زعفران دم کرده: یک قاشق مرباخوری ابتدا با رنده متوسط پیاز رنده کنید که خیلی آب نشود، آب پیاز را بگیرید و در یک ظرف جداگانه نگه دارید. پیاز را با گوشت چرخ‌کرده مخلوط گوسفند و گوساله یا چرخکرده سینه مرغ مخلوط کنید. جعفری، نمک، فلفل و زعفران دم کرده را به این مخلوط اضافه کنید و خوب ورز بدهید تا یک حالت چسبنده پیدا کند. در یک ماهیتابه نچسب کره یا روغن مایع یا هر روغنی که ترجیح می‌دهید، بریزید، کباب‌تابه‌ای را به سیخ‌های چوبی بکشید و در ماهیتابه بچینید و روی آن‌ها سماق بپاشید. بهتر است برای هر کباب از دو یا سه سیخ چوبی استفاده کنید تا کباب از روی سیخ نریزید. حرارت شعله باید متوسط باشد. در اواسط پخت گوجه‌و فلفل‌ها را کم به سیخ بکشید و کنار کباب‌ها بگذارید. سیخ‌ها را هر چند دقیقه به آرامی بچرخانید. اگر هم سیخ چوبی در دسترس ندارید کف ماهیتابه نچسب را با کره چرب کنید، مایه کباب را کف ماهیتابه بچینید و درب ماهیتابه را بگذارید. کمی که گوشت خودش را گرفت با نوک یک چاقوی تیز، کباب‌ها را به اندازه دلخواه برش بزنید و آب پیاز را که نگه داشته بودید روی گوشت بریزید. چند بار کباب‌ها را زیر و رو کنید و کمی که سرخ شد و هنوز آبدار بود شعله را خاموش کنید. در کنار کباب تابه‌ای کمی سیب‌زمینی سرخ کرده بگذارید و با گوجه، فلفل و نان یا برنج سرو کنید. یکی از انواع غذاهای نونی و سبک برای شام. بادمجان را به هر شکلی که طبخ کنید خوشمزه و لذیذ است. خوراک خاویار بادمجان یا به قول روس‌ها "ایگرا" یک غذای اصالتا روسی است و از آن دسته غذاهایی است که علیرغم سادگی بسیار خوشمزه و لذیذ است و معمولا به صورت کنسرو خریداری می‌شود. اما شما در منزل به راحتی می‌توانید خوراک خاویار بادمجان مجلسی با همان کیفیت و ظاهر کنسروی و کارخانه‌ای اما سالم‌تر و طبیعی‌تر درست کنید. بادمجان بزرگ: عدد پیاز ساطوری و ریز خرد شده: عدد متوسط رب گوجه فرنگی: قاشق غذاخوری نمک و فلفل قرمز: به مقدار دلخواه گوجه فرنگی: عدد متوسط برای درست کردن خوراک خاویار بادمجان مجلسی ابتدا باید بادمجان‌ها را روی منقل یا دستگاه گریل و یا داخل فر کبابی کنید. یادتان باشد بادمجان شیرین و تازه رنگ براقی دارد و کم تخم است و بهترین گزینه برای درست کردن خوراک خاویار بادمجان مجلسی است. از سوی دیگر برای این‌که پوست بادمجان کبابی به راحتی جدا شود وقتی پوست بادمجان روی شعله گاز کاملا سوخت و گوشت آن نرم شد زیر شیر آب سرد بگیرید. بعد از گرفتن پوست بادمجان آن‌ها را ساطوری خرد کنید. گوجه فرنگی‌ها را هم ریز خرد و ساطور کنید. حالا پیازهای ساطوری خرد شده را در روغن تفت دهید تا سبک و طلایی شوند. حین سرخ شدن پیاز به آن‌ها زردچوبه اضافه کنید و تفت دهید تا بوی خامی زردچوبه گرفته شود. بعد از این‌که پیازها طلایی شدند گوجه فرنگی خرد شده را اضافه کنید و اجازه دهید آب گوجه فرنگی خوب کشیده شود و سرخ شود. رب گوجه فرنگی را در یک ماهیتابه جداگانه با کمی روغن تفت دهید. وقتی که خامی رب گرفته شد به مخلوط پیاز و گوجه اضافه کنید. بادمجان‌های ساطوری خرد شده را زمانی اضافه کنید که آب گوجه فرنگی گرفته شده باشد. نمک و فلفل خوراک را اندازه کنید و مواد را خوب با هم مخلوط و هم بزنید و حدود الی ده دقیقه زمان بدهید تا خوراک روی شعله ملایم گاز جا بیفتد و حسابی طعم بگیرد. خوراک خاویار باید تند و تیز و چرب باشد اما میزان تندی و چربی آن کاملا به ذایقه شما بستگی دارد. در پایان کار کمی هم آبلیمو یا آب لیموترش تازه به خوراک اضافه کنید تا طعم لذیذ آن دوچندان شود. اگر خوراک خاویار بادمجان را به همین روش طبخ کنید حاصل کار دقیقا طعم و بوی شبیه خوراک خاویار بادمجان کنسروی خواهد داشت. کوکو سبزی هم از آن دسته غذاهای آسان و در عین حال پر از رمز و راز برای خوشمزه شدنش است که آن را به غذایی مناسب برای وعده شام تبدیل کرده است. روش پخت سنتی کوکو سبزی به صورت سرخ کردن کوکو در ماهیتابه است اما اگر کوکو سبزی را در فر درست کنید حالت رژیمی‌پیدا می‌کند و به همین دلیل برای سرو در وعده شام مناسب‌تر است. سبزی پاک کرده و خرد شده کوکو شامل تره، جعفری، گشنیز، شوید و برگ سیر تازه: گرم تخم مرغ: عدد سیر ریز رنده شده: حبه درشت پیاز کوچک: عدد ریز رنده شده پیاز داغ خشک: قاشق غذاخوری زعفران دم کرده غلیظ: قاشق غذاخوری گردو ریز خرد شده: قاشق غذاخوری زرشک: تا قاشق غذاخوری نمک و فلفل سیاه: به مقدار لازم آرد: قاشق غذاخوری روغن مایع: به مقدار لازم طرز تهیه: برای درست کردن کوکو سبزی ساده و خوشمزه پف‌دار در فر ابتدا باید فر را روشن کنید و در دمای درجه سانتی‌گراد تنظیم کنید تا گرم شود. تخم مرغ‌ها را در یک ظرف بشکنید و با زعفران، سیر رنده شده، پیاز رنده شده و آب گرفته شده، پیاز خشک، نمک و فلفل سیاه خوب هم بزنید. بعد از این‌که تخم‌مرغ را کاملا هم زدید سبزی را هم به تخم مرغ اضافه کنید و باز هم بزنید تا سبزی و تخم مرغ خوب با هم ترکیب شوند. سبزی‌ها باید به تخم مرغ آغشته باشند و مقدار تخم مرغ کم نباشد. حالا گردو و زرشک را اضافه کنید. کف قالب فر را چرب کنید و مواد را در قالب فر بریزید و با ته قاشق پهن کنید. مایه کوکو سبزی را ابتدا به مدت دقیقه در دمای درجه فر بپزید و سپس دمای فر را به درجه سانتی‌گراد برسانید تا کوکو حسابی در دمای کمتر مغز پخت شود. به محض این‌که بوی کوکو سبزی را حس کردید قالب را از فر بیرون بیاورید، روی کوکو سبزی دو قاشق غذاخوری روغن مایع بریزید و سپس گریل فر را روشن کنید. قالب را به فر برگردانید تا کوکوها به مدت دقیقه دیگر گریل شوند. بعد از دقیقه یا کمتر (اگر احساس کردید روی کوکو پخته شده) قالب را از فر بیرون بیاورید و بلافاصله کوکو را در ظرف مورد نظر سرو کنید. "شامی پوک" از جمله خوشمزه‌ترین غذاهای استان گیلان است که همان‌قدر که به سرعت تهیه می‌شود همان‌قدر هم مجلسی و لذیذ و خوشمزه است. رشتی‌ها این شامی خوشمزه را با نان لواش یا بربری و پنیر سیامزگی که پنیر سنتی این منطقه است میل می‌کنند و سایر اهالی گیلان پنیر لیقوان و سبزی خوردن را جز آداب خوردن شامی پوک گیلانی می‌دانند. شامی گیلانی که یکی از بهترین غذاهای نونی برای مهمانی است را با انواع گوشت قرمز و سفید می‌توانید درست کنید. گوشت گوسفند بدون چربی: گرم لپه: گرم فلفل، نمک، زردچوبه: به میزان لازم پیاز: عدد متوسط آب: به مقدار کافی تخم مرغ: عدد درشت زعفران دم کشیده: یک قاشق غذاخوری روغن مایع: به مقدار لازم برای تهیه شامی پوک گیلانی یا شامی رشتی ابتدا باید لپه‌ها را خیس کنید. لپه‌ها باید در شامی حسابی له و ناپیدا شوند پس بهتر است لپه‌ها را چند ساعت در آب بخیسانید و چند بار هم آب آن‌ها را عوض کنید. بعد از چند ساعت خیس خوردن لپه‌ها، آن‌ها را بپزید. لپه‌ها باید خوب پخته شوند و بعد از پخت آبکش کنید. گوشت را هم بعد از شستن، بپزید. برای پختن گوشت یک عدد پیاز متوسط را به دو نیم تقسیم کنید. گوشت، پیاز و آب را در یک قابلمه بریزید و فلفل و زردچوبه هم به آن اضافه کنید. میزان آب باید به قدری باشد که در پایان پخت گوشت چیزی از آن باقی نمانده باشد. گوشت را روی شعله ملایم گاز بپزید و وقتی گوشت کاملا پخت و آب داخل قابلمه کشیده شد اجازه دهید کمی سرد شود. اگر بخواهید به روش سنتی و گیلانی‌های قدیمی عمل کنید باید گوشت را ریش ریش کنید و لپه‌ها را با گوشتکوب له کنید و سپس گوشت و لپه را با هم مخلوط کنید و حسابی ورز دهید تا یک مایه یکدست حاصل شود و لپه و گوشت از هم قابل تشخیص نباشند. اگر هم فرصت ندارید گوشت و لپه را در غذاساز بریزید و با هم مخلوط کنید. سپس تخم‌مرغ، زعفران، فلفل، نمک و زردچوبه را به مایه گوشت و لپه اضافه کنید و حسابی ورز دهید تا تمام مواد خوب با هم مخلوط و یکدست شوند. بهتر است مایه شامی پوک گیلانی را به مدت یک ساعت در یخچال بگذارید تا استراحت کند. روی ظرف سلفون بکشید. برای هر عدد شامی پوک گیلانی یا رشتی مقداری از مایه به اندازه یک گردو بردارید، کف دست گرد کنید و با انگشت یک سوارخ وسطش درست کنید. مقداری روغن مایع در ماهیتابه بریزید، وقتی روغن داغ شد شامی‌ها را در ماهیتابه بریزید سرخ کنید. وقتی رنگ شامی طلایی شد آن را از ماهیتابه بیرون بیاورید و در ظرف مورد نظر بچینید. یک غذای نونی بدون گوشت. خورش دال عدس خوزستانی برای جنوبی‌ها مثل باقالی قاتوق برای شمالی‌هاست، در همان سطح محبوب و البته خوشمزه و لذیذ. با این تفاوت که خورش دال عدس معمولا با فلفل تند طبخ می‌شود و خبری از سبزی در پخت آن نیست. خورش دال عدس خوزستانی معمولا با کته سرو می‌شود. برخی با گوشت هم آن را می‌پزند یا با نان می‌خورند و همین امر آن را به یک گزینه خوشمزه و سالم برای شام تبدیل کرده است. عدس قرمز: لیوان فرانسوی گوشت چرخ کرده: گرم سیر: حبه له شده پیاز: عدد درشت سیب زمینی: عدد متوسط رب گوجه فرنگی: و نیم قاشق غذاخوری تمر هندی: لیوان فرانسوی فلفل قرمز، نمک، زردچوبه: به مقدار دلخواه نمک: به مقدار لازم برای طرز تهیه خورش دال عدس خوزستانی ابتدا پیاز را نگینی خرد کنید و نیمی از آن را برای گوشت چرخ کرده کنار بگذارید. نیمی از پیازها در روغن تفت دهید و وقتی سبک شدند گوشت چرخ کرده را اضافه کنید. وقتی رنگ گوشت عوض شد نمک، فلفل و زردچوبه اضافه کنید و تفت دهید تا طعم خامی ادویه‌ها گرفته و گوشت هم سرخ شود. در مرحله بعد قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی به گوشت اضافه کنید و باز هم تفت دهید تا طعم خامی رب گرفته شود. وقتی گوشت آماده شد آن را کنار بگذارید. حالا عدس‌های پاک شده را خوب با آب بشورید تا سرانجام آب روی عدس شفاف شود. عدس‌های شسته شده را به همراه سیب زمینی خرد شده و یا لیوان آب روی شعله ملایم گاز بپزید. تمر هندی را هم خیس کنید و سپس هسته‌ها و تفاله‌های تمر هندی را از صافی رد کنید تا فقط شیره تمر هندی را داشته باشید. می‌توانید قاشق غذاخوری آرد را با آب تمر هندی مخلوط کنید. در این مرحله پیاز داغ را درست کنید. باقی مانده پیازهای نگینی خرد شده را در روغن تفت دهید و وقتی سبک شدند سیرهای له شده را اضافه کنید. وقتی بوی سیر بلند شد باقی مانده رب گوجه فرنگی، نمک، فلفل و زردچوبه را اضافه کنید و خوب هم بزنید. چند جوش که خورد تمر هندی و گوشت چرخ کرده سرخ شده را هم اضافه کنید و نمک و فلفل خورش را اندازه کنید. اجازه دهید روی شعله ملایم گاز آب خورش گرفته شود چون خورش دال عدس یک خورش نسبتا کم آب و غلیظ است. بعد از پخته شده خورش دال عدس آن را با کمی لیموترش مزه‌دار و با برنج کته سرو کنید یا با نان میل کنید. کوکو و کتلت به هر شکلی و با هر موادی که طبخ شوند در کنار سبزی خوردن، ترشی و خیارشور و احتمالا گوجه فرنگی از جمله خوشمزه‌ترین و پرطرفدارترین غذاهای روی کره زمین محسوب می‌شوند. کوکو و کتلت از جمله انواع غذای نونی محبوب برای وعده شام و ناهار هستند که اتفاقا بچه‌ها هم طعم آن را می‌پسندند. کوکو و کتلت یک تفاوت محسوس با هم دارند. در تهیه کتلت از گوشت و برای درست کردن کوکو معمولا از مواد گیاهی استفاده می‌شود. کوکو سویا و سیب زمینی هم از آن دسته کوکوهای خوشمزه است که کمتر کسی دست رد به سینه آن می‌زند. سویا: لیوان تخم مرغ: عدد پیاز: عدد درشت جعفری ساطوری خرد شده: قاشق غذاخوری سیر: حبه زردچوبه، نمک، فلفل سیاه: به میزان لازم آرد سوخاری: قاشق غذاخوری برای درست کردن این کوکوی خوشمزه ابتدا باید سویا را خیس کنید. برای این‌که سویا طعم لذیذتری پیدا کنید می‌توانید آن‌ها را در شیر خیس کنید. دقیقه زمان برای خیس خوردن سویاها در شیر یا آب کافی است. بعد از خیس خوردن سویاها حسابی آب یا شیر آن‌ها بگیرید. سویاها را مشت مشت بردارید و حسابی بچلانید. سیب زمینی خام و پیاز را رنده کنید و آب‌شان را بگیرید. سیرها را هم رنده کنید و به سیب زمینی و پیاز اضافه کنید. تمام مواد را با هم مخلوط کنید. برای این‌که مایه کوکو یکدست شود ادویه‌ها، جعفری، آرد سوخاری و تخم مرغ‌ها را به علاوه مخلوط سویا، سیب زمینی، سیر و پیاز در غذاساز یا چرخگوشت بریزید. مایه کوکو باید صاف و یکدست شود. در یک ماهیتابه نچسب روغن را داغ کنید و مایه کوکو را به هر شکلی که دوست دارید سرخ کنید. یک غذای نونی خوشمزه حتی برای مهمانی شام در کنار سایر غذاها. دستور پخت‌های مختلفی برای درست کردن سوپ گوجه فرنگی در مجله‌ها و سایت‌های آشپزی وجود دارد. در واقع سوپ گوجه فرنگی را به هر طریقی درست کنید خوشمزه و لذیذ است. در هوای سرد بارانی و برفی خوردن غذاهای داغ مثل سوپ حسابی می‌چسبد و سوپ گوجه فرنگی هم به خاطر ویتامین C موجود در آن یک سوپ ساده و راحت و خوشمزه برای درمان سرماخوردگی و البته یک گزینه بسیار خوشمزه برای وعده شام است. طرز تهیه سوپ گوجه فرنگی با برنج و جو و خامه به سبک ایتالیایی و ترکیه‌ای و مدیترانه‌ای بیشتر از بقیه دستورهای پخت محبوب هستند و البته برای خوشمزه شدن یکسری نکات و ریزه‌کاری دارند. گوجه فرنگی: عدد متوسط شیر: لیوان دسته‌دار فرانسوی خامه صبحانه: قاشق غذاخوری هویج: عدد متوسط سیب زمینی: عدد متوسط کره: قاشق غذاخوری جعفری: شاخه سیر: حبه آب جوش: لیوان فرانسوی دسته دار کرفس: ساقه جوان پیاز: عدد متوسط نمک و فلفل قرمز: به مقدار لازم برای درست کردن سوپ گوجه فرنگی با شیر و خامه ابتدا پیاز را نگینی خرد کنید و با مقداری کره تفت دهید تا سبک شود. سپس سیب زمینی، هویج و ساقه کرفس را ریز خرد کنید و با پیاز کمی دیگر تفت دهید. حالا دو حبه سیر را له کنید و به سایر مواد اضافه کنید و باز هم تفت دهید. کمی که بوی سیر بلند شد، دو لیوان آب جوش را به مواد داخل قابلمه اضافه کنید. شعله گاز را زیاد کنید تا مواد جوش بیایند و سپس شعله را کم کنید تا روی شعله ملایم گاز مواد بپزند. برای این‌که طعم سوپ قوی‌تر شود بهتر است گوجه فرنگی‌ها را کبابی کنید و پوست‌شان را بگیرید. کباب کردن گوجه فرنگی یک نکته مهم خوشمزه و قوی شدن طعم سوپ گوجه فرنگی و شیر و خامه است. گوجه فرنگی‌ها را به سایر مواد سوپ اضافه کنید و باز هم روی شعله ملایم گاز نگه دارید تا خوب بپزند. نمک و فلفل سوپ را اندازه کنید و زمانی که تمام مواد نرم شدند همه مواد را با هم با گوشتکوب برقی یا غذاساز پوره کنید و دوباره در قابلمه بریزید. مواد سوپ باید کاملا صاف و یکدست شوند. در این مرحله یک لیوان شیر را هم گرم کنید و به سوپ اضافه کنید. همین که سوپ با شیر چند جوش زد آن را سرو کنید و به خامه و جعفری ساطوری خرد شده تزیین کنید. این سوپ خوشمزه را هم برای درمان سرماخوردگی و هم به عنوان یک سوپ رستورانی برای مهمانی‌ها و مراسم سرو کنید. اغراق نیست اگر بگوییم سوپ سفید یا همان سوپ جو و خامه در میان صدها دستور پخت برای سوپ محبوب‌ترین سوپ است و معمولا گزینه نخست پخت سوپ در رستوران‌یا برای شام شب و مهمانی در منزل محسوب می‌شود. آب مرغ: فنجان آب: فنجان سینه مرغ پخته و ریش شده: عدد کامل جو کامل: گرم نمک: قاشق مرباخوری فلفل سیاه: قاشق مرباخوری آرد: فنجان کره: فنجان خامه سنگین: فنجان در یک قابلمه بزرگ آب بریزید و گرم کنید. آب باید به دمای ولرم برسد، نه جوش. حالا آب مرغ و مرغ‌های ریش ریش شده را در آب بریزید و اجازه بدهید به دمای جوش برسد. در مرحله بعد جوهای شسته شده را اضافه کنید، درب قابلمه را بگذارید و حرارت را کم کنید تا جوها خوب بپزند. در یک قابلمه کوچک نمک، فلفل و آرد را بریزید و با هم مخلوط کنید. یک ماهیتابه کوچک را کمی گرم کنید و کره را در آن آب کنید. کره را مرتب هم بزنید و باید به حدی گرم کنید که کمی حباب روی آن تشکیل شود. حرارت را کم کنید و سپس کره را روی مخلوط آرد و نمک و فلفل بریزید و هم بزنید تا حالت یک سس غلیظ و کرمی و صاف را پیدا کند. پنج دقیقه زمان برای درست شدن این سس کافی است. سس را به سوپ اضافه کنید. در تا دقیقه پایانی پخت سوپ، خامه سنگین را به آن اضافه کنید و کمی را برای تزیین سوپ نگه دارید. یکی از انواع غذای نونی خوشمزه برای شام نسخه های مختلف کوکو است. کوکو سیب زمینی یک وعده غذای سریع و ساده و مقوی هم برای ناهار و هم برای شام است که اگر با سیب زمینی خام درست شود در کمتر از دقیقه آماده سرو و میل کردن است. کوکو سیب زمینی را به عنوان یک نمونه از انواع غذای نونی محبوب و پرطرفدار را با سیب زمینی پخته هم درست می‌کنند که هم زمان بیشتری برای پخت لازم دارد (به خاطر مرحله پخت سیب زمینی) و هم کمی بیشتر از کوکو سیب زمینی با سیب زمینی خام روغن به خودش می‌گیرد. سیب زمینی: عدد پیاز: عدد درشت تخم مرغ: عدد آرد سفید یا آرد ذرت: قاشق غذاخوری فلفل سیاه: قاشق مرباخوری نمک: و قاشق مرباخوری زردچوبه: و قاشق چایخوری پودر سیر: قاشق مرباخوری (درصورت تمایل حبه سیر تازه) روغن: به مقدار لازم سیب زمینی‌ها را با رنده ریز رنده کنید. بهتر است پیازها را با رنده کمی درشت‌تر رنده کنید. سیب زمینی و پیاز رنده شده را با هم مخلوط کنید. در یک ظرف جداگانه تخم مرغ‌ها را بشکنید و با چنگال خوب هم بزنید. تخم مرغ‌های هم زده را به مخلوط سیب زمینی و پیاز اضافه کنید. در صورت استفاده از سیر تازه، سیرها را ریز رنده و اضافه کنید. نمک، فلفل و زردچوبه را اضافه کنید و تمام مواد را خوب با هم مخلوط کنید. در یک ماهیتابه تفلون یا نچسب مقداری روغن بریزید و اجازه دهید روغن خوب داغ شود. سپس برای هر عدد کوکو مقدار مایه کوکو را در ماهیتابه بریزید و با پشت قاشق صاف کنید. روی قسمت بالای کوکو که در روغن نیست با قاشق کمی از روغن داخل ماهیتابه را بریزید و و تمام روی کوکو را به روغن آغشته کنید تا کوکوی لطیف‌تری داشته باشید. سیب زمینی هم برادر بادمجان است و مثل بادمجان ده ها غذای خوشمزه، آسان و به صرفه می‌توان با آن درست کرد. از انواع کوکو و کتلت گرفته تا به عنوان یکی از مواد اصلی انواع پلو و خورش می‌توانید روی سیب زمینی حساب کنید. اگر دستور پخت یکی از انواع غذای محبوب نونی به خصوص برای وعده شام را بخواهید که اتفاقا خیلی هم سریع آماده می‌شود پیشنهاد ما به شما پیراشکی سیب زمینی بدون فر است. پیراشکی سیب زمینی یکی از خوشمزه‌ترین و ساده‌ترین غذاهای اسنکی در سرتاسر دنیاست ک اصالت روسی دارد و با مواد مختلف می‌توان داخل آن را پر و طبخ کرد. آرد گندم الک شده: گرم نمک: قاشق چایخوری بیکینگ پودر: قاشق چایخوری روغن مایع یا روغن زیتون: / پیمانه آب گرم: / پیمانه شیر: قاشق غذاخوری زرده تخم‌مرغ: عدد برای درست کردن خمیر پیراشکی سیب زمینی ابتدا آرد، بیکینگ پودر و نمک را در یک ظرف مناسب بریزید و با هم مخلوط کنید. سپس روغن زیتون یا روغن مایع و آب را هم اضافه کنید و خوب هم بزنید تا یک خمیر نرم و یکدست به دست بیایید. خمیر نباید حالت چسبناک داشته باشد و به دست بچسبد. اگر خمیر به دست چسبید مقداری آرد به آن اضافه کنید و دوباره هم بزنید. روی سطح کارتان مقداری خمیر بپاشید و خمیر را روی آن خوب ورز بدهید. بهتر است برای این‌که خمیر خوب برسد به مدت یک ساعت آن را در یخچال بگذارید. برای قرار دادن خمیر در یخچال حتما روی آن را با سلفون بپوشانید. در این فاصله مایه داخل پیراشکی را درست کنید. برای مواد داخل پیراشکی از هر ترکیبی که دوست داشته باشید می‌توانید استفاده کنید. از ترکیب انواع پنیر و سبزیجات معطر مثل جعفری و اسفناج گرفته تا انواع گوشت چرخکرده، سویا، قارچ و تکه‌های حبه قندی گوشت مرغ. در این دستور پخت پیراشکی سیب زمینی بدون فر ما از ترکیب گوشت چرخکرده یا سویا و گوجه فرنگی و انواع ادویه، مایه گوشتی دقیقا شبیه مایه ماکارونی درست می‌کنیم و داخل خمیر پیراشکی را با آن پر می‌کنیم. علاوه بر مایه ماکارونی، عدد سیب زمینی پخته و نگینی خرد شده، مقداری جعفری ساطوری خرد شده و مقداری پنیر گودا یا پنیر موزارلا یا چدار به دلخواه به مواد داخل پیراشکی اضافه کنید. برای درست کردن پیراشکی‌سیب زمینی بدون فر، روی یک سطح صاف مقداری آرد بپاشید، خمیر را روی سطح صاف قرار دهید و با وردنه باز کنید. قطر مناسب خمیر پیراشکی نیم سانتی‌متر و قطر مناسب آن الی سانتی‌متر. با یک قالب گرد مثل قالب مخصوص خمیر، یک کاسه یا استکان با قطر الی سانتی‌متر خمیرهای پیراشکی را قالب بزنید. همان طور که از اسم این غذا پیداست، ماده اصلی آن، لوبیا سبز خرد شده است که با تخم مرغ و دیگر ادویه ها ترکیب لذیذ و متفاوتی خواهد داشت. اضافه کردن پنیر پیتزا هم آن را مدرن و خوشمزه تر می کند. تبریزی ها از آن به عنوان یک غذای نونی برای شام استقبال زیادی می کنند. از طرفی همه می دانند که سلیقه تبریزی ها در پخت انواع غذاها زبانزد است. لوبیا سبز: گرم گوشت چرخکرده: گرم پیاز ساطوری و ریز خرد شده: عدد متوسط سیب زمینی: عدد متوسط هویج نگینی خرد شده: گرم گردو ریز ریز خرد شده: لیوان فرانسوی زعفران دم کرده غلیظ: قاشق غذاخوری تخم مرغ: عدد زرشک: لیوان فرانسوی نمک: و قاشق چایخوری فلفل سیاه، زردچوبه و فلفل قرمز: به میزان دلخواه پنیر پیتزا یا پنیر چدار: به مقدار دلخواه روغن مایع برای سرخ کردن: به مقدار لازم در طرز تهیه کوکو لوبیا سبز مجلسی تبریزی با پنیر پیتزا یا بدون پنیر پیتزا بهتر است از لوبیاهای نازک و جوان استفاده کنید. ابتدا لوبیاها را خوب بشورید و زمانی که خشک شد سر و ته لوبیاها را بزنید و به صورت کاملا ریز خرد کنید. هویج‌ها را هم بعد از شستن، پوست بگیرید و ریز ریز خرد کنید. لوبیا و هویج‌های خرد شده را بخارپز کنید. بهتر است آب نریزید چون لوبیا خودش آب می‌اندازد. عدد سیب زمینی را نگینی خرد کنید و سرخ کنید. یک عدد از پیازها را خلالی خرد و سرخ کنید و کنار بگذارید. یک پیاز دیگر را نگینی خرد کنید و در ماهیتابه بریزید. پیازهای نگینی خرد شده را تفت دهید تا سبک و طلایی شوند. سپس گوشت چرخکرده را اضافه کنید و با پیاز سرخ کنید. نمک، فلفل و زردچوبه را به گوشت اضافه کنید و باز هم تفت دهید. در این فاصله زرشک را بشورید و آبکش کنید. لوبیا و هویج بخارپز شده را آبکش کنید تا خنک شوند. در یک کاسه بزرگ تخم مرغ‌ها را بشکنید و با چنگال هم بزنید. یک قاشق چایخوری نمک، فلفل و زردچوبه و زعفران آب کرده را به تخم مرغ‌ها اضافه کنید و باز هم بزنید. پیازهای خلالی سرخ شده و هویج‌های خرد شده را به تخم مرغ‌ها اضافه کنید. چون لوبیاها به خودشان آب می‌گیرند با دست لوبیاها را خوب فشار دهید و سپس به مخلوط تخم مرغ و هویج اضافه کنید. احتمالا با شنیدن نام فلافل، یاد آبادان و اهواز بیفتید و دلتان هوس طعم تند آن را بکند. البته فلافل در اصل غذای عربی است و لبنانی ها هم آن را درست می کنند. یکی از بهترین انواع غذای نونی برای شام فلافل است. می توان به مواد اولیه آن که نخود است، باقلا سبز هم اضافه کرد. در ضمن می توانید آن را به هر اندازه که دوست دارید تند و تیز درست کنید. نخود خام: یک فنجان پیاز: یک عدد متوسط جعفری تازه: خرد و ساطوری شده قاشق غذاخوری گشنیز تازه: خرد و ساطوری شده قاشق غذاخوری نمک: یک قاشق چایخوری سیر تازه: حبه ادویه مخصوص فلافل: به میزان لازم طرز درست کردن فلافل ساندویچی بازاری در خانه به این ترتیب است: در طرز تهیه خمیر فلافل باید این نکات را رعایت کنید نخودها را از یک روز قبل بخیسانید. در طی این مدت چند بار آب نخودها را عوض و تازه کنید. نخودهای خیس خورده، پیاز، فلفل، گشنیز، جعفری، نمک، سیر و زیره را در میکسر بریزید و همه را با هم مخلوط کنید تا زمانی که تمام مواد خوب خرد شوند و حالت خمیری پیدا کند. مایه به دست آمده نباید زیاد شل باشد. ذرات مایه باید کمی درشت‌تر از ذرات شکر باشند. بد نیست بدانید طرز تهیه فلافل با نخود پخته هم مرسوم است و می‌توانید از نخود پخته استفاده کنید. در مرحله بعد آرد نخودچی و بیکینگ پودر را روی مواد مخلوط شده بپاشید و هم بزنید. باید میزان آرد برنج در خمیر فلافل به قدری باشد که وقتی می‌خواهید توپ‌های فلافل را درست کنید به دست‌تان نچسبند. برای چند ساعت مخلوط را درون یک کاسه بریزید و روی آن را بپوشانید و داخل یخچال قرار دهید. در یک ماهیتابه یا ظرف گود و عمیق روغن بریزید و اجازه بدهید روغن داغ شود. از خمیر به اندازه یک گردو بردارید و با دست گرد کنید. می‌توانید از اسکوپ مخصوص فلافل هم برای این کار استفاده کنید. توپ‌ها را داخل روغن داغ بریزید و اجازه دهید سرخ شوند. فلافل‌ها باید در روغن غوطه‌ور باشند. بعد از سرخ شدن آن‌ها را روی دستمال روغن‌گیر بگذارید تا روغن اضافی‌شان گرفته شود. معروف ترین کوفته ایرانی، کوفته تبریزی است که نیازی به معرفی ندارد. در طرز تهیه کوفته تبریزی، هم از گوشت استفاده می شود و هم می توان آن را با سویا درست کرد تا برای گیاه خوارها هم مناسب باشد. البته خیلی ها این نگرانی را دارند که کوفته تبریزی که درست می کنند، از هم بپاشد. به همین خاطر ریسک تهیه آن را به جان نمی خرند و این کار را به بزرگ ترهای فامیل می سپارند. گوشت چرخ‌کرده مخلوط گوسفند و گوساله کم‌چرب: کیلوگرم لپه: لیوان فرانسوی دسته دار برنج: لیوان پیاز بزرگ: عدد ترکیب سبزی کوفته شامل: لیوان ساطوری و ریز خرد شده شامل تره تازه و کمی مزره تازه فلفل قرمز و سیاه، زردچوبه، نمک و زعفران دم کرده: به مقدار دلخواه رب گوجه‌فرنگی: به مقدار لازم تخم‌مرغ آب‌پز: به تعداد لازم در صورت دلخواه این مقدار مواد برای درست کردن برای الی نفر است. برای طرز تهیه کوفته تبریزی برای نفر مقدار مواد را نصف کنید، البته بستگی به مقدار خورد و خوراک افراد دارد. مثلا در طرز پخت کوفته تبریزی برای دو نفر این مقدار مواد را / در نظر بگیرید. پیازداغ: به مقدار دلخواه گردو: به مقدار دلخواه زرشک: به مقدار دلخواه آلو برغانی خشک: به تعداد کوفته‌ها طرز تهیه کوفته تبریزی مجلسی اصل و حرفه‌ای نسخه پیچیده‌ای ندارد. کوفته تبریزی در واقع نسخه ایرانی میت‌بال اروپایی‌هاست. برای درست کردن کوفته تبریزی در ابتدا باید دو بار دیگر گوشت را چرخ کنید. یک بار با پیاز خرد شده و بار دیگر با لپه نیم پخته و آبکش شده. بعد از چرخ کردن گوشت باید حسابی آن را ورز بدهید تا کوفته تبریزی وا نرود و از هم نپاشد. در واقع علت اصلی ترک خوردن کوفته تبریزی ورز ندادن گوشت به اندازه کافی است. در هنگام ورز دادن گوشت کمی نمک به آن اضافه کنید. به این ترتیب گوشت حالت چسبندگی پیدا می‌کند. یک پرانتز همین جا باز کنیم طرز تهیه کوفته مرغ هم مرسوم است. برای درست کردن کوفته تبریزی با مرغ به جای گوشت چرخ کرده از گوشت مرغ و حتی گوشت بوقلمون هم می‌توانید استفاده کنید. برنج را با مقدار آب و بدون اضافه کردن روغن نیم‌پز کنید. می‌توانید کمی زعفران یا زردچوبه به آب برنج اضافه کنید. سبزی که برای کوفته تبریزی استفاده می‌کنید باید حتما ریز و ساطوری خرد شده باشد. سبزی‌حتما باید خشک باشد. سبزی خیس و آب‌دار کوفته را خراب می‌کند. منظور از خیس نبودن سبزی استفاده از سبزی خشک شده نیست. از سبزی تازه‌ای که آب آن خوب گرفته شده، آبکش شده و نم‌دار و خیس نیست استفاده کنید. البته اگر سبزی تازه در دسترس ندارید از سبزی خشک هم می‌توانید استفاده کنید. سبزی را به گوشت اضافه کنید و خوب ورز بدهید. ادویه‌کوفته تبریزی و نمک را به گوشت و سبزی اضافه می‌کنیم و باز هم ورز می‌دهیم. هر چه بیشتر گوشت را ورز بدهید امکان وا رفتن کوفته تبریزی کمتر می‌شود. حداقل دقیقه برای ورز دادن گوشت وقت بگذارید. حالا به اندازه‌ای که می‌خواهید کوفته‌ها را درست کنید (برخی افراد کوفته‌ها را به اندازه یک پرتقال بزرگ یا متوسط و برخی هم کوچک‌تر در نظر می‌گیرند، اگر می‌خواهید داخل کوفته تبریزی یک تخم‌مرغ بگذارید حتما اندازه کوفته را به اندازه یک پرتقال بزرگ در نظر بگیرید) گوشت بردارید و آن را گرد کنید. حالا به آرامی وسط گوشت را باز کنید و مواد میانی کوفته را به اندازه دلخواه در آن بگذارید. می‌توانید داخل هر کوفته یک عدد تخم مرغ آب‌پز بدون پوست که خوب پخته و سفت شده هم بگذارید. کوفته را ببندید و دوباره گرد کنید. تا تمام شدن مواد این کار را تکرار کنید. در آموزش دستور پخت کوفته تبریزی این نکته بسیار مهم است که حتما اندازه کوفته‌ها یکسان باشد تا کوفته‌ها با هم و در یک زمان بپزند. در یک قابلمه مناسب پیاز‌داغ درست کنید. بعد از کاراملی و چیپسی شدن پیازها، به مقدار لازم رب‌گوجه‌فرنگی اضافه کنید و کمی تفت دهید تا بوی خامی رب گرفته شود. فلفل قرمز، فلفل سیاه، زعفران دم کرده و کمی هم نمک اضافه کنید. در صورت دلخواه کمی مرزه خشک هم به این مواد اضافه کنید. به این مواد به اندازه‌ای که لازم است (با توجه به تعداد و سایر کوفته‌ها، آب اضافه کنید، میزان آب باید به قدری باشد که کوفته‌ها تا نیمه در آب باشند) و کوفته تبریزی را روی شعله ملایم گاز بپزید تا خوب بپزد و جا بیفتد. مراقب باشید در هنگام اضافه کردن کوفته‌ها به سس، شعله گاز بسیار ملایم باشد و سس در حال قل خوردن نباشد، چون کوفته‌ها وار می‌روند. انواع مختلف املت از غذاهای ساده و سریعی است که می توان آن را برای وعده شام، ناهار یا صبحانه درست کرد. مواد مورد استفاده در آن هم بسیار ساده و در دسترس است. خیلی ها ترجیح می دهند حتی در دورهمی های خودمانی این غذا را درست کنند. هر چند املت به عنوان یک غذای ساده معروف است ولی برای خوش طعم شدن و گرفتن بوی تخم مرغ، باید از فوت و فن های تهیه این غذای خوشمزه پیروی کنید. در لیست متنوع کتلت ها، کتلت کینوا یکی از خوشمزه ترین و مقوی ترین هاست. کینوا که به خاطر فواید بسیار زیادش به "خاویار گیاهی" هم شهرت دارد، در برخی کشورها جایگزین مناسبی برای گندم به حساب می آید. ورزشکاران هم بسیار به آن علاقه نشان می دهند. در ضمن این غذای نونی برای شام، یک گزینه عالی برای وگان هاست. طرز تهیه آن هم بسیار ساده و راحت است. عدسی را خیلی ها به عنوان صبحانه هم درست می کنند ولی می تواند در لیست بلند بالای غذای نونی برای شام هم جای خودش را باز کند. این غذای سنتی و مقوی، برای همه سنین مناسب است و اتفاقا سیر کنندگی زیادی هم دارد. می توانید در این غذا هم گوشت استفاده کنید و هم آن را بدون گوشت درست کنید. البته اگر در آن گوشت به کار می برید حتما باید زمان زیادتری را هم به پخت آن اختصاص بدهید. اضافه کردن ادویه ها و سبزی های خشک یا تازه معطر هم طعم آن را بسیار لذیذ می کنند. حتی برخی افراد برای لعاب بیشتر و طعم متفاوت تر، در مراحل پایانی پخت، به آن کمی ورمیشل یا نودل هم اضافه می کنند که به سلیقه خودتان بستگی دارد. خیلی ها به خاطر زمان زیادی که باید به پخت لوبیا اختصاص داد، ترجیح می دهند کنسرو لوبیا گرم تهیه کنند و از طعم آن لذت ببرند. ولی حتما می دانید که اگر خودتان دست به کار شوید، حتما هم لوبیا گرم سالم تری درست می کنید و هم می توانید بنا به طبع و سلیقه تان، برخی ادویه ها و سبزیجات را به آن ها اضافه کنید. برای لعاب انداختن لوبیا گرم هم روش های مختلفی وجود دارد. استفاده از سیب زمینی یا آرد محلول شده در آب، از روش های متداول است. برای کسانی که می خواهند هم یک غذای مقوی بخورند و هم برای مدت طولانی تری احساس سیری کنند، نخود آب بسیار مناسب است. یکی از انواع غذای نونی خوشمزه برای شام و البته ناهار. اگر می خواهید این غذا را در مدت زمان کمتری بپزید، از زودپز استفاده کنید. برخی هم به این غذا گوشت گوسفند یا گوساله اضافه می کنند. به کار بردن سبزی های معطر تازه یا خشک هم می تواند به لذت چشیدن یک طعم متفاوت و خوشمزه کمک زیادی کند. همچنین از ادویه های مختلف می توانید در آن استفاده کنید. البته خیس کردن نخود از قبل را فراموش نکنید. شاید خیلی ها کتلت را با همان سیب زمینی بشناسند ولی بادمجان هم یکی از صیفی جاتی است که در طرز تهیه کتلت می توان از آن استفاده کرد. کتلت بادمجان البته طرفداران زیادی هم دارد و ترکیب آن با تخم مرغ، جعفری، آرد یا نان سوخاری، سیر و پیاز به همراه سبزی های معطر، می تواند یک غذای خوشمزه از آن بسازد. از جمله انواع غذای نونی خوشمزه برای شام درست کردن نسخه های مختلف کتلت است. هویج هم از دیگر صیفی جاتی است که می توانید با آن کتلت درست کنید. اگر با طعم شیرین هویج رابطه چندان خوبی ندارید، استفاده از گرد لیمو یا اضافه کردن مقدار کمی آبلیمو به هویج و مواد دیگر هم می تواند نظرتان را نسبت به این غذای نونی برای شام تا حدی عوض کند. البته که تنوع دادن به برنامه غذایی تان باید برایتان مهم باشد پس از تهیه کتلت هویج غافل نشوید. اصالت حمص یا هوموس به لبنان بر می گردد و یک غذای عربی است. این غذا با مواد مقوی که در طرز تهیه آن به کار رفته است، تا مدت زیادی می تواند شما را سیر نگه دارد. استفاده از مواد متفاوت و حتی به نظر متناقض، از این غذا یک معجون خوشمزه درست کرده است که خیلی ها طعم آن را دوست دارند. سس تهینی، آبلیمو، ارده، سیر، روغن زیتون به همراه نخود پخته شده، مواد اصلی حمص را تشکیل می دهند. به جای نخود می توانید از دال عدس هم در طرز تهیه حمص استفاده کنید. انواع بورانی از ترکیب ماست با ادویه ها، سبزیجات و صیفی جات مختلف درست می شوند و از انواع غذای نونی خوشمزه برای شام محسوب می شوند. از بین بورانی ها، بورانی اسفناج، بورانی بادمجان و بورانی کدو طرفدارهای بیشتری دارند. این غذای نونی برای شام هم سبک است و هم برای کسانی که رژیم گیاهخواری را دنبال می کنند، بسیار مناسب خواهد بود. حتی می توانید بورانی ها را به عنوان پیش غذا هم درست و میل کنید. میرزا قاسمی از غذاهای محبوب شمالی است ولی در همه نقاط ایران طرفدارهای زیادی دارد. مواد اصلی آن هم گوجه فرنگی و بادمجان است که برای این که طعم اصیل آن را تجربه کنید، باید به صورت کبابی درآورید. تخم مرغ یا تخم اردک هم به عنوان یکی از مواد اصلی آن، به کار می رود. در ضمن برای خوشمزه و خوش عطر شدن آن، سیر را فراموش نکنید. یتیمچه هم یک غذای ساده نونی است که برای پخت آن، نیاز به زمان زیادی ندارید. مواد تشکیل دهنده آن هم کاملا در دسترس هستند. گوجه فرنگی، بادمجان، سیب زمینی و فلفل دلمه ای، ترکیب اصلی یتیمچه هستند. البته می توانید از سبزی های معطر و ادویه های دلخواه هم در آن استفاده کنید. برخی هم کدو سبز را با این مواد ترکیب یا آن را با بادمجان جایگزین می کنند. اشکنه یکی از غذاهای ساده ای است که خیلی ها برای یک بار هم که شده، طعم آن را چشیده اند. قدیمی تر ها معمولا این غذا را حرفه تر تهیه می کنند اما کافی است تصمیم بگیرید دست به کار شوید تا متوجه شوید که چقدر ساده است. از طرفی خیلی زود هم آماده می شود. در مواد اصلی آن هم نه خبری از گوشت هست و نه برنج. معمولا اشکنه را در فصل های سرد سال تهیه می کنند ولی برای کسانی که این غذا را دوست دارند، چنین محدودیتی وجود ندارد. اگر از دوستداران اشکنه هستید، احتمالا کال جوش را هم دوست خواهید داشت. این غذا با ترکیب سبزیجات و کشک، به همراه آب درست می شوند. البته قدیمی تر ها اعتقاد داشتند که کشک آن را حتما باید به صورت ساییده شده در آن به کار برد ولی استفاده از انواع کشک در آن اختیاری است. روش های مختلفی هم برای تهیه این غذای نونی برای شام وجود دارد. در لینک زیر همه فوت و فن ها و روش های تهیه کال جوش را بیاموزید. کشک بادمجان هم به عنوان یک غذای نونی برای شام، بسیار پرطرفدار است. این غذا برای گیاهخواران هم یک گزینه عالی به حساب می آید. کشک، بادمجان، پیاز و نعنا خشک مواد اصلی این غذای محبوب هستند که البته با گردوی خرد شده هم می توانید طعم آن را دلپذیرتر کنید. برای درست کردن یک کشک بادمجان حرفه ای، به رغم ظاهر ساده ای که دارد، باید نکات زیادی را رعایت کنید که در نهایت غذایی خوشمزه از آب در بیاید. کوفته عدس یکی از خوشمزه ترین غذاهای ترکیه ای است و همان طور که معلوم است، در آن عدس نقش اول را بازی می کند. از مواد مختلف دیگری مثل سیر، تخم کتان، موسیر و سبزی های معطری مثل ریحان و پونه کوهی و جعفری هم در آن استفاده می شود. همچنین در این غذا می توانید انواع ادویه ها را مثل نمک، فلفل پاپریکا، آویشن، زیره و . به کار ببرید. در ضمن برای کسانی که به خوردن غذاهای گیاهی علاقه دارند و از رژیم لاغری پیروی می کنند، کوفته عدس یکی از بهترین غذاهای نونی برای شام است. هر چند آش ها را معمولا به عنوان پیش غذا می شناسیم ولی می توانند یک غذای سالم و سبک برای شام هم حساب شوند. لیست آش ها و سوپ های ایرانی بسیار بلند بالا است ولی از میان آن ها آش دوغ، یکی از محبوب ترین هاست. این آش به شمال غرب کشور تعلق دارد و دوغ هم ماده اصلی آن است. البته باید هنگام درست کردن، حواستان به نکاتی باشد که باید برای جلوگیری از بریده شدن دوغ انجام دهید. ما فوت را و فن های لازم برای نبریدن دوغ را هم در لینک زیر به شما گفته ایم. کتلت مرغ یا کباب شامی مرغ یکی از خوشمزه‌ترین و ساده‌ترین غذاهای نونی سریع ایرانی است که با مرغ خام و پخته هر دو قابل تهیه است. یک غذای نونی سریع و آسان و خوشمزه که هم برای شام مهمانی و هم برای ناهار و شام روزانه یک گزینه عالی و مقوی است. اگر اهل شام خوردن هستید یا برای مهمانی می خواهید یک غذای نونی و در عین حال مجلسی درست کنید چه چیزی بهتر از کباب کوبیده؟ در این صورت می توانید کباب کوبیده را بدون نان و با برنج سرو کنید. بادمجان شکم پر یا شکم پاره یا به قول ترک‌ها "قارنی یارخ" از جمله لذیذترین خوراک‌هایی است که می‌توانید با بادمجان درست کنید. ترک‌ها مدعی‌اند که قارنی یارخ را برای اولین بار آن‌ها درست کرده‌اند و مناطق دیگر به خصوص استان‌های شمالی از روی دست آن‌ها به دستور پخت این غذا رسیده‌اند. البته بادمجان شکم پر شمالی‌ها در جزییات با قارنی یارخ فرق دارد. به هر حال بادمجان شکم پر یا شکم پاره یا قارنی یارخ نخستین بار دستپخت هر قومی که بوده از انواع غذای نونی خوشمزه برای شام و ناهار است.
برجهای دوقلوی صفا، یکی از زیباترین آثار باستانی نجف آباد اصفهان می باشد. برج‌های دوقلوی صفا، کبوتر خانه‌ای دوقلو با پلانی مستطیل شکل است که از برج‌های نادر و منحصر به فرد به شمار می‌رود. بافت تاریخی صفا که شامل برجهای کبوتر دوقلو، حمام، مسجد و خانه های تاریخی آن است در تاریخ / / به شماره در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در محله باور نجف آباد (نبش خیابان شریعتی فعلی) ابتدای کوچه صفا، دو برج قلعه برج های دوقلوی آقا غلامعلی (صفا) نجف آباد گوش در کنار یکدیگر در دو خانه متروکه، در کنار مسجد و حمام قدیمی صفا قرار دارد، این دو سر قدیمی باشکوه از فاصله زیادی به چشم می خورند، در ضلع غربی و نزدیک این برج ها دیوانخانه فتحعلی خان یاور، کد خدای نجف آباد قرار داشته است. برجهای کبوتر از دسته ساختمان‌های گلی و بلند است که برای اسکان و نگهداری کبوترها، در باغ‌ها و مزرعه‌ها بنا می‌شده است. البته در این میان، برج‌های صفا از لحاظ معماری دارای ظاهری بسیار متمایز است. این برج‌ها دارای پلان‌های مستطیل شکل هستند و در منزل متروکه‌ای واقع شده‌اند که معماری کاملا متشابهی دارند. برج هایی بی نظیر با معماری خاص و قدمتی، که بنابر برآورد میراث فرهنگی ساخت آنها به دوران آنها به دوران صفویه باز می گرددد، عموما برج ها در ایران، استوانه ای و در آسیای میانه، مخروطی شکل هستند ولی معماری این دو با همه برجها متفاوت بوده و چهار گوش ساخته شده اند. با توجه به معماری بی نظیر این برج ها بدرستی نمی توان گفت که از کجا الگو گرفته شده است. تنها می توان گفت شبیه برج های رومیان قدیمند، که شاید الگو گرفته از آنجا باشند و یا اینکه شیوه جدید و تحولی در معماری بوده است. این دو قلعه برج های دوقلوی آقا غلامعلی (صفا) با خشت خام ساخته شده و داخل آنها لانه کبوتر تعبیه گردیده است و از بیرون کاه گل اندود شده اند. در قسمت فوقانی هر برج دو کله برج آجری مشبک زیبا به منظور عبور و مرور کبوتران و تخلیه هوای برج طراحی گردیده است. برج ها چهار گوش و علی الظاهر شبیه به یکدیگرند، اما یکی از آنها از پایین تا بالا برج کبوتری است ولی در قسمت تحتانی برج دوم، اتاق مسکونی ساخته شده است و فقط قسمت فوقانی آن برج کبوتر خانه می باشد. در قسمت شرق بنا خانه ای با دیرینگی دوران صفویه ساخته شده و دست بی مهری و تخریب از آن بی نصیب نبوده است. این خانه از معدود خانه های باقیمانده با پنجره های ارسی شهر نجف آباد است. در سال به صورت رسمی تملک بنای تاریخی برج‌های دوقلوی صفا به شهرداری نجف‌آباد واگذار شده است. برج‌های دوقلوی صفا در نجف‌آباد، خیابان شریعتی، ابتدای خیابان صفا واقع شده است.
ترمه، پارچه سنتی ایرانی بسیار پارچه زیبا و خوش نقش است که از دوران صفوی در ایران بافته شده است. در خصوص مبدا و بوجود آمدن آن استدلال‌هایی میان محققان وجود دارد. بعضی از آنها معتقدند که ترمه در کشمیر ساخته شده و سپس توسط اتفاقاتی به ایران آورده شده است. نظر دسته‌ای از محققان بر آن است که ایرانیان نوآوران بافندگی ترمه بوده اند و مواد ساخت و تولید این پارچه نیز مانند سایر صنایع دستی در سایر نقاط جهان گسترش یافته است. کشمیر منطقه تاریخی بین هند و پاکستان است. اما واقعیت این است که ترمه ایرانی با ترمه‌های ساخته شده در کشمیر اصلا قابل مقایسه نیست و ترمه‌های ایرانی مانند دیگر آثار صنایع دستی بسیار با کیفیت‌تر بوده و در آن‌ها از رنگ‌ها و نقش‌های بسیار زیباتری استفاده شده است. تنها دلیلی که کشمیر را مشهور ساخته است، این است که آن‌ها برای تولید ترمه از نوعی رشته استفاده می‌کنند که توسط پشم بز وحشی به دست می‌آید. علاوه بر محل اصلی تولید این پشم‌ها در کشمیر، کوه‌های هیمالیا در شمال هند نیز تولید کننده این نوع پشم می‌باشند. به همین ترتیب، کشمیر به دلیل دسترسی به این نوع پشم، ترمه بیشتری به بازار هنر جهان عرضه می‌کرد، در حالی که ایران مجبور بود از پشم گوسفند استفاده کند. در گذشته، اولین گام در بافندگی ترمه، آماده سازی مواد خام بود. بنابراین در تهیه پشم، شستشو و خشک کردن دو گام بسیار مهم بود که در صورت عدم مراقبت ممکن بود پشم مرغوب از بین برود. بافندگی ترمه به پشم مرغوب و خوب نیازمند است به عبارتی می‌توان گفت پشمی مرغوب است که دارای الیاف بلند باشد. معمولا طرح‌های ترمه ایرانی نتیجه همکاری بین دو نفر اصلی یا متخصص و یک کارگر است. بافت ترمه کاری بسیار دقیق، حساس و وقت گیر بود که یک بافنده حرفه‌ای و خوب به طور معمول می‌تواند تا سانتی متر ترمه در هر روز تولید کند. رنگ‌های پس زمینه‌ای که در ترمه استفاده می‌شوند، اغلب قرمز، سبز، نارنجی و سیاه است. ترمه به عنوان یک پارچه با ارزش دارای کاربردهای بسیاری است. از این رو در اندازه و ابعاد مختلف و اشکال بسیاری مانند یا سانتی متر برای پارچه‌های رومیزی دیگر کاربردها بافته شده و به جهانیان و به خصوص ایرانی‌های سراسر جهان عرضه می‌کند. در ادامه به برخی از مدل‌های این هنر بسیار زیبا می‌پردازیم. . الگوی این نوع از پارچه شبیه لانه زنبور می‌باشد و بیشتر برای سفره استفاده می‌شود. . این نوع پارچه ترمه، خود دارای دو نوع می‌باشد که به دسته‌های باریک و وسیع تقسیم می‌شوند. . الگوی اتابکی که یکی از اصطلاحات کشمیر بود، برای پارچه‌های گران‌بها استفاده می‌شد زیرا این پارچه دارای بافتی خوب و ارزشمند می‌باشد و معمولا، اشراف و اشراف‌زادگان، آن را به عنوان یک پارچه پر هزینه و زیبا برای تزیین و یا حتی در کارهای روزمره خود مورد استفاده قرار می‌دادند. . الگوی زمردی که در آن رنگ سبز بیشتر از دیگر انواع پارچه‌ها استفاده می‌شود. . الگوی کشمیر (قیشر) که در آن شکل شاخ گوزن برای طراحی در آن مورد استفاده قرار می‌گرفت و زیبایی بسیار خاصی به آن نوع از پارچه‌ها می‌بخشید. زمانی که به قصد خرید ترمه یا هر کدام از صنایع دستی ایرانی به بازار می‌روید، باید حواستان باشد که برای چه چیز هزینه می‌کنید. به طور معمول ترمه یک قطعه گران قیمت است و برای خرید آن باید موارد زیر را حتما در نظر داشته باشید: . قطعات و پارچه‌هایی که دارای پوششی شلوغ‌تر می‌باشند بسیار با کیفیت‌تر و گران قیمت‌تر از پارچه‌هایی هستند که خلوت هستند و خیلی بر روی آن‌ها کار نشده است. . به طور معمول پارچه‌هایی که طرح تمیزتری دارند خیلی گران قیمت‌تر از دیگر محصولات هستند. از طرفی می‌توان گفت که یکی از عوامل مهم در کیفیت این پارچه‌ها تعداد رنگ‌هایی است که در آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و هرچه تعداد رنگ مورد استفاده در این هنر بیشتر باشد قیمت و کیفیت آن نیز به همان نسبت بالا می‌رود. ساخت ترمه‌هایی که در آن‌ها از الیاف طلا یا نقره استفاد شده به طرز عجیبی دارای قیمت بیشتری هستند. توجه منحصر به فرد و توجه طراح به جزییات یکی از عوامل مهم در قیمت این قطعه از صنایع دستی محسوب می‌شود. ترمه پارچه‌ای بسیار بادوام است که در آن از رنگ‌های ثابت استفاده می‌شود تا بتوان آن را به راحتی شسته و خشک کرد. امروزه ترمه بیشتر برای سفره تولید و به دست مشتری می‌رسد و همچنین می‌توان گفت که برای پوشش و تزیینات خانگی استفاده می‌شود. برخی از این رومیزی‌ها معمولا با گلدوزی‌های فارسی دقیق و ریز به نام سرمه دوزی تزیین شده اند. آخرین و مهم‌ترین عامل در کیفیت و قیمت این پارچه‌ها استفاده از هنر گلدوزی در آن‌ها می‌باشد. به طوری که امروزه ترمه فارسی بیشتر با استفاده از تکنیک‌هایی که "سرمه دوزی" بافته می‌شود و به طور جدی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سرمه دوزی هنری کاملا اصیل و پر کاربرد است و در ایران باستان مورد استفاده قرار گرفته و از یک نسل به نسل‌های بعد تدریس شده است. سرمه دوزی هنر سوزن دوزی برجسته است که در ایران باستان از آن استفاده می‌شده است. این تکنیک بسیار پر کاربرد که در نهایت به ساخت و تولید پارچه‌ای گران قیمت منجر می‌شود، تا به حال در قطعات گران‌قیمت پارچه و لباس استفاده شده است. هنرمند از یک سوزن رشته‌ای استفاده می‌کند و آن را از طریق قطعات کوچک ظریف از لوله گلدوزی طلایی (سرمه) عبور می‌دهد و آن را بر روی پارچه تزیین می‌کند. طراح معمولا از مروارید و مهره‌های تزیینی نیز استفاده می‌کند تا طراحی بسیار فریبنده‌تر و برجسته‌تر به نظر آید. این هنر در اصل یکی از زیباترین و مهم‌ترین هنرهایی است که ایرانیان در طول تاریخ آن را تولید و پس از آن با گذشت زمان به آن بها و ارزش دادند. ترمه نوعی پارچه دست ساز ایرانی است که عمدتا در استان یزد تولید می‌شود. این پارچه بافته شده از الیاف بسیار ظریف ساخته شده که یک صنایع دستی بسیار نفیس ایرانی به شمار می‌آید. نقش‌های طراحی شده بر روی این آثار معمولا به نام‌های بته جغه و گل‌های شهبازی در رنگ‌های مختلف دیده می‌شوند. ترمه با طرح‌های مختلف در نقاط مختلف ایران بافته شده است و ترمه یزد معروف‌ترین آن‌ها در این هنر زیبا است. پارچه‌های بافته شده در یزد از پشم و ابریشم با کیفیت بالا ساخته شده اند و کیفیتی غیر قابل وصف در مقابل سایر محصولات در جهان دارند. این آثار با رنگ‌های گیاهی و مصنوعی رنگ می‌شوند و در ساخت آن‌ها اغلب از رنگ‌های قرمز، سبز، نارنجی و سیاه استفاده می‌شود. هنر ترمه بافی از دوران صفوی در ایران شکوفا شده است، اما اکنون مانند هزاران هنر دستی دیگر در ایران منسوخ شده و از یادها رفته است به طوری که تنها کارگاه‌های آموزشی این هنر در یزد، کاشان، کرمان و تهران وجود دارند. شستن ترمه با آب محصول را صدمه می‌بخشد و از سوی دیگر دمای بالای آب و مواد شیمیایی موجود در مواد شوینده نیز می‌تواند برای آن مضر باشد. در گذشته، مردم ترمه را با دست می بافتند و برای مصارف گوناگون از آن استفاده می کردند. بعدها ماشین هایی برای بافت آن ساخته شد. امروزه بافتن ترمه به صورت دست کمی منسوخ شده است زیرا صرفه ی اقتصادی برای بافنده و خریدار ندارد. از این رو، این پارچه ی زیبا و محصولاتی که با آن ساخته و دوخته می شوند توسط ماشین های بافندگی آماده می شوند. این پارچه ی زیبا در سراسر ایران و دنیا، طرفداران خاص خودش را دارد. بنابراین یکی از بهترین هدایا و سوغاتی ها به حساب می آید. از آنجایی که گذشتگان ما از این نوع پارچه استفاده های بیشتر و متنوع تری داشتند، تولید این پارچه ی ارزشمند، بسیار بیشتر از امروز بود و افراد می توانستند آن را راحت تر تهیه کنند. تا چندین سال پیش، این هنر ایرانی و با شکوه، به دست فراموشی سپرده شده بود، اما امروزه دوباره شاهد علاقه مند شدن مردم به این هنر زیبای ایرانی هستیم. این روزها بافت ترمه چه به صورت دستی و چه به صورت ماشینی یک صنعت به حساب می آید. صنعت نساجی و صنعت ترمه دوزی از کلماتی است که قطعا به گوش همگان رسیده است. این صنعت در شاخه های هنری و جزو صنایع دستی قرار دارد. حال چگونه و از کجا می شود این پارچه و دیگر محصولات آن را خریداری کرد؟ فروشگاه های ترمه و محصولات وابسته به آن کمی سخت پیدا می شود، حتی در برخی از استان های ایران، یافتن آن امری دست نیافتنی محسوب می شود. بسیاری از هموطنان علاقه مند به این هنر، برای خریدن ترمه و محصولات دیگر آن مانند رومیزی چهل تکه، رومیزی مربع، شاه نشین ترمه، لحاف کرسی ترمه و سجاده دیگر محصولات، مجبور بودند به شهرهای دیگر سفر کنند و این کار همراه با صرف زیاد انرژی، زمان و هزینه بود. اما امروزه با به وجود آمدن فروشگاه های اینترنتی، پیدا کردن و خریدن این پارچه ی نفیس آسان تر شده است. امروز می توان انواع محصولاتی را که با این پارچه ساخته شده اند اعم از رومیزی چهل تکه، رومیزی مربع، شاه نشین, و لحاف کرسی را در مدت زمان کوتاهی از طریق فروشگاه اینترنتی پیدا کرد. می توان طرح، جنس، اندازه و بسیاری از ویژگی های مورد نظر خود را در فروشگاه اینترنتی یافت و با صرف زمانی بسیار اندک، این پارچه ی زیبا را خریداری کرد. ترمه و دیگر محصولات آن بهترین هدیه و سوغاتی برای دوست داران این هنر ایرانی می باشد.
هنر ابریشم دوزی ارومیه و کردستان همانند دیگر استانهای ایران همیشه طرفداران زیادی داشته است. آنها که در این کار خبره هستند، با خلق آثار هنری لذتی از کار خود می برند و سعی دارند این هنر را به علاقمندان این رشته آموزش دهند تا همچنان این هنر پا برجا بماند. در آذربایجان غربی که مهد آزادی خواهی است و به لحاظ فرهنگ و هنر در آسمان ایران می درخشد نیزابریشم دوزی یکی از هنرهایی است که طرفدار زیاد دارد. هر چند این ناحیه از نظر جغرافیایی و سیاسی به دو قسمت آذربایجان شرقی و غربی تقسیم شده است، اما بد نیست بدانید که این سرزمین به نام‌های آذرپادگان یا آذرپایگان به "آترپاتنه، و در سریانی آذربایگان نامیده‌می‌شده است و از آنجا که در مسیر جاده‌ی ابریشم قرار داشته و پل ارتباطی شرق و غرب بوده است، مردم آن خطه از فرهنگ غنی و کهنی برخوردارند و هنر سوزن‌دوزی آنها، همچنان که در ابریشم‌دوزی ممقان تبریز نیز به آن اشاره شد، تاریخی کهن دارد. ارومیه که مرکز استان آذربایجان شرقی است به لحاظ موقعیت جغرافیایی و طبیعی استان، به ویژه ارتفاعات بلند، منابع آبی و پوشش گیاهی غنی دارد و از جمله‌ی حیواناتی که زیستگاه بسیار خوبی در آنجا دارد قوچ، گوزن، میش، آهو و انواع پرندگان را‌می‌توان نام برد. به طبع با وجود تنوع گیاهی و حیوانی در این منطقه و ت ثیر طبیعت بر نگرش مردمش، دست‌دوزی‌های آنها همگی با رنگ‌های شاد و نقوش گوناگون گیاهی، برگ‌ها، گل‌ها، سرخس‌ها و نقوش حیوانی همراه است. سابقه‌ی تاریخی این منطقه به هزار سال قبل از میلاد مسیح‌می‌رسد، طبق کاوش‌هایی که در تپه‌ی حسنلو انجام شده، اشیای به دست آمده و حکاکی‌های موجود در جام بزرگ طلایی حسنلو، مبی ن وجود هنر در بین مردم این سرزمین است. عشایر سخت‌کوش این منطقه با تنوع طایفگی، هر کدام جهت تزیین پوشاک خود شاخصه‌های متفاوت از یکدیگر در نظر گرفته‌اند بنابراین سوزن‌دوزی و به روایتی ابریشم‌دوزی‌های این منطقه بسیار زیبا، متنوع و گوناگون است که فقط به یک نمونه‌ی آن اشاره‌می‌شود. در این منطقه همچنان که اشاره شد بیشتر نقوش گیاهی است: این نقش به کرات تکرار‌می‌شود و‌می‌تواند یک سطح بزرگ را پ ر کند. دوخت برگ‌ها بسیار ساده است و برگ‌های بزرگ به صورت برگ دو طرفه یا تیغ ماهی و سرخسی و برگ‌های ریز به صورت ساتن‌دوزی با ظریف‌دوزی و زنجیره باز دوخته‌می‌شود. به وسیله‌ی دندان موشی مدور این نقش دوخته و انوار آن با زنجیره‌ی تک قلاب نشان داده‌می‌شود. برای دوخت این نقش همیشه از نخ زرد پررنگ استفاده‌می‌شود. دوخت گل‌ها معمولا به صورت گل چهار پر و بیانگر چهار عنصر طبیعت است و حلقه‌ای که آن را در برگرفته، نماد زمین و هستی است. گل‌های چهارپر همیشه با دو رنگ متضاد با همان فلسفه که هستی از دو عنصر متضاد شکل گرفته است، دوخته‌می‌شود. خطوط منحنی و متصل به هم، بیانگر تسلسل زندگی و دوام آن است. این نگرش که زندگی هرگز پایان ندارد و انسان چه باشد چه نباشد، حیات و چرخه‌ی آن ادامه دارد، دیدگاهی فلسفی است که به وسیله‌ی خطوط منحنی زیبا نشان داده‌می‌شود. تکنیک دوختی که جهت دوخت این خطوط در نظر گرفته‌می‌شود، زنجیره‌ی باز است و همین ویژگی، دوخت‌های ارومیه را از سایر نقاط متمایز‌می‌کند سپس شاخ قوچ که شهامت و استواری مردان و زنان این منطقه را روایت می کند نقش مقد سی که جنبه طلسم گونه دارد و دوخت آن به روی اثر سوزن‌دوزی (جلیقه و کلاه و. فرد پوشنده را از شر شیطان نگه‌می‌دارد. لازم به ذکر است علاوه بر ابریشم‌دوزی در این منطقه گلابتون‌دوزی، پولک‌دوزی، شبکه‌دوزی، برودری‌دوزی، تایلمه‌دوزی و قیطان‌دوزی نیز بسیار رایج است. در ابریشم‌دوزی‌های ارومیه معمولا از پارچه‌های نخی و ساده با رنگ‌های سبز سیر، زرشکی و مشکی استفاده‌می‌شود و همیشه بخشی از زمینه‌ی پارچه قابل رویت است. پارچه‌های آستری، دبیت مشکی است که به وسیله‌ی پس‌دوزی به رویه متصل‌می‌شود. طرح اندازی ابریشم‌دوزی‌های ارومیه بسیار ساده است زیرا کافی است شما قبل از انجام دوخت، فقط خطوط اصلی طرح را روی پارچه مشخص کنید. از آنجا که دوخت برگ‌ها و گل‌ها همیشه به صورت ذهنی انجام‌می‌شود، با قسمت‌بندی‌هایی (به صورت فرضی) شما هنرآموز عزیز‌می‌توانید همان شیوه‌ی سنتی نقش اندازی را به کار گیرید در غیر این صورت چنانچه ذکر شد، فقط به ترسیم خطوط اصلی روی پارچه اکتفا کنید. مسل ما‌می‌توانید جهت این کار پس از طراحی اولیه به روی کاغذ با توجه به اینکه پارچه شما تیره است، از کاربن رنگ روشن جهت طرح اندازی استفاده کنید. کردستان منطقه‌ای وسیع با طایفه‌های گوناگون ک رد، با مردمانی غیور، شجاع، سخت کوش و میهن دوست در غرب کشور قرار گرفته است، کردها به لحاظ زندگی در مناطق کوهستانی و سخت از دوخت‌هایی استفاده‌می‌کنند که نمادی از محیط جغرافیایی زیستگاهشان است. این مردم سلحشور و بی‌باک جهت تزیین کلاه‌های ابریشم‌دوزی شده‌ی مردانشان از طرح‌های خاصی استفاده‌می‌کنند که در هیچ نقطه از کشور، چنین طرح‌هایی که زیبایی و ویژگی خاصی دارد، رایج نیست. تمام زمینه‌ی پارچه از دوخت با رنگ‌های بسیار شاد و زنده پر‌می‌شود. بارزترین نقشی که در تمام کلاه‌ها وجود دارد، نقش شاخ قوچ است زیرا این نقش، سمبل شجاعت، استقامت و پایمردی زنان و مردان کرد است که همچون قوچی تیزرو از راه‌های صعب العبور می گذرند و از سختی‌های روزگار، بی‌هیچ تشویشی عبور‌می‌کنند و با کوشش و تلاش فراوان، دشواری‌ها را از پیش روی برمی‌دارند. یکی دیگر از نقوش استثنایی در ابریشم‌دوزی کردستان، نقش شعاع خورشید، نماد انوار طلایی خورشید است که به زندگی روشنایی، گرمی و هستی‌می‌بخشد. جالب توجه اینکه این نقش در ورای دایره‌ی هستی که درون آن رویش و جوانه‌های زندگی وجود دارد، قرار گرفته و بر همه چیز احاطه دارد. در مرکز همیشه از دو رنگ متضاد مانند زرد و بنفش، سفید و مشکی، آبی و نارنجی استفاده‌می‌شود با این فلسفه که هستی از دو عنصر متضاد شکل‌می‌گیرد زیگزاگ‌های رنگی با رنگ‌های شاد و زیبا، نماد کوه‌های سر به فلک کشیده‌ی مناطق کوهستانی غرب کشور است، این دوخت‌ها در گذشته به روی کلاه مردان استفاده‌می‌شد، اما نگارنده با توجه به کاربردی کردن انواع ابریشم‌دوزی‌ها، کاربردهای متفاوتی از قبیل رومیزی در ابعاد متنوع، تابلوهای زیبا و کیف‌های تزیینی را طراحی کرده است. علاقه‌مندان نیز‌می‌توانند ظرف مدت زمان کوتاهی با دوخت‌های بسیار ساده و ظریف، هر آنچه‌می‌خواهند برای خود داشته باشند. مشخص است که ما هرگز نمونه‌هایی از قرون گذشته در دست نداریم که بتوانیم حدودا قدمت دوخت و شروع یک نوع ابریشم‌دوزی را تخمین بزنیم اما با توجه به نقوشی که در تزیینات وجود دارد با یک حدس قریب به یقین‌می‌توانیم به این مطلب برسیم که هر نوع نقشی با توجه به تغییر و تحولات تاریخی بسیار در کنار نقوش دیگر نشسته است. شاید در ابتدا واقعا کلاه مردان ک رد به این شکل نبوده است بلکه در طی دوره‌های پی در پی، عناصری از نقوش دیگر به آن اضافه شده است. وجود گل چهارپر در مرکز کلاه، نقشی کهن است که در بسیاری از نقاشی‌های غارنشینان مشاهده شده است، بنابراین قدمت حدودی این نقوش به روزگاران بسیار دور باز‌می‌گردد به زمانی که دستیابی به ابریشم هنوز ممکن نبوده است. رشد و اهمیت هنر سوزن‌دوزی، هنرمندان قرون گذشته را وا داشته آنچه را که برایشان مقد س بوده به روی پارچه بدوزند و نیز آنچه به نظرشان جنبه‌ی طلسم گونه داشته و فرد پوشنده را از بلایای گوناگون محفوظ‌می‌داشته به عنوان یک نقش ارزشمند و قابل توجه به روی کلاه، کیسه، کمربند و. بدوزند که تمامی آنها نش ت گرفته از اعتقادات و تمایلات باطنی دوزنده و طایفه‌اش بوده است. بد نیست بدانید که برخی نقوش در ابریشم‌دوزی کردستان به آیین میتراییسم و برخی حتی به قبل از آن باز‌می‌گردد، زنان هنرمند در هر دوره با عشق و علاقه به مقدساتشان‌می‌خواستند مردان و فرزندانشان را از شر بلایای گوناگون نگه دارند و اعتقادی که هنوز کهنه نشده است، هر چند که کلاه‌ها غیر قابل استفاده شده و تولید نمی‌شود، اما شیوه‌های دیگر متوسل شدن زنان به مقدسات و دوختن شکل‌های طلسم گونه، در برخی از مناطق هنوز به قدرت خود باقی است، بنابراین با توجه به عناصر موجود در سوزن‌دوزی‌های کردستان، می‌توان قدمت حدودی این تزیینات زیبا را قرن‌ها قبل از زمان فعلی دانست. همان‌طور که‌می‌دانید کلاه، نگه‌دارنده‌ی سر بوده و از آنجا که‌می‌توانسته مشخص کننده‌ی قومیت افراد نیز باشد، سعی‌می‌شده به زیباترین شکل، تزیین و دوخته شود. معمولا برای دوخت یک کلاه به شیوه‌های متنوع لایی چسبانده می شده که متداول‌ترین آن، چند لایه پارچه‌ی نازک بوده که زیر پارچه‌ی رویه گذاشته‌می‌شده و ضخامت پارچه، کلاه را بالا‌می‌برده و در عین حال باعث‌می‌شده کلاه، ایستایی خوبی داشته باشد، امروزه شاید این کلاه‌ها دوخته نشود اما‌می‌توانیم از نقوش موجود جهت دوخت تابلوهای زیبا، رومیزی، زیرلیوانی، کیف دستی و تزیینات لباس استفاده کنیم. از آنجا که معمولا در ابریشم‌دوزی کردستان از پارچه‌های مشکی، سرمه‌ای و زرشکی پررنگ استفاده‌می‌شود، می‌توانید جهت طرح اندازی از کاربن سفید یا زرد استفاده کنید، ممکن است در هنگام دوخت، خطوط طرح، پاک و یا کم رنگ شود. بهتر است قبل از اقدام به دوخت با مداد رنگی با لاک غلط‌گیر، خطوط طرح را پر رنگ‌تر کنید، این عمل باعث ثبات خطوط طرح خواهد شد. پس از طرح اندازی باید حداقل پنج یا شش رنگ نخ ابریشم داشته باشید. مراحل دوخت در ابریشم‌دوزی کردستان بدین شرح است: . در ابتدا دوخت گل چهارپر را در مرکز کار با دو رنگ متضاد به صورت ساتن‌دوزی بدوزید. . سپس دوخت برگ‌های جوانه را به صورت ساتن یا ظریف‌دوزی انجام دهید. . در این مرحله یک تا دو ردیف ساقه‌دوزی ظریف به صورت حلقه بدوزید (در صورتی که این حلقه دو ردیفه است، حدفاصل این دو دایره / سانتی‌متر باشد) . . در مرحله‌ی چهارم متن‌دوزی با زیگزاگ در سه تا چهار ردیف به شرح ذیل انجام‌می‌شود: ردیف اول، زیگزاگ ساده ردیف دوم، زیگزاگ دوبل ردیف سوم، زیگزاگ ساده. در صورتی که ردیف چهارم دوخته‌می‌شود، باز آن را به صورت دوبل بدوزید، در صورتی که خواسته باشید سطح را بزرگ‌تر کنید، می‌توانید پس از چهار ردیف زیگزاگ، دو حلقه بدوزید، سپس سه یا چهار ردیف دیگر زیگزاگ را تکرار کنید تا شعاع دایره‌ی وسط بزرگ‌تر شود. . دوخت شعاع خورشید: زیباترین قسمت ابریشم‌دوزی کردستان است که معمولا با نخی به رنگ زرد یا سفید دوخته‌می‌شود. این نقش و تکنیک دوختی در هیچ نقطه‌ی کشور مشاهده نمی‌شود و یکی از انحصاری‌ترین دوخت‌های ابریشم‌دوزی کردستان است. شیوه‌ی دوخت آن به این صورت است که ابتدا سوزن را از زاویه‌ی نقشه (ر س مثلث) بیرون آورید، و در پایین یعنی قاعده‌ی مثلثبه صورت زیگزاگ در هم بدوزید. . دوخت نقش شاخ قوچ: در این دوخت ابتدا دور طرح را با یک رنگ روشن ساقه‌دوزی ظریف کنید، سپس داخل آن را با ساقه‌دوزی پهن یک دور دیگر بدوزید و قسمت داخل نقش را یک ردیف شلال ساده بزنید تا سطح خالی نقشه کمتر دیده شود. . دوخت جارو: بین دو شاخ قوچ چهار تا پنج شلال عمودی زده، سپس از بالا و پایین شلال‌ها، شلال‌های مورب بزنید. شکل ایجاد شده شبیه جاروی دو طرفه‌می‌شود به همین خاطر به آن اصطلاحا دوخت جارو‌می‌گویند. . روی دسته‌ی جارو چند زیگزاگ فشرده با رنگ متضاد بزنید. . گوشه‌های سطح کار با زیگزاگ فشرده سه تا چهار ردیف دوخته شود. رنگ‌ها را‌می‌توان به صورت متضاد کنار یکدیگر نشاند یا اینکه از یک طیف رنگی قرار دارد. . در گوشه‌های مربع بزرگ، مجددا دوخت شعاع خورشید تکرار شود. . کادر را با یک ردیف زیگزاگ دوبل ببندید. . آخرین مرحله لبه را به اندازه‌ی یک سانتی‌متر به پشت برگردانید و لبه‌ی باقی مانده را با دندان موشی پر با نخ ابریشم مشکی بدوزید. برای دوخت جلیقه، کوسن، رومیزی، زیرلیوانی و هر آنچه مایل به تزیین آن با روش ابریشم‌دوزی کردستان هستید، می‌توانید ابتدا الگوی مورد نظر را بکشید، سپس با نقوش و تکنیک‌های درختی خاص ابریشم‌دوزی کردستان، سطح آن را تزیین کنید. در اینجا طرح‌هایی جهت تزیین رومیزی و جلیقه طراحی شده تا هنرآموزان عزیز بتوانند با سلیقه و ابتکار خود به تهیه و دوخت آن اقدام کنند. منبع: هنریاب
به گزارش میراث‌آریا به نقل از روابط عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی سیدجواد موسوی امروز چهارشنبه ششم مردادماه در جلسه با رییس سازمان جهادکشاورزی خراسان رضوی با بیان این مطلب افزود: "این استان از تنوع آب و هوایی و اقلیمی برخوردار است و در بخش‌هایی از استان کویر، بخش‌هایی کوهستان و در برخی مناطق هم جنگل وجود دارد. "مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی ادامه داد: "هر کدام از این مناطق استان نیز با توجه به ویژگی‌های آب و هوایی و اقلیمی، کشاورزی خاص خود را دارد که بهره‌مندی روستاییان از گردشگری کشاورزی می‌تواند موجب رشد اقتصادی آن‌ها شود. "موسوی تصریح کرد: "ورود گردشگران به روستاها رونق کسب و کار روستاییان را در پی دارد و علاوه بر این به ماندگاری مردم در روستا و جلوگیری از مهارت به شهرها نیز کمک می کند. "مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی با اعلام آمادگی برای توسعه روستاها مبتنی بر گردشگری کشاورزی اظهار کرد: "باید زنجیره‌ای از تولید، فروش و مصرف محصولات روستاییان استان در تاسیسات گردشگری استان ایجاد شود و شرایطی فراهم شود که هتل‌ها و دیگر مراکز اقامتی استان از محصولات کشاورزی خراسان رضوی مصرف کنند و هم به فروش برسانند. "موسوی تاکید کرد: "در تعامل با جهاد کشاورزی باید فرصت‌های گردشگری کشاورزی و بهره‌مندی از محصولات کشاورزی استان شناسایی شود و در قالب طرحی به صورت آزمایشی اجرا شود و پس از بررسی دقیق جوانب به صورت گسترده در استان اجرایی شود. "مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: "محصولات کشاورزی زیادی از جمله زعفران کشمش، آلو و . استان خراسان رضوی دارد که بهترین محصولات کشور و جهان در این استان تولید می‌شود. "او افزود: "جوامع‌حرفه‌ای تاسیسات گردشگری استان می‌توانند از محصولات کشاورزی استان استفاده کنند. "موسوی با اشاره به دیگر ظرفیت‌های روستاها یادآور شد: "اشتیاق روستاییان به زیارت امام رضا (ع) از فرصت‌های بی‌نظیری است که باید در قالب طرح زیارت مبداء تا مبداء با همکاری مراکز و تاسیسات گردشگری و نهادهای متولی اجرا شود. "مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی با اشاره به برنامه‌های اجرا شده در مناطق روستایی اظهار کرد: "تاکنون حدود اقامتگاه بوم‌گردی در راستای توسعه گردشگری روستایی در روستاهای استان راه‌اندازی شده است. "هم‌چنین محمدرضا اورانی رییس سازمان جهادکشاورزی خراسان رضوی در این جلسه گفت: "تعداد هزار و روستا در خراسان رضوی در استان داریم که با توجه به ظرفیت‌ها و پتانسیل‌ها برای ایجاد ارزش افزوده در این روستاها از طریق گردشگری کشاورزی آمادگی داریم. "او هم‌چنین برای تشکیل کارگروه مشترک توسعه گردشگری کشاورزی" با حضور دانشگاه منابع طبیعی و دیگر متولیان و ذینفعان اعلام آمادگی کرد. یوسف بیدخوری معاون گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی بر ضرورت تعامل و همکاری متقابل سازمان جهاد کشاورزی و اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان تاکید کرد و گفت: "مجوزهایی که برای مراکز گردشگری کشاورزی صادر می‌شود نیاز به تغییر کاربری خاصی ندارد اما برای پذیرایی از گردشگران به برخی فضاها نیاز است که باید پیش بینی‌های لازم صورت گیرد. "هم‌چنین محمد رکنی مدیر پایگاه میراث‌فرهنگی آسبادهای ایران و رییس موزه بزرگ خراسان در این جلسه گفت: "موزه گندم در آسبادهای نشتیفان خواف در حال راه‌اندازی است. "او ادامه داد: "این موزه با هدف آموزش و معرفی توانمندی‌ها به کودکان و گردشگران راه‌اندازی می‌شود. "رکنی یادآور شد: "دانش قنات تمدن ساز بوده است و هنوز هم به واسطه قنات‌ها تمدن در آن‌ها جاری است، دانش کشاورزی یکی از میراث‌های ناشناخته ماست. "او تصریح کرد: "باید پیوند بین میراث کشاورزی و گردشگری برقرار شده و از این ظرفیت برای رشد و توسعه روستاها استفاده شود. "
محله قدیمی باغمیشه تبریز، یکی دیگر از محله‌های قدیمی و معروف و مشهور در شهر تبریز می باشد که خود از چند کوی تشکیل شده است. قدیمی‌ترین کوی در محله باغمیشه با نام کوی بزرگ شهرت دارد. جالب است بدانید محله قدیمی باغمیشه در سمت شرقی خود به یک رود ختم می‌شود. حضور این رود باعث شده است آب و هوای این محله دلگشا و جان‌فزا باشد. از برکت وجود همین رود این محله سرشار است از درختان میوه. همچنین در مجاورت محله باغمیشه روستایی با نام بیلانکوه نیز به چشم می‌خورد. بنابراین می‌توان گفت که محله باغمیشه محله‌ای مرزی میان شهر تبریز و روستاهای اطراف آن به شمار می‌رود. کوی بزرگ در این محله به واقع از وسعتی بسیار برخوردار است. اما علی‌رغم وسعت بسیار این کوی تنها چند خانوار را در خود جای داده بوده است. جالب توجه اینکه سرتاسر این کوی بزرگ را باغات میوه تشکیل داده بوده‌اند. به این ترتیب می‌توان به راحتی زیبایی و روح‌نوازی این محله را در خاطر مجسم کرد. این کوی علاوه بر اینکه یک منطقه ییلاقی به شمار می‌رود و از این جهت یکی از جاذبه‌های گردشگری تبریز محسوب می‌شود در دل خود پل سنگی را نیز پنهان کرده است. پل سنگی به علت قدمت دیرینه‌اش یک جاذبه جذاب گردشگری به شمار می‌رود. پس از گسترش شهرنشینی، بسیاری از اهالی باغمیشه به مناطق مرکزی شهر تبریز مهاجرت کردند. مهاجرت ساکنین باعث شد باغ‌ها به افراد غیر بومی سپرده شود. بدیهی بود که باغ‌ها توسط مالکان جدید ویران شدند تا جای آن‌ها را ساختمان‌ها و برج‌های بلند بگیرند. تخریب باغهای باغمیشه زمانی شدت گرفت که زمین‌های کشاورزی و باغ‌ها توسط شهرداری تغییر کاربری داده و به سرمایه‌گذاران خارجی سپرده شدند. بخش بزرگی از باغمیشه تخریب شد تا جای آن مراکز خرید و هتل ساخته شود. در بخش دیگر آن هم آپارتمان‌ها رشد کردند. وسعت باغ میشه را می توان به راحتی حدس زد که باغمیشه قاپوسی (درب باغمیشه) در مقابل باشگاه گیو در کوچه حرمخانه جنب "مغازه های عمر"واقع است و تا شهرک جدیدالاحداث باغمیشه را کوی باغمیشه می گفتند. البته تمام قسمت های این کوی را به جز چند خانوار تماما" باغات تشکیل می دادند و هم اکنون تعدادی از این باغات موجود است. پل سنگی نیز جزیی از این کوی بزرگ بوده به طوری که نادر میرزا می نویسد: (پل سنگی کوی است کوچک پر از اشجار و بساتین و سرای های عالی به حساب باغمیشه است) ششگلان را نیز جزیی از کوی باغمیشه محسوب می کردند. (کویی است کوچک، بیشتر مردم آنجا اعیان و بزرگان بود و از برزن های باغمیشه است) مرکز اصلی این محله بازارچه کلانتر و یا بازارچه بیلانکوه (ویلانکوه) است مسجد بزرگ محله نیز بنام مسجد کلانتر خوانده می شود. در قدیم آب رو بیشتر قنات ها از این محله بود. این محله در گذشته بزرگتر از امروز بوده چنان که مجتمع "ربع رشیدیه" در بیلانکوه (یکی از محلات باغمیشه) واقع بوده ولی اکنون هیچ اثری از این بنای تاریخی به جا نمانده است. نادر میرزا در سال ه. ق ویلان کوه (بیلانکوه) را روستایی از باغمیشه معرفی کرده و کلانتر آن محل (باغمیشه) را حاجی میرزا مهدی معروف به "حاجی کلانتر"که مردی وارسته و نیک محضر است و عمه او زن نایب السلطنه عباس میرزا بود ثبت کرده است. ایشان از محلات سه گانه باغمیشه یکی "قله" که در کتب قدیم نام آن "قله اخی سعدالدین" و باغ زاویه شاعر معروف کمال خجندی در محله بیلانکوه را ذکر کرده و سیابان را نیز جزو کوی باغمیشه ذکر کرده است. نکته مهمی که درباره محله باغمیشه تبریز وجود دارد این است که این منطقه بر روی گسل شمال غرب کشور قرار گرفته و برای ساختمان سازی مناسب نیست. شاید درباره زمین لرزه‌های بزرگی که در سال و هجری در تبریز رخ دادند اطلاعاتی داشته باشید. اگر باغمیشه مانند گذشته دارای باغ‌ها و زمینهای کشاورزی بود احتمال بار آمدن خسارت با زمین‌لرزه کمتر می شد. زمین‌لرزه که در سالهای دور تبریز را لرزاند باعث تخریب یکی از آثار تاریخی مهم در باغمیشه شد. این بنای تاریخی با نام ربع رشیدی شناخته می‌شود و مت سفانه بخش زیادی از آن به دلیل زلزله‌های متعدد از بین رفته است. در حال حاضر می‌توان بخش کوچکی از ربع رشیدی را در دامنه‌های کوه در محله باغمیشه مشاهده کرد. ربع رشیدی یک محوطه تاریخی است که حدود سال قدمت دارد. این مکان به نام رشید الدین فضل‌اله همدانی به عنوان یک دانشگاه ساخته شد و مت سفانه در حال حاضر از آن تنها بنای ناچیزی باقی‌مانده است. ربع رشیدی در زمان حکمرانی غازان خان ساخته شد و چهار دانشکده داشت و برای همین ربع رشیدی نام گرفت. این بنا در سال به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت گردید.
محله راسته کوچه تبریز، یکی دیگر از محله‌های قدیمی در شهر تبریزمی باشد. جالب است بدانید محله راسته کوچه لقب محله مساجد مشهور شهر تبریز را به خود اختصاص داده است. همچنین محله راسته کوچه دقیقا در مرکز شهر تبریز قرار گرفته است و از این جهت نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. در گذشته این محله مرکزی در شهر تبریز میدانی به نام دیک‌باشی داشت. این میدان از چهار سمت به چهار کوچه اصلی محله ختم می‌شد. از جمله مساجد مشهور در محله راسته کوچه می‌توان به مسجد جامع طالبیه، مساجد مقبره، صادقیه، شهیدی، قرللی، زنجیرک، هفتادستونی و مسجد مفید آقا اشاره کرد. محله راسته کوچه را عباس میرزا نایب السلطنه (که یکی از بزرگ‌مردان تاریخ ایران زمین به شمار می‌رود) بنا نهاده است. این محله قدیمی دقیقا در کنار بازار واقع شده است. از این جهت نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. به دلیل موقعیت مکانی این محله ساکنانش بیشتر تجار و بازرگانان بوده‌اند. همچنین به دلیل موقعیت مکانی ویژه از این محله در جنگ با روس‌ها به منظور شاهراهی برای حمل و نقل عراده‌های توپ استفاده می‌شده است. شاید هم عباس میرزا به دلیل موقعیت استراتژیک این محله را احداث کرده است. همچنین محله راسته کوچه از چند برزن تشکیل شده است. یکی از برزن‌های محله راسته کوچه با نام انگج شناخته می‌شود. از انگج در رسایل و نامه‌های قدیمی از جمله روضات‌الجنان کربلایی با اسامی انگشت و سرانگشت یاد شده است. اصلی‌ترین مسجد در محله راسته کوچه در میدان مشهور دیک‌باشی واقع شده است و با نام مسجد آیت‌الله انگجی خوانده می‌شود. محله تاریخی سنجران یا سنجاران که امروزه "راسته کوچه" نامیده می‌شود، از محلات بسیار قدیم تبریز است. در کتاب روضه‌اطهار محمدامین حشری تبریزی با تصحیح و حواشی استاد عزیز دولت‌آبادی به اطلاعاتی چند درباره این محله تاریخی برخورد می‌کنیم. جهت معرفی این محله از این اطلاعات بهره‌مند می‌شویم: در کتاب مذکور در مورد وجه تسمیه آن اطلاعی درج نشده است این محله تاریخی از قسمت شرقی با بازار سرپوشیده تاریخی تبریز در ارتباط است و نیز با شوارعی چند با آن در ارتباط است شارع "کوچه" مسجد تاریخی جامع تبریز با تاریخ بنا اوایل اسلام و با تاریخ تجدید بنا یا ق بعد از زلزله تبریز در این کوچه علاوه بر مسجد تاریخی جامع تبریز ساختمان معظم مدرسه طالبیه مدرسه علوم دینی تبریز که آن‌هم از مدارس علمیه قدیم تبریز است این مدرسه در دوره معاصر از اهمیت وافر برخوردار است. محله تاریخی سنجران از طرف شرقی با شارعی با نام شارع دباغان که آن هم به بدنه بازار تاریخی تبریز متصل است و اکنون محل کسب و کار صنف فروشندگان وسایل خانگی می‌باشد در اطراف این شارع بازار جدید مشروطه جهت صنف فروشندگان وسایل خانگی در دو طبقه زیرزمین و هم‌کف که در سال‌های اخیر با مشارکت شرکت توسعه آذربایجان با بارانداز و محل انبار کالا با همین نام احداث شده است و این مجموعه با بدنه بازار تاریخی تبریز در ارتباط است. با بالاتر از این مجموعه شارع وسیع "کوچه بزرگ" با نام شارع زیارتگاه که آن هم در ادامه به بدنه بازار اتصال پیدا می‌کند دیده می‌شود در این شارع بقعه متبرکه و مزارشریف ابوالحسن موسی بن جعفر الجمال مشهود است محمدامین حشری تبریزی بیان کامل در این باره دارد. در این محل در جنب این بقعه متبرکه محل مسجدی با نام مسجد حاجت قرار دارد این محل در حال نوسازی است در ادامه این شارع که به بدنه بازار تبریز می‌رسد مسجدی با نام امیرالمومنین با بدنه آجری دیده می‌شود. جا دارد در مرمت و نوسازی این مکان‌ها از معماری ایرانی و اسلامی در همه جوانب استفاده شود. قسمت بالایی شرق محله سنجران به چای‌کنار میدان چای و پل تاریخی طاق و پل جدید الاحداث "خبرنگار" می‌رسد. این پل قدمت چند صد ساله دارد با این پل ارتباط محله تاریخی سنجران "طاق"، "راسته کوچه" با قسمت غربی محله تاریخی شتربان "دوه‌چی" و سامان میدانی و میدان صاحب‌آباد "میدان حضرت صاحب‌الامر" و مجموعه‌های مرتبط با آن برقرار می‌شود. در قسمت غربی محله تاریخی سنجران کوچه‌هایی چند و کم عرض و چند مساجد قدیم قرار دارند سابقا در آن قسمت کوچه‌ای با نام پیرموسی شناخته شده بود. وی از خطاطان بوده و مزار وی در حوالی پل طاق بوده است. درب تاریخی سنجران که در سال‌های اخیر توسط شهرداری تبریز بازسازی شده است و از دروب ده‌گانه تاریخی تبریز است در شمال غرب محله تاریخی سنجران دیده می‌شود و نزدیک ساحل رودخانه میدان چای است. محله تاریخی سنجران از ناحیه شمال به میدان نماز می‌رسد در حوالی این قسمت ورودی غربی بازار تاریخی تبریز است که محل فروش میوه و تره‌بار شده است و سابقا بازارچه مسگران بوده است. در جنب این ورودی بازارچه میوه ساختمان‌های جدید الاحداث با نام خلیج‌فارس و خطیبی دیده می‌شوند. محله تاریخی سنجران "راسته کوچه" از قسمت غربی، به محله انگج می‌رسد. در قسمت غربی محله تاریخی سنجران خانه تاریخی مشروطه که به موزه دوره مشروطیت تبدیل شده است با معماری دوره قاجار در دو طبقه با نمای آجری دیده می‌شود این خانه متعلق به فردی با نام حاج کوزه‌کنانی ملقب به ابوالمله بوده است که در اختیار نهضت مشروطیت ایران قرار داده است. این مکان محل انجمن ملی تبریز در آن سال‌ها بود. استاد عزیز دولت‌آبادی می‌نویسد: ( ه ش) اکنون نیز محله کوچکی است با خانه‌های محقر و کوچه‌های تنگ و باریک در قسمت غربی محله راسته کوچه و به نام سنجران در این شهر مشهور است. محله راسته کوچه در تبریز نایب‌السلطنه عباس میرزا به این نام شناخته شده است قسمت اعظم این محله جزء سنجران بوده است. در قسمت شمال غرب محله سنجران یکی از دروازه‌های بارویی است که قبل از قلعه غازان به دور این شهر کشیده شده بود. دور باروی تبریز هزار گام بوده و ده دروازه داشته است. این محله تاریخی اکنون در حال توسعه است در اطراف خیابان جدیدالاحداث از سه دهه قبل احداث شده و خیابانی وسیع و دو طرفه به طول متر می‌باشد، دکاکین ایجاد و املاک متروکه تعمیر و تجدید بنا می‌شوند. جا دارد در برنامه‌های توسعه در اوقات ساخت به معماری ایرانی و اسلامی توجه شود و در حفظ نام‌های تاریخی دقت گردد. جا دارد سازمان میراث فرهنگی در طرحی مطالعاتی در محلات تاریخی تبریز اماکن تاریخی را اعم از مساجد - تکایا - بقاع متبرکه - حمام‌های تاریخی یخچال‌ها، بازارچه‌ها، منازل تاریخی مدارس دینی و علمی کاروان‌سراها و . شناسایی و اطلس این محلات و اماکن با ارزش را به ثبت برسانند این آثار با ارزش نشانگر تمدن درخشان ایرانی اسلامی ماست که می‌تواند در برابر هجوم فرهنگی بیگانگان مانند دژ محکمی بایستند. قسمت‌های بالایی طرف شرقی راسته کوچه عموما مسکونی است با کوچه‌هایی تنگ و باریک و دو باب مسجد در کناره خیابان دیده می‌شوند و مغازه‌هایی متعلق به کاسبین محل است، قسمت پایینی طرف شرقی محله راسته کوچه مغازه‌های بزرگ مواد غذایی در کنار "خیابان" پیاده‌روهاست تعدادی نیز داخل کوچه‌هاست. این محله تاریخی دارای دستجات و هییات مذهبی می‌باشد که سابقه آن‌ها بیش از قرن می‌باشد. دستجات حسینی این محله در دهه محرم هر سال در بازار مظفریه تبریز عزاداری انجام می‌دهند. از شاعران بزرگ اهل بیت عصمت و طهارت این محله می‌توان از مرحوم حاج رضا صراف تبریزی نام برد.
خانه اردوبادی تبریز یکی از خانه های تاریخی تبریز با وسعت حدود یک هزار و مترمربع است و اعیانی آن در طبقه بنا شده و اگر تصور می کنید که این ساختمان زیبا بعد از سال عمری که از خدا گرفته فاقد کاربری بوده و مخروبه است سخت در اشتباهید از این بنا در حال حاضر به عنوان مرکز اسناد ملی شمال غرب ایران استفاده می شود و گنجینه ای است از اسناد و مدارک تاریخی بخش زیادی از آن به دوران مشروطه مربوط می شود چرا که شهر تبریز در زمان عباس میرزا محل سکونت ولی عهد بوده وبه عنوان دومین مرکز سیاسی کشور مورد توجه سیاست مداران و تجار بوده است. هرچند خانه اردوبادی در مقایسه با سایر ابنیه باستانی قدمت قابل توجهی ندارد و ساخت این بنا به اوایل دوره حکومت رضاخان برمی گردد اما به لحاظ هنر معماری از اهمیت بسیاری برخوردار است. با این که خانه های تاریخی شهر تبریز معمولا از خشت و آجر ساخته شده اند اما خانه اردوبادی تنها بنای تاریخی تبریز است که با ترکیبی هنرمندانه از آجر و سنگ های ساختمانی ساخته شده است. این ساختمان زیبا که در نزدیکی منطقه باغ شمال در شهر تبریز قرار دارد در سال‌های جنگ جهانی دوم و در زمان اشغال تبریز به دست روس‌ها، سفارت عراق بوده است. با وجود این که شهر تبریز قدمت تاریخی بسیار زیادی دارد و کارشناسان میراث فرهنگی از وجود خانه تاریخی در شهر تبریز یاد می کنند، اما عمر بناهای این شهر حتی به سال هم نمی رسد چرا که گفته می شود تبریز در طول هزار سال گذشته بیش از زلزله مخرب و ویرانگر به خود دیده است که بسیاری از ابنیه تاریخی این شهر را با خاک یکسان کرده است. برای همین از بناهای تاریخی مجلل و با عظمتی مثل کاخ غازان خان، مجموعه ربع رشیدی، میدان حسن پادشاه جز تلی از خاک چیزی باقی نمانده است.
استانداری آذربایجان شرقی، فرمانداری و مجموعه بانک ملی مرکزی تبریز، همگی در اراضی بسیار وسیع مرکز شهر که قبلا عالی قاپو یا شمس‌العماره نام داشت ساخته شده‌اند. در محل کنونی استانداری عمارت چهار طبقه زیبایی باکلاه فرنگی بلند بود که آن را شمس‌العماره می‌گفتند. این بنا را نجفقلی خان پسر مرتضی قلی خان دنبلی ساخته بود. درآن هنگام این عمارت را (عالی قاپو) می‌گفتند. در زمان عباس میرزا نایب السلطنه مقر ولیعهد فتحعلی شاه شد و نام آن به عالی قاپو تبدل شد. هنگام ولیعهدی ناصرالدین میرزا به تقلید از کاخ شمس‌العماره تهران نام شمس‌العماره گرفت. در زمان مظفرالدین شاه تعمیرات کلی و اساسی در آن به عمل آمد و در پشت آن یعنی قسمت شمال باغ عالی قاپو، عمارت حرمخانه احداث گردید. در زمان اقتدار حکومت قاجار صحن و محیط باغ عالی قاپو در روز عاشورا محل عزاداری دسته جات قمه زن و سینه زن بود که از طرف ولیعهد به دسته باشی‌ها، طاقه شال انعام می دادند و مرحوم استاد فقیدابوالحسن خان اقبال آذر در مراسم شبیه خوانی ماه محرم در این محوطه هنرنمایی بی نظیری از خود نشان می‌داد. پس از انقراض سلسله قاجار مجموعه شمس‌العماره مقر والی و استاندار آذربایجان شد. در سال شمسی هنگام استانداری ادیب السلطنه سمیعی دراین کاخ آتش افتاد و قبه و قسمت فوقانی آن که شاهکاری از هنر معماری دوره زندیه و قاجاریه محسوب می شد، از بین رفت. گویی این آتش در جان مردم افتاده بود، فردای آن روز ترانه و تصنیف حزن انگیز ساختند. عده‌ای از محققان عقیده دارند که عالی قاپو اصفهان را از روی نقشه عمارت عالی قاپوی تبریز ساختند، زیرا این عمارت قبلا در زمان شاه عباس اول نیز وجود داشت. در سال بقیه کاخ در اثر جریان سیل وحشتناک، قسمتی از عمارت مزبور خسارت فراوان دید و بقیه و بخشی از تاق‌های آن فروریخت و سرانجام باقی‌مانده عمارت و اتاق‌های آینه کاری شده و نقاشی شده در سال شمسی هنگام استانداری علی منصور به کلی تخریب و در جای آن ساختمان جدید استانداری بنا شد که در سال شمسی عملیات ساختمانی آن پایان یافت. در این ایام تمام درختان بلند و کهنسال و بی‌نظیر عالی‌قاپو نیز در هنگام تجدید بنا قطع گردید. علی منصور نیز مانند ادیب الساطنه سمیعی به اتهام انهدام یک بنای زیبای تاریخی در بین مردم مورد سرزنش و انتقاد قرار گرفت. بعد در بخش غربی عالی قاپو یا استانداری امروزی تشکیلات معظم بانک ملی ایران شعبه مرکز تبریز احداث شد. در سال نیز عمارت حرمخانه در شمال شرقی استانداری تخریب و عمارت امروزی فرمانداری بنا شد.
دورد قبیرلر (مقبره پادشاهان روادی تبریز) که چهارمنار نیز نامیده می شود یکی از اماکن تاریخی تبریز است که دیدن آن در هنگام گشت بازار بزرگ تبریز خالی از لطف نیست. چهار منار به زبان آذری دورد قبیرلر گفته می شود. این مسجد قدیمی در محله ای به همان نام یعنی چهار منار قرار دارد که یکی از محلات بیست و چهار گانه تبریز قدیم است. نام محله چار منار یا چهارمنار کمتر به گوش مردم شهر رسیده است، زیرا کوی و برزن این محله در حاشیه و محدوده قسمت شمالی بازار بزرگ تبریز قرار دارد و در ساعات غیر بازار، چندان رونقی ندارد. درحال حاضر می توانیم محله چارمنار یا چهار منار قدیم را با وضع فعلی تبریز این چنین مقایسه و تطبیق کنیم که شمال این محله مسیر رودخانه مهران‌رود (میدان چایی) ، بخش غربی آن محله راسته کوچه و مسجد جامع، قسمت شرقی آن دارایی و بخش جنوبی آن، بخش مرکزی بازار تا محدوده مسجد مقبره می باشد و قسمت اعظم این محله را مجموعه بازار بزرگ تبریز فرا گرفته است. ساکنان این محله اغلب بازرگانان و توانگران و از بزرگان شهر بوده اند. از جالب ترین مکان های تاریخی محله چارمنار در محوطه بازار، می توان به مدرسه و مسجد و بازار صادقیه، تیمچه شازدا (شاهزاده) ، مدرسه و مسجد و تیمچه حاجی صفرعلی، تیمچه حاج شیخ (اوچ تیمچه لر) دالان خانه، بازار دلاله زن، حمام خان (به نام احمدخان مقدم مراغه ای) (سرای جعفریه امروزی) ، مسجد و مدرسه کاظمیه و چندین کاروانسرای بزرگ، سرای، دالان و تیمچه تاریخی از مجموعه بازار تبریز اشاره کرد. دلیل نامگذاری این محله نیز وجود چهار مناره بلند در روزگاران پیشین در گوشه و کنار این قسمت از شهر تبریز بود. چهارمنار نیز یکی از بناهای تاریخی این محله بوده که مقبره پادشاهان روادی تبریز و گنبد امیر مولا را در خود جای داده است. قدمت این مسجد ساله به زمان سلجوقیان می رسد و یکی از قدیمی ترین مساجد تبریز است که حدود الی متر از مسجد جامع تبریز فاصله دارد. این مسجد زیبا در نزدیکی کاروانسرای میرزا ابوالحسن واقع شده است و به همین دلیل از رفت و آمد زیادی برخوردار بوده و تلاش های زیادی برای حفط و احیای آن صورت گرفته است. این اثر تاریخی و ارزشمند با شماره در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
یکی از فعالان حوزه فرش در شهرستان ملایر مطرح می‌کند در سال تصمیم گرفتم بجای راه اندازی کارگاه قالیبافی در کاشان، یک کارگاه قالیبافی در ملایر راه اندازی کنم تا برای همشهریانم اشتغال ایجاد شود، پس از دوندگی‌های بسیار و عدم حمایت هیچ ارگانی از اداره صمت گرفته تا فرمانداری، تصمیم گرفتم خانه‌ام را بفروشم و کارگاه را راه اندازی کنم. خانه‌ای که حالا قیمتش چندین برابر شده اما کارگاه به‌دلیل عدم حمایت مسیولان و نیز شیوع بیماری کرونا، رونق چندانی ندارد. کارگاهی که با ظرفیت دار قالی متری، تنها با دار قالی به کار خود ادامه می دهد. بشر در قدیم از پوست حیوانات برای پوشش خود استفاده می‌کرد، اما کم کم دریافت که این پوست پس از چندین بار زیر و رو شدن می‌شکند و پشم‌های آن می‌ریزد. پس به مرور آموخت که اگر پوست بوسیله دباغی عمل بیاید، دوام آن بیشتر می‌شود. در واقع نمد مالی اولین تکنیک کار روی پوست بوده است، بعد از آن بشر اولیه متوجه گلیم بافی می‌شود. ظرافت‌های افزوده شده در گلیم بافی باعث شد که قالیبافی بعنوان یک هنر مسلم ایجاد شود. قدیمی ترین قالی شناخته شده که از سیبری شوروی توسط یک هییت باستان شناسی بدست آمده، قالی "پازیریک" است. این قالی، رنگ آبی سیر دارد و مربوط به سده سوم قبل از میلاد یا سال پیش است. جالب اینجاست که نحوه بافت آن با تکنیک بافت امروزه تفاوت چندانی ندارد و نقش آن از نقوش هخامنشیان گرفته شده است. قالی قدیمی دیگری نیز در اطراف مغولستان بدست آمده است. این قالی بعنوان پوشش اسب بکار می‌رفته و مربوط به دوره هخامنشیان است. این دو قالی هم اکنون در موزه " ارمیتاژ" روسیه نگهداری می شوند. در اواخر دوره تیموریان و اوایل سلسله صفوی هنر قالیبافی در ایران بسیار بارز و مشخص شد. در موزه فرش ایران نیز نمونه‌هایی از قالیبافی دوره قاجار با قدمتی نزدیک به سال وجود دارد. برای بافت قالی از پشم بز بدلیل زبر بودن زیاد استفاده نمی‌کنند به همین علت از پشم گوسفند استفاده می‌شود. اساس کار قالیبافی گره‌هایی است که بر روی تارقالی زده می‌شود. جنس گره‌ها از پشم کرک یا ابریشم است که قبلا به رنگ های دلخواه درآمده‌اند هر قدر تعداد این گره‌ها در سطح قالی بیشتر باشد، مرغوبیت و استحکام قالی زیادتر می‌شود. طریقه گره زنی در نقاط مختلف ایران متفاوت است. محمد امینی یکی از فعالان هنر قالیبافی در ملایر است که بر چهره اش تار و پود ساله قالی نقش بسته. او که تا دهه سفره بیش از هزار خانواده را همچون نقش‌های قالی اصیل ایرانی، رنگارنگ و پر رونق می‌کرده، امروز اما بدلیل غفلت بسیاری از مسیولان، این تعداد به نفر کاهش یافته است. امینی در گفت‌وگو با ایسنا، فرش بافی را یکی از مشاغل هنری با ارزش و مهم در ایران می‌داند و می‌گوید: زمانی که از دکتر مصدق پرسیدند "اگر نتوانید نفت کشور را بفروشید، چه می‌کنید؟ " ایشان پاسخ داد" فرش را جایگزین می‌کنیم. "به گفته امینی در دهه ، یک سوم مردم ملایر از طریق قالی بافی امرار معاش می‌کردند و از سه راه امیرکبیر تا میدان امام خمینی، حدود فرش فروشی و خامه فروشی ردیف بوده است. نقش‌های پیچ جوزان، لچک ترنج و چهار چنگ مانیزان که بر کالبد بی جان خانه‌ها روحی تازه می‌بخشید، برای سال‌های طولانی سرمایه اهالی خانه بود. دو تخته فرش دستباف جزء جدایی ناپذیر جهیزیه هر زوج جوانی بود که بعدها می‌توانستند با فروش همین سرمایه، آلونکی برای خود دست و پا کنند. وی با اشاره به کم رونق شدن فرش دستباف در ملایر از دهه به بعد، تصریح می‌کند: از فرش فروشی که در آن سال‌ها در ملایر فعالیت می‌کردند، تنها سه، چهار نفر باقی ماندند که یکی از دلایل اصلی آن علاوه بر گسترش فرش ماشینی، تغییر مواد اولیه و استفاده از مواد اولیه ناخالص و جایگزینی پشم‌های ماشین ریس بجای دست ریس بود که علاوه بر کاهش کیفیت فرش و بی رمق شدن بازار داخلی و خارجی فرش ایرانی، بیکار شدن بسیاری از تولید کنندگان این مواد اولیه دست ریس را به دنبال داشت. امینی تداخل نقش قالی شهرها یا روستاهای مختلف را یکی از دلایل اصلی کم‌رنگ شدن نقش اصیل قالی هر شهر برمی‌شمرد و ادامه می‌دهد: طی سال‌های اخیر برخی افراد ناخبره که تخصص کافی در حوزه فرش و نقوش اصیل ایرانی را نداشتند، از قالیبافان خواستند نقش‌هایی را ببافند که مختص ناحیه محل زندگی شان نیست به طور مثال نقش چهار چنگ کسب و ننج توسط زنان جوزانی بافته می‌شود و نقش پیچ جوزان توسط اهالی حسین آباد و این تداخل، نقشه‌های اصیل هر منطقه را از بین می‌برد. به گفته امینی نقشه قالی هر منطقه باید توسط همان منطقه بافته شود اما می توان با ایجاد تنوع در طراحی، طرح‌ها را به روز کرد به طور مثال بعضی رنگ‌ها را که جامعه حال حاضر نمی‌پسندد، تغییر داد اما نقشه اصلی باید همان باشد چرا که در صورت روی گردانی از نقشه اصیل هر منطقه، شکست می‌خوریم. او در پاسخ به این سوال که چرا عده‌ای به دنبال فرش‌های کهنه هستند، یادآور می‌شود: بسیاری از مردم به دنبال فرش‌های قدیمی دستباف‌اند چرا که علاوه بر مواد اولیه مرغوب و مناسب، از رنگ با کیفیت و نقشه اصیلی برخوردارند. پس یکی از ضربات مهمی که به فرش دستباف وارد شد علاوه بر حذف نقشه اصیل هر منطقه، جایگزینی مواد اولیه دست ریس با ماشین ریس بود که اختلاف قیمت ناچیز بین این دو نوع مواد اولیه را سودجویان و دلالان به جیب زدند و همین سبب شده که امروز هر فرشی از دار قالی پایین می‌آید، با مواد اولیه ماشین ریس است. به گفته امینی واگذار کردن کار بدست افراد غیر متخصص و ناخبره سبب ضربات مهلک به جان نقش‌های اصیل فرش ایرانی شده است به طور مثال با سوق دادن قالیباف به بافتن تابلو فرش، امروز حدود هزار تابلو فرش در همدان و شهرهای اطراف داریم که هیچ خریداری ندارند. او از رشد بازار فروش فرش دستباف در ایران خبر می دهد و اضافه می‌کند: در سال های و ، شاهد رشد درصدی بازار داخلی فرش دستباف بودیم و روی آوردن درصد مردم ایران به خرید فرش دستباف، امتیاز بزرگی است که باید آن را نگه داشت. امینی فرش ملایر، نهاوند و تویسرکان را از جمله پر فروش‌ترین فرش‌های کشور می‌داند که پایه ثابت نمایشگاه‌های بین المللی تهران اند و می‌گوید: در صورتی که مسیولان استانی و شهرستانی از قالی بافان ملایر برای راه اندازی خانه فرش حمایت کنند می‌توان یک سوم مشکل بیکاری این شهر را حل کرد. به گفته او در صورت ت مین مکان و مجوزهای مورد نیاز و نیز حمایت مسیولان شهرستانی و استانی، یک خانه فرش شامل تولید مواد اولیه دست ریس و با کیفیت، رنگ رزی سنتی یا گیاهی، چله کشی، آموزش بافندگی و قالیشویی سنتی راه اندازی می‌شود که می‌تواند زمینه اشتغال هزار نفر را بصورت مستقیم و غیر مستقیم ایجاد کند. شریفی یکی دیگر از فعالان حوزه فرش در شهرستان ملایر است که سابقه ساله قالیبافی در شهر کاشان را دارد. او که در سال تصمیم می‌گیرد بجای راه اندازی کارگاه قالیبافی در کاشان، کارگاهش را در ملایر راه اندازی کند تا برای همشهریانش اشتغال ایجاد کند، پس از دوندگی‌های بسیار و عدم حمایت هیچ ارگانی از اداره صمت گرفته تا فرمانداری، تصمیم می‌گیرد خانه‌اش را بفروشد و کارگاهش را راه اندازی کند. خانه‌ای که حالا قیمتش چندین برابر شده اما کارگاه بدلیل عدم حمایت مسیولان و نیز شیوع بیماری کرونا، رونق چندانی ندارد. او که با هزینه فروش خانه‌اش، کارگاه خود را در مرکز فنی حرفه‌ای خواهران ملایر راه اندازی کرده، در گفت‌وگو با ایسنا تصریح می‌کند: این کارگاه گنجایش دار قالی متری را دارد. من با دار قالی شروع کردم و امید داشتم که با حمایت ارگان‌های ذیربط و اخذ تسهیلات، کارگاه را گسترش دهم تا زمینه اشتغال افراد بیشتری فراهم شود اما مت سفانه بدلیل عدم حمایت فعلا با ایجاد اشتغال برای خانم به کار ادامه می‌دهیم. شریفی که علاوه بر ایجاد اشتغال، تابحال هنرجو را در این کارگاه آموزش داده، ادامه می‌دهد: بی کیفیت بودن مواد اولیه، بزرگ ترین ضربه را به فرش ملایر زده است. فرشی که از این مواد بی کیفیت بافته می‌شود علاوه بر زمخت و زبر بودن، پس از دو بار شستشو، رنگ قاطی می‌کند. به گفته این کارآفرین، زمانی فرش کهنه روستای میشن ملایر را در بازار عباس آباد تهران روی هوا می‌زدند، اما حالا بدلیل عدم کیفیت، بازار فروشش بسیار ضعیف شده است. از پود و چله پلی استر بجای پنبه استفاده می‌کنند. این در حالی است که اگر از مواد با کیفیت که قیمت بالاتری هم دارند، استفاده شود به طور قطع فرش بافته شده نیز به قیمت بالاتر به فروش می‌رسد و خریدار با رضایت کامل این فرش را می‌خرد. شریفی با بیان اینکه تا سال فرش ملایر با فرش کاشان قابل مقایسه نبود، اضافه می‌کند: آن موقع فرش کاشان در مقایسه با فرش ملایر خیلی ضعیف تر بود اما بدلیل حمایت از قالیبافان حالا با ملایر قابل مقایسه نیست. اگر کاشان بودم تا بحال بار تسهیلات گرفته بودم اما متاسفانه هیچ رسیدگی به قالیبافان ملایر نمی‌شود. رییس اتحادیه فرش ملایر مهم ترین مشکل حوزه فرش در این شهرستان را مواد اولیه بی کیفیت و نامرغوب می داند و مطرح می کند: وقتی مواد اولیه کیفیت مناسبی نداشته باشد، فرش با کیفیتی هم تولید نمی شود پس بازار فروش مناسبی هم نخواهد داشت به همین دلیل است که فرش ملایر راه خروج ندارد، یعنی صادرات فرش از ملایر بسیار کم رنگ شده است. اسماعیل غیاثوند در گفت‌وگو با ایسنا از قطع شدن بیمه برخی قالیبافان خبر می‌دهد و می‌گوید: علاوه بر عدم تعلق هر گونه تسهیلاتی به قالیبافان، بیمه بسیاری از آن ها قطع شده و صنعت فرش در ملایر در حال نابودی است چون با این اوضاع هیچ تولید کننده ای رغبت نمی کند که فرش تولید کند. در ادامه رییس هی ت مدیره اتحادیه فرش استان همدان با بیان اینکه تاریخچه قالیبافی در ملایر به دوره قاجار باز می‌گردد، بیان می‌کند: چند سالی است که هر چه می‌گذرد بجای ارتقاء جایگاه فرش، این جایگاه هر روز تنزل کرده و ضعیف‌تر می‌شود. احمد ملکی در گفت‌وگو با ایسنا علت تنزل جایگاه فرش طی سال‌های اخیر را کوتاهی دولتمردان می‌داند و ادامه می‌دهد: تا قبل از سال که فرش زیر نظر وزارت جهاد کشاورزی بود، با تولید مواد اولیه با کیفیت، این مواد بصورت اقساطی در اختیار قالیبافان قرار می‌گرفت و قالی‌های بافته شده از قالیبافان خریداری می‌شد و به فروش می رسید اما از سال که اتحادیه فرش به اداره بازرگانی و سپس به اداره صنعت، معدن و تجارت واگذار شد، تا همین لحظه به فراموشی سپرده شده است. او به از بین رفتن درصدی فرش دستباف ایرانی اشاره و اظهار می‌کند: با اینکه جهاد کشاورزی هیچ مسیولیتی در قبال اتحادیه فرش دستباف ندارد، دو اتاق و یک انبار در اختیار قالیبافان گذاشته و در حال حاضر همین جا مشغول بکار هستیم که اگر جهاد این مکان را در اختیار ما نمی‌گذاشت، همین اتحادیه هم تعطیل بود. به گفته ملکی اگر این وضع تداوم داشته باشد، ظرف یک تا دو سال آینده این هنر اصیل ایرانی به طور کامل از بین می رود. همان طور که در حال حاضر در شهرهای رزن و کبودرآهنگ از بین رفته و کاملا تعطیل شده است. رییس هیات مدیره اتحادیه فرش استان همدان با اشاره به اینکه از شش هزار قالیباف در شهرستان ملایر، قالیباف که بیمه قالیبافی دارند، فعال اند، خاطرنشان می‌کند: روزانه افراد بسیاری بدلیل مشکلات مالی و برای کسب درآمد به ما مراجعه می‌کنند تا دار قالی و مواد اولیه در اختیارشان قرار دهیم اما مت سفانه هیچ کمکی از دست ما ساخته نیست چون هیچ سرمایه‌ای نداریم. این در حالی است که در صورت سرمایه گذاری و راه اندازی کارگاه قالیبافی، روزانه حدود قالیباف در ملایر می‌توانند مشغول بکار شوند. او نقش‌های ماهی روستای حسین آباد، پیچ جوزان و چهار چنگ کسب و ننج را از جمله شناخته شده‌ترین نقش‌های قالی ملایر در جهان برمی‌شمرد و می‌گوید: در حال حاضر بدلیل عدم حمایت از قالیبافان این نقش‌ها بسیار ضعیف شدند و هیچ تسهیلاتی به قالیبافان تعلق نمی‌گیرد یا اگر تعلق بگیرد، شرایط بانکی آنقدر سخت است که عطایش را به لقایش می‌بخشند. سال است که هیچ قالیبافی نتوانسته تسهیلاتی برای توسعه کار خود دریافت کند. به گفته ملکی افزایش چند برابری مواد اولیه قالیبافی یکی دیگر از مشکلات مهم فعالان این هنر است بطوریکه مواد اولیه از هزار تومان به ازای هر کیلوگرم به هزار تومان افزایش یافته است. این در حالی است که بجای ارتقاء کیفیت، این مواد با کیفیت بسیار پایین تری عرضه می‌شوند. رییس هی ت مدیره اتحادیه فرش استان همدان یادآور می‌شود: همین قالیباف بدلیل اینکه تحت پوشش بیمه هستند، مجبور به ادامه فعالیت اند و این هنر صنعت را در ملایر با چنگ و دندان نگه داشته‌اند. واگذاری صنعت فرش به جهاد کشاورزی یا میراث فرهنگی تنها راه نجات این هنر اصیل ایرانیملکی خواستار تغییر جایگاه متولی این صنعت از اداره صمت به جهاد کشاورزی یا سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است تا شاید این هنر اصیل ایرانی به جایگاه ویژه خود بازگردد و با حمایت از قالیبافان و ارایه تسهیلات به آنان، دوباره رونق گیرد. به گزارش ایسنا نقش های پیچ جوزان، چهارچنگ قدیم، لچک ترنج، حاج خانومی، نقش انگوری، بوته ماهی، گلدانی دره جوزان، پنج ستاره، زیر خاکی و نقش بوته قالی های دستباف ملایر تا دهه در کشور و حتی در بسیاری از نقاط جهان زبانزد بوده حالا اما بدلیل عرضه مواد اولیه بی کیفیت و تولید فرش های نامرغوب، علاوه بر لطمه به بازار جهانی، دستان هنرمند قالیبافی که گره بر گره نقشی پر از حیات و سرزندگی خلق می کرد را از رمق انداخته و از هزار قالیباف در این شهرستان، تنها نفر باقی ماندند. از طرفی طی سال گذشته هیچ حمایت مالی از قالیبافان نشده و هیچ یک از آن ها موفق به اخذ تسهیلات نشده اند. به نظر می رسد مسیولان امر، پر پر شدن گل های قالی ملایر را رج به رج به نظاره نشسته اند. آیا وقت آن نرسیده که این هنر اصیل ایرانی از سازمانی که هیچ حمایتی از قالیبافان نداشته به سازمان دیگری که ظرفیت ها و امکانات لازم برای حمایت از این هنر را دارد، واگذار شود؟
اگر شما هم مثل من علاقمند به خوردن چای هستید و اعتقاد دارید که این نوشیدنی گرم حتی در گرمترین روز در تابستان هم لذتبخش و آرامش بخش است با ماهمراه باشید تا با تاریخچه چای و نحوه دم کردن صحیح آن بخصوص چای ایرانی آشنا شوید. قرن ها پیش که هنوز پای چای به ایران باز نشده بود و این نوشیدن به عنوان نوشیدنی مرسوم مردم ایران رایج نبود، مردمان کشور ما از قهوه به عنوان نوشیدنی اصلی خود استفاده می کردند. درست در اواخر قرن کشت چای در ایران آغاز شد. در آن زمان ها چین و هند دو کشور مهم تولید کننده چای در دنیا محسوب می شدند. این دو کشور در مسیر تجاری جاده ابریشم قرار داشتند. این موضوع موجب شد تا چای از این کشورها وارد ایران شود. به این ترتیب ایرانیان به خوردن چای علاقه مند شدند. درست در سال بود که کشت چای برای اولین بار در ایران اتفاق افتاد. این کار توسط فردی به نام محمد میرزا که مدت ها در هند زندگی کرده بود انجام شد. محمد میرزا پس از برگشت از قسمت شمالی هندوستان به ایران سه هزار نهال از این کشور با خود به ایران آورد. او با کشت چای در بخش جنوبی دریای خزر و در منطقه گیلان شهر لاهیجان برای اولین بار کشت چای را آغاز نمود. محمد میرزا یا همان کاشف‌السلطنه در واقع سفیر ایران در هند بود. او معتقد بود که واردات چای به ایران هزینه زیادی برای کشور دارد، در حالی که پرورش چای می تواند موجب رشد اقتصاد کشور شود. در آن زمان هندی ها از آموزش روش های کاشت و پرورش چای به خارجی ها امتناع می کردند. اما کاشف السلطنه با پیگیری های مداوم و مطالعات پیوسته ای که در این زمینه انجام داد توانست روش کاشت و نوع اقلیم مورد نیاز برای پرورش چای را شناسایی کند. او متوجه شد که شباهت های زیادی بین اقلیم های شمال کشور ایران و هندوستان وجود دارد. به همین دلیل برای کشت چای در ایران شهر لاهیجان را انتخاب کرد. زمانی که چای را به کشور وارد کرد، ابتدا کشاورزان علاقه‌ای به کاشت این گیاه نداشتند. زیرا برای بهره برداری به زمان زیادی نیاز بود. اما کاشف السلطنه سعی کرد با تشویق کشاورزان و آموزش دادن به آن ها مزارع چای گسترده ای را در ایران ایجاد کند. پس از آن کاشت چای در مناطق مازندران و سایر شهرهای گیلان نیز گسترش پیدا کرد. در سال اولین کارخانه مدرن چای راه اندازی شد. به این ترتیب رفته‌رفته چای به رایج ترین نوشیدنی در میان ایرانیان تبدیل شد. امروز بیشتر از کارخانه چای سازی در ایران وجود دارد. بد نیست بدانید در هزاران هکتار مزارع دامنه کوه‌های شمالی کشور چای کشت می شود. مقبره محمد میرزا که به کاشف السلطنه معروف است در لاهیجان واقع شده است. او به عنوان نماد فردی که چای را به کشور ایران وارد کرد شناخته می شود. داخل این آرامگاه موزه چای قرار دارد که در آن می توانید تمام ابزارهایی که در قدیم از آن ها برای تهیه چای استفاده می شد را در کنار عکس ها و سایر لوازم مربوط به چای مشاهده کنید. اگر برای اولین بار باشد که چای ایرانی دم می کنید و یا عادت به خوردن چای خارجی داشته باشید لازم است تا نکاتی را در مورد نحوه دم کردن چای ایرانی بدانید. چگونه باید چای دم کنیم؟ و اصلا از کجا بفهمیم چای دم کشیده است؟ مسیله اینجاست که طرز دم کشیدن چای ایرانی با چای خارجی متفاوت است. عدم اطلاع از این موضوع گاهی اوقات موجب می شود تا خیلی از افراد طعم چای ایرانی را دوست نداشته باشند. زمانی که چای ایرانی به اندازه و درست دم نکشد بوی خاصی در آن ایجاد می شود. این بو برای خیلی افراد چندان جالب نیست. به علاوه بیشتر انواع چای خارجی دارای رنگ و اسانس مصنوعی هستند. همین موضوع موجب می شود تا هم به سرعت رنگ بگیرند و هم طعم و عطر زیادتری داشته باشند. بسیاری از افراد بر این عقیده اند که چای ایرانی بعد از مدتی بوی بدی می گیرد. و یا چای بعد از دم کشیدن بوی نامطبوعی دارد. معمولا مهم ترین علت بو گرفتن چای خشک عدم دم کشیدن مناسب آن است. زمانی که شما چای را قبل از دم کشیدن مصرف کنید، معمولا بوی آن ممکن است ناخوشایند باشد. از آن جایی که طرز دم کشیدن چای ایرانی با چای خارجی متفاوت است باید بدانید که چای ایرانی حداقل برای دم کشیدن به دقیقه زمان نیاز دارد. در حالی که ممکن است شما چای خارجی را بعد از تا دقیقه دم کشیدن نیز مصرف کنید. موضوع دیگر که ممکن است موجب بو‌گرفتن چای خشک ایرانی می شود اضافه کردن آب نامناسب به آن است. برای تهیه چای ایرانی بهتر است از آب با کیفیتی استفاده کنید. زمانی که آب مورد استفاده شما برای تهیه چای عطر و طعم خاصی داشته باشد و یا دارای کلر زیادی باشد، این موضوع به طور مستقیم روی طعم چای ت ثیر می گذارد. به علاوه سعی کنید برای نگهداری چای ایرانی حتما آن را داخل ظرف در بسته و یا چند پلاستیک محکم کنید. به این ترتیب عطر و طعم چای حفظ می شود. بهتر است چای را در یک کمد مناسب نگهداری کنید. به این ترتیب در اطراف آن انواع ادویه و یا مواد غذایی که دارای بوی زیادی هستند حضور ندارند. معمولا از مهم ترین دلایل بو گرفتن چای خشک می توان به قرار دادن چای در کنار ادویه ها و یا نگهداری از آن در ظرف در باز اشاره کرد. این کار موجب بو گرفتن چای خشک می شود و کیفیت چای را پایین می آورد. بهترین قوری برای چای قوری چینی است. استفاده از قوری چینی معمولا موجب افزایش کیفیت چای بعد از دم کشیدن می شود. در حالی که ممکن است چای در قوری استیل آن چنان که باید عطر و طعم نگیرد. بعد از قوری چینی معمولا قوری های سرامیک، لعاب دار و یا ظروف شیشه ای نیز برای دم کردن چای مناسب هستند. اما سعی کنید از دم کردن چای در قوری استیل، ظروف مسی، آلومینیومی و برنجی خودداری کنید. زیرا استفاده از این ظروف موجب ایجاد واکنش شیمیایی می شود. این امر نه تنها عطر و طعم چای را تحت ت ثیر قرار می دهد، بلکه برای سلامت بدن نیز مضر است. نکته مهمی که باید در مورد طرز دم کشیدن چای ایرانی بدانید این است که هیچ‌گاه نباید قوری را به طور مستقیم در برابر شعله قرار دهید. چای شما باید داخل قوری به طور مستقیم روی بخار کتری دم بکشد. معمولا استفاده از چای ساز می تواند موجب کاهش کیفیت چای ایرانی شود. طرز دم کشیدن چای باید اصولی و روی بخار کتری باشد. قرار دادن قوری روی شعله مستقیم و یا روی دستگاه می تواند طعم چای را تحت ت ثیر قرار دهد. قبل از دم کردن چای ایرانی لاهیجان بهتر است آن را یک دور با آب سرد بشویید. این کار موجب می‌شود تا خاک و گردهای ریز چای از بین برود. به این ترتیب زمانی که چای شما دم می کشد ظاهر شفاف تر و روشن تری خواهد داشت. معمولا وجود این ذرات و گرد و خاک ها داخل چای می تواند رنگ چای را کمی کدر کند. توجه داشته باشید که هیچ گاه نباید چای را با آب جوش بشویید. زیرا این کار موجب از دست رفتن عطر و رنگ طبیعی چای می شود. بهتر است قبل از ریختن چای داخل قوری ابتدا کمی آب جوش داخل قوری بریزید و آن را تخلیه کنید. به این ترتیب بدنه قوری داغ می شود و چای شما بهتر و سریع تر دم می کشد. یک نکته جالب دیگر در مورد روش دم کردن چای ایرانی این است که چای خشک را تا زمانی که آب سماور یا کتری به جوش بیاید داخل قوری بریزید و بدون اضافه کردن آب روی کتری یا سماور بگذارید. این کار موجب می‌شود تا رطوبت چای از بین برود و کیفیت چای شما بهتر شود. نحوه دم کردن چای ایرانی اندکی با چای خارجی متفاوت است. همان طور که گفته شد، چای ایرانی برای دم کشیدن به مدت زمان بیشتری نیاز دارد. برای این کار باید چای را حداقل برای دقیقه داخل قوری مناسب و روی بخار کتری قرار دهید. این موضوع را در نظر داشته باشید که چای یک نوشیدنی گیاهی است و برای دم کشیدن به زمان مشخصی نیاز دارد. زود دم کشیدن و سریع رنگ دادن آن نشانه ناخالص بودن چای است. اصلا ممکن است به آن رنگ و اسانس مصنوعی اضافه شده باشد. معمولا هر چقدر چای ریزتر باشد، زودتر دم می کشد و رنگ و مقدار گس بودن طعم آن نیز بیشتر است. معمولا بعد از تا دقیقه دم کشیدن، بوی خامی و خاص چای از بین می رود و رنگ آن تیره تر می شود. چای دم نکشیده هنوز رنگ کم رنگی دارد. و بوی خاک مانندی می دهد. موضوع دیگری که از بو گرفتن چای خشک جلوگیری می کند و موجب افزایش عطر چای ایرانی می‌شود این است که برای بهتر دم کشیدن چای بهتر است یک پارچه یا دستگیره روی قوری قرار دهید. قبل از هر چیزی باید بدانید که چای ایرانی اصل هیچ رنگ و طعم دهنده اضافی ندارد. بنابراین زمان بیشتری برای دم کشیدن نیاز دارد. از طرف دیگر معمولا به چای خارجی عطر و طعم دهنده اضافه می شود. همین موضوع موجب می‌شود تا بسیاری از افراد چای خارجی را به چای ایرانی ترجیح دهند. ولی بهتر است بدانید که چای ایرانی طبیعی تر و سالم تر است. از طرف دیگر خواص چای ایرانی نیز قابل مقایسه با چای مصنوعی خارجی نیست. معمولا اگر به خوردن انواع چای خارجی عادت کرده باشید، چای ایرانی کمی برایتان کم مزه یا خاص خواهد بود. برای خوش عطر و طعم شدن چای ایرانی می توانید قبل از دم کردن مقداری گل محمدی، هل، دارچین، لیمو و یا هر طعم دهنده ای را که دوست دارید، به آن اضافه کنید. به این ترتیب عطر چای برایتان مطلوب تر شود. این کار موجب می شود تا خواص چای ایرانی نیز بیشتر شود. فراموش نکنید که بهترین قوری برای چای قوری چینی است. این موضوع نیز روی عطر و طعم چای ت ثیر می گذارد. به طور معمول نحوه دم کردن چای ایرانی به این صورت است که برای هر فنجان چای، یک تا دو قاشق چای داخل قوری می ریزند. البته این موضوع با توجه به نوع چای متفاوت است. اگر دوست دارید چای ایرانی شما عطر و طعم خوبی داشته باشد، بهتر است این مقدار را امتحان کنید. بهتر است در هر وعده کمتر از قاشق چای داخل قوری استفاده نشود. آب را نیز همیشه تا نیمه قوری پر کنید تا رنگ چای شما بهتر شود. برای تهیه چای در کتری ابتدا مقداری آب سرد داخل کتری بریزید و آن را روی شعله زیاد گاز قرار دهید تا به جوش بیاید. سپس برای هر نفر تا قاشق چای داخل قوری بریزد. فراموش نکنید که بهترین قوری برای چای قوری چینی است. بعد از ریختن چای در قوری آن را با آب سرد آب بکشید. چای را بدون آب روی کتری قرار دهید تا خشک شود. سپس به اندازه نصف قوری آب جوش به قوری چای اضافه کنید. قوری را روی کتری بگذارید و شعله گاز را روی حرارت کم تنظیم کنید. یک پارچه روی قوری قرار دهید. برای تا دقیقه صبر کنید تا چای به خوبی دم بکشد. برای ریختن چای حتما یک صافی روی استکان ها قرار دهید. با توجه به مقدار غلظت چایی که دوست دارید، داخل هر استکان چای بریزید. سپس به آن آب جوش اضافه کنید. چایتان را بعد از کمی خنک شدن نوش جان کنید. سنتی ترین نحوه دم کردن چای ایرانی با استفاده از سماور است. وسیله ای که از روسیه وارد کشور ما شد و از قدیم از آن برای درست کردن چای استفاده می شد. برای درست کردن چای در سماور نیز باید درست همانند روش قبل ابتدا آب را بجوشانید. سپس به مقدار لازم چای داخل قوری بریزید. بعد از شستن چای با آب سرد، بهتر است آن را روی بخار سماور قرار دهید تا کاملا خشک شود. برای درست کردن چای در سماور نیز بهتر است از قوری چینی استفاده کنید. زیرا کیفیت چای در قوری استیل کمی پایین تر خواهد بود. برای ریختن آب جوش روی چای باید تا نیمه قوری به آن آب اضافه کنید. قوری را روی سماور قرار دهید و اجازه دهید تا برای دقیقه دم بکشد. سپس با قرار دادن صافی روی استکان ها، طعم لذیذ چای ایرانی را بچشید و لذت ببرید. کافیین و تانین = آرام بخش دستگاه عصبی. تیوفیلین = ساختاری مانند کافیین دارد که در چای سبز و سیاه موجود است, شل کردن عضلا‌ت، افزایش دهنده جریان خون در کلیه‌ها, افزایش انقباض پذیری و کارایی عضلا‌ت قلب، تنظیم ضربان قلب، کاهش فشار خون و اثرات التهابی. تیانین = طعم دهنده چای است. کاتچین = در چای سبز و سیاه وجود دارد اما در چای سبز بیشتر است, این ماده ضد سرطان, کاهش دهنده چربی بدخون و ضد ویروس است و ازافزایش قند خون جلوگیری می کند. فلوراید و فلووانویید که سبب استحکام دندان است و از ایجاد بوی‌بددهان پیشگیری می کند. ویتامین های B کمپلکس C , و E نیز در چای وجود دارد. ویتامین C که کاهش دهنده اضطراب است و علا‌یم سرماخوردگی را برطرف می کند. ویتامین ب کمپلکس و ویتامین ای نیز سبب بهبود سوخت و ساز بدن می شود. رفع خواب آلودگی, تقویت نیروی فکر, گوارش بهتر غذا و کاهش علا‌یم میگرن از دیگر خواصل مهم چای است. چای ایرانی خواص زیادی برای بدن دارد. از مهم ترین خواص چای ایرانی می‌توان به کاهش سطح کلسترول، جلوگیری از تشکیل لخته های خون و حمله قلبی اشاره کرد. از طرف دیگر چای طبیعی سرشار از آنتی اکسیدان است و منجر به کاهش خطر ابتلا به سرطان می‌شود. جالب است بدانید که تنها خوردن چند فنجان چای ایرانی معادل واحد سبزیجات آنتی اکسیدان دارد. این می‌تواند تا حد زیادی به سلامت بدن ما کمک کند. کافیین موجود در چای سیاه ایرانی برای کاهش افسردگی و اضطراب و رفع خستگی بسیار مناسب است. آنتی‌اکسیدان‌ها از مهمترین خواص و فواید چای سیاه برای سلامتی شناخته شده است. مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها می‌تواند به از بین بردن رادیکالهای آزاد و کاهش آسیب سلولی در بدن کمک کند همچنین باعث می‌شود که سیستم ایمنی بدن افزایش یافته و خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن را کاهش می‌دهد و چای سیاه و سبز یکی از منابع غنی آنتی‌اکسیدان است. چای سیاه حاوی پلی‌فنول است، پلی‌فنول یکی از انواع آنتی‌اکسیدان است که در برخی غذاها و نوشیدنی‌های خاص از جمله چای سیاه یافت می‌شود و خواص زیادی برای جلوگیری از سرطان و جلوگیری از آسیب DNA ناشی از دخانیات یا سایر مواد شیمیایی سمی دارد. این آنتی‌اکسیدان‌ها با آنهایی که از میوه و سبزیجات به دست می آیند متفاوت هستند و بنابراین با مصرف روزانه چای سیاه ایرانی می‌توانند به عنوان یک قسمت مهم از رژیم غذایی ما فواید و مزایای زیادی برای داشتن یک سبک زندگی سالم فراهم کنند. محققان بیمارستان جان هاپکینز می‌گویند افرادی که روزانه حداقل یک فنجان چای طبیعی سبز یا سیاه می‌نوشند، قلب سالمی دارند. چای سیاه حاوی گروه دیگری از آنتی‌اکسیدان‌ها به نام فلاونوییدها است که سلامت قلب می‌شوند. در کنار چای سیاه و سبز، فلاونوییدها را می‌توان در سبزیجات، میوه‌ها و شکلات تیره یافت. مصرف چای سیاه به طور منظم ممکن است به کاهش بسیاری از عوامل خطر بیماری قلبی، از جمله فشار خون بالا، کلسترول بالا، افزایش میزان تری گلیسیرید و چاقی کمک کند. یک مطالعه کنترل شده تصادفی نشان داد که نوشیدن چای سیاه به مدت هفته به طور معنی‌داری مقدار تری - گلیسیرید را شانس پایین‌تری در ابتلا به بیماری دیابت نوع دارند. هنگام مصرف شکر، لوزالمعده هورمونی به نام انسولین را ترشح می‌کند تا قند را به عضلات منتقل کند تا از آن برای انرژی استفاده شود. اگر قند بیشتری از بدن خود مصرف کنید، قند اضافی به عنوان چربی ذخیره می شود. یک مطالعه بر روی فواید چای نشان داد که چای سیاه فعالیت انسولین را بیش از برابر افزایش داده است. محققان نتیجه گرفتند که چندین ترکیب موجود در چای سیاه و سبز (یک کاتچین به نام اپی گالوکاتچین گالات) برای افزایش سطح انسولین وجود دارد. جالب است بدانید که چای سیاه دم کرده بدون افزودن شیرینی، یک نوشیدنی با کالری بسیار بسیار پایین نزدیک به آب است. همه ما بخوبی در مورد مزایای آرامش بخش چای سیاه مطلع هستیم. چای سیاه نه تنها به شما کمک می‌کند تا پس از یک روز طولانی آرامش داشته باشید، مطالعات نشان می‌دهد که آمینو اسید L - theanine می‌تواند به آرامش و تمرکز ما کمک شایانی کند. چای سیاه همچنین نشان داده است که اگر بصورت منظم مصرف شود می‌تواند سطح هورمون استرس‌زای کورتیزول را کاهش بدهد. مطالعات نشان می‌دهد که اسید آمینه L - theanine موجود در چای سیاه می‌تواند به شما در آرامش و تمرکز بهتر کمک کند. همچنین نشان طی مطالعه‌ای بر روی فواید چای سیاه داده شده است که چای سیاه میزان هورمون استرس کورتیزول را هنگام مصرف در مقادیر متوسط به طور منظم کاهش می‌دهد. فشار خون بالا تقریبا میلیارد نفر در سراسر جهان را تحت ت ثیر خود قرار داده است. فشار خون بالا می‌تواند خطر ابتلا به نارسایی قلبی و کلیوی، سکته مغزی، از بین رفتن بینایی و حملات قلبی را افزایش دهد. اما خوشبختانه تغییر در رژیم و شیوه زندگی شما می‌تواند فشار خون شما را به طور قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد. تحقیقات زیادی نقش چای سیاه را در کاهش فشار خون بررسی کرده‌اند. در یکی از این تحقیقات شرکت کنندگان در طی شش ماه روزانه سه فنجان چای سیاه نوشیدند. نتایج نشان داد که افرادی که بطور روزانه چای سیاه می‌نوشند، در مقایسه با گروهی که فقط از دارو استفاده می‌کردند، کاهش قابل توجهی در فشار خون سیستولیک و دیاستولیک داشتند. چای سیاه حاوی آنتی ژن آلکیلامین است که به افزایش سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند. علاوه بر آن، چای سیاه و سبز همچنین حاوی تانین‌ها هستند که توانایی مبارزه در برابر ویروس‌ها را دارند و ما را از ابتلا به آنفولانزا، آنفلوآنزای معده و سایر ویروس‌های رایج که در زندگی روزمره ما وجود دارد محافظت می‌کنند. بر خلاف نوشیدنی‌هایی مانند قهوه که حاوی کافیین به مراتب بالاتری هستند، مقدار کافیین کم موجود در چای سیاه می‌تواند باعث افزایش جریان خون به مغز بدون تحریک بیش از حد قلب بشود. همچنین باعث تحریک سوخت و ساز بدن، سیستم تنفس، قلب و کلیه‌ها می‌شود. چای سیاه دارای آمینو اسید L - theanine است که باعث افزایش فعالیت آلفا در مغز شده و در نتیجه باعث آرامش و تمرکز بهتر می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند که نوشیدنی‌های حاوی L - theanine و کافیین بیشترین ت ثیر را بر تمرکز مغز دارند. به همین دلیل است که بسیاری از افراد بعد از نوشیدن چای، انرژی پایدارتری را نسبت به سایر نوشیدنی‌های کافیین‌دار مانند قهوه گزارش می‌دهند.
حوضخانه شاه درویش مهاباد، که متعلق به دوره قاجار است به عنوان وضوخانه استفاده می شده است. این اثر تاریخی که در سال با شماره در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است به همراه چند حوضخانه دیگر از آثار تاریخی شهرستان مهاباد به شمار می‌رود که از سبک معماری قاجاری و صفوی برای ساخت آنها استفاده شده است. حوضخانه شاه درویش در مهاباد، خیابان طالقانی شرقی، کوچه دارایی در داخل صحن مسجد شاه درویش قرار گرفته است. قدمت این بنا به هجری قمری حدودا الی سال قبل بر می گردد. زیربنای این حوضخانه مترمربع بوده، بنایی گنبدی و مدور داشته و به وسیله هفت پله از سطح اصلی جدا شده است. کف حوضخانه با سنگ صاف و صیقل داده شده مفروش بوده و دو کفه با ارتفاع سانتیمتر دارد که ویژه اقامه نماز است. دو طاقچه قدیمی در طرفین شمالی - جنوبی دیواره حوضخانه به چشم می خورد و یک تیرک چوبی بر ورودی سمت راست بنا بسته شده که ظاهرا حفاظتی در برابر ترک بزرگ بوجود آمده در بخشی از گنبد و دیواره آن است. از بنای یاد شده بعنوان مکانی برای وضو گرفتن استفاده می شده که آب آن از چشمه ای که از کوه جریان دارد تامین می شود و دوباره از آن سرریز می گردد. کلا آب وضوخانه های مهاباد به وسیله قنات هایی که از چند چشمه کوههای اطراف سرچشمه می گرفته، تامین می شده است که آب آنها پس از گذشت سالها هنوز هم جاری است. قبر شاه درویش و چند تن دیگر در این محوطه دیده می شود.
در دهه‌های اخیر توجه به گردشگری در مشهد سبب تحول و پیشرفت فضاها و جاذبه‌های گردشگری شده است. از این رو امروزه سرمایه‌گذاری‌های زیادی با هدف بهره‌برداری و توسعه گردشگری شهری در مشهد صورت گرفته است. برخی محققان معتقدند گردشگری به عنوان کاتالیزوری برای تجدید حیات شهری به شمار می‌رود و در بهبود شرایط اقتصادی شهرها بسیار موثر است. مشهد نیز از جمله شهرهایی است که اقتصاد آن مبتنی بر گردشگری بوده و ارتقاء این صنعت در گرو اطلاع‌رسانی و تقویت جاذبه‌های گردشگری شهر مشهد است. موزه‌ها یکی از اماکن گردشگری هستند که سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کنند. موزه بزرگ خراسان نیز نمونه‌ای از موزه‌های پربازدید شهر مشهد محسوب می‌شود که از جمله رویدادهای مهم و بزرگ این موزه می‌توان به رونمایی از نقش برجسته سرباز هخامنشی اشاره کرد. نقش موزه‌ها در جوامع بشری، نقشی بدیع، ماندگار و مروج ناب‌ترین پدیده‌های فرهنگی است. موزه‌ها از معدود مراکز حفظ یادگاران نسل گذشته و در حقیقت فرزندان هنر و تاریخ هستند. هر یک از این اشیا در عین بی‌زبانی به هزاران زبان سخن می‌گویند زیرا اسناد معتبری از فرهنگ، هنر و تاریخ را ارایه می‌دهند. موزه بزرگ خراسان از جمله موزه‌های مشهد بوده که در بوستان کوهسنگی احداث شده است. برنامه‌ریزی ایجاد این موزه به قبل از انقلاب باز می‌گردد. در سال پیشنهاد اولیه این موزه مطرح شد که با توجه به شرایط انقلاب و دفاع مقدس انجام این امر و ت سیس این موزه محقق نشد. مجددا در سال این ایده مطرح شده و پس از برگزاری مسابقه‌ای با فراخوان عمومی، از میان طرح‌های متنوع و متعدد طرح زنده‌یاد "دکتر محمدامین میرفندرسکی" برگزیده شد. این طرح از بنای عمارت خورشید شهرستان کلات نادری الهام گرفته است. به این ترتیب پس از توافق با شهرداری مشهد مترمربع از اراضی بوستان کوهسنگی در اختیار اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی قرار گرفت و در نیمه‌دوم سال کلنگ احداث این موزه به زمین زده و فرایند ساخت بنای این موزه آغاز شد. در سال شرکت مشهدسازه به صورت رسمی ساخت این موزه را آغاز کرد. پس از اتمام سفت‌کاری ساختمان موزه و درصد از بخش ت سیسات، باقی‌مانده کار مطابق طراحی داخلی شرکت مهندسین مشاور گام ما به شرکت دشت به‌ساز واگذار شد. این موزه با استفاده از فناوری‌های نوین موزه‌داری و در بالاترین حد استاندارد با مترمربع زیربنا و متر ارتفاع در طبقه ساخته شد و در هجدهم بهمن‌ماه سال افتتاح شد. موزه منطقه‌ای خراسان بزرگ دربرگیرنده بخش‌های مختلفی همچون مخزن اموال تاریخی، سالن اجتماعات، کتابخانه، کارگاه و آزمایشگاه مرمت آثار و تالارهای مختلف نمایش آثار است. بخش مخزن نگهداری اشیا منقول تاریخی و تزیینات معماری مجهز به پیشرفته‌ترین امکانات ضدحریق، ضدزلزله، و آسیب‌های جنگی است. بخش آزمایشگاه حفاظت و مرمت اشیاء تاریخی و تزیینات تاریخی (دکتر باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی) ، علاوه بر امکانات و تجهیزات کارگاهی و آزمایشگاهی حفاظت و مرمت، دارای بخش پژوهش، مستندسازی و مطالعات اشیاء تاریخی و تزیینات معماری است. بخش سالن اجتماعات (دکتر محمدامین میرفندرسکی) نیز مجهز به سیستم‌های سمعی و بصری بوده و دارای ظرفیت حدود نفر است. کتابخانه تخصصی (مهندس سراج‌الدین کازرونی) ، با گنجایش بیش از جلد کتاب، اسناد و عکس‌های تخصصی و مکانی مناسب جهت مطالعه پژوهشگران و علاقه‌مندان طراحی و ساخته شده است. در راستای ارج نهادن به نقش بسزای سازندگان و طراحان بنای این موزه، بخش‌هایی از این مکان به نام آقایان دکتر میرفندرسکی، مهندس کازرونی و دکتر باقر آیت‌الله‌زاده شیرازی نام‌گذاری شده است. بی تردید موزه بزرگ خراسان یکی از بزرگترین ظرفیت‌های ایجاد شده در حوزه گردشگری مشهد و حتی کشور به شمار می‌رود که با توجه به قرارگیری در فضای مناسب و عاری از مشکلات رفت‌وآمد شهری است و زایران و گردشگران می‌توانند به راحتی پس از زیارت حرم مطهر امام رضا (ع) از این موزه بازدید کرده و با آثار نمایش داده‌شد در آن آشنا شوند. در این موزه آثار تاریخی بسیاری در معرض دید عموم قرار گرفته است که از جمله آن‌ها می‌توان مجسمه سنگی هزاره سوم پیش از میلاد نیشابور، عود سوز مفرغی دوره سلجوقی، آجر نقش‌برجسته دوره اشکانی درگز، آجر برجسته دوره ایلخانی شهر توس، صور فلکی دوره سلجوقی نیشابور، دوات‌دان سفالی دوره سلجوقی شهر توس، کاسه دخل دوره صفویه، قدح سفالی زرین‌فام دوره سلجوقی نیشابور، سپر فولادی دوره افشاریه، جواهردان دوره مفرغ نیشابور، سنگ قبر بودم‌بیکقرن هفتم هجری شهر توس، جام میثاق دوره اشکانی درگز، مرقع قرآنی (فاتحه‌الکتاب) دوره قاجاریه و کاشی دوره قاجاریه را نام برد. مشهد مقدس و خراسان رضوی هر ساله افتخار میزبانی زایران و گردشگران میلیونی ایران را کسب کرده است که این امر فرصت بزرگی در زمینه‌های مختلف میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایجاد کرده است. سالن نمایشگاهی و موزه ای: با مساحتی بالغ بر مترمربع جهت برپایی نمایشگاه های دوره ای و فصلی از آثار تاریخی و آثار هنری معاصر پیش بینی شده است. سالن موزه ای: در طبقه (همکف، اول و دوم) و با مساحتی بالغ بر مترمربع می باشد، که در واقع هسته اصلی موزه بوده و اشیاء به نمایش درآمده در آن قسمت ها، اشیاء تاریخی مکشوفه از منطقه خراسان می باشد.
روستای قمبوان دهاقان، روستای است که در شهرستان دهاقان در استان اصفهان قرار دارد از نظر تاریخی از مکانهای ارزشمند به شمار می رود. بررسی های موجود نشان می دهد این روستا در گذشته، بصورت قلعه ای با دروازه ها، برج ها و دیوارهای بلند بوده است. در گذشته‌های دور کمبون به ریخت یک باغ روستا بوده‌که با بکارگیری کاریزها آبیاری می شد و سپس با ساختن برج ها (قلعه ها) بافت کانونی میانی آن ساخته شده‌است. ق مب وان یا ک مب وان یکی از روستاهای بخش مرکزی شهرستان دهاقان در استان اصفهان است. این روستا در دهستان قمبوان جای گرفته است. در لفظ محلی این روستا کمبون شناخته میشود. رودخانه کیلچی و قنات عشق آباد تنها رود خانه و قنات قمبوان و یالان چی از چشمه های اطراف این روستا است. از مکان‌های تفریحی منطقه عباس اباد است که شامل چشمه و درخت تنومند توت است همچنین کوه شاه عبدالله نیز یکی از تفرجگاه های مردم قمبوان و روستاهای اطراف میباشد که در پنج کیلومتری شمال شرقی قمبوان واقع شده است. از نظر فرهنگی این روستا حایز اهمیت است و اولین مدرسه این روستا، در سال هجری شمسی با نام ناصر خسرو (قدس فعلی) ت سیس گردیده است. ارتفاع این روستا از سطح دریا، متر است. منابع آب کشاورزی، قنوات، رودخانه شور و همچنین دو چشمه می باشد که آب مورد نیاز اراضی زیر کشت را تامین می کنند. میتوان پیشینه آن را به دوران باستان و پیش از اسلام نسبت داد. شکل‌گیری اولیه روستا پیرو وجود آب و جهت جریان آب بوده‌است و معماری شکل پراکنده داشته سپس به روستایی قلعه مانند و با بافت متمرکز تبدیل گشته است که از طریق دروازه‌هایی ورود و خروج به آن کنترل می‌شده‌است و در زمان‌های نا امنی برج‌های دیده بانی نقش موثری در حفظ امنیت ده داشته‌است. شیوه مهرازی بافت دیرین کمبوان به صورت ترکیبی از شیوه های سرزمین‌های بیابانی و کوهستانی است و در گذشته بناها از خشت و گل و گاهی با بکارگیری سنگ در پایه ها ساخته می‌شده‌است. بافت نوین روستا آجری است. درهای سنگی باغ‌های کمبوان که همانند شان در تیران و باغ های تپه‌آریایی‌ها در خوانسار نیز وجود دارد بسیار دیرین هستند. برخی پژوهشگران پیشینه این درها را متعلق به دوران پیشاآریاییان و زمان سلطه آشوریان بر قبایل ایران پیش از متحد شدن روستاهای قبایل ماد و نابودی آشور بدست ایشان دانسته اند. واژه کمبون به چم کومه در باغ می‌باشد که نشان دهنده شیوه زندگی نخستین مردمانی است که آنجا یکجانشین شده اند که دامدارانی بودند که در کنار گودال‌های آب کومه‌هایی ساختند و پس از استقرار با دامهایشان به کشاورزی و باغداری روی آوردند. در زبان سانسکریت کم به چم گودال آب یا چاله می‌باشد. پس از استیلای اعراب واژه کمبون معرب شده و به قمبوان دگرگون گشته است. از محصولات کشاورزی این روستا که معروف نیز می‌باشد می توان به لوبیا چیتی اشاره نمود. آب زمینها از قنات تامین شده و محصولات دیگر آن غلات، حبوبات، گندم، جو و پنبه است و شغل اهالی زراعت است. سوهان محلی از سوغات این روستا است که در چند سال گذشته و با توجه به برپایی نمایشگاهها در سطح کشور، در نزد مردم شناخته شده است. آیین‌ها و جشن‌های باستانی همواره با شکوه در قمبوان برگزار میگردند. از جمله شنبه‌بدر که بازمانده جشن نوروز بزرگ یا آبپاشان می باشد که در خردادروز از فروردین برگزار میشده ولی با تغییر تقویم به نخستین شنبه نوروز افتاده است. کلاه سیاه نمدی مانند کلاه مادها در سنگ نگاره‌های تخت جمشید، پیراهن بدون یقه، جلیقه، شلوار سیاه پاچه گشاد که به آن تمون می گویند، کلچه (شنل نمدی زمستانه) و گیوه ملکی که همه این لباس‌ها در گذشته در روستا تولید میشد. پوشش محلی زنان چارقد سفید، پیراهن بلند، پاکش (شلوار زنانه) استمسجد جامع قمبوان (مسجد آبی) مربوط به دوره صفویه است و قدیمی ترین تاریخی که بر روی دیوار آن نوشته شده مربوط به سال است. کتیبه ای در محراب آن وجود دارد که هنوز خوانده نشده است. همچنین یکی از مهمترین آثار تاریخی قمبوان مسجد شبستان است. کاروانسرای قدیمی قمبوان را نیز میتوان جزو آثار تاریخی قمبوان به حساب آورد. از دیگر آثار باستانی (اسطوره ای) این روستا میتوان به جاپا د ل د ل که به گفته خودشان جای سم اسب علی روی سنگ است و چهل دخترون مکانی در جوار گورستان قمبوان که به گفته اهالی روستا چهل دختر در آن ناپدید شده اند اشاره کرد. آسیاب‌های آبی قمبوان که گندم و جو را به آرد بدل می‌ساخته و عصار خانه قمبوان که در زمان صفویه راه اندازی شده‌و با اسب سنگ‌های عصاری بزرگ در آن برای گرفتن روغن از دانه‌ها چرخانده می‌شده‌است از دیگر مکانهای تاریخی این روستاست. برج‌های زیادی در دوره‌های گوناگون بخصوص صفویه در کمبون ساخته شده‌است که برای دیده بانی و کشاورزی بکار گرفته میشد و کنون برخی برپا هستند. بنای چهل دختران امامزاده سید محمد باقر، حمام‌های تاریخی کمبون و قلعه تاریخی طاهری که با مساحتی بیش از دو هزار مترمربع در دل بافت تاریخی این روستا واقع شده از مکانهای دیدنی کمبوان است.
دره شاه دهاقان که به دره شاه صفی هم معروف است دره ای زیبا و فرحناک در جنوب غرب دهاقان است. آب و هوای خنک و فرحناک، وجود چشمه و آبشاری خروشان، درختان کهن و سرسبز و گل ها و مراتع غنی و رنگارنگ در فصل بهار و تابستان، این منطقه را به یکی از هدف های گردشگری استان اصفهان تبدیل کرده است. دهاقان از شهر‌های پرجاذبه و دارای هویت فرهنگی در استان اصفهان است که علما، دانشمندان، شعرا‌ی نام آوری در خود پرورش داده است. در این شهرستان دیدنی ها و مناظر چشم نواز زیادی وجود دارد که از جمله می توان به مناظر دشت لاله های واژگون و دشت آسانه که در اردیبهشت ماه مناظر زیبایی به وجود می آوردند، اشاره کرد. در این میان مناظر چشمگیر تختگاه شاه صفی معروف به دره شاه که در کیلومتری جنوب غربی دهاقان واقع شده است، صفا و جلوه خاصی دارد. دره‌ای سرسبز با مناظری پرطراوت و درختانی کهن و آبهای روان همچون نگینی سبز و خرم از سال‌های دور به یادگار مانده که همه ساله در ایام بهار گل کار طبیعت لابه لای سنگهای صخره‌ای و معبرهای تنگ را با انواع گلها و گیاهان معطر صحرایی، گل آرایی و تزیین می‌کند و چهچه و نغمه‌پرندگان خوش نوا انسان را به وجد می‌آورد. گویا ملک فردوس است این بستان سرا، یا ودیعه‌ای است که آفرینش آنرا برای خلوت نشینان مزین کرده است. بیتوته در آن دلنشین و روح افزا است چرا که از بهترین نقاط ییلاقات است. روزگاری نه چندان دور انجمن حفاظت آثار باستانی در نگهداری آن نظارت داشته و جهت حفظ این میراث طبیعی حتی درختان را با پلاک گذاری به دقت مراقبت می‌نمودند. در عهد صفویه تختگاهی داشته که در دامنه کوه تراشیده شده بود که به مرور از بین رفته است. از درختان تنومند و کهنسال چنارهای سربه آسمان کشیده دوره صفویه که چندین قرن شهره آفاق بود هم اکنون تنها چند اصله درخت بیشتر باقی نمانده است. وجه تسمیه این دره به شاه صفی از سلاطین صفویه بر می گردد که بنا به قولی این منطقه زیبا را تختگاه و شکارگاه خود قرار داده بود. البته کتیبه ای قدیمی نیز در کنار آبشار در تایید این موضوع وجود داشت که متاسفانه چند سال قبل توسط عده ای جاهل معدوم گردید. متن کتیبه بدین شرح است: در جلوس نواب شاه صفی بنای تختگاه و نشاندن درختان شد. ه ق. این سنگ نبشته بیان می‌کرده که سایر سلاطین و امرای صفوی پس از شاه صفی نیز درآنجا آمد و شد داشته و نخجیر و شکارگاه خود قرار داده‌اند، از جمله آنان شاه عباس دوم بوده است. دره و تختگاه شاه صفی در جنوب غربی شهرستان دهاقان و کیلومتری مرکز استان (اصفهان) واقع شده است.
همیشه وقتی اسم سفر به گوشمان می‌خورد شمال، اصفهان، مشهد به ذهن‌ها خطور می‌کند، اما برای مسافرت و تفریح تهران را نباید از خاطره‌ها برد. تهران نزدیک به سال است که پایتخت ایران شده و هر جاذبه آن قصه‌ای با اصالت برای تعریف کردن دارد. با جایاما همراه باشید تا این قصه را بیشتر بشناسید. بعضی از جاذبه‌های گردشگری در تهران قدمت زیادی دارند. از این جاذبه‌ها می‌توان به کاخ گلستان، کاخ سعدآباد، بازار تهران، مدرسه دارالفنون، حرم عبدالعظیم حسنی، کاخ نیاوران، عمارت قزاقخانه و. اشاره کرد. در کنار جاذبه‌هایی با قدمت یا سال، جاذبه‌هایی در شهر تهران وجود دارند که به تازگی در شهر بنا نهاده شده‌اند اما جذابیت بازدید در تهران را چند برابر کرده‌اند. اگر قصد دیدین همه‌ی جاذبه های گردشگری تهران را داشته باشید باید چند هفته را در تهران بمانید. در این مقاله چند مورد از بهترین و خاص‌ترین جاذبه‌های تهران را به شما معرفی می‌کنیم که بازدید از آن‌ها تنها چند روز طول می‌کشید. می‌توانید بسته به محل اقامتی که در تهران انتخاب کرده‌اید، جاذبه‌های گردشگری را دسته‌بندی کنید. از شمال تا جنوب تهران از شرق تا غرب تهران جاذبه‌های فراوانی را خواهید یافت که می‌تواند سفر شما به پایتخت را خاطره انگیز و جذاب‌تر کند. برای می‌توانید از سایت جاباما استفاده کنید. مهم نیست که ساکن تهران هستید یا به این شهر سفر می‌کنید، هر کسی باید به دیدن برج آزادی بروید. این برج بین سال‌های تا شمسی ساخته شده است. می‌توان این برج را اولین نماد تهران در دوره معاصر معرفی کرد. قبل از ساخت برج آزادی، تهران ساختمانی به بلندی این برج نداشته است. برج آزادی که در زمان ساخت، برج شهیاد نامگذاری شده بود داخل میدانی به همین نام قرار دارد. مسافرانی که از غرب و شمال‌غرب کشور یا جنوب ایران مانند استان خوزستان به تهران می‌آیند اگر ماشین شخصی یا اتوبوس را انتخاب کرده باشند با دیدن برج آزادی ورودشان به تهران خوشامد گفته می‌شود. پیاده‌روی داخل میدانی که برج در آن قرار دارد خالی از لطف نیست. غیر از فضای سبزی که اطراف برج آزادی است داخل ساختمان برج موزه و سالن کنسرت قرار داد که بازدید از هرکدام جذابیت‌های خود را دارد. وقتی از ایستگاه پانزده خرداد که خارج شدید وارد منطقه بازار بزرگ تهران خواهید شد. دقیقا وقتی از ایستگاه خارج شوید خود را در بین مغازهای بسیار زیاد و متنوع بازار می‌بینید اگر اهل خرید کردن هستید تجربه به‌یادماندی برای شما ثبت خواهد شد. کاخ گلستان، میدان ارگ و پارک شهر که از جاذبه‌های دیدنی تهران هستند در چند قدمی این ایستگاه قرار دارند. بازار بزرگ تهران همان گونه که از اسمش پیداست از مجموع چند بازار کوچک تشکیل شده است که هر کدام به صورت مجزا فعالیت می‌کنند. در بازار می توانید لباس، کیف‌وکفش، طلا، چمدان، فرش، لوازم آرایشی و بهداشتی و . را تهیه کنید. بازار آهن، بازار زرگرها، بازار لوازم‌التحریر، حجره‌های فرش‌فروشی و چندین بازار دیگر همگی در این منطقه تهران واقع شده است. وسعت بازار تهران بسیار زیاد است. در گذشته تهران به همین منطقه بازار خلاصه می‌شده است. مولوی، سنگلج، پامنار، پاچنار، شوش، ناصرخسرو، باب همایون، مروی، سیروس، سرچشمه و. همگی در اطراف بازار قرار دارد. اگر قصد خریدی داشته باشید بازار تهران اولین جایی است که باید بروید. غذاها و رستوران‌های خوبی را می‌توانید در اینجا پیدا کنید. بسته به هزینه‌ای که برای ناهار خود در نظر گرفته‌اید رستوران و غذاخوری خوبی در بازار تهران پیدا می‌شود. در صورتی که مایل هستید اقامت شما به‌صرفه باشید می‌توانید برای از سایت جاباما استفاده کنید. کاخ گلستان تهران بیش از سال قدمت دارد. این کاخ در منطقه بازار تهران و خیابان پانزده خرداد قرار دارد. وقتی به تهران سفر کردید حتما سری به منطقه بازار تهران بزنید. در کنار خرید از بازار تهران از موزه‌هایی که کاخ گلستان دارد نیز می‌توانید دیدن کنید. برای رسیدن به این منطقه می‌توانید از مترو استفاده کنید. کاخ گلستان دارای موزه‌ها و کاخ‌های بسیاری است که تجربه‌ی بی‌نظیری را در ذهن هر بازدید کننده ثبت می‌کنند. این مجموعه کاخ به دلیل اهمیت و ارزش بالای تاریخی در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. هر کسی که از بازار تهران بازدید می‌کند سری هم به میدان ارگ می‌زند. در خیابان پانزده خرداد یا همان خیابان اصلی بازار میدانی به اسم میدان ارگ وجود دارد. این میدان در گذشته یکی از میادین مهم بوده است. میدان کوچکی که از جنوب به خیابان بازار و از شمال به میدان توپخانه سابق راه دارد. سمت غرب میدان ساختمان اصلی رادیو واقع شده است. جایی که اولین صدای رادیو در ایران در سال طنین انداز شد. هنوز هم ساختمان رادیو در این میدان میزبان شبکه‌ی رادیویی تهران است. میدان ارگ خیلی بزرگ نیست اما می توانید روی صندلی‌های داخل میدان بستنی یا آبمیوه‌ای خنک میل کنید و از دیدن فضای سبز میدان ارگ لذت ببرید. این میدان در دوره صفویه ساخته شده است. قدیمی‌ترینن و اولین پارک استاندار ایران، پارکی در تهران به نام پارک شهر است. این پارک در منطقه تهران قرار دارد. محله سنگلج در منطقه تهران یکی از مناطق قدیمی شهر تهران به حساب می‌آید. تجربه‌ی قدم زدن در این محله و پارک شما را به حال‌وهوای تهران قدیم می‌برد. اگر فصل پاییز را برای دیدن انتخاب کرده‌اید حتما چند عکس از داخل پارک بگیرید. به خاطر وجود درخت‌های چنار بلند در این پارک مناظر پاییزی آن بسیار زیبا است. پاییز پارک شهر یکی از زیباترین منظره‌های پاییزی شهر تهران به حساب می‌آید. داخل پارک جاذبه‌های دیدنی مثل موزه صلح، باغ پرندگان و آکواریوم پارک شهر قرار دارند. قبل از خارج شدن از پارک شهر می‌توانید سایت پرنده‌نگری آنجا را تماشا کنید. اگر شهر تهران را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب کرده‌اید یا برای کارهای اداری به این شهر سر زده‌اید، می‌توانید در هتل‌های متنوع این شهر اقامت داشته باشید و فرصت بازدید از جاذبه‌های تهران را کسب کنید. کار بسیار ساده و راحتی است.
مسجد جامع سرخ مهابادکه به زبان کردی: مزگه‌وتی سوور نامیده می شود، مربوط به دوره صفوی است و در داخل شهر مهاباد واقع شده است. این مسجد از اقدامات مهم عمرانی بداق سلطان مکری می‌باشد که در سال بنا گردید و همچنان پابرجا است. این مسجد به واقع بخشی از تاریخ معاصر مهاباد و گواه آشکاری بر فرهنگ دوستی و هنرورزی مردم این دیار است. این اثر در تاریخ آبان با شماره ثبت به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. زیباترین و جالبترین اثر تاریخی بجای مانده از دوران صفوی در منطقه غرب و شمال غرب ایران مسجد جامع مهاباد یا مدرسه شاه سلیمان می‌باشد که اکنون در قلب شهر مهاباد قرار گرفته و خطبه های نماز جمعه شهر در آن برگزار می شود. این بنا ترکیبی از مسجد و مدرسه است و دارای یک حیاط و در پیرامون حیاط مدرسه‌ای جهت تحصیل طلاب علوم دینی نیز در ضلع شرقی آن تاسیس شده و حجره هایی با ایوانچه هایی در مقابل آنها دیده می شود. این مسجد به عنوان مکان تعلیم علوم دینی آن زمان در شهر مهاباد که قدیمی ترین و متمرکزترین شهر منطقه بوده بوجود آمد که در زمان شاه سلیمان صفوی و فرمانروایی تنها سلطان و حکمران نیکوکار منطقه کردستان یعنی بداق سلطان (از نوادگان صارم بیگ و فرزند شیرخان می باشد) ساخته شد. این مسجد دو ایوانه و از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین بناهای تاریخی دوره اسلامی در غرب کشور به شمار می‌رود و توازن شکل طاق، گنبد و شبستان باعث شده که، پس از گذشت سال از زمان ساخت آن، سالم باقی بماند. از نظر مشخصات فنی، شبستان بزرگ مسجد با سه فرش انداز، ستون سنگی و حجرات اطراف صحن بسیار موزون ساخته شده و گیرایی خاصی دارد. مصالح به کار رفته در پی دیوارها، ستونها و کف فرش شبستان از سنگ و دیگر قسمتها از آجر است، مسجد و حجرات اطراف صحن آن، تزیین نشده و سادگی خاصی دارد. زمان ساخت این مسجد زیبا به سال هجری قمری بر می گردد، مساحت کلی این مسجد با حجره های رو به حیاط و یک سردر ورودی و یک حوضخانه در ضلع جنوبی متر مربع است. شبستان زیبای آن که مقدمه ای بر شبستان مسجد وکیل شیراز است و دارای ده ستون سنگی نخودی رنگ است که ارتفاع هر یک از آنها / سانتی متر است و بصورت یک پارچه و دو پارچه قرار گرفته و سقف سرستونها مربع و طول هر ضلع هفتاد سانتی متر می باشد. غیر از پایه های مسجد و این ستونها و کف حجره های بیرونی که از نوع سنگهای نخودی رنگ پی ریزی شده اند، بقیه بنا کلا از آجر قرمز چهارگوش و ملات و گچ و غیره است. پشت بام اصلی مسجد را هجده گنبد آجری نیم کره ای پوشانده که سابقا با ناودان های سنگی، آبریز آن میسر شده بود. محراب مسجد در بخش شمالی قرار دارد و طبقه دوم آن که بخشی جزیی را شامل می شود ویژه نماز گزاران زن است که با بخش اصلی تفاوت کلی دارد. صحن حیاط مشتمل بر حجره های متعدد است که قرینه ورودی آنرا حوضخانه ای زیبا تشکیل می داده است. طول مسجد متر و عرض آن متر است، دیوارهای شرقی و غربی آن مجموعا طاق و شمالی و جنوبی آن طاق است که هر دیوار مشتمل بر طاق می‌باشد. دو در بزرگ شمالی و جنوبی حیاط ارتباط این بنا را با بیرون برقرار می‌کند. هر یک از درها با یک دالان طاق نما به حیاط مسجد مربوط می‌شود. بخشهای شرقی و غربی آن، هرکدام چهار طاق حجره‌ای دارد و بخشهای شمالی و جنوبی نیز هرکدام دارای دو اتاق و یک در بزرگ است، فواصل طاقها سه متر و اندازه صحن در متر است. این بنا از نظر پی بنا و معماری شبیه به مسجد طسوج در آذربایجان شرقی است. مصالح اصلی مسجد آجر قرمز است به طوری که سبب نامگذاری مسجد، به مسجد سرخ شده است. مدخل ورودی بنا که به صورت یک درگاه نسبتا بزرگ و با دروازه ای چوبی است، در اصل مدخل مدرسه محسوب می شود و زنجیری برآن نیز آویزان است که ظاهرا گاهی محلی برای بست هم بوده است. در پشت این درگاه یک هشتی به چشم می خورد. در وسط حیاط آب حوض از قنات معروف به مسجد تامین می شده است. علاوه بر حجره های پیرامون حیاط مدرسه، راهروهایی به صورت قرینه در اطراف تعبیه شده که برای ورود و خروج مدخل صحن شبستان در هنگام ازدحام نماز گزاران است که زیبایی چشم نوازی به فضای حیاط مسجد سرخ داده است. متن تنها یادگار مکتوب آن بر کتیبه سردر شمالی، بدین مضمون است: "الحمدالله الذی وفقنی الاتمام هذه المدرسه الشریفه فی ایام دوله السلطان الاعدل: شاه سلیمان الحسین الموسوی الصفوی بهادرخان - خلدالله تعالی ملکه - فی سنه کتیبه سهراب المکری" (خدا را سپاس که مرا به اتمام این مدرسه شریف در ایام حکومت عادل‌ترین سلطان، شاه سلیمان حسین موسوی صفوی بهادرخان - که خدا ملکش را جاودان سازد - در سال ه . ق توفیق داد. این را سهراب مکری نوشت. این مسجد در خیابان امام شافعی شهر مهاباد در بافت تجاری شهر واقع شده است، راه دسترسی به مسجد از میدان شهرداری و همچنین از خیابان امام شافعی کوچه ملامارف کوکه‌ای است.
بقعه بابا شیخ حسین انصاری و بی بی خاتون دهاقان که از فرزندان جابربن عبدالله انصاری هستند از زیارتگاه های دهاقان در استان اصفهان بشمار می رود. آرامگاه بابا شیخ حسین به نام "بقعه فیروزه ای" در میان باغ های دهاقان زیبایی دو چندان دارد و از تفرجگاه ها و زیارتگاههای این شهرستان است. بقعه فیروزه ای، نامی آشنا برای دهاقانی هاست و آرامشی که در کنار باغ های وقف شده وجود دارد به دور از سر و صدای خودروها و آلودگی های صوتی، چنان دلنشین است که مکانی مناسب برای تفریح و زیارت را به وجود آورده است. متاسفانه راه های خاکی منتهی به این مکان با اینکه درآمد وقفی هم دارد درست نشده و سربالایی های تند و پیچ های خطر ناک دارد که باعث می شود کمتر گردشگری به این مکان پا بگذارد. این آرامگاه متعلق به بابا شیخ حسین انصاری و بی بی خاتون، فرزندان جابرن بن عبدا. انصاری از صحابی با وفای پیامبر اکرم (ص) است که در چهار کیلومتری شمال دهاقان و در مسیر دهاقان مبارکه واقع شده است. آنچه از بابا شیخ حسین و بی بی خاتون سینه به سینه از نسل های گذشته روایت شده، ارادت و نزدیکی خاص ایشان به امام حسین (ع) و ارتباط با اهل بیت امیرالمومنین علی (ع) را نشان می دهد. پس از واقعه کربلا که شرایط بسیار سخت شده بود و خفقان سیاسی و اجتماعی شدیدی حاکم بود از نسل جابر در کوفه، اشعری ها بودند که به قم مهاجرت کرده و به ترویج و نشر دین اسلام همت گماردند و دیگر فرزندان جابر که در مدینه می زیسته اند سفری با انگیزه تبلیغ دین به ایران داشته اند. عده ای از آنها در دزفول و عده ای در کنار بختیاری ها سکنی گزیده اند با توجه به فاصله کمی که از بقعه بابا شیخ حسین تا ایل بختیاری است، بابا شیخ حسین انصاری و بی بی خاتون در این منطقه به منظور اشاعه دین ساکن گردیده و به شهادت رسیده اند. ساختمان اصلی این بقعه مربوط به دوران صفویه است که متشکل از ایوان، گنبدخانه و رواق است. مقبره بابا شیخ حسین در ضریح چوبی مربوط به دوره صفویه در زیر گنبد قرار دارد و مقبره بی بی خاتون خواهر بابا شیخ حسین در انتهای جنوبی بنا در ضریحی چوبی واقع گردیده است. در ایوان، رواق و حیاط مقبره هایی مربوط به متولیان و همچنین خدام و ارادتمندان به این مکان دیده می شود. بقعه بابا شیخ حسین انصاری و بی‌بی خاتون موقوفه‌های متعددی داشته که در دوره قاجار توسط خوانین منطقه چپاول گردیده و از بقعه متبرکه جدا شده است. این تصرف برای متولیان وقت یعنی ملاحسن و ملااسماعیل با زحمات بسیار همراه بوده که از آن جمله به چندین نوبت اسارت و شکنجه آن دو می‌توان اشاره کرد، در این بین ملااسماعیل تا آخر عمر از ناحیه مچ دست معلول گردید. از آن همه موقوفات فقط مقداری بیشه زار پایین نهر مجاور بنای بقعه باقی مانده است. مقاومت شجاعانه متولیان وقت باعث شد که اسنادی به دست خوانین ظالم نیافتد. کهن‌ترین آنها متعلق به سال است. از دهاقان که به سمت شمال حرکت کنید، در مسیر دهاقان مبارکه پس از چهار کیلومتر در غرب جاده، این مکان واقع شده است.
خلیج گرگان و پارک ملی گلستان موهبت در معرض آسیب گلستان، یکی به دلیل کم‌آبی و دیگری به علت شکار بی رویه، تجاوز به حریم و نبود منابع آبی کافی برای زیستمندان همواره با تهدید مواجه هستند اما اجرای برخی طرح‌ها طی سال‌های اخیر امید به بقای آن ها را افزایش داده است. بخشی از مشکلاتی که این عرصه‌های مهم و بین‌المللی زیست محیطی گلستان با آن دست به گریبان هستند، فراتر از توان مجموعه استان بوده و حل آن به برنامه ریزی در سطح کشور و تخصیص اعتبار افزون بر بودجه استانی احتیاج دارد. یکی از دلایل ضرورت توجه به خلیج گرگان و پارک ملی گلستان، نقش و اهمیت این عرصه ها در حیات زیستمندان، حفظ چرخه محیط زیست و تاثیر فعالیت آن ها در حفظ گونه های زیستی به خصوص انواع نادر و در معرض خطر آن است. در نتیجه این اهمیت و تاثیر، طی سال های اخیر اقدامات مهمی برای رفع مشکل و یا کاهش نارسایی های این عرصه های مهم و با قابلیت جهانی گلستان برداشته شد اگر چه تا رسیدن به نقطه مطلوب، راه طولانی در پیش است. خلیج گرگان یکی از بزرگترین مخازن آب شیرین متصل به دریای خزر به شمار می رود که با کارکرد اقتصادی و اکولوژیکی در تکثیر آبزیان، ماهیان استخوانی و غضروفی، جذب پرندگان مهاجر و حفظ چرخه زیست دریای خزر دارای اهمیت بوده و در معیشت جوامع محلی نیز اثرگذاری مستقیم و نقش مهمی دارد. افزایش سطح و حجم آب این پهنه آبی در دهه های گذشته منجر به رونق و راه اندازی بنادری از جمله گز و ترکمن در گلستان شد و این مناطق را تا سال ها به محلی برای ارتباط با کشورهای حاشیه دریای خزر تبدیل کرد. کم شدن سطح آب این خلیج به دلایل گوناگون از جمله کاهش آبدهی رودخانه ها و بسته شدن کانال های آبرسان دریای خزر، علاوه بر از رونق انداختن بنادر گز و ترکمن، کاهش محسوس جمعیت شهرهای پیرامونی و مهاجرت ساکنان به شهرهای اطراف، موجب تبدیل شدن برخی بخش های آن به مرکز شروع پدیده گرد و غبار شد و آینده استان سرسبز گلستان را با تهدید جدی مواجه ساخت. برخی از این مشکلات طی دهه های قبل به وجود آمده و انباشت توقع و خواسته مردم گلستان برای حل آن، به زمان بیشتر، مطالعه دقیق و ارایه راهکارهای کارشناسی شده احتیاج داشت که با تلاش دولت طی هشت سال اخیر، برخی از طرح های مرتبط با احیای این پهنه آبی آغاز و به سرانجام امیدوارکننده ای رسید. یکی از آسیب های جدی وارد شده به خلیج گرگان، بسته راه انتقال آب از کانال های آبرسان دریای خزر بود که قطع این راه ارتباطی طی چند دهه، موجب محصور شدن خلیج گرگان در خشکی و در نهایت کاهش مستمر آب آن به دلیل برداشت بی رویه برای مصارف کشاورزی و تبخیر بود. رییس پژوهشکده علوم جوی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی گفت: برخی افراد کم کاری در نقش آفرینی سدهای گلستان را از عوامل مواجه شدن خلیج گرگان با خشکسالی می‌دانند در حالی که این حرف مبنای کارشناسی ندارد. پروین غفاریان اظهار داشت: تنها سد گلستان که به حوزه آبریز خلیج گرگان منتهی می شود، سد نومل است که فقط هفت میلیون متر مکعب ظرفیت دارد در حالی که خلیج گرگان برای احیا و نجات از خشکسالی نیازمند حداقل یک میلیارد مترمکعب آب است. به گفته وی همچنین دما نقش بسزایی در کاهش تراز آب خزر و خشک شدن خلیج گرگان دارد به طوری که سالانه شاهد افزایش صدم درجه دمای بیشینه در منطقه هستیم و این نشان می دهد که روند افزایش تصادفی نیست بلکه به دلیل برخی عوامل از جمله افزایش شهرنشینی و بخش زیادی به علت تغییر اقلیم است. کارشناس مرکز اقیانوس شناسی دریای خزر هم رسوب گذاری را یکی دیگر از چالش های فراروی خلیج گرگان دانست و گفت: اگر دبی آب رودخانه‌های منتهی به خلیج گرگان را میلی‌گرم در نظر بگیریم، سالانه هزار تن رسوب از طریق گرگان‌رود و حدود هزار تن از طریق رودخانه قره‌سو وارد خلیج گرگان می‌شود که در زمان بارش های شدید و سیلاب، این رقم بیشتر خواهد بود. لبخند پارک ملی گلستان و خلیج گرگان به زندگی کاهش آب خلیج گرگان، فعالیت های گردشگری در بندرترکمن را نیز با دشواری مواجه کرده است به ازای یک سانتی متر کاهش سطح تراز آب دریای خزر حدود یک کیلومتر مربع از وسعت خلیج گرگان کاهش یافته و با افزایش رو به رشد گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی و در نتیجه کاهش سطح تراز آب دریا لزوم پایش مستمر سطح دریای خزر و خلیج گرگان بیشتر می شود. معاون پیشین هماهنگی امور عمرانی استاندار گلستان نیز گفت: خلیج گرگان در حال خشک شدن است و این امر علاوه بر کمیت بر کیفیت آب هم تاثیر گذاشته و مشکلات زیادی را برای پرندگان و آبزیان ایجاد کرده است. میرمحمد غراوی افزود: در سال گذشته حدود هزار پرنده مهاجر بر اثر بوتولیسم در خلیج تلف شدند و اگر چاره‌ای برای پهنه آبی نشود، اثرات غیرقابل جبرانی را در پی خواهد داشت. وی همچنین به ورود فاضلاب شهری و صنعتی به خلیج اشاره کرد و گفت: باید تصفیه خانه‌های صنعتی ایجاد شود و از ورود فاضلاب به خلیج جلوگیری کرد علاوه بر آن کانال‌های چپاقلی و خزینی و آشوراده باید لایروبی شده تا بتواند آب و اکسیژن لازم خلیج را تامین کنند. کارشناسان تغییر اقلیم و گرمایش جهانی، برداشت بی‌رویه از سفره‌های آبی اطراف خلیج، کاهش بارندگی و افزایش تبخیر را به عنوان مهمترین دلایل خشک شدن خلیج گرگان مطرح می‌کنند. بسته شدن دهانه خلیج گرگان باعث می شود این پهنه آبی به سرعت خشک شود زیرا میزان تبخیر برابر بیشتر از میزان بارش است و آبدهی رودخانه های ورودی به خلیج گرگان حتی در شرایط طبیعی آن قدر نیست که بتواند کمبود آب آن را جبران کند. یکی از راه حل های مطرح شده برای احیای خلیج گرگان، لایروبی کانال های آبرسان است که با وجود موافقان بسیار، اجرای آن مخالفینی دارد که انجام آن را بی فایده دانسته و خواستار جلوگیری از لایروبی به دلیل احتمال وارد شدن آسیب به محیط بکر خلیج گرگان هستند. در این میان استاندار گلستان بارها اعلام کرد که لایروبی کانال های آبرسان خلیج گرگان مبنای علمی دارد. هادی حق شناس با اشاره به استمرار پسروی آب خلیج گرگان و ضرورت شتاب‌بخشی به عملیات اجرایی احیای این پهنه آبی شرق دریای خزر گفت: بر اساس طرح مطالعات اقیانوس‌شناسی ایران، مهمترین راهکار نجات خلیج گرگان لایروبی کانال‌های خوزینی و چپاقلی است. وی که تجارب دانشگاهی و اجرایی مرتبط با دریا، ساحل و بندر دارد افزود: در صورتی که اقدامی برای احیای خلیج گرگان صورت نگیرد به سرنوشت دریاچه ارومیه دچار شده و شهرهای اطراف این خلیج تحت تاثیر ریزگردها قرار خواهد گرفت. بر این اساس، احیای خلیج گرگان در دستور کار جدی دولت قرار گرفت و در نهایت لایروبی کانال های آبرسان این پهنه آبی در شورای عالی تالاب‌ها به تصویب رسید و امید در دل دوستداران طبیعت و ساکنان پیرامونی خلیج گرگان زنده شد. رییس سازمان محیط زیست که روز دوشنبه به گلستان سفر کرد در این مورد گفت: طی سال های اخیر و با کاهش ورودی آب رودخانه ها، بسته شدن راه ورود آب دریا و همچنین برداشت بیش از حد سهم تالاب میانکاله در بخش کشاورزی، سطح و عمق خلیج گرگان کاهش یافت. عیسی کلانتری به پایان مطالعه طرح انتقال آب دریای خزر به خلیج گرگان اشاره کرد و گفت: با پایان یافتن مطالعات این طرح، تا پایان امسال کانال‌های خلیج گرگان به سمت دریا برای استفاده بهتر از منابع آب لایروبی می شود. وی ادامه داد: در صورت لزوم ایستگاه پمپاژی از دریا به سمت خلیج گرگان ساخته می‌شود تا کمبود جریان آب به‌ویژه در زمستان که سبب تولید سم بوتولیسم و شکل‌گیری تلفات برای پرندگان می‌شود، برطرف گردد. احیای خلیج گرگان و افزایش سطح آن، علاوه بر افزایش حضور پرندگان، تقویت ذخیره گاه های آبزیان و رونق طرح های گردشگری مانند اسکله های بندرگز و بندرترکمن، خطر ریزگرد و به راه افتادن جریان گرد و غبار به سمت سکونت گاه های گلستان را نیز از بین خواهد برد. عرصه حدود هزار هکتاری پارک ملی گلستان علاوه بر رنج بردن از کمبودهایی مانند اعتبار کم و نیروی انسانی ناکافی که تقریبا همه عرصه های محیط زیست کشور با آن دست به گریبان هستند، مشکلات منحصر به فرد زیادی دارد که از جمله آن، شکار بی رویه، آتش سوزی، تجاوز برخی سودجویان به عرصه این پارک ملی با انجام ساخت و سازهای غیرمجاز، تلف شدن همیشگی حیات وحش به دلیل برخورد با خودروهای عبوری و کاهش محسوس منابع آبی و غذایی با گرم شدن هوا و بروز خشکسالی است. طی سال های اخیر برای رفع برخی از این مشکلات، استفاده بیشتر از ظرفیت نیروهای علاقمند به طبیعت و همچنین ساکنان روستاهی حاشیه این پارک ملی مورد توجه قرار گرفت و به نتایج امیدوارکننده ای نیز رسید. علاوه بر آن، دولت برای جبران کمبودهای مالی این عرصه مهم، از سال ردیف بودجه مستقل برای پارک ملی گلستان مشخص کرد و پس آن هر سال اعتبار مورد نیاز این پارک به صورت مجزا از اعتبارات استانی در اختیار پارک ملی گلستان قرار گرفت. یکی دیگر از مشکلات مهم پارک ملی گلستان، وقوع آتش سوزی گسترده در این عرصه است که به دلیل گستردی فراوان و نبود تجهیزات و نیروی انسانی کافی و از طرفی سخت گذر بودن برخی مناطق، هر آتش سوزی به خصوص در فصل گرما، چندین هکتار از جنگل و مرتع این پارک را می سوزاند و نابود می کند. یکی از طرح های مهم اندیشیده شده برای حل این مشکل، تجهیز پارک ملی گلستان به تجهیزات هشدار آتش سوزی است که بهره برداری آزمایشی از آن هفته دوم تیرماه امسال آغاز شد و قرار است با نصب دوربین و حسگرهای بیشتر، وسعت مناطق تحت پوشش این طرح افزایش یابد. طبق گزارش آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، با سرمایه‌گذاری وزارت ارتباطات، سامانه اعلام هشدار آتش‌سوزی و پایش تصویری برای حفاظت از پارک ملی گلستان در برابر آتش‌سوزی با فناوری اینترنت اشیا و به همت شرکت‌هی استارتاپ ایرانی به بهره‌برداری رسید. همچنین مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات گلستان گفت که اجرای سامانه پایلوت اعلام هشدار پارک ملی گلستان که از فناوری‌های نوین بهره می‌برد باعث کاهش زمان اطلاع از وقوع و گسترش آتش در مناطق پرریسک این پارک ملی خواهد شد. بیشترین آتش سوزی رخ داده در پارک ملی گلستان به وسعت هزار و هکتار مربوط به سال است. محمد احمدی اظهار داشت: هدف از اجرای این پروژه طراحی، پیاده سازی، تست، تحویل و آموزش سامانه یکپارچه GIS است و در این سامانه نرم افزاری، نقاط پرخطر آتش سوزی پارک ملی گلستان بر روی نقشه نمایش داده شده و علاوه بر تشخیص زودهنگام حریق، هشدارهای لازم را در زمان حادثه به دستگاههای ذیربط اطلاع می دهد. احمدی افزود: تجهیزات فعلی در این پروژه منطقه کوچکی از پارک ملی گستان را پوشش داده و برای پوشش همه نواحی پارک باید امکانات زیرساختی را توسعه داد. به گفته وی این پارک قبل از آغاز پروژه پایش هوشمند آتش‌سوزی، هیچ زیرساخت ارتباطی نداشت اما اکنون تجهیزات پیشرفته‌ای در این منطقه نصب شده و می‌توان از آن‌ها در حوزه‌های مختلفی استفاده کرد. برای بهره برداری از این طرح و ایجاد زیرساخت های موردنیاز سخت افزاری و تامین و نصب تجهیزاتی مانند دوربین نظارتی بیش از میلیارد ریال هزینه شده است. درهمین پیوند معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست در پایان سفر روز دوشنبه به گلستان در گفت و گو با ایرنا ضمن موفقیت آمیز دانستن مدیریت هیات امنایی پارک ملی گلستان، از ضرورت تصویب قانون مدیریت هیات امنایی پارک‌های ملی کشور در مجلس شورای اسلامی خبر داد و گفت: این سازمان تلاش دارد لایحه‌ای در این خصوص به مجلس ارایه دهد. عیسی کلانتری افزود: پارک ملی گلستان نخستین پارک ملی در کشور است که از سه سال قبل به صورت هیات امنایی متشکل از سمن‌ها، مردم بومی و مسوولان دولتی استان گلستان و خراسان شمالی اداره می‌شود. وی بابیان اینکه تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی در رابطه با پارک ملی گلستان با شورای راهبری و اجرای این تصمیمات با عوامل دولتی است، افزود: طی سه سال اخیر با مدیریت هیات امنایی، جمعیت حیات وحش این پارک حدود برابر افزایش یافته است. رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: مردم همکاری خوبی با محیط بانان در حفظ و نگهداری پارک ملی گلستان دارند و مدیریت هیات امنایی این پارک می‌تواند الگوی سایر پارک‌های ملی در استفاده از این سیستم مدیریتی باشد. رییس پارک ملی گلستان نیز گفت: مهمترین برنامه‌های اجرایی در سفر روز دوشنبه رییس سازمان حفاظت محیط زیست به این استان شرکت در شورای راهبری این پارک و بازدید از برخی اقدامات از جمله احداث پاسگاه محیط‌بانی و بازسازی و بهسازی پنج باب ساختمان محیط‌بانی و مامورسرا در این منطقه حفاظت شده بود. مهدی تیموری افزود: پارک ملی گلستان ایستگاه محیط‌بانی و چهار اتاقک دیدبانی فعال برای استفاده نیروهای محیط‌بان دارد. وی، به‌روز رسانی ناوگان خودرویی، مدیریت و کاهش تعارضات جاده میان‌گذر پارک ملی و راه‌اندازی مرکز بازدیدکنندگان را از جمله نیازهای پارک ملی گلستان دانست و گفت: کلانتری در سفر اخیر خود قول مساعد برای جایگزینی خودروهای جدید با فرسوده و نیز پیگیری تخصیص کامل اعتبارات امسال را داد که با تحقق آن بسیاری از نیازهای این پارک ملی رفع می‌شود. تیموری ادامه داد: رییس سازمان حفاظت محیط زیست همچنین موافقت خود را با نظر استاندار گلستان مبنی بر ایجاد مرکز یا دفتر تحقیقات و پژوهش در این عرصه طبیعی حفاظت شده اعلام کرد و قرار شد نخستین خودروی جمع آوری زباله نیز برای پارک ملی گلستان اختصاص یابد. به گزارش ایرنا، پارک ملی گلستان بزرگ ترین و قدیمی ترین پارک ملی کشور با مساحت هزار و هکتار در شهرستان گالیکش در شرق استان گلستان و غرب استان خراسان شمالی واقع است که در سال به عنوان ذخیرگاه زیست کره در زمره ذخیرگاه بیوسفری جهان در لیست یونسکو ثبت شد. بخش ناچیزی از پارک ملی گلستان در حوزه سرزمینی استان سمنان قرار دارد. این پارک دارای سه نوع آب و هوای متفاوت خشک، نیمه خشک و نیمه مرطوب است که همین ویژگی باعث شده این پارک دارای پوشش گیاهی متنوع از استپ خشک تا جنگل انبوه باشد. گونه‌های جانوری این پارک شامل آهو، پلنگ، تشی، خرس قهوه ایی، خرگوش، حشره خورها، راسو، روباه، روباه ترکمنی، رودک، سمور جنگلی، سیه گوش، شوکا، شنگ، قوچ و میش، کل و بز، گراز، گربه پالاس، گرگ، مرال، سمندر، قورباغه جنگلی، وزغ سبز، لاک پشت چهار چنگالی، مارمولک بی پا، مار آبی، مار قیطانی، گرزه مار و افعی قفقازی است. منبع: ایرنا
قلعه و غار جوشاتو شاهین دژ، که جنبه دفاعی داشته و از آثار تاریخی شهر شاهین دژ در کنار دریاچه ارومیه و زرینه رود می باشد. همچنین غار جوشاتو و سنگ نوشته های منطقه از جاذبه های تاریخی شاهین دژ است که در روستای جوشاتو واقع شده اند. از نظر باستان شناسی هنوز کاوش و بررسی کامل در این منطقه انجام نشده ولی همچنان از نظر تاریخی ارزشمند می باشند. حوضه رودخانه زرینه رود واقع در جنوب دریاچه ارومیه، به جهت شرایط مناسب زیست محیطی از دوره پیش از تاریخ به بعد مورد توجه گروه های مختلف انسانی قرار گرفته که شاهد آن حضور تعداد زیاد محوطه های باستانی است. متاسفانه این منطقه به صورت علمی بررسی و مطالعه نشده و محوطه های بسیاری ناشناخته باقی مانده است. یکی از این محوطه ها قلعه جوشاتو، واقع در کیلومتری شمال شرقی شهرستان شاهین دژ و جنوب استان آذربایجان غربی است که به دلیل موقعیت استراتژیک، ابعاد و ساختار معماری فوق العاده و منحصر به فرد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مهمترین اثر معماری قلعه جوشاتو، یک دیوار دفاعی به طول باقیمانده متر است که با تخته سنگ های بزرگ و مهارت فوق العاده در ضلع شرقی محوطه ساخته شده که در نوع خود منحصر به فرد است. بقایای معماری مشهود محوطه معرف دو سبک متفاوت معماری و احتمالا دو دوره ساخت و ساز است. با این حال اکثر سفالینه های مطالعه شده مربوط به سنت سفال نخودی ساده عصرآهن III و بویژه سنتی است که در محوطه های مانایی دیده می شود. با توجه به سنت سفالگری و داده های معماری و نیز موقعیت محوطه در مرکز قلمرو پادشاهی مان ا، قلعه جوشاتو به احتمال بسیار یکی از استحکامات مهم و مرکزی مان ایی بوده که در اوایل قرن هشت ق. م ساخته شده است. البته این احتمال وجود دارد که دیوار دفاعی اصلی جوشاتو توسط اورارتویی ها ساخته شده و بعد از عقب نشینی آنها، مانایی ها با بازسازی قلعه آن را مورد استفاده قرار داده اند. بین جوشاطوی علیا و سفلی، غاری با همین نام قرار گرفته است. ورودی غار به گونه‌ای است که یک نفر به سادگی از آن عبور می‌کند. در این غار همچنین راهروهای پرپیچ و خمی وجود دارد که به علت نبود امکانات و افراد متخصص، همچنان ناشناخته مانده است. داخل غار اتاق‌هایی وجود دارد که با چیدن سنگ بر روی هم شکل گرفته‌اند. در این غار همچنین محلی به نام زندان یا سیاهچال وجود دارد و در بین اتاق‌ها فضاهایی که به محراب شبیه است به چشم می خورد.
بافت تاریخی روستاهای آذربایجان غربی آخرین نفس های خود را می‌کشد و به جرات می‌توان گفت معماری کهن روستاهای این استان می رود تا برای همیشه نابود و این گنجینه کهن روستایی، دچار مرگ تدریجی شود. به گزارش ایرنا، سالهای دور وارد روستا که می شدی معماری کهن، بافت تاریخی، کوچه های پیچ در پیچ، رنگ و بوی زندگی روستایی مشامت را نوازش می کرد چشمانت خیره می شد به خانه هایی که معماریشان به قرن ها پیش باز می گشت و آجر به آجرش حکایتی داشت از زمان های گذشته، از زمان جولان روس ها، مسیونرهای آمریکایی و انگلیسی و جیلوها وارد هر خانه ای که می شدی از درب منزل گرفته تا داخل خانه، با معماری کهن عجین شده بود حیاط تو در تو، دالان های تو در تو‌و کوشک هایی که با آجر به شکل های بی نظیری توسط معماران قدیم کنار هم قرار گرفته بود که به یک کاخ باشکوه ختم می شد. به جرات می توان گفت معمار امروزی که عمری در دانشگاه ها سپری کرده تا صاحب مدرکی شود، نمی تواند با این ظرافت، آجرها را کنارهم قرار داده و زیباترین نقاشی جهان را خلق کند. به راستی خانه های قدیمی و تاریخی روستاها نه یک ساختمان و خانه قدیمی، بلکه نقاشی زیبایی از فرهنگ و تاریخ این سرزمین است. اما دیرگاهی است تیشه بی مهری این آثار کهن را بر زمین می زند و حکایت هایشان را برای همیشه در خاک دفن می کند امروز تنها گوشه کوچکی از این خانه های باشکوه باقی مانده و‌برخی نیز به ندرت جان سالم به در برده اند. بی تفاوتی به تاریخ، فرهنگ و گردشگری، عشق به ساخت ساختمان هایی با سبک و سیاق شهری، بی اطلاعی روستاییان از ارزش بافت تاریخی و معماری کهن، گستردگی روستاها و کمی نیروی مورد نیاز برای شناسایی روستاهای دارای بافت تاریخی، مرگ معماری کهن و به عبارتی بافت تاریخی روستاهای آذربایجان غربی را رقم زده است. آذربایجان غربی به دلیل چند قومیتی بودن و موسوم بودن به سرزمین رنگین کمان اقوام و ادیان از روستاهایی با معماری بی نظیر برخوردار است ولی تاسف آور اینکه در سفر به آنها و گشت و گذار در کوچه ها تنها نیمی از پیکر ساختمان های باشکوه باقی مانده است درحالی که هرکدام از این خانه ها، تاریخ است و چه بسا بسیاری از این خانه ها در دوران های مختلف محل سکونت بیگانگان بوده و هزاران هزار حرف در لابه لای خاک هایشان وجود دارد. به شماره افتادن نفس معماری قدیم و ساخت ساختمان هایی چندین طبقه به سبک شهری و حتی اروپایی هویت روستاهای استان آذربایجان غربی را غارت کرده و فرهنگ و آداب و رسوم آنها را به سمت دیگری سوق داده است دیگر نوع گویش، پوشش، زبان و حتی غذاهای مصرفی هم از شکل روستایی خارج شده و قربانی مدرنیته شده است. باغات روستاها هم از گزند شمشیر تغییر چهره روستا در امان نمانده باغات انگور تبدیل به ویلاهای چندین طبقه شده و حصار کشی شده است هر روز که می گذرد نه تنها چهره روستا بلکه چهره طبیعت روستا و باغات آن نیز شکل و نمای شهری به خود گرفته و به عبارتی شبیه شهرک های کوچک می شود. دور از حقیقت نخواهد بود اگر بگوییم روستاهای آذربایجان غربی می میرند و دیگر نای نفس کشیدن ندارند روستا که چهره و تعریف روستا را نداشته باشد دیگر به چه درد می خورد. کشاورزی و دامداری هم تعطیل می شود باغات هم‌تبدیل به ویلا می شودتغییر بافت تاریخی روستاها فرهنگ روستا را هم نشانه می گیردبافت تاریخی روستا که تغییر یافت فرهنگ و آداب و رسوم‌هم تغییر می کند از میان رفتن بافت تاریخی و فرو ریختن ساختمان هایی با معماری کهن دیگر ابعاد زندگی روستایی را هم هدف قرار می دهد. کارشناس اکوتوریسم و مسوول توسعه گردشگری روستایی و عشایری اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان غربی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: وقتی روستا شکل شهر به خود می گیرد، دیگر سبک‌زندگی روستایی هم عوض می شود. نحوه پوشش، گویش، معیشت و حتی فرهنگ و آداب و رسوم هم از معماری شهری تاثیر می گیرد. "ودود فخاری" ادامه داد: متاسفانه هنوز روستاییان ما با صنعت گردشگری آشنا نشده اند و نمی دانند این صنعت چه اندازه درآمد زاست به همین خاطر خود آنها نیز از جمله عواملی هستند که موجب از بین رفتن بافت تاریخی روستاها می شوند. وی بیان کرد: بنیاد مسکن برای مقاوم سازی خانه های روستایی طی سالیان اخیر وام هایی برای ساخت و مقاوم‌سازی خانه های روستایی پرداخت می کند ولی وامی که داده می شود، شخص روستایی به دلخواه خود خانه جدیدی مطابق با سبک روز ساخته و بافت قدیمی از بین می رود. وی افزود: البته به حفظ بافت تاریخی روستاها در کارگروهی که میراث فرهنگی و گردشگری و همچنین بنیاد مسکن استان عضو آن هستند پرداخته و تاکید می شود و این روند همچنان ادامه دارد ولی تمایل اشخاص به ساخت ساختمان هایی با سبک امروزی باعث می شود بی تفاوت به صیانت از بافت تاریخی باشند. اقامتگاه های بوم گردی در جهت حفظ بافت تاریخی روستاهاراه اندازی اقامتگاه های بوم گردی گامی از سوی میراث فرهنگی و گردشگری برای حفظ بافت تاریخی روستاهاست که در سالیان اخیر ایجاد شده اند. فخاری افزود: اقامتگاه بوم گردی در روستاهای مختلف استان راه اندازی شده است تا کمکی برای حفظ بافت تاریخی روستاها باشد اقامتگاه هایی که چهره قدیمی روستا را در خود حفظ کرده است. وی ادامه‌داد: وام هایی نیز توسط میراث فرهنگی و گردشگری استان به افرادی که دارای خانه هایی با بافت تاریخی بوده و علاقمند به تبدیل آنها به اقامتگاه بوم گردی هستند، داده شده است و حتی طی توافقی که‌با بنیادمسکن شده قرار است در اقامتگاه های بوم‌گردی از سقف چوبی استفاده شود. وی تاکید کرد: دستگاه های دیگر باید میراث فرهنگی و گردشگری را یاری کنند اقدامات صورت گرفته قابل تحسین است ولی کافی نیست باید تمامی دستگاه های مربوطه به ویژه مردم وارد میدان شوند ولی متاسفانه مردم روستاها نگاه مثبتی به گردشگری ندارند. کارشناس اکوتوریسم و مسوول توسعه گردشگری روستایی و عشایری میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان غربی افزود: ما باید به روستایی تبیین کنیم درآمدی که گردشگری دارد، بسیار فراتر از کشاورزی است چنان که سفره خانه های سنتی با استفاده از غذای محلی می تواند منبع درآمد خوبی برای آنها باشد. وی ادامه داد: اگر این تفکر بین روستاییان نهادینه شود، بدون شک علاقمندی آنها به حفظ بافت تاریخی و معماری کهن و تبدیل آنها به مکانی برای بازدید گردشگران بیشتر خواهد شد. سودجویان حاشیه روستاها را تسخیر کرده انددیگر خبری از دیوارهای کاه گلی، پنجره های آبی و نمای زیبای خانه های روستایی باقی نمانده است و این روند روز به روز بیشتر می شود. مردم شناس، کارشناس و پژوهشگر ارومیه ای براین اعتقاد است که برخی طرح هایی که از سوی بعضی دستگاه ها در روستاها اجرا شده و‌می شود، شکل و‌نمای کوچه ها وخانه های قدیمی را از میان می برد اگرچه این طرح ها در جهت حمایت از روستاییان است ولی ناخواسته چهره روستا را تغییر می دهد. "عیسی عزیزنژاد" ادامه داد: از سوی دیگر سودجویان و دلالان نیز حاشیه روستاها را به سیطره خود در آورده اند، چنانکه به روستا که نزدیک می شوی ویلاهای رنگارنگ خودنمایی می کند و‌به عبارتی این ویلاها، جایگزین باغات کشاورزی می شوند. وی ادامه داد: باغات کشاورزی و بافت تاریخی هردو عامل جذابیت روستاها هستند وقتی باغات کشاورزی به ویلا تبدیل شود وبافت تاریخی قربانی معماری شهری شود، دیگر چیزی برای روستا باقی نمی ماند. برای صیانت از بافت تاریخی روستاها دستگاه های مربوطه کنارهم قرار گیرندعزیزنژاد اظهارداشت: اگرچه اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان در راستای صیانت از بافت تاریخی روستاها اقدام‌به راه اندازی اقامتگاه های بوم‌گردی کرده وهر روز بر تلاش خود می افزاید، اما تمامی دستگاه های مربوطه ازجمله جهادکشاورزی، بنیاد مسکن و بخشداری هاباید در کنار هم قرار گیرند. بازسازی خانه‌های روستایی قرار نبست با آجر ومرمر صورت گیردپژوهشگر و مردم شناس ارومیه ای افزود: قرار نیست بازسازی و مقاوم‌سازی خانه های روستایی با آجر و مرمر صورت گیرد. زنگ خطر نابودی روستاها به صدا درآمده استمحقق و جامعه شناس ارومیه ای نیز در این خصوص به خبرنگار ایرنا گفت: زنگ خطر نابودی روستاها به صدا در آمده، بدون تردید در آینده بسیاری از روستاها نه تنها چهره حقیقی خود بلکه بسیاری از مشاغل سنتی خود را از دست خواهند داد و دریک کلام نه شهر خواهند بود نه روستا بلکه سرگردان میان این دو خواهیم بود. محمد عسگری افزود: روستاها امروز کمتر اثری از گذشته دارند، درصورتی که می شد این آثار ارزشمند را حفظ کرد متاسفانه خیلی از ناب ترین بافت های تاریخی در زیر خروراها خاک پنهان شده اند در حالی که همین بافت ها می توانستند سالانه هزاران گردشگر را جذب کنند. به گزارش ایرنا، آذربایجان غربی با داشتن هزار و روستا، دارای روستای هدف گردشگری است یعنی روستاهایی دارای آثار تاریخی ولی بقیه روستاهای دارای بافت تاریخی زیبا ومعماری کهن همچنان ناشناخته مانده اند. هر روز یکی یکی جان می سپارند شاید روزی خواهد رسید تنها تلی از خاک از معماری کهن روستاها برجای خواهد ماند واین کارنامه خوبی برای آذربایجان غربی نیست.
قلعه ملکی هرات، یکی از بزرگترین قلعه های تاریخی استان یزد می باشد که با نام " م لکی" در شهرستان خاتم واقع شده و مربوط به اواخر دوره افشار و اوایل دوره زندیه است و در شهرستان خاتم، بخش مرکزی، شهر هرات واقع شده است. این قلعه در تاریخ بهمن با شماره ثبت به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. هم اکنون موزه مردم شناسی خاتم در این قلعه دایر می باشد. قلعه ملکی یکی از قلعه‌های دوره افشاریه و اوایل زندیه است که کاربری مسکونی و نظامی داشته و با توجه به فضاهای داخلی مانند هشتی ورودی، شاه نشین، کلنی های مسکونی در جبهه، برج‌های دیده بانی و تیرکش ها، سیلوهای نگهداری غله، محل استقرار نگهبانان، اسطبل روباز و مسقف حیوانات و فضاهای اضطراری برای زراعت و کشاورزی یکی از بزرگترین و کاملترین قلعه‌های منطقه و استان یزد به شمار می رود. زیر بنای این قلعه حدود پانزده هزار مترمربع بوده و ساختمان های داخل آن سالم و قابل استفاده است. قلعه ملکی در فاصله دویست متری فرمانداری شهرستان خاتم قرار گرفته است. لازم به ذکر است با توجه به نام آخرین شخصی که قلعه را صد سال پیش احیا نموده است این بنا را قلعه ابوالفتح خانی نیز می گویند. از سال موزه مردمشناسی در قلعه ملکی دایر شده است. قلعه ملکی از قلاع دوره افشاریه و در ابتدای ورودی شهر هرات واقع شده است. قلعه ملکی هرات با توجه به فضاهای در نظر گرفته شده به نظر می رسد یکی از کامل ترین نمونه های این نوع بنا در شهرستان خاتم و استان یزد و حتی کشور باشد، چرا که با نگاهی گذرا می توان هم بنای ارگ، هم بنای شارستان و هم ربض یا محیط زراعی اطراف را در آن مشاهده نمود. تنها ورودی قلعه که در قسمت ارگ آن قرار دارد دارای یک سردر ساده و نسبتا بلند و نیز یک در قدیمی با دو کوبه و گل میخ هایی بر آن می باشد. در جنوب غربی ارگ از بیرون، دو حجم استوانه ای متصل به بنا دیده می شود که می توان کاربرد آنها را در جهت پشت بندهایی برای مسایل سازه ای بنا دانست. بعد از گذر از درگاه ورودی، یک فضای تقسیم هشتی با پوششی طاق چهار بخش قرار دارد که دسترسی به فضاهای نزدیک ورودی را فراهم می آورد. پس از فضای تقسیم، دالانی با عرض نسبتا زیاد وجود دارد که امکان دسترسی به فضاهای سکونتی درون قلعه، طبقه دوم یا همان حاکم نشین قلعه و نیز دو اصطبل دو طرف دالان را فراهم می سازد. فضاهای مجاور ورودی که عموما بدون نور می باشند را می توان انبار یا مکان استقرار نگهبانان قلعه تصور نمود. طبقه دوم قلعه ملکی در قسمت ارگ شامل یک فضای چهار صفه ای با چهار اتاق در چهار کنج آن می باشد که فضایی جهت سکونت خان قلعه بوده است. در میان این چهار صفه، گنبدی با روزنه ای در میان آن ساخته شده است. در پیرامون حیاط جنوبی فضاهای سکونتی مردم عادی یا رعایا وجود دارد که عموما از یک الگو تبعیت می کنند بدین ترتیب که هر یک از آنها در ابتدا دارای یک فضای کشیده با طاق آهنگ و طاقچه های در جداره های دو طرف می باشند. بعداز فضای اول یک فضای پشتی با پلانی مربع شکل قرار دارد که پوشش آنها یا طاق آهنگ و یا طاق فیلپوش می باشد. تمامی این فضا از روزنه های موجود در بام، نور مورد نیاز را ت مین می کنند. گرداگرد حیاط شمالی قلعه نیز فضاهای دو اتاقه برای سکونت رعایا مانند حیاط پیشین دیده می شود. در گوشه غربی حیاط شمالی قلعه فضایی برای ذخیره مواد غذایی همچون گندم و . مشاهده می شود که از یک مسیر با سقف کلمبو و سه فضای دیگر با طاق آهنگ در دو طرف آن تشکیل می شود. در کنار این فضای انبار فضایی جهت سکونت انباردار در نظر گرفته شده که دسترسی به آن با ورودی انبار مشترک می باشد. اهمیت فضای انباری تا حدی بوده که برای نازک کاری آن مانند فضای ارگ از گچ استفاده شده است. در طبقه اول پس از عبور از دالان ورودی، در امتداد آن مسیری وجود دارد که با عبور از آن می توان به محوطه باغی و زراعی قلعه دسترسی یافت، البته نرسیده به این قسمت معبری عمود بر مسیر یاد شده قرار دارد که در دو طرف آن نیز فضاهایی با یک و یا دو اتاق دیده می شود که با توجه به سادگی معماری داخلی آنها به نظر می رسد مکانی جهت نگهداری چارپایان بوده اند، با این وجود در این قسمت از قلعه نیز اتاق هایی دارای طاقچه دیده می شود که کاربردی مسکونی داشته اند. به لحاظ تاریخی شهرهای هرات و مروست از آبادی های بسیار قدیمی فلات ایران هستند که سابقه سکونت در آنها به قبل از ورود آریایی ها به ایران بر می گردد و پس از تسخیر این منطقه بود که اسامی آریایی هرات و مروست بر آنها نهاده شد. از آثار تاریخی و دیدنی این شهرستان می توان به قلعه های محمد کریم خان هرات، ملکی هرات، محمد باقری هرات، هاشم آباد هرات، میان ده چاهک، مروست، مبارکه بقعه هایی مانند بقعه سید نورالدین فتح آباد، بقعه شیخ عبدالله مروست، بقعه شیخ بها الدین مبارکه، بقعه شیخ کله پریده چاهک، بقعه گنبدی مروست، بقعه شریف السادات، بقعه دواذده امام، بقعه چلچراغ خانه ها و ابنیه های تاریخی نظیر خانه دکتر صالحی، خانه رسولی ها، خانه وقفی، خانه صداقت و مساجد تاریخی همچون رحمت آباد، شاه حسین، حاجی قاسم، مسجد جامع احمد، جلال، کربلایی و هاشم آباد اشاره کرد. شهرستان خاتم، شهر هرات، خیابان شهید بهشتی، کوچه ملکی، قلعه ملکی هرات.
در جلسه هی ت‌مدیره جامعه هتلداران ایران اعلام شد: قرار است یک شرکت واردکننده واکسن کرونا طی قراردادی واکسن مورد مطالبه هتلداران را تامین کند. به گزارش ایسنا، پس از انتشار جدول زمان‌بندی واکسیناسیون کرونا براساس ردیف شغلی و سنی در اردیبهشت‌ماه امسال، رییس جامعه هتلداران ایران نسبت به اولویت ندادن به کارکنان صنعت گردشگری به‌ویژه هتل‌ها در واکسیناسیون کرونا معترض شد و برای در اولویت قرار دادن کارکنان صنعت هتلداری، دلایلی را برشمرد از جمله این‌که کارکنان هتل‌ها مدام با افراد مختلف سر و کار دارند، آن‌ها به مسافرانی خدمات می‌دهند که با هر انگیزه‌ای اعم از پزشکی و درمانی، ماموریت اداری و . در هتل‌ها اقامت دارند، یعنی برای مدتی مشخص در هتل زندگی می‌کنند. این مسافران باید احساس امنیت کنند و خاطرشان از بابت ایمنی هتل و سلامتی کارکنانش جمع باشد. روشن است که کارکنان هتل‌ها باید در اولویت اول واکسیناسیون باشند. کمی بعدتر، معاون گردشگری در پاسخ به مطالبات فعالان گردشگری برای واکسینه شدن، گفت که موضوع در اولویت قرار گرفتن واکسیناسیون کرونا ویژه فعالان گردشگری از دو مسیر وزارت بهداشت و شرکت‌های تولیدکننده واکسن داخلی در حال پیگیری است که این اقدام می‌تواند به عنوان فعالیتی موثر در آماده‌سازی بستر لازم برای پذیرش گردشگران خارجی باشد. به تازگی هم رییس جامعه گردشگری الکترونیک در نامه‌ای به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، برای واردات میلیون د ز واکسن کرونا به منظور مصرف بخش گردشگری با هدف رونق دوباره این صنعت در ایران اعلام آمادگی کرده است. در این نامه با اشاره به کمبود واکسن در ایران و بحرانی که گریبان صنعت گردشگری را گرفته است، به سفر بسیاری از شهروندان ایرانی به کشورهای همسایه برای تزریق واکسن و اهداف این کشورها برای رونق گردشگری خود پرداخته شده است. همچنین یادآوری شده مسافرانی که در آینده قصد سفر به اروپا و یا نقاط دورتر را دارند دریافت کارت واکسن جزو مدارک مورد نیاز آن‌ها است. در نتیجه، جامعه گردشگری الکترونیک آمادگی دارد به منظور تسریع در افزایش ایمنی گردشگران خروجی و ورودی به کشور و فعالان گردشگری و هتلداری برای تسریع در رونق و توسعه گردشگری کشور با همکاری یکی از هلدینگ‌های بین‌المللی گردشگری سلامت منطقه، به واردات میلیون د ز واکسن اسپوتنیک روسی به کشور تحت نظارت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اقدام کرده و در عین حال، یادآور شده که تزریق این واکسن‌ها با همکاری بیمارستان‌های معتبر خصوصی داخل کشور انجام می‌شود. در نامه جامعه گردشگری الکترونیک همچنین آمده که این واکسن‌ها با قیمت مناسب قبلا پیش‌خرید شده و در چند مرحله با همکاری مراکز درمانی درصورت صدرو مجوز واردات در اولین فرصت به کشور وارد خواهد شد و در ادامه هم یادآور شده که ورود میلیون د ز واکسن که برای میلیون نفر قابل استفاده خواهد بود بخش مهمی از نیاز واکسن گردشگران ایرانی عازم خارج از کشور و نیز گردشگران خارجی را که بدون واکسیناسیون وارد کشور می‌شوند و به استفاده از واکسن علاقه‌مندند علاوه‌بر واکسیناسیون اعضای صنعت گردشگری برطرف می‌کند و موجب آغاز دوباره صنعت بی‌رمق گردشگری خواهد شد. معاون گردشگری هم از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواسته که این درخواست را مورد بررسی قرار دهد. اینک جامعه هتلداران ایران در جلسه‌هی ت‌مدیره مطرح کرده که برای واکسینه کردن کارکنان هتل‌های کشور بحث‌ها و رایزنی‌هایی صورت گرفته و طبق درخواست جامعه هتلداران ایران، قرار است شرکت واردکننده واکسن طی قراردادی واکسن کرونا در اختیار هتل‌های کشور قرار دهد. در این جلسه همچنین مطرح شد که اگر این برنامه‌ریزی به خوبی پیش برود و هتل‌ها واکسن بگیرند، در گام بعدی برای مسافران هتل‌ها هم واکسن در نظر گرفته می‌شود. صنعت گردشگری ایران براساس آخرین آماری که وزیر میراث فرهنگی و گردشگری در اسفندماه اعلام کرد، هزار میلیارد تومان از ویروس همه‌گیر کرونا متضرر شده است. از سوی دیگر، رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی از خروج حدود درصد متخصصان گردشگری به دنبال تعطیلی و توقف گسترده سفرها خبر داده است. به گفته جامعه هتلداران ایران نیز تا اسفندماه نزدیک به دو سوم نیروی شاغل در هتل‌ها بیکار شده‌اند و بیش از هزار میلیارد تومان به صنعت هتلداری کشور خسارت وارد شده است. از سوی دیگر، در روزهای اخیر سفر شهروندان ایرانی به ارمنستان و دیگر کشورها برای تزریق واکسن واکنش‌برانگیز شده است. ارمنستان که تاکنون نزدیک به دو درصد از جمعیت ساکنش واکسینه شده‌اند، در تصمیمی اعلام کرد که مازاد واکسن کووید را به صورت رایگان به اتباع خارجی می‌تواند تزریق کند. این اقدام ارمنستان، اکنون این کشور را به قطب گردشگری سلامت برای ایرانی‌ها تبدیل کرده است و وضعیت و شکل سفر شهروندان ایرانی به این کشور، هزینه‌های این سفر و عوارض گران خروج از کشور نیز بحث‌برانگیز شده. این درحالی است که متولیان سلامت و گردشگری، ایران را یکی از قطب‌های گردشگری سلامت در منطقه می‌دانند و از طرفی بارها ادعای تامین واکسن کرونا برای کشورهای دیگر در صورت راه‌اندازی خط تولید واکسن‌های ایرانی مطرح شده است.
چگونه بهترین رستوران سنتی استان فارس را پیدا کنیم؟ بهترین و معروف‌ترین غذاهای سنتی استان فارس کدام‌اند؟ استان فارس دارای جاذبه‌های گردشگری زیادی است. هر ساله تعداد زیادی از گردشگران ایرانی و خارجی برای بازدید از آثار تاریخی استان فارس به ایران سفر می‌کنند. تخت جمشید، پاسارگاد و نقش رستم تنها تعدادی از جاذبه‌های تاریخی پرطرفدار استان فارس هستند. همچنین علاوه بر آثار تاریخی، آب و هوا و طبیعت زیبای این استان نیز باعث شده است که عده زیادی از مردم، استان فارس را به عنوان مقصدی برای گذراندن تعطیلات تابستان انتخاب کنند. باغ ارم، باغ جهان‌نما، باغ دلگشا، نارنجستان قوام، باغ عفیف‌آباد، باغ موزه هفت‌تنان و باغ ملی نیز جزو زیباترین باغ‌های ایرانی شهر شیراز هستند که آوازه‌ای جهانی دارند. البته استان فارس به جز برای افرادی که به طبیعت و تاریخ ایران علاقمندند برای کسانی که دوست دارند چشیدن طعم غذاهای سنتی و قدیمی ایرانی را نیز تجربه کنند، بسیار جذاب خواهد بود. دستور پخت غذاهای بسیار لذیذی در میان زنان هنرمند این منطقه، سینه به سینه نقل شده به همین دلیل این استان از نظر طبخ غذاهای سنتی نیز در میان گردشگران زبانزد است. اگر شما نیز به غذاهای محلی استان فارس علاقمندید و دوست دارید که اطلاعاتی درباره بهترین و پرطرفدارترین غذاهای این استان به دست بیاورید با ما تا انتهای این مطلب همراه شوید. در ادامه به شما سایت پی جو را معرفی خواهیم کرد که در آن و شهرستان های استان فارس همگی درج شده اند. یکی از معروف‌ترین غذاهای استان فارس به خصوص شهر زیبای شیراز، کلم پلوی شیرازی است. به شما پیشنهاد می‌کنیم که اگر قصد سفر به شهر شیراز را دارید حتما در یک رستوران سنتی این غذای بسیار خوش عطر و طعم را امتحان کنید. کلم قمری، گوشت، برنج، پیاز و سبزی‌هایی مانند ریحان، شوید، ترخون و تره از جمله مواد اولیه لازم برای تهیه کلم پلوی شیرازی هستند. بهترین رستوران سنتی شیراز اگر وارد یک رستوران سنتی در استان فارس شوید حتما نام قنبر پلو را در لیست غذاهای پرطرفدار مشاهده خواهید کرد. این غذای خوشمزه در میان مردم استان فارس بسیار محبوب است. قنبر پلو در شهرستان‌های استان فارس برای وعده سحر یا افطار در ماه رمضان تهیه می‌شود. این غذا از برنج، رب انار، گردو، گوشت، کشمش و مقداری شیره انگور تهیه می‌شود. کوفته در اکثر مناطق کشور ما به عنوان یک غذای محلی شناخته می‌شود اما آنچه کوفته گشنیز را نسبت به سایر غذاهای مشابه آن متفاوت‌تر کرده است، طعم ملس این کوفته شیرازی است. ظاهر این غذا مشابه کوفته‌های دیگر است. با این حال وجود گشنیز در این کوفته به عنوان یکی از مهم‌ترین مواد اولیه آن باعث شده است که طعم و عطر این غذا بسیار دلچسب‌تر شود. این آش بسیار مقوی از انار، برنج، نعناع، لپه، گوشت و . تهیه می‌شود. همان‌طور که می‌دانید در استان فارس باغ‌های انار بسیار زیادی وجود دارند به همین دلیل است که برای پخت بسیاری از غذاهای سنتی این استان از انار استفاده می‌شود. این میوه خوش‌رنگ، به هضم غذا کمک می‌کند و خاصیت ضدالتهابی دارد. همچنین نقش آن در کاهش فشار خون و کمک به درمان سرطان نیز اثبات شده است به همین دلیل آش انار و سایر غذاهایی که با انار طبخ می‌شوند، بسیار مغذی هستند و به سلامتی انسان کمک می‌کنند. اگر شما قصد دارید غذاهای سنتی استان فارس را یاد بگیرید ما پیشنهاد میکنیم سری به بزنید که در آن جا آموزشگاه های معتبر آشپزی که غذای سنتی فارس را آموزش میدهند درج شده اند. رستوران سنتی استان فارس همه ما دوست داریم که در هنگام سفر به شهرهای مختلف، غذاهای محلی آن‌ها را نیز بچشیم و از طعمشان لذت ببریم اما این اتفاق زمانی می‌افتد که بتوانید یک رستوران خوب پیدا کنید. ملاک‌های متعددی برای انتخاب بهترین رستوران سنتی وجود دارد. طعم غذا، تازه بودن مواد اولیه، زیبایی و نظافت رستوران، نحوه برخورد پرسنل و قیمت مناسب از جمله مواردی هستند که در انتخاب بهترین رستوران سنتی نقش مهمی را ایفا می‌کنند. ما در پی جو به عنوان برترین و جامع‌ترین بانک مشاغل استان فارس سعی کرده‌ایم که اطلاعات بهترین رستوران‌های سنتی شهرهای مختلف این استان را به طور کامل برای شما گردآوری کنیم. همچنین صاحبان مشاغل در استان فارس می‌توانند برای ثبت اطلاعات کسب و کار خود در وب‌سایت با ما از طریق راه‌های ارتباطی درج شده در سایت در تماس باشند.
گردشگری یکی از عوامل شکل‌دهنده فعالیت‌ها و فضاها در منطقه و از مهم‌ترین فعالیت‌های اقتصادی دنیاست. توسعه پایدار گردشگری ضمن ت مین نیازهای جاری گردشگران و میزبانان، موجب حفظ و تقویت فرصت‌های آتی نیز می‌شود و تمام توان‌بالقوه محیطی به‌گونه‌ای بهینه به فعلیت تبدیل می‌شود. در این میان مدیریت نحوه استقرار و ساماندهی فعالیت‌های گردشگری بر پایداری آن ت ثیر بسزایی خواهد داشت. محیط گردشگری مجموعه‌ای از فعالیت‌ها، کاربری‌ها و انسانهاست، گاهی حتی هدف از گردشگری تجربه محیط است. ازآن‌رو که گردشگری متکی بر جاذبه‌ها و منابعی است که به محیط طبیعی و میراث تاریخی و الگوهای فرهنگی مناطق مربوط می‌شود. توسعه گردشگری منطقه ضمن اینکه فرصت‌های فراوانی را با خود به همراه می‌آورد، در صورت‌نبود برنامه‌ریزی و کنترل تهدیدهای جدی را به محیط تحمیل خواهد کرد. در صورت برنامه‌ریزی با رویکرد توسعه پایدار، گردشگری قادر است منافع مستقیم و غیرمستقیم اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، محیطی و سیاسی را ایجاد و نقش قابل‌توجهی را در توسعه ایفا کند لذا درک صحیح از توسعه پایدار، شاخص‌ها و الگوهای آن و آثار گردشگری بر این روند در منطقه اهمیت بسزایی دارد. برنامه‌ریزی برای زمین به‌عنوان اصلی‌ترین عنصر محیط و اساسی‌ترین رکن یک سکونتگاه، ازآن‌رو که زمینه‌ساز حیاتی تو م با سلامت، آسایش و رضایت ساکنان است حایز اهمیت شایانی است. امروزه باتوجه به نیازهای متنوع و رو به گسترش مردم برای گذران اوقات فراغت، گردشگری با طیف گسترده آثار محیطی و کالبدی و انبوهی از ت سیسات وابسته، سهم بسزایی در الگوی برنامه‌ریزی زمین سکونتگاه‌ها ایفا می‌کند. برنامه‌ریزی کاربری زمین، فقط تعیین نحوه استفاده تولیدی و مادی از زمین نیست، بلکه فرایندی است که با سامان‌دهی فضا و کیفیت محیط مربوط می‌شود. از این نظر، ساماندهی فضا، علاوه بر ت مین نیازهای عملکردی می‌باید به اهداف کیفی انسانی مثل ادراک زیبایی، احساسات هویت فضایی و احساس تعلق به محیط نیز پاسخ گوید. چراکه در نهایت، این‌گونه عوامل هستند که زمینه آسایش و رضایت ساکنان را فراهم می‌سازند. باتوجه به این اولویت‌ها ت مین مناطق فراغتی و تفریحی در برنامه‌ریزی کاربری زمین اهمیت ویژه‌ای می‌یابد. منظور از مطالعه کاربری زمین، تهیه اطلاعات اساسی درباره ویژگی‌های زمین و فعالیت‌های مختلفی که در آن صورت می‌پذیرد، است. در مطالعات کاربری زمین به نحوه استفاده از زمین و پراکندگی انواع فعالیت‌های شهری مانند مسکونی، تجاری، درمانی، راه‌ها و معابر، آموزشی و مانند آن‌ها بررسی می‌شود و مشخص می‌شود هر یک از فعالیت‌ها در چه مساحتی و به چه صورتی پراکنده شده است و رابطه آن‌ها با یکدیگر چیست و تا چه حد و اندازه دارای یک ارتباط منطقی و کارا هستند. گردشگری با طیف گسترده‌ای از آثار زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی از جمله عوامل اثرگذار بر الگوی کاربری زمین است که بسته به توان منطقه در جذب گردشگر و همچنین نوع، حجم و اشکال گردشگری، شدت و کیفیت این اثرگذاری تغییر می‌یابد. نمود کالبدی فعالیت‌های گردشگری در کاربری زمین به شرح زیر منعکس می‌شود: اقامتگاه‌ها، حمل‌ونقل، مکان‌های تفریحی، فرهنگی و ورزشی، خدمات پشتیبان گردشگری. با توجه به طیف گسترده کاربری‌های مرتبط با گردشگری، معیارهای زیر برای تشخیص محل بهینه مکان‌یابی و استقرار کاربری‌های توریستی قابل ارایه است. سازگاری، تناسب کاربری زمین و موقعیت استقرار که در واقع با رعایت این معیار استقرار متناسب کاربری و موقعیت مکانی مورد ملاحظه قرار می‌گیرد به این معنا که آیا جای کاربری توریستی مناسب است و تناسبی بین عملکرد آن کاربری با موقعیت زمینی‌اش وجود دارد یا خیر؟ به طور مثال استقرار یک هتل دوستاره موقعیت مکانی خاصی را طلب می‌کند و احداث رستوران و مرکز همایش‌های بین‌المللی نیازمند موقعیت مکانی دیگری است. هم‌جواری، نحوه ترکیب، هم‌نشینی و آرایش کاربری‌های مجاور که اشاره به میزان تناسب کاربری‌ها با یکدیگر دارد. کاربری توریستی بیش از هر چیز باید در مسیر یا در جوار جاذبه‌های گردشگری استقرار یابد. در استقرار یک کاربری توریستی باید از هم‌جواری این کاربری با کاربری‌های شلوغ و آلاینده نظیر صنایع مزاحم، کارگاه‌ها، کشتارگاه‌ها، گورستان‌ها و کاربری‌های نظامی پرهیز کرد. کاربری‌هایی نظیر کاربری خدمات شهری و تجاری، مسکونی، فضای سبز از حسن هم‌جواری با کاربری توریستی برخوردارند. آسایش، راحتی استفاده و بهره‌برداری باتوجه‌به عواملی نظیر فاصله و زمان، آسایش را تعریف می‌کند. این معیار به‌سهولت دسترسی به کاربری توجه دارد. دسترسی به شبکه‌های ارتباطی، ت سیسات زیربنایی نظیر آب، روشنایی، تلفن و پوشش اینترنت و گاز طبیعی، دسترسی به ت سیسات عمومی نظیر مراکز مذهبی و فرهنگی ت سیسات ورزشی، پارک‌ها و فضای سبز، سینماها و تیاترها و جایگاه‌های عرضه سوخت در ت مین آسایش گردشگران نقش مهمی ایفا می‌کنند. استقرار کاربری توریستی در محل صعب‌العبور و عرصه‌ای دور از شعاع عملکرد ت سیسات عمومی و زیربنایی مناسب نیست. کارایی، سوددهی، بازدهی ت سیسات استقراریافته نسبت به عوامل اقتصادی مثل زمین، مالکیت و قیمت زمین است. منطق اقتصادی حکم می‌کند که در تعیین کاربری‌های توریستی باتوجه به تغییرات فصلی و جریان مسافران و گردشگران و سطح خدمات مورد انتظار بازده اقتصادی مورد توجه قرار گیرد. مطلوبیت، غنای حسی، یا دلپذیر و مقبول بودن مکان کاربری بدین مفهوم که سیمای محیط و یا شیوه طراحی منظر سبب مقبولیت آن برای گردشگران شود. استقرار کاربری‌های توریستی در عرصه‌هایی با چشم‌اندازهای زیبا نظیر دریا یا کشتزارها و یا میدانگاهی‌ها و آثار تاریخی سبب مطلوبیت آن مکان می‌شود. سلامتی و ایمنی، ضمانت نسبی امنیت و سلامت گردشگران در یک مکان مسیله بسیار جدی است. ت مین امنیت اجتماعی و اقتصادی و سلامت جسمی و آرامش گردشگران امری بدیهی است. احداث یک مجموعه تفریحی در عرصه‌های خطر نظیر نواحی سیل‌خیز و رانشی و به‌دوراز مراکز امدادی و انتظامی و مراکز درمانی ایمنی گردشگران را ت مین نخواهد کرد. گردشگری با طیف گسترده‌ای از آثار زیست‌محیطی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی از جمله عوامل اثرگذار بر الگوی کاربری زمین است. تعریف، استقرار و کنترل و ساماندهی این فعالیت‌ها و کاربری‌ها در منطقه بر پایداری محیط ت ثیر بسزایی خواهد داشت. در غیر این صورت ترجیح منافع مالی و اقتصادی و نیز گزینه‌های زودبازده و ناپایدار در سیستم‌های مدیریت این فرایند به‌جای رویکرد پایداری، گردشگری و پیامدهای کالبدی آن را به تهدیدی برای توسعه پایدار منطقه تبدیل می‌کند. معیارهای سازگاری، هم‌جواری، آسایش، کارایی، مطلوبیت و سلامتی و ایمنی برای تشخیص محل بهینه مکان‌یابی و استقرار کاربری‌های توریستی تصمیم‌سازان، سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان را در بهره‌گیری از فرصت‌ها و کنترل تهدیدهای ناشی از توریسم یاری خواهد کرد.
در بین روستاهای سرسبز و زیبای اطراف شهر خرمدره روستای سوکهریز قرار دارد. باغات زیبا در کنارمزارع صیفی و سبزی و آب و هوای دل‌انگیز خاطره خوشی را برای طبیعت جویان و گردشگران در این منطقه به همراه دارد. سوکهریز از بکرترین مناطق و روستاهای هدف گردشگری استان زنجان است. باغهای انگور ودرختان میوه در زمینهای هموار و کوههای بسیار زیبا این روستا را از نظر اقلیمی منحصر بفرد کرده است. چهارفصل بودن این روستا درماه‌های مختلف سال بسیاری رابه این روستا می‌کشاند. مردم این روستا همه محصولات را بطور مستقیم کنار جاده به فروش می گذارند. همچنین آب و هوای دل‌انگیز این منطقه موجب شده که اشخاصی که عاشق طبیعت هستند ویلایی بنا کنند که هنگام استراحت و فرار از هیاهوی شهر به این منطقه پناه ببرند. رفتن به این طبیعت بکرحتما خاطره خوشی را به همراه خواهد داشت. یکی از جاذبه های گردشگری که مسافران را از جاهای مختلف ایران به شهر خرمدره می کشاند جاده توریستی سوکهریز می باشد که با جاذبه های طبیعی هر بیننده ای را به خود جلب می کند. آب و هوای بسیار مطلوب و مطبوع و همچنین وجود مزارع و باغات میوه در اطراف این جاده بر زیبایی آن می افزاید. وجود تفرجگاه ها و سفرخانه های سنتی از دیگر مزایای این جاده توریستی می باشد. این جاده با کوچه باغ‌های فراوان و همچنین فروش انواع محصولات ارگانیک دامی و کشاورزی در حاشیه جاده میزبان مسافران و گردشگران است. این مسیر سرسبز و زیبا در فصل تابستان کاملا خنک و دلچسب می است و مسافران برای فرار از گرمای تابستان به این مکان تفریحی مسافرت می کنند. جشنواره ترش و شیرین به مناسبت فصل برداشت محصول انگور در روستای گردشگری سوکهریز در اواخر مرداد ماه برگزار می شود. نخستین جشنواره ترش و شیرین از تا شهریور با اهداف مختلف از جمله گسترش توریسم روستایی، معرفی بهترین و باکیفیت ترین محصولات روستایی، ایجاد و توسعه کارآفرینی از طریق جذب سرمایه‌گذار خارج از روستا، افزایش شادی و نشاط روستاییان و ایجاد انگیزه برای جوانان روستایی، حفظ، صرفه‌جویی و فرهنگ‌سازی در زمینه منابع طبیعی، در منطقه توریستی داسداران شهرستان خرمدره برگزار شد.
انواع چای در جهان و آداب و رسوم سرو آن، موضوعی بسیار جالب و خواندنی بخصوص برای دوستداران چای می باشد. چای به عنوان یک نوشیدنی معروف و محبوب جهانی، سال هاست که به شکل ها و اسم های مختلف در تنهایی و دورهمی هایمان حضور دارد یا حتی برخی افراد به شیوه عجیبی به نوشیدن آن در ساعات مشخصی از روز اعتیاد دارند. اگر هم اطلاع ندارید، همین اول بگوییم که دسامبر مصادف با ( آذر) هر سال، روز جهانی "چای" است. اما همین نوشیدنی به ظاهر ساده، راه بسیار درازی را پشت سر گذاشته تا به صورت کنونی و همه گیر در آمده است. بد نیست بدانید همه انواع چای در جهان از گیاه چای و با نام علمی ( Camellia Sinensis ) به دست می‌آیند اما تفاوت در رنگ و مزه این چای‌ها به دلیل تفاوت در میزان اکسیداسیون و نحوه فرآوری آن‌ها است. مثلا برخلاف چای سیاه که از طریق تخمیر به دست می‌آید، چای سبز با فرآیند هایی غیر از تخمیر به حاصل می‌شود. محض اطلاع، چای سیاه درصد از کل تولید و مصرف چای را تشکیل می‌دهد. در کل نوع چای در دنیا وجود دارند که بر اساس همان شیوه فرآوری یا اکسیداسیون برگ های این گیاه طبقه بندی می شوند. این چای ها عبارتند از: چای سیاه، چای سبز، چای سفید، چای زرد، چای قرمز، چای اولونگ ( Oollong ) ، چای پویر ( Pu - erh ) ، چای کوکیچا ( Kukicha ) ، چای ژنمایگا ( Genmaicha ) و چای گل. که البته بنا به فرهنگ و سنت هر کشور، به گونه های مختلفی عمل می آیند و سرو می شوند. هنوز مشخص نیست که چای، اولین بار از کجا سر در آورد و چه کسی یا کسانی آن را کشف کردند و به شیوه امروزی به کار بردند، ولی کشورهای زیادی مدعی استفاده از این گیاه، برای نخستین بار هستند و هر کدام هم به شیوه ای، داستان اکتشاف چای را در هاله ای از اسطوره و داستان و حکایت قدیمی قرار داده و در آثار مکتوب و غیر مکتوبشان آورده اند. از چین و هند گرفته تا ژاپن و تبت، همگی این افتخار را به نام خود می زنند. اما فارغ از تفصیل طولانی در مورد این که خاستگاه چای کجاست، بیایید درباره انواع چای در جهان بیشتر بدانید. چای ماسالا را یکی از قدیمی‌ترین نوشیدنی‌های گرم دست‌ساز بشر می دانند. آن‌طور که از شواهد تاریخی بر می آید، پنج هزار سال (برخی هم معتقدند هزار سال) پیش، ماسالا را در آسیای جنوبی یعنی کشورهایی مثل هند و سریلانکا به صورت گرم و سرد و به خاطر خواص مفیدش در درمان بیماری ها، سرو می‌کردند. برای تهیه چای ماسالا به توجه به ذایقه از ادویه‌های مختلفی استفاده می‌کنند اما شیر و زنجبیل دو ماده اصلی در تهیه چایی ماسالا هستند و هرگز حذف نمی شوند. مصرف چای ماسالا به خصوص در فصل پاییز و زمستان برای تقویت سیستم ایمنی بدن و مقابله با بیماری‌های ویروسی بسیار توصیه می‌شود. فنجان میخک یک‌چهارم فنجان هل یک‌چهارم فنجان دانه فلفل سیاه یک‌چهارم فنجان چوب دارچین یک‌چهارم فنجان رازیانه قاشق مرباخوری پودر زنجبیل قاشق مرباخوری جوز هندی عدد شیر فنجان آب یک‌چهارم فنجان ادویه چای ماسالا نصف قاشق چای‌خوری عسل به مقدار لازم چای خشک قاشق چای‌خوری (اضافه کردن چای خشک کاملا اختیاری است) این شیوه از طرز تهیه چای ماسالا برای لاغری خیلی مناسب است. در طرز تهیه چای ماسالا اولین کار آماده کردن ادویه چای است. برای این کار ابتدا هل، میخک، دانه فلفل سیاه و چوب دارچین را داخل یک تابه کوچک ریخته و به مدت دو تا سه دقیقه (تا جایی که بوی ادویه‌ها بلند شود) روی حرارت ملایم گاز تفت دهید. سپس اجازه دهید ادویه‌های شما خنک شوند. حالا تمام ادویه‌هایی که در بالا گفتیم را به همراه هم داخل آسیاب خانگی ریخته و به خوبی آسیاب کنید. اگر دستگاه آسیاب ندارید می‌توانید آن‌ها را تا پودر شدن داخل هاون بکوبید. بهتر است جوز هندی را به جای آسیاب کردن رنده کنید. زمانی که پودر یک دستی از ادویه‌ها به دست آمد آن را یکی دو بار با الک دانه‌درشت الک کنید و بعد داخل یک ظرف شیشه‌ای بریزید. از این ادویه می‌توان چندین بار برای تهیه چای ماسالا استفاده کرد. حالا برای آماده کردن یک فنجان از این چای خوش‌طعم کافیست همان مقدار شیر و آبی که در دستور طرز تهیه چای ماسالا برایتان نوشتیم با هم ترکیب کنید و داخل شیرجوش بریزید. شیرجوش را روی حرارت ملایم قرار دهید. بعد از گرم شدن شیر و قبل از آنکه به طور کامل جوش بیاید ترکیب ادویه ماسالا و چای خشک را به آن اضافه کنید. وقتی شیرجوشید آن را کم کنید و به مدت دقیقه مداوم هم بزنید. حالا چای ماسالا را از صافی رد کنید و داخل فنجان محبوبتان نوش جان کنید. می‌توانید قبل از خوردن چای آن را با مقداری عسل شیرین کنید. آسام یکی از بزرگ ترین مناطق تولید کننده چای در شمال شرق هندوستان و نزدیک رودخانه براهماپوترا است. چای آسام را هم به خاطر نام منطقه ای که در آن کشت می شود، به آن داده اند. ویژگی مهم این چای معروف و محبوب بوی تند و رنگ قرمزش است. آسام دارای کافیین بالا و البته طبیعی است و معمولا به عنوان یک نوشیدنی در وعده صبحانه سرو می شود. چای های ایرلندی و انگلیسی هم از راه ترکیب شدن با این چای درست می شوند. از مهم ترین مزایای چای آسام این است که سلامت قلب را تقویت می کند و ایمنی بدن را هم ارتقا می بخشد. طبیعت و مزاج چای سیاه آسام سرد و خشک می باشد. چای سیاه آسام سرشار از آنتی اکسیدان ها، فلاونویید ها، تیامین، تیوفلاوین، کاتچین و کافیین است. تهیه و دم کردن چای آسام بسیار ساده است. همه آن چه که نیاز دارید کمی چای، آب گرم و یک عدد قوری است. علاوه بر این، چای آسام نسبتا ارزان و در دسترس است. شما می توانید این چای را از فروشگاه های مواد غذایی تهیه کنید. فقط باید اطمینان حاصل کنید که برند با کیفیتی را خریداری می کنید. زیرا هر چه برند با کیفیت تر باشد، معمولا غلظت ترکیبات مفید آن بیشتر است. برای دم کردن برگ های خشک شده چای آسام، حدود قاشق چای خوری ( گرم) چای را در اونس ( میلی لیتر) آب سرد بریزید. ابتدا آب را به نقطه جوش رسانده و اجازه دهید الی ثانیه بجوشد. سپس زیر گاز را خاموش کرده و اجازه دهید در قوری دقیقه در همان حالت بسته بماند. مراقب باشید که زیاد چای را نجوشانید زیرا جوشاندن آن باعث ایجاد مزه تلخی در چای می شود. برای بهره مندی از خواص بیشتر، چای آسام را بدون هیچگونه مواد افزودنی مصرف کنید. اگر طعم شیرین را ترجیح می دهید کمی شیر یا شکر به آن اضافه کنید، فقط مراقب باشید که شیرین کننده مصنوعی استفاده نکنید. این چای هم هندی است و در کوهپایه های هیمالیا کشت و به شیوه چای سیاه هم فرآوری می شود. این چای در فصل از سال برداشت می شود. و موقعی که آن را دم می کنید، بویی شبیه انگور دارد. رنگش هم روشن است. بنا بر تحقیقاتی هم که انجام شده است، این چای در درمان سرطان پروستات، موفق عمل کرده و تکثیر سلول های سرطانی پس از مصرف این چای، به نسبت چای سیاه و چای سبز کمتر شده است. در ضمن به کمک بیماری های کبدی هم آمده است و در بهبود عملکرد این عضو حیاتی موثر بوده است. بهبود عملکرد قلب و عروق و معده هم از دیگر خواص مفید چای دارجیلینگ است. به همین دلیل هم برخی افراد به خاطر خواص فوق العاده این چای، آن را در لیست نوشیدنی های محبوب خود قرار داده اند. بهترین زمان برای نوشیدن چای قبل از ظهر و ابتدای غروب است. چای دارجیلینگ حاوی مقداری کافیین است که می‌تواند باعث بد خوابی شود. بهتر است از نوشیدن چای دارجیلینگ در ابتدا و طول شب خودداری کنید. اگر معده شما حساس است، بهتر است از نوشیدن چای دارجیلینگ با شکم خالی اجتناب کنید. یک قاشق غذاخوری از چای خوش کیفیت دارجیلینگ را داخل یک قوری گرم بریزید. آب را جوش بیاورید و پس از یک دقیقه روی چای در قوری بریزید و سه دقیقه صبر کنید. برخی افراد این چای را بدون شیر و شکر با لیمو استفاده می‌کنند. هر کس بنا به سلیقه خود می‌تواند‌ترکیبات مختلفی را امتحان کند. میزان کافیین موجود در چای دارجیلینگ به دوره رویش برگ‌ها بستگی دارد. یک فنجان از این چای میلی گرم کافیین دارد. این میزان کافیین بالا‌تر از چای سبز بوده ولی از چای سیاه کم‌تر است. این چای در مقایسه با چای سیاه اسیدیته پایینی دارد. به طور کلی می‌توان گفت چای دارجیلینگ حاوی کافیین است که به جلوگیری از افزایش وزن کمک می‌کند. یکی از معروف ترین انواع چای در جهان به چین تعلق دارد. "پویر" به شکل قالب های مکعبی یا گرد درست می کنند و آنها را در آب می اندازند. از این چای علاوه بر نوشیدن، به هنگام رفع خستگی و کسالت، برای خواص مفید درمانی و حتی در طرز تهیه برخی غذاها هم استفاده می کنند. استفاده و به عمل آوردن این چای هم آداب و رسوم خاص خودش را دارد. مثلا چینی ها اول چای را بو می کنند، بعد به رنگ آن نگاه می اندازند. سپس در اولین مرحله کمی از چای را می چشند و بعد آن را می نوشند. ظرفی هم که چای را در آن سرو می کنند، دارای سه قسمت پایه، کاسه و درپوش است. چای پویر شنگ (پویر خام یا تخمیر نشده) از برگهای بزرگ درخت مخصوصی در استان یونان چین تولید می شود. پس از چیدن برگها، آنها را تحت اثر نور آفتاب خشک میکنند، آنچه که به دست می آید مونچا moncha نامیده میشود. سپس مونچا را تحت شرایط کنترل شده انبار و زماندهی میکنند. این دوره ممکن است به مدت تا سال طول بکشد. اگرچه این نوع چای پویر با عنوان تخمیر نشده شناخته میشود اما علت نامگذاری آن به این نام درصد بسیار کمتر تخمیر نسبت به نوع دوم (رایپ یا تخمیر شده) است، هر چه مدت زماندهی طولانی تر باشد عطر و طعم چای غلیظ تر، دلنشین تر و متفاوت تر خواهد بود. پس از این دوره برگهای چای را در اشکال کیک یا خشت فشرده میسازند. در فرایند شوو استفاده همزمان رطوبت و گرما الزامی است. همچنین در طول این فرایند برگهای چای با باکتریهای مفید تلقیح میشوند. تقریبا یک سال زمان لازم است تا برگهای تازه چای به نوع فراوری شده تبدیل شوند. گاهی اوقات چای پویر فراوری شده زماندهی نیز می شود تا عطر و طعم آن بیشتر شبیه به انواع سنتی (خام) شود. انواع باکیفیت چای پویر بوی غلیظی مشابه بوی خاک یا قارچ خوراکی دارد. اما انواعی از چای پیویر که کیفیت پایینی دارند عطر و طعمی مانند کپک دارد. چای پیویر معمولا با سلیقه افرادی که به قهوه علاقه دارند سازگار بوده و همراه بسیار مناسبی برای انواع دسر به شمار میرود. در صورتی که با عطر و طعم ذاتی چای پیویر میانه خوبی نداشته باشید میتوانید انواعی از چای های پیویر ترکیبی یا چاشنی دار شده را خریداری نمایید. خوراکی: چای پویر را می توان برای درمان بیماری های مختلف و پاک سازی بدن به صورت خوراکی استفاده کرد. موضعی: چای پویر را می توان به صورت موضعی بر روی پوست مالید تا مانند یک ضد آفتاب طبیعی عمل کرده و به درمان بیماری های پوستی کمک کند. چای ماچا یا ماتچا، چای سنتی کشور ژاپن است و در منطقه یوجی رشد می کند. ماچا در اصل یک نوع چای سبز پودر شده است، ارزش غذایی‌اش هم برابر بیشتر از چای سبز معمولی تخمین زده می شود. ضمنا چای ماچا سرشار از آنتی‌اکسیدان‌های مفید در تقویت سیستم ایمنی بدن است. از چای ماچا برای تهیه لاته ماچا، بستنی ماچا، پخت و پز رشته فرنگی و موچی و طبخ انواع کیک و شیرینی و دسر استفاده می‌شود. کاشت و فرآوری اش هم جالب است. در واقع به برگ درختچه چای ماچا نور مستقیم آفتاب نباید برخورد کند. به همین خاطر برای پرورش این چای، کشاورزان ژاپنی معمولا یک ماه قبل از برداشت چای، روی این گیاه چای را با یک سایبان مثل پارچه می‌پوشانند و آن را پرورش می‌دهند. برداشت برگ ماچا و دم کردن این چای هم مراسم خاصی دارد. تا ٫ قاشق چای‌خوری یا گرم پودر ماچا کمی آب سرد میلی‌گرم (یا یک لیوان) آب داغ . پودر ماچا را داخل یک کاسه یا فنجان بریزید و کمی آب سرد به آن اضافه کنید و با استفاده از یک چنگال یا همزن بامبو ( bamboo whisk ) ، آن را به‌شکل M یا W هم بزنید تا زمانی که روی سطح فنجان، حباب‌های ریزی ظاهر شوند یا به اصطلاح چای ماچا کف کند. . محلول به دست آمده را با آب داغ مخلوط کرده و نوش جان کنید. مهم‌ترین بخش درست کردن چای ماچا، مرحله ترکیب مواد با یکدیگر است. چای ماچا باید به‌صورت کامل با آب، شیر، شیر نارگیل یا هر نوشیدنی پایه دیگری ترکیب شود، در غیر این صورت ته‌نشین خواهد شد. پودر چای ماچا در برخی عطاری‌ها، فروشگاه‌های تخصصی فروش انواع چای و قهوه یا به‌صورت آنلاین به فروش می‌رسد. همزن بامبو را می‌توان از مغازه‌های مخصوص وسایل چای‌فروشی یا به‌صورت آنلاین تهیه کرد. اگر قصد دارید ماچا را با آب مخلوط کنید، حتما از آب درجه سانتی‌گراد و خنک‌تر استفاده کنید، زیرا در غیر این صورت چای ماچا تلخ خواهد شد. پس از جوشیدن آب، زیر کتری را خاموش و آن را به‌مدت دو دقیقه رها کنید تا آب به دمای مناسب برسد. شما می‌توانید مقدار پودر ماچا را طبق میل خود کم یا زیاد کنید. اگر می‌خواهید چای رقیق‌تری داشته باشید، پودر ماچا را به نصف قاشق چای‌خوری کاهش بدهید و آن را با تا میلی‌لیتر آب داغ ترکیب کنید. اگر هم دوست دارید چای شما غلیظ‌تر باشد، قاشق چای‌خوری پودر ماچا را با میلی‌لیتر آب ترکیب کنید. ماچا نیاز به دم‌کشیدن ندارد و تفاله‌ای از آن باقی نمی‌ماند. ماچای داغ را با قوری درست نمی‌کنند، زیرا ماچا در قوری ته‌نشین می‌شود و رنگ آن از سبز به زرد تغییر پیدا می‌کند. برای تهیه ماچای سرد، کافی است در مرحله دوم طرز تهیه از آب سرد استفاده کنید. یک قطعه یخ، عسل و وانیل به خوش‌طعم کردن چای ماچای سرد کمک می‌کنند. برای تهیه لاته ماچا به‌جای آب از شیر داغ استفاده کنید. نوشیدن چای ماچا به کاهش وزن، تقویت حافظه و تمرکز کمک می‌کند افزایش سوخت‌وساز بدن: ماچا سرشار از "کاتچین‌" ( catechin ) است. کاتچین، نوعی ترکیب گیاهی در چای است که به‌عنوان آنتی‌اکسیدان طبیعی عمل می‌کند. این آنتی‌اکسیدان منجر به افزایش سوخت‌و‌ساز بدن، سوزاندن چربی‌های اضافی و در نتیجه کاهش وزن می‌شود. کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن: آنتی‌اکسیدان‌ها به تثبیت رادیکال‌های آزاد مضر کمک می‌کنند. این رادیکال‌ها ترکیباتی هستند که ممکن است به سلول‌ها آسیب بزنند و باعث بیماری مزمن شوند. بنابراین استفاده از چای ماچا، خطر ابتلا به چند بیماری مزمن را کاهش می‌دهد. محافظت از کبد: سم‌زدایی کبد، یکی از مهم‌ترین فواید استفاده از چای ماچا است. بهبود عملکرد مغز: برخی از ترکیبات موجود در ماچا به تقویت عملکرد مغز کمک می‌کنند. تمرکز، سرعت واکنش و حافظه از جمله عملکردهایی هستند که با نوشیدن چای ماچا بهبود پیدا می‌کنند. بنابراین نوشیدن این چای به افراد مسن توصیه می‌شود. کاهش استرس و انرژی‌بخشی: ماچا حاوی ترکیبی بنام ال‌تی‌انین ( L - theanine ) است که تاثیر کافیین بر مغز را اصلاح می‌کند و هوشیاری را افزایش می‌دهد. ال‌تی‌انین، همچنین منجر به افزایش فعالیت موج آلفا در مغز می‌شود که به ایجاد آرامش و کاهش سطح استرس، کمک شایانی می‌کند. محافظت از قلب: چای سبز سطح کلسترول بد یا ال‌دی‌ال، سطح کلی کلسترول و همچنین تری‌گلیسیرید ( triglycerides ) را کاهش می‌دهد. بنابراین استفاده از چای ماچا، منجر به کاهش خطر ابتلا به بیماری قبلی و سکته قلبی می‌شود. دیگر فواید: از دیگر خواص چای ماچا می‌توان به ضد سرطان بودن، پایین نگه‌داشتن قند خون و آدرنالین، ضد التهاب و تقویت باکتری‌های نوع خوب در روده اشاره کرد. ترک ها چای خورهای قهاری هستند که سرانه مصرف و تولید چای را یک تنه چند پله بالا برده اند. به این ترتیب که ترکیه به تنهایی ششمین کشور تولید و کشت کننده چای در دنیاست که درصد از نیاز سالانه انواع چای در جهان را تامین می کند. ترک ها هم به صورت میانگین سالانه کیلوگرم چای می نوشند. این موضوع نشان می دهد چای تا چه حد در فرهنگ ترک ها ریشه دوانده است. روش دم کردن چای ترکی هم مشابه دم کردن چای به روش ایرانی و در قوری و کتری است. معمولا هم ترک ها، چای را در استکان های کمر باریک با شکر یا حبه های قند سرو می کنند. در ضمن اگر دیدید که ترک ها چای را با نارگیل سرو کردند، تعجب نکنید. همچنین گاهی اوقات این نوشیدنی خوش طعم را با لیمو و پرتقال هم مصرف می کنند. البته یک نوع چای به نام "اورالت" هم دارند که به جای استفاده از برگ چای، از یک مخلوط با طعم های میوه ها، مثل لیمو، گیلاس، سیب و . استفاده می شود. این نوع چای ها رنگشان شفاف است ولی در کنار مزه میوه، طعم چای هم می دهند. معمولا با آنها قند نمی خورند و برای تزیین انواع کیک هم به کار می روند. قند: - حبه آب جوش: نصف استکان ابتدا درون استکان را تا نیمه آب جوش بریزید و چند حبه قند درون آن بریزید. سپس با قاشق چای‌خوری هم بزنید تا قند حل شود، غلظت قند باید زیاد باشد و به حد اشباع برسد. یعنی وقتی که قند می‌ریزید دیگر حل نشود و شیره مانند شود. برای این منظور تعداد تا حبه قند کافیست. درون ظرف دیگری چای خالص بریزید و با استفاده از یک قاشق کوچک به آرامی و کم‌کم روی شیره چای که تهیه کرده‌اید بریزید. در این مرحله خواهید دید که آب در پایین و چای در بالا قرار می‌گیرد. به همین سادگینکته: مواد بالا برای تهیه یک استکان کمرباریک میباشدبرای تهیه این چای در تعداد بالا بهتره که در قابلمه ای آب و قند درست کنید و با ملاقه داخل استکان های کمرباریکتون بریزید و بعد چایی رو آرام بهش اضافه کنید این کار باعث میشه چایی هاتون زیاد سرد نشه و سرعت کارتون هم بالا بره. فقط چون این چای، هم شیرین و هم خیلی داغ نیست قبل از اینکه برای مهموناتون سرو کنید مطمین بشید که مهمونها همه چای شیرین و ولرم رو دوست دارند. چای مراکشی یک نوشیدنی فوق‌العاده معروف در این کشور است که در مورد اصل گره خوردن این چای با فرهنگ و آیین مردم این سرزمین اطلاع زیادی در دست نیست. ولی برخی افراد بر این باورند که فنیقی‌ها چای را به مراکش آوردند و بعضی دیگر هم این کار را به عشایراهایی نسبت می دهند که از آسیا به این کشور وارد شده اند. البته داستان‌هایی هم در مورد ارایه چای از سمت ملکه ویکتوریا به نماینده برجسته مراکش وجود دارد و هنوز صحت همه این ماجراها تایید نشده است. به هر حال تقریبا امروز همه مردم این کشور طرز تهیه چای مراکشی را بلد هستند و با فرهنگ و آداب خوردن این چای را یاد گرفته اند. چای مراکشی برای اهل مراکش مثل چای مجلسی دو رنگ برای ما ایرانی‌ها و چای ماسالا برای هندی هاست. مراکشی های قدیمی می گویند که درست کردن چای مراکشی یا چای نعناع باید به وسیله یک مرد انجام شود. آن‌ها بر این باور هستند که درست کردن این چای موجب می‌شود مردها صبورتر شوند. اما این موضوع باعث نمی شود که زنان مراکشی این چای را تهیه نکنند. در کل چای مراکشی، نشان دهنده مهمان نوازی مردم این سرزمین است. هرقدر برگ‌های چای سبز خشک کوچک‌تر و فشرده‌تر باشند، کیفیت چای هم بهتر می‌شود. این برگ‌ها همراه با مقدار زیادی نعنا، ترکیب لازم برای چای مراکشی را می‌سازند. در مراکش، انواع مختلف و محدودی از نعنا وجود دارد. همچنین بنا به زمان و مکان، امکان دسترسی به انواع مختلف نعنا وجود دارد. گفته می‌شود که نعنای تازه عطری دل‌انگیز به چای می‌دهد اما نعنای خشک هم می‌تواند رایحه‌ای خوش برای چای مراکشی فراهم کند، حتی بیشتر از نعنای تازه. برای عطرآگین‌کردن چای مراکشی، به نعنا متکی نباشید. گیاهان خوش‌بوی دیگری مانند خاراگوش، به لیمو، مریم گلی، آویشن و شمعدانی وحشی هم گزینه‌های دیگری هستند که می‌توانید در درست‌کردن چای مراکشی در نظر داشته باشید. چای مراکشی باید شیرین باشد پس در تهیه آن به شکر نیاز دارید. البته اگر به‌دلیل سلیقه یا رعایت سلامتی دور شکر را خط کشیده‌اید، اضافه‌کردن شکر را کنار بگذارید. مقدار شکری که برای تهیه چای استفاده می‌کنید، کاملا وابسته به نظر و سلیقه خودتان است. آب را در قوری جوش بیاورید. برای یک قوری با اندازه معمولی، می‌توانید دو قاشق غذاخوری چای سبز در نظر بگیرید. چای‌را درون قوری بریزید و یک لیوان متوسط از آب جوش به آن اضافه کنید. یک دقیقه به چای و آب زمان بدهید. سپس محتویات قوری را داخل لیوانی متوسط بریزید. یادتان باشد که برگ‌های چای در این حالت متورم می‌شوند و بخشی از آب جوش را به خود جذب می‌کنند پس طبیعی است که اندکی از حجم آب اولیه بعد از اضافه‌شدن به چای کم می‌شود. آب کهربایی یا روح چای مراکشی ترکیب آب جوش و برگ‌های چای، رنگی کهربایی به وجود می‌آورد که هویت چای به آن وابسته است. این آب را در لیوانی جداگانه بریزید و کنار بگذارید تا بعدا به سراغش بیایید. به این آب کهربایی، روح چای مراکشی می‌گویند. سپس یک لیوان آب جوش دیگر به قوری اضافه کنید و یک دقیقه به آن زمان بدهید. پس از یک دقیقه، آبی را که به برگ‌ها اضافه کرده‌اید، در قوری بچرخانید تا برگ‌ها کاملا شسته شوند. آب تیره را کنار بگذارید و نگه دارید. حالا نوبت نعناها می‌رسد. نعناها را در ظرفی پر از آب، خیس و بعد آب‌کش کنید. دو شاخه نعنا بردارید و داخل آب جوش بگذارید و سریع بیرون بیاورید. این کار باعث می‌شود که تلخی نعنا از بین برود. حالا باید دوسوم قوری را با آب جوش پر کنید و آن را روی حرارت متوسط بگذارید. اگر یادتان باشد، در مراحل اول کار، آبی را کنار گذاشته بودید حالا آن را هم به آب قوری اضافه کنید. هروقت دیدید که روی سطح چای درون قوری، حباب‌هایی در حال شکل‌گیری است، نعنا را اضافه کنید. نعناها را به‌آرامی داخل قوری فرو ببرید تا زیر آب قرار بگیرند. سپس نوبت به شکر می‌رسد. اگر دوست داشته باشید، می‌توانید در این مرحله، کمی زعفران هم به چای اضافه کنید. در این مرحله از کار، قوری احتمالا پر شده است اما اگر هنوز سانتی‌متر یا بیشتر از لبه قوری خالی مانده است، کمی آب جوش به آن اضافه کنید. البته کمی هم جا برای جوشیدن آب بگذارید و قوری را لبریز از آب نکنید. بگذارید که آب روی حرارت جوش بیاید. در ابتدا، نعنای موجود در قوری به سطح آب می‌آید اما در آخر، این برگ‌های چای هستند که روی سطح شناور می‌شوند و در ترکیبی از کف و حباب به رقص درمی‌آیند. در این مرحله، می‌توانید چای را نوش‌جان کنید. یادتان باشد که لازم نیست چای، نعنا و . را هم بزنید. به‌جای هم‌زدن، باید چای را از قوری به داخل استکان بریزید و دومرتبه آن را از استکان به قوری بازگردانید. این کار را بار تکرار کنید. قوری‌های مراکشی هم مانند قوری‌های ایرانی طوری طراحی می‌شوند که برگ‌های چای به آنها می‌چسبند و از قوری به داخل استکان منتقل نمی‌شود. اگر قوری مراکشی ندارید یا فکر می‌کنید ممکن است تفاله چای از فوری وارد استکان سود، از یک صافی کمک بگیرید. قوری‌های مراکشی امکان ریختن چای از فاصله‌ای زیاد به استکان و فنجان را هم برایتان فراهم می‌کنند. به همین دلیل، ریختن چنین چایی، هم جالب و مفرح است و هم با این روش نوعی کف خوشایند روی سطح چای درون استکان و فنجان به‌وجود می‌آید. دوسوم یا سه‌چهارم از فنجان یا استکان را با چای پر کنید. اگر دوست داشته باشید، امکان اضافه‌کردن یک برگ نعنای تازه به چای هم وجود دارد. این چای خوشمزه و پرطرف‌دار را با قند، میوه خشک، شکلات تلخ، نبات یا حتی به‌تنهایی می‌توانید نوش‌جان کنید و لذت ببرید. اگر به یونان سفر کنید و پایتان به خیابان های این کشور باز شود، حتما این دمنوش معروف را خواهید دید. چای کوهی خشک شده برگ و گل های گیاهی به اسم سیدریتیس ( sideritis ) است که در دامنه های سنگی و کوهستانی و ارتفاعات بیش از متر کشت و برداشت می شود. به همین خاطر هم اسمش را چای کوهی گذاشته اند. ولی در همه خانه های یونانی چای کوهی را می توانید پیدا کنید. چای فاسکومیلو هم در این کشور حسابی مشهور است. این چای را به خاطر تقویت حافظه درست می کنند. این چای هم در ارتفاعات رشد می کند و از خانواده نعناع به حساب می آید. حتی گل های این گیاه در طیف های آبی تا صورتی تغییر می کنند. برای دم کردن چای کوهی، می‌توانید از برگ‌ها، ساقه و گل‌های آن استفاده کنید. حدود چند سانتی‌متر از برگ یا ساقه‌های تازه این گیاه را به‌مدت تا دقیقه در آب جوش قرار دهید و بگذارید دم بکشد. البته اگر برگ‌های این گیاه به‌شکل خشک‌شده بود، حدود قاشق غذاخوری از آن را در , فنجان آب جوش بریزید و در ظرف را ببندید و بگذارید به‌مدت تا دقیقه دم بکشد. سپس چای را از صافی رد کنید و آن را بنوشید. می‌توانید این چای را همراه با عسل، شیر یا لیموترش مصرف کنید. می‌توانید این چای را صبح‌ها هنگام صبحانه یا شب‌ها همراه با زیتون، پنیر فتا یا نان بنوشید. این نوع چای معمولا در خواروبارفروشی، داروخانه‌های گیاهی و عطاری‌ها به فروش می‌رسد. همچنین می‌توانید چای کوهی را خودتان بچینید و در خانه خشک کرده و نگهداری کنید. ژوین ( خرداد) روز جهانی چای سرد، یخ چای یا iced tea نام گذاری شده است. این نوشیدنی خنک و احیانا یخ که در بیشتر کشورهای جهان به ویژه کشورهای شرق آسیا از جمله نوشیدنی‌های سنتی و محبوب محسوب می‌شود، مناسب روزهای گرم سال است و هواداران زیادی هم دارد. چای سرد در سال وارد تاریخچه چای در جهان شد. داستان این ورود هم چنین روایت شده است: "یک تاجر آمریکایی چای که می خواست با طعم چای وارداتی‌خود، مشتری‌های نمایشگاهش را شگفت‌زده کند، به خاطر آب و هوای گرم ایالت میسوری در آن فصل از سال می‌ترسید کسی از محصولاتش استقبال نکند. به همین دلیل از یک بستنی فروش در همان نزدیکی یخ قرض گرفت و در لیوان چای انداخت که اتفاقا مشتری ها هم حسابی خوششان آمد. "به این ترتیب چای سرد یا "آیس تی" وارد تاریخچه نوشیدنی چای در جهان شد و حالا درصد چای مورد استفاده آمریکایی‌ها را همین آیس تی تشکیل می‌دهد. این نوشیدنی به قدری مشهور و محبوب است که در بعضی از ایالت های آمریکا، همراه با اکثر وعده های غذایی سرو می شود. برخی مواقع هم به آن شکر و لیمو اضافه می کنند. آیس تی را معمولا با انواع میوه و مرکبات و چای کیسه‌ای تهیه می‌کنند. آیس تی لیمو، آیس تی هلو، آیس تی چای سبز و آیس تی توت از جمله پرطرفدارترین و مفیدترین انواع چای سبز در کل دنیا محسوب می‌شوند. در مورد ورود چای به انگلیس، حرف و حدیث زیاد است. ولی خب این نوشیدنی، در ابتدا مخصوص اشراف و شاهزاده ها بود. معمولا چای را در ظرف ها و کاسه های چینی سرو می کردند و در کنار آن هم شکر می گذاشتند. بعدها فنجان، جای کاسه را گرفت و نوشیدن چای هم به یک عادت برای کل مردم این کشور تبدیل شد. پای چای که به کافی شاپ ها باز شد، سر در عموم این مکان ها را یک جمله تبلیغی برای چای می نوشتند: "بدن خود را پر انرژی کنید و از پیری در امان بمانید". به هر حال تا قبل از آن چای نماد اشرافی گری بود و چنین تبلیغی هم طبیعی به نظر می رسید. امروزه چای انگلیسی ترکیبی از چای سیاه، شیر و ادویه های مخصوص و خوش عطر است که به صورت گرم سرو می شود. در کنار چای انگلیسی هم قند یا شکر سرو می شود. چای انگلیسی یکی از پر طرفدارترین انواع چای در جهان است که در مناسبت های مجلسی هم سرو می شود. برای تهیه چای به سبک انگلیسی چند روش وجود دارد. اما به طور معمول مواد زیر برای چهار نفر لازم خواهند بود: شیر پرچرب پیمانه چای سیاه به نقدار لازم زنجبیل تکه کوچک آب به اندازه شیر دو تکه چوب دارچین، فلفل سیاه هل دانه میخک اگر بخواهیم چای انگلیسی را با ادویه و شیر درست کنیم ابتدا باید فلفل، هل و میخک را خوب بکوبیم تا خرد شوند. سپس این مواد را با آب، شیر، دارچین و زنجبیل ترکیب نماییم و روی حرارت بگذاریم تا جوش بیاید. بعد از جوش آمدن حدود ثانیه صبر می کنیم و پس از آن ظرف خود را از روی حرارت بر می داریم. حالا وقت آن رسیده که چای را اضافه کنیم. توجه کنید که می توانید با چای کیسه ای هم اینکار را انجام دهید. بعد از اضافه کردن چای درب ظرف را می گذاریم و تا دم کشیدن آن (حدود ده دقیقه) صبر می کنیم. پس از آن چای آماده شده خود را از صافی عبور می دهیم تا آماده نوشیدن شود. در ادویه های استفاده شده می توانید برخی را کم و برخی دیگر را اضافه کنید مثلا بعضی افراد در چای انگلیسی از زیره سبز و سیاه هم استفاده می کنند. چای سفید در درجه اول از زمان های دور در چین و بیشتر در استان فوجیان برداشت شده است. اما اخیرا در نپال شرقی، تایوان، تایلند، گاله (سریلانکا جنوبی) و شمال شرقی هند هم تولید و کشت می شود. در حال حاضر هیچ تعریف کلی پذیرفته شده ای از چای سفید وجود ندارد و توافق بین المللی بسیار کمی در مورد این مسیله وجود دارد. بعضی از منابع این اصطلاح را برای چای خشک شده و بدون هیچگونه فرآوری اضافی به کار می برند. برخی به چای تهیه شده از جوانه ها و برگهای نارس چای که اندکی قبل از باز شدن کامل جوانه ها چیده شده و در معرض آفتاب طبیعی خشک می شوند چای سفید می گویند. در حالی که سایر موارد شامل جوانه های چای و برگهای بسیار جوان است که قبل از خشک شدن بخارپز شده یا حرارت دیده اند. چای سفید نه بو داده می شود و نه رول می شود و به همین خاطر اکسیده نشده و کمترین فراوری روی آن انجام شده است. در نتیجه طعم آن "سبک تر" از بیشتر چای های سیاه و سبز یا سنتی است. علی رغم نام آن، دم کرده چای سفید زرد کم رنگ است. انواع مختلف چای سفید عبارتند از: چای سوزن نقره ای، بای مادان، چای سفید برداشت میمون و چای سفید دارجیلینگ. چای سفید، مانند چای سیاه و سبز، از گیاه Camellia sinensis تهیه می شود (بوته همیشه سبز چینی و هندی) و حاوی پلی فنول ها است. مجموعه ای از عناصر گیاهی که تصور می شود مسیول خواص مفید چای بر سلامتی هستند. انواع چای سفید دارای مقادیر مختلف کاتچین، دسته ای از پلی فنول ها هستند و دامنه کلی غلظت آن با چای سبز همپوشانی دارد و شبیه آن است. این مسیله ممکن است به دلیل تنوع گیاه چای که چای از آن چیده شده است، روش کشت و روش فرآوری چای باشد. طبیعت چای سفید سرد و خشک می باشد. چای سفید حاوی مقادیر بالای آنتی اکسیدان ها، پلی فنول ها، کاتچین، تانن و فلوراید است. این محصول به طور عمده در چین برداشت می شود اما در سایر مناطق مانند تایلند، هند، تایوان و نپال هم تولید می شود. انواع مختلفی از چای سفید وجود دارد که براساس بخشی از برگ ها که برای تهیه آن استفاده می شوند و همچنین طعم و کیفیت محصول نهایی با هم متفاوت هستند سیلور نودل یا سوزن نقره ای (یونگ ژن) وایت پیونی (بای مو دان) ژانگ می فوجیان نیو کرافت (دابی چا) شو می از همه ی این ها، چای سفید سیلور نودل (دارای عطر و طعم شیرین و بوی میوه ای) و وایت پیونی (دارای عطر و طعم ملایم و بوی خاک) رایج تر هستند و کیفیت بالاتری دارند. چای سفید مانند چای سبز حاوی مقادیر بالای پلی فنول ها، آنتی اکسیدان ها و فلاونویید هاست. چای سفید زودتر از چای سبز و سیاه چیده می شود و پردازشی بر روی آن انجام نمی شود یعنی فرآیند اکسایش بر روی آن صورت نگرفته است. چای سفید مزه ای ملایم و شیرین دارد و به رنگ زرد کم رنگ دیده می شود، چای سبز مزه ای ملایم و زمینی دارد و به رنگ سبز کم رنگ دیده می شود و چای سیاه دارای عطر و طعم قوی تر و تلخ تر بوده و به رنگ قرمز دیده می شود. محتوای کافیین چای سفید کم تر از انواع دیگر چای ها از جمله چای سیاه و چای سبز است. برای بهترین نتایج، تا فنجان چای سفید در روز استفاده کنید. گفته می شود که بهتر است چای سفید را هر بار پس از وعده های غذایی بنوشید فقط به یاد داشته باشید که این چای را نباید قبل از خواب نوشید چون کافیین آن می تواند باعث بی خوابی شود. همان طور که گفتیم، انواع چای در جهان با برندها و آداب مختلف سرو می شود اما خود گیاه چای یکی است و در گذر زمان و با توجه و فرهنگ و ذایقه ملل مختلف، طرز تهیه و سرو متفاوتی دارد. در کنار همه این ها باید بدانید که هر چند چای، از هر نوعی که استفاده می کنید، خواص مفیدی دارد ولی در مصرف آن هرگز زیاده روی نکنید.
در کشورهای پیشرفته توریستی شهرداری‌ها در حوزه جذب گردشگری در رقابت با یکدیگر قرار دارند و دولت ملی در حوزه کلان به سیاست‌گذاری در بازار گردشگری می‌پردازد و کار تنظیم بازار گردشگری شهری برعهده شهرداری‌هاست و سازمان‌های محلی در جهت آماده‌سازی شهرها اقدام می‌کنند. شهرداری‌ها با در دست داشتن ابزار، اختیارات، عناصر شهری تحت کنترل و ارتباط با شهروندان با چهار عملکرد کلی حامی مشترک گردشگر در شهرها محسوب می‌شوند. در کشورهای پیشرفته بخش عمده عرضه و تقاضا در حوزه گردشگری برعهده شهرداری است و این در حالی است که در ایران تنظیم بازار گردشگری در اختیار دولت است و شهرداری‌ها در جهت کار و تنظیم این بازار از اختیارات محدودی برخوردارند. توریسم شهری اولین گام توسعه گردشگری و صنعت توریسم، زیربنای توسعه شهری و گردشگری به‌شمار می‌رود. شهرها می‌توانند مقصد مناسبی برای گردشگری خانواده‌هایی که با توجه به شرایط معیشتی و فقر تعطیلات مناسب فرصتی برای گردشگری برون‌شهری ندارند، باشند و شهرداری‌ها به‌عنوان سازمان عهده‌دار مدیریت شهری نقش مهمی در فراهم کردن زیرساخت‌ها و ایجاد مراکز و جاذبه‌های گردشگری در جهت رونق و توسعه گردشگری شهری دارند. شهرها از جاذبه‌های بالقوه فرهنگی و تاریخی نظیر موزه‌ها، مجموعه‌های فرهنگی و تاریخی، تفرجگاه‌ها، مراکز خرید و همچنین مکان‌هایی با معماری تاریخی و اماکن مذهبی برخوردارند، به همین دلیل مقصد مهمی برای گردشگران داخلی و خارجی به‌حساب می‌آیند. توسعه گردشگری نیاز اساسی هزاره سوم است و مدیران شهری موظف به افزایش سطح توسعه گردشگری شهری و افزایش رضایت جامعه محلی و گردشگران با کمترین آسیب محیطی هستند. از مهم‌ترین سیاست‌های توسعه گردشگری شهری در شهرهای پیشرو جهان، ارتقای توسعه محلی، اصلاح کیفیت زندگی جامعه میزبان، ترویج ویژگی‌های فرهنگی، محلی و معرفی مقاصد گردشگری، تامین امنیت و عدالت اجتماعی، بهره‌وری و ایجاد اشتغال جوامع میزبان و جلب مشارکت مدیران در زمینه توسعه گردشگری است. مسوولان شهری در سراسر جهان به مقوله توریسم تاریخی و بهره‌برداری از پتانسیل‌های گردشگری شهری توجه ویژه‌ای دارند به‌طوری که نیازهای حوزه گردشگری را محور اصلی فعالیت‌های نوسازی شهری قرار داده و با اقداماتی همچون تبلیغات و اطلاع‌رسانی، تامین منابع در جهت آماده‌سازی فضاهای توریستی شهری، بهبود رقابت‌پذیری در شهرها و بهبود زیرساخت‌ها و جذب سرمایه گردشگری مناطق شهری را احیا می‌کنند. شهرها به‌عنوان مهم‌ترین مقصد گردشگران داخلی و خارجی یکی از فضاهای جذاب با پیشرفته‌ترین و کامل‌ترین قرارگاه‌های انسان به شمار می‌روند که دارای مراکز مهم اقتصادی، علمی، تفریحی، پزشکی با جاذبه‌های تاریخی و طبیعی هستند. جایگاه و عملکرد سازمان‌های محلی در توسعه گردشگری و پیشرفت فعالیت‌های توریسم شهری بسیار موثر هستند و شهرداری‌ها به‌عنوان سازمانی محلی با مدیریت خدمات شهری و یکی از عوامل موثر در ایجاد زیرساخت‌های گردشگری، ترویج و توسعه آن، نقش اساسی در توسعه بازار گردشگری دارند. برنامه‌ریزی و مدیریت گردشگری در سه سطح ملی، محلی و منطقه‌ای مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در سطح ملی، دولت و سازمان‌های متولی این امر به تعیین استراتژی و اهداف و راهبردهای کلان در مقیاس کشوری می‌پردازند. در سطح منطقه‌ای با توجه به پتانسیل‌های گردشگری مناطق، ویژگی‌ها و امکانات منطقه‌ای مد نظر است و در سطح محلی شهرداری‌ها موظف به برآوردن نیاز گردشگری شهروندان و مدیریت شهری هستند. در بسیاری از کشورهای موفق در بازار گردشگری، شهر، پایه و اساس توسعه گردشگری است. بدین منظور بسیاری از شهرها درصددند از ویژگی‌ها و امکانات خاص شهر خود سود برده و از مزایای جلب توریست شهری بهره گیرند. فضاهای شهری در شهرهای معاصر شامل فضاهای مدرن نظیر پارک‌ها، مراکز فروش مدرن، میادین و فضاهای سنتی نظیر بازارها، گورستان‌ها، باغ‌ها، اماکن مذهبی و سایر اماکن تاریخی می‌شود. گردشگری در فضاهای شهری موجب ایجاد و توسعه فضاهای شهری مدرن و جذاب، هنر و فرهنگ بومی می‌شود که با هدف توسعه گردشگری منجر به بهره‌مند شدن ساکنان شهر و گردشگران شهری از این خدمات خواهد بود. در اغلب کشورها، شهرداری‌ها به‌عنوان مهم‌ترین سیستم در سازماندهی و شکل‌دهی به شهر بزرگ‌ترین نقش را در توسعه گردشگری شهری دارند. در اکثر کشورهای موفق در بحث گردشگری مدیریت منسجم و هماهنگ شهری باعث فعالیت‌های هم‌جهت می‌شود. شهرداری‌های نقاط مختلف دنیا در پرتو اختیارات و مدیریت قوی و هماهنگ اقدامات بسیاری همچون بازسازی فضاهای ظاهرا متروک به قصد زنده‌سازی جنبه‌های سنتی شهر و استفاده از کارخانه‌های قدیمی برای پذیرایی گردشگران برای جذب گردشگران به عمل می‌آورند. در بلژیک شهرداری‌ها با تجدید بنای برخی محله‌های قدیمی و برگزاری همایش‌های ملی و بین‌المللی بازرگانی، علمی و فرهنگی گردشگری شهری را به یک صنعت درآمدزا تبدیل کرده‌اند. همچنین ایجاد موزه‌های بزرگ در شهرها از جمله فعالیت‌های شهرداری‌ها در کشورهای پیشرو گردشگری است مثلا برای بازدید موزه بزرگ و جذاب فورت ورث در تگزاس آمریکا بلیت یکساله فروخته می‌شود. اهمیت گردشگری شهری در شهرهای کشورهای پیشرفته به حدی است که شهرداران در ایجاد جاذبه‌های تازه توریستی و معرفی شهر خود با یکدیگر رقابت می‌کنند. مدیران محلی شهرهای برتر توریستی جهان مثل پاریس، بانکوک، استانبول و مادرید با رشد صنعت گردشگری به توسعه شهری خود کمک می‌کنند. در ایتالیا رقابت سنگینی بین شهرداران شهرهای مختلف وجود دارد و با حمایت و هدایت شهرداری‌ها برخی آژانس‌های توریستی در رقابت با یکدیگر به‌طور جدی خدمات خود را تبلیغ می‌کنند. در شهرهای گردشگرپذیری همچون بانکوک و استانبول شهرداری‌ها با توسعه موزون شهری و ساختن منظره عمومی شهر از طریق عملکردهایی همچون شناسایی و معرفی شهر و امکانات آن از طریق رسانه‌ها و مطبوعات، توجه به میراث فرهنگی شهرها، نظافت عمومی شهرها و زیرساخت‌های بهداشت شهری، حفظ بناها و آثار باستانی شهرها و ساختمان‌های عمومی و مذهبی، ایجاد فضاهای سبز، ایجاد علایم و راهنماهای شهری براساس استانداردهای بین‌المللی در توسعه گردشگری شهری و همکاری با سرمایه‌گذاران و هتلداران نقش مهمی را ایفا می‌کنند. شهرداری‌ها با بهره‌گیری از مدیران آگاه به مسایل گردشگری و راهنمایان متخصص این حوزه و همچنین همکاری با سازمان‌های مردم‌نهاد حوزه گردشگری به‌منظور تامین امکانات رفاهی و اقامتی شهر و ایجاد مراکز تفریحی و جاذبه‌های گردشگری برای دستیابی به مشارکت تمامی گروه‌های ذی‌نفع و فعال گردشگری اقدام می‌کنند. همچنین برای دستیابی به توسعه پایدار گردشگری تمامی سازمان‌ها، ادارات و دستگاه‌های دولتی و غیردولتی با مشارکت و همکاری متقابل به‌منظور جلوگیری از فعالیت‌های موازی با هدف ارایه خدمات به شهروندان و گردشگران در کنار یکدیگر با رویکرد معرفی شهر خود در سطح محلی، ملی و بین‌المللی اقدام می‌کنند. مجموعه مدیریت شهری برای بهره‌گیری و جذب سرمایه‌های محلی و جلوگیری از خروج ارزش افزوده حاصل از سرمایه‌گذاری، کاهش مهاجرت‌ها و ایجاد اشتغال شهروندان را در جهت توسعه گردشگری شهری مشارکت می‌دهند.
اجاره خانه روزانه در تهران یکی از راه های اقامت داشتن در این شهر است. بسیاری از کسانی که به هر دلیلی صاحب یک خانه نیستند اجاره آپارتمان را برای اقامت داشتن در تهران انتخاب میکنند. این شهر به عنوان پایتخت ایران دارای امکانات بیشتری نسبت به سایر شهر ها است. این امکانات رفاهی و اجتماعی بیشتر باعث شده تا تعداد کسانی که میخواهند در این شهر سکونت داشته باشند هرروز بیشتر از دیروز باشد. در این میان برخی از مناطق ت متقاضی های بیشتری برای دارند. این مناطق عمدتا مناطق لوکس تهران اند که از سطح امکانات بالاتری برخوردارند و اصطلاحا بالاشهر تهران خوانده میشوند. مناطق خوب و با اماکانات رفاهی بالا در تهران عمدتا در شمال تهران واقع شده اند. البته برخی از محله های غرب تهران هم محله های لوکس تهران به شمار میروند. اما شمال تهران به سبب موقعیت جغرافیایی و آب و هوای ویژه ای که دارد از بهترین مناطق تهران برای زندگی و اجاره نشینی به شمار میرود. در ادامه تهران مبله به معرفی مناطق شمالی تهران و مزایای اجاره نشینی در آنها میپردازید. مناطق ، و بخشی از منطقه در بخش شمالی تهران قرار دارد. شمال تهران از آب و هوای بهتری به نسبت سایر مناطق تهران بر خوردار است چرا که در قسمت کوهپایه ای واقع شده و هوای این مناطق از سای مناطق تهران که آلودگی و دود در آنها بسیار متراکم است به مراتب کمتر است. با اجاره خانه در یکی از آپارمانهای شمال تهران میتوانید از یک منظره‌ی بی نظیر در خانه خود و هوایی پاکیزه بهره‌مند شوید. همچنین به گزارش تهران مبله امکانات رفاهی در شمال تهران به نسبت میانگین تهران بیشتر است و همین موضوع این مناطق را به یکی از محبوب ترین مناطق تهران برای اجاره نشینی تبدیل کرده است. مراکز خرید بزرگی چون مرکز خرید ارگ در تجریش، مرکز خرید پالادیوم، مرکز خرید مدرن الهیه و مرکز خرید قایم که از مهم ترین مراکز خرید تهران به شمار میروند نیز در این منطقه از تهران واقع شده اند. از سری مناطق دیدنی شمال تهران که جزیی از جاذبه های گردشگری ایران نیز به شمار میرود میتوان به کاخ نیاوران اشاره کرد یکی از محله های تهران که بسیار محبوب و لاکچری است محله ولنجک است. ولنجک دقیقا در کوهپایه کوه های توچال قرار گرفته است و محله ای بسیار جوان پسند به شمار میرود. ولنجک را میتوان از بهترین مناطق تهران برای اجاره خانه روزانه در تهران دانست چرا که خانه های این محدوده همگی در بهترین حالت و به مدرنترین شکل ساخته شده اند. ویژگی مهم خانه های ولنجک منطره ی این خانه هاست که به دلیل قرار گرفتن در ارتفاعات تهران تمامی خانه های این محدوده از منظره ی بسیار خوبی برخوردارند و میتوان از پنجره این خانه ها کل شهر تهران را تماشا کرد. یکی از آپارتمانهایی است که میتوانید از طریق سایت تهران مبله به اجاره آن بپردازید. در کنار تمامی آپارتمانهایی که در سایت تهران مبله ارایه میشوند آپارتمان مبله ولنجک را میتون بهترین مورد از میان آنها دانست چرا که این آپارتمان از امکانات کاملی نظیر ست کامل مبلمان راحتی، میز نهار خوری، تلویزیون به همراه گیرنده دیجیتال، سرویس کامل خواب، سرویس بهداشتی فرنگی، ماکروفر، یخچال، اجاق گاز، ماشین لباس شویی و . اشاره کرد. از دیگر محله های خوب شمال تهران برای اجاره خانه روزانه در تهران، محله اوین است. اوین محله ای بسیار نزدیک به درکه است. درکه را اگر ساکن تهران باشید و یا به این شهر سفر کرده باشید حتما میشناسید. درکه یکی از بهترین جاهای تفریحی تهران به شمار میرود که در کوهپایه های تهران واقع شده است و ابشار تهران هم در همان نزدیکی ها قرار دارد. آخر هفته ها این محل بسیار شلوغ و پر رفت و آمد است و یکی از جاهای محبوب تهرانی ها برای تفریح به شمار میرود. محله ی اوین نیز به سبب نزدیکی اش به این محله بسیار محبوب بوده و از محله های لاکچری شمال تهران به شمار میرود. یکی از آپارتمانهایی است که میتوانید در این محله زیبا و خوش آب و هوا از طریق سایت تهران مبله اجاره کنید. این آپارتمان دارای امکانات ویژه ای است که اقامت شما در تهران را بسیار لذت بخش میکند. سرویس کامل خواب، ست کامل مبلمان راحتی، میز نهار خوری، تجهیزات کامل غذا خوری، تلویزیون به همراه گیرنده دیجیتال، سیستم گرمایش مرکزی، سیستم سرمایشی، سیستم گرمایشی، ماکروفر، ماشین لباس شویی، یخچال، اجاق گاز تنها بخشی از امکانات آپارتمان مبله اوین است است. همچنین این آپارتمان دارای یک بالکن یوده که در آن علاوه بر امکانات مناسب ویوی بسیار خوبی از شمال تهران و زیبایی هایش در اختیار شما قرار میدهد. حالا که با اجاره خانه روزانه در تهران و مناطق لوکس آن آشنا شدید بهتر است در ادامه به نکاتی که در اجاره آپارتمان بسیار مهم است و کمک میکند تا تجربه بهتری از اجاره خانه روزانه در تهران داشته باشید را مطالعه کنید. اجاره خانه روزانه در تهران مانند هر عمل دیگری نیازمند دانشی است که تیم تهران مبله این دانش را در اختیار شما قرار میدهد تا به بهترین نحو آپارتمان مورد نظرتان را یافته و بتوانید مزایا و معایب هر آپارتمان را پیدا کنید. سعی کنید خانه ای پیدا کنید که خالی باشد تا برای جا به جا کردن اثاثیه منزلتان به مشکل بر نخورید. محدوده ی خانه را با توجه به محدوده‌ی محل کارتان انتخاب کنید. اگر خودرو شخصی دارید، وضعیت پارکینگ را بررسی کنید و از وجود آن مطمین شوید. از اجاره خانه های بسیار قدیمی پرهیز کنید چون ممکن است با خرابی مصالحی چون لوله های آب و فاضلاب همراه باشند. مناسب ترین سن آپارتمان برای اجاره بین تا سال است.
دوست دارید در مورد شنب غازان و هنر مکتب تبریز بدانید؟ پس با ما همراه باشید. یکی از شگفت‌آورترین حوادث تاریخ ایران پس از حملات ویرانگر مغولان شکل‌گیری بزرگ‌ترین و بی‌سابقه‌ترین حوزه‌های علمی (حوزه‌های اربعه رصدخانه مراغه، شنب غازان، ربع رشیدی و سلطانیه) و آبادانی تبریز و بسیاری از شهرهای دیگر ایران بوده، در این میان تبریز به‌عنوان پایتخت دولت ایلخانی و مرکز ثقل این حرکت پرشتاب در راه احیای فرهنگ و تمدن ایران در این مقطع از تاریخ شاهد شکل‌گیری پایه‌های سترگ هنر مکتب تبریز است. غازان خان ایلخان مغول پس از بازگشت از جنگ موسوم به مجمع المروج در شام و پیروزی در این نبرد ( هجری قمری) تصمیم گرفت در محل ارغونیه که قبل از او پدرش ارغون خان در آن قصری برای خود برپا کرده بود، مقبره‌ای برای خودش بسازد. قبل از غازان، ارغون در این ناحیه شروع به آبادانی کرده بود. خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی در این خصوص می‌نویسد: "چون ارغون بکار عمارت عظیم مایل بود در موضع شم تبریز شهری معظم بنیاد نمود و در آنجا خانه‌هایی را اساس افکند و فرمود که هر آفریده که خواهد در آنجا خانه سازد و آن را ارغونیه نام نهاد. "به اعتقاد زنده‌یاد یحیی ذکاء، شنب در زبان مغولی به معنی مزار است و در تبدیل‌ها به‌صورت شم درآمده است، چنانکه دنب نوشته و دم خوانده می‌شود، از سوی دیگر در آذربایجان زمین‌های مسطح و علف‌زارهای کرانه رودخانه را شام یا شم می‌گویند و پیش از وجود شنب غازان به این بخش از تبریز شم یا شام می‌گفتند. تصادفا این دو واژه و اصطلاح با هم تلاقی کرده و اینک آنجا را شام غازان، شم غازان و شنب غازان به هر سه صورت می‌نامند. خواجه رشیدالدین که بر اساس وقف نامه شنب غازان فضاهای معماری آن را شرح داده، خود تولیت شنب غازان را بر عهده داشته است. باید توجه داشت که یکی از ابداعات نوین در زمینه شهرسازی که در دوره غازان خان معمول شد، پدیده ابواب البر است که با الهام از بقاع متبرک و مشاهد و مزار اولیاء در ایران رواج یافت. ابواب البر در این عصر مکان و محلی به‌منظور ترویج تعقل، عبادت و فضلیت است که برای کسب درجات و در هریک از زمینه‌های فوق بناهای مورد نیاز را هم احداث می‌کردند و معمولا موقوفات لازم برای بقای آن در نظر گرفته می‌شد و این فلسفه وجودی ابواب البر در عرصه شهرسازی عصر ایلخانی است. این مجموعه عظیم که نظیر آن در عالم اسلام کمتر دیده شده بود علاوه بر یک مقبره گنبددار مشتمل بر یک مسجد، دو مدرسه، یک دارالسیاده، یک رصدخانه، کتابخانه و یک دیوان‌خانه و چند گرمابه بوده است. کتابخانه یا دارالکتب شنب غازان یکی از مراکز کتاب‌آرایی مکتب تبریز تلقی می‌شود که بر اساس نوشته‌های رشیدالدین فضل ا. همدانی اصلاح و مرمت کتب و نیز تولید و کتابت کتاب‌های جدید در آن معمول بود، برای این امور هزینه‌های خاصی در نظر گرفته می‌شد و هنرمندانی از ممالک مختلف در آن بکار کتاب‌سازی و کتاب‌آرایی مشغول بوده‌اند، از آن جمله می‌توان به عزالدین ابوالفضل الحسن بن یوسف الموصلی النقاش اشاره کرد، بر این اساس است که بررسی نقش مجموعه شنب غازان در روند شکل‌گیری مکتب تبریز و شکوفایی هنر این مکتب در دوره اول (دوره ایلخانی) بسیار حایز اهمیت است. مقبره غازانی یا قبه عالی یکی از عجایب دنیای آن زمان به‌شمار می‌آمد و از نظر معماری نیز بهترین و باارزش‌ترین ساختمان ممالک اسلامی بود. در تاریخ و صاف مسطور است غازان خان برای ساخت آن مهندسان حاذق و معماران ماهر را از عرب و عجم و هند حاضر کرد و طرح اصلی ساخت هم بر عهده خودش بود. در اساس و بنیان این عمارت مقدار کثیری آهن‌آلات و ارزیز از روم آورده در آن‌جا به‌کار بردند و چون دایره گنبد از سطح زمین ارتفاع یافت در استعمال آجر و برآوردن دیوارها شروع کردند ضخامت دیوارها سی و سه آجر بهم چسبیده بود و هریک از آجرها ده من وزن داشت ارتفاع قبه صد و سی گز ( ٫ متر) (هر گز سانتی‌متر می‌باشد) و طول دیوارها هشتاد گز و کتیبه و شرفات قبه ده گز و طاس قبه چهل گز و محیط آن پانصد و سی گز بوده‌است و شکل این بنا از قراری که مورخین نوشته‌اند به شکل برج بزرگی بود که بالای آن گنبدی ساخته بودند قریب به شکل گنبد سلطانیه مقبره اولجایتو سلطان محمد خدابنده و دوازده ضلع داشت بر هرضلع آن صورت برجی از بروج دوازده‌گانه نقش بود. این عمارت از مهندسی‌ترین عمارات عالم بود. در سال شروع به ساخت شد و در سال به‌اتمام رسید که تکمیل کامل آن که بیش‌تر به تزیینات اختصاص داشت تا سال ادامه یافت. اصل وقف‌نامه در دست نیست اما خواجه رشید الدین فضل الله همدانی در جامع‌التواریخ مفاد اصلی آن را آورده‌است. کارهای خیری که مخارجی برای آن وقف شده و در وقف‌نامه درج شده‌است عبارتند از: برای پذیرایی و غذادادن در کوشک عادلیه برای سرداران مغول و دیگران که برای زیارت آمده‌اند و غیر از آن برای تهیه روزانه مواد غذایی برای پخت غذا و کسانی که مسیول این کارند. برای آش بیرونی صدقه و آش بزرگی که هر سال در سالگرد وفات واقف (غازان خان) ، مهیا شده و به حضار از مجاوران بقعه، ایمه، اعیان و مستحقان تبریز بدهند. برای حلاوه، تهیه حلوا برای پذیرایی از اهالی مسجد، خانگاه، مدرسه و دیگران در شب‌های جمعه. برای خرج مصارف عاشورا، شب برات، اعیاد و روزها و شب‌های متبرکه. برای مکتب ایتام که همواره صد نفر یتیم را قرآن آموزند و تربیت کنند چون قرآن آموختند، به عوض ایشان صد کودک دیگر بیاورند و معیشت همه این کودکان را ت مین و همه را سن ت بکنند و مواجب پنج نفر معلم و پنج رقیب و پنج عورت را که از کودکان مزبور غم‌خوارگی کنند بپردازند. برای هدیه پوستین به مستحقان مسکین هر سال دو هزار پوست گوسفند خریداری و هدیه کنند. برای تهیه هر ساله صد جلد مصحف تازه به عنوان هدیه. برای تربیت اطفال سر راهی کودکانی را که به راه می‌اندازند بر گیرند و اجرت دایه‌ها و مایحتاج ایشان را بدهند تا آنگاه که بزرگ شوند و به سن بلوغ برسند و صنعتی یا پیشه‌ای بتوانند بیاموزند. برای کفن و دفن افراد خارجی یا غریبی و بی‌کسی که در تبریز فوت می‌کنند. برای چینه مرغان در شش ماه زمستان که سرما و برف باشد دانه‌ها را بر بام‌ها بریزند تا بخورند و هیچ‌کس آنان را نگیرد. برای پنبه بیوه زنان برای پانصد تن بیوه زن درویش، هر سال پنبه محلوج بدهند هر یکی را چهار من (حدود ٫ کیلوگرم) ، تا مایه سازند. برای عوض ظرف‌های شکسته امینی را در شهر تبریز نصب گرداندند که عوض سبو و کوزه‌ای را که غلامان و کنیزکان و کودکان هنگام آب کشیدن بشکنند و از صاحبشان بترسند، بدهد. برای راه و ساخت پل پاک کردن راه‌ها از سنگ و پل بستن بر برجوی‌ها تا هشت فرسنگی تبریز از محل معین. برای تعمیر موقوفات ساختمان‌ها و ضیاع و عقار و مستغلات موقوفه از وجه معین در ولایت تعمیر و مرمت گردد. غازان خان برای ت مین مخارج این موقوفات بزرگ قسمتی از درآمد دارایی شخصی خود (اینجو) را طبق اصول شرعی تعیین و برای این کار بودجه مهمی را وقف کرد. برای تنظیمات و کنترل بودجه، دیوانی ایجاد کرد و اداره آن را به عهده کورتیمور و ترمتاز از امرای نامدار گذاشت. علاوه بر این هر ساله یک دهم وجوه و اشیای با ارزشی که برای خزانه آورده می‌شد را نیز برای استفاده در این مکان امر کرد. غازان خان قسمتی از درآمد موقوفات را از اراضی که برای آبیاری، در نزدیکی حله و کربلا جدیدا ت سیس شده بود ارایه کرد. در اینجا آب فرات توسط کانال‌هایی به اراضی تازه ت سیس برای کشاورزی کشیده شده و این زمین‌های آماده کشاورزی خریداری شده، به مجموعه غازانیه وقف شده بود. در کنار این، درآمد ولایت اوجان و چند دهکده نیز به غازانیه منتقل می‌شد. غازانیه تا حدی توسعه یافت که به رقابت با تبریز پرداخت و به‌قول رشیدالدین شهری بزرگ‌تر از محوطه قدیم تبریز شد. از دیگر اقدامات در غازانیه این بود که تجار از غازانیه عبورکند و بار خود را در آن‌جا بگشایند و بدین ترتیب غازانیه در مسیر جاده ابریشم قرار گرفت و اهمیت تجاری آن بالا رفت. حمدالله مستوفی در نزهه‌القلوب از غازانیه با عنوان اثری که در ایران مانندش پیدا نمی‌شود یاد می‌کند. در کنار فعالیت‌های علمی و دینی منطقه، پخش آش نذری در روزهای معین، سرپرستی نمودن مردم بی‌کس و فقیر و زنان و کودکان بی‌سرپرست، محافظت از پرندگان گرسنه در فصل زمستان، عوض کردن کوزه خدمت‌کارانی که هنگام آب بردن می‌شکسته برای از بین بردن تنیدگی آنان و دیگر کارها نشان دهنده ایجاد شرایط اجتماعی با روحیه‌ای دقیق، ظریف و حساس است. باید قبول کرد که در دوران باستان و قرون وسطی و حتی دوران مدرن برخورد به چنین شرایط اجتماعی نادر است. با در نظر گرفتن اقامت مدرسان، دکترها، حکیمان، فیلسوفان، سیدها، صوفیان و امامان مسجد می‌توان تعداد کارکنان غازانیه را چند صد نفر تخمین زد، البته با در نظر گرفتن طلبه‌ها و بیماران محقق است این رقم از هزار نیز بیشتر خواهد شد. با توجه به ساختار غازانیه، این مکان محل فعالیت‌هایی در زمینه‌های سلامتی، آموزشی، دینی، علمی و فرهنگی برای دولت ایلخانی و مرکز بزرگی بود که در آن محل نگهداری پرونده‌های دولتی، رصدخانه و کتاب‌خانه دیده می‌شد. از این رو می‌توان نیت اصیل غازان خان را در ایجاد این مرکز بزرگ علمی، اجتماعی، فرهنگی و دینی تخمین زد. اساسا وقف بودجه بزرگی نیز به این مکان، این را گویاست. بافت ساختاری شهر غازانیه قطاعی بوده‌است که در بافت قدیمی امروز نشانه‌های آن کاملا مشخص است. غازان خان در یازدهم شوال سال قمری در نزدیکی قزوین درگذشت و جنازه او را با تشییع‌جنازه‌ای باشکوه به غازانیه آورده و در مقبره‌ای که ساخته شده بود دفن کردند. غازانیه که بعدها با اسم شنب غازان و شام غازان مشهور شد نقش بزرگی در تاریخ آذربایجان بازی کرد. از طرفی به‌دلیل وجود مقبره غازانی و قبر غازان خان که با عدالت و بزرگیش به فردی اسطوره‌ای تبدیل شده بود تقدس یافت و از زیارتگاه‌های عمومی مردم شد. از طرفی هم به‌علت اهمیت استراتژیکی بسیار بالایش میدان جنگ دولت‌های بعدی به‌خصوص دولت صفوی و دولت عثمانی شد که آثار بسیار مخربی بر جای گذاشت. برج غازانیه یا مقبره غازانی با ارتفاع و بزرگی کم‌نظیرش در طول تاریخ چشم‌های بسیاری را به‌خود خیره کرد و ابهتش را به نمایش گذاشت. در سال ه. ق دوران حکومت سلطان احمد جلایر مصادف با فتح تبریز به‌وسیله امیر تیمور شد. زمانی که تیمور برای فتح تبریز بر دیوارهای شهر رسید شهر برای دفاع آماده و دروازه‌ها بسته بودند تیمور سریعا شهر را به محاصره در آورد. تیمور برای فتح تبریز اقدام به حفر قنب و ویران کردن دیوار به‌وسیله انفجار باروت نمی‌کند زیرا اهالی شنب غازان که از ظلم و ستم حکومت و دوران رنج‌بار دست‌به‌دست شدن تبریز به‌ستوه آمده بودند دست به قیام علیه احمد زده و بدین طریق با تیمور همراهی می‌کنند. تیمور نیز نگهبانانی از آن سوی دیوار برای مساعدت شام غازانی‌ها می‌فرستد. شامی‌ها در دو روز تبریز را تصرف می‌کنند و دروازه‌های تبریز به‌روی تیمور گشوده می‌شود. به‌دلیل شفاعت بزرگان به‌خصوص اقدامات شنب غازانی‌ها تیمور از تاراج و قتل‌عام تبریزی‌ها صرف نظر می‌کند. در دوران سلطنت شاه تهماسب اول صفوی، سلطان عثمانی، سلیمان اول، مشهور به قانونی برای سفر جنگی خود موسوم به سفرعراقین مهیا شد. امیرالامرای آذربایجان الامه که از شاه صفوی رنجیده بود سلطان سلیمان را به لشکرکشی به آذربایجان و تصرف تبریز تحریک کرد. بنابراین ابراهیم پاشا مشهور به ابراهیم پارگایی وزیر سلطان سلیمان م مور تصرف آذربایجان و تبریز شد. وی در اوایل محرم سال ه. ق/ژوییه م. موفق به تسخیر تبریز شد. ابراهیم پاشا برای مطیع ساختن همیشگی تبریز اقدام به ساخت قلعه‌ای در شنب غازان کرده مصارف سنگینی نیز برای ساخت آن متحمل شد و هنگام ترک تبریز برای محافظت آن هزار نفر تیرانداز و بعضی امرا را در آن‌جا نگهبان گماشت. این قلعه بارها در میان دولتین عثمانی و صفوی دست‌به‌دست شد. در سال ه. ق برای بار دیگر که شنب غازان به دست دولت صفوی افتاد شاه عباس که قبلا روش قروق کردن و محافظت از شنب غازان را عملی می‌دید این بار دستور تخریب عمارت‌های غازانی را صادر کرد سوای مقبره غازان خان، مسجد جامع، خانقاه و احتمالا یکی از مدارس. او دلیل این‌کار را جلوگیری از اقامت عثمانی‌ها در عماراتی که ظرفیت چهارهزار سپاهی را داشت، مستحکم‌تر کردن قلعه و در نتیجه اشغال تبریز و قتل تبریزی‌ها، عنوان کرد. بناهای شنب غازان خصوصا مقبره غازانی در زلزله‌های تبریز آسیب‌های جزیی می‌دید که آن هم توسط شاهان تعمیر می‌شد مانند تعمیر شکاف گنبد مقبره در زمان شاه تهماسب. اما در زلزله سال ه. ق مقبره آسیب جدی دید و بی‌توجهی به تعمیر آن باعث شد در زلزله سال ه. ق با بقیه عمارات به‌کلی با خاک یکسان شود. زلزله‌ها حتی بافت شنب غازان را با تخریب خانه‌ها و بناهای آن تغییر دادند به‌طوری‌که تا نیم قرن پیش تنها قسمت جنوب شرقی بافت قطاعی غازانیه بافت مسکونی شنب غازان به‌حساب می‌آمد. بعد از زلزله سال ه. ق عمارات شنب غازان به حالت خرابه درآمد و با این حال ابهت آن مسافران را خیره می‌ساخت. به‌علت موقوفه بودن عمارات مردم از نظر شرعی از استفاده اشیای عمارت‌ها پرهیز داشتند و با گذشت سال‌ها این خرابه‌ها مانند تپه‌هایی در شنب غازان نمودار بودند که در همان سال‌ها فتوای دو عالم در جهت حلال بودن استفاده از بقایای عمارت‌ها باعث شد در طول بیش از یک قرن مردم شنب غازان، تبریز و سوداگران آثار باستانی برای کسب سود اقدام به حفاری و غارت اشیای نفیس عمارات کنند. کمپ‌های تحقیقاتی کشورهایی چون ایتالیا در دهه چهل معاصر نیز باعث خروج اشیای باارزش از کشور شد. بی‌توجهی دولت قاجار و پهلوی مهم‌ترین عامل این کاوش‌های مخرب بود. تپه‌های کوچک شده عمارات که در اواخر دوران پهلوی عامل و ناقل بسیاری از بیماری‌ها می‌توانست باشد با کوشش انجمن محله و اهالی، با آثار باقی‌مانده تسطیح و صاف شد و بناهایی دولتی در محدوده آن ساخته شدند که تا به امروز باقیست! امروز از آن همه شکوه جز تعدادی اشیای باقی‌مانده و آجرهای آن در بافت خانه‌های قدیمی دیگر چیزی باقی نیست و با بی‌لطفی تمام حتی نام مقبره نیز نمانده‌است. تنها اهالی هستند که این محدوده را به‌نام گونبز (گنبد) می‌خوانند.
بام سبز خمینی شهر در غرب خمینی شهر در بالای تپه ای واقع شده است. در این منطقه مناظر بسیار زیبای طبیعی و باغاتی وجود دارد که بخشی از آن توسط شهرداری خمینی شهر تملک و به بام سبز شهرت یافته است. این منطقه بخاطر موارد طبیعی مانند تپه های موجود، مشرف بودن بر باغهای خمینی شهر و شهرهای اطراف همچون اصفهان، نجف آباد و فلاورجان چشم انداز زیبایی دارد. گردشگران در این منطقه به ویژه در بهار و تابستان می توانند از مناظر درختان سبز و هوای مطلوب در ارتفاعی بلند لذت ببرند. این منطقه در خمینی شهر شامل عمارت و باغ کازرونی و اراضی اطراف زمینهای بام سبز است که با صدور مجوز منطقه نمونه گردشگری از سوی سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری در سال به منطقه گردشگری تبدیل شد. خمینی شهر به باغات سرسبزش شهره است. باغاتی انبوه و سرسبز در غرب اصفهان که چشم هر بیننده ای را به خود خیره می کند. در دل این باغات مصفا، منطقه گردشگری بام سبز قرار گرفته است. منطقه ای ویژه به وسعت هزارمترمربع که به مدد تپه های آراسته در آن، بر باغات خمینی شهر و شهرهای اطراف همچون نجف آباد، اصفهان، اصغرآباد، فلاورجان و فولادشهر مشرف است. این شرایط طبیعی منحصر بفرد سبب شده که چشم اندازی دیدنی در این منطقه پدید آورد. موقعیت جغرافیایی ارزنده و پتانسیل های طبیعی منطقه سبب شده که منطقه مذکور به عنوان یک منطقه گردشگری از سوی شهرداری خمینی شهر ارزیابی شده و با خرید باغ کازرونی و اراضی اطراف، بیش از هزارمترمربع از زمینهای بام سبز به منطقه بزرگ گردشگری تبدیل شود. بام سبز مجموعه ای از هفت پروژه بزرگ است قصر بام سبز، کوشک بام سبز، برج بام سبز، نهالستان با محوریت حوضخانه، باغ موزه، باغ گلها و پارک پدر. این عناصر، نمونه و الگوی باغ ایرانی بوده و براساس باغ های ایرانی طراحی شده است. حوض، راهروها، نیمکتهای سنگی و انواع آبنماها به صورت سنگی کار شده، درختها احیا شده و نشانگر یک باغ تمام عیار ایرانی است. بام سبز بعد از چشمه لادر و پارک ساحلی، سومین پارک بزرگی است که توسط شهرداری احداث شده و توانسته به خوبی جای خود را بین مردم را باز کند. منظور از باغ موزه، فراهم کردن فضایی برای کشت و عرضه میوه هایی است که زمانی در این شهر تولید می شده و الان فراموش شده و از دست رفته است. مثلا سبری سده میوه نایاب شده، انواع گلابی ها (کفتر بچه، شاه میوه، قاراسرخی و . میوه هایی است که در بازار به ندرت دیده می شود و این باغ موزه قرار است تبدیل به دانشگاه گیاه شناسی و پرورش گل و گیاه شود. در آغاز با توجه به کم آبی، آب بام سبز از طریق چاه های فضای سبز تامین شد و در اولین گام، درختهای گلابی که در معرض نابودی بود دوباره احیا شد. خمینی شهر شهر گلابی است و دوازده نوع گلابی در آن کشت می شود. گلابی هایی که در بازار نیست در این باغ وجود دارد تا یک باغ موزه طبیعی بسیار خوب شکل گیرد. بام سبز دو عمارت تاریخی یکی مربوط به دوره قاجار و دیگری مربوط به دوره پهلوی دارد. باغ مربوط به شخصی به نام کازرونی بوده است. او از متمولین اواخر دوره قاجار و دوره پهلوی بوده که از ثروتمندان اصفهان به شمار می آمده است. وی در آغاز در محل فعلی بام سبز بر روی قناتی که مشهور به قنات اسفریز است یک چارطاقی ساخته و از آب آن برای احشام و آبیاری باغ استفاده می کرده است. سپس در کنار آن یک اصطبل کوچک که شبیه برج های نگهبانی است احداث می کند و در نهایت در دوره پهلوی در بلندای این باغ، یک عمارت بسیار زیبا با تالار بزرگ هفت دری می سازد. عمارت قدیمی این منطقه به مهمانسرا تبدیل و در فضای موجود برتپه ها تالار و مجموعه فرهنگی واقع شده است. با گذر زمان، از کوشک کازرونی چیزی باقی نمانده و تخریب شده و فقط پوسته ای از طبقه پایین مانده بود که بیشتر شبیه به ویرانه متروک بود. کار مرمت این عمارت آغاز شد و تلاش هایی صورت گرفت که با تکمیل فاز اول در همان سال نخست، مردم در ایام عید از نقاط مختلف استان راهی این منطقه شدند. در بلندای باغ، قصر بام سبز قرار دارد. معماری آن برگرفته از معماری کوشک است و به صورت ویلایی ساخته شده و دور تا دور آن ایوان است. نقاشی ها، تزیینات، گچبری ها و انواع هنرهایی که آنجا بکار رفته زیبایی خاصی به بنا داده است. نکته جالب آن است که در ساخت و سازها از سنگ و مالون های همان منطقه استفاده شده است. شهرداری با خلاقیت مالون ها را همانجا تولید کرده و همانجا هم به مصرف رساند. نتیجه این اقدام این بود که از هزینه های جدول کشی در پارک های شهر مثل پارک ساحلی و چشمه لادر کاسته شد و با این تدبیر نیاز به خرید مصالح نبود. آبشارهایی هم که در بام سبز ایجاد شد با همین مالون کار شده دژها و حوضها، آبنماها، پیاده روها، هزاره دیوارها و . همه با همین سنگ مالون کار شده تا حالت طبیعی بام سبز حفظ گردد. در کنار بام سبز و مقابل سرای سالمندان، پارک بسیار زیبایی با همان مصالح ساختمانی به نام پارک پدر احداث شده است. این پارک به مساحت هزار مترمربع در حال تکمیل است که در فضایی به وسعت دو هزار مترمربع از این پارک، بالغ بر درخت کاشت شده است. با توجه به کمبود آب در استان، این پارک در قالب پارک خشک تکمیل و اجرا خواهد شد. اتصال بام سبز به چشمه لادر (بام سبز مابین دو خط ترانزیت بسیار بزرگ یعنی بلوار آتشگاه و کمربندی خمینی شهر قرار گرفته و با احداث جاده بسیار بزرگی که از کنار کانال عبور می کند بام سبز را به چشمه لادر وصل خواهد کرد و بزرگترین ورودی غرب شهر خواهد بود. خمینی شهر چشمه لادر را در شمال، آتشگاه را در جنوب، کوه سید محمد را در شرق و بام سبز را در غرب دارد و این چهار عنصر گردشگری در ورودی های شهر، پتانسیل بسیار خوبی برای جذب گردشگران است.
منطقه‌ای کوهستانی، ییلاقی و زیبایی در شهرستان ماهنشان استان زنجان است که در مرز استان زنجان و آذربایجان غربی قرار دارد. قارقالان در روستای هم‌جوار این روستا یعنی روستای باصفا و زیبای علم کندی است که در همه فصل‌های سال به‌جز زمستان به این منطقه گردشگرانی را از همه استان‌ها به اینجا می‌کشاند. روستای علم کندی و منطقه قارقالان یکی از جاذبه‌های گردشگری طبیعی ماهنشان به شمار می‌رود. روستای علم کندی در شهرستان ماهنشان در هفته گردشگری با کسب بالاترین امتیاز در سال به‌عنوان برترین روستای گردشگرپذیر انتخاب شد. منطقه قارقالان در روستای علم کندی از توابع شهرستان ماهنشان که یک طبیعت بکر و همیشه‌بهاری و آرام با کوه‌ها و دامنه‌های سرسبز و برفی که دارد چشم هر بیننده‌ای را خیره خود می‌کند. همان‌طور که از اسم این منطقه‌ی کوهستانی آشکار است. (قارقالان در ترکی به معنای جایی است که در آن برف دایمی وجود دارد) به خاطر ارتفاع زیاد (تقریبا هزار متری) بیش از نیمی از سال در آن برف وجود دارد و مملو از برف‌هایی است که به‌صورت یخچال در این منطقه مانده‌اند. در اینجا بهار با آب شدن برف‌ها در خردادماه آغاز می‌شود و در اوایل تابستان منطقه را زیبا می‌کند. ییلاقات علم کندی از آثار ثبت‌شده است. قارقالان سرزمین ریواس نیز به شمار می‌رود. در قارقالان بهار در اواخر اردیبهشت آغاز می‌شود و در اواخر بهار و در اوایل تابستان منطقه، مناظر بسیار زیبایی را می‌سازد که چشم هر بیننده‌ی را به‌سوی خود جلب می‌کند. مسیر روستای علم کندی تا پای کوه قارقالان جزو زیباترین و بکرترین مناطق استان زنجان است. جویبارها و سرسبزی خاص این مسیر، بسیار آرامش‌بخش و مناسب برای پیاده‌روی است. غارهایی با ارتفاع نامعلوم، چشمه‌هایی با آب سرد و شیرین از مناظر زیبای این مسیر است. قارقالان مراتع فوق‌العاده‌ای برای دام‌ها در فصل تابستان است و به خاطر همین غنای مراتع، محصولات لبنی عالی دارد به خاطر همین مراتعش، هرساله تابستان‌ها چندین روستا از روستاهای شهرستان‌های ماهنشان، هشترود و میانه (مانند روستاهای انجمن، رجعین، طوق و. برای چرای دام‌هایشان به اینجا می‌آیند و تابستان را در اینجا می‌مانند در واقع این روستاها، زندگی نیمه کوچ‌نشینی دارند و برخی از آن‌ها روز در راهند تا به قارقالان برسند. هر یک از این روستاها سهمیه‌ای ازنظر تعداد دام‌هایش دارد چند هزار دام در تابستان در این مناطق به چرا مشغول‌اند و چوپانانی که بانواهای سنتی خودصدای دل‌نشینی را در منطقه سر می‌دهند که گوش انسان خسته از مدرنیسم را به آرامش دعوت می‌کند در ییلاق چوپانان پشم قوچ و میش بزرگ‌تر از یک سال را در اواخر بهار و پاییز می‌چینند و پشم چینی بره یک بار در سال و یک با هم در مرداد ماه است. پشم پاییزه به علت تحرک و چرای مناسب گوسفندان در ییلاق زبر و کلفت است و آن را برای تهیه پوشاک چوپان، تشک و لباس‌های گرم به کار می‌برند. مسیر علم کندی تا پای کوه جزء زیباترین مناطقی است که در استان زنجان می‌توان دید. جویبارها و چشمه‌های فراوان، مسیری مملو از گل و گیاه و انواع گیاهان دارویی مانند کاکوتی، چای کوهی (توکلیجه) گل پر، پونه و بیش از همه ریواس‌های بزرگ و خوشمزه. اینجا سرزمین ریواس‌ها است. گیاهی به نام سوی، شبیه شاخه درخت که پوستش را می‌کنند و می‌خورند و به همین خاطر نام سوی (پوستش را بکن) به آن داده‌اند هم برایمان تازگی دارد. مردمان سرزمین کردنشین که از پشت قارقالان برای چیدن همین گل و گیاه آمده‌اند در این مسیر زیاد دیده می‌شوند. طبیعت زیبای این منطقه در اواخر بهار و اوایل تابستان بسیار دیدنی است. در این زمان رویش گیاهان آغاز می‌شود. آب شدن برف‌ها و صدای پرندگان و کلا منظر طبیعی به چشم می‌خورد. توصیه ما بهترین زمان برای این سفر به این منطقه در فصل‌های بهار و تابستان هست. ضمنا اهالی روستا هرساله در تابستان جشن ییلاقی برگزار می‌کنند. وجود رودخانه و چمنزارهای اطراف این منطقه یکی از بهترین مناظر را برای عکاسی به وجود آورده است. در حقیقت آتلیه‌ای طبیعی برای علاقه‌مندان به عکاسی است. از نظر آب و هوایی دارای آب‌وهوای سرد کوهستانی با تابستان‌های معتدل و خنک و زمستان‌های سرد و یخبندان است که جاذبه‌های متعددی را برای گردشگری به‌خصوص در فصل زمستان در خود جا داده و همواره مردم را از استان‌های هم‌جوار به این شهرستان می‌کشاند. کوهنوردی، عکاسی، پیاده‌روی در مراتع سرسبز، تماشای مناظر زیبا، شب‌نشینی دور آتش و. از جمله فعالیت‌هایی است که شما می‌توانید در سفر به این منطقه انجام دهید. به منظور اقامت در این منطقه شما می‌توانید از کلبه‌ها و اقامتگاه‌های محلی استفاده کنید و یا در دل طبیعت کمپ برگزار کنید و شب را در هوای خنک این ییلاق به صبح برسانید. قلعه بهستان یا کهن‌دژ در نزدیکی روستای بهستان و در کنار رود قزل‌اوزن مستقر شده است. این مکان تاریخی یکی از قلعه تاریخی شهرستان ماه‌نشان به شمار می‌رود و دوران استفاده از آن تا قرن پنجم هجری قمری تخمین زده می‌شود. به علت شرایط زمانی خاص آن دوره، حاکمان جهت دفاع از خود و مردم اقدام به ساخت این قلعه کرده‌اند. طوری که طبقات بالای آن جهت دفاع و طبقات پایین‌تر به عنوان زاغه و محل نگهداری آذوقه مستعمل بوده است. سازندگان قلعه بهستان با در نظرداشتن طرح اولیه، اقدام به کندن کوه و تخلیه خاک‌ها و سنگ‌ها کرده‌و اتاق‌ها را ساخته‌اند و به ازای هر اتاق، دالان‌هایی ساخته شده که نقش راه‌های ارتباطی را ایفا می‌کند. در حال حاضر، راه‌پله‌های ضلع شمال‌غربی قلعه یکی از مناطق دست‌نخورده و سالم دژ به شمار می‌رود و به اتاقی منتهی می‌شود که شبیه طاق محراب‌مساجد است و سبک معماری آن الگویی برای ساخت راه‌پله‌ها بوده است. با توجه به مطالعات و پژوهش‌های صورت گرفته در خصوص قلعه‌های تاریخی استان زنجان و گمانه‌زنی در قلعه‌های دیگر، می‌توان این‌طور نتیجه گرفت که قلعه روستای بهستان مرکز امور سیاسی و اداری روستا و محل استقرار حاکم محلی بوده است. ییلاقات علم‌کندی از زیباترین مناطق شهرستان ماه‌نشان است و بهار هر سال به دلیل هوای خنک و معتدل، مسافران و گردشگران زیادی را از سراسر کشور در دامان خود جای می‌دهد. در روستای علم‌کندی از توابع ماه‌نشان، ییلاقات بسیاری وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها قارقالان نام دارد و همان‌طور که از نامش پیداست در اکثر روزهای سال پوشیده از برف است. این ییلاقات همه ساله مورد استفاده عشایر استان‌های آذربایجان‌شرقی و غربی و منطقه زنجانرود قرار می‌گیرد و اهالی آن هر ساله طی تابستان جشن ییلاق برگزار می‌کنند. شغل بیشتر ساکنان ییلاقات علم‌کندی دامداری بوده و گردشگرانی که علاقه زیادی به مصرف لبنیات دارند می‌توانند این محصولات ناب با طعم‌های خاص را بدون واسطه از مردم این منطقه خریداری کنند در واقع به جرات می‌توان گفت که اگر کسی قصد دارد مدتی را به دور از هیاهو و آلودگی‌های شهری در مناطق دیدنی و بکر طبیعت بگذراند، نباید بهار ییلاقات علم‌کندی ماه‌نشان را از دست بدهد. منطقه علم‌کندی کیلومتر جاده خاکی دارد و بعد از رسیدن به روستای زیبای علم‌کندی نیز تا ساعت باید پیاده‌روی کرد. با وجود چنین مسیری، آن‌چه در نهایت چشم‌نوازی می‌کند، کوهپایه‌های بکر قارقالان است. روستای علم‌کندی دارای تابستان‌های خنک و سبز، انواع گیاهان دارویی، کوه‌های مرتفع، غارهایی با ارتفاع نامعلوم، چشمه‌های متعدد با آب‌های سرد و شیرین و درختان میوه مختلف است. دریاچه طبیعی شورگلی که در جوار روستای خندق‌لو و پری واقع شده، چشم‌انداز بسیار زیبایی میان یک دشت وسیع ایجاد کرده است که هر گردشگری را به خود جذب می‌کند. وسعت دریاچه حدود نیم کیلومتر مربع است و گستره‌ای شمالی جنوبی دارد. طول دریاچه نیز . کیلومتر و عرض آن متر است در واقع این دریاچه از طریق جاده ماه‌نشان به روستاهای سهند سفلی، سهند علیا، قاضی‌کندی، حسن‌آباد و پری دسترسی دارد.
بهترین روش پخت سمنو را در این مطلب آورده ایم تا این خوراکی که هم لذیذ است و هم مقوی و یکی از نمادهای سفره هفت سین است را در منزل تهیه کنید و لذت ببرید. گندم: لیوان آرد گندم یا آرد نان سنگک: لیوان آب: لیوانخب شاید تعجب کنید که سمنوهایی که از بیرون تهیه می‌کنید طعم شیرینی دارند اما ما برای طرز پخت سمنو خانگی حرفی از شکر در مواد لازم نزدیم. سمنوهایی که از بیرون تهیه می‌کنید معمولا شکر دارند اما در تهیه سمنو خانگی نیاز به شکر نیست. در حقیقت وقتی که گندم‌ها جوانه می‌زنند شیرین می‌شوند. علت این امر تبدیل نشاسته به قند مالتوز در فرایند جوانه زدن گندم‌هاست. برای امتحان کردن بهترین روش پخت سمنو در منزل ابتدا گندم‌ها را با دقت تمیز کنید و با آب سرد بشورید. بهتر است دانه‌های شکسته گندم را جدا کنید و تمام دانه‌ها درسته باشند. گندم‌های شسته شده را در درون ظرف مناسبی قرار دهید و روی گندم ها مقداری آب بریزید. مقدار آب روی گندم باید دو بند انگشت باشد. قرار است گندم‌ها را سبز کنیم پس‌به مدت روز ظرف گندم‌ها را در جای خنک و کم نور قرار دهید. در این مدت بهتر است الی مرتبه آب گندم‌ها را عوض کنید. در این مدت گندم‌ها جوانه سفید می‌زنند. حالا زمان آن است که گندم‌های جوانه زده را به مدت ساعت در یک پارچه تنظیف مرطوب تمیز بریزید و پارچه را در یک آبکش قرار دهید تا دانه‌های گندم کمی ریشه بزنند. در تمام این ساعت باید پارچه تنظیف نمناک (خیس نباشد) باشد. بعد از یک روز گندم‌ها را در یک آبکش بریزید. گندم‌ها نباید روی هم تلنبار و انباشته شوند. بهتر است ارتفاع گندم‌ها در آبکش سانتی‌متر باشد. گندم‌ها را با فشار ملایم آب بشورید. فشار آب نباید زیاد باشد چون جوانه‌ها آسیب می‌بینند. حالا گندم‌ها را در همان آبکش نگهدارید و روی آن‌ها یک پارچه تنظیف مرطوب بکشید. این پارچه باید همیشه مرطوب باشد. گندم‌های جوانه زده باید الی سه روز در این حالت باقی بمانند. در این مدت چند بار روی پارچه تنظیف آب بگیرید تا پارچه بوی نامطبوع نگیرد. زمانی جوانه‌ها که قد کشیده ولی هنوز از پارچه تنظیف بیرون نیامد آماده هستند. یادتان باشد اگر گندم‌ها خیلی سبز و بلند شوند و از پارچه تنظیف بیرون بیایند سمنو تلخ و شیرینیش کم می‌شود. همین‌که گندم‌ها شکفته شوند و جوانه بزنند کافی است. در این مرحله جوانه‌ها را زیر شیر آب بگیرید، خوب بشورید و سپس گندم‌های سبز شده را تکه تکه کنید. در مرحله بعد کم کم گندم‌های جوانه زده را همراه با مقدار کمی آب گرم در مخلوط کن بریزید تا خوب میکس شوند. گندم‌های میکس شده را در صافی پارچه‌ای بریزید و خوب فشار دهید تا شیره‌اش به طور کامل خارج شود. شیره گندم را به تدریج روی آرد گندم یا آرد سنگک بریزید و مخلوط کنید. ممکن آرد گوله شود، اگر گوله شد از الک یا صافی ردش کنید. حالا مواد فوق را به همراه لیوان آب در ظرف روحی یا مسی روی حرارت متوسط بگذارید و‌مدام هم بزنید. وقتی مخلوط به حالت جوش رسید حرارت را کم کنید و هر از گاهی هم بزنید تا ته نگیرد و غلیظ شود. وقتی غلظت سمنو مثل فرنی شد زیر قابلمه شعله پخش کن بگذارید و درب قابلمه را با دم کنی بپوشانید تا سمنو خوشرنگ شود. اجازه بدهید برای یک ساعت سمنو دم بکشد. در این فاصله دو یا سه بار سمنو را هم بزنید تا ته نگیرد. در نیم ساعت پایانی پخت طبق یک فلسفه قدیمی چند عدد بادام یا گردو را با پوست داخل سمنو بریزید. بهترین روش پخت سمنو که هم شیرینی متعادلی دارد و هم بدون اضافه کردن شکر یک میان وعده مقوی و سالم به خصوص برای کودکان و زنان باردار است را امتحان کنید و از دستپخت خود لذت ببرید. در برخی مناطق ایران برای تهیه آرد سمنو، گندم‌ها را در پارچه یا کیسه‌ای نخی می‌ریزند و روی آن‌ها آب می‌پاشند. این کار را هر چند ساعت یکبار تکرار می‌کنند تا گندم‌ها خیس بماند و بتواند ریشه بزند. این کار را تا وقتی انجام می‌دهند که ساقه سبز رنگ گندم مشخص شود. همان‌طور که گفتیم این ساقه نباید زیاد رشد کند چون سمنو را تلخ می‌کند. بسپس گندم‌های جوانه زده را از کیسه نخی خارج کرده و در یک جای گرم و خشک پهن می‌کنند تا خشک شود. وقتی گندم‌ها خشک شد آن‌ها را آسیاب می‌کنند. اما سمنو در سفر هفت سین نماد چیست؟ سمنو نماد قدرت و سمبل خیر و برکت است. پخت سمنو قدمتی به اندازه تاریخ دارد و در اعیاد و مراسم مذهبی و ملی کشورهای مختلف از جمله جمهوری آذربایجان، قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و افغانستان پخته می‌شود. تاجیک‌ها و افغانستانی‌ها به سمنو "سمنک" می‌گویند. شاید برای‌تان جالب باشد که فنلاندی‌ها هم سمنو می‌پزند و به آن "ممی" می‌گویند. اهالی د ر ق در خراسان شمالی در ماه اسفند مراسم مفصل سمنو پزان دارند و این سمنو عمدتا به کشورهای اروپایی، عربی و شرق آسیا صادر می‌شود. سمنو را می‌توانید به صورت آماده از بیرون تهیه کنید اما درست کردن آن در منزل هم کار سختی نیست. فواید سمنو برای لاغری و نازایی و سلامت مردان و زنان از قدیم مورد توجه پزشکان بوده است. سمنو از نظر طب سنتی دارای دارای طبع گرم و معتدل است. گرم سمنو سیصد گرم کالری، شش دهم گرم پروتیین دارد، گرم کربوهیدرات دارد. سمنو حاوی موادی مانند سلنیوم، فسفر، کرومیوم، روی، آهن، مس و انواع ویتامین های K - E - A و گروه ویتامین های B , B , B , B , B است. مصرف سمنو باعث تقویت عمومی بدن بویژه استخوان ها می شود زیرا سمنو سرشار از کلسیم و پتاسیم است و از پوکی استخوان می شود بنابراین افراد میانسال که در معرض پوکی استخوان قرار دارند می توانند با مصرف به انداره سمنواز این بیماری جلوگیری کرده واستخوان های خود را تقویت نمایند. سمنو سرشار از آنتی اکسیدان است به همین دلیل مصرف آن سبب کاهش سرطان خواهد شد. سمنو، از شیره جوانه گندم و آرد، پخته و تهیه می شود و ارزش غذایی آن بسیار بالاتر از برنج و سایر حبوبات است بنابراین برای رشد کودکان و نوجوانان مفید است. مواد مغذی موجود در سمنو به رشد جسمی و ذهنی کودکان و تقویت استخوان های کودک کمک می کند. مصرف سمنو را برای زنان باردار به ویژه در سه ماه نخست بارداری برای تکامل سیستم عصبی جنین ضروری و مفید است و از نقص سیستم عصبی جنین پیشگیری می کند. مصرف سمنو در بارداری سبب می شود که جنین به خوبی رشد نماید و استخوان های جنین را تقویت و باعث رشد بهتر آن می شود. سمنو سرشار از آهن است ومصرف آن توسط خانم های باردار برای درمان کم خونی آنها مفید است. مصرف سمنو در بارداری باعث درمان یبوست در زنان باردار شده و دفع را برایشان آسان می کند. همچنین ویتامین ها ی E و B و مواد مغذی موجود در سمنو به درمان نازایی هم کمک می کند. استفاده از سمنو باعث بهبود سختی زایمان، نازایی و شیردهی می شود. مصرف سمنو باعث افزایش شیر در مادران شیرده می شود و نوزادان را قوی می کند. مصرف سمنو برای زنان در دوران یایسگی نیز فوایدی دارد و باعث در امان ماندن آنها ازعوارض یایسگی و سلامت استخوان هایشان می شود. فیبر بالای سمنو سبب می شود که این غذای مقوی برای لاغری مفید باشد زیرا به دلیل ایجاد سیری طولانی مدت از ریزه خواری جلوگیری کرده و موجب می شود از پرخوری دست برداریم اما نباید افراد چاق در مصرف سمنو افراط نمایند زیرا تعادل در مصرف هر غذایی باعث سلامت جسم می شود. سمنو دارای قند طبیعی و فیبر بالا است و برای بدنسازی و پرورش اندام بسیار مفید است چرا که باعث توان و قدرت بیشتراین افراد شده و همچنین از انقباض و گرفتگی عضلات ورزشکاران نیز جلوگیری می کند. فیبر بالای موجود در سمنو، سوءهاضمه را بهبود بخشیده و هضم غذا را بهتر می کند. مصرف سمنو باعث سلامت دستگاه گوارش شده و نقش موثری در درمان سرطان کولون دارد. سمنو حاوی ویتامین C فراوانی است و بنیه و سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند. مصرف سمنو برای بهبود افراد دچار سرماخوردگی مفید است. فیبر موجود در سمنو حرکات روده ها را کم کرده و بهبود می بخشد و یبوست را درمان می کند. بتاکاروتن موجود در سمنو از آسیب های بینایی و عصبی در چشم جلوگیری می کند و به سلامت چشم کمک می کند. سمنو حاوی آهن، اسید فولیک و ویتامین های گروه B است و برای خونسازی و تنظیم هورمون ها مفید بوده و می تواند در رفع خستگی تاثیر گذار باشد. ویتامین C و E موجود در سمنو به شادابی پوست کمک می کند و سبب جوان سازی پوست خواهد شد. ویتامین های گروه B موجود در سمنو و اسید فولیک موجود در آن نیزبه پرپشت و خوش نما شدن موها کمک می کند.
آیا با باتوم های کوهنوردی آشنا هستید؟ کاربرد آنرا می دانید؟ آیا می توانید باتوم مناسب برای کوهنوردی را تهیه کنید؟ اگر قصد خرید باتوم کوهنوردی دارید پیشنهاد می کنیم این مطلب را مطالعه کنید تا با انتخاب درست به کوهنوردی و ماجراجویی رفته و لذت ببرید. باتوم یا عصای کوهنوردی وسیله‌ای است که به شما کمک می‌کند در مسیرهای سخت و دشوار به‌راحتی حرکت کنید و در عین حال باعث افزایش میزان حفظ انرژی در زمان حرکت می‌شود. شاید تا به حال برای شما این سوال پیش آمده باشد که چرا برای کوهنوردی باید از عصا استفاده کرد و عصا برای افرادی است که مشکل راه رفتن دارند. ولی می‌توان دلایلی ارایه کرد که نشان‌دهنده اهمیت استفاده از عصا در حین ورزش کوهنوردی است. ضمنا توجه داشته باشید که در یک کوهنوردی یک روزه متوسط استفاده از باتوم کوهنوردی میتواند حدود کیلوگرم بار را از روی زانوهای شما کم کند. بیشتر کوهنوردان برای حرکت در مسیر از باتوم‌های خود به شکل تناوبی استفاده می کنند و خیلی زود متوجه می شوند که باید از باتوم مخالف با پای مخالف استفاده کرد (پای راست، باتوم چپ، پای چپ، باتوم راست) اگر در هنگام حرکت این ریتم را فراموش کردید، چند دقیقه تنها با پای خود به حرکت ادامه دهید و باتوم‌ها را بالا بگیرید تا بتوانید این ریتم را مجددا از سر بگیرید. هر موقع آماده شدید دوباره آن را شروع کنید. خیلی زود به این توازن عادت می کنید و دیگر حتی لازم نیست به آن فکر کنید! استفاده از دو باتوم به صورت همزمانگاهی اوقات لازم است که دو باتوم خود را همزمان در سطح فرو کنید و دو قدم برارید. در ادامه، دوباره باتوم‌ها را وارد کنید و دوباره قدم بردارید. این شیوه برای کوهنوردی در سطوح شیب دار و یا پایین آمدن از ارتفاعاتی که شما به تعادل بیشتری نیاز دارید بسیار کاربردی است. زمانی که از این باتوم‌ها استفاده می کنید، بهتر است طبیعی قدم بردارید و حالت بازو های خود را به شکلی تنظیم کنید که انگار باتوم‌ها در دستان شما نمی باشد. در این حالت ممکن است کمی بعد از حرکت شما، باتوم‌ها زاویه بگیرند، پس سعی کنید هنگام فرو کردن آن ها در سطح، مقداری فشار بیاورید تا به حرکت بعدی شما کمک کند. باتوم‌های کوهنوردی می توانند در مواجه با موانع مسیر، کمک شایانی به ما بکنند. باتوم‌های کوهنوردی تعادل کافی را برای گذر از نهرها و دریاچه ها به وجود می آورد. قبل از حرکت بعدی، مطمین شوید باتوم شما درجای خود محکم شده است. اگر سطح آب عمیق است، طول باتوم خود را افزایش دهید. می توانید با استفاده از باتوم خود تعادل خود را افزایش دهید و خیلی راحت از کنار آن بگذرید و یا می توانید با قرار دادن هر دو باتوم روی زمین چیزی شبیه " پرش با نیزه" اجرا کنید تا به آن طرف گودال برسید. این باتوم‌ها برای بالا رفتن از صخره های بزرگ، تکیه گاه لازم را برای شما بوجود می آورند. برای این کار، هر دو باتوم خود را در زمین بگذارید و همانطور که از صخره بالا می روید، به باتوم‌ها فشار آورید تا به بالای صخره برسید. برای بالا رفتن از کنده ها، باتوم خود را روی زمین قرار دهید و از آن به عنوان تکیه گاه استفاده کنید. اگر میخواهید برای گذر از آب روی کنده ی درخت بروید، می توانید از باتوم ها برای بهبود تعادل خود در هر دو طرف استفاده کنید. (بند بازی را تصور کنید که از یک باتوم بسیار بلند برای تعادل خود استفاده می کند) بعضی از چادر های سبک و کوچک برای برپایی صحیح، نیاز به باتوم های کوهنوردی دارند. اگر یکی از آن ها را در اختیار دارید، مطمین شوید که هم در مسیر و هم در برپایی چادر مشکلی ندارند. اکثر اوقات، باتوم‌های قابل تنظیم طول، بهترین عملکرد را در برپایی چادر های شما خواهند داشت زیرا با تغییر اندازه باتوم می توانید به اندازه ی دلخواه چادر برسید. یک باتوم مناسب کوهنوردی، زمانی که نوک آن را روی زمین قرار دادید با آرنج شما وضعیت قایم و درجه میسازد. بسیاری از آن ها قابلیت تنظیم طول دارند که بسیار کاربردی است. تعدادی از آن ها نیز طول ثابتی دارند و در سایز و رنج های ثابت فروخته می شوند. این نوع باتوم‌ها طوری طراحی شده‌اند که برای افراد با قدهای گوناگون و در ارتفاعات متفاوت مناسب باشد. همچنین باتوم اسکی همان‌طور که از عنوانش پیداست برای اسکی در پیست و کوهستان نیز ابزار کارآمدی است. در اینجا ارتفاع پیشنهادی باتوم کوهنوردی متناسب با قد افراد را مورد بررسی قرار می‌دهیم: افرادی که قدشان کم‌تر از سانتی‌متر باشد بهتر است ارتفاع باتوم را سانتی‌متر درنظر بگیرند. افرادی که قدشان بین تا سانتی‌متر است، ارتفاع سانتی‌متری باتوم برایشان مناسب است. افرادی که قدشان بین تا سانتی‌متر است، ارتفاع سانتی‌متری باتوم برایشان مناسب است. افرادی که قد آن‌ها بیشتر از سانتی‌متراست، ارتفاع سانتی‌متری باتوم برایشان مناسب است. باتوم کوهنوردی تلسکوپی، رایج‌ترین نوع عصای کوهنوردی است که متناسب با قد کوهنورد و فرازوفرودهای مسیر قابلیت تغییراندازه دارد. این قابلیت موجب می‌شود که کوهنوردان کم‌تر احساس ناراحتی کنند. ارتفاع باتوم تلسکوپی باید به گونه‌ای تنظیم شود که هربار آرنج با زاویه درجه خم شود. یعنی درواقع ارتفاع باتوم کوهنوردی باید به قدری بلند باشد که بالاتنه بدون خمیدگی باشد و زمانی که نوک باتوم تلسکوپی روی زمین است، زاویه آرنج درجه باشد. اگر ارتفاعی کم‌تر از این برای باتوم در نظر بگیرید، مدام در حین استفاده می‌خواهید کمرتان را خم کنید که این خودش در بلندمدت آسیب زیادی به ستون فقرات شما وارد می‌کند و باعث درد در ناحیه کمر و گردن می‌شود. در نتیجه بهتر است باتومی انتخاب کنید که امکان تنظیم آن بر اساس قد و آناتومی بدن‌تان را به شما بدهد. هرچند در ذکر انواع باتوم به تنظیم ارتفاع هر یک از آن‌ها نیز پرداختیم اما اصل کلی برای تنظیم ارتفاع باتوم توجه به "قد فرد" و "شیب مسیر" است. موقعی که شما باتوم کوهنوردی را در دست می‌گیرید و سخمه آن روی زمین قرار می‌گیرد، زاویه باز و ساعد آرنج شما باید درجه باشد بنابراین، با توجه به شیب مسیر، مشخص است که زمان صعود اندازه باتوم کم‌تر از اندازه آن در زمان فرود است. در آغاز حرکت، نگاهی به شیب کلی مسیر بیندازید و طول باتوم کوه را طبق آن تنظیم نمایید. در مسیرهای پوشیده از برف، شن یا گل، طول باتوم از قسمت گل‌باتوم کوهنوردی تا دسته حساب می‌شود. چراکه سخمه در برف فرو می‌رود و از طول باتوم کم می‌شود. در استفاده از باتوم دقت کنید که تا حد امکان به خط عمود بدن‌تان نزدیک باشد. موقع راه‌رفتن بدون حمل بار و کوله‌پشتی فرقی ندارد که از یک یا دو باتوم استفاده کنید. اما در مواقعی که بار سنگینی حمل می‌کنید به‌منظور حفظ تعادل لازم است از دو باتوم کمک بگیرید. طول هر دو باتوم باید یکسان باشد به‌جز در شرایط خاص برای مثال زمانی که مسیری را به‌طور تراورس (حرکت عرضی) می‌پیمایید باتومی که سمت پای کوه است نسبت به باتومی که سمت پای دره، ارتفاع کم‌تری دارد. چنانچه باتوم کوهنوردی شما قابل‌تنظیم است، این نکته که ارتفاع مناسب با قدتان را پیدا کنید، بسیار اهمیت دارد. ممکن است باتوم‌های تنظیم‌نشده موجب ایجاد صدمه در قسمت‌های بازو، شانه، کمر و گردن بشوند. باتوم‌کوهنوردی بسته به‌نوعی که دارد به سه صورت قابل‌اندازه‌گیری و قفل شدن است: به‌طور معمول قفل ضامنی روی دسته باتوم تعبیه شده است که کافی است برای کوتاه یا بلندکردن ارتفاع باتوم ضامن را فشار دهید. در این نوع از عصای کوهنوردی می‌توانید با پیچاندن بدنه باتوم و حرکت دست به سمت بالا و پایین، ارتفاع آن را کم یا زیاد کنید. در باتوم کلیپسی یک کلیپس روی بدنه تعبیه شده است که با باز کردن آن می‌توانید ارتفاع دلخواه را تنظیم کنید و سپس دوباره آن را ببندید. بدنه شامل سه قسمت می شود. دسته باتون، بند و بدنه اصلی که هر کدام را شرح می دهیم. دسته باتون جهت استفاده از عصای کوهنوردی آن را در دست می گیرند و معمولا از جنس پلاستیک ساخته می شود. بدنه اصلی باتوم ها از آلیاژ آلومینیوم، تیتانیوم، آلیاژ فولاد، الیاف کربن معمولا ساخته می شود. این قسمت عصای کوهنوردی وظیفه تنظیم ارتفاع آن را به عهده دارد. با چرخاندن آن به طرف چپ باز می شود و با چرخاندن آن به طرف راست بسته می شود. قطعه ای پلاستیکی است و باعث می شود تا باتون شما در داخل برف و گل و شن فرو نرود. گل عصا که با نام هایی مانند گل برف و گل یخ نیز شناخته می شود یکی از قسمت های مهم در عصای کوهنوردی است. این قطعه از فرو رفتن باتوم شما در زمین های برفی و شنی جلوگیری گیری می کنند. همچنین این قطعه از فرو رفتن ناگهانی عصا به شکاف و درز های میان یخ و سنگ نیز جلوگیری می کند و باعث می شود تعادل فرد خیلی بیشتر حفظ شود. این قطعه معمولا قابلیت جدا شدن نیز دارد. این قسمت معمولا از یک الماسه یا تنگستن تشکیل می شود که بتواند به راحتی در زمین فرو برود. با فرو رفتن آن به داخل زمین در آن گیر می کند و از لغزش باتوم جلوگیری می کند و باعث تسهیل در استفاده از آن و امنیت بیشتر می شود. سخمه قسمتی نوک تیز در انتهای عصا است. این قسمت باعث می شود تا شما بر روی زمین های یخی و برفی سر نخورید همچنین باعث ایجاد تعادل بهتر و امنیت بیشتر کوهنورد نیز می شود. این بخش مخصوص وقتی است که شما از عصای کوهنوردی استفاده نمی کنید. شما با نصب محافظ سخمه باعث می شود تا باتون شما به کسی یا جایی آسیب نزند و کاملا بی خطر باشد. سیستم آنتی شوک در عصا های کوهنوردی به این صورت کار می کند که فنری در داخل قسمت داخلی دسته قرار دارد که فشاری را که به پا و قوزک وارد می شود را به دست ها منتقل می کند. این سیستم موافقان و مخالفان بسیاری دارد. موافقان آن می گویند که این سیستم فشار را به پاها کمتر کرده و بخشی از آن را به دست ها منتقل می کند و باعث راحتی و حفظ انرژی بیشتر است. اما مخالفان آن می گویند که درست است که فشار را از روی پاها کم می کند اما فشار بیشتری را به دست ها وارد می کند. همچنین در زمین هایی که ارتفاع آن زیاد است یا زمین سخت است این قابلیت می تواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد. بنابراین این موضوع بیشتر به خودتان بر می گردد که کدام مدل را انتخاب کنید. برند هایی مانند Black Diamond که جز معتبرترین ها است و بیشتر مدل های جفتی است و سیستم قفل بسیار راحتی نیز دارد. برند های دیگری نظیر هفت گوهر نیز بسیار نام آشنا مخصوصا برای کوهنورد های ایران است. برند هایی نظیر arakan ، کمپسور نیز جز برند های معتبر به حساب می آیند. توجه: سعی کنید هنگام خرید از فروشگاه معتبری خرید کنید چونکه در صورت تقلبی بودن این محصول می تواند ضررات جانی و بدنی بسیار بدی برایتان به همراه داشته باشد. عصاهای زیر عصاهای موجود در بازار می باشند. . عصا کوهنوردی آنتی شوک اکسپوننت مدل ex . عصای پیاده روی مدل BM - . عصای کوهنوردی اتلی تک مدل AT . عصای کوهنوردی ام بی سی مدل MQ . عصای کوهنوردی آنتی شوک تامکس مدل . عصای کوهنوردی انرجیا مدل s . عصای کوهنوردی بوبودا مدل . عصای کوهنوردی بوبودا مدل . عصای کوهنوردی کمپسور مدل IBE . عصای کوهنوردی کمپسور مدل دسته دار . عصای کوهنوردی مدل . عصای کوهنوردی مدل A . عصای کوهنوردی مدل ATISH بسته عددی . عصای کوهنوردی مدل FX - . عصای کوهنوردی کمپسور مدل IBE بسته عددی
اصل آزادی قرارداد ( principle of Freedom of contract ) یکی از مهم‌ترین اصول و قواعد حاکم بر حقوق قراردادها در حقوق خصوصی است که در آن افراد و گروه‌های خصوصی را برای ایجاد قرارداد و بدون محدودیت دولت مجاز می‌داند. بر اساس این اصل افراد دارای آزادی کلی هستند و می‌توانند انتخاب کنند که چه قراردادی را یا چه کسی و با چه شروطی منعقد کنند. مطابق با آیین‌نامه نظارت بر ت سیس و فعالیت دفترهای‌خدمات مسافرتی، سیاحتی، جهانگردی و زیارتی مصوب / / هییت وزیران ( ) ، دفتر خدمات مسافرتی و گردشگری به دفتری اطلاق می‌شود که "در زمینه اخذ روادید، تنظیم و انجام مسافرت گروهی داخلی و خارجی، ذخیره مکان و هر گونه خدمات ایرانگردی و جهانگردی با رعایت قوانین و مقررات ایرانگردی و جهانگردی فعالیت می‌کند. " و مجوز خود را باید از وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دریافت نموده و نظارت بر فعالیت آن‌ها با وزارتخانه مزبور می‌باشد ( ) از آنجا که دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری در انجام فعالیت‌های خود به گردشگران می‌بایست نسبت به عقد قرارداد با مسافران اقدام نمایند، از سال‌های گذشته وزارتخانه نسبت به تدوین نمونه قرادادهایی تحت عنوان "قراداد تیپ" جهت استفاده دفاتر خدمات مسافرتی اقدام نموده است. از طرفی با توجه به اصل آزادی قراردادها همواره چند سوال به ذهن متبادر می‌شود: - آیا استفاده از قرادادهای تیپ وزارتخانه الزام بوده و یا جنیه توصیه‌ای دارد؟ - آیا موضوع قراردادهای تیپ، جز قواعد تکمیلی است یا در شمار قواعد امری است؟ - آیا با توجه به اصل کلی آزادی قراردادها و حاکمیت اراده، وزارتخانه مجاز است دفاتر را ملزم به استفاده از قراردادهای مزبور کند؟ در خصوص سوال اول موضع وزارتخانه بر اجباری و الزامی بودن استفاده از قرارداد تاکید داشته و در مورد سوال دوم هر چند با توجه به ضوابط وزارت از جمله چک لیست بازرسی از دفاتر، بنظر می‌رسد که موضوع در زمره قواعد امری قرار می‌گیرد، لیکن مواضع وزارتخانه در عمل بر تکمیلی بودن موضوع صحه گذاشته و در ماده بخشنامه مقررات اجرایی - انضباطی دفاتر خدمات مسافرتی وگردشگری نیز به صورت ضمنی پذیرفته شده است. علی‌ای حال در این یادداشت سعی می‌کنیم سوالات و چالش‌های فوق‌الذکر را از دید حقوق و قواعد حقوقی مورد بررسی قرار دهیم. اصل آزادی قراردادها، در حقوق ایران طی ماده قانون مدنی پذیرفته شده است. به موجب این ماده: "قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آن را منعقد نموده‌اند، در صورتی که خلاف صریح قانون نباشد، نافذ است". لذا جز در مواردی که قانون مانعی در راه نفوذ قرار داد ایجاد کرده است، اراده اشخاص حاکم بر سرنوشت پیمان‌های ایشان است و آزادی اراده را باید به عنوان یک "اصل" پذیرفت. مفاد این ماده در حقوق ما پیشینه تاریخی داشته و صرفا ابتکار نویسندگان قانون مدنی یا ثمره تقلید از حقوق اروپایی نیست. زیرا فقه امامیه، دست کم در مبحث شرط، از همین اصل پیروی کرده است و عقد صلح در مقام معامله وسیله ت مین آزادی اراده در قراردادها بوده است. گروهی از مفسران و فق‌ها نیز وفای به همه عقودی را که بر خلاف اخلاق و عقل و شرع نباشد را واجب دانسته‌اند. با این وجود، به نظر می‌رسد که ماده قانون مدنی فرانسه نیز الهام بخش نویسندگان قانون مدنی قرار گرفته است و نفوذ حقوق اروپایی را در این زمینه نباید انکار کرد. به هر روی، این اصل در نظر قانونگذار فرانسه یکی از نتایج اصل حاکمیت اراده بوده است، بدین معنی که، چون اراده شخص خود به خود محترم و دارای اثر حقوقی است، نفوذ عقد نیز نیاز به تصریح قانونگذار ندارد و اشخاص آزاد هستند تا هر طور که می‌خواهند هم‌پیمان شوند. ولی، باید دانست در حقوق کنونی همه کم و بیش پذیرفته‌اند که حکومت واقعی با قانون است، لیکن فایده‌های عملی احترام به پیمان‌ها موجب شده است که "آزادی قراردادها" به عنوان اصل پذیرفته شود. معذلک در برخی مواقع، موارد خاصی وجود دارد که افراد ملزم به استفاده از نوعی قرارداد خاص می‌شوند که این مسیله با اصل آزادی قراردادها در تضاد است. از اصل آزادی قراردادی چند نتیجه مهم و اساسی حاصل می‌شود: - اشخاص می‌توانند قرارداد را، به هر عنوان که مایل باشند، منعقد سازند و نتایج و آثار آن را به دلخواه مشخص کنند. قانون مدنی آثار و شرایط برخی از عقود را که اهمیت اقتصادی و اخلاقی ویژه‌ای داشته به تفصیل پیش‌بینی کرده است. به همین دلیل نیز این گروه را "عقود معین" می‌گویند: مانند عقد بیع، صلح، اجاره، وکالت، قرض و هبه. ولی، باید دانست که تعیین و پیش‌بینی این نهادهای حقوقی بدان معنی نیست که اشخاص ناچار هستند یکی از آن‌ها را برای قراردادها انتخاب نمایند و تنها از این راه می‌توانند روابط مالی و اخلاقی خویش را تنظیم کنند. - قرارداد با تراضی واقع می‌شود و تشریفات خاص ندارد و دو طرف آن مجبور نیستند واژه‌های معین بکار ببرند. بیان اراده وسیله دست یافتن به خواسته‌های واقعی آنان است و با هر لفظ و حرکت که انجام شود اثر دارد. - دو طرف قرارداد ملزم به رعایت آن هستند. لذا بایستی قرارداد را محترم داشته و تعهد ناشی از آن را اجرا کنند. دادگاه نیز، به بهانه اجرای عدالت و انصاف، حق ندارد شرایط عقد را تعدیل یا مدیون را از آنچه به عهده دارد معاف کند. - قرارداد محدود به آزادی دیگران است و هیچکس نمی‌تواند (جز در موارد استثنایی) ، تعهدی بر دیگری تحمیل کند یا به سود او حقی بوجود هر شخص آورد. لذا اثر عقد محدود به کسانی است که در تراضی دخالت داشته‌اند. اما آنچه حایز اهمیت است حدود آزادی اراده است. اصل آزادی قراردادی به عنوان یک راهکار مفید اجتماعی پذیرفته شده است. لذا، هر جا که از این وسیله نمی‌توان استفاده نمود، قانون آن را محدود می‌سازد. چنانکه در ماده قانون مدنی نیز نفوذ قراردادهای خصوصی منوط بر این شده است که مخالف صریح قانون نباشد و در ماده همان قانون آمده است که: "محکمه نمی‌تواند قوانین خارجی و یا قراردادهای خصوصی را که بر خلاف اخلاق حسنه بوده و یا بواسطه جریحه دار کردن احساسات جامعه یا بعلت دیگر مخالف با نظم عمومی محسوب می‌شود بموقع اجرا گذارد، اگر چه اجراء قوانین مزبور اصولا مجاز باشد. "با توجه به افزایش دخالت‌های دولت در امور اقتصادی، امروزه مفهوم نظم عمومی گسترش فراوان یافته و به همان نسبت از آزادی دو طرف قرارداد کاسته شده است. علت‌های بطلان قراردادها رو به افزایش است و بیشتر شرایط عقودی که جنبه اجتماعی دارد از طرف دولت به اشخاص تحمیل می‌شود این دگرگونی‌ها باعث شده است که گروهی از حقوقدانان "انطباق عقد با ضرورت‌های اجتماعی یا نظم عمومی" را بر شرایط اساسی صحت عقد اضافه کنند. این موضوع موید این حقیقت است که "آزادی قراردادها" تا جایی محترم است که با نظام حقوقی و اجتماعی در تعارض نباشد. برای درک بیشتر، بهتر است اسباب و مبانی محدودکننده اراده را بررسی کنیم. عوامل محدودکننده آزادی به غیر از مواردی است که اشخاص در پیمان‌های خصوصی آزادی خویش را محدود می‌سازند به عنوان عامل خارجی که آزادی قراردادها را محدود می‌سازد یکی از سه نوع می‌باشد: ) قانون ) نظم عمومی ) اخلاق حسنه. این سه عامل را نباید به کلی از یکدیگر مستقل دانست. علاوه بر ارتباط نزدیکی که بین دو مفهوم نظم عمومی و اخلاق حسنه وجود دارد، قانون نیز با آن دو مربوط است. چنانکه، برای تمیز قوانین امری و تکمیلی، ناچار باید به مفهوم نظم عمومی توسل جست. همچنین، نظم عمومی در بسیاری از موارد ناشی از قانون است. معذلک، تفاوت آنچه قانون مقرر کرده است و همگان پذیرفته‌اند که همه ضرورت‌های اجتماعی را نمی‌توان در قوانین جستجو کرد. آزادی اراده، با مفهوم گسترده و بسیط، در حقوق ما پذیرفته نشده است. چرا که، قانونگذار ضمن ت یید اصل آزادی قراردادها، نفوذ قرارداد را منوط به‌عدم مخالفت با قانون نموده است. ( ) و اینگونه حاکمیت قانون را بالاتر و برتر از تراضی اشخاص می‌داند. ( ) قرارداد‌های الزامی (اجبار در قرارداد) با توجه به تغییرات اجتماعی و نیاز افراد به یکدیگر و به موسسات اقتصادی، طبیعتا اصل آزادی قراردادها که مبتنی بر فروضی همچون برابری و استقلال افراد در رابطه با یکدیگر بود نیز با چالشهای جدی روبه رو شده است. در واقع، اصل آزادی قراردادها بر این مبنا استوار گردیده بود که با توجه به برابری و استقلال افراد در برقراری ارتباط با یکدیگر، وظیفه دولت باید این باشد که با مداخله حداقلی خود، زمینه را برای شکوفایی هر چه بیشتر خلاقیت افراد فراهم نموده تا از این طریق، رفاه شخصی و به تبع آن رفاه عمومی به حداکثر برسد. حال آنکه امروزه فرض برابری و استقلال افراد در مراجعه و انعقاد قرارداد با یکدیگر، دور از واقعیت است. چگونه می‌توان در رابطه میان مصرف‌کننده انرژی و تولیدکننده آن و یا میان مسافر و وسیله حمل‌ونقل عمومی صحبت از استقلال و برابری آن‌ها در معامله با یکدیگر نمود؟ این چالش‌ها موجب شده تا در حقوق امروز، اصل آزادی قراردادها اعتبار سابق خود را از دست داده و با محدودیت‌های جدیدی روبه‌رو شود. هدف اصلی از وضع این محدودیت‌ها نیز بازگرداندن تعادل به روابط قراردادها و ایجاد نظم عادلانه اجتماعی است. قرارداد الزامی یا اجباری، در واقع، دارای سه ویژگی است: - نابرابری موقعیت اقتصادی و اجتماعی طرفین، به طوری که یک طرف سلطه کم و بیش انحصاری بر کالا یا خدمت مورد نیاز طرف دیگر را دارد. - مخاطب قرارداد عموم مردم و یا بخش‌هایی از مردم هستند نه شخص معینی - قرارداد صرفا از سوی یکی از طرفین تنظیم شده است. - اگر قرارداد را اساسا تلاقی و توافق اراده‌های آزاد بدانیم، شاید دیگر نتوان به راحتی قراردادهای الزامی (اجباری) را قرارداد نامید، زیرا، پیوستگی عنوان قرارداد به قید اجباری پیوستگی میان دو وصف متعارض به نظر می‌رسد. ( ) در واقع، در مواردی که قانون شخص را به انعقاد قرارداد یا ادامه آن اجبار می‌کند، دیگر سخن گفتن از اصل حاکمیت اراده و آزادی قراردادی بی‌معنا است. در این موارد، الزامی که بر عهده شخص تحمیل می‌گردد بیشتر به الزام قانونی شبیه است تا الزام قراردادی و شاید توصیف ظاهری آن به قرارداد و تعهد قراردادی به این دلیل باشد که تحمل یک تکلیف قانونی تحت لوای عنوان قرارداد از حیث روانی برای افراد آسان‌تر است. اما قانون آزادی قراردادها را از چه زاویه یا منظری محدود می‌کند: آزادی در انعقاد و یاعدم انعقاد قرارداد؟ آزادی در انتخاب مفاد قرارداد؟ و یا آزادی انتخاب طرف قرارداد؟ اولین و مهم‌ترین نتیجه‌ای که از اصل آزادی قراردادی به دست می‌آید، آزاد بودن طرفین در تشکیل و یاعدم تشکیل قرارداد است. این قاعده از بدیهی‌ترین و مستقیم‌ترین نتایجی است که از این اصل به دست می‌آید و هرگونه خدشه وارد کردن به این قاعده در واقع ضربه زدن به اصل آزادی قراردادی می‌باشد، لیکن یکی از جلوه‌های قرارداد الزامی (که البته شدیدترین آن است) مواردی است که افراد در بستن قرارداد آزادی خود را از دست می‌دهند و به حکم قانون مجبور به انعقاد قرارداد می‌شوند. برای مثال می‌توان به تکلیف دارندگان وسایل نقلیه موتوری به موجب قانون بیمه اجباری مسیولیت دارندگان وسایل نقلیه موتوری در برابر اشخاص ثالث (مصوب سال ) و نیز تکلیف ادارات و شرکت‌هایی چون برق، گاز و تلفن اشاره کرد. از اصل آزادی قراردادها، آزاد بودن افراد در انتخاب طرف قرارداد نیز بدست می‌آید، در حالی که یکی از اقسام قراردادهای اجباری موردی است که اشخاص در زمان انعقاد قرارداد، آزاد در انتخاب طرف قرارداد خود نیستند بلکه برعکس مجبورند با هر شخص متقاضی قرارداد منعقد کرده، کالا و یا خدمت مورد نیاز را به او ارایه دهند، کما اینکه داروخانه‌ها و درمانگاه‌ها حق انتخاب مشتریان خود را ندارند و هیچ محدودیتی را در این زمینه نمی‌توانند اعمال نمایند. آزاد بودن افراد در انتخاب مفاد قرارداد نیز از مصادیق آزاد بودن در قراردادهاست. لیکن صورتی از قرارداد اجباری وجود دارد که در آن، اشخاص در ورود به قرارداد و همچنین انتخاب طرف قرارداد آزاد هستند ولی زمانی که تصمیم به انعقاد قرارداد با فرد مورد نظر خود می‌گیرند، شرایط و آثار قرارداد به آن‌ها تحمیل می‌شود. به این ترتیب، در این قسم، افراد تنها آزادی در بستن یا نبستن قرارداد با فرد مورد دلخواه خود را دارا می‌باشند، ولی در تعیین مفاد آن نمی‌توانند نقشی داشته باشند. شایان ذکر است که در یک قرارداد الزامی ممکن است همه جهات پیش گفته با هم جمع گردد، به طوری که شخص نه در انعقاد، نه در تعیین مفاد و نه درانتخاب طرف قرارداد آزاد نباشد. برای مثال، در الزام موجر به تمدید اجاره، هم انعقاد قرارداد تحمیل می‌شود، هم طرف قرارداد (مست جر) و هم مفاد قرارداد. در این گونه موارد می‌توان گفت تنها صورتی از قرارداد باقی می‌ماند و توافق که اساس تمام قراردادها است در آن نقشی ندارد. وظیفه دادرس نیز در این موارد صرفا اجرای نظر قانونگذار است نه کشف قصد واقعی طرفین. ( ) علی‌ای‌الحال هرچندکه آزادی قراردادها، اصلی محترم و کارگشا است، اما در عین حال اصل مزبور، اصلی بدون قید و شرط و مطلق نیست. دفاتر خدمات مسافرتی وگردشگری به عنوان یکی از طرفین قرارداد گروهی از اصناف حوزه خدمات گردشگری هستند، لیکن طرف دیگر قرارداد مردم کشور هستند که در قالب گردشگر طرف قرارداد قرار می‌گیرند. از آنجا که فرآیند برگزاری تور پیچیده بوده و عمدتا مردم نسبت به شرایط، ضوابط و حقوق خود اطلاعات کافی را ندارند، حقوق‌شان در معرض تهدید قرار گرفته و تضییع آن دور از انتظار نیست. اصل آزادی قراردادها مبتنی بر مجموعه‌ای از پیش فرض‌ها و واقعیت‌های اجتماعی و اقتصادی است و طبیعی است که چنانچه این پیش فرض‌ها تغییر یابد، اعمال اصل نیز با تغییرات و محدودیت‌هایی روبه رو گردد. این موضوع در بسیاری از کشورهای دنیا پذیرفته شده است. به عنوان مثال در حقوق فرانسه نیز می‌توان در این مورد به اجباری بودن بیمه مسیولیت برای برخی حرفه‌ها و اشخاص همچون وکلا ( ) سردفتران ( ) و صاحبان وسیله نقلیه ( ) کرد چنانکه تاجران مجبور به افتتاح حساب بانکی هستند ( ) و یا مست جرین مکلف به خذ خطرات مربوط به اقامت در محل مورد اجاره ( ) آنچه تاکنون مشخص شد این است که قانون می‌تواند اصل اراده طرفین مورد نقض قرار می‌گیرد زیرا دولت‌ها با دلایل خاصی و تحت شرایطی نسبت به این مسیله اقدام می‌کنند و ایجاد شرایط طرفین قرارداد را مجبور به انعقاد قرارداد می‌کنند که در آن قرارداد عملا اراده طرفین نمی‌تواند دخیل باشد. این مسیله تحت عنوان استثناء در فرانسه نام برده شده است. ( ) اصل آزادی قراردادها، گر چه کماکان به عنوان یکی از اصول بنیادین در نظام‌های حقوقی مختلف مورد توجه قرار دارد، اما دیگر اعتبار و جایگاه گذشته خود را ندارد. در واقع، تغییرات گسترده مناسبات اجتماعی و نیز نابرابری‌های اقتصادی، نظام‌های حقوقی را به سمت تحدید قلمرو اصل و ایجاد استثنایات متعدد بر آن بار کرده است. قراردادهای الزامی یا اجباری، یکی از مهم‌ترین استثنایات وارد بر اصل پیش گفته می‌باشند. طبق اصل آزادی قراردادها، اشخاص آزادند که قراردادی را منعقد کنندیا نکنند در صورت تصمیم به انعقاد قرارداد، باز اشخاص آزادند که مفاد قرارداد را به اختیار خویش تعیین کنند، کما اینکه آزادند طرف قرارداد خود را به دلخواه خویش برگزینند: حال آنکه در قراردادهای الزامی، بر خلاف مقتضیات اصل، اشخاص مجبور به انعقاد قرارداد و تن دادن به شرایط تحمیلی از سوی قانون‌گذار می‌شوند و در برخی موارد حتی حق انتخاب طرف قرارداد را نیز از دست می‌دهند. این گونه قراردادها زاییده دخالت دولت و قوای عمومی در روابط معاملات خصوصی اشخاص است و مبنای توجیه‌کننده آن، صرفا ضرورت‌های اجتماعی و اقتصادی و دغدغه ت مین عدالت بیشتر است. بر همین اساس و بر پایه مقررات وزارت گردشگری، دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری ملزم هستند که اولا در فروش و برگزاری گشت‌ها نسبت به منعقد نمودن قرارداد با مسافرین اقدام نمایند و ثانیا در عقد قرارداد با مسافران مجازند صرفا از نوع قرارداد تیپ ابلاغ شده استفاده نمایند. ضمانت اجرای این مطلب در وهله اول برخورد وزارتخانه با دادن تذکر کتبی، اخطار و. بوده و در ادامه چنانچه مشکلی یا شکایتی پیش بیاید، وزارتخانه به عنوان مرجع رسیدگی‌کننده حق را به مسافر داده، چرا که دفتر (آژانس) موظف به عقد قرارداد در قالب تیپ ابلاغی است. هر چند این مسیله که دفاتر و مسافرین مجبورند صرفا از قرارداد تیپ استفاده کنند مغایر با اصل آزادی اراده در قراردادها می‌باشد، لیکن همانطور که پیشتر گفته شد و بر طبق سطر پایانی بند ب ماده آیین نامه دفاتر مصوب که ناظر بر صدور مجوز فعالیت برای دفترهای خدمات مسافرتی و گردشگری است، دفاتر مزبور با "رعایت قوانین و مقررات ایرانگردی و جهانگردی" می‌توانند فعالیت نمایند. از آنجا سطر پایانی ماده قانون توسعه صنعت ایرانگردی و جهانگردی و ماده آیین نامه ، کلیه دفترهای خدمات مسافرتی و جهانگردی را "موظف به رعایت‌سیاست‌ها، مقررات، آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی" از سوی مرجع صدور می‌نماید و از طرفی آیین‌نامه فوق‌الذکر با استناد بر تبصره " " ماده ( ) اصلاحی قانون توسعه صنعت ایرانگردی و جهانگردی مصوب تصویب شده است، پس هم بر طبق آیین‌نامه و هم بر اساس قانون ناظر بر آن دفاتر ملزم هستند که از قراردادهای تیپ استفاده نمایند. فارغ از این، دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری به عنوان یکی از طرفین قرارداد گروهی از اصناف حوزه خدمات گردشگری هستند، لیکن طرف دیگر قرارداد قریب میلیون مردم کشور هستند که در قالب مسافر و گردشگر ممکن است طرف قرارداد قرار گیرند. از آنجا که فرآیند برگزاری تور (گشت) پیچیده بوده و عمدتا مردم نسبت به شرایط، ضوابط و حقوق خود اطلاعات کافی را ندارند، حقوق‌شان در معرض تهدید قرار گرفته و تضییع آن دور از انتظار نیست. این است که وزارت هم به عنوان تنها نهاد حاکمیتی متولی گردشگری در کشور و هم مرجع صدور مجوز فعالیت دفاتر فروش خدمات گردشگری، لازم است وارد شود و با پیش‌بینی حداقل‌هایی حفظ حقوق مردم در مفاد قرارداد سعی می‌کند از تضییع حقوق گردشگران جلوگیری کند. توجه به این نکته ضروری است که استفاده از قراردادهای تیپ نه تنها حافظ حقوق مردم است، در موارد بسیاری حافظ منافع دفاتر بوده و عملکرد ایشان را چارچوب دار و با گوشزد نمودن برخی از شرایط سفر، از بروز خسارت‌های احتمالی به ایشان هم جلوگیری می‌کند. منبع: میراث آریا
خانه سلطانی خوانسار، در حقیقیت منزل مسکونی آقا شیخ ملا محمد اسماعیل سلطانی فرزند حاج علی اکبر از علماء و فضلاء خوانسار است که امور زندگانی ایشان به زراعت و فلاحت اداره می گردید. تحصیلات عمده وی در اصفهان بود و از آیت اله حاج شیخ عبدالکریم حایری و سید ابوالحسن اصفهانی دارای اجازه بوده است. وی بسیار مقید به شعایراسلامی به ویژه اقامه عزای حسینی بوده است. پس از مراجعه از اصفهان به خوانسار در محل زندگی خویش محله بابا سلطان بنیاد منزل مسکونی عظیمی را نهاد و به برقراری و اقامه عزای حسینی اهتمام ورزید به ویژه در ماه های محرم و صفر روضه خوانی و عزاداری در این منزل از زمان تاسیس تاکنون ادامه دارد. مرحوم ملامحمد اسماعیل در محرم ق مطابق با ش در بابا سلطان درگذشت و در قبرستان عمومی دفن گردید. در سالهای اخیر بر اثر گسترش خیابان و تخریب بخشی از قبرستان عمومی بابا سلطان، مدفن وی مجاور مقبره پیر جلال الدین سلطان در وسط بلوار واقع گردیده است. منزل مسکونی ملا اسماعیل و سپس فرزند روحانی ایشان شیخ حیدر سلطانی که در سال شمسی بنا نهاده شده از آثار تاریخی خوانسار است. این خانه در زمینی حدود متر مربع ساخته شده و از سال شمسی در تمام روزهای محرم و روز اول صفر مراسم روضه خوانی و عزاداری امام حسین تاکنون به ویژه در شب تاسوعای حسینی در این خانه برگزار می شود که کلیه عزاداران محله بابا سلطان و مناطق اطراف آن را اطعام می نمایند. آقا شیخ حیدر سلطانی فرزند محمد اسماعیل از شاگردان آقا شیخ علی اصغر کرمانی و آقا نجفی و آقا نورالدین خوانساری بوده و با شیخ علی اکبر رفیق مباحی بوده است. وی در / / در خوانسار وفات یافته ودر مجاور قبر پدر مدفون گردید. این خانه دارای دو حیاط، یکی به‌عنوان حیاط مرکزی با ساختار معماری در اطراف، و دیگری حیاطی در پیرامون بنا است، که نشان‌دهنده ساختار باغ‌گونه این ساختمان در ارتباط با محیط پیرامون می‌باشد و یکی از ویژگی‌های جالب این بنای مسکونی است. خانه تاریخی سلطانی در تملک شخصی بوده و متعلق به اوایل دوره پهلوی است. این بنای قدیمی در بلوار نماز باران، محله بابا سلطان و نرسیده به دوراهی قودجان واقع است.
دستمال سر یا همان اسکارف کوهنوردی نوعی از پوشاک است که با هدف تزیین و پوشش به دور سر یا گردن بسته می‌شود. بستن دستمال سر در فرهنگ‌ها و ادیان مختلف حضور داشته و با نام‌های مختلفی چون دستمال گردن، باندانا، باف و . شناخته می‌شود. اما حقیقتا محصول عجیبی است. این یک تکه پارچه کاربرد‌های بی‌شماری دارد و در واقع حضورش به نحوی مفید است که به قول معروف "بدون آن حتما کارتان لنگ می‌ماند". بعضی از طبیعت‌گردان یا کوهنوردان نیز این محصول را با نام باف می‌شناسند که نام‌گذاری آن مشابه جریان شلوار جین و لی می‌باشد. در واقع دستمال گردن کوهنوردی نخستین بار توسط شرکت Buff طراحی و تولید شد و گاهی در بین قدیمیان این راه، هنوز به همین اسم خوانده می‌شود. جالب اینجاست که دستمال سر و گردن لقب ارزان‌ترین را در کنار پر‌کاربرد‌ترین از آن خود کرده است. درست است که اسکارف کوهنوردی طرح‌ها و رنگ‌های متنوعی دارد و همین موضوع کوهنوردان را ترغیب به خوشپوشی بیشتر و ست کردن لباس‌هایشان می‌کند اما در کنار همه‌ی این موارد، کاربرد‌های دستمال گردن کوهنوردی بسیار جذاب و مفید است. اگر در این لحظه به ذهنتان آمد که یک تکه پارچه کوچک مگر چه کاربرد‌هایی می‌تواند داشته باشد اجازه بدهید کاربرد‌های آن را یک به یک با هم بررسی کنیم: کوهنوردی در هوای گرم اگر سخت‌تر از هوای سرد نباشد قطعا کلافه‌کننده‌تر از آن است! برای رها شدن از این کلافگی می‌خواهیم یه راهکار ساده به شما معرفی کنیم که از تجربیات افرادی که به طبیعت‌گردی می‌رفتند به دست ما رسیده است. کافی است دستمال گردن کوهنوردی خود را کمی خیس کنید و آن را پشت گردن یا زیر کلاه آفتابی خود قرار دهید. رطوبت در اسکارف کوهنوردی، موجب کاهش دمای بدن و در نتیجه خنک شدن شما می‌شود. شاید در این گزینه میخکوب شوید و یک آن به فکر بیافتید که چطور ممکن است اسکارف کوهنوردی به دید بهتر یک کوهنورد کمک کند؟ باید به شما بگوییم شاید دستمال گردن کوهنوردی مثل آب هویج باعث تقویت چشمان شما نشود اما نه تنها یک دلیل، بلکه چند عل ت وجود دارد که این دستمال سر و گردن می‌تواند دید یک کوهنورد را در هنگام فعالیت بهبود ببخشد. به عنوان نمونه برایتان شرایطی را مثال می‌زنیم. طبیعی است که در کوهستان با فعالیت زیاد شروع به تعریق کنید. اما اگر دستمال گردن کوهنوردی بر روی سرتان نباشد تا عرق‌ها را به خود جذب کند ممکن است بلغزد و وارد چشمان شما شود. آن هم در فعالیت‌های حساسی چون کوهنوردی که یک لحظه غفلت می‌تواند بسیار خطرناک تمام شود. شرایط بد‌تری هم وجود دارد که شما از ضد‌آفتاب استفاده کردید و قسمتی از این کرم با عرق کردن وارد چشمانتان شده است. این سوزش مت سفانه به این زودی خوب نمی‌شود و شما را برای بهبودی ناچار به شستن چشم‌هایتان می‌کند. اما دستمال سر کوهنوردی می‌تواند با قرار گرفتن به دور سر عرق را به خود جذب کرده و از ورود آن به چشمانتان خودداری کند. اگر آن را به صورت دستمال گردن کوهنوردی نیز استفاده می کنید. حتما برای پاک کردن عرق صورتتان از آن کمک بگیرید. مورد دیگری که ممکن است دید شما را در هنگام فعالیت مختل کند موهای بلند سرتان است که ممکن است در میدان دیدتان قرار بگیرد و آن را محدود کند. با استفاده از اسکارف کوهنوردی می‌توانید موهایتان را کنترل کنید و میدان دید باز‌تری برای خود به وجود آورید. برای شما هم پیش آمده که از لحظه‌ای که وارد جنگل شدید حضور شکارچیان را در اطراف خود حس کردید و اضطراب تمام وجودتان را گرفته باشد؟ این فکر که "آیا ممکن است آسیبی ببینم و به جای این حیوانات وحشی، شکار شکارچیان شوم" حتما یک لحظه هم رهایتان نکرده است! برای رفع این مشکل یک راه ساده پیش پای شماست! البته مسایل مختلفی بر انتخاب رنگ لباس شما ممکن است ت ثیر‌گذار باشد و نتوانید تمام پوشاک این فعالیت را با توجه به این مس له خریداری کنید اما انتخاب رنگ‌های شاد و درخشان در دستمال سر کوهنوردی به چند دلیل می‌تواند یک انتخاب عالی باشد! اولا این که دستمال سر کوهنوردی همیشه مفید بوده و حتی اگر تعداد بالایی از آن داشته باشید باز هم همیشه به کارتان می‌آید. دلیل دیگر اینکه قیمت بسیار مناسبی دارد و لازم نیست برای داشتن چند نمونه از آن، هزینه بالایی پرداخت کنید. پس دفعه‌ی بعدی که به منطقه‌ای می‌روید که احتمال حضور شکارچیان را در آن احساس می‌کنید حتما روشن‌ترین اسکارف کوهنوردی که دارید را با خود همراه کنید. هر کدام از تجهیزات کوهنوردان یک نقش محافظتی را در فعالیت‌هایشان بر عهده دارند و اسکارف کوهنوردی نیز از این قاعده مستثنی نیست. حتی توانسته این حفاظت را از راه‌های متنوعی برایتان به وجود آورد که چند نمونه از آن‌ها را برایتان مثال می‌زنیم: زمانی که نور آفتاب به پوست شما برخورد می‌کند نیاز به یک محافظ در برابر آن پیدا می‌کنید. خصوصا در کوهستان که این نور آفتاب مستقیم و با شدت بیشتری به پوستتان می‌تابد و اگر به فکر محافظت نیافتید عواقب سختی ممکن است در انتظارتان باشد. به همین دلیل است که از کلاه آفتابی‌های سه تکه در کوهستان استفاده می‌کنند که بتواند محافظت کامل‌تری داشته باشد. برای راهنمایی در این خصوص می‌توانید بلاگ کلاه آفتابی را ملاحظه کنید. اما اگر کلاه آفتابی کوهنوردی در دسترسمان نباشد باید چه کنیم؟ اسکارف کوهنوردی خیلی ساده می‌تواند این محافظت را بر عهده بگیرد. خصوصا در ناحیه‌های حساسی چون گردن که احتمال آفتاب سوختگی بیشتر است می‌تواند محافظت کاملی انجام دهد. اگر کلاه سه تکه در دسترستان نیست یا اصلا احساس می‌کنید حضور آن ممکن است دیدتان را سلب‌کند می‌توانید خیلی ساده یک کلاه آفتابی کوهنوردی دلخواه بخرید و هر زمان که نیاز به محافظت بیشتری داشتید، از دستمال گردن کوهنوردی در آن قسمت استفاده کنید. همان‌طور که می‌دانید مدل‌های اسکارف کوهنوردی بسیار گسترده هستند اما از نظر فصل به دو دسته بهاری_تابستانی و پاییزه_زمستانی تقسیم می‌شوند. علت این دسته‌بندی هم به دلیل پلاری است که در دسته دستمال سر کوهنوردی پاییزه زمستانی قرار گرفته و شما را حسابی گرم نگه می‌دارد. البته نمونه‌های بهاری دستمال سر نیز شما را از وزش باد کوهستان یا هجوم آن هنگام دوچرخه‌سواری در امان نگه می‌دارد. بستن دستمال سر می‌تواند یک ماسک محافظ در خصوص جلوگیری از ورود گرد و غبار به بینی یا دهان شما باشد. کافی است آن را به دور گردن خود ببندید و هر زمان که نیاز بود مانند یک ماسک از بینی و دهان شما محافظت کند. چرا فکر می‌کنید چون کوهنوردان باید تخصصی‌تر خرید کنند، نمی‌توانند در انتخاب پوششان سلیقه به خرج دهند و خوش‌پوش‌تر لباس بپوشند یا به اصطلاح تیپ بزنند؟ اتفاقا یکی از پوشاکی که به شدت می‌تواند در تیپ شما ت ثیر گذار باشد همین اسکارف کوهنوردی است! باور نمی‌کنید چه ت ثیرات فوق‌العاده‌ای می‌تواند در دید پوشش شما داشته باشد خصوصا اگر هوشمندانه انتخاب کنید! دستمال سر و گردن را می‌توانید به صورت مچ بند، هد بند، کلاه، دستمال سر یا به هر نحوی که مایل باشید استفاده کنید و از حضورش لذت ببرید. حتی بانوان عزیز می توانند برای پوشش موهای خود از آن به صورت یک اسکارف کوهنوردی بهره بگیرند. تنوع رنگ و طرح این محصول را برای هر کسی جذاب کرده است و بالاخره یک نمونه‌ای وجود دارد که دل شما را ببرد! برای استفاده بهتر از دستمال سر، به خاصیت کشسانی آن توجه کنید. بعضی از دستمال سرها ممکن است از پارچه‌ای تهیه شده باشند که به‌اندازه کافی خاصیت کشسانی نداشته باشد. چنین دستمال سری را نمی‌توانید به‌عنوان کلاه یا پیشانی‌بند یا پوششی برای سر و گردن استفاده کنید. پس موقع خرید آن به جنس پارچه‌توجه کنید. همان طور که گفتیم بعضی دستمال سرها از پارچه‌های ضخیم‌تری تولید می‌شوند یا یک لایه کرک نازک در قسمت داخلی خود دارند. اگر قصد شما استفاده از اسکارف در روزهای سرد زمستان است پس به این مورد توجه کنید چون استفاده از این نوع، در سفرهای تابستانه می‌تواند گرم و آزار دهنده باشد. بعضی نمونه‌های اسکارف موجود در بازار لبه‌دوزی نشده‌اند و استفاده از آن در طولانی مدت ممکن است به پارگی، نخ‌کش شدن و لوله شدن دستمال در قسمت انتهای آن بیانجامد. پس در انتخاب خود به لبه‌دوزی دو سر انتهایی اسکارف توجه کنید. نکته دیگری که در هنگام خرید دستمال سر باید به آن توجه کنید، رنگ و طرح آن است. استفاده از این کالا در سال‌های اخیر آن‌قدر در بین کوهنوردان، طبیعت‌گردها، بانوان ورزشکار، دوچرخه‌سوارها، جوانان و نوجوانان مرسوم شده و انواع مختلف طرح و رنگ آن متناسب با سلیقه‌های گوناگون در بازار موجود است. با کمی وقت گذاشتن می‌توانید طرح موردعلاقه خود با توجه به حوزه فعالیتتان را انتخاب کنید. اگر قصد شما خرید اینترنتی است، حتما به بسته‌بندی و نحوه ارسال کالا توجه کنید تا زمانی که کالای خود را تحویل می‌گیرید، از سلامت و کیفیت آن رضایت داشته باشید.
مدرسه مریم‌بیگم صفوی خوانسار که امروزه به حوزه علمیه آیت‌الله علوی نیز مشهور است، قدیمی‌ترین مدرسه خوانسار است که در زمان صفویه توسط مریم بیگم شاهزاده صفوی بنا گردیده است. در سال ه. ق مقارن با سلطنت شاه‌سلیمان صفوی و به‌دستور مریم‌بیگم صفوی ساخته شده است. لازم به ذکر است که این شاهزاده صفوی همچنین مدرسه‌ای به همین نام در سال ه ق در محله خواجو در شهر اصفهان نزدیک چهارسو‌نقاشی ساخته که مت سفانه امروزه به کلی ویران شده و در محل آن مدرسه‌ای جدید ساخته‌اند. دو لوح سنگی حاوی کتیبه از مدرسه قدیمی و کتیبه سردر مدرسه در موزه ایران باستان نگاهداری می‌شود. مدرسه مریم بیگم دارای متر مربع مساحت است. طرح معماری بنا هشت ضلعی است که دارای حیاط در مرکز آن حوض سنگی و اطراف آن مسجد، حجره‌ها و مدرسه واقع است. مجاور مدرسه قطعه زمینی به مساحت مترمربع وجود دارد که سابقا مکان حمام متعلق به مدرسه در آن بنا گردیده بود و امروز از بین رفته است. مدرسه دارای دو در ورودی است. در اصلی مدرسه سمت شمال، مجاور رودخانه خوانسار قرار دارد. این در دارای سردری زیبا به ارتفاع متراست. ورودی مدرسه، دالانی است به طول متر است که در پایان دالان ورودی، به قرینه سمت نمای خارجی، دو سکوی سنگی از سمت داخلی محوطه ایجاد شده است. در وسط دالان در سمت راست، ورودی کتابخانه واقع است که با پله به کتابخانه که در طبقه فوقانی دالان ورودی قرار گرفته متصل است. مدرسه دارای حجره می باشد. روبروی در شمالی مدرسه در سمت جنوب حیاط، مسجد واقع و در دو سوی غرب و شرق حیات آن دو حجره به قرینه قراردارد که این دو حجره همچون سایر حجره‌ها با دو پله سنگی به حیات مرتبط است. سقف کلیه حجره‌ها به‌صورت طاق ضربی به شکل هلال از درون بسیار زیبا نماسازی گردیده است. کلیه حجره‌ها فاقد پنجره است. نمای داخلی مدرسه اصالت خویش را حفظ نموده و از زمان ساخت تا کنون ظاهرا تغییر چندانی نیافته است. حمام و آشپزخانه در ضلع جنوب غربی واقع است و درطبقه فوقانی حمام و آشپزخانه دو حجره که جدید احداث گردیده قرار دارد و راه ورودی آن از داخل بنا می‌باشد. در ضلع جنوب شرقی مدرسه در ورودی دیگر ایجاد گردیده که با دالانی نسبتا طولانی به خیابان آیت الله خوانساری متصل است. در ضلع شمال شرقی مدرسه کلاس درس و دستشویی های مدرسه قرار دارد. این مدرسه در سال ه. ش توسط حاجی میرزا محمد تقی خوانساری و در سال ه. ش نیز به همت مرحوم آیت‌الله حاج سید حسین علوی، مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. براساس حدیث شریف (انا مدینه العلم و علی بابها) که بر سردر مدرسه گچبری گردید، نام مدرسه را علوی نامیدند. مدرسه دارای موقوفات قابل توجهی بوده که متاسفانه به مرور زمان از بین رفته و یا از حالت وقف خارج گردیده و تنها یک مورد از رقبه موقوفات آن باقی است. مسجد در سمت جنوب مدرسه قرار دارد. ارتفاع سردر ورودی مسجد متر است مسجد از دو بخش تشکیل شده است بخش اولیه به‌صورت مستطیل با جهت شمالی - جنوبی و بخش دوم در انتهای قسمت اول به‌صورت مستطیل با جهت غربی شرقی است. در بالای سردر مسجد این جمله بر روی کاشی نقش بسته است: "ولقد ا م ر بتعمیر هذا لبنا حجت‌الاسلام والمسلمین آیت الله العظمی الحاج آقا حسین العلوی الموسوی" این کاشی‌ها مربوط به زمانی است که مدرسه توسط مرحوم آیت الله علوی تعمیرگردید. گنبد کوچک مسجد در مرکز آن واقع است و محراب در سمت غرب این بخش قرار دارد. در جلو این مسجد که با دو پله به حیاط مدرسه متصل است ایوانی به ابعاد متر در متر قرار دارد که سقف آن به‌صورت هلال می‌باشد. دور تا دور مسجد نیز همچون سایر بخش‌های مدرسه، به ارتفاع سانتی‌متر از کف به‌وسیله سنگ نماسازی گردیده که بر زیبایی بنا افزوده است. در بخش شرقی مسجد با دو پله امکان ورود به بخش وضوخانه مهیا گردیده است. در سمت راست مسجد حجره‌ای کوچک قرار دارد که این حجره دارای دو در ورودی بوده است یک در از داخل حیاط مدرسه و در دیگر از خارج از مدرسه به حجره متصل بوده که اکنون این در بعلت تصاحب زمین‌های اطراف مدرسه و راه عبور مسدود گردیده و راهی از مسجد به خارج از مدرسه وجود ندارد. مدرسه از زمان ت سیس دارای کتابخانه بوده ولی متاسفانه کتابخانه آن دستخوش حوادث گردیده است. قدیمی ترین نسخه خطی موجود یک نسخه فروع کافی است که تاریخ وقف آن ه ق می باشد. تعداد کتب چاپی کتابخانه بالغ بر جلد است که اکثر آنها کتب مرجع هستند. مدرسه مریم بیگم در سمت جنوب شهر مجاور سرشاخه شرقی رودخانه خوانسار واقع گردیده است.
گرچه بارها در رسانه‌ها اعلام‌شده بود که بازدید منتقدان از گنبد مسجد شیخ لطف‌الله بلامانع است اما این امکان، از آبان فراهم نشده نبود تا همین چند روز پیش، که ناظر ارشد فاز دوم مرمت گنبد شیخ لطف‌الله، درخواست ایسنا را برای بازدید منتقدان از گنبد شیخ لطف‌الله پذیرفت. با شروع فاز دوم مرمت گنبد شیخ لطف‌الله به دست همان پیمانکار پیشین، منتقدانی که ابهاماتشان درباره مرمت ترک قبلی برطرف نشده بود و از تکرار همان روند، برای ترک بعدی نگران بودند، در اتحادیه صنف هنرمندان صنایع‌دستی اصفهان دور هم جمع شدند و با امضای نامه‌ای، خطاب به نمایندگان مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی و همچنین، مقام قضایی، خواستار توقف این مرمت، تا روشن شدن ابعاد تاریک پرونده و بررسی کلی وضعیت مسجد شیخ لطف‌الله، به دست کارشناسان متخصص شدند. هفته گذشته اما پیک نیمروزی اخبار سراسری، گزارشی را درباره مرمت این گنبد منتشر کرد که در آن فریبا خطابخش، مدیر پایگاه میراث جهانی نقش‌جهان در پاسخ به این سوال که "آیا برای این پروژه از بزرگان و صاحب نامان مرمت آثار تاریخی در کشور مشورت و نظرخواهی شده؟ " گفت: "چندین مرحله هم در استان و هم در تهران و هم به‌صورت مجازی، جلسات و ارایه‌های متعددی داشتیم و پیمانکار مورد تایید قرار گرفت. شورای فنی کشور بالاترین مقام میراث فرهنگی است و کارشناسان رده‌بالایی دارد. "او در ادامه و به درخواست خبرنگار صداوسیما، این کارشناسان رده‌بالا را چنین معرفی کرد: "آقای محبعلی بودند، دکتر طالبیان بودند، آقای رحمانی بودند. دیگر نمی‌دانم چه کسی را باید دعوت کنیم، همه دعوت شدند. "ایسنا قصد داشت از مدیر پایگاه میراث جهانی نقش‌جهان بپرسد: "درست این نیست که همه دعوت شدند به‌جز منتقدان؟ " اما مت سفانه بیش از یک سال است که تلاش خبرنگاران ایسنا برای برقراری ارتباط با این مقام مسیول به‌جایی نمی‌رسد تنها فردی که پس از نوشتن چندین گزارش در مورد لزوم شفافیت درباره پرونده مرمت این گنبد، درخواست ایسنا را برای بازدید از گنبد شیخ لطف‌الله به همراه منتقدان پذیرفت، محسن نکویی، ناظر ارشد فاز دوم مرمت این گنبد بود. پنجشنبه، هفدهم تیرماه، غلامرضا عنایتی، هوشنگ رسام و علی داستان پور، هنرمندان رسته کاشی‌کاری و معرق تراشی، به همراه فریماه هوشیار و محسن افشار، مرمتگران آثار تاریخی و همچنین، مهدی جعفری، رییس هی ت مدیره بنیاد فرهنگ، تاریخ و تمدن آریا و عباس شیردل، رییس اتحادیه صنف هنرمندان صنایع دستی اصفهان، مقابل در ورودی مسجد شیخ لطف‌الله جمع شدند تا به همراه گروه خبری ایسنا بالاخره بتوانند وضعیت گنبد را از نزدیک ببینند. محسن نکویی، مسیول کمیته فنی و ناظر ارشد مرمت گنبد شیخ لطف‌الله در ابتدای این بازدید خاطر نشان کرد: "اذهان عمومی کارشناس نیستند و همه سوال‌هایی که درباره مرمت گنبد شیخ لطف‌الله مطرح می‌شود پاسخ دارد. بخشی از آنچه شروع بحث را آغاز کرده صنفی بوده و تا به امروز ادامه پیدا کرده. اکنون وظیفه همه ماست که شفاف، هر آنچه هست بیان کنیم تا اذهان عمومی که روی این پروژه حساس شده آگاه شود. "او با ت کید بر اینکه "ندیده نمی‌توان نقد کرد" و "اکنون زمان آسیب‌شناسی کلی وضعیت مسجد شیخ لطف‌الله نیست" از حاضران خواست که اگر راهکاری دارند بیان کنند، اگر سوالی دارند بپرسند، از طرح بحث‌های صنفی پرهیز کنند و حتما روایت صادقانه‌ای از بازدید خود داشته باشند. عباس شیردل، رییس اتحادیه صنف هنرمندان صنایع‌دستی نیز یادآور شد که اگر در گذشته میراث فرهنگی با همین رویکرد از منتقدان و اصحاب رسانه برای بازدید و طرح انتقادها دعوت می‌کرد، جایگاه نقد به تقابل تبدیل نمی‌شد. فریماه هوشیار، مرمتگر بناهای تاریخی، نخستین سوال را این‌گونه طرح کرد که چرا "فریبا خطابخش به‌عنوان مسیول اصلی پایگاه نقش‌جهان در این بازدید حضور ندارد تا به سوالات منتقدان پاسخ دهد؟ " و نکویی، در پاسخ به او گفت: "امروز برای طرح این بحث‌ها نیامده‌ایم و فقط به لحاظ فنی درباره گنبد صحبت می‌کنیم. "ما پله‌های پرپیچ مسجد را تا رسیدن به گنبد طی کردیم و در همان اثنا یکی از میان جمع پرسید: "گنبد مسجد طرح مرمت دارد؟ " شیردل، جواب داد: "قانون می‌گوید باید باشد" و سید بهشاد حسینی، ناظر مقیم فاز دوم مرمت گنبد شیخ لطف‌الله توضیح داد: "در این مرمت برداشت یک‌به‌یک داریم، هر ترک که دو نیم ترک دارد، شامل سی‌وپنج هزار قطعه کاشی است که تمام آن‌ها شماره‌گذاری شده و برای بعضی قطعاتی که خراب‌شده سعی می‌کنیم لقمه گذاری کنیم. "سپس، نکویی درباره مرمت گنبد مسجد شیخ لطف‌الله تاریخچه‌ای را بیان کرد که به این شرح بود: "خیلی از کاشی‌های گنبد ریخته بوده و در عکس‌هایی که از شروع مرمت در دوره پهلوی هست می‌توان این را دید. حدودا هشتاد سال قبل به‌جز در قسمت پایین خیز یک مرمت کلی روی این گنبد با روش برداشت و بازچینی انجام می‌شود اما بعدتر به خاطر جزیی بودن آسیب‌ها، اثر به شکل موضعی مرمت‌شده است. به این دلیل که مواد و مصالحی سنتی زیرسازی کار به‌مرور آسیب‌دیده بود و بعد از پنجاه سال به مرمت نیاز داشت، عملیات مرمت آن آغاز شد. "جعفری نوگورانی پرسید: "ما می‌توانیم طرح مرمت این گنبد را ببینیم؟ چون میراث فرهنگی هر بار اظهارات متفاوتی درباره وجود داشتن و نداشتن این طرح کرده و اگر برداشت‌شده، نسخه‌ای از آن را برای بررسی به منتقدان نیز بدهید. "و نکویی گفت: "امروز آمده‌ایم از نزدیک گنبد شیخ لطف‌الله را ببینیم و اگر ایرادی هست مطرح شود. مستندنگاری انجام‌شده اما متخصص‌ها با نگاه کردن نیز می‌توانند تشخیص بدهند که مشکلی هست یا نه و نیت ما هم همین است. "هوشیار تصریح کرد: "باید پیش از شروع مرمت مطالعات جامعی روی ترک‌های مرمت نشده و ترک مرمت‌شده انجام‌شده باشد تا ایرادی در ادامه روند کار پدید نیاید. "نکویی نیز پاسخ داد: "به‌شخصه تا چیزی را نبینم نمی‌توانم نقد کنم اما شما می‌گویید امکان نداشتیم از گنبد بازدید کنیم و از سوی دیگر ایرادات ریزی را بدون دیدن بیان می‌کنید. "در این لحظه، شیردل یادآور شد که دلسوزان، با حضور در محوطه میدان نقش‌جهان عکس‌هایی را برای بررسی وضعیت گنبد تهیه کرده‌اند و نقدها چندان هم بی‌پایه و اساس نبوده و نیست. در همان عکس‌ها هم مشخص است که فاصله بین کاشی‌ها زیاد است و نقش‌ها جفت نشده. نکویی گفت: "سال‌های سال کار تخصصی مرمت در اصفهان انجام‌شده و تخصص و توان و تجربه سازمان میراث اصفهان بیشتر از کل کشور است. کار غیرکارشناسی نیز انجام‌نشده است. "رسام تصریح کرد که "مرمت این گنبد ده دوازده اشکال دارد. " و نکویی با بیان اینکه از روی عکس و از آن طرف دنیا نمی‌توان مرمت یک اثر را قضاوت کرد، از تعداد معدودی از حاضران دعوت کرد روی داربست‌ها بروند و کار را از نزدیک ببینند. او در این حین توضیح داد: "روش مرمت این گنبد سنتی و کل آسیب آن از قسمت خیز به بالا بوده است. در این بخش کاشی‌ها با دست از بدنه جدا می‌شده و بخش عمده زیرسازی مضمحل شده بوده اما به این دلیل که زمینه کار آجر ریشه‌دار بوده ریزش نکرده. مرمت این گنبد نیازی به کاشی تراش و کاشی‌کار نداشته، چون با لیزر اسکن اطلاعات جمع‌آوری‌شده و قالب هم بر اساس همین داده‌ها ساخته‌شده است. بعد از مستندنگاری، طرح به‌صورت یک‌به‌یک برداشت‌شده تمام قطعات شماره‌گذاری شده و هر جا که زیرسازی سستی داشته کاشی‌ها را برچیده‌اند و به پایین انتقال داده‌اند. این کاشی‌ها تمیز می‌شود و بعد روی قالب انتقال پیدا می‌کند و بعد به محل خودش روی گنبد برمی‌گردد. در زیرسازی هم از گچ کوره‌ای و گچ سفید استفاده‌شده است. "رسام یادآور شد: "اما استادکار گفته بود گچی را استفاده کرده‌ام که از بتن سفت‌تر است. "واکنش نکویی به این اظهار نظر چنین بود: "چقدر راحت می‌توان اذهان عمومی را منحرف کرد. استادکار این عبارت را اصطلاحا گفته نه اینکه واقعا از بتن استفاده کرده باشد. "شیردل خاطر نشان کرد: "در اتحادیه صنف هنرمندان صنایع‌دستی کاشی تراش‌ها و کاشی‌سازها و مرمتگران متخصص نیز حضور دارند و آن‌ها درخواست داشته‌اند که طرح مرمت گنبد را ببینند. به یاد داشته باشید که این گنبد متعلق به کل جهان است. "نکویی پاسخ داد: "هم طرح هست و هم اجرا مشخص است. گل و اسلیمی و بند و ختایی همان است که بوده. کاشی‌های گنبد در محل خودش نصب‌شده و در برخی قسمت‌ها بخشی از طرح این‌طرف ترک می‌افتاده و گرفت و گیر داشته، اما الان کدام گل مقابل هم نیست؟ "جعفری تصریح کرد: "شما ترکی که اختلاف بین بخش مرمت‌شده و نشده را نشان می‌داد جمع کرده‌اید و داربست را مقابل ترکی گذاشته‌اید که کاشی‌های آن برچیده شده بعد از ما دعوت کرده‌اید که از گنبد بازدید کنیم. "عنایتی نیز ادامه داد: "خیلی خوش موقع از ما برای بازدید دعوت کردید. داربست، جلوی مقداری گچ نصب‌شده است. "نکویی از آن‌ها دعوت کرد ترک مرمت‌شده را با ترک مرمت نشده‌ای که هنوز برچیده نشده مقایسه کنند و عنایتی گفت: "پنجمین گل در کمر کار هفت تا هشت سانتی‌متر نشست دارد و بالا و پایین است. اگر از شابلون استفاده‌شده بود این اتفاق نمی‌افتاد. این کار همان بلایی را سر گنبد مسجد شیخ لطف‌الله می‌آورد که سر گنبد مسجد جامع عباسی آمد. "نکویی تصریح کرد: "در مرمت سنتی شاهنگ و پاهنگ بوده. الان با روش‌های روز دنیا مستند نگاری نقطه‌به‌نقطه انجام می‌شود، لیزر اسکن می‌شود و کاشی در محل خودش اجرا می‌شود. "عنایتی گفت: "به‌هرحال حتی اگر نقطه‌به‌نقطه هم مستندنگاری کنید برای نصب باید شابلون داشته باشید. "ایسنا از نکویی پرسید قدمت کاشی‌های گنبد مسجد شیخ لطف‌الله را می‌دانید؟ و او پاسخ داد: "بخشی که به‌صورت موضعی مرمت‌شده کاشی‌های جدید داشته‌اما کاشی قدیمی هشتاد ساله هم در گنبد هست. دقیق نمی‌توان گفت که قدمت کاشی این گنبد چیست چون تمام آن مربوط به یک زمان نیست و زمان‌های مختلفی را شامل می‌شود. همچنین نمی‌توان گفت کاشی صفوی دارد یا خیر، بلکه تنها از ریشه‌دار بودن برخی آجرها می‌توان فهمید که قدیمی‌ترند. سبک‌شناسی قدمت هر آجر را نشان می‌دهد. "رسام خاطر نشان کرد: "اگر کاشی‌ها صاف در محل خودش اجراشده چرا اختلاف چند سانتی وجود دارد و بین کاشی‌ها درزی هست که از این فاصله پیداست درحالی‌که کاشی معرق باید مثل تابلوی نقاشی باشد و هیچ درزی بین اجزای آن دیده نشود. "نکویی پاسخ داد: "وقتی این حرف را می‌زنید ممکن است کسی که تخصص ندارد آن را باور کند. این گنبد هشتاد سال پیش برچیده و مرمت‌شده است. "رسام گفت: "ناظر عالی گنبد شیخ لطف‌الله عبدالله جبل عاملی است. چرا ایشان امروز اینجا حضور ندارند تا به سوالات منتقدان پاسخ بدهند؟ "نکویی اعلام کرد که ایشان به‌صورت میدانی بر گنبد نظارت دارد و هر وقت که ناظران به حضور ایشان نیاز داشته باشند حتما بالای گنبد می‌آید. در کنار گریو گنبد گونی‌هایی پر از کاشی وجود داشت که روی هم چیده شده بود. عنایتی از نکویی پرسید: برای حمل‌ونقل این کاشی‌ها نمی‌شد از صندوقچه استفاده کرد؟ این کاشی‌ها در گونی به هم ساییده می‌شوند و لعاب آن‌ها از بین می‌رود. "نکویی تصریح کرد: "در کارهایی هم که در طول خدمت شما من به‌عنوان مسیول پروژه ناظر آن بودم صندوقچه‌ای نداشتید. "عنایتی ت کید کرد که این جواب درستی نیست و نباید کاشی‌های گنبد را به این شیوه انتقال داد. نکویی افزود: "سی هزار تکه کاشی از سطح گنبد برچیده و دقیق شماره‌گذاری شده و در این گونی‌ها نگه‌داشته شده است. این کاشی‌ها در کارگاه تمیز می‌شود و دوباره در محل خودش نصب خواهد شد. در حمل‌ونقل گونی‌ها هم از بالابر استفاده می‌شود. "شیردل خاطر نشان کرد: "اگر از مرمتگر برای مرمت گنبد استفاده‌شده بود روش برخورد او با این کاشی‌ها فرق داشت. مرمتگر باظرافت کار می‌کند اما کسی که عادت به نوسازی داشته چنین نیست. این گنبد در فهرست میراث جهانی ثبت‌شده و شایسته نیست که با آن این‌گونه رفتار شود. لطفا نقدهای اصولی را بپذیرید. "در این لحظه، جعفری، یک کاشی شماره‌دار از بین نخاله‌هایی که پایین گنبد ریخته بود پیدا کرد و نکویی با ابراز ت سف گفت: " نتیجه‌ای که شما می‌خواهید بگیرید چیز دیگری است. از کاشی‌هایی که آسیب‌دیده در زیر کار استفاده می‌شود و این کاشی‌ها بعدا جداسازی خواهد شد. "وقتی رسام، جعفری، افشار، عنایتی و نکویی از داربست‌های نصب‌شده بالا رفتند، رسام مقابل ترک مرمت‌شده ایستاد و پرسید: "به این گل پنج پر نگاه کنید. اجزای آن کنار هم نیست. معرق نباید این‌طور باشد. "نکویی جواب داد: "ما آمده‌ایم مرمت کنیم. نیامده‌ایم هنرنمایی و دوباره چینی کنیم. فقط زیرسازی گنبد مشکل داشته که رفع شده بقیه گنبد همان است. "رسام اصرار کرد: "باید کاشی‌ها دقیق‌تر برش داده می‌شد و فاصله را با دوغاب جبران نمی‌کردند. اگر مرمتگر گنبد کاشی تراش بود می‌دانست چطور باید کاشی را فارسی بر کند و صابونک بین آن‌ها بگذارد اما کاشی تراش نبوده، معمار بوده و وقتی دیده بین کاشی‌ها فاصله افتاده از بالا دوغاب روی کار ریخته. بعد که گنبد مثل پشمک سفید شده، با برس سیمی کاشی‌های آجری را پاک‌کرده و لعاب صدفی آن را از بین برده. دست‌آخر هم روی کار روغن بزرک ریخته و این را صراحتا در یکی از گفتگوهای خود اعلام کرده است. "نکویی پاسخ داد: "قرار ما این بود که کاشی‌ها حفظ شوند به خاطر همین سراغ این پیمانکار رفتیم چون اصلاح زیرسازی کار مهم بود. اگر کاشی تراش می‌آوردیم ممکن بود تصمیم می‌گرفت هنرنمایی کند و گل‌ها را قشنگ کند، به همین خاطر کاشی‌های قدیمی را عوض می‌کرد. "رسام تصریح کرد: "اگر ناظر بالای سر کاشی تراش بود می‌دانست چه‌کار باید انجام دهد اما خانم خطابخش گفتند مرمتگری را انتخاب کردم که به ناظر نیاز نداشته باشد و این هم نتیجه کار بی نظارت است. "عنایتی گفت: "اگر از شابلون استفاده‌شده بود کاشی‌های ترک مرمت‌شده دچار تورفتگی نمی‌شد" و نکویی اظهار کرد: "شما از این فاصله کار را می‌بینید از پایین میدان نقش‌جهان نه طرح تغییر کرده و نه اندازه‌ها. " عنایتی جواب داد: "این حرف درست نیست. کار باید درست باشد، دور و نزدیک ندارد. "نکویی یادآور شد: "من کار شما و سایر دوستان مرمتگر را هم دیده‌ام. این درست نیست که الان از این فاصله روی کار مرمتگر دیگری عیب می‌گذارید. نیت اصلی ما این بوده که زیر کار اصلاح و کاشی‌های گنبد حفظ شود. به‌جز قطعاتی که گم‌شده سایر کاشی‌ها همان است که بوده. "داستان پور خاطر نشان کرد که اگر از کاشی‌های قبلی استفاده‌شده بود قوس ترک مرمت‌شده و نشده نباید با هم تفاوت می‌داشت و عنایتی به اختلاف رنگ کاشی‌های جدید و قدیم اشاره کرد و گفت: "اگر آنالیز انجام‌شده بود این اتفاق نمی‌افتاد. "شیردل پرسید: "آیا یک اثر جهانی موش آزمایشگاهی است؟ "نکویی خطاب به او و سایرین اظهار کرد: "مرمتگر این اثر تمام توانش را روی کار گذاشته و مثل خیلی از ما که فقط در جایگاه نقد و حرف زدن استادیم نیست. برای او مهم است گچی که می‌سازد عالی و درجه‌یک باشد و آن‌قدر حساس است که به‌سختی از گنبد بالا می‌آید تا گچ را با دستان خودش بسازد. دستور سازمان میراث فرهنگی نیز این بوده که حتی‌الامکان از همان کاشی‌های قبلی استفاده کند. "رسام گفت: "وقتی می‌گویید با لیزر اسکن برداشت کردیم نباید وضعیت طرح‌ها این‌گونه باشد. به مرمتگر هم بگویید که سر لوله داربست یک تکه موکت بگذارد که فشار داربست کاشی را از بین نبرد. "نکویی خطاب به او اظهار کرد: "حالا که شما هر چه می‌گویید فکر می‌کنند درست است، همه‌چیز را در نظر بگیرید. اگر شما هم اینجا را مرمت می‌کردید من اجازه عوض کردن کاشی‌ها را به شما نمی‌دادم. " رسام گفت: "من هم این کار را نمی‌کردم اما چرا این روش را برای گنبد مسجد جامع عباسی و مدرسه چهارباغ انجام ندادید؟ "نکویی پاسخ داد: " آن زمان ما تازه‌وارد سازمان شده بودیم و به شما کهنه‌کارها احترام می‌گذاشتیم. شما که بزرگ‌تر بودید باید همان زمان نقد می‌کردید نه چند سال بعد. در هیچ پروژه‌ای منتقدان از نزدیک از کار بازدید نمی‌کنند اما ما تلاش کردیم این اتفاق بیفتد. حالا هم نباید ملا نقطی باشیم. "رسام ت کید کرد که شما تمام نقدهای ما را رد می‌کنید و انتظار دارید مرمت را تایید کنیم. ایسنا از نکویی پرسید، اکنون که شما ناظر فاز جدید شده‌اید مهم‌ترین تغییری که قرار است بعد از نظارت شما در روند مرمت قبلی ایجاد شود چیست؟ و او پاسخ داد: "ما تمام‌شده ترک مرمت‌شده قبلی را می‌بینیم. روند جدید نیز همان روال تعریف‌شده ماست. من از یک سال پیش در جریان کار انجام‌شده قرار گرفتم و خیلی به‌جزییات ورود نمی‌کنم. دقتم این است که فاز دوم مرمت بی‌اشکال انجام شود و بسیار روی این مسیله حساس هستم. "عنایتی، بار دیگر بر ضرورت استفاده از شابلون ت کید کرد و نکویی گفت: "داربست‌هایی که برای مرمت گنبد استفاده‌شده مربوط به پنجاه سال پیش است. اگر ابزارها و امکانات مرمت به روز می‌شد خیلی بهتر بود. این نکاتی است که باید به آن پرداخت. یکی از همکاران ما داربستی را طراحی کرده بود که با آن می‌شد به سطوح مختلف گنبد دسترسی پیدا کرد اما هزینه آن چند برابر مرمت یک اثر می‌شود. باید اعتباری برای این نیازهای اولیه تعریف شود. زمانی این امکانات در اختیار سازمان بود و به‌صورت امانی به مرمتگر داده می‌شد اما بعد بر عهده پیمانکار قرار داده شد. باید این هزینه را از اعتبار مرمت جدا کرد. "جعفری خاطر نشان کرد که حتی گروه نصب داربست بناهای تاریخی نیز باید متخصص باشند و نکویی تایید کرد که اگر امکانات به روز بود، پیمانکار راحت‌تر می‌توانست کارش را انجام بدهد. جعفری، با اشاره به معضل امروز میراث فرهنگی گفت: "مت سفانه اغلب بودجه‌ها صرف طرح‌های گردشگری و صنایع‌دستی می‌شود حال آنکه اگر میراث فرهنگی نباشد هیچ‌چیز نیست. "قرار بود از کارگاه مرمتگر گنبد و قالبی که کاشی‌ها روی آن چیده می‌شود نیز بازدید کنیم اما اعلام شد که به دلیل طولانی شدن مدت‌زمان بازدید مرمتگر در محل حضور ندارد و وعده بازدید از کارگاه به هفته جاری موکول شد. نکویی در پایان اظهارات خود گفت: "در خیلی از پروژه‌های میراثی به‌عنوان ناظر حضور داشته‌ام و در برخی پروژه‌ها که همین دوستان منتقد مشغول به کار بودند نیز ایراداتی بود که در زمان خودش سروصدا کرد اما من تا وقتی ایراد عمده‌ای در کار نباشد از استادکار دفاع می‌کنم. در واقع ناظر وظیفه دارد از اجراکننده‌ای که با گرفتاری روی یک اثر کاری انجام داده دفاع کند. البته نه برای مواردی که اصلا قابل دفاع نیست. برخی انتقادها از این نش ت می‌گیرد که چرا پروژه را به من نداده‌اند و. در بحث مرمت، نقد از همه‌چیز راحت‌تر است. "رسام ت کید کرد که در این ماجرا ذی‌نفع نیست و نکویی ابراز امیدواری کرد ذهن همه ما آن‌قدر پاک باشد که روی زندگی و کارمان ت ثیر مثبت بگذارد. با اتمام بازدید، منتقدان، در دفتر اتحادیه صنایع‌دستی که میزبان امیرحسین بانکی پور، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی بود حضور پیدا کردند و گفتند که توضیحات ناظر مرمت گنبد قانع‌کننده نبوده است. جعفری، از بانکی پور خواست که در انتخاب وزیر میراث فرهنگی نهایت دقت را به خرج بدهند و از فعالان حوزه میراث فرهنگی نظرخواهی کنند. عمرانی، مسیول دفتر بانکی پور توضیحاتی درباره مکاتبات این نماینده برای پیگیری وضعیت مرمت گنبد مسجد شیخ لطف‌الله ارایه و اعلام کرد که قرار است گزارش جامعی از فرایند انتخاب گروه مرمتگر، کسب مجوزهای قانونی پروژه و قرارداد اجرایی آن از سوی وزارتخانه برای این نماینده ارسال شود. بانکی پور در ادامه تصریح کرد: احتمالا به‌زودی دیداری با معاون وزیر میراث فرهنگی خواهیم داشت و مسیله متوقف شدن یا نشدن فاز دوم مرمت را در همین جلسه بررسی خواهیم کرد. شما نیز اگر نقدی داری مکتوب بنویسید که در این جلسه مطرح شود. شیردل توضیح داد که هنرمندان متخصص رشته کاشی عضو اتحادیه صنایع‌دستی هستند و بهتر است در چنین جلساتی از حضور آن‌ها استفاده شود تا بحث‌ها کارشناسی پیش برود. او ت کید کرد که اگر با خاطیان تخریب حمام خسروآغا برخورد شده بود امروز به‌صورت مکرر اتفاقات بد برای میراث فرهنگی اصفهان نمی‌افتاد و ابراز امیدواری کرد که با تشکیل کمیسیون میراث فرهنگی در اتحادیه، از بروز اتفاقات ناگوار میراثی جلوگیری شود. رییس اتحادیه صنف هنرمندان صنایع‌دستی سپس با حجت‌الله ایوبی تماس گرفت و از دبیر کل کمیسیون یونسکو_ایران خواست تا شخصا مسیله مرمت گنبد شیخ لطف‌الله را پیگیری کند. ایسنا نیز از شیردل تقاضا کرد به عنوان رییس اتحادیه، مسیولیت برگزاری کنگره نقد مرمت میراث فرهنگی را بر عهده بگیرد تا شاهد حساسیت و دقت همه مرمتگران در کارهایی که به آن‌ها سپرده می‌شود و همچنین، پیشگیری از خطاهای غیرقابل‌جبران باشیم. او در پاسخ گفت: چشم، چشم، چشم. منبع خبر: ایسنا
روستای بیاضه خور و بیابانک همچون نگینی در دل انگشتری کویر می درخشد، این روستای زیبا با اصفهان چهارصد کیلومتر فاصله دارد و در شهرستان خور و بیابانک واقع شده است. از زیبایی های این روستا این است با اینکه در قلب کویر می باشد با نخلستان هایی افسانه ای و ماسه های بادی نظر بسیاری از گردشگران را به خود جلب می نماید. قدم زدن در ماسه های نرم و بالا رفتن از تپه های پرشده از این ماسه ها بسیار دلچسب است. ترکیب خانه های خشتی نوستالژیک با نخلستان های زیبا و آسمانی صاف و پرستاره در این روستا خالق مجموعه ای رویایی و اغوا کننده ای شده، رویایی باورنکردنی که لذت تجربه اش با وزیدن باد خنکی که ناشی از ورزش باد گرم به نخلستان هاست، دوچندان می شود. این روستای تاریخی یکی از شگفت‌انگیزترین روستاهای ایران است که ساختار آن شما را به حیرت وا می‌دارد. خانه‌های قدیمی که عمدتا از خشت و گل ساخته شده‌اند و حوض‌های بزرگی را دل خود دارند ایوان‌ها و طاق‌های بلند که خنک‌کننده هوا در تابستان هستند، هر بیننده‌ای را مسحور می‌کند و از ویژگی‌های شاخص معماری خانه‌های روستای بیاضه محسوب می‌شود. وجود قلعه تاریخی بیاضه، ساباط‌ها، قنات‌ها، مسجد جامع قدیمی و جاذبه های تاریخی دیگر این روستا را به یکی از مقاصد مورد علاقه گردشگران تبدیل کرده است. پیشنهاد می‌شود در این روستا سری به مسجد جامع آن بزنید که با صد ها سال قدمت یکی از مکان‌های شگفت‌انگیز روستای تاریخی بیاضه بشمار می رود. نخلستان‌های موجود در روستای بیاضه که نماد استقامت در محیط کویر هستند، چشم‌انداز فوق‌العاده‌ای به روستا بخشیده‌اند. کویر نوردی و پیاده‌روی در ماسه‌های روان کویر خور و بیابانک که با درختچه های گز تزیین شده اند از دیگر جاذبه های روستای بیاضه است که علاقه‌مندان به طبیعت کویر را به خود جذب می‌کند. در قسمت انتهایی روستای بیاضه به سمت روستای رباط پشت بادام رودخانه بزرگی وجود دارد که تشکیل شده از آب شور است سفیدی های نمک در کناره های این رودخانه دیده می شوند. این رودخانه معروف به رودخانه ته کشمون می باشد. برای اقامت در این روستا نگران نباشید چرا که اهالی مهمان‌نواز روستا خانه‌های خود را به صورت اقامتگاهی درآورده‌اند و با روی خوش از گردشگران پذیرایی می‌کنند. این روستا علاوه بر طبیعتی بکر، قلعه ای قدیمی را در دل خود جای داده، قلعه ای کهن با پیشینه ای باستانی و مربوط به دوران ساسانیان که نمونه کوچکی از شهرهای ساسانی را می نمایاند و در قرن پنج ه. ق یکی از مراکز اسماعیلیه در حاشیه کویر بوده است. داخل قلعه اتاقک ها و راهروهای پیچ در پیچ در چند طبقه بنا گردیده، برای این قلعه دو طبقه زیرزمین و دو طبقه بر روی آن در نظر گرفته شده است. قلعه ای که در گذشته های بسیار دور منزلگاه تمام مردم شهر به شمار می رفت و دور تا دور آن خندقی به چشم می خورد که از آن در برابر حملات دشمنان حفاظت می نمود. قلعه دارای اتاق بوده است. قرار دادن تهویه هوا برای طبقات زیرین قلعه نشان از معماری ماهرانه آن دارد. اتاق‌های زیرین قلعه به مرور زمان پر شده و از بین رفته‌اند. در حدود سال پیش، مردم روستای بیاضیه هر کدام یکی از اتاق‌های این ملک با ارزش را پشت قباله ازدواج دختران روستا انداخته‌اند تا از این طریق این ملک با ارزش را حفظ کنند. به گفته مردم روستا، کسانی که در طبقات بالاتر اجتماعی قرار داشتند و وضع اقتصادی بهتری داشتند از اتاق‌های طبقات بالا و کسانی که از طبقات پایین‌تر اجتماعی بودند از اتاق‌های طبقات پایین در قباله دختران می‌انداختند. این قلعه تاریخی در دی ماه سال با شماره در فهرست آثار ملی قرار گرفت. در مجاورت قلعه مسجدی به چشم می خورد، مسجدی که تاریخ بنای آن معلوم نیست و در قرن هفت قمری توسط استاد دهنوی مرمت شده است. از دیگر جاذبه های تاریخی این مسجد می توان به بازمانده های هفت برادر، آرامگاه امامزاده ابراهیم یکی از فرزندان امام موسی کاظم اشاره کرد. در روستای بیاضیه مساجد دیگری نیز هست که برخی از آنها مربوط به دوره صفویه بوده‌اند. قنات‌های روستای بیاضیه از دیگر جاذبه‌های گردشگری این روستای زیبا هستند که سازنده آنها حاج عبدالغفور ثقفی بوده است. حاج عبدالغفور ثقفی در زمان کریم‌خان زند حاکم منطقه نایین بوده و ساخت برخی دیگر از آثار موجود در این منطقه مثل قلعه خور نیز به وی نسبت داده شده است. اتصال دو رشته قنات شور و شیرین به یکدیگر از شگفتی‌های حفر این قنات بوده و این حجم آب خروجی از قنات حدود لیتر در ثانیه است که گفته می‌شود در فصول مختلف سال، متفاوت است. این قنات در دوران گذشته منبع تامین و حیات زندگی روستاییان این منطقه بوده که از گذشته به جای مانده است. صدای آرام و گوش نواز آب، درخت بید کنار قلعه و تاریخ و تمدنی بی‌نظیر که در این روستای زیبا قرار گرفته را شاید در هیچ جای دنیا نتوان یافت. روستای بیاضه در کیلومتری جنوب شرقی شهر خور در دهستان نخلستان واقع شده‌است.
آرامگاه استاد حبیب یغمایی در استان اصفهان، شهرستان خور و بیابانک، حاشیه جنوب شرقی شهر خور، انتهای خیابان حبیب یغمایی قرار دارد. این بنا با مساحتی حدود متر مربع شامل مجموعه، آرامگاه استاد حبیب یغمایی، محل ساختمان و کتابخانه است. قدمت این آرامگاه به دوره پهلوی برمی‌گردد و بعد از انقلاب چندین‌بار مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. حبیب یغمایی روزنامه‌نگار، محقق ادبی و شاعر، در سال به دنیا آمد و در سال در تهران درگذشت. پیکر او به شهر خور انتقال داده شد و در آرامگاهی که خود احداث کرده بود آرام گرفت. مرحوم استاد یغمایی مدیر مجله یغما از نشریات مهم معاصر بوده و شعر معروف روباه و زاغ که تقریبا همه در کتاب‌های دبستانی خود خوانده‌اند، سروده وی است. آرامگاه استاد حبیب یغمایی در سال توسط سازمان میراث فرهنگی با شماره در فهرست اثار ملی ایران به ثبت رسید. حبیب یغمایی در سال خورشیدی در شهرک خور، مرکز ناحیه جندق و بیابانک زاده شد. پدرش حاج میرزا اسد الله منتخب‌السادات خوری بود. از طرف مادر تبار او به یغمای جندقی می‌رسید. حبیب در سال عازم دامغان شد تا در مدارس آنجا به تحصیل بپردازد و در آنجا نخست در مدرسه ناظمیه به تحصیل مشغول شد. در سال حبیب یغمایی از دامغان رهسپار تهران شد. نخست در مدرسه آلیانس به تحصیل پرداخت. سپس در دارالمعلمین مرکزی به ادامه تحصیل در رشته ادبی مشغول شد. در آنجا از محضر استادان نامی آن روزگار چون ابوالحسن فروغی (رییس دارالمعلمین) و عباس اقبال بهره برد، و عباس اقبال بود که او را به کار نویسندگی و تحقیقات ادبی رهنمون شد. در همین دوره با مجتبی مینوی که او نیز در دارالمعلمین تحصیل می‌کرد آشنا شد. مینوی سال‌ها بعد به اروپا رفت و زمانی که حبیب یغمایی مجله یغما را به راه انداخت از همان ابتدا به همکاری با مجله یغما پرداخت و در سالهای نخست در هر شماره مقاله‌ای علمی از مجتبی مینوی درج شد. پس از پایان تحصیل در دارالمعلمین و مدرسه عالی حقوق، یغمایی ابتدا مدت کوتاهی به‌عنوان رییس اداره آمار به خور رفت، و سپس به استخدام وزارت معارف درآمد و به‌عنوان رییس معارف سمنان به آن شهر انتقال یافت. خور بیابانک در آن زمان تابع سمنان بود و حبیب یغمایی اولین مدرسه را در زادگاه خود ت سیس کرد. حبیب یغمایی در سال رییس فرهنگ کرمان شد و سه ماه در آن سمت بود. در همان سال مجله یغما را ت سیس کرد. او چند سال هم در مدارس عالی از جمله دانشسرای عالی تدریس کرد و درس‌هایی چون بدیع، قافیه و صناعات ادبی را سال‌ها تدریس کرد و رساله‌ای به منظور تدریس قافیه ت لیف کرد که چند بار تجدید چاپ شد. در سال در زمان وزارت فرهنگ دکتر مهدی آذر، یغمایی رییس اداره انطباعات شد. به پیشنهاد او نام اداره به اداره نگارش تغییر یافت. در هنگام تصدی این مقام با تعدادی از شخصیت‌های برجسته فرهنگی و ادبی آشنا شد. نیما یوشیج زمانی کارمند اداره او بود. در سال زمانی که کنگره نویسندگان ایران به ریاست ملک‌الشعرا بهار برگزار شد، یغمایی عضو اصلی آن بود و چند بار اشعار خود را برای حاضران خواند. در کنگره تحقیقات ایرانی نیز یغمایی در زمره اعضای ثابت و اصلی این کنگره بود و هر سال سخنرانی داشت. در آخرین مجمع کنگره تحقیقات ایرانی در شهریور در دانشگاه کرمان، مقارن با سی‌ا مین سال انتشار مداوم مجله یغما، در یکی از جلسات کنگره از مجله و مدیر آن حبیب یغمایی به اتفاق چند تن دیگر تجلیل گردید. در سال دانشگاه تهران طی مراسمی به چند تن از دانشمندان کشور چون حبیب یغمایی و دکتر رعدی آذرخشی دکترای افتخاری در رشته ادبیات اعطا کرد. حبیب یغمایی در اردیبهشت در تهران درگذشت. پیکر او به خور و بیابانک منتقل شد و در آرامگاه احداثی وی به خاک سپرده شد. حبیب یغمایی با خاندان معروف ثقفی که از نوادگان مختار ثقفی بوده و در بیاضه ساکن بودند انتساب دارد. بی‌تردید بزرگ‌ترین خدمت حبیب یغمایی به زبان فارسی و حوزه پژوهش‌های ایرانی، چاپ و نشر مرتب مجله یغما طی سی و یک سال است. یغمایی اولین بار در امتیاز انتشار مجله را از وزارت معارف دریافت کرد، اما سپس تا چندین سال از انتشار مجله مستقل منصرف شد. در این مدت او تجربه انتشار مجلات مختلف را به دست آورد. یک دوره سردبیر مجله نامه فرهنگستان شد و مجله آموزش و پرورش را سه سال مدیریت کرد. با این تجربیات بود که در اواخر سال تقاضای امتیاز مجله یغما را کرد. مجله یغما در مدت سال جمعا در شماره انتشار یافت. اولین شماره در فروردین و آخرین شماره در اسفند منتشر شد. نویسندگان و ادیبان برجسته‌ای چون مجتبی مینوی، جلال‌الدین همایی، محیط طباطبایی، دکتر محمد معین، حسین سعادت نوری و باستانی پاریزی نتایج تحقیقات خود را در مجله یغما منتشر می‌کردند به‌طوری‌که دوره مجله یغما از مهمترین منابع ادبی ایران در فاصله سالهای تا و مجموعه‌ای از آثار بزرگ‌ترین محققان معاصر ایران است. مجله یغما پس از سی و یک سال انتشار منظم و پس از نشر آخرین شماره در اسفند با اعلام رسمی خود او تعطیل شد. در سال پس از انتقال به تهران، دبیری چند مدرسه از جمله دارالفنون و عضویت اداره انطباعات به عهده او گذارده شد. وزیر معارف وقت یحیی خان اعتماد الدوله قراگوزلو برای ت لیف کتاب‌های درسی، یغمایی را به کار گماشت و بدین سبب برخی اشعار ساده‌اش از جمله شعر "زاغ و روباه" او در کتب درسی فارسی ابتدایی راه یافت و باعث شهرت او بین دانش‌آموزان شد. علاوه بر آن شعر نخل او نیز در ادبیات فارسی، به دلیل موضوع و استفاده به جا و متناسب از واژگان محلی جایگاه ویژه‌ای دارد. در سال همکاری مستمر او با محمد علی فروغی آغاز شد که تا پایان عمر فروغی در ادامه یافت. در این دوران کلیات سعدی به تصحیح فروغی با همکاری یغمایی انتشار یافت. همزمان یغمایی گرشاسب‌نامه اسدی طوسی را ویرایش و چاپ کرد و کتابی محققانه به نام سعدی‌نامه گرد آوری کرد و جزو انتشارات مجله آموزش و پرورش به چاپ رساند. یغمایی کار در زمینه تصحیح متون را طی دهه‌های بعد نیز پی گرفت و موفق به تصحیح ترجمه تفسیر طبری در جلد بین سالهای تا شد. آخرین اثر او تصحیح غزلیات سعدی در سال انتشار یافت.
عضو هییت علمی دانشگاه بینالود مشهد گفت: با توجه به ظرفیت‌های خوب ایران از نگاه طبیعی، توسعه اکوتوریسم می‌تواند باعث احیا مشاغل بومی و غیربومی مبتنی بر طبیعت در سطح ملی و محلی شود. دکتر سیامک منصوری در گفت‌وگو با ایسنا به اهمیت و نقش اکوتوریسم در ایجاد فرصت‌های شغلی پرداخت و اظهار کرد: امروزه از صنعت گردشگری به عنوان یک بازوی قدرتمند برای افزایش درآمدزایی و فقر زدایی کشورهای درحال توسعه نام برده می‌شود. وی ادامه داد: در تعریف اکوتوریسم از آن به عنوان "سفر مسیولانه به مناطق بکر و دست‌نخورده" یاد شده که موجب ارتقاء و انتفاع جامعه محلی می‌شود. عضو هیات علمی دانشگاه بینالود مشهد خاطرنشان کرد: در واقع مجامع بین‌الملل به مسیله احترام به جامعه محلی تاکید دارند. بنا بر این تعریف، اکوتوریسم به عنوان الگویی فضایی در عصر جدید برای پویایی اقتصاد جامعه محلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. منصوری تصریح کرد: همان‌طور که گفته شد صنعت گردشگری یکی از اشتغال‌زاترین و درآمدزاترین صنایع به شمار می‌رود و در واقع اکوتوریسم یکی از سازگارترین انواع این صنعت یا نوع گردشگری است. وی افزود: این صنعت می‌تواند به منظور فراهم‌ساختن فرصت‌های شغلی یا اشتغال‌زایی و افزایش درآمد ساکنین محلی در مناطق مختلف مورد استفاده قرار گیرد و قطعا اکوتوریسم موجب بازار کار پررونق در کشورهای در حال توسعه خواهد شد. این استاد دانشگاه بیان کرد: با توجه به ظرفیت‌های خوب ایران از نگاه طبیعی، توسعه اکوتوریسم می‌تواند باعث احیاء مشاغل بومی و غیربومی مبتنی بر طبیعت در سطح ملی و محلی شود. منصوری تشریح کرد: درآمد حاصل از اکوتوریسم در سطح بین‌المللی سرعت قابل توجهی داشته و حتی از تجارت‌های جهانی هم پیشی گرفته است. توان و قابلیت‌های اکوتوریسم زمینه‌های پویا و فعالی را جهت توسعه ارایه می‌دهد. وی اضافه کرد: بررسی جغرافیای طبیعی و امکان‌سنجی هر کدام از جاذبه‌های طبیعی ایران، یک قابلیت سرمایه‌گذاری ویژه در کشور محسوب می‌شود و گویای این مسیله است که اکوتوریسم ایران یک منبع اقتصادی کم‌نظیر تلقی شده و بسیار در این زمینه مستعد است. عضو هیات علمی دانشگاه بینالود بیان کرد: تا حدود زیادی می‌توان گفت که ما اکوتوریسم را به حال خود رها کرده‌ایم. توسعه اکوتوریسم با افزایش درآمد محلی می‌تواند بر توسعه صنایع دیگر محلی موثر باشد. این امر با افزایش قدرت خرید مردم و با بالارفتن قدرت سرمایه‌گذاری اکوتوریستی به ویژه در قطب‌های طبیعی کشور تحقق می‌یابد. منصوری خاطرنشان کرد: مجموعه فعالیت گسترده‌ای که گردشگری و اکوتوریسم ایجاد می‌کند بیش از هر فعالیت اقتصادی دیگر ایجاد فرصت‌های شغلی را فراهم می‌کند که این موضوع به این دلیل است که اصولا صنعت گردشگری و اکوتوریسم صنعتی خدماتی محسوب می‌شود و نیاز به تعداد زیادی نیرو دارد. وی عنوان کرد: به طور کلی اکوتوریسم بر روی صنایع خدماتی حول محور گردشگری و به خصوص گردشگری پایدار تاثیر مستقیم دارد، همچنین اکوتوریسم تاثیری غیرمستقیم بر روی صنایع پاک مانند استفاده از انرژی پاک و تولید محصولات کم تاثیر بر محیط‌زیست دارد. این استاد دانشگاه افزود: منافع اقتصادی اجتماعی اکوتوریسم بسیار چشمگیر است. اکوتوریست‌ها برخلاف توریست‌های معمولی حاضرند پول بیشتری بپردازند و توقع کمتری نیز دارند. اکوتوریست‌ها به تسهیلات اقامتی، سرویس پذیرایی و رستوران‌های لوکس نیازی ندارند و حاضرند برخی مبالغ را برای حفظ محیط زیست و ارتقاء سطح زندگی مردم محلی پرداخت کنند. منصوری گفت: در بخش اقامتی و ارایه تسهیلات تا حدودی با ایجاد اقامتگاه‌های بوم‌گردی توانستیم در ایران از وضعیت اکوتوریستی و فرصت‌های شغلی ناشی از آن استفاده کنیم که عملکرد خوبی بود اما کافی نبود. وی اضافه کرد: همانطور که گفته شد اکوتوریسم راه‌های درآمدزایی بسیار متفاوتی دارد که در حال حاضر بیشتر در حوزه خدماتی از آن استفاده می‌شود و نیاز است در بخش‌های محیط زیست و درآمدزایی مورد توجه بیشتر و سرمایه‌گذاری قرار گیرد. عضو هیات علمی دانشگاه بینالود در پاسخ به این سوال که کشورهای صاحب سبک در صنعت گردشگری چه راهکارهایی برای توسعه اکوتوریسم پیاده می‌کنند، خاطرنشان کرد: باید گفت به عنوان مثال در یک منطقه جنگلی در کاستاریکا سالانه حدود هزار بازدیدکننده در بخش های اکوتوریسمی حضور پیدا می‌کنند و هر کدام حاضرند مبلغ اضافی برای نگهداری آن منطقه بپردازند. منصوری تصریح کرد: بسیاری از کشورها در درآمد حاصل از اکوتوریسم عملکرد خوبی داشتند و توانستند درآمدهای خوبی را برای بهتر کردن معیشت زندگی مردم داشته باشند. برای مثال کشورهای آفریقایی در این زمینه بسیار موفق بودند، اما در ایران با وجود ظرفیت‌های مشابه و پتانسیل‌های مناسب در خصوص رونق اکوتوریسم، تا به امروز آنطور که باید از این ظرفیت‌ها استفاده نشده است. موفقیت اکوتوریسم در گرو برنامه‌ریزی جامع و هماهنگی کامل بین بخش خصوصی و دولتی است. وی بیان کرد: در این جریان، یکسری شناخت‌های صحیح از قابلیت‌های اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی مناطق مختلف لازم است و باید از این‌موارد در برنامه‌ریزی‌های خود استفاده کرد. عضو هیات علمی دانشگاه بینالود عنوان کرد: توسعه توان‌های اکوتوریسم باید به صورت هماهنگ و مکمل در سطح مجامع شکل گیرد، به این معنی که برای هر منطقه به صورت مجزا نمی‌توان یک برنامه‌ریزی داشت. منصوری ادامه داد: تاثیر اولیه اکوتوریسم بر روی محیط زیست بوده و محیط زیست یک زنجیره است، نمی‌توانیم برای هر منطقه یک برنامه داشته باشیم و به بقیه مناطق توجهی نداشته باشیم برنامه‌ها باید به صورت جامع و دربرگیرنده کل اهداف مشترک در نظام زیست محیطی باشند. وی در پاسخ به این سوال که آیا توسعه مشاغل اکوتوریسم می‌تواند تاثیر منفی بر محیط زیست و دیگر صنایع محلی داشته باشند، گفت: هر توسعه‌ای که نامتوازن و بدون برنامه‌ریزی شکل گیرد مسلما می‌تواند تاثیرات منفی داشته باشد. در صورت عدم توجه به ظرفیت‌های برد وتحمل منطقه، اکوتوریسم می‌تواند اثر منفی بر دیگر صنایع محلی و حتی محیط زیست داشته باشد که حتی برخی از آن‌ها جبران‌ناپذیر خواهند بود. عضو هیات علمی دانشگاه بینالود با اشاره به اینکه اقبال گردشگران در شرایط کرونایی بیشتر به سمت سفرهای اکوتوریستی بود، اظهار کرد: اکثر مردم ترجیح می‌دادند به گردش‌های طبیعی بپردازند و این بخش از صنعت گردشگری رشد بیشتری داشت. منصوری ابراز کرد: اکثر کشورهای درحال توسعه و کشورهایی که در زمینه اکوتوریسم کار می‌کنند، توانسته‌اند با استفاده از تورهای طبیعت‌گردی و تورهای اکوتوریستی به بخش‌های آسیب‌دیده خود در گردشگری در زمان رکود ناشی از کرونا بهبود بخشند.
دیوانخانه اردیب در روستای زیبا و تاریخی ا ردیب از روستاهای جنوبی و سرسبز شهرستان خورو بیابانک واقع شده است. دارای آثار تاریخی و باستانی زیادی است و یکی از خوش آب و هواترین روستاهای منطقه است. خور و بیابانک در اوایل قاجار محل حکمرانی امیراسماعیل خان عامری مدعی تاج و تخت آقا محمد خان بوده است. امیر اسماعیل خان عرب روستای خوش و آب هوای اردیب را به دلیل اینکه این روستا در حد وسط تمامی روستاهای جنوبی خور قرار داشت و کار سرکشی به بقیه روستاها را برای والی سهل تر می کرد و همچنین امرا و والیان قبلی نیز به نوعی خود را مدیون قدرت حاکم این روستا می دانستند، دیوان خانه اردیب را مقر فرماندهی خود قرارداد. کاخ این امیر به نام دیوان خانه معروف و در تالار آن گچبری ظریف و زیبا همراه با تصاویر رنگارنگ از پرنده، درخت، انسان دیده می‌شود و سقف اتاق زمستانی آن مقرنس کاری شده است. دیوان خانه دارای ایوانی دلگشا و گچبریهای ظریف و زیبا است و حدود متر مربع زیربنا دارد و بنای آن از ساروج است. بنا داخل میدانی است که اطراف آن آب انبار معروف و قدیمی روستا و خانه های قدیمی است. متاسفانه ضلع شمالی بنا تخریب شده است. این مجموعه در تملک شخصی خانواده ثابتی می باشد. روستای اردیب در خور و بیابانک استان اصفهان و در کیلومتری جنوب شهر خور قرار گرفته است. فاصله روستا تا اصفهان کیلومتر، تا نایین کیلومتر و تا خور و بیابانک کیلومتر است.
چشمه لادوزخ خمینی شهر منطقه ای زیبا و دیدنی است. آب جاری شده در این دره ها پس از بارندگی در مسیر خود مناظر جالب و جذابی مثل آبشار، حوضچه، آبس ره و چشمه های بسیاری به وجود آورده که در پایین دست به شکل آبشار و چشمه جلوه زیبایی دارد. چشمه لادوزخ یکی از این مناطق بکر و زیباست که بعضی علاقمندان طبیعت اقدام به ساخت دو اتاقک نیز در آن نموده اند. چشمه، چشم انداز دشت ها، مسیرهای عبور آب و درختان انجیر از جاذبه های این منطقه است. شهرستان خمینی شهر دارای جاذبه های متعددی است که از جمله می توان به چشمه های این منطقه اشاره کرد. چشمه لادوزخ یکی از این مناطق بکر و زیبا در استان اصفهان است. شما می توانید از دیدن مناظر لذت ببرید. چشمه، چشم انداز دشت ها، مسیرهای عبور آب و درختان انجیر از جاذبه های این منطقه است. خمینی شهر، جاده کمربندی خمینی شهر به جاده تهران (کمربندی جدید) ، بعد از دره منتهی به تفرجگاه لاوه جاده کمربندی جدید یا جاده های خاکی همجوار آن و نیز از طریق تفرجگاه لاوه در بالادست پس از عبور از چشمه لاوه به یک دوراهی می رسیم که دره سمت راست آن به لادوزخ می رسد. قله چشمه لادوزخ در ارتفاعات قمشلو به ارتفاع واقع شده است. مسیر تا مقابل دره منتهی به چشمه آسفالت و حدود یک کیلومتر خاکی است.
بارگذاری‌های بی‌چون و چرا بر زاینده رود، ایجاد جاذبه صنعتی و به دنبال آن هجوم جمعیت به تاکید کارشناسان، آنچنان بلایی بر سر اصفهان آورده است که ناگزیر به برداشت‌های بی‌رویه از آبخوان ها شده و از این رشد نامتناسب با آمایش سرزمین، اکنون این خطه را بر لپه پرتگاه فرونشست قرار داده است. به گزارش ایرنا، مطابق با آنچه معاونت برنامه ریزی شرکت آب منطقه ای اصفهان به ایرنا گفته است، اصفهان در سال گذشته به هر دلیلی افزایش جمعیت داشته و ایجاد بارگذاری‌ها در منطقه به برهم خوردن تعادل در منابع و مصارف آبی منجر شده است که در نتیجه در سال، تا میلیون مترمکعب از منابع تجدید ناپذیر برداشت می‌شود. ماحصل برداشت منابع تجدید ناپذیر این بوده که آبخوان‌ها به شدت افت و زمین فرونشست کرده است. به گفته کارشناسان، اصفهان اکنون از جلوداران فرونشست در ایران است و نرخ این پدیده مخرب بین تا سانتی متر در سال در هلال شمالی این شهر، از منطقه رهنان تا فرودگاه بین المللی شهید بهشتی، تهدید جدی برای مراکز پر تراکم جمعیت است. در این شرایط دشت اصفهان برخوار با نرخ متوسط سانتی‌متر در سال فرونشست می‌کند دشت مهیار شمالی مرده و دشت مهیار جنوبی گرچه هنوز نفس می‌کشد اما در امتداد ارتفاعات کلاه قاضی با برداشت‌های بی رویه دچار فرونشست‌هایی خطرناک با عمق تا متری شده است. فرونشست بر اساس تعریف یونسکو، فروریزش یا نشست سطح زمین است که به علت‌های متفاوتی در مقیاس بزرگ روی می‌دهد. مهم‌ترین علت روی دادن فرونشست در اصفهان برداشت‌های بی‌رویه از منابع آبی زیرزمینی است که توسعه صنعت در سال‌های گذشته و البته کشاورزی در حوزه زاینده رود به کمبود منابع و پناه بردن به آب‌های زیرزمینی منجر شده است. باید گفت، تنها بهای سنگین چیدمان توسعه خارج از توان اکولوژیکی در اصفهان، خشکی زاینده رود و تالاب گاوخونی نیست، سنگین‌تر از این قیمت‌ها که پرداخت شده، باید فرونشست زمینی را که زنده به زایش زاینده رود بوده است، افزود. اگر روزی ناصرخسرو قبادیانی اصفهان را شهری بر هامون نهاده می‌خوانده، شوربختانه، امروز شیره جان این هامون کشیده شده و رو به موت است. این اغراق نیست سال‌ها رگ و پیوند دشت اصفهان از رهاورد زاینده رود سیراب و پر آب شده و اگر آبادانی، تمدن و اوج معماری ادوار گذشته را در سرزمین می بینید، حاصل زاینده رود بوده است اما به گفته کارشناسان و پایشگران فرونشست در اصفهان، آنچه در سال‌های اخیر رخ داده، این است که جاذبه صنعتی تعریف شده و شوربختانه طرح‌های انتقال آبی که در آینده دوباره آب را بر کام توسعه صنایع می ریزند، اصفهان را تا مرز ویرانی و غیر قابل زیست بودن پیش می‌برند. وقتی صحبت از محیط زیست می‌شود، نمی‌توان آینده را به آینده واگذار کرد، که هرچه بکاریم برداشت خواهیم کرد امروز اگر اصفهان به نماد فرونشست ایران تبدیل شده است، حاصل سال‌هایی است که بی‌توجه به نیازهای بوم شناختی، چیدمان توسعه شد و اکنون فرونشست و تهدید سازه‌های شهری، بناهای تاریخی و صرف هزینه‌های گزاف حاصل همان توسعه‌صنعتی است که به گفته کارشناسان، همچنان با تعریف طرح‌های انتقال آب، اصفهان را دچار دور باطل خواهد کرد. بنابراین امروز که کارشناسان، فرونشست را چالش جدی اصفهان می‌دانند باید گفت، آینده برای این شهر با آمدن آب برای صنعت و اینکه چگونه مدیریت خواهد شد، در سایه روشنی از ابهام قرار دارد. کارشناسان معتقداند، در حالی که برای تامین آب صنعتی که پیشتر بر گ رده زاینده رود بارگذاری شده است، طرح‌های جدید انتقال آب عملیاتی می‌شود، این طرح‌ها نمی‌تواند درمانی برای زاینده رود و گاوخونی باشد چرا که تنها تقاضا ایجاد و در آینده برداشت‌ها از آبخوان‌ها از آنچه هست، افزوده‌تر خواهد شد. رضا اسلامی مدیرکل سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی در اصفهان در گفت‌و گو با خبرنگار ایرنا در باره آنچه با فرونشست این منطقه و آینده آن را تهدید خواهد کرد، گفت: امانت دارهای خوبی نبوده‌ایم. اگر امانت دار بودیم، نمی‌گذاشتیم به راحتی به زاینده رود که یک عمر منبع زایش بوده است، دست درازی شود و بارگذاری بیش از حد بر آن اتفاق بیفتد. وی با توجه به افزوده شدن تقاضا و تامین مطالبه‌هایی که از طریق برداشت‌های بی‌رویه افزوده خواهد شد، گفت: زاینده رود هنوز هم توان زایش دارد اما زمانی می‌رسد که اگر آب در زاینده رود جاری شود، مثل این است که آب را در یک خیابان جاری کرده باشند یعنی آبی نفوذ نمی‌کند و زمانی این اتفاق خواهد افتاد! زاینده رود منبع تغذیه دشت اصفهان برخوار است و از این رو اشاره اسلامی در واقع یک هشدار جدی است که اگر چنین بدون توجه به نیازهای بوم شناختی به پیش بتازیم، با همین فرمان، اصفهان با فرونشست و با کوچکترین زلزله‌ها در کام شکاف‌ها فرو می‌غلتد. وی در توضیح بیشتر به ایرنا گفت: همیشه می‌خواهیم صورت مساله را پاک کنیم. مردم را برای خودمان نامحرم بدانیم و نگوییم که اصفهان فوق العاده شهر خطرناکی شده است. این استان در پهنه بندی خطر زمین لرزه که سازمان زمین شناسی تهیه کرده است، جزو مناطق سفید به شمار می‌آید اما اکنون با یک زلزله ریشتری همان بلایی بر سر اصفهان خواهد آمد که با یک زلزله هشت ریشتری اتفاق خواهد افتاد. اسلامی افزود: فرونشست اصفهان را ضعیف کرده است مثل آدمی که مریض شده باشد. فرونشست هم همین بلا را بر سر این خطه آورده است و در آینده نزدیک زلزله‌ای با همان مقیاس و اندازه زلزله اردیبهشت سال حبیب آباد اصفهان که تنها لوستر خانه‌ها را تکان داد، همان زلزله، با همان مقیاس و شدت زمانی، ترک‌های وحشتناک در خانه‌ها ایجاد خواهد کرد و امکان دارد با یک زلزله چهار و نیم ریشتری کشته هم داشته باشیم. مدیرکل سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی در اصفهان که فرونشست و عوارض آن را به همراه گروه‌های کارشناسی و دستگاه‌های" جی پی اس" دو فرکانس رصد و پایش کرده است، با انتقاد از صنعتی شدن اصفهان و همچنان آب بر این آسیاب ریختن در شرایط متزلزل منابع آبی، به ایرنا گفت: صنعت دارد اصفهان را می‌ترکاند. آمارها وحشتناک است اصفهان درصد فولاد، درصد سنگ ساختمانی، درصد لبیات، درصد برق و درصد سوخت کشور را تامین می‌کند جاذبه صنعتی در اصفهان زیاد داریم. اصفهانی که کشش سه میلیون نفر را دارد، امسال میلیون و هزار نفر شده است! وی افزود: جمعیت پنج میلیون و هفتصد هزار نفری اصفهان، میلیون مترمکعب آب برای شرب نیاز دارد. سد زاینده رود، میلیون مترمکعب آب دارد اصفهان در این میان چه کرده!؟ به آب‌های زیرزمینی دست درازی کرده است. از چاه‌ها به آب شرب تزریق می‌شود ما با کسری آب مواجه هستیم. اسلامی یادآور شد: از خلیج فارس می‌خواهند میلیون مترمکعب در سال آب به اصفهان و برای فولاد بیاورند و اندازه میلیون مترمکعب برایش برنامه ریخته‌اند! همه اینها در حالی است که باید به جای صنعت به جاذبه گردشگری اش روی بیاورند. در استانداری به جای معاونت اقتصادی باید یک معاونت گردشگری تعریف شود. اشاره اسلامی به طرح انتقال میلیون مترمکعب آب خلیج فارس به استان و فلات مرکزی ایران است که از این مقدار سهم صنایع اصفهان، میلیون مترمکعب بود وی معتقد است که فرایندهای پیش رو، تقاضای آب و برداشت آب‌های زیرزمینی با حفر چاه را خواهد افزود. در این پیوند، اسلامی شرایط پیش روی فرونشست اصفهان را خطرناک دانست و گفت: اصفهان در همه چیز رتبه‌آور است. در صنعت و در معدن که سومین استان معدنی کشور هستیم. ما اصفهانی‌ها بیشترین ضربه را به اصفهان زده‌ایم و هیچ امانت دار خوبی نبوده ایم. زاینده رود را به دید اصفهان و کشور نگاه نکنیم، به دید جهانی نگاه کنیم. زاینده رود یک میراث جهانی است. یک رودخانه در فلات مرکزی جاری شده و حالا آن را خشک کرده‌ایم. اصفهان که نگین این فلات مرکزی است دارد مخروبه می‌شود! مدیرکل سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی در اصفهان بالاترین نرخ فرونشست در اصفهان را سانتی متر و در منطقه رهنان اصفهان اعلام کرد و گفت: نرخ فرونشست از سال در شمال اصفهان از منطقه شاهین شهر تا حبیب آباد، دولت آباد، گز و برخوار، فرودگاه بین المللی شهید بهشتی اصفهان و ک مشچه بسیار شدید شد و این به چند دلیل خطرناک است یکی به دلیل تراکم جمعیتی در شمال اصفهان و دیگری اینکه بیشترین المان‌های شهری در این قسمت شهر قرار دارد. به گفته مدیرکل سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی در اصفهان، نرخ فرونشست در رهنان سانتی متر، شاهین شهر سانتی متر، ورزشگاه نقش جهان سانتی متر، حبیب آباد تا تا سانتی متر، دولت آباد سانتی متر، خوراسگان سانتی متر و در فرودگاه اصفهان سانتی متر در سال است. وی در رابطه با شرایط فرونشست زمین در دشت مهیار گفت: در دشت مهیار شمالی دیگر آبخوانی وجود ندارد و بارندگی بشود یا نشود، برای آبخوان تاثیری ندارد. دشت مهیار شمالی دشت مرده ای با ترک‌هایی تا عمق ، متر ی و عرض یک تا یک و نیم متری است مهیار جنوبی اما هنوز نفس می‌کشد. اسلامی افزود: نرخ بحرانی فرونشست در جهان میلی‌متر است و زمین در اصفهان سی برابر نرخ جهانی نشست می‌کند. استان اصفهان در سال ، دهمین استان ایران به لحاظ فرونشست بود و سازمان زمین شناسی در سال اعلام کرد که اصفهان رتبه یک فرونشست در ایران است. در این پیوند، محمد کوشافر کارشناس خاک و از کوشندگان محیط زیست اصفهان، مهم‌ترین دلیل فرونشست در اصفهان را خشکی زاینده رود دانست و افزود: فرونشست یکی از پیامدهای خشکی زاینده رود است. در این باره چندین مرتبه کارشناسان تذکر می‌دادند که اگر وضعیت زاینده رود به همین شکل پیش برود، با فرونشست مواجه خواهیم بود. فرونشست هم مثل خیلی از پیش بینی‌های دیگر به وقوع پیوست و در حال استمرار است. وی با اشاره به اطلس فرونشست اصفهان که از سوی سازمان نقشه برداری کشور در سال تهیه شده است، گفت: یکسری نقاط مهم روی نقشه فرونشست اصفهان خودنمایی می‌کند، از جمله پل‌های تاریخی و میدان نقش جهان که می‌توانند در معرض آسیب باشند. همچنین مکان‌هایی که سازه‌های سنگین دارند، به واسطه وزنشان می‌توانند تاثیر بیشتری داشته باشند و فرایند فرونشست را تسریع کنند. از نگاه کوشافر مدل توسعه نه تنها در اصفهان که در ایران موجب شده است تا این اندازه فشار به منابع آبی اصفهان وارد شود، ممکن است توسعه صنعتی در استان‌های دیگر رخ داده باشد اما می‌توانیم نتایجش را در اصفهان ببینم. بنابراین مدل توسعه در اصفهان و البته در کشور به خصوص استان‌هایی که با اصفهان در ارتباط هستند موجب شده است تا اصفهان با مشکلات ناشی از برداشت‌های بی‌رویه آب با فرونشست مواجه باشد. وی به ایرنا گفت: به طور کلی گفته شده است که در طرح انتقال آب از خلیج فارس به اصفهان، قرار است آب برای صنعت بیاید. از طرفی می‌بینیم که صنعت روی پساب سرمایه گذاری زیادی می‌کند و پساب شهرهای اطراف را هم می‌خرد. همه این‌ها یک تذکر و هشدار است که این همه آب در اختیار صنعت، میلیون مترمکعب آب به اضافه پساب، چه آینده ای را در توسعه اصفهان ترسیم می‌کند! این نگرانی وجود دارد که این انتقال آب باعث افزایش صنعت شود. کوشافر یادآور شد: در رابطه با پساب یک نکته وجود دارد زاینده رود یک حوضه بسته است. وقتی می‌گویند از پساب استفاده می‌کنیم باید گفت که از لحاظ کمی تغییر قابل مشاهده ای را ایجاد نمی‌کند. پساب چه در آب زیرزمینی و یا در رودخانه برود، به هر حال جزو بیلان حوزه زاینده رود است. بنابراین پساب و به اضافه حجم میلیون مترمکعبی که قرار است به اسم صنعت وارد اصفهان شود، این استنباط را برای ما به‌وجود می‌آورد که به احتمال، موج دیگری در توسعه صنعتی اصفهان خواهیم داشت. منصور شیشه فروش مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در گفت و گو با ایرنا یادآور شد: طبق مطالعاتی که روی پهنه خشکسالی استان انجام شده است، در سال گذشته، درصد از مساحت استان با شرایط خشکسالی مواجه است و امسال هم شرایط خاص خشکسالی را داریم. بارش‌ها در سرچشمه‌های آبی درصد نسبت به بلند مدت کاهش داشته است و حجم منابع آب سدهای استان به طور متوسط نسبت به بلند مدت درصد کاهش دارد. این روند کاهش بارش، خشکسالی هیدرولوژیک، خشکسالی هواشناسی و خشکسالی ژیوهیدرولوژیک که اثرش کاهش سطح آب های زیزرمینی است را در پی خواهد داشت. با بررسی چاه‌های پیزومتریک آب منطقه‌ای اصفهان، افت یک متری سطح آب را در طول سال گزارش کرده اند. این شرایط به علت خشکسالی باعث شده است که برداشت از آب‌های زیرزمینی بیشتر و سفره‌های آب زیرزمینی خالی شود و تاثیرات این برداشت‌ها را به شکل فرونشست شاهد باشیم. شیشه فروش با اشاره به فصلی شدن رودخانه زاینده رود در سال گذشته، گفت: قطع و وصل مستمر آب در زاینده رود باعث تشدید شرایط فرونشست شده است. به علت اینکه آب برای کشاورزی تامین نشده است، اراضی کشاورزی کشت نشده و به چاه‌های آب فشار می‌آورند. مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان چاره کار برای جلوگیری از پیشرفت فرونشست در اصفهان را تامین حق آبه قانونی محیط زیست و رودخانه زایندرود دانست و گفت: حوزه زاینده رود فقیر شده و تامین آب از حوزه های دیگر به این حوزه اجتناب ناپذیر است. وزارت نیرو مسوولیت دارد که احیای رودخانه را انجام بدهد تا دشت‌ها بیشتر از این فرونشست نکند. وی افزود: سازمان زمین شناسی از نظر قانونی موظف است که پایش دشت‌ها را برای تعیین نرخ فرونشست انجام دهد. از سال گذشته با همکاری این سازمان و پشتیبانی لازم، طرح پایش فرونشست در دشت اصفهان برخوار با ایجاد ایستگاه آغاز شد. همچنین دشت کاشان، دشت آران و بیدگل، دشت اردستان، دشت برخوار و دشت مهیار به صورت ویژه پایش شدند. طبق مطالعاتی که انجام و گزارشی که به ما شده است، نرخ فرونشست در دشت‌های مختلف استان به طور متوسط بین تا سانتی متر در طول سال است. شیشه فروش گفت: اثرات این فرونشست را می‌توانیم در شکاف‌هایی که در اراضی کشاورزی، مسیر جاده در منطقه مهیار ایجاد شده است و همچنین با آسیب به واحد مسکونی در شهر دامنه ببینیم. وی افزود: راهکارهایی برای مقابله با پدیده فرونشست زمین در پیش گرفته شده و به دستگاه‌های اجرایی مربوطه ابلاغ شده است، از جمله تعادل بخشی آب‌های زیرزمینی و برخورد با چاه‌های آب غیر مجاز توسط شرکت آب منطقه ای، توسعه الگوهای کشت جایگزین و کم مصرف آب توسط جهاد کشاورزی و اجرای طرح‌های بیابان زدایی و آبخیزداری توسط اداره کل منابع طبیعی. مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در پاسخ به این نگرانی و استنباط که طرح‌های انتقال آب با ایجاد تقاضا، کمکی به احیا زاینده رود و مشکل فرونشست نخواهد بود، به این جمله اکتفا کرد: معتقدم تامین حقآبه‌های زاینده رود و کشاورزی می‌تواند کمک بزرگی در کنترل فرونشست باشد اما دیدید که طرح انتقال آب از خلیج فارس با هدف تامین آب صنایع پیش بینی شد. به اعتقاد کارشناسان امر، فرونشست یک پدیده زیست محیطی، به‌معنی نشست تدریجی و یا پایین رفتن ناگهانی سطح زمین به‌دلیل تراکم مواد زیر سطحی است. برداشت بیش از حد از آب‌های زیرزمینی ناشی از نیاز روزافزون به منابع آب که به دنبال توسعه صنعت و کشاورزی در اصفهان رخ داده از دلایل اصلی فرونشست به شمار‌می رود. تهدید و آسیب‌های جبران ناپذیر سازه‌ها و تاسیسات شهری، خطوط انتقال نیرو، ساختمان‌ها و به خصوص بناهای تاریخی و شهره شهر موزه اصفهان از جمله نگرانی‌های کارشناسان برای آینده پیش روی اصفهان در اثر برداشت‌های بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی است. آنها معتقداند آبی که بر کام صنایع در اصفهان ریخته می‌شود، با امکان ایجاد تقاضا و تعریف توسعه‌های بیشتر، اصفهان را در لبه پرتگاه فرونشست قرار خواهد داد. منبع: ایرنا
مسجد جامع دستگرد قداده در خمینی شهر از بناهای باستانی استان اصفهان است که قدمت دیرینه دارد. اعتقاد محلی ها بر آن است که مسجد جامع فعلی محله دستگرد نیایشگاه زردشتی بوده که بعد از اسلام به مسجد تبدیل شده است. آثار این نیایشگاه در زیر زمین مسجد به صورت سنگ های نامنظم و ملات گچ و ساروج موجود است. دستگرد از محلات قدیمی خمینی شهر است که راه ورودی آن از خیابان پروفسور میردامادی بوده و به بلوار آزادگان و به خیابان امام خمینی شهر اصفهان نیز جاده ارتباطی دارد. در نوشته های پهلوی سده سوم و پنجم میلادی واژه دستگرد به مفهوم استوار به کار رفته است. آریاییها حتی قبل از ورود به ایران مثلا در آسیای مرکزی آبادی هایی احداث می کردند و نام آن را دستگرد می گذاشتند. بنابر گفته کارشناسان میراث فرهنگی، مسجد جامع دستگرد قداده خمینی شهر رو به قبله ساخته نشده و معماری زیرزمین آن که از گچ، ساروج و سنگ ساخته شده نشان از تاریخ کهن این مسجد دارد. این بنا که شاید بر روی بقایای نیایشگاهی ساخته شده، بعد از اسلام آوردن مردم محله دستگرد برای عبادت مورد استفاده قرار گرفته است. قابل ذکر است که این مسجد نقبی دارد که تا کوه آتشگاه کشیده شده است. مسجد مذکور کتیبه ای سنگی دارد و قوسهایش قاجاری است. اما به نظر کارشناسان در دوره صفوی بازسازی شده است. سردر آن از امامزاده اسحاق بازارچه حسن آباد و مسجد امام (الهام گرفته شده است. این مسجد با همت هییت مدیره جدید مسجد و خیریه باقیات الصالحات دستگرد تغییرات اساسی را پشت سر گذاشته است. مرمت مسجد از سال مطرح شد و از سال با تعیین هییت امنای جدید مسجد ادامه یافت. وجود برج کبوترخانه، حمام تاریخی، مسجد جامع و چند خانه تاریخی در نزدیکی یکدیگر نشانگر بافت تاریخی دستگرددر خمینی شهر است. : خمینی شهر، خیابان پروفسور میردامادی، محله دستگرد
مسجد جامع خوزان، مسجدی است چهار ایوانه، درمحله ای به همین نام (خوزان) در قرن هشتم هجری بر روی آثار دوره سلجوقی در زمان ایلخانان مغول بنا گردیده است. در دوره صفوی ( ه. ق) تعمیرات و الحاقات بسیاری در این بنا انجام میشود از جمله این تعمیرات و الحاقات ایجاد مناره و گلدسته بر روی جزرهای ایوان جنوبی و نقاشی های تزیینی با نقوش گل و ت به و اسلیمی در زیر نیم طاقهای چهار ایوان اصلی صحن حیاط است. در د. ره قاجار نیز شبستان (بیت الشتاء) ضلع غربی مسجد گسترش یافته و مورد تعمیر قرار گرفته است. از سایر ویژگیهای این بنا مقرنس کاری و قطار بندی، بهمراه گچبری و تزیینات معقلی و کاشکاری و مشبک گچی و آجری با ستونهای سنگی تراش در قسمت شبستان اشاره کرد. این بنای با ارزش و نفیس در سال هجری شمسی توسط اداره کل میراثفرهنگی استان اصفهان و با همکاری امام جماعت مسجد پس از تهیه نقشه های معماری و تعمیرات اساسی به شماره به ثبت آثار ملی ایران رسیده است. مسجد جامع محله خوزان، از بناهای تاریخی و مذهبی شهرستان خمینی شهر در استان اصفهان است که دارای پیشینه ای هفتصد ساله و بیش از آن می باشد. این مسجد کهن که هنوز هم ارزش های معماری و زیبایی های در و دیوار و فضای معنوی خود را حفظ کرده، به سبک مساجد چهار ایوانی ساخته شده است. بر روی این اثر معماری پربها در دوران صفوی، تغییرات زیادی انجام گرفته و قسمت هایی به آن افزوده شده است که از آن جمله می توان به مناره و گلدسته و ایوان جنوبی آن اشاره کرد. نقش های تزیینی با نقوش گل و بوته و اسلیمی های زیبا در زیر و نیم طاقی های ایوان اصلی صحن نیز از دیگر مواردی است که به آن اضافه شده است. این مسجد در زمانی دیگر دستخوش تغییرات در معماری خود شده است، در این مرحله بیت الشتاء یا شبستان زمستانی در ضلع غربی آن گسترش یافته و تزییناتی همچون مقرنس کاری، گچبری، تزیینات کاشیکاری و ستون های تراشیده شده به آن افزوده شده است. این مسجد از نوع مساجد چهار ایوان با حیاط مربع است که در هر ضلع آن ایوانی قرار دارد و مشابه مسجد زواره و اردستان است و در محله خوزان و کهندژ از نواحی قدیمی شهرستان خمینی شهر قرار گرفته است. گفته می شود قبل از احداث مسجد امکان وجود آتشکده ساسانی در این مکان وجود داشته که بعد از ورود اسلام به خوزان به مسجد تبدیل شده است، شیوه معماری آنرا به قرن هشتم هجری نسبت می دهند و آثار فعلی و تزیینات آن به عهد صفویه نسبت داده می شود. قدح موجود در آن به سنه ه. ق وقف گردیده است. در سال ه. ق (دوره صفویه) تغییرات و الحاقات به آن صورت گرفته که شامل مناره و گلدسته است. در دوره قاجار شبستان ضلع غربی مسجد گسترش یافته و تعمیر شده است و ایوان های چهارگانه آن با هم قرینه هستند. این مسجد تاریخی از نوع مساجد چهار ایوانی است که حیاطی مربع‌شکل نیز دارد که در هر یک از اضلاع آن یک ایوان ساخته شده است. بنا مشتمل بر صحن، ایوان، گنبد خانه و شبستان‌های ستون‌دار است که با کاشی و آجر تزیین و نما‌سازی شده‌است. حیاط مسجد، مربع شکل است و در هر ضلع آن ایوانی قرار گرفته است. شبستان مسجد در عقب ایوان باختری واقع شده است. این شبستان ستون سنگی با ارتفاع تقریبی متر از سنگ پارسی دارد که به‌وسیله قطعاتی از سنگ مرمر شفاف از بالا نور را جذب می‌کند. در حال حاضر، کتیبه‌ای در مسجد نیست و تنها یک سنگاب با کتیبه‌ای به تاریخ رمضان هجری قمری وقف حاجی حیدر، دیده می‌شود. معماری مسجد به شیوه معماری مساجد قرن هشتم است و آثار فعلی و تزیینات آن مربوط به عصر صفویه بوده و در آن دوره به بنا اضافه شده است. از ویژگی‌های این بنای تاریخی، مقرنس‌کاری و قطار بندی به‌همراه گچبری، تزیینات معقلی، کاشی‌کاری و مشبک گچی و آجری با ستون‌های سنگی تراش در قسمت شبستان است. این تزیینات زیبا را شاید در کمتر مسجد جامعی با چنین قدمتی بتوان دید. شاید بتوان گفت مهم‌ترین و جذاب‌ترین قسمت مسجد، که توجه گردشگران را بسیار به خود جلب می‌کند، تزیینات کار شده در این مسجد است. خوزوان یا خوزان از واژه "خوز" و "ان" نشانه کثرت و جمع تشکیل شده است. خوز در سنگ نوشته های شاهنشاهان هخامنشی به قوم عیلامیان و از سرزمین آنها گفته می شده که در منطقه کوهستانی بین النهرین تا فلات ایران گسترده شده بود. همچنین گفته می شود خوزان به محل طلوع و درخشیدن خورشید اطلاق می شود. از آنجا که خمینی شهر از سه ده به نامهای خوزان، فروشان و ورنوسفادران بوجود آمده بود، به آن (سه ده) می گفتند که بتدریج بر اثر گسترش این دهات و اتصال آن به یکدیگر به همایونشهر و سپس خمینی شهر تغییر نام داد: خمینی شهر، خیابان شریعتی جنوبی، پنجشنبه بازار
"بهزاد شکیبا" تنها بازمانده هنر چلنگری در کردستان است که از آهن و مفتول و سنگ سخت اشکال زیبا و جذاب خلق می‌کند. چلنگری که در اصطلاح فرانسوی به آن "فرفورژه" هم می‌گویند، هنر شکل دادن فلز و آهن آلات خرد و ساخت اشیای تزیینی و گاهی کاربردی است، این هنر امروزه همچون گذشته رونق ندارد و در حال حاضر هنر چلنگری در کردستان فقط به واسطه حضور استاد "بهزاد شکیبا" پابرجاست. خلق آثار هنری زیبا از دل آهن و مفتول و سنگ سخت فقط با هنرمندی دستان یک چلنگر متبحر و خلاق ممکن می‌شود، کسی که صبر و حوصله زیادی داشته باشد تا فلز را نرم و اشکال موردنظر خود را خلق کند. چند روزی برای یافتن نشانی از آخرین بازمانده هنر چلنگری در کردستان پرس و جو کردم و سرانجام بعدازظهر یک روز گرم تابستانی کارگاهش را در خیابان فلسطین سنندج یافتم، از همان درب کارگاه گرفته تا مابقی وسایل داخلش همه ساخته دست خودش بود. تا چشم کار می‌کرد از در و دیوار کارگاه نقش و نگارهای چلنگری آویزان شده بود و به قول معروف جای سوزن انداختن نبود چند لحظاتی چشمم را در داخل کارگاه چرخاندم و محو زیبایی آثاری شدم که برای اول بار بود می‌دیدیم و مفهوم برخی آثار انتزاعی برایم جای سوال داشت. علاوه بر ابزار و آهن آلات مخصوص این کار، آدمک‌های زن و مرد، حشرات و جانوران مختلف، ساعت دیواری، فانوس، آباژور، لوستر، هواپیما، آینه و شمعدان، بته چقه و فنجان‌های چای ساخته شده از فلز چیزهایی بود که در این کارگاه دیده می‌شد. استاد بهزاد شکیبا بسیار خوش رو و خوش اخلاق بود و از همان آغاز کلام بابت شلوغی و نامنظم بودن عذرخواهی کرد و گفت: کارگاه همیشه همین قدر شلوغ و نامنظم نیست، چند روزی کسالت داشتم و نتوانستم به کارگاه بیایم، به همین دلیل تازه برگشته‌ام و هنوز فرصت نکرده‌ام آن را مرتب کنم. با اینکه سال سن داشت اما حداقل سال جوان‌تر به نظر می‌رسید، از سال پیش تاکنون در این کارگاه به کار چلنگری مشغول است و تنها حسرتش این بود که چرا زودتر پا در این وادی نگذاشته است. پیش از آغاز کار چلنگری، به نجاری و کار با چوب و چسب و مقوا، عکاسی و حتی آشپزی هم مشغول بوده است، اما به گفته خودش با توجه به اینکه به انجام کارهای تجسمی همواره علاقه داشته، با دیدن تعدادی از آثار خارجی بیشتر ترغیب شده و به این عرصه ورود پیدا کرده است. چلنگری در گذشته در منطقه هورامان کردستان رواج داشته است، افرادی که "چیلنگر" نامیده می‌شدند درب‌های چوبی را با فلزاتی تزیین می‌کردند و به این کار مشغول بودنداستاد شکیبا در مورد قدمت هنر چلنگری گفت: چلنگری در گذشته در منطقه هورامان کردستان رواج داشته است، افرادی که "چیلنگر" نامیده می‌شدند درب‌های چوبی را با فلزاتی تزیین می‌کردند و به این کار مشغول بودند، اما شاید آن زمان نمی دانستند که اسم این هنر چلنگری است. این استاد چلنگری در کردستان که خود استادی نداشته است، ادامه داد: در ایران برای این حرفه آموزش خاصی وجود ندارد و چون کار سختی هم هست طاقت و حوصله، دقت و ظرافت بسیار زیادی را می‌خواهد. من هم شاید علاقه شخصیم بیشتر مرا به این سمت کشاند. وی گفت: سال یک نمایشگاه از آثارم را در سنندج برپا کردم، هرچند که آن زمان کارهایم محدود بود. پس از آن آثارم را برای یک نمایشگاه دیگر در تهران آماده می‌کردم که به دلیل وجود ویروس کرونا فعلا عقب افتاده است. استاد شکیبا افزود: در اوایل کارم از هر چیزی فقط یک مورد می‌ساختم اما چند سالیست که از هر چیزی چهار عدد درست می‌کنم، یکی را برای خودم نگه می‌دارم و در نهایت سه تای دیگر را به متقاضیان می‌فروشم. از او پرسیدم بیشتر چه چیزی متقاضی دارد؟ ، گفت: اکنون به دلیل کوچک بودن خانه‌ها بیشتر کارهایم دیواری است و آینه و شمعدان دیواری و پایه گلدان و سیستم‌های روشنایی و لوستر بیشتر درخواست خرید دارد. از جایش بلند شد و لاک پشتی را که از چوب و فلز و سنگ طبیعی ساخته شده نشانم داد و گفت: این را برای یک مشتری ساخته‌ام که یک سال بیشتر است، دارم روی آن کار می‌کنم و هنوز مانده تا تکمیل شود. می‌گفت: مشتری‌هایم بیشتر در میان دوستان و آشنایان و اقوام بوده و در استان خودمان بیشتر متقاضی آثارم هستند. همچنان سرگرم گوش دادن به حرف‌های استاد شکیبا بودم که فلاسک چای آورد و برای رفع خستگی چند فنجای چای داغ را تعارف کرد. پنکه سقفی کارگاه با سرعت زیادی در حال چرخش بود و هرزگاهی صدای از آن به گوش می رسید که به نظرم علاوه بر خنک کردن محیط کارگاه، این معنا را به من گوشزد می کرد که زمان در حال سپری شدن است و نباید زیاد مزاحم وقت استاد شوم. در ادامه به سمت دیگر کارهایش هم رفت و یکی یکی آنها را برایم معرفی کرد. لوستر و سیستم‌های روشنایی و تندیس و هواپیمایی که نیمه کاره بود را نشانم داد. استاد شکیبا گفت: در استان کردستان تنها من به کار چلنگری مشغول هستم و فرد دیگری را ندیده‌ام که به این حرفه و تا این حد تنوع کار مشغول باشد. می‌گفت: به سادگی هم هر کسی را به شاگردی قبول نمی‌کنم چون تکنیک و دقت و حوصله خاصی را لازم دارد، سه نفری برای شاگردی و آموختن این هنر آمده‌اند اما نتوانستند یاد بگیرند و رفتند. گفتم نگران نیستی که بعد از خودتان این حرفه در کردستان به طور کامل از بین برود، لبخندی زد و گفت: نه نگران نیستم این هنر علاقمندان خاص خودش را پیدا می کند و یک پسر همسایه داریم که کارگاه کوچکی را برای خودش راه اندازی کرده و فکر می‌کنم که شاید بتواند دنباله رو من باشد. او اعتقاد داشت که در کار چلنگری باید کمتر درگیر ابزارآلات مدرن شد و ادامه داد: کارها را زیاد ماشینی نکرده‌ام و بیشتر دوست دارم به صورت دستی و سنتی باشد، هرچند وسایل مدرنی هم به بازار آمده است اما من کمتر می‌پسندم. او که از سال پیش تاکنون در این کارگاه اجاره‌ای کار می‌کند، گفت: اگر کارگاه مال خودم بود شاید فکرهای دیگری برای آن داشتم، مثلا آن را در طبقه درست می‌کردم و یک مغازه را برای فروش محصولاتم اختصاص می‌دادم. این استاد چلنگری هرازچندگاهی در لابلای صحبت‌هایش از جایش بلند می‌شد و در مورد اشیایی که ساخته بود برایم توضیح می‌داد. این بار به یک شی پرنده مانند هم که روی سقف کارگاه آویزان بود اشاره کرد و گفت: این کار یک پرنده ماقبل تاریخ و یک چیز انتزاعی و ساخته ذهن خودم است، شاید بتوان گفت ترکیبی از زنبورعسل، مورچه و مگس است. جانوران دیگری را هم که ساخته بود روی یک میز قرار داد عقرب، مار، ماهی، سمور دریایی، لاک پشت و گاو که همه از آهن آلات و سنگ‌های طبیعی ساخته شده بودند. از استاد شکیبا پرسیدم حمایت خاصی را لازم دارید، گفت: در حال حاضر نه، زمانی که می‌باید حمایت شوم، نشدم در آن زمان برای خرید مواد اولیه کارگاه وام می‌خواستم که به من تعلق نگرفت و اکنون دیگر وام به دردم نمی‌خورد چون قیمت مواد اولیه بسیار گران شده است. وی ادامه داد: اما مایل هستم که در موزه سنندج برخی از کارهایم حفظ و نگهداری شود تا مردم آنها را ببینند و با این هنر آشنا شوند. یا اینکه مکانی همچون فروشگاه یا یک بازارچه صنایع دستی دایمی برای عرضه و فروش کارهای صنعتگران استان راه اندازی شود که بسیار می‌تواند مفید باشد. سه فنجان کاپوچینو را هم آورد و روی میز گذاشت و در مورد نحوه ساخت آنها گفت: هر فنجان از یک شاخه مفتول و کلا به صورت دستی ساخته شده است، بدون هیچگونه جوشکاری. محو زیبایی این آثار شده بودم و هر لحظه چیزهای جدید و جذابتری را پیش رویم می‌دیدم. در ادامه آدمک‌های رنگ آمیزی شده پسر و دختر را هم آورد و گفت: همه اینها را برای عرضه در نمایشگاه و در تعداد زیادی ساخته‌ام. از او پرسیدم از کارتان راضی هستید، گفت: بسیار راضی هستم و افسوس آن را می‌خورم که باید از سالگی این کار را شروع می کردم چون ظرفیت و پتانسیل آن را با توجه به اینکه به هنرهای تجسمی علاقه‌مند بودم در وجودم داشتم. وی افزود: یادم می‌آید ساعتها به وسایل قدیمی نگاه می‌کردم تا روش درست کردن آنها را یاد بگیریم، حتی کارهایی بود که فکر نمی‌کردم بتوانم آنها را درست کنم اما در نهایت ساختم. این استاد چلنگری در کردستان گفت: نمی‌گذارم این حرفه از بین برود و حتما جایگزینی برای خودم به جا می‌گذارم، اما آن شخص را باید خودم انتخابش کنم چون باید توانایی انجام این کار و تعهد لازم را باید داشته باشد و نگذارد این هنر به دست فراموشی سپرده شود. استاد بهزاد شکیبا که از اول تا آخر مصاحبه با آرامش و تواضع خاصی به سوالاتم پاسخ می‌داد هنگام خداحافظی سه فنجان کاپوچینو ساخته شده خود را به من و همراهانم هدیه داد. هنر چلنگری امروز در کردستان در آستانه منسوخ شدن قرار دارد که ضروریست نهادها و مسوولان مربوطه با حمایت از شاغلان این عرصه، نگذارند هنرهای این چنینی به دست فراموشی سپرده شوند. بیش از هزار هنرمند استان کردستان در رشته مختلف صنایع‌دستی فعالیت می‌کنند. از مجموع رشته‌های فعال صنایع دستی رشته‌بومی است. هزار و نفر صنعتگر استان در سامانه سازمان میراث فرهنگی دارای شناسه فعالیت هستند که از این تعداد چهار هزار و نفر بیمه تامین اجتماعی دارند.
چشمه غم بر خمینی شهر، در دامنه کوه صلا، چندین چشمه وجود دارد که راه اصلی و آبا و اجدادی آنها از بالای پایانه باربری ها واقع در خیابان شهید بهشتی شروع می شود. وسیله نقلیه را باید در کنار پارک جنگلی متوقف کرده و پیاده رفت تا به سه راهی چشمه ها رسید. از پایین به بالا به ترتیب در سمت چپ چشمه چوجی، چشمه حسن و حسین و چشمه غم بر واقع شده است. در سمت راست نیز رج خاکی دیگری است که اگر آنرا ادامه دهیم به چشمه مروارید می رسیم. این منطقه با توجه به جاذبه های طبیعی مورد توجه اهالی خمینی شهر است. خمینی شهر، انتهای خیابان شهید بهشتی خمینی شهر با چندین محله قدیمی و جاذبه های تاریخی و طبیعی در استان اصفهان مورد توجه علاقمندان است. چشمه های این منطقه با طبیعتی دل انگیز در دل کوهها جاری است و گردشگران را در بهار بسوی خود می کشاند. از این چشمه ها می توان به چشمه غم بر اشاره کرد که در مسیر قله صلا واقع شده و مورد توجه کوهنوردان می باشد.
همانطور که می دانید سفر هیچگونه محدودیت سنی ندارد و در هر سنی می توان سفر کردو تجربه کسب نمود. اما سفر سالمندان شرایطی دارد که باید آن را رعابت کرد. نکات ضروری برای سفر سالمندان و کهنسالان را در این مطلب آورده ایم تا با رعایت آنها هم ایمنی سفر و هم لذت سفر برایشان بیشتر شود. کودکان مسافرت را مکانی جدید برای گردش و سرگرمی می بینند، برای جوان تر ها انگیزه های سفر متفاوت تر است هیجان، کسب تجربه، تجارت و . اما مسن ترها و افراد کهنسال اغلب برای تغییر حال و هوا و دورشدن از یک نواختی سفر می کنند. گاهی لازم است به پدر و مادرها و افراد کهنسال اطرافمان کمی یاری کنیم تا به سفر بروند. شاید فکر کنید که فردی ساله یا ساله دیگر لزومی ندارد که به مسافرت برود اما این دیدگاهی کاملا اشتباه است و آن ها بیشتر از دیگران به سفر احتیاج دارند اما در صورتی که شرایط برای آن ها کاملا مهیا باشد. اما چه شرایطی لازم است تا بستر سفر همراه سالمندان را فراهم کند!؟ ! آیا اصلا نکاتی وجود دارد که مستلزم توجه باشند؟ ! چه پدر مادرها تنها سفر کنند و چه خودتان هم به همراه آن ها باشید، توصیه می شود که تحقیقات رو از پیش انجام بدید اتاق های هتل را رزرو کنید و هرگونه بلیت را قبل از شروع سفر تایید کنید. حتما توجه کنید که برای تمام مسیرهای هوایی، زمینی و حتی دریایی هم کوتاه ترین و مستقیم ترین راه ها را انتخاب کرده باشید. خوب است بدانید که بعضی از خطوط هوایی تخفیفات ویژه ای برای مسافران جهاندیده قایل می شوند، پس به هنگام خرید بلیت از این نکته غافل نشوید. اگر سالمندان مورد نظر شما از لحاظ توانایی جسمی دچار محدودیت اند، قبل از خرید بلیت با آژانس مسافرتی هماهنگ کنید تا صندلی این کهنسالان در ردیف مخصوص افراد کم توان جسمی باشد. می توانید با فرودگاه مبداء و مقصد نیز برای استفاده از خدمات رایگان ویلچر صحبت کنید. همچنین اگر این افراد باید پرهیز غذایی خاصی داشته باشند، این مورد را هم با آژانش مسافرتی در میان بگذارید تا بتوانند در طول سفر، وعده های مختص به خودشان را دریافت کنند. اگر سالمندان مورد نظر شما به تنهایی سفر می کنند، مطمین شوید که برای جا به جایی وسایل و دیگر کارهای پیش از سوار قطار یا هواپیما شدن، نیروی کمکی دارند و یا آن ها را راهنمایی کنید تا از چه کسانی کمک بخواهند. باید توجه داشته باشید که این درخواست های ویژه را در زمان رزرو و خرید بلیت مطرح کنید. چرا که در غیر این صورت و به هنگام آغاز سفر، فرودگاه و آژانس مسافرتی تعهدی برای ت مین خواسته های شما ندارند. پاسپورت، به عنوان معتبرترین مدرک شناسایی در تمام فرودگاه های بین المللی قابل قبول است. بنابراین چند ماه قبل از سفر، برای گرفتن و یا تمدید پاسپورت اقدام کنید. اگر والدین سالمند شما تحت نظر و درمان پزشکی هستند، حتما یک کپی از مدارک پزشکی آن ها را در چمدان بگذارید. برای اطمینان بیشتر، از همه ی مدارک آن ها کپی تهیه کنید. یکی از آن ها را در کیف دستی و دیگری را در چمدان مادر یا پدر بگذارید، سومی را برای خویشاوندی که در مقصد منتظر آن هاست پست کنید و نسخه آخر را در پیش خودتان نگه دارید. اگر سالمندان شما خیلی به کار با تلفن همراه وارد نیستند، شماره خود را در بخش تماس های سریع گوشی قرار بدید و نحوه شماره گیری سریع را به آن ها آموزش دهید. تا جایی که امکان دارد سبک سفر کنید. سعی کنید فقط لوازم ضروری را بردارید و آن ها را داخل یک کوله متوسط و یک چمدان کوچک جا بدهید. این طوری والدین شما می توانند تمام لوازم خود را به داخل کابین هواپیما ببرند و با خیال راحت در داخل محفظه بالای سر بگذارند. استفاده از این راهکار باعث صرفه جویی در زمان به هنگام سوار و پیاده شدن از هواپیما می شود. داروهای مورد نیاز را به همراه نسخه و توصیه پزشک داخل یک کیسه فریز زیپ لاک، داخل کیف دستی بگذارید. توصیه می شود تمام داروها را یک جا گذاشته تا بعدتر در فرودگاه دچار مشکل نشوید. اگر مسافران کهنسال شما قرار است به تنهایی سفر کنند، می توانید خانواده خود را با یک یادداشت کوچک غافلگیر کنید و در برگه یادداشت چیزهایی مانند: " دوستت دارم" یا "من هم برای سفری که داری میری هیجان زده ام! " بنویسید. مت سفانه جیب برها همه جا هستند. خصوصا اماکن شلوغی مانند فروشگاه ها، مراکز خرید و ایستگاه های وسایل نقلیه عمومی. بهتر است که سالمندان پول نقد را در کیف دستی یا کیف پول مردانه قرار ندهند و از کیف های کوچکی که بند دارد و می توانند آن را به گردنشان اندازند استفاده کنند، و مردان مسن هم می توانند وجوه نقدشان را در کیف هایی که به کمربند متصل می شود قرار دهند. از توصیه های دیگر این است که در هنگام منتظر شدن در مکانی شلوغ ساک های دستیشان را روی زمین و بین دو پایشان قرار دهند تا سرقت آن دشوارتر گردد، همچنین اگر روی صندلی نشسته و منتظر هستند بند کیف و ساک هایشان را به دسته ی صندلی گره بزنند. همچنین توصیه می شود که باشتک های کوچک همراه داشته باشند تا در مواقع انتظار بتوانند راحت تر باشند و اگر نیاز داشتند استراحت کنند. با بالا رفتن سن نیاز بسیاری از سالمندان نیاز به مصرف دارو دارند و اغلب تعداد زیادی قرص و شربت در طول روز مصرف می کنند، هنگامی که آن ها در خانه هستند بیشتر در یادشان می ماند که چه زمانی باید دارو مصرف کنند اما در زمان مسافرت احتمال این که فراموش کنند چه دارویی را در چه ساعتی باید مصرف نمایند و آیا آن ها خورده اند یا نه بیشتر می شود. از آن جایی که بسیاری از این داروها مهم هستند و عدم مصرف آن ها امکان دارد عواقب وخیمی در پی داشته باشد بهترین کار این است که با محل اقامت آن ها از قبل هماهنگ نمایید تا زمان داروهایشان را یادآوری کنند و یا در ساعاتی داروهایشان با آن ها تماس بگیرید و یا حتی ساعتی زنگ دار برایشان تهیه نمایید که زمان داروها را به آن ها یادآوری نماید. از آن جایی که امروزه برای حفظ امنیت در فرودگاه ها و مراکز عمومی شلوغ تفتیش بدنی یا عبور از دستگاه های امنیتی امری عادی ایست توجه داشته باشید که اگر افراد سالمند در بدنشان اشیایی مانند پلاتین، دندان طلا و از این قبیل دارند به آن ها یاد آوری کنید که اگر آژیر امنیتی به صدا در آمد این موضوع را به نگهبانان متذکر شوند تا مشکلی برایشان پیش نیاید و یا در صورت لوزم از قبل با نگهبانان و قسمت حراست اماکنی که قرار است والدین کهنسالتان از آن ها عبور کنند هماهنگ نمایید. همچنین اگر والدین کهنسالتان بر روی ویلچر می نشینند به آن ها متذکر شوید که در هنگام بازرسی لازم نیست که از روی ویلچر بلند شوند زیرا ماموران امنیتی دستگاه هایی دارند که آن ها را در همان حالت نشسته بازرسی می کند. اگر تصمیم گرفته اید که والدینتان را خوشحال کنید و برایشان بلیت تهیه کنید حتما پیش از اقدام به خرید بلیت با آن ها صحبت کنید و بدانید که چه نوع مسافرتی را ترجیح می دهند زیرا آن ها سلایقشان با شما متفاوت است و شاید آن چه شما در نظر دارید از دید آن ها خوب نباشد. به صورت جزیی هر آن چه را که دوست دارند برایشان فراهم کنید و خودسرانه تصمیم نگیرید و تمام تلاشتان را به کار بگیرید تا آرزوهایشان برآورده شود و خودتان هم پیش از سفر برنامه ی دقیقی برای اماکنی که باید بروند تهیه کنید. بهتر است کهنسالان با تورهای گردشگری سفر کنند تا برنامه ی خاص و مرتبی داشته باشند و از امنیت برخوردار شوند اما بدین منظور لازم است که اطلاعات کاملی راجع به تورهای گردشگری مقصد تهیه کنید، خوب تحقیق کنید و مطمین شوید که تور معتبر و خوش قولی را تهیه می کنید تا مسافران کهنسالتان آزار نبینند. امروزه هزاران تور گردشگری وجود دارند که خدمات زمینی، هوایی و دریایی را به مسافرانشان ارایه می دهند اما بسیاری از آن ها تمام حقایق را بیان نمی کنند و ممکن است برای کهنسالان مشکل پیش آید. نکته ی دیگر این است که امکان دارد توری که تهیه می کنید برنامه های شادی داشته باشد که باب میل کهنسالان نباشد پس حتما پیش از انتخاب تور از برنامه های تفریحی آن ها مطمین شوید. شاید برنامه این باشد که والدین کهنسال شما به منزل یکی از اقوام یا دوستان و آشنایان برود و در آن جا اقامت کند اگر این طور است حتما پیش از حرکت آن ها با میزبانان هماهنگ کنید که حتما در منزل باشند و یا به استقبال والدینتان بروند تا در هنگام خستگی زیاد دچار مشکل و نبود میزبانان نشوند. همچنین خوب است که اماکنی که فکر می کنید می توانند مورد علاقه ی والدین شما باشند و در نزدیکی محل اقامتشان قرار دارند را پیش از حرکت به آن ها معرفی کنید. نکته ی مهم دیگر این است که حتما به میزبان ساعت داروهای کهنسالان را بگویید تا اگر فراموش کرده بودند به آن ها یادآوری کنند. همچنین لازم است که خودتان هم ساعت پیش از زمان حرکت آن ها به ایستگاه بروید تا کهنسالانتان دچار استرس پیش از سفر نشوند. شاید برای جوانان مساله ی مهمی نباشد که در شب سفر کنند یا روز، به برف و بوران و هوای بارانی برخورد کنند و در میان تابش نور مستقیم خورشید باشند اما این موارد برای سالمندان از نکاتی حایز اهمیت است. باید بهترین زمان سفر را برایشان انتخاب کنید هم بهترین ساعات روز و هم بهترین فصل زیرا گاهی هوای نامناسب می توانت اوقات آن ها را تلخ کند و هیچ لذتی از سفر نبرند و یا این که در شب مسافرت بروند را دوست نداشته باشند پس از یاد نبرید که زمان مناسب از نکات مهم است. یکی از دردناک ترین موضوعاتی که در دنیا وجود دارد زیاد بودن سفر سالمندان تنهاست. سالمندان ترجیح می دهند که با خانواده باشند و در کنار آن ها مسافرت کنند پس اگر امکانش را دارید حتما آن ها را در سفر همراهی کنید زیرا دیده شده که سالمندانی که به تنهایی سفر می کنند دچار مشکلات عدیده ای از جمله عدم آشنایی با آداب و رسوم مردم مقصد و عدم توانایی در ارتباط برقرار کردن با آن ها شده اند. لطفا سالمندانتان را در سفرهایشان همراهی کنید. شاید سالمند مورد نظر شما مشکلی در راه رفتن نداشته باشد و شما نیازی در رابطه با اخذ صندلی ویلچر احساس نکنید اما به ما اعتماد کنید و برایشان از فرودگاه تا تاکسی را ولیچر تهیه نمایید، زیرا راه رفتن و طی کردن مسیرهای طولانی که در نظر شما اصلا به چشم هم نمی آید برای آن ها به تجربه ای طاقت فرسا تبدیل می گردد. شما می توانید این صندلی ها را از فرودگاه ها و یا ایستگاه های قطار تهیه نمایید و اگر بنابر شرایط لازم دانستید یک صندلی چرخدار از قبل به همراه بیاورید. باید در برنامه ریزی کردن برای سالمندان از دید آن ها به سفر نگاه کنید، یکی از مواردی که در این زمینه به چشم می خورد غذا و خوراکی است، اگر کمی دقت کرده باشید سالمندان لازم دارند که میان وعده مصرف کنند حتی شده یک میوه ی کوچک و این امر به آن ها انرژی و شادابی بیشتری می دهد. به این که آن ها باید در طول سفرشان چه غذاهایی مصرف کنند و چه جاهایی توقف کنند و میان وعده چه چیزهایی میل نمایند از پیش فکر کنید. شما هر چه هم که دقیق برنامه ریزی کنید و بهترین تور گردشگری را هم برای سالمندتان تهیه کنید باز هم امکان وقوع حوادث غیر مترقبه وجود دارد، لازم است متناسب با مقصد سفر آن ها روش هایی که می توانند با پلیس، اورژانس و آتش نشانی تماس بگیرند را یاد آور شوید. همچنین اگر به کشوری دیگر می روند و زبان مردمان آن جا را نمی دانند کتاب راهنما تهیه کنید تا بتوانند با بهره گیری از آن در صدد رفع مشکل بر بیایند.
کبوترخانه های ولاشان در روستای و لاشان که در شهرستان خمینی شهر در استان اصفهان قرار دارد با برجهای کبوتر خود زبانزد گردشگران است. حدود چهل برج کبوتر در زمین های کشاورزی ولاشان در نزدیکی هم واقع شده که جذابیت خاصی در این منطقه ایجاد کرده است. برج‌های ولاشان توسط اداره میراث فرهنگی شهرستان خمینی شهر به ثبت رسمی رسیده است. "ولاشان" نام روستایی در دوازده کیلومتری جنوب غرب اصفهان است که امروزه یکی از محلات شهر ساحلی و زیبای د رچه در حاشیه زاینده رود محسوب می‌شود و خود این شهر نیز زیر مجموعه شهرستان خمینی شهر است. این محله یا روستا از غرب و جنوب غرب با دو شهر زازران و قهدریجان از توابع شهرستان فلاورجان همسایه است و به عنوان آخرین نقطه درجنوب شهرستان خمینی‌شهر محسوب می‌گردد. با ورود به ولاشان تعداد زیاد و متمرکزی از جالب ترین و زیباترین ساخته‌های دست بشر به نام برج های کبوتر خانه یا همان کفتر خانه ها مشاهده می شود. در سرتاسر استان اصفهان برج‌های کفتر خانه قابل مشاهده است، اما خصیصه متفاوت برج‌های کبوتر ولاشان آن است که چندین برج این روستا در فاصله‌ای نزدیک به همدیگر قرار دارد و حدود پانزده جریب از زمین‌های سرسبز کشاورزی را بین خود محصور کرده است. ولاشان دارای سه محله بر اساس نامگذاری سه صحرای زراعی اصلی به نام‌های "گارنخود"، "لورک" و "صحرای ولاشان" است. با گذری در محلات مسکونی روستا برخی برج‌ها را در محاصره میان ساخت و ساز‌های مسکونی می‌بینیم و تعداد زیادی از برج‌های دیگر که در زمین‌های کشاورزی قرار دارد، در حال تخریب تدریجی است. برخی مردم محلی تعداد این برج ها را تا سی عدد هم ذکر می کنند که اکنون حدود بیست برج کفترخانه باقی مانده است که تعداد کمی در صحرای ولاشان و اکثر آن در صحرای گارنخود دیده می شود. در دوره صفوی در اصفهان در حدود برج کبوترخانه وجود داشته‌است. در تصاویر به جای مانده از کوه آتشگاه هرستان در دوران قاجار برج‌های کبوترخانه به فاصله اندک ملاحظه می‌شود که اکنون اثری از آنها موجود نیست. برج‌های کبوترخانه خمینی شهر که فعلا وجود دارند بیش از عدد نیستند که عمدتا در منطقه ولاشان وجود داشته و ظرفیت آنها از هزار تا هزار و پانصد کبوتر متفاوت است و از نظر مهندسی و معماری به عنوان شاهکار مهندسی ولاشان می‌توان در نظر گرفت. در گذشته در ولاشان رسم بوده که هر کس قصد تشکیل زندگی داشت موظف بود با اهالی روستا به صورت دسته جمعی سالی یک برج کبوترخانه احداث نماید. فضولات حاوی مقادیر قابل توجهی نیتروژن شیمیایی و آلی و دارای اکسید های فسفر و پتاسیم کبوتران در مزارع کشاورزی ماربین بین کشاورزان خرید و فروش می‌شد. این فضولات باعث می‌شد تا بهترین محصولات کشاورزی از سیفی جات و سبزیجات گرفته تا خربزه و گلابی و به و سیب و حبوبات و گندم در این منطقه تولید شود. برج‌ها نیز همانند زمین قابل خرید و فروش است و بسیاری از برج‌ها یا شراکتی بوده یا تحت مالکیت یک نفر است. تمامی برج‌ها به شکل دایره وار و از خشت و گل ساخته شده و شامل دیوار خارجی محافظ و قسمت استوانه وسط است که محل زندگی کبوتران است. استوانه مرکزی همانند قفسه‌هایی چهار گوش و خشت مانند است که از پایین تا بالا ساخته شده و هر کبوتر درون یکی از این مکان‌های قفسه مانند جا می‌گرفته و برای راحتی نشستن و برخاستن و ورودش به مکان خود در لبه هر قسمت، شکلی در قالب مثلث مانند نوک نیز ساخته می‌شده است. در قسمت پایین هر برج یک درب برای خارج کردن فضولات و تعمیرات ضروری داخلی وجود دارد که در طول سال با خشت کاملا بسته می‌شد و موقع برداشت زل یا همان کود ها آنرا خراب کرده و وارد آن می‌شدند. البته در داخل برج‌ها پلکان مارپیچ مانند برای رفتن به بالای سقف نیز ساخته شده است. دو فصل اول سال و در گرمای هوا کبوتران به وفور از انواع دانه مانند گندم، جو، برنج، ارزن و دانه‌های سایر علف‌ها که در مزارع به وفور وجود داشت، استفاده می‌کردند و در فصول سرد سال مثل پاییز و زمستان مالکان با گذاشتن نردبان و رفتن به بالای سقف غذای آنها را می‌دادند. ظرفیت جاگیری تعداد کبوترها بستگی به وسعت و بزرگی برج‌ها دارد و برخی برج‌ها تا بیش از دو هزار کبوتر را در خود جای می‌دادند. نحوه سرما و گرمای زیستی محیط داخل برج‌ها نیز تنظیم جالبی دارد، به این معنا که مصالح کاربردی خاص خشت و گل در تابستان خنک است و به خصوص در زمستان سرد، داخل برج‌ها گرم می‌شود و آزاری از این نظر به کبوترها نمی‌رسد، اما نکته جالب‌تر آن است که کود و فضولات خود این پرندگان به شدت گرما‌زاست به نحوی که اگر فردی دست خود را داخل زل کبوتر کند، گرمای شدید را حس می‌کند. قطر دایره پایین هر برج از سه متر تا بیش از دوازده متر متغیر‌است، در زمان قدیم که اصلا هیچ گونه سموم و کودهای تقویتی شیمیایی برای مزارع وجود نداشت کشاورزان برای تقویت زمین‌های خود اقدام به ساخت این گونه بناها در میان مزارع خود می‌کردند تا از کود و یا به اصطلاح "زل" کبوتران استفاده کنند. ویژگی برج کبوترخانه در ولاشان شکل سازه‌ای آن است که محیطی خنک در تابستان و گرم در زمستان را برای کبوترها ایجاد می‌کرد. ضخامت دیوارها به صورت مخروطی طراحی شده که در هنگام زلزله تا حد امکان مرکزش ثقل برج در تزار پایین‌تری قرار داشته و از حساسیت آن تا اندازه‌ای کاسته شود و طراحی سازه‌ای ان به گونه‌ای است که حداکثر تعداد لانه و ظرفیت را برای کبوتران به برج می‌دهد. وجود یک دیافراگم در میانه برج باعث می‌شود تا ایستایی برج نیز افزایش یابد. به علاوه همین امر و شکل مقاوم خارجی برج در مقابل نیروی باد باعث می‌شود تا در هنگام پرواز ناگهانی دسته‌ای از کبوتران از فراز برج همزمان با مشاهده نزدیک شدن پرندگان شکاری به آن و ایجاد رزونانس (امواج تشدیدگر) ناشی از پرواز دسته جمعی تخریب نشده و مقاومت کافی در مقابل این امواج مخرب را داشته باشد. در گذشته کشاورزان ظرفی حاوی شیر در کنار برج قرار می‌دادند که در میان حلقه‌هایی از آهک بود. هنگامی که مار به قصد خوردن شیر، پوست بدنش به آهک آغشته می‌شده باعث مسمومیت و مرگ مار می‌گردید. برخی از برجهای کبوترخانه مثل برج دستگرد دارای نوار گچی به ساختمان برج بود تا مار نتواند از دیوار برج به داخل لانه کبوتران نفوذ کند. در ولاشان رسم بود که چون می‌دانستند مار عاشق خوردن ماست است، سفالهایی با دهانه باریک را از ماست پر می‌کردند و در کف برج دفن می‌کردند. پس از ورور مار به داخل برج، مار به داخل کوزه رفته و از ماست می‌خورد ولی در مراجعت دیگر قادر به خروج از کوزه نبود چون پس از خوردن ماست، بدن او افزایش حجم پیدا کرده و با این ترفند مار به تله افتاده و هلاک می‌شد و نمی توانست آسیبی به کبوتران و تخم هایشان برساند. متاسفانه برج‌های زیبا و مفید دیروز به شیره کش خانه‌های مخروبه، برای معتادان تبدیل شده است‌هویت و شناسنامه اصلی ولاشان برج‌های کبوتر‌خانه آن است اما با کمال تاسف به دلیل بی‌توجهی‌ها، به پاتوق و به اصطلاح شیره کش خانه شبانه روزی معتادان این محل تبدیل شده است. ولاشان در دوازده کیلومتری جنوب غربی مرکز شهر اصفهان در مجاورت شهر درچه در دشتی مسطح واقع شده که با شیب ملایم یک در صدی نزدیک به زاینده رود منتهی می‌شود.
زمین، اراضی کشاورزی، باغ‌های شهری، انهار، کوه‌ها و هر چیز دیگری که بشود آن را تصاحب کرد، امروزه مورد هجوم افراد سودجو در ارومیه قرار گرفته که از جمله آخرین مورد از آنها، سوء استفاده از پیکره کوه سیر مشرف به این کلانشهر است. ه گزارش ایرنا، زمین‌خواری معضلی است که بیشترهای شهرهای کشور کم و بیش درگیر آن هستند و پرونده‌های متعدد کوچک و بزرگی نیز در دستگاه قضایی برای آن‌ها تشکیل شده که شهرستان ارومیه نیز از این قاعده مستثنی نیست. موضوع کوه خواری در کوه سیر ارومیه برای اولین بار توسط کوهنوردان منطقه در شبکه‌های اجتماعی مطرح شده که با حساسیت ایجاد شده در این رابطه، این موضوع مورد پیگیری رسانه‌ها قرار گرفت که منجر به توقف مقطعی ساخت و ساز در این منطقه شد. متاسفانه در همین راستا طی هفته گذشته تصاویری از ساخت و سازهای دوباره در کوه "سیر" ارومیه بار دیگر در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان می‌داد یا ساز و کار قانونی برای جلوگیری از آن وجود ندارد یا مسوولان در این رابطه کم کاری کرده‌اند و به مطالبه عمومی در این راستا بی توجه هستند. طی چند روز گذشته بار دیگر انتشار تصاویری از این ساخت و سازها، موجی از توجهات عمومی را به خود جلب کرده است با نیم نگاهی به موقعیت جغرافیایی کوه "سیر" ارومیه و پتانسیل گردشگری آن از جمله وجود کلیسای تاریخی و اجرای طرح تله کابین در این منطقه، می‌توان به راحتی حدس زد که چگونه برخی از فرصت طلبان برای تصاحب غیرقانونی این کوه و ساخت و ساز در بام شهر ارومیه عزم خود را جزم کرده‌اند. در همین راستا بر آن شدیم تا به سراغ کاشفان نخست کوه خواری در کوه سیر ارومیه برویم، یعنی همان کوهنوردان "کوشا رحمان‌زاده" یکی از کوهنوردان منطقه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه ساخت و سازهای غیرمجاز طی یک مدت خاص در گذشته در منطقه کوه سیر ارومیه به شدت افزایش یافته و هم اکنون نیز ادامه دارد، گفت: این ساخت و سازهای غیرمجاز در گذر زمان شکل کوه را در برخی از نقاط دچار تغییرات اساسی کرده است. وی افزود: فقط کوه خواری در این منطقه اتفاق نیفتاده است بلکه برخی از مالکان زمین‌های زراعی با تغییر کاربری و تفکیک غیرمجاز اقدام به ساخت و ساز در نقاط مختلف کوه کرده‌اند. ساخت و ساز غیرمجاز در کوه سیر سیستم اکولوژیک منطقه را تغییر داده استاین کوهنورد ارومیه‌ای مدعی شد که در گذشته کوه سیر ارومیه میزبان گونه‌های مختلفی از پرندگان وحشی بوده که امروز دیگر اثری از این پرندگان نیست او ادعا دارد که ساخت و ساز در این کوه سبب شده تا پرندگان دیگر این منطقه را محلی امن برای خود ندانند. وی همچنین به قطع تعداد زیادی از درختان در این منطقه اشاره کرد و گفت: با ادامه روند فعلی در آینده‌ای نزدیک شاهد جاری شدن سیل از این منطقه به سمت روستاهای پایین دست کوه سیر ارومیه خواهیم بود. علی ایمانی یکی دیگر از کوهنوردان کوه سیر ارومیه نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به نبود هیچگونه امکانات رفاهی و خدماتی از جمله آب، برق و گاز در این منطقه، گفت: معلوم نیست که سودجویان با چه هدفی اقدام به ساخت و ساز ویلا می‌کنند چرا که این منطقه امکانات رفاهی لازم برای زندگی را ندارد. وی افزود: متاسفانه فقط موضوع کوه خواری مطرح نیست برخی از این افراد به طور خودسر اقدام به احداث سیل بند در کوه سیر ارومیه کرده یا برخی دیگر برای ساخت و ساز انجام شده در دل کوه یک مسیر ارتباطی از طریق جاده احداث کرده اند. وی اضافه کرد: "متاسفانه دستگاه‌های اجرایی مرتبط با الفاظ بازی کرده و در برخی مواقع این ساخت و سازهای غیرمجاز را مصداق کوه خواری نمی‌دانند بنده از آقایان مسوول سوال می‌کنم که کوه خواری یا ساخت و ساز غیر مجاز، آیا در ماحصل این اتفاقات نامبارک در تخریب این کوه تغییری ایجاد می‌کند؟ "ایمانی با بیان اینکه ما انسان‌ها میراث دار طبیعیت نیستیم، اظهار داشت: طبیعت به ما به ارث نرسیده است ما باید امانت دار طبیعت برای رسیدن به دست آیندگان باشیم. با ادعای مهمی همچون تاثیر ساخت و ساز غیر مجاز در منطقه کوه سیر ارومیه به سراغ "امید یوسفی" رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش سازمان حفاظت از محیط زیست آذربایجان‌غربی رفتیم او نیز همچون مشاهدات میدانی کوهنوردان با تایید این ادعا بیان کرد: قطعا تردد و حضور انسان در کوه سیر ارومیه در منطقه سیر داغی سبب احساس ناامنی گونه‌های مختلفی از جانداران و به تبع آن کاهش جمعیت و تنوع آنان را در این منطقه شده است. وی با بیان اینکه کوه سیر ارومیه از نظر زیست‌گاهی در آن حدی نیست که زیست‌گاه اختصاصی یک گونه خاص باشد، افزود: ولی پرنده هایی همچون کبک یا پرنده‌هایی شکاری مانند باز، شاهین و عقاب طلایی در این کوه یافت می‌شود که با حضور انسان‌ها به کوه‌های اطراف کوچ کرده‌اند. پس از اطلاع از کلیت ساخت و سازهای غیر مجاز در منطقه تاریخی و گردشگری کوه سیر ارومیه، برآن شدیم تا گفت و گویی با فرماندار ارومیه داشته باشیم "رسول مقابلی" فرماندار ارومیه در نهایت همکاری با خبرنگار ایرنا زمینه را برای مصاحبه با معاون عمرانی خود و بخشدار مرکزی ارومیه در این رابطه فراهم کرد تا اطلاعات دقیقی از جزییات این ماجرا در اختیار ما قرار بگیرد. "اکبر صابری" معاون هماهنگی و امور عمرانی فرماندار ارومیه در گفت و گو با ایرنا با بیان اینکه روستای "سیر" ارومیه مشرف به این شهر کمتر از خانوار جمعیت دارد و به همین دلیل دارای شورا و دهیاری نیست، گفت: به دلیل جمعیت پایین این روستا، بنیاد مسکن نیز خدماتی تحت عنوان طرح هادی به این منطقه ارایه نمی‌دهد تا دستورالعمل دقیقی از ساخت و ساز در آن شکل بگیرد. وی با اشاره به برگزاری جلسات مشترک با اداره کل میراث آذربایجان‌غربی جهت ارایه یک طرح جامعه برای جلوگیری از ساخت و ساز در منطقه تاریخی و گردشگری کوه سیر ارومیه، اظهار داشت: متاسفانه اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بهانه‌هایی همچون کمبود بودجه تا به این لحظه این طرح را عملیاتی نکرده است. "صابری" ادامه داد: در مواقعی که یک روستا کمتر از خانوار بوده و دهیاری نداشته باشد، شورای بخش مرکزی مسوولیت رسیدگی به امور آن را دارد که دوستان فعال در این مرکز باید اعلام کنند برای جلوگیری از ساخت و سازهای غیرمجاز چه اقدام بازدارنده‌ای داشته‌اند. "شاهرخ نجاری" بخشدار مرکزی ارومیه که پیش‌تر در آذرماه سال گذشته کوه خواری در منطقه کوه سیر ارومیه را تایید کرده بود با بیان اینکه شورای بخش مرکزی نمی‌تواند به این موضوع به طور مستقیم ورود کند، گفت: اگر ساخت و ساز در محدوده روستا باشد، شورای مرکزی طبق قانون مجوز ورود را دارد و در غیر این صورت برخورد با ساخت و سازهای این منطقه بر عهده شهرداری ارومیه است. وی با تاکید بر اینکه شهرداری ارومیه باید در برابر کوه خواران با قاطعیت تمام ایستادگی کند، افزود: در همین رابطه با دادستانی نیز نامه نگاری‌های لازم صورت گرفته است. "نجاری" با اعلام اینکه متخلفان ساخت و سازهای غیر مجاز به دادگاه معرفی شدند، ادامه داد: اگر شهرداری در هر صورت توان برخورد با خاطیان را ندارد، باید به طور رسمی سلب مسوولیت کند تا در همین راستا تدابیر لازم اندیشیده شود. بخشدار مرکزی ارومیه در پاسخ به اینکه "اگر متخلفان ساخت و سازهای غیر مجاز در این منطقه به دادگاه معرفی شده اند، پس چگونه ساخت و ساز در این منطقه ادامه دارد؟ "، گفت: در این رابطه باید اعلام کنیم که مشکل دادرسی داریم از زمان تشکیل پرونده قضایی تا حاصل شدن نتیجه، چند ماه طول می‌کشد و تا حکم نهایی صادر نشود، دستور توقف عملیات نیز صادر نخواهد شد. پس از اظهارات بخشدار ارومیه به سراغ مسوولان شهرداری ارومیه رفتیم تا چرایی برخورد نشدن با ساخت و سازهای غیر مجاز در کوه سیر ارومیه را جویا شویم "مهدی اکبرزاده" مدیر پیشگیری و تخلفات شهری شهرداری ارومیه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه مدیریت پیشگیری شهرداری مستقل نیست و نمی‌تواند به طور عملی به ساخت و ساز مربوط به کوه سیر ارومیه رسیدگی کند، افزود: در این رابطه باید شهرداران مناطق پاسخگو باشند. وی با بیان اینکه مدیریت پیشگیری شهرداری ارومیه فقط ناظر به چگونگی برخورد با ساخت و سازهای غیر مجاز است، ادامه داد: البته در مناطق نیز نیروی کافی وجود ندارد حتی به نامه نگاری‌های ما نیز پاسخ نمی‌دهند اگر تمامی نیروها زیر مجموعه پیشگیری متمرکز بود، ما می توانستیم پاسخگو باشیم. با پیگیری‌های به عمل آمده، گویا موضوع برخورد با کوه خواران در منطقه سیر داغی ارومیه وارد فاز جدیدی شده است در حالی که بخشدار مرکزی ارومیه که با بیان موارد قانونی، رسیدگی به ساخت و سازهای غیر مجاز این منطقه را متوجه شهرداری ارومیه کرده بود، " ابراهیم صفری" شهردار منطقه یک ارومیه مدعی شد که شهرداری وظیفه‌ای برای رسیدگی به آن منطقه ندارد! البته این مصاحبه به اینجا نیز ختم نشد و "صفری" درحالی اعلام کرد که با دهیار روستای "سیر" توسط عوامل شهرداری منطقه یک گفت و گو به عمل آمده و توضیحات لازم داده شده است! که البته روستای " سیر" ارومیه اصلا دهیار ندارد! البته در ادامه پیگیری‌ها نیز "سعید کریمی" مدیر پیشگیری شهرداری منطقه یک ارومیه از توضیحات خبرنگار ایرنا مبنی بر اینکه روستای "سیر" ارومیه طبق ادعای مسوولان به دلیل کمتر از خانوار بودن، اصلا دهیار ندارد قانع نشد و اعلام کرد که شخصا با دهیار این منطقه صحبت کرده است. "کریمی" ادامه داد: محدوده وظیفه شهرداری در رسیدگی به ساخت و سازهای غیر مجاز همان کنار رود شهرچایی و تا انتهای خیابان باقری است و شامل کوه "سیر" نمی‌شود. از سویی نیز هرچند "آیدین رحمانی" معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار آذربایجان‌غربی در گفت و گو با رسانه‌ها بر مبارزه با زمین خواری در منطقه و حساسیت استاندار آذربایجان‌غربی به این موضوع اشاره کرده ولی یک ناهماهنگی برای جلوگیری از کوه خواری و زمین خواری در منطقه کوه "سیر" ارومیه به وضوح مشاهده می‌شود. رحمانی همچنین با تاکید بر برخورد جدی با تغییر کاربری اراضی کشاورزی در منطقه، بیان کرد: هرگونه تغییر کاربری بدون کسب مجوزهای لازم، جرم تلقی می‌شود. وی همچنین با قدردانی از رسانه‌ها در پیگیری برخورد با سودجویان در بحث ساخت و سازهای غیرمجاز و کوه خواری در منطقه سیر ارومیه، گفت: برخورد با فساد یک مطالبه عمومی است و دولت تدبیر و امید در این راستا و برای مبارزه با فساد عزم جدی دارد. البته روز گذشته، خبر جدیدی در خصوص مقابله با معضلات شهری در مرکز استان، ارومیه مخابره شد و در آن، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری آذربایجان‌غربی گفته بود که شورای پیشگیری از تخلفات شهری با هدف افزایش امنیت و آرامش شهروندان ارومیه راه‌اندازی می‌شود. مجید عباسی در جلسه برنامه ریزی آغاز فعالیت این شورا اظهار داشت: شهر ارومیه تا پنج کیلومتری حومه آن محدوده فعالیت شورای پیشگیری از تخلفات شهری خواهد بود. وی ادامه داد: تمامی تخلفاتی که تاکنون موجب آزار و اذیت شهروندان و بر هم خوردن امنیت آنها شده، ساماندهی خواهد شد. معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری آذربایجان‌غربی گفت: جلوگیری از تغییر کاربری اراضی زراعی و تجاوز به حریم رودخانه ها و راههای مواصلاتی نیز از جمله ماموریت های این شوراست. به گزارش ایرنا، کوه سیر به دلیل موقعیت گردشگری منحصر به فرد خود، مورد طمع سودجویان واقع شده است. این کوه از معدود کوه‌هایی می‌باشد که به محدوده شهری چسبیده است و نه تنها بام شهر ارومیه محسوب می‌شود بلکه با دارا بودن یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای جهان و واقع شدن طرح تله کابین در این منطقه، یکی از مناطق مهم گردشگری محسوب می‌شود. کوه سیر ارومیه چسبیده به محدوده شهری منطقه بالانشین ارومیه است که به دلیل ویژگی خاصی گردشگری، همه روزه میزبان بسیاری از شهروندان بوده است. آنطور که به نظر می‌رسد همدلی مردم با دولت در مبارزه با کوه خواری و زمین‌خواری می‌تواند نقطه عطفی برای الگو برداری از این موضوع در برخورد با فساد در سایر زمینه‌ها باشد ولی این مورد مستلزم یک انسجام جدی بین دستگاه‌های موتولی امر است. گزارشات محلی از مردم منطقه نیز حاکی از آن است که مردم روستای سیر ارومیه از هرگونه اقدامات باز دارنده برای جلوگیری از ساخت و ساز غیر مجاز و تغییر کاربری اراضی کشاورزی در منطقه حمایت می‌کنند.
در پاسخ به این سوال که چگونه یک تور مناسب و مطمین انتخاب کنیم؟ باید بگوییم که انتخاب تور مطمین تاثیر زیادی در لذت بردن از سفر گروهی دارد، پس باید خیلی نکته بین و ریز بین باشید و قبل از مسافرت در میان شرکت های مختلف و خدمات متنوعی که دارند سردرگم نشده و با خواندن این مطلب و رعایت نکات آن تور مناسبی با شرایط خود انتخاب کرده و از آن لذت ببرید. در جولای سال بود که فردی به نام توماس کوک اولین تور بزرگ گروهی را به راه انداخت و برنامه ریزی هایش را انجام داد. این سفر برای نفر از کارکنان راه آهن ترتیب داده شد و آنها از لیچستر به لاگ بورو رفتند. زمان زیادی نگذشت که بسیاری از افراد به کار سازماندهی سفرهای گروهی روی آوردند. با روی کار آمدن هواپیما در حمل و نقل در زمان جنگ جهانی دوم مسافرت ها آسان تر و روز به روز بر تعداد شرکت های برگزار کننده ی تورهای مسافرتی افزوده شد. این رشد روزافزون تا به امروز سیر صعودی خود را حفظ کرده است و بسیاری از شرکت های فعال در زمینه ی برگزاری تور به کار خود ادامه می دهند. افراد زیادی به هنگام مسافرت تصمیم می گیرند یکی از تورهای آماده را تهیه کنند تا دغدغه ی کمتری برای سفرهایشان داشته باشند. این انتخاب گاهی باعث خشنودی و در برخی اوقات موجب نارضایتی می گردد. انتخاب تور مناسب یکی از کارهایی است که نیاز به دقت دارد تا افراد با کمترین نارضایتی مواجه شوند. افراد، زمان و علاقه ی کافی برای انجام برنامه ریزی سفر و رزرواسیون خدمات حمل و نقل، اقامت و گشت ها را ندارند. مقصد افراد در جایی است که دسترسی فقط از طریق تورهای گروهی امکانپذیر است. استفاده از تور، هزینه های سفر شما را به ویژه در بخش حمل و نقل، بدون کاهش کیفیت تجربیات سفر، کاهش می دهد. افرادی که به تازگی مبادت به انجام سفر کرده اند و در بسیاری مسایل تازه وارد هستند. قبل از اینکه با یک آژانس مسافرتی تماس بگیرید در مورد آنچه که می خواهید، اطمینان حاصل کنید وگرنه با دریایی از خدمات و انتخاب های گوناگونی که پیش روی شما قرار می گیرند، مواجه خواهید شد. حداقل مقصد خود را انتخاب کنید و بعد برای رزرو تور تماس بگیرید. با صبر و حوصله باشید و هر چه که دوست دارید بدانید را بپرسید. فراموش نکنید یکی از خدمات آژانس های مسافرتی ارایه ی مشاوره در زمینه ی سفر است. استفاده از تور به این معنا نیست که در تمام مراحل سفر با دیگر همسفران خواهید بود. برخی تورها صرفا خدمات اقامت و حمل و نقل را به شما ارایه می دهند و شما را در انتخاب گشت ها آزاد می گذارند. این گشت ها معمولا در محل هتل به شما ارایه می گردند و هزینه ای بابت آنها از شما دریافت می کنند. سعی کنید برای استفاده از خدمات تور، به آژانس هایی که در همان نوع سفر یا در همان مقصد مورد نظر شما تخصص دارند مراجعه کنید. آژانس هایی هستند که به طور مستقیم اقدام به رزرو بخش های مختلف خدمات سفر می کنند و وابسته به شرکت دیگری نیستند. این آژانس ها را اصطلاحا آژانس مادر یا کارگزار می نامند. آژانس های دیگر، بسته های آماده شده توسط آژانس های مادر را به فروش می رسانند و اصطلاحا آژانس شناور نامیده می شوند. قبل از اینکه شما را با چگونگی انتخاب یک تور خوب آشنا کنیم مزایا و معایب آن را مورد بررسی قرار می دهیم. در نگاه اول مزایای زیر به چشم مسافران خواهند آمد: با استفاده از تور شما دیگر دغدغه ای برای برنامه ریزی سفر خود نخواهید داشت و نگران حمل و نقل، اقامت، تغذیه، گشت و بسیاری مسایل دیگر نخواهید بود. جابه جایی از نقطه ای به نقطه ی دیگر توسط تور و در قالب گروه صورت می گیرد و شما دیگر نگران گم شدن در مسیرها نیستید. با همسفران جدیدی روبه رو می شوید و روحیه اجتماعی خود را تقویت می کنید. ممکن است دوستان بسیاری را در سفر پیدا کنید. تورها با همراهی یک راهنما صورت می گیرد. پس در هنگام سفر با تور نگران کمبود اطلاعات در مورد مقصد نخواهید بود و همه ی اطلاعات فرهنگی، اجتماعی و . در اختیار شما قرار خواهد گرفت. در برخی تورها شما به تجربیاتی دست خواهید یافت که صرفا به دلیل حضور شما در گروه خاص نصیب شما می شوند. مثلا اجازه ی بازدید از قسمتی از یک مکان تاریخی به یک یا چند تور خاص یا ورود به منطقه ی حفاظت شده در قالب تور و . استفاده از تورها به کاهش نگرانی و دغدغه های مسافران تازه وارد منجر می شود. برنامه ریزی دقیق تورها باعث می شود تا قدرت تصمیم گیری کمتری داشته باشید. ممکن است از انجام یک فعالیت لذت نبرید اما به دلیل قرارگیری در گروه مجبور به انجام آن باشید. بسیاری از تورها برای دیدن حداکثر تعداد جاذبه ها در مقصد طراحی شده اند و همین امر موجب می شود که مسافرت و گشت و گذار به سرعت صورت گیرد. شما باید تحت برنامه عمل کنید. مثلا گاهی باید حتی خواب خود را فراموش کنید تا از برنامه جا نمانید. این به معنای کمبود انعطاف پذیری در تور است. درست است که ملاقات با افراد جدید در سفر لذت بخش است اما این امر در بازدید ها موجب تراکم جمعیت در اماکن گردشگری می شود و شاید خیلی هم خوشایند نباشد. به دلیل سرعت انجام مراحل سفر، وقت کمتری به ارتباط با مردم محلی اختصاص می یابد و یکی از ارزشمندترین تجربیات سفر نادیده گرفته می شود. اگر با استفاده از راهکارهای انتخاب مقصد مناسب برای سفر، مقصد خود را انتخاب کرده و تصمیم خود را برای مسافرت با تور گرفته ایدچند آژانس را انتخاب کنید و با تماس با آنها اطلاعات مورد نیاز خود را به دست بیاورید. همه روزه در رفت‌وآمد‌های روزانه‌ی خود در کوچه و خیابان یا گشت‌و‌گذار در وب، با تعداد زیادی از آژانس‌های ارایه‌دهنده‌ی خدمات مسافرتی روبه‌رو می‌شویم. شاید در نگاه اول، تمام آژانس‌های مسافرتی یکسان به نظر برسند، اما بد نیست بدانید در این صنف، تقسیم‌بندی‌های خاصی وجود دارد و یک آژانس مسافرتی تنها می‌تواند در محدوده‌ی مجوزی که برایش صادر شده به شما خدمات ارایه کند. برخی از آژانس‌های مسافرتی، تنها فروشنده‌ی‌بلیت هستند که به دو دسته‌ی نماینده‌ی مستقیم هواپیمایی مورد نظر و آژانس واسطه تقسیم می‌شوند. برخی دیگر از آژانس‌ها علاوه بر فروش بلیت، خدمات تور را نیز ارایه می‌دهند. این آژانس‌ها نیز به دو دسته تقسیم می‌شوند آژانس‌هایی که خود برگزار‌کننده‌ی تور هستند و آنهایی که واسطه‌ی فروش تور و نماینده‌ی یک آژانس داخلی دیگر هستند. توصیه های زیر را به کار بگیرید. برای انتخاب تور مناسب، توصیه های زیر را به کار بگیرید: سابقه ی کار آژانس چند سال است؟ به یاد داشته باشید که داشتن سابقه در انجام یک کار از کسی که آن کار را انجام داده است یک متخصص خواهد ساخت. کدام نوع سفر را به صورت تخصصی اجرا می کند؟ (یک روزه؟ چند روزه؟ طبیعت گردی؟ فرهنگی؟ داخلی یا خارجی؟ ) در کدام منطقه، کشور یا مقصدهای خاص، تبحر ویژه ای دارد؟ بعضی از آژانس‌ها نیز با هیچ کارگزاری در کشور مقصد، قرارداد ندارند. بنابراین یک لیدر از طرف خود می‌فرستند که تمام کار‌های کشور مقصد مانند رزرو هتل را با هماهنگی قبلی آژانس مبدا یا یک واسطه انجام‌دهد. با این توضیحات باید گفت که هزینه‌های تور معمولا زیاد است و برای جلوگیری از هدر رفتن پولتان باید در انتخاب آژانس دقت کافی داشته باشید. البته دسته‌بندی‌که برای آژانس‌ها مطرح شد، برای تمام مقصد‌ها یکسان نیست. مثلا یک آژانس می‌تواند برای یک مقصد گردشگری در یک دسته و برای یک مقصد دیگر در دسته‌ای دیگر قرار گیرد. از دید متخصصان امر گردشگری، آژانس قابل اعتماد، آژانسی است که بین جای هتل در شهر و امکانات هتل از یک‌سو و تخفیف‌هایی که می‌تواند برحسب شرایط از هتل بگیرد از سوی دیگر، مصالح مسافر را هم لحاظ کند. در نظر داشته باشید یک آژانس آبرومند و با حسن سابقه برای فروختن یک پکیج تور نیاز به دروغ گفتن و کلک زدن ندارد. متاسفانه برخی آژانس‌ها حتی تعداد ستاره‌ی‌هتل مقصد را هم نادرست می‌گویند یا در قرارداد می‌نویسند که امکان تغییر هتل با هتل هم‌تراز وجود دارد، در حالی که خودشان از قبل می‌دانند که قرار است مسافر را به هتل هم‌ستاره، اما ارزان‌تر بفرستند! نخستین نکته‌ای که باید بدانید این است که برگزاری تور‌های مسافرتی، چه داخلی و چه خارجی، تنها باید از طریق دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی که از سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مجوز دارند صورت بگیرد. بنابراین، از سفر کردن با تورهای بدون مجوزهای لازم پرهیز کنید چون اگر از این ناحیه به شما ضرر و زیان معنوی یا مادی وارد شود، هیچ‌کس پاسخگو نخواهد بود. دانستن قیمت نهایی تور فایده ای ندارد. در مورد همه ی خدماتی که به شما ارایه می شود سوال کنید و مطمین شوید. در مورد تعداد و نوع وعده های غذایی، نوع رستوران ها، نحوه ی اقامت، سیستم حمل و نقل، تعداد گشت ها و محل های مورد بازدید و هزینه های ورودیه اطلاعات کامل کسب کنید. بیمه را فراموش نکنید! ببینید آیا تور مورد نظر شما دارای بیمه است یا خیر؟ سعی کنید توری را انتخاب کنید که بیمه داشته باشد و از همه ی خدمات بیمه نیز مطلع شوید. برخی آژانس ها قیمت های بحث برانگیزی را به شما ارایه می کنند. مثلا برای یک تور، قیمتی بسیار پایین تر از قیمت های معمول به شما ارایه می دهند. در این مواقع به هیچ وجه عجله نکنید. ممکن است به غیر از مبلغ پرداختی در مبدا مجبور شوید در مقصد نیز هزینه هایی را بپردازید. پس حواستان را جمع کنید و برای وقت و هزینه ی خود ارزش قایل شوید. به محض شنیدن نام یک هتل یا رستوران و یا شرکت حمل و نقل به همه ی تعاریف یک کارشناس اعتماد و اقدام به رزرو تور نکنید. در مورد تمامی خدمات نیز تحقیق انجام دهید. با جستجوی نام هتل، رستوران و یا شرکت حمل و نقل در مورد خدمات آنها اطلاعات بیشتری کسب کنید. نظرات کاربرانی که از آنها استفاده کرده اند می تواند بسیار کمک کننده باشد. حتما مطمین شوید خدماتی که قرار است ارایه شود نیاز شما را برطرف می کند. اگر در جستجوهای خود به هتل، رستوران یا شرکت حمل و نقل دیگری برخوردید که تطابق بیشتری با خواسته های شما داشت بدون معطلی آن را از آژانس درخواست کنید. نگران نباشید آژانس ها می توانند گزینه های متفاوتی را به شما ارایه دهند. از شبکه های اجتماعی که آژانس مورد نظر شما در آن فعالیت می کند مطلع شوید و با مراجعه به صفحات آنها بازخورد مسافران قبلی را هم ببینید. این بازخوردها یک دید کلی نسبت به آژانس و فعالیت هایش به شما می دهد. در مورد تورهای گروهی حتما مطلع باشید که بسته ی سفر برای چه گروهی از جامعه آماده شده است؟ همسفران می توانند تعدادی از زوج ها، دانش آموزان، خانواده ها و یا حتی بازنشستگان باشند. سعی کنید با ارایه ی یک اطلاعات کلی راجع به خود و گروه همراهتان از کارشناس آژانس بخواهید شما را به درستی راهنمایی کند. در مورد حداقل و حداکثر تعداد همسفرانتان نیز سوال کنید. توجه داشته باشید که گروه های بزرگ تر در کنار اینکه دوستان بیشتری را برای شما به ارمغان می آورد، تجمع بیشتر در کنار جاذبه ها، همسفر شدن با سلایق مختلف و امکان نارضایتی از سفر را نیز فراهم می کند. به این مسیله هم توجه داشته باشید که وجود افراد بیشتر به معنای بهره ی کمتر شما از راهنمایی های یک راهنما است. البته این دقیقا به روحیات شما بستگی دارد که سفر در گروه های بزرگتر را می پسندید یا کوچکتر؟ از کارشناس آژانس بخواهید در مورد درجه ی سختی تور و توانایی های لازم برای سفر برای شما توضیح دهد. شاید مقصد مورد نظر شما با تور یکی باشد اما نحوه ی اجرای برنامه، مناسب توانایی های شما و همراهانتان نباشد. حتما در مورد برنامه ی آماده شده ی آژانس سوال کنید. زمان بندی ها را چک کنید و ببینید آیا برنامه با خواسته های شما مطابقت دارد یا خیر. شاید جاذبه ی مدنظر شما در برنامه نباشد و مجبور به تغییر بسته ی سفر شوید. توجه کنید که آیا برنامه ی سفر با توجه به وقت و هزینه ای که قرار است صرف شود برنامه ی مناسبی است یا خیر. مطمین باشید که برنامه ی سفر کاملا قابل ارایه است مگر اینکه آژانس مناسبی را انتخاب نکرده باشید. مسیله‌ی اقامت یکی از مهم‌ترین مواردی است که باید پیش از سفر به خوبی آن را بررسی کنید چرا که تاثیر مستقیمی در آسایش و رفاه و لذت بردن از یک سفر دارد. درباره‌ی جزییات امکانات اقامتی که برای شما در نظر گرفته شده سوال کنید. اینکه در هتل چند ستاره اقامت خواهید کرد؟ آیا هزینه‌های پرداخت‌شده شامل صبحانه و سایر وعده‌های غذایی می‌شود یا خیر؟ در صورت جا نداشتن هتل، هتل جایگزین چه شرایطی خواهد داشت؟ و سوال‌هایی از این دست. راهنمای محلی کسی است که می تواند در مقاصد مختلف، اطلاعات کاملی را در اختیار شما قرار دد. این فرد به دلیل قرارگیری در محیط مقصد اطلاعات بکرتری را دارد و می تواند پاسخگوی همه ی سوالات شما باشد. سعی کنید توری را انتخاب کنید که از خدمات راهنمای محلی بهره می برد. اگر قصد خروج از کشور را دارید حتما از وجود یک راهنمای فارسی زبان نیز مطمین شوید. اطلاع از کمک‌های اولیه و آشنایی با محیط برای هر راهنمای توری ضروری است. به علاوه، داشتن شخصیت و مهارت‌های هدایت تور نیز حایز اهمیت است. درباره‌ی سابقه‌ی همکاری تورلیدر با آژانس اطلاع کسب کنید. تجربه‌ی یک راهنمای تور حرفه‌ای در شرایط حساس طبیعی و فرهنگی بسیار حایز اهمیت است. (برای تورهایی که شامل فعالیت‌های تفریحی و ورزشی سنگین مثل کوهنوردی هستند. برخی تورها برای همه‌ی افراد با هر میزان آمادگی بدنی مناسب است، اما برای استفاده از برخی تورها نیاز به شرایط بدنی خاصی دارید. درباره‌ی جزییات فعالیت‌های ورزشی در طول سفر بپرسید تا از میزان آمادگی خود اطلاع کسب کنید. برنامه ی سفر و سایر برنامه های ارایه شده توسط آژانس را بررسی کنید و ببینید آیا در آنها به مسایل زیست محیطی توجه شده است؟ آیا برنامه ی خاصی برای آن در نظر گرفته اند؟ این بدان معنی است که آژانس برای مسایل مهم ارزش قایل است و به آنها توجه زیادی می کند. اکوتوریسم یا طبیعت‌گردی به معنای سفری مسیولانه برای بازدید از جاذبه‌های طبیعی است به نحوی که نه تنها آسیبی به طبیعت نمی‌زند، بلکه در جهت حفظ آن تلاش می‌کند. مسافران آگاه باید درباره‌ی تورهای مسافرتی که بازدید از جاذبه‌های طبیعی را نیز در بر دارد به خوبی تحقیق کنند. طبق تعریف اکوتوریسم، بد نیست درباره‌ی اینکه کدام تور کمترین تاثیر منفی را در طبیعت دارد و چه مقدار از هزینه‌های پرداخت‌شده صرف حفظ این منافع می‌شود تحقیق کنید. استفاده از محصولات قابل بازیافت و مواد زیست‌تخریب‌پذیر و راهنمایی مسافران درباره‌ی ایجاد کمترین تاثیر منفی در طبیعت از ویژگی‌های یک تور خوب است. توری که فقط به خالی کردن جیب شما فکر نمی‌کند. هر آژانس قانون خاص خود را دارد. در برخی مواقع ممکن است در صورت انصراف کل هزینه ی شما از بین برود. پس در مورد اینکه در زمان انصراف چه قدر از مبلغ تور قابل استرداد است و یا اینکه تا چه مدت قبل از تور می توان انصراف داد اطلاعات کاملی را به دست آورید. پس از انجام کامل بررسی ها می توانید یکی از تورها را در یکی از آژانس های مدنظرتان انتخاب کنید. آژانسی را انتخاب کنید که با شما کاملا شفاف برخورد می کند. هیچ چیز بدتر از این نیست که بعد از خرید، به این نتیجه برسید که آن چیزی که دریافت کرده اید خلاف انتظار شما بوده است. وقتی می خواهید یک تور را رزرو کنید باید درصد درمورد خدماتی که قرار است به شما ارایه شود و یا نشود، مطلع باشید. پس آژانسی را انتخاب کنید که پاسخ همه ی سوالاتتان را از آن گرفته اید و ابهامی در مورد هیچ چیز ندارید. اطمینان حاصل کنید که پاسخ تمامی سوالات زیر را یافته اید: آژانس مورد نظر شما چه سوابقی در اجرای تور مورد نظر شما دارد؟ این تور چه خدماتی را به شما ارایه نمی دهد؟ محل آغاز و پایان تور کجاست؟ برنامه ی تور برای هر روز چگونه ترتیب داده شده است؟ امکانات اقامتی و رفاهی و بیمه ی تور چیست؟ آیا این تور قادر به برطرف کردن نیازهای غذایی شما می باشد؟ راهنمای سفر کیست و چه سابقه ای در اجرای این تور دارد؟ چه خدمت ویژه ای در تور توجه شما را به خود جلب کرده است؟ و چرا می خواهید این تور را انتخاب کنید؟ برای رزرو تور، قراردادی برای امضا در اختیار شما قرار می گیرد. حالا که برای تحقیق و انتخاب این همه وقت گذاشته اید، کمی از وقتتان را هم صرف خواندن قرار داد کنید. توجه داشته باشید همه ی موارد ذکر شده توسط کارشناسان آژانس مسافرتی در آن قید شده باشد. معمولا در قسمتی از قرارداد باید خدماتی چون بلیط، وسیله ی حمل و نقل، زمان و ساعت رفت و برگشت، نام و درجه هتل، تعداد اتاق ها و تخت ها، سرویس اضافی در اتاق، وعده های غذایی، مدت اقامت در هتل و در سفر های خارجی، نوع و تعداد ویزاها به همراه نام کشور مقصد و همچنین سایر خدمات به صورت شفاف مشخص شود. سپس به مشخصات مسافران اشاره می شود و در نهایت مبلغ تور بیان می گردد. اگر سفر خارجی مد نظر باشد ممکن است چک تضمین هم از مسافر دریافت گردد که مشخصات آن باید ذکر شود. باید در قرارداد به این موضوع اشاره شود که آژانس حق ندارد غیر از مبلغ دریافتی تا زمان اتمام سفر هزینه ی دیگری را از مسافر دریافت کند مگر اینکه به صورت توافقی در قرارداد ذکر شده باشد. در صورت واریز هر گونه وجه به حساب شرکتی که از آن تور تهیه می کنید، حتما رسید آن را نزد خود نگاه دارید. اگر مستقیما مبلغ را در محل پرداخت کردید، در قبال آن رسید دریافت کنید. اگر در مورد کوچکترین مسیله سوالی دارید باز هم تماس بگیرید و مطمین شوید. همچنین این قرارداد باید در دو نسخه ی یکسان تهیه شود و بدون امضای مسافر و مهر و امضای آژانس ارزشی ندارد. پس از حصول اطمینان، قرارداد را امضا کنید و به سراغ چمدان هایتان بروید. کافیست در موعد مقرر خودتان را به محل سوار شدن بر وسیله ی نقلیه برسانید و از سفر خود لذت ببرید.
دوشنبه بازار خمینی شهر که از جمله بازارهای بزرگ و تاریخی کشور است، امروزه میزبان میهمانان و مسافران نوروزی بسیاری است. این بازار، دارای چهار اثر تاریخی از جمله حمام صفوی سرپل، مسجد جامع فروشان، مسجد سرپل و تکیه حاج حسن می باشد. دوشنبه بازار در خیابان امام این شهر واقع شده و سه ورودی دارد. این بازار در سال های اخیر مسقف و سنگ فرش شده و پر رونق ترین بازار شهرستان خمینی شهر محسوب می شود و هر روز پذیرای علاقمندان است. خمینی‌شهر (سده قدیم) دارای محلاتی کهن است که در طول تاریخ بازارهایی برای خرید و فروش در آن به شکل‌های مختلف ایجاد شده بود و تا زمان حال نیز بازارهای محلی وجود دارند. دوشنبه بازار، چهارشنبه بازار و پنج شنبه بازار به ترتیب در سه محله "فروشان"، "ورنوسفادران" و "خوزان" قرار دارند. در این میان دوشنبه بازار در خمینی‌شهر و حتی اصفهان دارای شهرت و جایگاه بالاتری است. در گذشته یک مادی یا جوی بزرگ آب برای آبیاری باغات، تامین آب شرب و حمام عمومی، تقویت آب چاه منازل، شستشوی لباس و . جاری بود و در کنار آن بارزار هفتگی ایجاد می‌شد و به همین دلیل این بازار به صورت خطی نیست و کمی مارپیچ مشاهده می‌شود، فعلا روی این جوی آب مسدود شده است. دوشنبه بازار هرگز مانند سایر بازارهای قدیمی و مسقف خشت و گلی کشور ساخته نشده بود و با کارکردی هفتگی ایجاد می‌شد بنابراین به سقف نیازی نداشته است. در چند دهه اخیر مغازه‌های زیادی دو طرف دوشنبه بازار ساخته شده است و حتی قسمتی از آن نیز دارای سقف فلزای است و جمعیت زیادی در طول روز از خمینی‌شهر و حتی شهرهای نزدیک مانند اصفهان برای خرید مراجعه می‌نمایند. در مناسبت های مختلف مذهبی اعم از سوگواری ها و اعیاد کسبه این بازار فعالانه شرکت دارند. انواع فروشگاه های پوشاک، کفش، لوازم خانگی، پارچه، خوار و بار، مواد لبنی و خوارکی، گیاهان دارویی و ادویه، میوه و تره بار و سبزی، ابزار فلزی دست ساز (چاقو، اره و لوازم باغبانی) از مشاغل رایج در این بازار است. این بازار دیگر منحصر به روز های دوشنبه نمی باشد و در طول هفته دایر است ولی در روز دوشنبه دستفروش های سنتی نیز به مجموعه کسبه بازار اضافه می شوند و خریداران نیز چند برابر می گردند. دوشنبه بازار در "محله فروشان" و به اصلاح در یک خیابان عمومی و راسته بازاری نزدیک چند اثر کهن تاریخی مانند حمام سرپل صفوی، مسجد سرپل صفوی، تکیه قاجاری حاج حسن، مسجد جامع قاجاری فروشان و کاروانسرا (احتمالا مربوط به دوره افشاری) ایجاد شده بود. ورودی این بازار ازسمت شرق از خیابان امام شمالی و سمت مغرب از بلوار توحید است. در خاطرات نعیم مربوط به دهه خورشیدی به وجود بازار در روزهای جمعه در این مکان که روستاهای اطراف (آبادیهای ماربین) در آن به عرضه اجناس و خرید مایحتاج می پرداخته اند اشاره شده است. حداقل تا دهه در اطراف مادی عبوری از این منطقه دباغی و چرم سازی و تا پایان دهه توپ دوزی و سردوزی (نوعی کفش) رواج داشته است. ظاهرا از اوایل دوره پهلوی دوشنبه ها دراین مکان بازار برپا می شده است که هنوز ادامه دارد و لذا به دوشنبه بازار معروف شده است. اکنون دوشنبه بازار یک بازار دایمی و بزرگ در خمینی شهرمحسوب می شود. این بازار، دارای چهار اثر تاریخی از جمله حمام صفوی سرپل، مسجد جامع فروشان، مسجد سرپل و تکیه حاج حسن است. حمام سرپل یک حمام صفوی و تکیه حاج حسن نیز که روزی حوزه علمیه بوده و هنوز در آن در ماه محرم مراسم برگزار می شود از زمان قاجار دایر بوده و این دو اثر اکنون قابل بازدید نیستند. مسجد سرپل، مسجدی از زمان ایلخانیان با قدمت بیش از هفتصد سال است که در زمان صفوی بازسازی شده و اکنون بیشتر الحاقات آن از جمله شبستان معماری زمان صفویه را نشان می دهد، گنبد آن هویت حکومت ایلخانی را فاش می کند. مسجد دیگر این بازار، مسجد جامع فروشان از زمان قاجار بوده و قدمتی بیش از دویست سال دارد و مانند دیگر مساجد قاجاری، شبستان آن دارای سقف طاق و چشمه ای است. این مسجد دو محراب دارد و هر دوی آنها به سبک بسیار زیبایی گچبری و کاشیکاری شده اند، شبستان آن نیز دارای نقش و نگارهای ایرانی اسلامی است. آدرس: خمینی شهر، از بلوار توحید تا خیابان امام جنوبی به موازات خیابان ولی عصر (عج) ، ورودی های متعددی در بلوار توحید، خیابان های ولی عصر و امام جنوبی قرار دارند.
حمام رهنان اصفهان در منطقه شهرداری این شهر و در محله ای به همین نام واقع شده است. در ادامه با سیری در ایران همراه باشید تا با ویژگی های این حمام تاریخی بیشتر آشنا شوید. این حمام تاریخی توسط یکی از رجال سلسله زندیه به نام حاج آقا محمد رنانی ساخته شده است، به دستور ایشان این مجموعه و شاهکار بی نظیر، در میان محله قدیمی رهنان و در کنار بازارچه و مسجد ذوقبلتین بنا شده است. گرمابه رهنان، با متر مربع مساحت شامل حمام بزرگ و کوچک برای استفاده جداگانه اما همزمان زنان و مردان است، از این رو به "حمام دو قلو" معروف است. برخلاف سایر بینه های حمام های تاریخی که سکوها در اطراف آن قرار دارند، در حمام تاریخی رهنان سکوی تعویض لباس در میانه بینه بزرگ واقع شده و راهروها در اطراف هستند و تنها حمام با پلان شبستانی در ایران می باشد. بینه بزرگ و زیبای این حمام دارای پوششی گنبدی است که ستون سنگی و آجری، بار پوشش طاق را تحمل می کند و به نشانه کثرت یا تکرار تصویر آن ستون ها در آب حوض های سکوی میانی، به "حمام چهلستون" نیز معروف است. دورتادور دیوارهای بینه حمام بزرگ با تزیینات آهک و گچ بری پوشیده شده است، نقوش آن طرح های اسلیمی و هندسی است که در آن سه رنگ سفید، سیاه و قرمز بکار رفته است. جالب است بدانید که گرم ترین نقطه حمام، گرم خانه بزرگ آن می باشد که در آن دو شاه نشین وجود داشته است. حمام بزرگ رهنان: گرمابه تاریخی رهنان در منطقه شهرداری اصفهان و در محله ای به همین نام واقع شده است. این بنا توسط یکی از رجال سلسله زندیه به نام حاج آقا محمد رنانی ساخته شده است. به دستور ایشان، این مجموعه و شاهکار بی نظیر، در میان محله قدیمی رهنان (زاگان، چهارشاه، طاحونه، ماشاده) و در کنار بازارچه و مسجد ذوقبلتین جهت دسترسی اهالی هر چهارمحله بنا شده است. گرمابه رهنان، با هزار و متر مربع مساحت شامل حمام بزرگ و کوچک برای استفاده جداگانه اما همزمان زنان و مردان است، از این روی به "حمام دو قلو" معروف است. برخلاف سایر بینه‌های حمام‌های تاریخی که سکوها در اطراف آن قرار دارند، در حمام تاریخی رهنان سکوی تعویض لباس در میانه بینه بزرگ واقع شده و راهروها در اطراف هستند و تنها حمام با پلان شبستانی در ایران می باشد. بینه بزرگ و زیبای این حمام دارای پوششی گنبدی است که ستون سنگی و آجری، بار پوشش طاق را تحمل می کند و به نشانه کثرت یا تکرار تصویر آن‌ستون‌ها در آب حوض‌های سکوی میانی، به "حمام چهلستون" نیز معروف است فضای بینه حمام بزرگ یک مربع به ابعاد متر است و حوض مربع شکل بزرگی از میانه به چهار شاخه در چهار جهت تقسیم شده، که به نظر می رسد برای دسترسی جداگانه و اختصاصی اهالی محلات چهارگانه رهنان به این شکل طراحی شده است. دورتادور دیوارهای بینه حمام بزرگ با تزیینات آهک و گچ بری پوشیده شده است. نقوش آن طرح های اسلیمی وهندسی است که در آن سه رنگ سفید، سیاه و قرمز بکار رفته است. راه ورود به حمام یک هشتی کوچک و راهرویی پر پیچ و خم است که مانع خروج سریع هوای گرم داخل حمام به بیرون و ورود هوای سرد بیرون به داخل می‌شده است. انتهای راهرو، بوسیله درگاهی کوتاه به بینه‌ای بسیار بزرگ باز می‌شود. گرم ترین نقطه حمام، گرم خانه بزرگ آن می باشد که در آن دو شاه نشین وجود داشته است. تزیینات و اشکال به کار رفته در این اثر، همراه با تابش ملایم نور خورشید از نورگیرهای طاق، چشم اندازی آرام‌بخش و دل‌انگیز را پیش روی مردمانی که برای تن‌شویی و آرامش روان به گرمابه می آمده اند، می‌گشوده است. این اثر تاریخی به عنوان یکی از میراث های فرهنگی، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. دو حمام رهنان مربوط به دوره صفوی است و در کیلومتری اصفهان، محله رهنان واقع شده و این اثر در تاریخ دی با شماره ثبت به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است: اصفهان محله رهنان خیابان مطهری، میدان امام حسین (ع) ، جنب ساختمان شهرداری منطقه
اقامتگاههای بومگردی سفر را ارزان تر کرده اند علاوه بر آن مسافران با اقامت در این اقامتگاهها می توانند با فرهنگ و سبک زندگی و غذاهای محلی مقصد بیشتر آشنا شوند. حال این سوال پیش می آید که زیباترین اقامتگاههای بومگردی در کدام شهرها قرار دارند؟ تا اگر مقصد را انتخاب نکرده اید شاید این زیبایی ها تاثیری در انتخاب مقصد داشته باشد. یکی از پرطرفدارترین اقاماتگاه‌های گیلان اینجاست بیشتری‌ها لب دریا را برای اقامت در شمال انتخاب می‌کنند، اما اگر کسی دنبال تجربه بکر سفر باشد به سمت جنگل می‌رود. صبح که در اتاقمان را باز کنیم و به ایوان بیاییم، دیگ و دیگچه‌های سفالی از نرده آویزان شده تا یادمان بیندازد اینجا گیلان است و فرهنگ گیلانی حکمرانی می‌کند. اقامتگاه بوم گردی تلارخانه بردبار رشت خانه ای سنتی به سبکی گیلکی است که در سال ساخته شد و به بهره برداری رسید. این اقامتگاه دارای باب اتاق است که اتاق ها در محوطه و طبقات همکف و اول قرار دارند. از نظر موقعیت مکانی اقامتگاه تلارخانه بردبار در جاده رشت به بندرانزلی و در منطقه خمام واقع است و مهمانان گرامی با طی کردن مسافت کیلومتر به شهر رشت و کیلومتر به بندرانزلی دسترسی خواهند داشت. محوطه با صفا و طراحی سنتی اتاق های اقامتگاه تلار خانه رشت، چشم اندازی رو به تمام زیبایی های شمال را به مهمانان گرامی هدیه می دهد. قابل توجه مهمانان گرامی، به دلیل القاء حس نوستالژیک، واحدهای اقامتی این اقامتگاه فاقد تخت می باشند. اتاق چی چی نی و کلبه ننه خونه نیز فاقد حمام و سرویس بهداشتی می باشند. برای آسایش هرچه بیشتر مهمانان، حمام و سرویس بهداشتی ایرانی در محوطه اقامتگاه تعبیه شده است. شایان ذکر است برخی واحدهای اقامتی این مجموعه نیز فاقد یخچال و تلویزیون است. یخچال به صورت عمومی در ایوان اقامتگاه وجود دارد که در صورت هماهنگی قبلی با پرسنل این مجموعه، امکان استفاده از آن برای گردشگران فراهم شده است. افراد سالمند و خانواده هایی که کودک خردسال به همراه دارند توجه نمایند که اقامتگاه بوم گردی تلار خانه بردبار در قسمت ورودی طبقه اول دارای پله می باشد: گیلان کیلومتر جاده رشت به بندر انزلی روستای خمام کمربندی میدان ولیعصر روستای مرزدشت ابتدای خیابان امام زادهرنگین خانه تنکابن خانه‌ای که احتمالا مشابهش را فقط در سریال شمالی پس از باران دیده باشیم. اقامتگاه بوم گردی رنگین خانه در روستای شعیب کلایه و در کیلومتری شهرستان تنکابن در یک مزرعه هزار متری به نام مزرعه رنگین خانه و در محیط کوهپایه ای اطراف زمین های کشاورزی و کشت چای و برنج واقع شده است. این بوم گردی با دارا بودن واحد دو خوابه ظرفیت اسکان و پذیرایی از گردشگران را دارد. در این اقامتگاه فضایی برای بر پایی چادر و پخت و پز در فضای باز برای گردشگران فراهم شده است. این اقامتگاه برای یک سفر خانوادگی در دل طبیعت به همراه سرو غذاهای محلی و سنتی همین منطقه در وعده های سه گانه تجربه ای فوق العاده و به یاد ماندنی خواهد بود. از دیگر نکات جالب توجه و لذت بخش در این اقامتگاه می توان به فضایی آرام و به دور از هرگونه هیاهو شهر برای ارتباط با طبیعت و انجام مطالعات و تحقیقات فردی، اختر شناسی و رصد ستارگان، برپایی دورهمی های خانوادگی و دوستانه و برگزاری اردو های آموزشی تحقیقاتی در محیط طبیعت است. لازم به ذکر است این منطقه تحت پوشش اینترنت پرسرعت نیز می باشد و امکان دسترسی به تمامی امکانات مورد نیاز از قبیل سوپر مارکت و تاکسی سرویس نیز فراهم است. در صورت درخواست و تمایل گردشگران امکان برگزاری گشت‌های تفریحی روستایی و دوچرخه سواری با صرف هزینه ای جداگانه نیز وجود دارد. منطقه اقامتگاه از لحاظ موقعیت و دسترسی به جاذبه های دیدنی تنکابن و مازندران بسیار مناسب بود و حدود دقیقه تا دریا و ساحل تنکابن و کیلومتر هم تا شهر رامسر فاصله دارد، با اقامت در این اقامتگاه به راحتی می توانید از جاذبه های گردشگری همچون جواهرده، جاده دو هزار و سه هزار و آبشار تودارک دیدن نمایید: تنکابن، سلیمان آباد، جاده توکله به کارکوه، روستای شعیب کلایه، کوچه اسفند، مزرعه خانوادگی بشارتدر کریاس، دیگر خبری از آن همه سادگی‌ای که در اقامتگاه‌های شمالی گفته شد وجود ندارد. در واقع باید اینجا را چیزی بین هتل و اقامتگاه دانست. امکاناتش بیشتر از اقامتگاه، اما معماری سنتی‌اش شبیه به اقامتگاه‌های سنتی است. وقتی در حیاط این اقامتگاه بایستیم گنبد مسجد جامع اصفهان را مقابلمان می‌بینیم. یعنی علاوه بر زیبایی خیره‌کننده‌اش دسترسی راحتی به اماکن تاریخی و مرکز شهر دارد. اقامتگاه سنتی کریاس واقع در خیابان استانداری شهر اصفهان در سال افتتاح گردید. این مجموعه که قدمت آن به دوره قاجار می‌رسد در گذشته خانه تاریخی نظام الاسلام نام داشته که پس از مرمت و بازسازی به عنوان اقامتگاه سنتی فعالیت خود را آغاز کرده است. از مزیت های این اقامتگاه علاوه بر القاء حس نوستالژیک و دلنشین زندگی سنتی می‌توان به نزدیکی آن به مسجد امام، میدان نقش جهان و عالی قاپو اشاره کرد به نحوی که از داخل حیاط، گنبد مسجد امام مشاهده می‌شود. این مجموعه با دارا بودن امکانات رفاهی و پرسنل مجرب آماده پذیرایی از میهمانان عزیز می‌باشد. لازم به ذکر است در اقامتگاه سنتی کریاس از هر نوع اتاق یک باب موجود می‌باشد: اصفهان، خیابان استانداری، روبروی بیمارستان خورشید، کوچه شهید عمرانی، پشت گنبد مسجد جامع عباسی، پلاک احتمالا این اقامتگاه بهترین نام را برای توصیف خود انتخاب کرده است. خان نشین اصفهان، واقعا هم شبیه به خانه‌های خان‌های قاجاری است. با ستون‌های بلند، حوض آبی رنگ، پنجره‌های مشبک نشان می‌دهد که عمر بنا به خیلی سال قبل برمی‌گردد. فاصله این اقامتگاه تا مرکز شهر کمی بیشتر از قبلی است اما نه آنقدر دور که مشکلی برایمان درست کند. اقامتگاه سنتی خان نشین اصفهان متعلق به دوران صفویه است که قدمت آن به بیش از سال پیش باز می گردد. این اقامتگاه در سال به بهره برداری رسید. اقامتگاه خان نشین دارای باب اتاق می باشد که اتاق ها دور تا دور حیاط قرار گرفته اند. موقعیت مکانی مناسب اقامتگاه سنتی خان نشین، دسترسی آسانی به آرامگاه خواجه نظام الملک را امکان پذیر کرده است. همچنین گردشگران می توانند از دیگر جاذبه های گردشگری شهر اصفهان نظیر پل خواجو، عمارت عالی قاپو، میدان نقش جهان و کاخ هشت بهشت با پیمودن حداکثر مسافت کیلومتر بازدید کنند. قابل توجه مهمانان گرامی، اتاق دو تخته تویین فاقد حمام و سرویس بهداشتی می باشد، برای آسایش هرچه بیشتر مهمانان، حمام و سرویس بهداشتی فرنگی به صورت عمومی در محوطه اقامتگاه تعبیه شده است. لازم به ذکر است یک باب از اتاق های دو تخته دبل و یک باب از اتاق های سه تخته فاقد پنجره و نورگیر می باشند. افراد سالمند و خانواده هایی که کودک خردسال به همراه دارند توجه نمایند که اقامتگاه خان نشین اصفهان در بخش ورودی به اتاق ها دارای پله می باشد: اصفهان میدان امام علی خیابان ولیعصر کوچه شماره بن بست اژیهادر خیابان کاشانی یزد، خانه‌ای سنتی ساخته شده که عمر آن به دوره قاجار می‌رسد. آن زمان این خانه متعلق به خانواده‌ای زرتشتی بود و به همین خاطر امروز این اقامتگاه هم سه نیک نامگذاری شده. وقتی وارد این اقامتگاه شویم، انگار به صحنه سریالی قدیمی پا گذاشته‌ایم. معماری زیبای اینجا فقط محدود به ظاهر بیرونی‌اش نیست. داخل اتاق‌ها، دالان‌ها و تخت‌های قدیمی گذاشته شده. اقامتگاه بوم گردی خانه سه نیک یزد در اسفند ماه سال پس از سال بازسازی، به بهره برداری رسید. این اقامتگاه دارای باب اتاق است که در طبقات همکف، اول، زیرزمین و پشت بام پراکنده شده اند. اقامتگاه خانه سه نیک یزد دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی است که اتاق ها، این دو حیاط را احاطه کرده اند. خانه سه نیک یزد با پیشینه بیش از سال و با برخورداری از فضای سنتی، اقامتی خاطره انگیز را در ذهن گردشگران ثبت می کند. قرارگیری اقامتگاه خانه سه نیک در فاصله متری از آتشکده زرتشتیان، موجب دسترسی آسان مهمانان گرامی به این مکان گردشگری در شهر یزد می شود. افراد سالمند و خانواده هایی که کودک خردسال به همراه دارند توجه نمایند که خانه سه نیک در قسمت های مختلف دارای تعدادی پله می باشد: یزد خیابان کاشانی انتهای کوچه شمس (کنار کوچه آتشکده) تاریخچه بنای اقامتگاه اوروزا به پهلوی می‌رسد، اما با بازسازی‌هایی که صورت گرفته چهره سنتی و نوستالژیکی به خودش گرفته. یک حوض زیبا وسط حیاط است که ننوی روی آن اقامتگاه را جذاب‌تر کرده. اگرچه این اقامتگاه هم به اندازه قبلی زیباست، اما سرویس بهداشتی و آشپزخانه آن مشترک و درنتیجه ارزان‌تر از قبلی است. اقامتگاه بوم گردی سرای اوروزا یزد متعلق به دوره پهلوی می باشد و حدود هفتاد سال پیش به بهره برداری رسیده است. این اقامتگاه دارای حیاط مرکزی است و باب اتاق آن، این حیاط را احاطه کرده اند. بخشی از محوطه اقامتگاه سرای اوروزا، دارای سکویی مسقف با دیوارهای کاهگلی می باشد که به گویش محلی مردم یزد تالار نامیده می شود. سرای اوروزا در بافت تاریخی شهر واقع است و دسترسی آسانی به جاذبه های گردشگری از جمله باغ دولت آباد دارد. به دلیل حفظ معماری سنتی و القاء حسی نوستالژیک، اتاق های اقامتگاه بوم گردی اوروزا یزد فاقد تلویزیون، یخچال، حمام و سرویس بهداشتی هستند، برای آسایش هرچه بیشتر مهمانان، حمام و سرویس بهداشتی ایرانی و فرنگی به صورت عمومی در محوطه اقامتگاه تعبیه شده است. همچنین آشپزخانه با امکان پخت و پز و یخچال نیز به صورت عمومی در حیاط اقامتگاه وجود دارد: یزد خیابان انقلاب کوچه انقلاب کوچه رهی پلاک هیچ اقامتگاهی به اندازه خالومنصور در این سال‌ها نتوانسته برای قشم مسافر بیاورد. مسافران برای دیدن جزیره هنگام و جنگل حرا چند شب پیش خالو می‌مانند، غذاهای جنوبی می‌خورند و با آنها معاشرت می‌کنند. این اقامتگاه در روستای نقاشه قرار دارد و اگرچه کیلومتر تا قشم فاصله دارد، اما این موضوع مهمانان خالو را دلسرد نمی‌کند. قامتگاه بوم گردی خالو منصور در روستای نقاشه جزیره قشم واقع شده است. قدمت این اقامتگاه به حدود سال پیش باز می گردد که در سال مرمت شد و فعالیت خود را با باب اتاق در محوطه اقامتگاه، با هدف پذیرایی از گردشگران آغاز کرد. از مناطق گردشگرپذیر و پرطرفدار قشم، جزیره هنگام و جنگل حرا را می توان نام برد. مهمانان گرامی می توانند بعد از دیدن از این مناطق در اقامتگاه بوم گردی خالو اقامتی آرام را در اتاق های سنتی و قدیمی تجربه کنند. لازم به ذکر است برخی اتاق های خانه خالو منصور فاقد یخچال حمام، سرویس بهداشتی و تخت هستند، برای آسایش هرچه بیشتر مهمانان، یخچال، حمام و سرویس بهداشتی ایرانی به صورت عمومی در محوطه اقامتگاه تعبیه شده است. شایان ذکر است اتاق های این مجموعه نیز فاقد یخچال و تلویزیون هستند. علاوه بر آن افراد سالمند و خانواده هایی که کودک خردسال به همراه دارند توجه نمایند که اقامتگاه در قسمت ورود به برخی از اتاق ها دارای پله می باشد. قابل توجه مهمانان گرامی، اتاق میلسی و اتاق بیست متری با فاصله متری از ساختمان اصلی اقامتگاه واقع شده اند: کیلومتری جزیره قشم روستای نقاشه کیلومتری فرودگاه بین المللی قشمآب و هوای این شهر مخصوصا در فصل بهار دل از همگان ربوده است، در بافت قدیمی شیراز درست در منطقه ای که در فصل بهار از عطر بهار نارنج سرمست می شوید خانه ای سنتی قرار دارد و این مکان مدتها بلااستفاده مانده بود تا در سال احیا و بازسازی شد و در اختیار عموم قرار گرفت این خانه قدیمی درست در مجاورت بناها و مکان های ارزشمند شیراز یعنی: شاهچراغ، بازار وکیل، نارنچستان قوام، مسجد زیبای نصیرالملک و مدرسه خان قرار گرفته است و با اقامت در این خانه می توانید به راحتی به این مکان ها دسترسی پیدا کنید. اتاق های متعدد بنا که به عدد ده میرسد در کوچه ای باریک قرار گرفته است. ساختمان در دو طبقه بنا شده است که شیشه های مشبک و رنگی، نرده های چوبی و کنده کاری های پیکره بنا از جلوه های این اقامتگاه به شمار می روند. باید اشاره کرد که سرای همایونی داری تعدادی پله و حدود متر پیاده روی می باشد همچنین یخچال و تلوزیون به طور اختصاصی در این مکان وجود ندارد: شیراز، خیابان لفطعلی خان زند، کوچه دوازدهبدون تعارف یکی از زیبا ترین اقامتگاه های بوم گردی که در ایران وجود دارد متعلق به شهر خراسان رضوی می باشد. بنا در دوره افشاریه ساخته شده و در سال دوباره بازسازی شده است. این اقامتگاه که به نسبت دیگر اقامتگاه ها قدمتی طولانی تر دارد از قسمت های متعددی شامل: برج دیده بانی، اتاق حوضخانه، اتاق های شاه نشین و زیرزمین تشکیل شده است. حوض بسیار بزرگ در مقابل ساختمان با تزیینات آجری چشم نواز و ستون های گچ بری شده حس نوستالژی را برای گردشگران یاداوری می کند. این بنا به طور کامل در اختیار یک خانواده قرار می گیرید و به جز یکی دو اتاق که در آنها یخچال و تلوزیون عمومی قرار دارد، بقیه اتاق ها فاقد یخچال و تلوزیون می باشد. این نکته را برای افرادی که سالمند و کودک همراه دارند یاداور می شویم که اقامتگاه بوم گردی کهندژ شامل پله می باشد همچنین خطوط موبایل در این بنا فاقد آنتن دهی است. خراسان رضوی، کیلومتر بعد از مشهد، کیلومتر بعد از چناران _ روستای تاریخی چناران _ کوچه خواجه نظام الملک، انتهای کوچه سمت راستدر دل جنگل های سرسبز استان گلستان و شهر علی آباد بنایی قدیمی با معماری مخصوص منطقه شمال قرار دارد که سالیانه گردشگران بسیاری برای اقامت در این مکان راهی علی آباد می شوند. این اقامتگاه بوم گردی بهترین مکان برای کسب آرامش است. چه لذتی بالاتر از استراحت کردن در خانه های چوبی که شاید نمونه اش را فقط در فیلم و سریال ها دیده باشیم و بیدار شدن با صدای پرندگان و تنفس بوی مطبوع و دل انگیز باران که با بوی سبزی و گل ها مخلوط شده می وجود دارد؟ اقامتگاه از بلوک تشکیل شده است و هر بلوک شامل دو واحد می باشد که در مجموع واحد اقامتی در این اقامتگاه طراحی شده است. این بنا در سال بازسازی شده و ترکیبی از بنای سنتی و مدرن شامل: رستوران و لابی می باشد. شما می توانید در تراس این واحد ها بنشینید و با میل کردن غذاهای سنتی و خوشمزه استان گلستان از چشم انداز فوق العاده ای که در مقابلتان قرار دارد نهایت لذت را ببرید و طراوت شادابی محیط را به رو ح وجسمتان منتقل کنید. نکته ای که در رابطه با این اقامتگاه باید بگوییم این است که برای رسیدن به این مکان باید حدود متر جاده خاکی اما چشم نواز را پیاده روی کنید همچنین بخشی از ساختمان دارای پله می باشد: استان گلستان، کیلومتری شهر علی آباد کتول، شهر فاضل آباد_ دهنه ی محمد آباد کتول _ ابتدای روستاس علی آباد کتولاستان اصفهان و شهرستان نطنز با آن همه پیشینه ی تاریخی و کهن هم سهم زیادی در داشتن این اقامتگاه های بوم گردی دارند. یکی از این مکان ها که مساحتی به متراژ متر را در بر گرفته است و با دوره قاجار پیوند خورده در شهرستان نطنز واقع شده است. این بنا با هفت اتاق در سال برای رفاه بیشتر گردشگران احیا و بازسازی شده است. دیوار های خشتی، پنجره های چوبی و گلدان های گلی، بافت قدیمی بنا را حفظ کرده اند. اسکان در این اقامتگاه بوم گردی به خوبی خاطرات شیرین خانه مادر بزرگ با عطر چایی و نان سنگک داغ را برایمان زنده می کند. این بنا نیز مانند اغلب اقامتگاه های بوم گردی فقط یک یخچال و تلوزیون و سرویس بهداشتی عمومی را دارا می باشد. اتاق های کوچک و راه پله های باریک خشتی بنا به شدت توجه گردشگران و توریست های خارجی را به خود جلب کرده است. توسیان امکانات اقامتگاه بوم گردی نطنز: این اقامتگاه شامل امکاناتی مانند: فروشگاه صنایع دستی مردمان نطنز، لابی، اینترنت رایگان در لابی، تاکسی سرویس شبانه، صندوق امانات، سرویس بهداشتی فرنگی و ایرانی می باشد. همچنین پارکینگی در فاصل متری اقامتگاه برای گردشگران ساخته شده است: استان اصفهان، شهرستان نطنز، خیابان مالک اشتر، جنب مسجد جامع_ محله کهنویکی دیگر از بناهای سنتی و قدیمی استان یزد و شهر اردکان اقامتگاه بوم گردی " انار عقدا" می باشد که قدمتش به دوره صفویه بر می گردد، این بنا ی زیبا و حیرت انگیز که چشم همگان را مجذوب خود کرده به خوبی سنت و رسومات گذشتگان را برایمان زنده نگه داشته است. دیوار های خشتی و سردر تزیین شده، پنجره های رنگی و اتاق بنا از ویژگی های منحصر به فرد این اقامتگاه به شمار می رود. در این بنا هم برای رفاه حال گردشگران یخچال، تلوزیون و سرویس بهداشتی عمومی تعبیه شده است، اقامتگاه بوم گردی انار عقدا به خوبی یادآوار بناهای سنتی و جذاب استان کویری یزد می باشد. همچنین بخشی ازاین مکان دیدنی دارای پله می باشد. استان یزد، اردکان - عقدا - جنب مسجد جامع عقدادرست در دل کویر یک اقامتگاه بوم گردی وجود دارد که معماری همراه با خشت و گل به خوبی در آن هویدا می باشد. اقامتگاه در روستای اصفهک واقع شده است که پس از زلزله سال این روستا ویران و دیوار های نیمه خراب شده تبدیل به مکان و بافتی سنی و کهن گشت مردم روستا در کنار این روستای نیمه ویران آبادی جدیدی را ساختند و این منطقه را تبدیل به یک جاذبه منحصر به فرد کردند. شما می توانید با اقامت در خانه ای که در این روستای نیمه ویران وجود دارد آسمان پرستاره مهتابی شب های کویر را در هوای خنک و مطبوع فصل بهار و تابستان نظاره کنید و سفری خاطره انگیز را برای خود و عزیزانتان بسازید. همچنین از غذای محلی و خوشمزه مردمان با سخاوت این روستا میل کنید و لذتی متفاوت را کسب نمایید. استان خراسان جنوبی، طبس، روستای اصفهکهمان‌طور که مطالعه کردید هر کدام از اقامتگاه‌های نامبرده شده در بالا دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که بدون شک اقامت در آن‌ها تجربه‌ای کاملا متفاوت و خاطره‌انگیز برایتان به ارمغان خواهد آورد. در صورت تمایل تجربیات خود را از اقامت در هر کدام از اقامتگاه‌های بومگردی ایران برای ما ارسال کنید. فراموش نکنید که ما بی‌صبرانه منتظر دیدن نظرات شما هستیم.
مسجد آقا علی اکبر خمینی شهر، یکی از بناهای قدیمی در خمینی شهر می باشد. این مسجد که در دوره قاجار ساخته شده با نام بانی خود آقا علی اکبر نامیده شده است. علی اکبر هنرمند و تاجر بزرگ عهد قاجار است. مسجد با چهار ایوان عظیم به سبک مساجد دوره قاجار بنا گردیده است و هنر گره چینی، مقرنس کاری و کاشیکاری معلی بر روی در و دیوار این مسجد جلوه خاصی به آن داده است. معروفترین امام جمعه مسجد که مسجد محله بسته هم نامیده می شود مرحوم حاج شیخ مهدی اشرفی است که واعظ توانایی بوده و مخاطبان زیادی را پای منبر خود در دهه های سی و چهل در محل و مناطق دیگر گرد می آورد. "مسجد آقاعلی اکبر" واقع در محله گاردر سده، با فاصله ای بسیار کم در کنار نهر گاردر و در جهت مخالف مسجد جامع قرار گرفته است. این مسجد، نسبت به مسجد جامع گاردر، فضای بزرگتری دارد و عمارت گنبد خانه آن مرتفع تر و وسیع تر است. در ورودی بنا، سنگ کتیبه ای نصب شده که تاریخ ساخت بنا و نام واقف و املاک وقف بر آنرا نشان می دهد. نام واقف "علی اکبر فرزند محمد ورنوسفادرانی " است که تمام بنای مسجد به انضمام چند باب مغازه و یک باب کارخانه و چند قطعه زمین وقف نموده است. اتمام ساخت مسجد، دوازدهم ماه رجب سال هجری قمری است. بنابراین مسجد در اواخر سلطنت فتحعلی شاه قاجار ساخته شده و از اینرو یکی از قدیمی ترین مساجد این شهرستان است. دوره سلطنت طولانی فتحعلی شاه قاجار از سال تا ادامه داشته است. مسجد به جز در ورودی در سه سمت دارای عمارت و فضای مسکونی می باشد و عمارت گنبد خانه آن در جبهه غربی قرار گرفته است. متاسفانه جبهه های دیگر و شبستان مسجد در سالهای اخیر به طور کلی تخریب و نوسازی شده است. عمارت گنبد خانه در جبهه غربی بنا، چهار طاقی ای نسبتا بلند است که بر روی پوسته بیرونی آن موتیف های تزیینی با ترکیبی از آجر و کاشی وجود دارد. گره چینی های جناح بالایی ورودی، به نحوی بسیار زیبا با تک ستاره ای از کاشی آبی فیروزه ای به یکدیگر متصل شده است. در دو سوی راست و چپ ایوان گنبدخانه، ترکیبهای تزیینی اسلیمی از کاشی هایی با رنگ فیروزه ای لاجوردی و خط دوری کادر سیاه به همراه آجرهای کرمی است که به بنا شکوه و زیبایی خاصی بخشیده است. بر سردر فرو رفته داخل ایوان نیز پنجره مشبک گچی تعبیه شده است. صحن مسجد آقاعلی اکبر نسبت به مسجد جامع، بسیار بزرگتر است و شبستان کنونی، که در همین سالهای اخیر ساخته شده، ارتفاع بیشتری نسبت به صحن دارد و ورودی مسجد به صورت مستقیم با دالان رواقی بلندی به صحن باز شده و در ابتدای دالان فضای هشتی وجود دارد. گنبد مسجد آقا علی اکبر، کاسه ای مدور است و همچنین با ارتفاع کم با بام پوش آجری بدون تزیین که باعث شده مسجد از نمای بیرونی ساده و غیر مشخص دیده شود. بر دیوارهای جبهه جنوبی گنبد خانه نیز پنجره هایی به عنوان نور گیر تعبیه شده است. آنچه از این مسجد قدیمی قاجاری به صورت اصلی باقیمانده قسمت ورودی، هشتی و عمارت گنبد خانه و ضلع شرق آن است که ورودی عمارت گنبد خانه یکی از ممتازترین ورودی های مساجد شهرستان است و اگر ساخته دست معماران خمینی شهری باشد می توان گفت که در آن زمان سده (خمینی شهر) از استادکاران بر جسته برخوردار بوده است. در کنارنهر (جوی) گاردر و چنارهای سر به فلک کشیده آن که آب زاینده رود را از قدیم به شرق خمینی شهر و مناطقی مثل محمود آباد و دهنو و خوزوق و گز منتقل می کرده، در محله ای به همین نام در فاصله خیابان شریعتی شمالی تا بلوار شهید منتظری بناهای تاریخی مختلفی وجود دارد که تعدادی از آنها مسجد هستند. مسجد آقا سامان، مسجدآقا علی اکبر، مسجد گاردر، حسینیه گاردر، حمام گاردر و مسجد گلوله یا مسجد المهدی از جمله آنها می باشد. یکی از ورودی های بازار ورنوسفادران از روبروی مسجد گاردر جنب حسینیه و از محل سه راه قنادیها شروع می شود که در ابتدای آن کاروانسرایی بوده که مخروبه شده است. آدرس: خمینی شهر، خیابان امام شمالی، جوی گاردر میانی
"پوده"، روستایی از توابع شهرستان دهاقان است و در کیلومتری اصفهان قرار گرفته منطقه‌ای که اماکن تاریخی آن و فاصله طبیعی‌اش از پارک ملی و پناهگاه حیات‌وحش کلاه قاضی اصفهان، نشان می‌دهد در برهه‌ای از دوران اسلامی، نخجیرگاه برخی شاهان و حتی حاکمان عصر صفوی تا عهد قاجار بوده است. جای تردید نیست که با کمک گرایش انسان‌شناسی، باستان‌شناسی، شاخه‌هایی از زیست‌شناسی و علوم میان‌رشته‌ای می‌توان قدمت این منطقه و مناطق هم‌جوار آن را به دورانی کهن‌تر از آنچه گمان می‌رود نسبت داد. نشانه‌هایی از تحرکات و ساخت‌وسازهای تاریخی دوران اسلامی، نظیر ساخت و بهره‌برداری از قنات‌ها به‌منظور آب‌رسانی و آبادسازی منطقه با اسامی "شاه‌پسند" و "عباس‌آباد" در این ناحیه و روستاهای اطراف آن دیده می‌شود و مت سفانه مسجد پوده، حیاط و منبر سنگی آن، هم‌چنین قبور گورستان تاریخی این روستا که همه به‌منزله شناسنامه پوده و بخشی از تاریخ ایران‌زمین به‌حساب می‌آیند، در وضعیت مناسبی به سر نمی‌برند ازجمله گورستانی که از شواهد و قراین موجود، نظیر نحوه تدفین مردگان و چیدمان سنگ گورها می‌توان احتمال شکل‌گیری آن را هم‌زمان با ورود اسلام به ایران دانست و خاک‌سپاری در آن، تا به امروز تداوم داشته است. حفاری‌های غیرمجاز که سوای از دست رفتن اشیای باارزش تاریخی، باعث گسیخته شدن حلقه‌های متصل‌کننده تاریخ مناطق مختلف ایران است، پوده را هم طعمه زیادی خواهی سودجویان کرده و باعث شده که به گورستان این منطقه آسیب‌هایی وارد شود. در حال حاضر، برخی از سنگ قبرهای افراد معروف یا خوانین دوره صفویه، افشار و قاجار که در این ناحیه فعالیت و حکمرانی داشته‌اند، به دلیل تزیینات جالبی که داشته در معرض سرقت قرارگرفته و برخی از آن‌ها، توسط اهالی روستا و متصدی مسجد آن از خطر دستبرد حفظ‌شده است، اما برای جلوگیری از سرقت مجدد، حتما باید تمهیدات بیشتری از سوی اهالی روستا و اداره میراث فرهنگی اندیشیده شود. درون مسجد روستای پوده، منبر سنگی نفیسی به همراه کتیبه‌های قرآنی حجاری‌شده بر آن وجود دارد که تاریخ ساخت منبر با حروف ابجد روی آن درج‌شده است: "دوران زمامداری شاه‌عباس دوم، کاتب محمد امین و حجار، میرزا محمود" این کتیبه‌ها پس‌زمینه رنگی دارند و منقش به تزیینات نفیسی هستند. از این‌دست منبرهای سنگی یکی در قلعه سنگی سیرجان وجود داشته که قدمت آن به سده هشتم هجری می‌رسیده و دیگری در مسجد جامع عباسی اصفهان که مربوط به اوایل دوره صفوی است. شوربختانه افراد ناآگاه باعث ایجاد صدماتی در بدنه این منبر و دسته‌های نشیمن‌گاه آن شده‌اند. مقابل منبر سنگی پوده، سنگابی ارزشمند وجود دارد که وقف مسجد است. سقف گنبد خانه مسجد آن نیز دارای تزیینات مقرنس و طاق کژاوه همراه با نقاشی‌هایی از طبیعت و گیاهان است. آثاری از رنگ و تزیینات بر دیواره گنبدخانه به چشم می‌خورد که مت سفانه گذشت زمان آن را در معرض تهدید قرار داده و البته، آثار مرمت و تعمیر اساسی ایوان شمالی مسجد نیز که در سال‌های گذشته توسط مدیر میراث وقت و کمک اهالی در پی حفظ و زنده نگه‌داشتن این اثر در آن انجام‌شده، هنوز مشهود است. بر دیواره‌های گنبدخانه، نامه‌ها و اشعار و چکامه‌سرایی‌هایی از دوران گذشته به چشم می‌خورد که قدمت آن گاه به سال پیش بازمی‌گردد. نمونه چنین نوشته‌هایی را در صفه درویش مسجد جامع عتیق اصفهان می‌توان یافت. درصورتی‌که بررسی میدانی، کار تخصصی و کاوش‌های هدفمند در روستای پوده انجام گیرد و آثار تاریخی آن حفظ شود، این منطقه نیز می‌تواند سهمی بسزا در صنعت گردشگری استان اصفهان داشته باشد.
دره زمان پلور، تنگی است که رودخانه‌باصفایی از میان آن جاری است. باید تن به آب بزنید و از راه رفتن در رودخانه لذت ببرید. برای این منظور وارد روستای پلور شده و خودتان را به پل سنگی برسانید. پیاده روی از پل قدیمی در کنار روخانه آغاز می‌شود. حدود دقیقه در بین آب‌های رودخانه ای خواهید بود که عمق و شدت آب آن کم و زیاد می‌شود. اگر هیجان‌زده شدید و خواستید در آب شیرجه بزنید، مواظب عمق آب باشید. موقع راه رفتن داخل رودخانه به تجهیزات و راهنما نیاز دارید. عمق آب در بعضی نقاط روخانه زیاد است و به یک و نیم متر نیز می‌رسد، شدت جریان آب نیز در همه جا یکسان نیست. رودخانه نوردی در جهت مخالف رودخانه به سمت بالا خواهد بود. آب سرد رودخانه در گرمای تابستان هیجان انگیز و لذت بخش است. فشار آب در تابستان خیلی زیاد نیست، عمق آب در برخی قسمتها زیاد است که با راهنمایی لیدر و استفاده از طناب که به صخره ها بسته میشود میتوانید براحتی در آب به مسیر خود ادامه دهید. بعد از دقیقه رودخانه نوردی به منظره ای فوق العاده زیبا و یک آبشار می رسید. اگر به آب تنی علاقه دارید می توانید زیر آبشار رفته و للذت ببرید. در برگشت، با راهنمایی های لیدر محلی و نشان دادن جای مناسب نیز میتوانید از بالای صخره در آب شیرجه بزنید. اگر صبح به این سفر بروید بعد از دره نوردی دلچسب و خوردن ناهار میتوانید راهی تهران شده و از آش های امامزاده هاشم نیز بعنوان عصرانه لذت ببرید. پلور منطقه‌ای کوهستانی در استان مازندران و دارای تابستان و بهاری بهشتی است. از آنجا که روستای پلور در بالای ارتفاع متر قرار گرفته، هوای خنکی دارد. در حدود فروردین ماه برفها آب میشوند و به تدریج گل‌های وحشی خودنمایی می کنند. در اردیبشت ماه گل‌های زرد همه جا را را می پوشاند و درختان شکوفه می دهند. در اواخر خرداد و اوایل تیر که شقایق‌ها شکفته می‌شوند زیبایی پلور دو چندان میشود. این منطقه جاذبه های گردشگری فراوان دارد که دره زمان فقط یکی از جاهای دیدنی آن است که بدلیل ماجراجویی و کسب هیجان علاقمندان خاصی دارد. سالها پیش تنگه واشی به عنوان محبوب ترین و معروف ترین تنگ نزدیک به تهران و کرج بود و اکنون این دره نیز به علاقمندیهای اهل تهران افزوده شده است. پلور یکی از روستاهای آمل در استان مازندران است که در کیلومتری تهران قرار واقع شده است. پلور ترکیبی از آبشار، دریاچه و پلی قدیمی و کوه دماوند است که این منطقه را در بر گرفته است. دره زمان نیز یکی از دیدنی‌های این روستاست. پارک ملی یا منطقه‌حفاظت‌شده‌لار یکی از زیباترین محدوده‌های طبیعی این منطقه است که در پلور قرار دارد. تا قبل از پانزدهم خرداد امکان ورود با ماشین به این منطقه‌حفاظت‌شده وجود ندارد، چون فصل زاد و ولد حیوانات است. از سه‌راهی پلور که تابلوها را دنبال کنید به ورودی محیط‌بانی دلیچای در شرق پارک ملی لار می‌رسید. آبشار متری شاهاندشت، کیلومتر مانده به آمل مقصد خیلی‌از مردم منطقه است. قلعه بهمن یا ملکه از قلعه‌های کوهستانی بزرگ منطقه البرز است که در کنار همین آبشار قرار گرفته است. آبشار قلعه دختر نیز پس از گردنه‌امامزاده هاشم، در مسیرتان به سمت پلور قرار گرفته است. در همان نزدیکی چشمه‌قلعه دختر را نیز می‌توانید پیدا کنید. بهار پلور خیلی سرسبز است. دشت گل زرد در محدوده‌پلور و شمال روستای منظریه قرار گرفته است. اگر اردبیهشت به این دشت بروید، آنقدر گل‌های زرد زیبا دارد که رنگ‌های دیگر در میان آن گم می‌شود. از جاهای دیدنی پلور که از جاذبه های گردشگری مازندران نیز محسوب می شود، دریاچه امامزاده علی (ع) در نزدیکی آب اسک است. همچنین مجموعه ورزشی تفریحی پلور که به شکل تخته‌سنگی غول‌پیکر ساخته شده است، با مترمربع وسعت از امکانات ورزشی این منطقه است. طرح این مجموعه الهام گرفته از حرکات پوسته زمین است. کارآیی این مجموعه تفریحی شامل سالن صخره‌نوردی و بدنسازی، مکانی برای اسکان موقت و نگهداری تجهیزات و اسباب وسایل است. از تهران با ورود به جاده هراز از انتهای بزرگراه بابایی و پس از عبور از رودهن و بومهن و گردنه امامزاده هاشم که وارد منطقه پلور شدید در سمت چپ جاده یک مسیر فرعی آسفالت وجود دارد که تابلوی رودخانه و سد لار آن‌را مشخص می‌کند. وارد این مسیر فرعی‌شوید. به اولین پیچ که رسیدید، از روی پل رودخانه‌لار می‌گذرید. این ابتدای دره‌زمان است. همین‌جا ماشین را پارک کنید و آماده رفتن به تنگ شوید. از کنار پل وارد رودخانه شوید و بعد از ده دقیقه رودخانه نوردی از منظره های زیبای دره زمان لذت ببرید. برای رفتن به روستای پلور حتما لازم نیست ماشین داشته باشید، تاکسی‌ها در انتهای بزرگراه شهید بابایی تهران در مدت حدود ی ساعت، شما را به این روستا می رسانند.
زعفران ایران به علت خلاءهای متعدد در عرصه بسته‌بندی، سورتینگ، برندینگ و عدم فرآوری، دچار غربت جهانی شده و همچنان با بسته‌بندی‌دیگر کشورها به فروش می‌رود، اما راه‌اندازی موزه زعفران در خطه خراسان رضوی، تلاشی برای اثبات اصالت تاریخی زعفران ایران و دیرینگی تولید این محصول در کشورمان است. ایران درصد زعفران جهان را تولید می کند که بخش عمده‌ای از آن در خطه زرخیز خراسان به عمل می آید و در حالی که این میزان تولید ایران را به مهمترین تولیدکننده این محصول تبدیل کرده است اما سهمش از بازار جهانی این محصول راهبردی تنها حدود چهار درصد است. در شرایطی تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی و به تبع آن کشاورزان خراسانی کمترین منفعت را از بازار جهانی زعفران به دست می‌آورند که صادرات این محصول در قالب صادرات غیرنفتی می‌تواند نجات بخش اقتصاد کشور و محوری اصلی در تحقق اقتصاد مقاومتی باشد، حال آن که بی‌توجهی به این موضوع هنوز هم در روند کشت تا صادرات و بازاریابی این محصول راهبردی موج می‌زند. ایران به عنوان تولیدکننده منحصر به فرد و بهتر است گفته شود بی رقیب زعفران در دنیا مطرح است، علاوه بر صبغه و سابقه تاریخی چندصد ساله ایران در کشت زعفران همچنان این کشور در تولید طلای سرخ آنهم با کیفیت بالا در جهان مقام نخست را داراست در عین حال متاسفانه مقایسه ارزش و حجم صادرات این قلم ارزشمند صادراتی مبین این واقعیت تلخ است که از نظر ارزش وزنی تغییر چندانی حاصل نشده و اگر هم در ارزش دلاری و ریالی آن تغییراتی ایجاد شده آن هم به دلیل افزایش قیمت‌های جهانی بوده است و دیگر هیچ. این اوضاع تلخ و تامل برانگیز در شرایطی رخ می‌دهد که زعفران در گروه محصولات با ظرفیت بالا برای ایجاد اشتغال، توسعه اقتصاد و ارزآوری برای کشور مطرح است و با توجه به اینکه افزایش تولید آن سرمایه کلان نمی‌خواهد علاوه بر آن می‌توان با ایجاد صنایع تبدیلی، فرآوری و بسته بندی سود حاصل از صادرات آن را به میزان قابل توجهی افزایش داد. اینکه برای صدها سال دارنده محصولی باشی و تاریخ نگاران در انواع و اشکال مختلف نام آن را به نام سرزمینت بزنند و همچنان در مدیریت و برنامه‌ریزی برای توسعه و برداشت با کمترین هدررفت، فرآوری و بسته بندی، بازاریابی، صادرات و معرفی آن به جهانیان به عنوان برندی ایرانی و در بسته‌بندی‌های قابل اطمینان و اتکا، مشکل داشته باشی، نشان از بی توجهی به این ارزش اقتصادی است و همین می‌شود که همچنان تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایرانی از تجارت قابل توجه این محصول در بازارهای جهانی به حداقل‌های ممکن رضایت داده اند. سهم اندک ایران از تجارت طلای سرخ در جهان در عین تولید حدود درصدی این محصول، خود گویای عمق فاجعه است و شکوه‌هایی که هر از گاهی از کشت و تولید زعفران در کشورهایی مانند افغانستان شنیده می‌شود و داد و فغان از اینکه زعفران ما را در اسپانیا به نام خود بسته‌بندی کرده و به فروش می‌رسانند حال آنکه کیفیت زعفران ایران یگانه و منحصر به فرد است، تنها گلایه‌هایی است که در بی توجهی متولیان به سکوت منتهی می‌شود. سود اندک از گردش میلیاردی بازار زعفران دنیا، بی‌توجهی به اهمیت و ضرورت ارزش افزوده زعفران در حوزه فرآوری، ضعف و نقص موجود در حوزه سورتینگ (دسته‌بندی) ، برندینگ (تجاری‌سازی) ، بسته‌بندی و غیره همه به یک سو و تلاش برخی کشورها برای زدن مهر اصالت تاریخی در تولید زعفران به نام خودشان هم یک طرف. سابقه چندصدساله ایران در کاشت و تولید زعفران بر هیچ متخصص و صاحبنظر این حوزه در جهان پوشیده نیست و از دیرباز زعفران به عنوان یکی از محبوبترین ادویه در غذاهای ایرانی جای منحصربه فرد خود را داشته و امروز نیز همانند گذشته در همین جایگاه و حتی مطلوبتر قرار دارد و از قالب یک گیاه دارویی، خارج و به عرصه‌های دیگر بهداشتی، درمانی و دارویی نیز پا نهاده است. در چنین فضا و شرایطی ایجاد و راه‌اندازی نخستین و بزرگ‌ترین موزه زعفران کشور در شهرستان تربت‌حیدریه، به عنوان قطب بی‌بدیل تولید زعفران در خطه زرخیز خراسان رضوی و جمع‌آوری و نمایش اسناد، ابزار، تجهیزات و امکانات تاریخی و قدیمی آن رویدادی تحسین برانگیز در ثبت و سندنگاری اصالت تاریخی ایران در عرصه تولید طلای سرخ است. نماینده شهرستان های تربت‌حیدریه، زاوه و مه ولات در مجلس شورای اسلامی در این زمینه گفت: وقتی کشوری صاحب محصول خاصی است و با نام آن محصول شناخته می‌شود نه تنها باید برای ثبت دایمی آن محصول به نام خود تلاش کند، بلکه باید همیشه از دیگر رقبا در عرصه بین‌المللی جلوتر باشد. محسن زنگنه افزود: انتظار حداقلی آن است که برخی نمایشگاه‌های موضوعی برپا شده و با ایجاد فضاهای فرهنگ سازی نسبت به معرفی و شناساندن آن محصول خاص در ابعاد و درجه بین المللی اقدام شود. وی با بیان اینکه زعفران این جایگاه و اهمیت تاریخی و بین المللی را برای ایران دارد و باید نسبت به معرفی، ثبت آن به نام ایران و تبدیل آن به یک برند جهانی اقدام جدی شود، ادامه داد: اگرچه ایران در زمینه تولید طلای سرخ از نظر پیشینه تاریخی و میزان تولید بدون رقیب است و این یک امتیاز بالاست اما در حوزه ارایه یک تصویر زیبا و در ش ن زعفران ایرانی هنوز نتوانسته است در دنیا به خوبی حضور پیدا کند. این نماینده مجلس تصریح کرد: بنابراین اکنون ما هم در حوزه برندینگ (تجاری‌سازی) و همه در حوزه بسته‌بندی، معرفی و تبلیغات این محصول منحصربه فرد و بدون مشابه، مشکلات فراوانی داریم. زنگنه تاکید کرد: کار در حوزه فرهنگی و ورود به عرصه معرفی زعفران به جهانیان از دریچه فرهنگ اقدامی موثر، مفید و ماندگار است. نماینده تربت‌حیدریه در مجلس اظهار کرد: شهرستان های تربت‌حیدریه و زاوه تولید سالانه تن از زعفران کشور را بر عهده دارند که در این میان تربت‌حیدریه سهم بالاتری دارد و به زبانی قطب تولید زعفران کشور است. وی ایجاد و راه‌اندازی نخستین و بزرگترین موزه زعفران در تربت حیدریه را اقدامی قابل تحسین خواند و تاکید کرد: با توجه به جایگاه این شهرستان در تولید و سطح زیر کشت زعفران در کشور، که همیشه پیشتاز است، انتظار می رود در دو، سه فضای دیگر هم نه تنها در شهرستان تربت حیدریه، که در دیگر نقاط کشور کارهای مشابهی را شاهد باشیم. وی تاکید کرد: بازدیدکنندگان داخلی و خارجی از چنین مجموعه‌هایی می توانند در کمترین زمان ممکن با فرایند تولید زعفران از کاشت پیاز، سورت کردن پیاز زعفران تا مرحله برداشت، فرآوری، خشک و پاک کردن و بسته بندی و حتی عرضه آن در بازار بورس به خوبی آشنا شوند. بنیانگذار نخستین و بزرگ‌ترین موزه زعفران کشور در شهرستان تربت حیدریه در این راستا به خبرنگار ایرنا گفت: سابقه کاشت طلای سرخ در ایران بسیار دیرینه است و باید برای حفظ این جایگاه تاریخی و البته بازار این محصول ارزشمند، به عنوان یک ارزش اقتصادی، تلاش و عزم همگانی وجود داشته باشد. سیداحسان مصطفوی افزود: مجوز بهره‌برداری از این موزه به مناسبت روز جهانی موزه و میراث فرهنگی رونمایی شد که همکاری ارزشمندی برای تلاش در جهت سندنگاری مالکیت ایران در زمینه زعفران است. وی با اشاره به بی‌سابقه بودن ایجاد و راه‌اندازی موزه تخصصی برای زعفران و نمایش ابزار تاریخی و ارایه شناسنامه مختصری از تلاش کشاورزان در این موزه اظهار کرد: قدمت برخی اشیای به نمایش درآمده در این مجموعه، از تا هزار سال تخمین زده می‌شود. وی با بیان اینکه موزه به عنوان قویترین بخش و نشانه حامل فرهنگ گذشتگان در تمامی جوامع پیشرفته دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد، افزود: با توجه به ظرفیت تولید بالای زعفران، ورود علاقه مندان و گردشگران فراوان به استان و البته رشد روز افزون آگروتوریسم (گردشگری کشاورزی) ، راه اندازی این موزه می تواند نقش مهمی در توسعه و ترویج فرهنگ و معرفی تاریخچه کشت و تولید زعفران برای گردشگران و علاقه مندان داخلی و خارجی داشته باشد. طراح سازمان جهانی تولید و صادرات زعفران (اوسک) گفت: عدم توجه به حوزه‌های بین المللی در محصولاتی مانند زیره، پسته، خاوریار، فرش، فیروزه و ابریشم و البته زعفران موجب تضعیف مالکیت ایران در این محصولات شده است و برای جلوگیری از خروج مالکیت زعفران از دست ایران، تشکیل سازمان اوسک امری ضروری است که در این راستا ایجاد سامانه اصالت سنجی زعفران توسط هوش مصنوعی، صیانت از پیاز زعفران، ثبت روز ملی و جهانی زعفران نیز از دیگر اقدامات در حال انجام است. مصطفوی افزود: خوشبختانه با مساعدت وزیر جهاد کشاورزی، پیشنهاد ثبت روز ملی زعفران در تقویم کشورمان به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ارسال شده و امیدواریم در تقویم سال جدید شاهد ثبت این روز بزرگ، که در واقع قدردانی از کشاورزان و زعفران کارانی است که سالیان سال است که برای حفظ طلای سرخ ایرانی می کوشند، باشیم. وی ادامه داد: ثبت مهرماه، که فصل اوج برداشت محصول زعفران و آغاز به کار طرح مدیریت تولید و صادرات این محصول است، به عنوان روز ملی زعفران، می تواند اقدامی ارزشمند در این مسیر باشد. وی در ادامه گفت: طرح راه اندازی سازمان‌جهانی تولید و صادرات زعفران تحت عنوان "اوسک" ( OSEC ) از سازمان جهانی اوپک الگو گرفته است، یک پروژه بین‌المللی به شمار می‌رود که پیش بینی عضویت کشورهای تولیدکننده زعفران در کنار یکدیگر و حفظ و تضمین جایگاه ایران در این عرصه را در خود نهفته دارد. رییس گروه موزه های اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز با بیان اینکه موزه‌های تخصصی، همانطور که از اسمشان پیداست، به صورت فنی، هدفمند و کاملا حرفه‌ای در عرصه مجموعه‌داری و موزه‌داری راه‌اندازی می‌شوند، افزود: در این میان موزه زعفران نیز در کنار دیگر موزه‌های تخصصی فعال در استان، نه تنها در نوع خود بی‌نظیر، بلکه اقدامی شایسته و قابل قدردانی در جمع‌آوری اسناد و اشیای تاریخی مرتبط در این رابطه محسوب می‌شود. محمدرضا پهلوان اظهار کرد: خراسان رضوی، دارنده رتبه دوم موزه‌داری کشور است و از این منظر در کنار تاریخچه کشت و تولید زعفران، از گذشته تا به امروز، ایجاد و راه‌اندازی موزه زعفران به عنوان یک نیاز مبرم و البته مفید در آن به شمار می آمد. وی اظهار کرد: این استان با موزه تخصصی، مردم شناسی، سایت موزه و غیره، پس از استان تهران، رتبه دوم کشور را در برخورداری از شمار موزه ها داراست. پهلوان با بیان اینکه موزه‌های استان بیش از هزار قطعه از اشیای تاریخی مربوط به ادوار پیش از اسلام، اسلامی و معاصر را در خود جای داده اند، افزود: از کل موزه‌های استان موزه زیر پوشش و نظر اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قرار دارند. وی ادامه داد: این موزه‌ها به بهترین شکل ممکن، سبک زندگی و فعالیت مردم بومی را در جای جای استان نشان می‌دهند که این ویژگی‌ها موجب جذابیت فراوان برای گردشگران و نیز نسل جوان شده است. عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد و محقق حوزه زعفران نیز پیش از این گفته بود که زعفران، یک محصول راهبردی در تمامی جنبه ها و جهات محسوب می شود که به راحتی با برنامه ریزی هدفمند و موثر و هماهنگ می توان از آن بهترین استفاده را کرد. دکتر علیرضا کوچکی با اشاره به اینکه زمانی که سطح زیر کشت این محصول در کشور هزار هکتار بود، میزان تولید تن با عملکرد . کیلوگرم در هر هکتار بود و اکنون نیز میانگین عملکرد همین میزان است و این در حالی است که در تمامی محصولات باغی و زراعی میزان عملکرد تا سه برابر رشد را در دهه های اخیر تجربه کرده است، حال آنکه در حوزه زعفران اگرچه برخی کشاورزان موفق به افزایش چشمگیر عملکرد شده اند اما به صورت میانگین هنوز تغییر چندانی حاصل نشده است. وی ادامه داد: باید در زمینه تعریف هویت حقوقی بین المللی برای زعفران در حوزه جهان اقدام شود تا علاوه بر شناخته شدن زعفران به نام ایران و حفظ منزلت و جایگاه آن، شاهد جلب توجه جهانیان به این محصول ایرانی باشیم. این استاد دانشگاه تاکید کرد: کشورهایی مانند اسپانیا و یونان که در زمینه زعفران، بسته بندی و عرضه آن به جهان دارای فعالیت چشمگیری هستند اقدام به تعریف شاخص های هویتی این محصول برای خود کرده اند حال آن که هنوز برای زعفران ایران شناسنامه مشخص و جهانی تعریف نشده است. وی با اشاره به اینکه مشکلات موجود در رابطه با زعفران، مشکل دولتهاست، افزود: با توجه به فعالیت و وظیفه‌مندی دستگاه و سازمان در حوزه زعفران و وجود دانشکده‌ها، محققان و پژوهشگران فراوان، هنوز هیچ اتحاد و هماهنگی میان این بخش‌ها را در کشور شاهد نیستیم و این وضع هر روز به ارزش اقتصادی و جایگاه این محصول صدمه می‌زند. کوچکی با اشاره به گسترش بی رویه کشت زعفران در استان کشور، افزود: بنا بود در سال میزان عملکرد زعفران در هر هکتار به هفت کیلوگرم برسد حال آنکه هنوز این مهم به صورت سراسری و همه جانبه محقق نشده است. وی با تاکید بر اینکه کاشت زعفران، کشتی خرده مالکانه و شاخصه مهم خانوادگی و کشاورزی خانوادگی در کشور محسوب می‌شود، تاکید کرد: به هیچ وجه نمی توان انتظار داشت این شیوه در کوتاه مدت تغییری جدی پیدا کند. مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز با بیان اینکه زعفران ارزشمندترین گیاه بومی کشور است و قدمت کشت آن در مناطق جنوبی و مرکزی خراسان حداقل به سال می‌رسد، افزود: بی شک زعفران یا طلای سرخ از جمله محصولات مهم و راهبردی کشاورزی استان است که ویژگیهای مهمی همچون سازگاری با اقلیم های کویری و مناطق کم آب به دلیل کارایی بالای مصرف آب، اشتغال زایی بالا و ارزش اقتصادی بالا و ارزآوری مناسب آن را به محصولی ارزشمند بدل کرده است. محمد میری افزود: میزان تولید زعفران استان در سال گذشته تن از سطح حدود هزار هکتار بوده است و عملکرد تولید آن نیز معادل بیش از کیلوگرم در هر هکتار است. وی اظهار کرد: طبق آخرین اعلام وزارت جهاد کشاورزی در سال زراعی - کل ارزش ناخالص تولیدات بخش کشاورزی (اعم از زراعی، باغی، دامی، شیلات و. برای استان هزار میلیارد ریال درآمد حاصل کرده‌اند که سهم زعفران در استان از آن هزار میلیارد ریال، یعنی حدود درصد ارزش ناخالص تولیدات کشاورزی استان بوده است. مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی خراسان رضوی در خصوص شاغلان بخش تولید زعفران نیز گفت: زعفران به طور میانگین به نفر روز نیروی کار در سطح هر هکتار کشت نیاز دارد. میری افزود: بر این اساس هر هکتار کشت زعفران حدود یک نفر اشتغال دایم در حوزه تولید ایجاد می‌کند. وی تعداد بهره‌برداران زعفران استان خراسان رضوی در سال را هزار نفر اعلام کرد که با احتساب هر خانواده نفر، جمعیتی بالغ بر هزار نفر را شامل می‌شوند که در این بخش مشغول به فعالیت هستند.
مردم خمینی‌شهر از زمان کودکی و از وقتی خود را می‌شناسند خود را در میان هی ت و روضه اباعبدالله (ع) می‌بینند شهری که با فاصله ای کم از هم تکیه و مسجد وجود دارد که جدای از مکان‌های مذهبی، روضه‌های خانگی نیز در این شهرستان رونق بسیاری دارد. در این میان برخی حسینیه ها و تکیه ها در میان مردم اهمیت خاصی پیدا کرده اند و حسینیه باولگان از آن جمله است. گرچه کسی به درستی نمی داند که این حسینیه کی تاسیس شده اما آنچه همگان بر آن اتفاق نظر دارند این است که زمین اصلی این مکان وقفی بوده و به مرور خانه های اطراف نیز آزاد سازی و به حسینیه ملحق شده است. کم کم ساختمان قدیمی حسینیه فرسوده و مخروبه شده و حجت الاسلام حاج آقا حسین میردامادی در سال دستور تخریب آن را داده است. محرم سال نزدیک بود و هنوز حسینیه ساخته نشده بود. حاج آقا حسین میردامادی بزرگان خاندان های محل را به منزلش دعوت کرد و دستور داد هر طایفه یک قسمت از حسینیه را به شکل یک ایوان بسازد. اطراف حسینیه را با آهن ساختند و سقف وسط را هم به صورت شیروانی زدند که بقایای آن هنوز موجود است و همان سال نیز مراسم عزاداری امام حسین (ع) را برگزار نمودند. سال پیش حدود سه هزار متر زمین آزادسازی شده ولی بی استفاده مانده بود. سال مرحوم دکتر حاج حسن میردامادی (پسر حجت الاسلام حاج آقا حسین میردامادی) به کمک حجت الاسلام حاج آقا نورا. جبل عاملی و اهالی محل و با تشکیل هیات امنا، با تخریب کلی حسینیه قدیم، ساخت مجموعه فرهنگی مذهبی امام حسین (ع) خمینی شهر را آغاز کردند. اواسط سال گود برداری شروع و جهت ادامه کار از بین اهالی محل کمک های مالی جمع آوری شد. سال سقف اول ساخته شد و ماه محرم آن سال مراسم عزاداری در طبقه زیرزمین برپا شد. در سال های بعد سقف های دوم و سوم ساخته شد تا سال که قرار شد قبل از شروع ماه محرم سقف اصلی مجموعه به صورت گنبد احداث گردد. سقف این مجموعه متر مساحت دارد. اشش سالن به گنجایش هر کدام تا نفر در طبقات فوقانی مجموعه جهت امور آموزشی و فرهنگی پیش بینی شده که تا کنون تای آنها آماده گشته است. برگزاری کلاس های آموزش خانواده، برگزاری جلساتی با حضور کارشناسان مذهبی مطرح کشور، برپایی نمایشگاه عکس، مراسم سینه زنی و نوحه خوانی در ایام شهادت های ایمه اطهار (ع) و. از جمله فعالیت هایی است که در این مکان انجام می گیرد: خمینی شهر، خیابان امام شمالی، محله چهارشنبه بازار
عصارخانه خمینی شهر مربوط به دوره صفویه است که در سنه یازدهم هجری قمری و دوران پادشاهی شاه عباس اول توسط بانویی ساخته شده است. این عصارخانه در زمان صفویه محور فعالیت اقتصادی و تجاری و یکی از بازار های منطقه بوده است. عصارخانه برای روغن گیری استفاده می‌شده است، انواع دانه های روغنی را پس از برداشت برای خرد کردن با آسیاب و تبدیل کردن به خمیر به عصارخانه ها منتقل می کردند تا با قرار گرفتن زیر اهرمهای سنگین روغن آن بدست آید. این بنا که پس از بازسازی در سال به عنوان یک جاذبه گردشگری بازگشایی و اکنون بخش خصوصی در آن فعال است، به دلیل حفظ خصوصیات عصارخانه بسیار جذاب است و گردشگران زیادی را از داخل و خارج از کشور به خود جذب نموده است. عصارخانه تاریخی خمینی شهر در سال با شماره در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. در خمینی شهر از زمان صفویه عصارخانه ها و آسیابهای مخصوص خرد کردن سنگ و زردچوبه و فلفل وجود داشته که عبارت بود از محوطه ای که در وسط آن دو سنگ گرد بر روی هم قرار داشت و این دو قطعه سنگ از یک طرف با اهرمی به یک راس چارپا مثل الاغ یا شتر و قاطر و اسب متصل بود که با حرکت دورانی سنگ رویی آسیاب را به حرکت در می آورد و با گرد ش سنگ موادی از قبیل نمک و دانه های فلفل و زردچوبه که به وسط سنگ مزبور ریخته شده نرم می گردید. انواع دانه های روغنی پس از برداشت برای خرد کردن با آسیاب و تبدیل آن به خمیر به عصارخانه ها منتقل و در این عصارخانه ها دانه های روغنی با قرار گرفتن زیر اهرمهای سنگین به روغن تبدیل می شد. یعنی ابتدا دانه های روغنی در زیر سنگ آسیاب خرد و پس از تبدیل شدن به خمیر به عصارخانه منتقل می شد تا در نهایت روغن آن استخراج شود. نکته جالب اینکه از تفاله دانه های روغنی باقی مانده در این عصارخانه به عنوان کود استفاده می‌شده که بویی بسیار خوش نیز داشته و کارشناسان معتقد هستند امکان احیای کارکردهای قدیمی برخی عصارخانه ها در استان اصفهان وجود دارد و می توان از این تفاله ها به جای کمپوست استفاده کرد. این عصارخانه بر اساس اسناد بدست آمده که بر روی سنگی حک شده توسط یک زن به نام جواهر خاتون حدود سال خورشیدی در دوران صفوی ساخته شده و تا اواسط قرن چهاردهم خورشیدی فعال بوده است. در کنار این عصارخانه کاروانسرا و مسجد تاریخی حجت نیز قرار داشته که کاروانسرای آن تخریب شده و مسجد تاریخی نیز چندی پیش به سرنوشت کاروانسرا دچار شده است. زمان تعطیلی و تخریب عصارخانه نیز به پیش از انقلاب و اوایل انقلاب برمی گردد تا اینکه حدود سالهای - طبقه همکف عصارخانه توسط شهرداری (به دستور شهردار وقت) به طور کامل تخریب شده و زیرزمین آن با نخاله های ساختمانی پر شد و پس ازخاکریزی، روی آن آسفالت شد و فقط یادی از آن در ذهن مردم محلی باق ماند، تا اینکه چند سال پیش مردم محلی به مسیولین خبر دادند که در محوطه تاریخی چهارشنبه بازار واقع درخیابان امام شمالی حفره ای ایجاد شده که با کاوش مسیولین این اثر تاریخی از زیر خاک دوباره سربرآورد، اثری که سازه های باقیمانده و معماری آجری آن در بین عصارخانه های استان اصفهان بی نظیر است. مرمت این بنا در سال شروع شد و اثر خاصی در این مکان کشف نشده و فقط سنگ های آسیاب باقی مانده است. فعالیت انجام شده در این عصارخانه در گذشته، همانند سایر عصارخانه ها روغن گیری بوده ولی در اواخر عمر این عصارخانه تاریخی، از آن به عنوان یک بازارچه استفاده می شده است. این عصار خانه با طاق زیبای فضای مرکزی از نوع طاقهای کلمبو با کاربندی های زیبا و قوس جناغی دهانه ورودی و راهرو های طرفین آن که با طاق و تویزه پوشیده شده فضایی زیبا بوجود آورده است. مصالح بکار رفته در این بنا عمدتا از خشت و آجر و سنگ و گج است. به گفته اهالی، زیر بنای این عصارخانه دو تا سه هزار متر مربع بوده است: خیابان امام شمالی، چهارشنبه بازار محله ورنوسفادران باولکان
چشمه گمبان ارسنجان که در کیلومتری شمال شرقی شیراز واقع شده است، یکی از مناطق توریستی شهرستان ارسنجان محسوب می شود. چشمه گمبان به همراه چند گمب در کنار آن و بیشه زارهای نی و درختان گز، زیبایی خاصی به این جاذبه توریستی بخشیده است. گمبان از چند فضای استخر مانند به نامهای گمب سنگی، گمب سیاه، گمب کافر، گمب شیرین، گمب شور و گمب علفی تشکیل شده که به مجموع این گمب‌ها، گمبان می‌گویند. چشمه گمبان که در شمال غربی پارک ملی و پناهگاه حیات وحش بختگان واقع شده، دریاچه یا تالاب طشک را تغذیه می‌کند. تالاب‌های طشک و بختگان قبلا از بزرگ‌ترین و پرآب‌ترین دریاچه‌های کشور محسوب می‌شدند. این دو دریاچه در سال‌های پرباران گسترش یافته و به هم می‌پیوندند. چشمه گمبان، تالاب گمبان، سد یا بند گمبان و جزیره گنبان از نقاط دیدنی و زیبای دریاچه طشک می‌باشد. بنا به روایتی قدمت بند گمبان به دوره ساسانی برمی گردد و به درخواست دختر شاه ساسانی در آن زمان بر روی این چشمه احداث کرده بودند که به آن سد دختر می گفتند و هنوز بقایایی از آن موجود است. گمبان شامل یک چشمه اصلی است که آب آن پس از تجمع در چند گمب و طی مسافت کیلو متر وارد دریاچه طشک میشود و البته چند گمب آب دیگر نیز دارد که آب آنها تقریبا راکد بوده و هر کدام اسم منحصر به فرد خود را دارند. نیزار ها و درختان گز اطراف این منطقه به این مجموعه زیبایی خاصی بخشیده اند. درجه حرارت آب چشمه از حداقل تا حداکثر درجه سانتیگراد در ماههای مختلف سال متغیر است. این منطقه تاریخ پرفراز و نشیبی گذرانده است. در دوره‌ای از تاریخ روستاهای اطراف گمبان توسط نیروهای نظامی انگلیس تخریب و عده زیادی کشته شدند. طشک و بختگان و مناطق کوهستانی بین آنها و جزایر متعددی که در این دو تالاب وجود دارند مجموعه طبیعی بسیار باارزشی را به وجود آورده اند. این تالاب ها در ذخیره سازی آب برای اراضی کشاورزی حاشیه تالاب بسیار مهم هستند همچنین از مناظر و چشم اندازهای بدیع و بی نظیری به منظور جذب گردشگران داخلی و خارجی برخوردار می باشند. تالاب بختگان از معدود تالاب‌های جهان است که در زمستان آب شیرین در سمت شرق آن و در تابستان آب شور در سمت غرب آن در جریان است. ویژگی بی همتایی که در هیچ کجای دنیا یافت نمی‌شود. منطقه بختگان و طشک نخستین بار طبق مصوبه شماره مورخ / / شورای عالی نظارت بر صید به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام گردید و سپس در سال به عنوان پناهگاه حیات وحش مصوب شد و در سال قسمتی از پناهگاه به عنوان پارک ملی بختگان اعلام گردید. این تالاب به دلیل ارزش‌های بالایی که دارد توسط سازمان بین المللی حیات پرندگان به عنوان زیستگاه مهم برای پرندگان تشخیص داده شده و همچنین در سال در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است. دریاچه طشک که در شمال دریاچه بختگان قرار گرفته وسعت کمتری دارد اما از نظر شرایط طبیعی با دریاچه بختگان تفاوتی ندارد. ده جزیره بزرگ و کوچک در این دریاچه دیده می‌شود که از نظر تخم گذاری پرندگان به ویژه پلیکان‌ها حایز اهمیت است. پرتگاه‌ها، صخره‌ها و دره‌های عمیق و مناظر کوهستان از جاذبه‌های اکوتوریستی منطقه است. "به طور تقریبی هزار هکتار کوه، دشت و دامنه بین دو دریاچه واقع گردیده که به اضافه کوه‌های خانه کت در جنوب دریاچه، بخش کوهستانی پناهگاه را تشکیل می‌دهند. تاکنون دریاچه ط شک با وسعت تقریبی کیلومتر مربع ژرفایی کمتر از بختگان دارد و در فصول خشک، ارتباط آن با بختگان قطع می شود. تعدادی جزیره و شبه جزیره کوچک و بزرگ از جنس رادیولاریت، سنگ های پلاژیک و آهک های سروک در این دو دریاچه وجود دارند که مهم ترین آنها جزایر نرگس و گنبان (در دریاچه طشک) و جزیره مناک در دریاچه بختگان است که مساحت آنها تابع شرایط بارندگی سالانه است. بلندترین نقطه جزیره گنبان متر از سطح دریاست که از سطح دریاچه حدود متر بلندتر است. بنا به اظهارنظر کارشناسان شیلات کشور چشمه "گمبان" شهرستان ارسنجان بهترین محیط پرورشی ماهی خاویار در کشور است و بهترین خاویار دنیا را می‌توان در این چشمه تولید کرد. چشمه گمبان به سبب پایین بودن میزان شوری آب و ثابت بودن دمای آن در مقایسه با دریای خزر، بهترین محیط پرورش ماهی خاویار در سطح کشور محسوب می‌شود. اما هم اکنون از آب آن برای کشت غلات و صیفی استفاده می‌شود. گرم‌ترین ماه سال تیر با درجه سانتیگراد و سردترین ماه سال دی با / درجه می‌باشد. میانگین سالانه دما / درجه سانتیگراد است. حداکثر مطلق درجه حرارت ماهیانه / درجه سانتیگراد مربوط به تیر و حداقل مطلق آن مربوط به دی با - درجه سانتیگراد است. در این مناطق درختان و درختچه‌های بنه، بادام کوهی، تنگرس، کیکم و قیچ دیده می‌شود. در منطقه باغو در دشت ساحلی درختچه‌های قیچ به صورت یک نوار پهن تا ادامه کوه روییده است. زمین‌های ورودی رود کر و گمبان به دلیل داشتن آب شیرین، پوشیده از نیزار و درخت گز است. بالاتر از این نوار پوشش متراکمی از درمنه به چشم می‌خورد. جنگل‌های بلوط زاگرس در این منطقه به علت کاهش ارتفاع و افزایش درجه حرارت به جنگل‌های بنه و بادام کوهی تبدیل می‌شوند. از شمال دریاچه طشک تا حوالی ارسنجان بخشی از انبوه‌ترین جنگل‌های بنه استان دیده می‌شود که این پوشش تنها در مناطق کوهستانی دور از شهر و دسترس پابرجاست و دشت‌ها همه به زیر کشت هستند. از میان حیات وحش مهره دار تعداد گونه از رده پستانداران، گونه از رده پرندگان، گونه از رده خزندگان، گونه از رده دوزیستان و تعداد گونه ماهی در پارک ملی و پناهگاه حیات وحش بختگان زندگی می‌کنند. کل و بز، قوچ و میش، گربه وحشی، گرگ، پلنگ ایرانی، خارپشت خرگوش، کفتار، شغال، روباه، لاک پشت، مار گوخری و در دشت‌ها آهو در حال زیست هستند. آبزیان این دریاچه ها ماهی کپور، میگوی آرتیما، سیاه ماهی می‌باشد. تالاب بختگان و طشک به دلیل موقعیت جغرافیایی علاوه بر داشتن پرندگان بومی، پذیرای انواع پرندگان مهاجر است. آبچلیک پا سرخ، آنقوت، آگرت، اردک، انواع غازها، گنجشک سانان، بالابان، بلدرچین، بحری، پرستوی دریایی، پلیکان، تنجه، تیهو، دارکوب پری شاهرخ، دال، درنا، دلیچه، دم سرخ، جغد کوچک، چنگر، چلچله، چوب پا، حواصیل خاکستری، خروس کولی دم سفید، خوتکا، سارگپه پا بلند، سار، سنقر گندم، شاهین، انواع عقاب ها، قمری، کبک، کوکو، کبوتر، کلاغ کوهی نوک سرخ، لک لک و هوبره از جمله پرندگان موجود در این دریاچه هستند. در این تالاب‌ها گونه پرنده که اغلب مهاجر زمستان گذران هستند، شناسایی شده است. "بند گمبان یا بند دختر از جمله بندهای نسبتا سالم استان فارس محسوب می‌شود که ساخت آن به دوره آل‌بویه و به روایتی دوره ساسانی باز‌می‌گردد. در نخستین سال‌های سده‌پنجم هجری دیدگاهی پدید آمد که اگر بندی دور چشمه‌آبی بکشند، آب بالا می‌آید و بر زمین سوار می‌شود. در نیمه‌سده‌نهم هجری، این بند دیگر کارایی نداشت و دیرگاهی از تخریب قسمت‌هایی از دیواره‌آن می‌گذشت. پیش از قرون نهم، مردم روی بند را گورستان کرده بودند تا هم مرده‌هایشان از نم زمین به دور باشند و هم دسترسی به چشمه برای غسل مرده‌ها آنان را به راه دور نکشاند. بی‌تردید در زمان استفاده بند برای گورستان، این بند به طور کامل از کار افتاده و قرن ها از ویرانی آن گذشته بود. درون این سد سه چشمه آب وجود دارد. از سه چشمه، چشمه‌شرقی شیرین‌تر است و کم و بیش می‌توان از آن برای آبیاری برخی گیاهان استفاده کرد. آب دو چشمه دیگر نمک بیشتری دارد و زمین را زودتر شور می‌کند. آب شیرینی که از زیر کوهستان‌های شمال می‌آید، هنگام بالا آمدن از چشمه‌ها به آب شور دریاچه که در زمین تا زیر چشمه پیش رفته است برخورده و شور می‌شود. در چشمه شیرین، آب از یک غار زیرزمینی بالا می‌آید و مجال برخورد کمتری با آب زیرزمینی شور دریاچه را پیدا می‌کند. آب همین چشمه است که به دورش بند دختر را کشیده‌اند. ژرفای چشمه را کسی نمی‌داند. بارها برای شناخت آن تلاش شده ولی هیچ شناگر ساده‌ای نتوانسته است کف آن را پیدا کند. گویا در سال نزدیک به کامیون خاک در دهانه‌چشمه ریخته‌شده که همه فرو رفته است. چشمه‌ای که بند گمبان در کنارش کشیده شده یکی از سه چشمه‌ای است که در کنار هم در شمال دریاچه طشک و بر سر راه ارسنجان به آباده‌تشک قرار گرفته اند. گمپ در سرزمین پارس چشمه‌ای است ژرف که از کف زمین می‌جوشد و مانند آن، یکی گمپ آتشکده در فیروزآباد است و دیگری با همین نام در پای خرمن‌کوه فسا قرار دارد. در کنار این دو گمپ، آتشکده وجود داشته است ولی نشانی از چنین بنایی در گمبان نیست. همانطور که ذکر شد بند گمبان بر روی دیواره‌خود دو گورستان را جا داده است. گورستان قدیمی‌تر در شرق بند است و دیگری که جدید‌تر است در دامنه غربی جا دارد. تمام گورهای قبرستان قدیمی‌تر، جز یکی دو تا بدون سنگ مزار است. روی یکی از سنگ‌مزارهای به دست آمده بدن یک پازن کشیده شده که نشان دهنده شکارچی بودن مرده است. آن شکارچی احتمالا در جوانی مرده است. واژه جوان را می‌توان از لابه‌لای واژه‌های ناخوانای سنگ به‌سادگی خواند. این سنگ در زیر سنه تراشیده شده و نقطه نون سنه، درست زیر عدد افتاده و این عدد را برای کسی که تند بخواند به گونه درآورده است. افسوس که این سنگ هم رو به نابودی است. این بند از معدود بندهای استان فارس است که در مسیر آب رودخانه ساخته نشده و برای انباشت آب سه چشمه هم‌جوار ایجاد شده است. وسعت و سالم بودن گمبان از دیگر ویژگی‌های آن محسوب می‌شود. در بعضی اسناد از واژه گمپان (گمپ) هم استفاده شده است. بند گمبان به ثبت ملی رسیده است. نام دیگرروستای گمبان روستای شرق آباد است. شرق آباد ارسنجان در "بخش مرکزی" و در دهستان علی آباد ملک قرار دارد. فاصله روستا تا مرکز شهرستان کیلومتر و تا مرکز دهستان کیلومتر می‌باشد. این روستا در کنار جاده آسفالت بین شهری ارسنجان آباده طشک قرار دارد. فاصله شرق آباد تا جاده اصلی شیراز - اصفهان کیلومتر است. مهمترین راه ارتباطی روستا جاده‌ای است که از داخل آن عبور می‌کند و شهرهای ارسنجان و آباده طشک را به هم وصل می‌کند. سایر راه‌های اطراف روستا شامل راه‌های خاکی است که به اراضی کشاورزی ختم می‌شود. چشمه گمبان، در هجده کیلومتری شرق شهر ارسنجان مرکز این شهرستان و در کنار دریاچه طشک، واقع شده و کیلومتر بعد از روستای شرق آباد قرار دارد. (در بزرگراه اصفهان - شیراز پس از عبور از کنار آثار باستانی پاسارگاد با گذر از تونل تنگ سعادت شهر بعداز پلیس راه وارد شهر سعادت شهر یا پاسارگاد می شوید و طی مسافت پنج کیلومتر به سمت ارسنجان به جنگل بناب ارسنجان می رسید و ادامه مسافت پانزده کیلومتر وارد شهر ارسنجان خواهید شد.
چشمه گردو نوشهر نام چشمه زلال با آب فراوان می‌باشد که در فاصله پنج کیلومتری نوشهر در استان مازندران در محلی به نام روستای سنگ تجن (قدیمی‌ترین نام شهرستان نوشهر) واقع شده است. این چشمه پرآب‌ترین چشمه در منطقه غربی استان مازندران است و به دلیل مناظر زیبای اطراف آن همه ساله پذیرای مسافران زیادی از نقاط مختلف کشور به این منطقه می باشد. این چشمه آب شرب دو شهرستان نوشهر و چالوس و روستاهای اطراف را تامین می‌کند. چشمه گردو و اسپی‌یو از چشمه های معروف و تفرجگاههای منطقه سنگ تجن نوشهر هستند. در این بخش به معرفی چشمه گردو میپردازیم. چشمه گردو یکی از پر آب ترین چشمه های استان است که در نوشهر واقع شده است. علت نامگذاری این چشمه با عنوان گردو، وجود باغهای فراوان گردو در گذشته‌ها در این منطقه بوده است که به دلیل افزایش جمعیت و حضور شرکت آب و فاضلاب شهرستان نوشهر و چالوس در این منطقه به مرور این باغ‌ها از بین رفته اند و فقط نام آن بر روی این چشمه باقی مانده است. اطراف این چشمه پوشیده از گونه‌های مختلف گیاهی می‌باشد و در گذشته در میان جنگلهای انبوه واقع شده بود که این امر باعث فراوانی حجم آب این چشمه می‌گردید ولی متاسفانه در سالهای اخیر به دلیل برداشت غیر اصولی و غیر مسیولانه عده‌ای سودجو و انجام پروژه‌هایی از قبیل انتقال آب جاده چالوس به مناطق شرقی استان جهت استفاده کشاورزی، انتقال لوله گاز، انتقال برق فشار قوی، احداث راههای جنگل جهت برداشت چوب و زغال، آب این چشمه به طور چشمگیری کاهش یافته است. شایان ذکر است که نیز از چشمه های معروف و تفرجگاههای استان مازندران است.
آبشار دامجی قیه مرند در استان آذربایجان شرقی واقع است. شهر زنوز که در مرند آذربایجان شرقی واقع شده دارای روستاهای با طراوت و زیباو جاذبه های گردشگری تاریخی، طبیعی بسیار است. آبشار دامجی قیه در موقعیت جغرافیایی N E در استان آذربایجان شرقی واقع است. این آبشار در شرق روستای درق در فاصله کیلومتری شمال شرقی شهرستان زنوز واقع است. این آبشار از میان سنگهای آهکی تراوش کرده و به درون چاله در مجاورت این سنگها میریزد. ارتفاع این آبشار در حدود متر و در ارتفاع متری از سطح دریا واقع شده است. درق یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان زنوزق بخش مرکزی شهرستان مرند واقع شده‌است. درق از نظرآب و هوایی جزو مناطق سردسیر ایران محسوب می‌شود که دارای زمستانهای سرد طولانی و بهار و پاییز نسبتا سرد و تابستانهای معتدل می‌باشد. حدود ماه از سال یخبندان است. متوسط میزان بارندگی سالیانه حدود میلی متر است. فروردین ماه با میلی متر بیشترین و مرداد ماه با میلی متر کمترین میزان بارندگی را دارند. میانگین دمای سالیانه درجه سانتی گراد می‌باشد. دسترسی به آبشار دامجی قیه از طریق جاده ارتباطی مرند به جلفا، سه راهی زنوز، بعد از شهرستان زنوز، روستای درق امکانپذیر است. آبشار در فاصله کیلومتری شرق روستای درق پس از زمینهای کشاورزی واقع است. اگر بخواهید از روستای زنوزق به این آبشار برسید، از حاشیه روستا باید سه کیلومتر در مسیر جاده "کوه کمر" پیش بروید، اطمینان داشته باشید از دیدن این مسیر خسته نخواهید شد، به ویژه در فصل تابستان که باغ‌های حاشیه جاده را سیب‌های رنگین، زردآلو و گردو پوشانده و چشم‌انداز زیبایی را به وجود می آورند. امتداد این جاده نیز به ییلاق "ماهار" می رسد، دشت وسیع و سرسبزی که اهالی از سبزی های تازه و مفید آن بهره‌می گیرند. شهر توریستی - فرهنگی زنوز، کوهستانی ترین نقطه شهری ازشهرستان مرند است که ارتفاعش ازسطح دریا تا متر متغیر است می باشد و در درجه و دقیقه و ثانیه طول شرقی ازنصف النهارگرینویچ ودر درجه و دقیقه و ثانیه عرض شمالی از خط استوا قرار گرفته با کیلومتر با تبریز مرکز استان آذربایجان شرقی کیلومتر با شهر مرند فاصله دارد و در شمال شرقی آن واقع شده است. زنوز با جاده ترانزیت مرند جلفا کیلومتر فاصله دارد. در زنوز قدیم بیش از پانصد چشمه وجود داشته واکثر آنها به علت موقعیت زمین بسوی قبله جاری می شدند در برخی نوشته ها تعداد این چشمه ها یا عدد ذکر گردیده است واکنون نیز اکثر آنها در حیاط منازل وباغات وکوچه ها موجود هستند. اقتصاد زنوز برپایه کشاورزی، دامداری و زنبورداری استوار است و محصولاتش، به ویژه سیب آبدار زنوز، شهرت جهانی پیدا کرده‌است. صنعت سرامیک‌سازی زنوز، از دیرباز در سطح کشور معروف بوده‌است، ولی امروزه از رونق خوبی بهره‌مند نیست. وجود مراتع ماهار و آغداش در ضلع شمالی زنوز نیز با تنوع گونه های گیاهی و حاصلخیز مراتع مناسبی را جهت چرای دام دارد. قیزیل کورپی (پل طلایی) ، روستای زنوزق، تفرجگاه ماهار و.
آبشار شادان کردکوی که به آبشار هفت طبقه نیز خوانده می شود، در ارتفاعی حدود متر به طرف پایین سرازیر میشود. و به روایتی بلندترین آبشار استان گلستان است. در این مکان دو آبشار است آبشار سمت چپی کوجکتر و لی وحشی و خروشان و آبشار اصلی مرتفع و پر آب است. آبشار شادان یا آبشار هفت طبقه در موقعیت جغرافیایی N E در استان گلستان واقع است. آبشار هفت طبقه در کیلومتری جنوب شهرستان کردکوی در دل جنگلهای بکر و طبیعی دامنه کوه البرز قرار دارد. کردکوی در کیلومتری غرب شهرستان گرگان قرار دارد. ارتفاع آبشار در حدود متر است که آب در شکست های زیبا در هفت نقطه آن منظره ای زیبا را ایجاد کرده است. به همین دلیل به آبشار هفت طبقه معروف گشته است. این آبشار تا چند سال قبل ناشناخته بود تا اینکه گروهی از کوهنوردان بالابلوک در مسیر کوهنوردی با آن مواجه شدند. برای رفتن به آبشار معمولا از مسیر داو (دو آب) که محل تلاقی دو رودخانه است حرکت می کنند که در این مکان تابلوی مشخصات درازنو هم نصب شده است که می تواند راهنمای خوبی باشد. مسیر سمت راست به یال درازنو منتهی می شد و مسیر سمت چپ به آبشار هفت طبقه. مسیر دارای شیبی ملایم است و حدود دو ساعت طول می کشد تا به آبشار برسید. در طول مسیر از مکان های غول سنگ، تیل سر، توسکا چشمه و سپس جاده طرح جنگل عبور می کنید. در این مکان آبشار وجود دارد که آبشار جنوبی کوچکتر و خروشانتر است. برای رسیدن به آبشار در حدود ساعت پیاده روی لازم است. شایان ذکر است که طناب برای این مسیر لازم است که البته از قبل طنابی توسط گروههای قبلی نصب شده است. مسیر برگشت طولانی تر و لی با شیب ملایمتر است. در طول مسیر از عرض سه رودخانه باید عبور کنی که فقط رودخانه وسطی که آب آبشار را هم تامین می کند عبور کردن سخت است. نامگذاری آبشار هفت طبقه توسط آقای منوچهری و گروهی هفت نفره صورت گرفته است.
سد سردشت از نوع سنگریزه‌ای با هسته رسی است که دریاچه آن بیست و شش کیلومتر طول دارد و در کیلومتری جنوب شرقی این شهر احداث شده است. این سد که بر روی احداث شده به سبب وجود پوشش جنگلی در حاشیه آن جلوه‌های زیبایی خلق کرده است. سد س رد شت یا سد کول سه، یک سد سنگریزه‌ای با هسته رسی است که در کیلومتری جنوب شرقی سردشت بر روی رودخانه کلاس (زاب کوچک) قرار دارد. هدف از اجرای آن تنظیم و مهار آبهای مرزی در حوضه کلاس و استفاده بهینه جهت تامین انرژی برق آبی است. مساحت دریاچه هفده کیلومتر مربع و طول دریاچه بیست و شش کیلومتر است. این دریاچه یکی از چشم اندازهای زیبای گردشگری استان آذربایجان غربی محسوب می شود. مطالعات مقدماتی سد در سال توسط شرکت مهندسی مشاور مشانیر انجام شد و ساخت این سد از سال تا سال به طول انجامید. این سد متر ارتفاع و متر طول دارد. سد سردشت دارای نیروگاه برق‌آبی با ظرفیت مگاوات و توان تولید سالانه گیگاوات ساعت برق است. حجم مخزن آن میلیون مترمکعب است. از حیاتی ترین کاربرد های این سد، تامین آب شرب شهرهای سردشت و ربط است. برداشت آب تصفیه خانه سردشت از قسمت ابتدایی سد انجام می شود و طرف دیگر سد که دارای عمق بیشتری بوده و به تاج سد نیز نزدیک تر است می تواند برای سایر فعالیت های اقتصادی مورد استفاده قرار گیرد. از دیگر ظرفیت های بسیار خوب سد سردشت قرار گرفتن سیزده روستا در حاشیه سد است که این آبادی ها می توانند به عنوان روستاهای هدف گردشگری در این منطقه معرفی شوند. هم اکنون سه روستای این شهرستان به عنوان روستای هدف گردشگری تعریف شده است. رودخانه کلاس در استان آذربایجان غربی، شهرستان‌های پیرانشهر و سردشت، با طول کیلومتر (تا مرز ایران و عراق) جریان دارد. این رودخانه از کوه‌های کیلومتری شمال غربی پیرانشهر سرچشمه گرفته و به‌سوی جنوب شرقی روانه می‌شود. این رود پس از عبور از شرق پیرانشهر و کنار میرآباد و سپس شهرستان سردشت، در کیلومتری جنوب شرقی سردشت با نام رودخانه زاب کوچک از مرز ایران و عراق می‌گذرد و در خاک کشور عراق به سد دوکان می‌ریزد. میانگین آبدهی سالانه این رودخانه , میلیون متر مکعب است.
واژگانی چون کوه خواری، زمین خواری، جنگل خواری، شن خواری، دریاخواری شاید اگر سال پیش شنیده می شد بیشتر به عبارتی طنز شباهت داشت تا یک حقیقت تلخ حقایقی که به واسطه دلایل متعدد که مهم ترین آن ناکارآمدی مدیریت در استفاده صحیح و اصولی از منابع است، بدل به فسادی گسترده شده به طوری که هیچ نهاد نظارتی و امنیتی در کشور حتی قادر به مقابله و جلوگیری از توسعه آن نیست. در بین تمامی مناطق ایران زمین اما استان های شمالی کشور و در بین آنها مازندران به واسطه برخورداری از آب و هوای معتدل، عرصه های جنگلی و جلگه ای و ساحلی گردشگرپسند و به دلیل همجواری با پایتخت و شریان های مواصلاتی متعدد با مرکز ایران طی چندین سال گذشته بیش از سایر مناطق کشور زیر هجوم زمین خواران و جنگل خواران قرار گرفته است، البته این تنها دلیل موجود نیست و در کنار آن، رکود صنعت کشاورزی با ارزش نازل محصولات و عدم وجود صنایع تکمیلی دلیلی مضاعف بر حراج زمین های و اراضی کشاورزی شده است. گواه این مدعا تکثر وجود واحدهای صنفی مشاورین املاک در شهرستان هایی از مازندران است که برچسب گردشگری دارند به طوری که حتی تعداد آنان از واحدهای صنفی خواروبار و سوپرمارکت بیشتر شده است. این اتفاق در شهرستانهای غربی استان مازندران به گونه ای است که رقم تفاوت میان این دو صنف به عددی بیش از واحد صنفی نیز می رسد که نشان از بازار داغ دلالی و خرید و فروش اراضی در مازندران دارد. اما زمین خواری از جمله تخلفاتی است که در کنار خود قانون شکنی های دیگری را نیز موجب می شود. اتفاقاتی نظیر جعل اسناد و مدارک، تغییر کاربری اراضی زراعی و باغی، تصرف غیرقانونی و غیرمجاز به زمین ها و عرصه های ملی، نقل و انتقال مستغلات فاقد اوراق و اسناد رسمی و نهایتا ساخت و سازهای غیرمجاز از آن جمله محسوب می‌شود. همه این اتفاقات در حالیست که غالب مسیولان شهرستانی و استانی نیز منکر وقوع زمین خواری و ایجاد ساخت و سازهای غیرقانونی نیستند. مهدی رازجویان، معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار مازندران چندی پیش در مصاحبه با ایسنا گفته بود که حفظ اراضی کشاورزی مازندران و جلوگیری از تخریب آنها یک ضرورت است اما به نظر می‌رسد نظارت کافی در این زمینه صورت نمی‌گیرد. وی معتقد بود که حفظ اراضی کشاورزی جهت تامین امنیت غذایی در کشور مهم است بنابراین این اراضی نباید به خانه دوم گردشگران تبدیل شود بنابراین باید با مشاورین و بنگاه‌های غیرمجاز املاک برخورد قانونی صورت گیرد. شمس امانپور، بخشدار بخش کوهستان شهرستان تنکابن در گفت و گویی کوتاه با ایسنا اذعان کرد: افرادی غیربومی که عمدتا مربوط استان اصفهان هستند با آوردن مبالغی کلان، زمین هایی با مساحت بالا را در عرصه های روستایی جلگه ای و جنگلی خریداری کرده و این موضوع تازگی ندارد. امانپور به نوسانات قیمت ارز اشاره کرده و تاکید کرد: این موضوع بر قیمت زمین نیز اثر گذاشته و حتی در بعضی موارد یک قطعه زمین تا دست خرید و فروش و جا به جا می شود. عضو فعلی شورای اسلامی شهر شیرود در شهرستان تنکابن نیز بر سود حاصل از دلالی زمین صحه گذاشته و عنوان می کند: دلالان، زمین ها را از کشاورزان با قیمتی نازل خریداری کرده و سپس با ارتباط و نفوذی که داشته یا ایجاد می کنند، کاربری زمین ها را تغییر داده و با تفکیک اراضی، قطعات را با قیمتی برابر آنچه خریداری کرده اند مجددا به فروش می رسانند. شعیب کاسه گر محمدی در گفت و گو با ایسنا دلیل فروش زمین ها را جبران کردن هزینه های سرسام آور دخل و خرج کشاورز و به صرفه نبودن کشاورزی دانست و تصریح کرد: بسیاری از شهرک سازی ها و ویلاسازی ها به کمک دهیاری ها و شوراهای اسلامی روستاها انجام می گیرد یعنی زمینی که در داخل یا خارج از محدوده روستا بوده را به واسطه ارتباطاتی که دارند و حتی پرداخت رانت و دلالی به کارمندان دستگاه های متولی، رفع مشکل کرده و به فروش می رسانند. کاسه گر، با بیان اینکه افراد بومی توان خرید زمین و تغییر کاربری را با توجه به سنگ اندازی های عمده دستگاه های اجرایی ندارند و ناچار به فروش اراضی وسیع برای جبران مخارج خود می شوند، گفت: افرادی که اقدام به خرید ملک و ساخت و ساز عمدتا در شهرهای گردشگری می کنند، یا اصفهانی یا یزدی یا همدانی و اصولا غیربومی هستند این اتفاق حتی بر کیفیت و ساختار سازه های جدید نیز اثر گذاشته و بافت بومی مناطق دچار تغییرات شده است. این عضو شورای اسلامی شهر شیرود در ادامه به روال و روند چگونگی تغییر کاربری اراضی کشاورزی توسط دلالان اشاره و تصریح کرد: این افراد در زمین کشاورزی یک بنای کوچک (تحت عنوان انبار) می سازند و سپس برای اخذ مجوز ساخت و پرداخت تخلف آن در کمیسیون ماده استان و با دستورالعمل های متنوع من جمله قانون مستحدثات و با چهار تا پنج برگ نامه نگاری ساده، کل مساحت زمین آنان به دلیل همان یک پلاک ساخت، تغییر کاربری یافته و به شکل کاربری مسکونی در کمیسیون استان به ثبت می رسد. کاسه گر افزود: در واقع ساخت این سازه تخلف محسوب می شود که رای عدم خلاف در مرکز استان بر مبنای این اقدامات در نهایت صادر می شود. حال این افراد مدتی پلاک مسکونی را مسکوت باقی می گذارند تا اصطلاحا آب از آسیاب بیفتد آنگاه شروع به قطعه بندی و تفکیک زمین کرده و یا در هر قطعه ویلا ساخته و شهرک سازی می کنند و یا قطعات را به فروش می رسانند. حسب اهمیت موضوع، فرآیند خرید و فروش اراضی و تغییر کاربری ها را از یک واحد صنفی مشاور املاک پیگیر شدیم. یک کارشناس و فعال حوزه مسکن می گوید: بحث تغییر کاربری ربطی به نفوذ و صاحب منصب بودن ندارد، کافی است فقط پول داشته باشید، اینجا فقط بحث مالی مطرح است. سهیل آرتنگ در گفت و گو با ایسنا دقیقا آنچه را که شعیب کاسه گر محمدی، عضو شورای اسلامی شهر شیرود درباره نحوه اخذ مجوز تغییر کاربری و تفکیک اراضی عنوان می کند را نقل کرده و تصریح کرد: درصد خریداران ملک و اراضی در مازندران غیربومی هستند و دیگر برای خرید زمین به مشاورین املاک مراجع نمی کنند و مستقیما به سراغ دهیاری ها می روند. آرتنگ این گونه نحوه اخذ مجوز برای تغییر کاربری و ساخت و ساز را نوعی کلاه شرعی توصیف کرد و افزود: دهیاری ها و شوراها به واسطه اختیاراتی که دارند اکنون مجوز تفکیک صادر کرده و از این طریق کسب درآمد می کنند، چراکه در روستا و زمین های خارج بافت موضوع سند و استعلام از مراجع متولی امر، منتفی است و همه امور در گرو امضای دهیار و اعضای شوراهاست اگر به طرح های هادی و تفصیلی روستاها نگاه کنید متوجه خواهید شد هر کجا بستگان دهیاران و شوراها سکونت دارند، داخل بافت بوده که این اتفاق در برخی شهرها نیز صادق است. وی در پاسخ به این پرسش که محدوده خارج از بافت چگونه صاحب امتیاز آب و برق و غیره می شود، اظهار کرد: طبق قانون زمین خارج از بافت نمی تواند صاحب امتیاز شود اما این افراد از اطراف روستا و منازلی که داخل بافت بوده و امتیاز دارند، با هزینه شخصی خود مثل هزینه کاشت تیر برق، ساخت راه و کوچه و لوله کشی آب و غیره، امتیازات را به سازه های خود منتقل می کنند. دهیار هم از اینکه روستایش گسترش یافته و صاحب کوچه و راه شود استقبال می کند. این کارشناس و فعال حوزه مسکن، املاک و مستغلات در پاسخ به پرسشی دیگر در باب دلایل هجوم برای خرید اراضی شمال کشور گفت: نخست اینکه قیمت اراضی در شمال نسبت به شهرهای بزرگ بسیار پایین تر است، یک فرد با میلیون تومان باید قطعه کوچکی در جنوب تهران خریداری کند در حالی که با همین مبلغ، قطعه بزرگتری با شرایط مطلوب تر در شمال می تواند تهیه کند. دلیل دیگر نیز وجود آب و هوا و اقلیم مناسب و مورد پسند در شمال کشور است. آرتنگ، زمزمه ایجاد منطقه آزاد در استان مازندران را دلیلی دیگر بر افزایش چند برابری قیمت زمین ها دانست و خاطرنشان کرد: عدم ثبات اقتصادی در کشور و نوسانات قیمت ها باعث شده تا اکنون در صنف مشاورین املاک، تعداد فروشندگان بسیار بیشتر از خریداران باشد و این مهمترین دلیل رکود بازار املاک است. وی اضافه کرد: فروشندگان مبالغی را به دور از ارزیابی کارشناسی و بسیار بالاتر از قیمت های مرسوم اعلام می کنند دلیل این است که فروشنده یقین دارد قیمت ها مدام در حال افزایش بوده و با سرمایه فعلی شاید نتواند فردا احتیاجات خود را برآورده سازد، لذا قیمت های پرت اعلام می کند. این کارشناس و فعال حوزه املاک و مستغلات با انتقاد از ساختارهای فسادزا در دستگاه های متولی تصریح کرد: افرادی به عنوان کارچاق کن در برخی دستگاه ها حضور دارند که می توانند با پرونده سازی و زد و بندهای گوناگون برای زمین خارج از بافت، سند رسمی صادر و آن را تحویل متقاضی نمایند. آرتنگ با تاکید بر اینکه نمی توان پیگیر همه تخلفات شد چراکه تمامی ارگان ها در این تخلفات دخیل هستند و سلسله این تخلفات به نهادهای بالادستی خواهد رسید خاطرنشان کرد: نمونه بارز این تخلفات دومینویی، روستای "اربه کله" در شهرستان رامسر یا شهرستان کلاردشت است که با تغییر کاربری ها از طرف مسیولین تصمیم ساز ارشد کشور در آن زمان، نابودی عرصه های منابع طبیعی و محیط زیستی را سبب شد. لازم به یادآوری و توضیح نیست که تفکیک و تغییر کاربری و ساخت و سازهای غیرمجاز بیشترین آسیب را به بخش کشاورزی و منابع طبیعی شمال کشور و مخصوصا مازندران وارد کرده است. مطابق نظر کارشناسان سال زمان نیاز است که زمینی با اجرای تغییر کاربری، مجددا برای کشاورزی مهیا شود. یک عضو شورای هماهنگی شبکه ملی تشکل های محیط زیست و منابع طبیعی کشور، در موضوع هجوم به مازندران معتقد است: این مسیله سویه دارد، یک سو تجاری و سرمایه گذاری است که مربوط به قشر برخوردار جامعه است و یک سوی دیگر مربوط به پدیده خشکسالی، فقر و مهاجرت زیست محیطی است که مردم از استانهای مرکزی و جنوبی به شمال هجرت می کنند. مسعود مولانا در گفت و گو با ایسنا به استناد آمار وزارت مسکن تصریح کرد: بر اساس این آمار از میلیون ساخت و ساز در استان مازندران میلیون غیرمازندرانی هستند که این رقم بزرگی بوده و در آینده آسیب های جدی به مازندران وارد خواهد کرد چراکه مازندران یکی از مناطق دارای زمین های کشاورزی بسیار مرغوب است. مولانا، مساحت زمین های قابل کشاورزی مرغوب را درصد زمین های کشاورزی کل کشور عنوان کرد و افزود: تغییر کاربری و ساخت ویلا در این زمین ها فاجعه است چراکه بر اساس آمارها تنها درصد زمین کشاورزی مرغوب در کشور وجود دارد، درصد زمین زراعی متوسط و باقی اراضی کشاورزی به گونه ای است که زراعت در آن سخت قلمداد می شود. وی مساحت اراضی کل کشور را میلیون هکتار و زمین های قابل کشاورزی را تا درصد این مساحت یعنی رقمی حدود میلیون هکتار اعلام و اظهار کرد: در نظر داشته باشید که درصد مساحت ایران کویری است و حداقل زمین قابل کشاورزی درصد است، بنابراین ما در سرزمینی نیمه خشک قرار داریم که مساحت کویرمان بیشتر از زمین های کشاورزی است، فاجعه اینجاست که ساخت و ساز در همین مساحت محدود و قابل برداشت صورت می گیرد. این عضو شورای هماهنگی شبکه ملی تشکل های و منابع طبیعی کشور، با بیان اینکه در سال گذشته چیزی حدود هزار روستا از هزار روستای کشور تخلیه شدند یادآور شد: بخشی از این جمعیت راهی شهرها شدند و بخشی راهی مناطق شمالی و پایتخت کشور و همه این اتفاق ریشه در مدیریت ناصحیح منابع آبی دارد. مولانا با اشاره به اینکه خشکسالی در سال اخیر تشدید شده است گفت: هم اکنون حدود هزار روستا در کشور با تانکر آب رسانی می شود که بخشی از آن در شمال کشور و مازندران قرار دارد، پس پ ر واضح است روستایی که با تانکر آبرسانی می شود قابلیت کشاورزی ندارد و این دلیل دیگری بر مهاجرت است. وی نیز به موضوع عدم نظارت و فساد سیستماتیک در ساختارهای اجرایی و اداری کشور و همچنین وجود باندهای رانت و دلالی در ارتباط با خرید فروش مزارع تاکید کرد و افزود: طرح های آمایش سرزمین و تفصیلی به شرطی که استاندارد و مناسب مناطق باشد می تواند موثر واقع شود اما واقعیت این است که بسیاری از شهرها و روستاها این طرح ها را کنار گذاشته و تصمیمات روزمره و کوتاه مدت می گیرند. این کارشناس و فعال محیط زیستی با مطرح کردن بحث امنیت غذایی، آن را راهبردی ترین و اساسی ترین سیاست کشورهای جهان برشمرد و خاطرنشان کرد: زمین های مرغوب کشور نباید به هر بهانه ای نابود شود چراکه از دست دادن امنیت غذایی برای هر کشوری بزرگترین ضربه به امنیت ملی آن کشور است، خصوصا در مورد ایران و با وجود تحریم ها شرایط می تواند حادتر باشد. مولانا یادآور شد: تصمیمات راهبردی باید پیوست های محیط زیستی داشته باشد تا از فشار سرزمینی کاسته شود، یک اقتصاد ضعیف با ساختار معیوب توام با نوسانات قیمت یقینا باعث فشار بر محیط زیست خواهد شد، زیرا نمی توان به انسان فقیر و نیازمند توصیه کرد که مراقب محیط زیست باشد تخریب درختان جنگلی و قاچاق چوب برای کسب درآمد نمونه بارزی از این معضل است. وی با مطرح کردن مباحث توسعه پایدار و کشاورزی پایدار آن را احقاق حق نسل آینده دانست و اظهار کرد: متاسفانه این موضوع و همچنین بحث عدم توازن ثروت در کشور که بی ارتباط با بروز معضل خرید و فروش اراضی نیست جایگاه ضعیفی در سیاست های کلان نظام دارد. این عضو شورای هماهنگی شبکه ملی تشکل های و منابع طبیعی کشور، نظام تبعیض در همه حوزه ها را آفت مهم کشور قلمداد کرد و افزود: وجود افرادی که به واسطه پشتگرمی به دولت یا حکومت، درآمدهای میلیاردی داشته و اراضی کشاورزی، جنگل و کوه را در شمال تهران و مازندران خریداری می کنند غیرقابل انکار است، نمونه بارز آن وجود روستاهایی فاقد قطعه کشاورزی و حتی یک فرد بومی است به طوری که کل روستا تبدیل به شهرک شده است، این موارد نشانگر هجوم سرمایه بادآورده برای تصرف اراضی شمالی است. مولانا راهکار مقابله با این معضل را اصلاح سیاستگذاری کلان در قوه مجریه و رفع ابهامات قانونی در قوه مقننه اعلام کرد و افزود: مجلس علاوه بر قانونگذاری نقش نظارتی نیز دارد، کمیسیون اصل مجلس قادر به نظارت در همه حوزه ها بوده و می تواند با گزینه استیضاح، هر مسیولی را به پاسخ گویی و اجرای دقیق قانون وادار کند. ضمن اینکه لازم است در قوانین کشور، تغییر کاربری مطلقا ممنوع اعلام شود و کشاورزان به طرق مختلف مورد حمایت قرار گیرند تا به شغل خود دلگرم شوند. این فعال محیط زیستی افزود: در استان مازندران نیز همت مضاعفی از سوی مسیولان نیاز است تا با اجرای درست قانون، نظارت دقیق تر و ممانعت از تغییر کاربری اراضی زراعی و جنگلی، جلوی فاجعه ای که در پیش است گرفته شود. به عنوان مثال چرا در قضیه وقف اراضی جنگلی استاندار و نمایندگان مجلس استان سکوت اختیار کردند، جنگل تنها متعلق به استان و کشور نیست، یک سرمایه بین المللی است که تمام دنیا از منافع آن سود خواهند برد. مولانا همچنین خواستار مطالبه گری مردمی و نهادهای مدنی در حوزه مقابله با تغییر کاربری و ساخت و سازهای انبوه غیرمجاز در مازندران شد و اضافه کرد: تا زمانی که مردم مطالبه گری مدنی نکنند مسیولان وظایف خود را آن طور که باید انجام نخواهند داد، ضمن اینکه لازم است هم استانی ها نسبت به خاک و زادگاه خود ع رق و حمیت داشته باشند، هیچ زارع و کشاورزی دوست ندارد که روزی سرایدار ویلا باشد. منبع: ایسنا
دره گوورچینلیق مرند، در کیلومتری شهرستان زنوز واقع در استان آذربایجان شرقی می‌باشد و شهرت آن بخاطر وجود دالانهای آبرو زیبایی میباشد که در مسیر رودخانه در اثر فرسایش بوجود آمده است. این دره متاسفانه یا خوشبختانه با دو اسم شناخته شده است که یکی از این اسم ها گوورچینلیق می باشد٬‌یعنی به معنی جایی که پر از کفتر می باشد٬ از آنجایی که این دالانهای آبروی دره پر از کفترها و پرندگان هست این نام از آنجا گرفته شده است. نام دیگر این دره به اسم دارانداش شناخته میشود. دارانداش نام روستایی در این منطقه هست که در نزدیکی این دره ولی با فاصله بیشتر نسبت به روستای هریس (هوروز سابق) قرار گرفته است. ولی اگه اشتباه نکنیم نام دارانداش هم برگفته از داش که معنی سنگ هست گرفته شده است که بی ربط با این منطقه و این دره صخره ای نیست. ولی گذشته از هرچیز این منطقه باصفا و دیدنی در دل آذربایجان شرقی قرار گرفته است. و باعث افتخار روستاییان این منطقه٬ استان آذربایجان شرقی و درکل ایران زمین هست و باید در بهتر شناخته شدن آن و حفظ محیط زیست این منطقه همه ما در کنار هم تلاش و همکاری های لازم را انجام دهیم تا مهمان نواز خوبی برای طبیعت دوستان و گردشگران گرامی باشیم. البته جای بسیار شکر هست که روستاییان این محل از جمله روستاییان هریس (هوروز سابق) در معرفی٬ احیای مسیر ارتباطی٬ نصب تابلوهای راهنما جهت بهتر پیدا کردن مسیر این دره و ساخت سرویس های بهداشتی و مسجد روستا برای مسافران و اهالی روستا همیشه به صورت داوطلبانه فعالیت کرده اند و میکنند. که این به بهتر پذیرا بودن مسافران و گردشگران این منطقه انجامیده است. دره گورچینلیق این دره در دامنه های جنوب شرقی ارتفاعات کیامکی قرار گرفته که یکی از مناطق تحت حفاظت محیط زیست است. روستای هریس (هوروز) دارای طبیعتی زیبا و آب و هوای مطبوعی است که موقعیت عالی جغرافیایی این روستا باعث زیبایی بیشتر این منطقه است. دره در دامنه کوه زیدر قرار داره و چشم انداز های آن در تمامی فصول سال زیبایی خاصی دارند. متاسفانه اقامتگاهی در روستا موجود نیست٬ ولی شاید با هماهنگی قبلی با راهنمای محلی اقامتگاهی از خانه های روستاییانی که شهرستان زندگی میکنند استفاده کرد ولی تور یک روزه برای این روستا و دره زیبا گوورچینلیق کافی می باشد. داشتن تجهیزات از جمله طناب و نردبان و همچنین راهنمای آشنا به سنگ نوردی ضروری است. برای رسیدن به این منطقه بایستی از مسیر ارتباطی تبریز به مرند وارد مسیر شهرستان زنوز شد و سپس از روستاهای زنوزاق و روستای هریس (هوروز) گذر کرد. جاده ای که به روستا میرسه از بعد از روستای کوهکمر حدود تا کیلومتر خاکی هستش که این مسیر خاکی مسیر مناسبی حتی برای سواری های کوچک هست. بعد از رسیدن به روستای هریس میتوانید با گذر از باغات و سرسبزی های این روستا به دره گوورچینلیق برسید که طی این مسافت زیبا حدود نیم ساعتی بیش نمی شود. توصیه ما به مسافران و گردشگرانی که با خانواده تشریف میارند این مسیر هست. و افرادی که چنانچه مجردی تشریف میاورند و وقت زیاد و وسایل ورزشی مناسب برای سنگ نوردی و صخره نوردی ندارند این مسیر رو توصیه میکنیم: این مسیر به دلیل طولانی و ماجراجویانه بودن آن و از آنجایی که قبلا مسیر دسترسی به روستای هریس (هوروزسابق) برای وسایل نقلیه سخت بود٬ مسیر مورد علاقه صخره نوردان و کوهنوردان گشته است. که برای پیمودن این مسیر باید از سه راه دارانداش به سمت این روستا بروید و از آنجا بعد از ساعت و ربع پیاده روی و صخره نوردی به دره دارانداش همان دره گوورچینلیق برسید. این مسیر برای افرادی که اهل ورزش و صخره نوردی و سنگ نوردی هستند گزینه مناسبی برای یک ماجراجوی هست.
باغ شهر شیدا هکتار و کل مساحت شهرک توریستی شیدا هکتار است. در "باغ شهر" برخلاف ساخت و سازهای داخل شهرها، ویلا جایگزین آپارتمان می شود و ممکن است هر ویلا بتواند حیاط مشجر داشته باشد. این باغ شهر در محدوده یانچشمه واقع شده است. یان چشمه روستایی در شهرستان بن، استان چهارمحال و بختیاری است که در کنار زاینده رود و دریاچه پشت سد زاینده رود قرار گرفته و به همین جهت موقعیت مناسبی برای گردشگری و پذیرش توریست در تابستان ها وجود دارد. باغ شهر شیدا که از سوی سازمان همیاری شهرداری های این استان احداث شده است، در این منطقه واقع شده و دارای امکانات و فضاهای تفریحی، اقامتی، فضای سبز، ویلا و . می باشد. عملیات ساخت این شهرک در سال آغاز شد که شامل حدود دو هزار ویلا با زیربنای ، و متر مربع و تمامی امکانات رفاهی شامل، اماکن مذهبی، ورزشی، تفریحی، اقامتی، بهداشتی و درمانی، انتظامی، آموزشی، رستوران و غیره می باشد. برای احداث شهرک شیدا تمامی مسایل زیست محیطی، بهداشتی، اقتصادی، اجتماعی و غیره به صورت کامل مورد ارزیابی کارشناسان مختلف قرار گرفته است همچنین برای این شهرک تصفیه خانه فاضلاب پیش بینی شده که آب تصفیه شده برای مصارف کشاورزی استفاده می‌شود و هیچ گونه آلودگی‌در پی ندارد. طرح شهرک توریستی شیدا مصوبه محیط زیست کشور را نیز داراست. شهرک توریستی شیدا هکتار از زمین های منابع طبیعی چهار محال و بختیاری تحویل گرفته است و در سه فاز اجرایی فعالیت خود را آغاز کرد. منطقه گردشگری شیدا که در مجاورت دریاچه سد زاینده رود قرار گرفته دارای پوشش گیاهی متنوع بوده و حدود گونه گیاهی خودرو در آن گزارش شده است. ویژگی منحصر به فرد شهرک گردشگری شیدا دید و مناظر مناسب نسبت به دریاچه سد زاینده رود است و در فاصله کیلومتری شهرکرد مرکز استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است.
سد حسنلو در استان آذربایجان غربی و شمال شهر نقده در حد فاصل رودخانه گدار و دریاچه ارومیه قرار دارد. ساخت این سد به صورت خارج از بستر رودخانه سال آغاز و سال به بهره‌برداری رسید. حجم مخزن و حجم تنظیمی آن به ترتیب و میلیون متر مکعب است. آبگیری سد حسنلو از طریق انحراف آب در بند انحرافی نقده روی رودخانه گدار و انتقال آب توسط کانال تغذیه‌کننده به ظرفیت متر مکعب بر ثانیه انجام می‌پذیرد. این بند در شرق شهر نقده بر روی رودخانه گدارچای و به منظور انحراف آب رودخانه جهت آبگیری مخزن سد حسنلو و همچنین تامین آب به هنگام اراضی شبکه ثقلی ساحل چپ رودخانه گدار در ماههای پرآبی رودخانه مطرح گردیده است. سد حسنلو از نوع خاکی همگن است که محور آن در جنوب دریاچه سد حسنلو بر اساس شرایط مناسب توپوگرافی و زمین شناسی با توجه به رقوم تاج و حجم عملیات اجرایی انتخاب گردیده است. در انتخاب محور خاکریز سعی شده است که از منطقه رسوبات باتلاقی دریاچه سد حسنلو تاحد امکان فاصله گرفته و خاکریز بر روی رسوبات مقاوم تری قرار گیرد. سد از نوع خاکی همگن با طول تاج متر، عرض تاج متر است. سرریز آن شامل پنج دریچه قطاعی است که کنترل سطح آب را انجام می دهد. سیستم رسوبگیر، نردبان ماهی و همچنین آبگیر شامل دو دریچه کشویی می باشد. هدف اولیه احداث این سد ذخیره‌سازی آب رودخانه گدارچای و تامین آب کامل برای هزار هکتار از اراضی بلندآب حسنلو و تامین آب تکمیلی مورد نیاز در ماه‌های حداکثر مصرف برای هکتار از اراضی دشت نقده (محمدیار) بوده است. وضعیت کنونی اراضی تحت پوشش سد حسنلو در زمین‌های مرتفع شمال این سد به صورت آبیاری بارانی است که از طریق دو ایستگاه پمپاژ اصلی و ایستگاه پمپاژ ثانویه در سطح هکتار آبیاری می‌شوند. بر اساس نتایج مطالعات انجام‌شده برای طرح تامین آب شبکه آبیاری و زهکشی اراضی پایاب سد حسنلو، الگوی کشت مصوب این اراضی شامل محصولات گندم و جو، چغندرقند، یونجه، حبوبات، سویا و آفتابگردان است که در سال زراعی - محصولات ذرت دانه‌ای و کدوی آجیلی جایگزین حبوبات، آفتابگردان و سویا شده است. نیاز خالص آبیاری محصولاتی چون چغندرقند، ذرت دانه‌ای و یونجه حدودا برابر محصولاتی چون گندم و جو است. در سال آبی - ، میلیون متر مکعب آب صرفه‌جویی‌شده از محل اصلاح الگوی کشت در پایاب سد حسنلو، بدون انحراف از رودخانه گدارچای، مستقیما به دریاچه ارومیه هدایت شد و حداکثر آبگیری سد حسنلو از میلیون متر مکعب در سال زراعی - به میلیون متر مکعب در سال زراعی - کاهش پیدا کرد. محوطه سد حسنلو مربوط به عصر برنز، هزاره اول قبل از میلاد است و در شهرستان نقده، بخش محمد یار، دهستان حسنلو، کیلومتری شمال روستای شیخ احمد واقع شده و در تاریخ خرداد با شماره ثبت به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ساحل دریاچه سد حسنلو که قسمت شمال شرقی آن مسیر جاده ارومیه نقده و مهاباد است، جاده ارومیه نقده از قسمت شمال غرب آن نیز در دست احداث است و از طریق هر دو جاده مسافرین دریاچه آب شور ارومیه می توانند به ساحل دریاچه آب شیرین دسترسی داشته باشند.
موقعیت سوق‌الجیشی استان سمنان، نزدیکی به تهران و همجواری با هشت استان و مهمتر از همه اینها تعدد آثار تاریخی و طبیعی و قرار گرفتن در مسیر عبور سالانه میلیون زایر بهشت رضوی، استان سمنان را به یکی از مستعدترین استان‌ها در حوزه صنعت گردشگری تبدیل کرده است. جدا از ظرفیت های بالای این استان در حوزه های مختلف گردشگری، این استان از ظرفیت ویژه‌ای در حوزه توریسم درمانی برخوردار است. وجود چندین چشمه آبگرم و چشمه‌های متعدد معدنی در استان در کنار معادن نمک که امروزه در دنیا در حوزه توریسم درمانی کاربرد فراوانی دارند، این استان را به استانی با پتانسیل‌های متنوع اما مهجور در حوزه توریسم درمانی تبدیل کرده است. ضمن اینکه این استان به واسطه بهره مندی از دو دانشگاه علوم پزشکی و ده‌ها بیمارستان و مرکز درمانی از توان بالایی در حوزه پزشکی نیز برخوردار است. توریسم درمانی و بهره‌گیری از مواهب خدادادی در توسعه این بخش می‌تواند نقش چشمگیری در کمک به درآمدزایی برای اقتصاد منطقه داشته باشد. اقبال بالا و روزافزون به توریسم درمانی و. رشد صنعت گردشگری سلامت در دنیا، زمینه مساعدی برای بهره برداری از مواهب خداوندی استان سمنان در این بخش فراهم کرده است. چشمه آبگرم سمنان که در هر کدام از سه شهرستان مرکزی استان (سمنان، سرخه و مهدیشهر) به نام آبگرم آن شهرها نامیده می‌شود، ظرفیت بالقوه مشترکی است که می تواند آورده بسیاری برای صنعت گردشگری در هر سه شهرستان داشته باشد. نماینده مردم سمنان، مهدیشهر و سرخه در مجلس از آبگرم به عنوان یکی از مهمترین گنجینه‌های بلااستفاده و مهجور این استان نام برد و گفت: آبگرم از ظرفیت بسیار بالایی برخوردار است و می‌تواند به سرعین دیگری در توریسم درمانی تبدیل شود. عباس گلرو در گفت‌وگو با خبرنگاران بر لزوم استفاده بهتر از این سرمایه خدادادی تاکید و اظهار کرد: دولت موظف است که زیرساخت‌های لازم برای دسترسی آسان، جاده، آب، برق و. را ایجاد کند تا زمینه برای ارتقاء این منطقه گردشگری بیش از پیش فراهم شود. وی با بیان اینکه توجه به این منطقه گردشگری یکی از برنامه‌های من در سال جاری و در دولت سیزدهم است ادامه داد: آبگرم توان و ظرفیت ارتقا به یک شهر گردشگری را در آینده دارد و می‌توان با ایجاد زیرساخت های گردشگری و هتلینگ زمینه را برای استفاده بیشتر از این جاذبه مهم گردشگری فراهم کرد. نماینده مردم سمنان، مهدیشهر و سرخه در مجلس ایجاد همدلی بین مردم را لازمه ارتقاء این منطقه ارزیابی و تصریح کرد: مهم نیست که راه دسترسی به این منطقه از کدام شهرستان می‌گذرد مهم این است که بهترین مسیر برای دسترسی بهتر به این جاذبه انتخاب شود. گلرو با بیان اینکه این چشمه آبگرم برای دهه‌ها است که بدون تغییر جدی باقیمانده ادامه داد: این منطقه چندین چشمه آبگرم دارد که می‌تواند با ساماندهی به همه آنها، بسترهای لازم برای بهره برداری از این مزیت کم‌نظیر را فراهم کرد. وی با بیان اینکه تلاش من بر این است که در سال آتی ردیف اعتباری برای این پروژه بگیرم اضافه کرد: آبگرم متعلق به همه مردم استان و خصوصا سه شهرستان سمنان، مهدیشهر و سرخه است و راه دسترسی از هر کدام از این سه شهرستان که باشد به بهبود صنعت گردشگری در هر سه شهرستان کمک خواهد کرد. وی بر ضرورت ترغیب سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری در آبگرم تاکید و خاطرنشان کرد: متاسفانه این گنجینه در کیلومتری مرکز استان مانده و استفاده آنچنانی از این مزیت کم نظیر نمی‌شود. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با بیان اینکه استان سمنان در حوزه‌های گردشگری و صنایع دستی از پتانسیل بسیار بالایی برخوردار است افزود: تحقق راه‌آهن سمنان - دوآب که از طرح‌های دیگر در دستور کار ما است نیز می‌تواند به رونق صنعت پردرآمد گردشگری در محور مهم گردشگری سمنان - مهدیشهر - شهمیرزاد - دوآب کمک کند. البته این طرح در سال‌های بسیار دور مورد مطالعه روس‌ها قرار گرفته و احیای دوباره این طرح می‌تواند جان تازه ای به صنعت گردشگری منطقه بدهد. به گزارش ایسنا، چشمه آبگرم سمنان، یکی از چشمه‌های آبگرم دارای خاصیت درمانی در کشور است که در جنوب غربی شهر درجزین، شمال غربی روستای افتر شهرستان سرخه، کیلومتری شمال غرب سمنان و کیلومتری غرب مهدیشهر واقع شده است. چشمه‌های بزرگ این منطقه که از گذشته دارای استخرهایی با عمق و ظرفیت کم است و از نظر شیمیایی، آب این منطقه گوگردی است و علاوه بر خاصیت تفریحی برای درمان بعضی از بیماری های پوستی و رماتیسمی، همه‌ساله در تابستان، اوایل بهار و پاییز مورد استفاده گردشگران قرار می‌گیرد. این منطقه به دلیل نزدیکی با شهر سمنان و محور تهران مشهد و جاده سمنان فیروزکوه دارای شهرت محلی بوده اما برای بسیاری از مسافران عبوری و علاقه‌مندان گردشگری ناشناخته مانده که نیازمند اطلاع‌رسانی، ایجاد زیرساخت های اولیه مانند جاده آسفالت و امکانات اقامتی مناسب و سالم‌سازی و رعایت بهداشت آب آشامیدنی در آن است. وجود فسیل‌های زیاد به‌ویژه فسیل دوکفه‌ای، بیانگر این نکته است که این منطقه در دوران زمین‌شناسی در کف دریا واقع بوده است و همچنین در ارتفاعات شمالی منطقه، فعالیت‌های محدود آتشفشانی دیده می‌شود. آب‌وهوای منطقه در قسمت‌های جنوبی دره، گرم و خشک و در قسمت‌های بالاتر و انتهایی حوزه، سرد و معتدل است. پوشش گیاهی منطقه آبگرم بسیار فقیر است و فقط در قسمت شمالی و در ارتفاعات پوشیده از انوع گیاهان وحشی مانند زرشک، انواع گرامینه، انواع گون و نی است. آب این منطقه در زمره آب‌های معدنی‌ای قرار می‌گیرد که منشاء درونی دارند. یعنی آب در ساختمان درونی زمین وجود دارد و بر اثر حرارت مرکزی زمین از شکاف‌ها و مجاری موجود بالا آمده و به سطح زمین می‌رسد. در این منطقه پنج چشمه وجود داشته که چهار چشمه همچنان جوشش دارند. دو چشمه بزرگ و معروف‌تر "مرادآب" و "گرآب" نام دارند. در غرب این دو چشمه، در پشت خانه‌های قدیمی تخریب شده، دو چشمه دیگر وجود دارد که به "قولنج آب" معروف است. بهترین فصل استفاده از این چشمه‌ها در اوایل بهار و پاییز است. بسیاری از چشمه‌های آبگرم کشور که در سطح ملی و بین المللی شناخته شده‌اند فاقد خواص درمانی هستند این منطقه بکر، یکی از معدود چشمه‌های آبگرم کشور است که استفاده از آن در زمینه درمانی و تفریحی سابقه طولانی دارد. به طوری که از گذشته استخرهایی با عمق و ظرفیت کم در محل چشمه‌ها ساخته شده است. از جمله اثرات درمانی این چشمه‌ها، ت ثیر روی مخاط پوستی و بهبود بافت‌های بیمار است و بیماری‌هایی مانند بیماری‌های جلدی مانند سودا، کورک، زرده زخم و پسیورازیس را تسکین می‌بخشد. این آب‌ها در اثر خاصیت جذب و حل‌کننده‌ای که دارند، در تغذیه بافت‌ها تغییرات عمیقی به وجود می‌آورند و در درمان بیماری‌های ناشی از تورم و التهاب مفاصل، غده‌ها، کبد، رحم، استحکام شکستگی‌ها و برخی رماتیسم‌های مزمن و ضایعات دستگاه عصبی مفید است. نوشیدن این آب معدنی، ترشح معده را افزایش می‌دهد و به علت وجود آهن در درمان کم خونی مفید است. یکی از مهمترین مسایل برای رفاه گردشگران منطقه آبگرم سمنان، احداث حمام‌های بهداشتی است که متاسفانه تاکنون بستر بهسازی این مکان فراهم نشده است. تاسیسات اقامتی قابل قبولی در اطراف چشمه ها وجود ندارد و شش باب اتاقی که در گذشته در این محل وجود داشته به گفته برخی از مسافران تخریب شده است و غیرقابل استفاده است. علاوه بر چشمه‌های آبگرم، جاذبه‌های فرعی نظیر وجود ارتفاعات و تنوع رنگی رسوبات و رخنمون سطح دگرشیبی لایه‌های رسوبی برای علاقه‌مندان به کوهنوردی شگفتی‌هایی می‌آفریند. از لحاظ مطالعات زمین‌شناختی نیز این منطقه زمینه مناسبی برای محققین علوم محیطی فراهم آورده است. همچنین بقایای چند قلعه قدیمی وجود دارد که مردم سمنان معتقدند این قلعه‌ها متعلق به دوران قبل از اسلام است. سخت‌ترین نقاط عبوری مسیر آبگرم، مکان‌هایی است که جاده و بستر رودخانه فصلی (خشک‌رود یا کال) ، همدیگر را قطع می‌کنند. جاده دسترسی به منطقه، مناسب اتومبیل‌های شاسی‌بلند است ولی انواع سواری‌ها نیز خود را به آبگرم می‌رسانند. به دلیل احتمال حرکت سیلاب و ریزش کوه در مسیر دسترسی، تردد در زمستان و روزهای پربارندگی خطرناک است و توصیه نمی‌شود. چندین مسیر، دسترسی به منطقه آبگرم وجود دارد. مسیرهایی از شهرستان مهدیشهر، درجزین و افتر وجود دارد اما مشخص‌ترین مسیر، از سه‌راهی مومن‌آباد و از طریق یک جاده فرعی به فاصله حدود کیلومتر است.
آبشار مبارک آباد، واقع در روستای مبارک آباد استان گلستان می باشد. این آبشار در نزدیکی روستایی به همین نام قرار گرفته است. آبشار به صورت پلکانی با عرض متر دارای آب فراوانی است و آبشاری دایمی است. آب گوارا و فراوان این آبشار پس از سرازیر شدن، در رودخانه آرام می گیرد و وجود دره های پردرخت در اطراف آبشارهر رهگذری را به تحسین زیباییهای خلقت در این منطقه وا می دارد. روستای مبارک آباد واقع دراستان گلستان، کیلو متری جنوب غربی مینودشت در دهستان چهل چای و بخش مرکزی شهرستان مینودشت است. از شمال وصل به زمینهای کشاورزی و در نهایت به جاده ی آزادشهر - مینوشت و از جنوب به ارتفاعات البرز شرقی محدود می شود واز شرق به زمینهای کشاورزی و در نهایت به روستای محمد زمان خان و از غرب به زمینهای کشاورزی و در نهایت به چشمه ی روستا و جنگل متصل می باشد. آب و هوای مبارک آباد در بهار و تابستان، معتدل و مطبوع و در زمستان سرد است. به دلیل وجود جاذبه های طبیعی موجود در آن مانند جنگل زیبا، آبشارها، بیشه زارها و باغات انبوه، رودخانه خروشان و کوه های مرتفع پوشیده از درختان بلند قامت زیبا، چمنزارها وگلها چشمه ساران زلال مورد توجه گردشگران فراوانی است. در اطراف روستا چشمه های کوچک و بزرگی فراوانی یافت می شود که یکی از این چشمه ها که در فاصله دو کیلومتری از روستا قرار دارد آبی بسیار سرد وگوارا ومحوطهای دیدنی و مسطح دارد که در روزهای تعطیل پذیرای مهمانان زیادی از شهر و روستاهای اطراف است. با همین آب چشمه که به صورت بندآب به اراضی پایین دست می رسد مردم به کاشت برنج مشغول می شوند از این روی این چشمه برای مردم از اهمیت خاصی برخوردار است. آب آشامیدنی اهالی روستا توسط چشمه ی بزرگی در عمق جنگل که حدودا کیلو متر فاصله دارد تامین می شود. غار آبریزطلا کوهی در دامنه ارتفاعات روستا قرار دارد.
از جمله آثار شاخص موجود در اهواز می توان بنای تاریخی معین التجار را نام برد این بنا مربوط به دوره قاجاریه زمان پادشاهی ناصر الدین شاه بوده و یکی از یادگارهای بازمانده از شهر قدیم اهواز است. پس از اعطای امتیاز کشتی رانی در رودخانه کارون به دولت انگلیس (سال ش) یکی از تجار ایرانی نیز که از این امتیاز برخوردار شد. حاج معین بوشهری معروف به معین التجار از تجار شهر بوشهر بود که در ابتدای تاسیس بندر ناصری وارد شهر اهواز شد. بنای معین التجار مربوط به دوره قاجار است و در اهواز، خیابان متری، خیابان کاوه غربی، نبش اول واقع شده و این اثر در تاریخ آبان با شماره ثبت به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این کاروانسرا کنارپل سفید و در بافت قدیمی اهواز قرار گرفته است و در دوره قاجار که کار کشتیرانی تجاری در رودکارون از خرمشهر به اهواز و بالعکس رونق یافته، شخصی به نام معین التجار که یک بازرگان سر شناس بوشهری بود این کاروانسرا و ساباط را با همکاری شخصی به نام محمد حسن خان سعدوالدوله بنا نمود. ناصرالدین شاه قاجار در سال هجری قمری به منظور پیشرفت کار بازرگانی، کارون جنوبی را که از اهواز تا به دریا راه داشت برای کشتی رانی بیگانگان آزاد ساخت. بنای تاریخی معین التجار، یکی از بناهای ارزشمند بافت قدیم اهواز، سرای بازرگان سر شناس بوشهری حاج محمد تقی معین التجاراست که در دوره قاجاریه با همکاری محمد حسن خان سعدوالدوله در ساحل رودخانه کارون بنا شد. معین تاجر بوشهری در ابتدای شکل گیری بندر ناصریه وارد شهر اهواز می شود و در ساحل رود کارون دفتر کار خود را تاسیس کرده در کنارآن حمام، بازار، باغ و مسجدی احداث می نماید که این مسجد از کنار رودخانه تا حدود ) خیابان کاوه و بیمارستان امام" ره "بیمارستان جندی شاپور (امتداد می یافته است. تاجر بوشهری با ساخت این سرا و کشیدن یک رشته خط آهن از کنار رودخانه تا محل مسجد حاج رییس) معروف به مسجد سر سچه (مال التجاره ای را که از خرمشهر به وسیله کشتی به بندرگاه اهواز وارد می شود با واگن های اسب کش تا این محل انتقال می داد و سپس با استفاده از خط آهن شرکت نفت تا محل اهوازقدیم حمل کرده و در آنجا پس از تخلیه به وسیله کشتی به محلی به نام شلیلی در سه فرسنگی شوشتر می رساند. از سال تا سال کشتی های تجاری بار خود را در سرای تاجر بوشهری تخلیه می کردند. تا چند سال قبل سرا به صورت غرفه - غرفه و یا به عنوان انبار مورد استفاده قرار می گرفت تا اینکه در سال براثرآتش سوزی بخش اعظم آن از بین رفت و بیشتر ستونها و سقف دچار آسیب دیدگی شدید شد. حاج محمدبوشهری ملقب به معین التجار و مشهور به حاج محمد دهدشتی در سال شمسی در بندر بوشهر متولد شد. پدرش حاج محمدرحیم دهدشتی از تجار و اعیان بوشهر اصالتا از اهالی شهرستان کهگیلویه بود که به دلیل فقر و تنگدستی از دهدشت راهی بوشهر می شود و درآنجا ابتدا حجره ای راه اندازی می کند ولی در انتها از تجار برجسته جنوب کشور می شود. پس از مدتی حاج محمدرحیم و پسرش محمد ورشکست شدند و کشور را به قصد عراق ترک می کنند و در شهر نجف اقامت و مدتی در حرم حضرت علی(ع) کفشداری زوار را برعهده می گیرند آنها پس از مدتی به بوشهر باز می گردند و در حجره ملک التجار که شوهر عمه حاج محمدبود اقامت و بار دیگر در حالی که معین التجار ساله بود یعنی در سال شمسی به بغداد می رود و کار تجارت و بازرگانی وی گسترش می یابد. معین التجار با آگاهی از فوت شوهر عمه اش ملک التجار راهی بوشهر می شود و با زرنگی و مصالحه وارث هزار روپیه می شود. او که در دوران مشروطه از تجار برجسته ایران بود امتیاز چندین معدن را بدست آورد. او در سال امتیاز کمپانی ناصری را که یک شرکت کشتیرانی در کارون بود را بدست آورد. همچنین او موظف به تاسیس کاروانسرا اسکله و راه شوسه و مغازه بین اسکله تا شوشتر شد و حمل و نقل کالا و کشیدن خط راه آهن بین بندر ناصری (اهواز) تا شوشتر به کمپانی وی واگذار شد. وی با برادران" لینچ" همکاری نزدیکی داشت. آنها در صدور و فروش خاک قرمز - اکسید سنگ و . با هم همکاری می کردند. معین التجار وقتی راهی تهران شد هزار متر باغ لاله زاردر حوالی خیابان سعدی خریداری کرد و چندین عمارت باشکوه درآنجا بنا نهاد. او نماینده مردم بوشهر در مجلس شورا بود و با آیت الله مدرس همکاری نزدیکی داشت و در مبارزه با قرارداد وثوق الدوله با انگلیس نقش موثری داشت. وثوق الدوله برای مجازات و تحقق قرارداد خود اقدام به تبعید مخالفین کرد که در همین راستاپنج نفر از رجال برجسته کشور را به کاشان تبعید کرد آنها عبارت بودند از: حاج محمد دهدشتی (معین التجار بوشهری) - محتشم السلطنه - مستشارالدوله - ممتاز الدوله و ممتاز الملک آنها ماه در تبعید بودند تا اینکه مشیرالدوله به جای وثوق الدوله سکان دولت را دست گرفت. البته رجال برجسته و مخصوصا تجار در مخالفت یا موافقت با دولتها و در نهایت شکل گیری پهلوی نقش موثری داشتند. همزمان با نخست وزیری رضا شاه در منزل معین التجار جشن و شادمانی برپا شد و وی خطبه و اشعاری در مدح سردار سپه قرایت کرد. رضاشاه از تجار برای همراهی خویش در سرکوب عشایر نیز نهایت بهره را برد بطوریکه می توان ردپای حاج محمد دهدشتی (معین التجار) را در سرکوب قیام عشایر جنوب ملاحظه کرد او داعیه مالکیت دشت سرسبز ممسنی و مناطق کهگیلویه و بویراحمد را داشت. البته معین التجار کار لوله کشی به حرم مطهر حضرت علی (ع) را سال پیش از لوله کشی تهران به پایان رساندوی در سال در تهران فوت نمود: استان خوزستان، اهواز، خیابان متری، خیابان کاوه غربی، نبش اول
روستای شاهکلا، روستای کوچک و بسیار زیبا در قلب جنگل های لفورشهرستان سوادکوه شمالی با فاصله تقریبی از شیرگاه کیلومتر در (جاده گنج افروز مسیر لفور) واقع شده است. مردم بومی این روستا را از قدیم الایام به نام شاکلا می شناسند. نام دیگر آن امام کلا است. اما این نام ها همه منسوب به وجود آستانه مبارکه امام زاده شاه سید علی آل کیا سلطان است که آستانه مبارکه این معصوم زاده در قلب این روستا واقع شده است. نقل است امام زاده شاه سید علی آل کیا سلطان از نوادگان امام چهارم حضرت امام زین االعابدین علیه السلام می باشند که در حدود هجری قمری تحت تعقیب حکام جور از سلسله جبال صعب العبور البرز گذشته و در گذار از جنگلها و کوهها مجروح و در این حوالی به شهادت رسیده و به خاک سپرده می شوندو امام زاده سیدمحمد آل کیا که آستانه مبارکه ایشان در روستای نفت چال واقع شده است نیز برادر این سید بزرگواراست. از سال هجری تا به امروز بقعه های این دو امامزاده بزرگوار زیارتگاه دوستداران ولایت و ایمه اطهار بوده است. شاکلا در منطقه ای دره مانند با چشم اندازی بسیار زیبا مثل همه روستاهای لفور درقلب جنگلهای انبوه واقع شده است و مردمی مهمان نواز و صمیمی را در خود جای داده است. رودخانه جوان و خروشان بابولک با صدای دلفریب و گوشنوازش از کنار این روستا عبور و در پایین دست روستای دهکلان به بابلرود می پیوندد.
قنات مزدآباد میمه قناتی کهن در شاهین‌شهر و میمه است. قنات مزدآباد یکی از طولانی‌ترین قنات‌های منطقه و با دبی لیتر در ثانیه از پر آب‌ترین قنات‌هاست. یکی از ویژگی های قنات مزدآباد، کیفیت آب آن است. آب آن، سرد و گرم است و تاسیسات سد مانند آن که آب را ذخیره می کند، وجه تمایز این قنات است. قنات مزدآباد با طول هزار و متر و عمق متری مادر چاه بزرگ‌ترین قنات بخش میمه به شمار می‌رود که بیشترین دبی آب را نیز داراست، در حالی که قنوات بخش میمه در مجموع با دبی آب لیتر در ثانیه نزدیک به هکتار از زمین‌های کشاورزی منطقه را مشروب می‌کنند. سرنوشت بشر بطور غیر قابل انکاری با آب در هم آمیخته است و انسان ایرانی توانست در مناطق کم آب و کویری با حفر دالانهایی در دل خاک به آب های پنهان زیر زمینی دست یافته و موفق شدند آن را بر سطح زمین جاری سازند که به این هنر در شرق ایران کاریز و در غرب کشور قنات نامیده شد. بخش میمه اصفهان از جمله مناطقی است که نزدیک به رشته قنات دارد و از زمان‌های گذشته زمین‌های کشاورزی این منطقه توسط قناتهای موجود، مشروب می‌شده است. در گذشته با احداث این قنات‌ها از خروج آب قنات در زمانهایی که کشاورزی نیاز به آب نداشته جلوگیری می‌کرده‌اند و آب را برای فصول کشاورزی ذخیره می‌ساختند. از استان اصفهان قنوات مزد آباد میمه، مون اردستان و قنات وزوان با توجه به ویژگی های خاص و منحصر به فرد در فهرست آثار جهانی ثبت شدند. قنات مزد آباد میمه با قدمت سال، به طول کیلومتر، دارای دو رشته آب سرد و گرم و سه سد ذخیره آب زیر زمینی، قنات مون واقع در شهرستان اردستان با قدمت سال تنها قنات دو طبقه جهان بطوری که آب هیچ یک از طبقات به دیگری نفوذ نمیکند و قنات وزوان با قدمت سال دارای سد ذخیره آب بصورتی که آب کشاورزی را حدود ماه ذخیره می کند. در چهلمین اجلاس میراث جهانی یونسکو که ژوییه در استانبول برگزار شد، یازده قنات ایرانی به عنوان بیستمین اثر ایران بر اساس دو معیار از معیار فرهنگی کمیته میراث جهانی شامل گواهی بی‌همتا یا دست‌کم استثنایی بر یک سنت فرهنگی و نمونه‌ای برجسته در معماری یا تکنولوژی که مرحله مهمی از تاریخ بشر را نشان دهد، در فهرست میراث جهانی قرار گرفت. پرونده قنات ایرانی با داشتن تکنولوژی متفاوت و با قدمت بیش از تا سال به یونسکو جهت ثبت جهانی ارایه شد و پس از بررسی و ت یید کارشناسان یونسکو این پرونده ثبت و در فهرست آثار جهانی قرار گرفت. یازده قناتی که ثبت جهانی شده‌اند، هرکدام به لحاظ قدمت، نوع معماری، عمق، طول و مشخصاتی از این دست، منحصر به فرد و بی نظیر هستند. در این میان قنات مزدآباد و قنات وزوان در شهر وزوان به دلیل دارا بودن سدهای زیرزمینی به فهرست یونسکو راه پیدا کردند. منابع: باشگاه خبرنگاران جوان - روابط عمومی شهرداری میمه
روستای هالیدشت در درمنتهی‌الیه جنوبی دهستان لات لیل اطاقور و شهرستان املش قرار گرفته است و تا خود شهر کیلومتر فاصله دارد. از لاهیجان تا هلودشت حدودا دقیقه راه است. برای رفتن به هالیدشت اول به لاهیجان بروید از لاهیجان به سمت املش حرکت کرده و زمانیکه به املش رسیدید از هر کس بپرسید هالیدشت یا همان هلودشت کجاست شما را راهنمایی خواهد کرد. با خروج از قسمت جنوب غربی شهر املش و عبور از پل این شهر و طی مسیر از سمت روستای لات لیل و بلوردکان و پیمودن مسافتی کمتر از یک ساعت به سمت بالای کوه به دهکده ییلاقی هلودشت می‌رسید که منطقه‌ای بسیار زیبا و دیدنی می‌باشد. این دهکده زیبا در ابتدای حوزه استحفاظی شهرستان املش و انتهای دهستان لات لیل قرار دارد و به نوعی دروازه ورودی به ییلاقات زیبای املش از سمت جنوب غربی این شهرستان می‌باشد. مناطق جنگلی هلودشت املش از جمله مناطق بکر و زیبای استان گیلان است که چشم هر بیننده‌ای را نوازش می‌دهد. در منطقه بالادست دهکده هلودشت (هالی دشت) و در مسیر منتهی به سه راه شلیشه و هم چنین خصیل دشت با مناظر فوق‌العاده زیبایی روبرو خواهید شد. در وصف زیبایی این مناطق همین بس که در روزهای آفتابی از بلندای این کوه‌ها می‌توان مناطق جلگه‌ای شرق گیلان و دورنمای چند شهراز جمله لنگرود، رودسر، لاهیجان و حتی آستانه اشرفیه را مشاهده کرد! به دوستداران طبیعت در اقصی نقاط کشور پیشنهاد می‌شود که حتما سری به این مناطق بزنند و لذت ببرند. براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ، جمعیت آن زیر سه خانوار بوده‌است و دارای یک رستوران و چند خانه ویلایی می‌باشد، البته ساخت واحدهای اقامتی نیز رو به گسترش می‌باشد. در این منطقه راهدارخانه شهرستان املش نیز مستقر است که در مواقع بارش برف در بازگشایی مسیرهای ییلاقی فعالیت می‌کنند. لازم است ذکر شود که و در زمان دولت نهم و دهم به عنوان مناطق نمونه و هدف گردشگری شهرستان املش معرفی شده‌اند و براین اساس نیازمند حضور سرمایه گذاران در این مناطق می‌باشند تا با حفظ بکر ماندن طبیعت که از خصوصیات این مناطق است، حضور گردشگران ایرانی را در پی داشته باشد. هالی دشت گیلان منظره‌ای دارد که احتمالا مشابه آن را در عکس‌های فیلبند هم دیده‌باشیم، اما فیلبند آنقدر شلوغ و توریستی شده که شاید ما را از هدفمان دور کند. اگر کسی دلتنگ صبحانه‌ای محلی یا درست کردن آتش برای پختن کباب باشد هلودشت مکان مناسبی برای تفریح است. ساکنان این منطقه زیاد نیستند حتی در زمستان اینجا خالی از سکنه می‌شود و حتی اداره جنگل‌داری آن را به " پارک جنگلی هالی‌دشت" می‌شناسد. همین جمعیت کم به ما خبر از روستایی بکر در دل کوه و جنگل می‌دهد که دیدنش را نباید از دست داد. اگر خوش شانس باشید مانند جنگل ابر شاهرود اقیانوسی از ابر در این منطقه منتظر شماست. همچنین یک قهوه‌خانه محلی هم در این منطقه وجود دارد که غیر از چایی خوردن برایتان امکان معاشرت با ساکن محلی این روستا را فراهم می‌کند. یکی از ساکنان مشهور اینجا که احتمالا در سفر به هلودشت املش به او برخورد خواهیم کرد موسی هالی دشتی از ساکنان قدیمی اینجاست. اگر تابستان به هالی‌دشت گیلان بروید می توانید در مراسمی که به مناسبت شروع سال دیلمی در مرداد ماه برگزار می‌شود شرکت کنید. در این مراسم مردم محلی از شهرهای دیگر با شعرخوانی، اجرای موسیقی و رقص محلی به پیشواز سال جدید می‌روند. زنان در این روز نان محلی می‌پزند و مردها می‌رقصند تا روز شادتری برای هم بسازند. حتی تورهای کوتاهی در همین روزها برای سفرهای یک روزه به هلودشت برگزار می‌شود. نوروزبل به معنی آتش نوروزی و اسم جشنی‌ست که از غروب مرداد برگزار می‌شود. همچنین اگر زمستان به این منطقه بروید بهترین مناظر را در پیچ‌های برفی این منطقه می‌بینید. از لاهیجان تا هلودشت حدودا دقیقه راه است. برای رفتن به هالیدشت اول به لاهیجان بروید از لاهیجان به سمت املش حرکت کرده و زمانیکه به املش رسیدید از هر کس بپرسید هالیدشت یا همان هلودشت کجاست شما را راهنمایی خواهد کرد. با خروج از قسمت جنوب غربی شهر املش و عبور از پل این شهر و طی مسیر از سمت روستای لات لیل و بلوردکان و پیمودن مسافتی کمتر از یک ساعت به سمت بالای کوه به دهکده ییلاقی هلودشت می‌رسید که منطقه‌ای بسیار زیبا و دیدنی می‌باشد.
استان سمنان به عنوان پایتخت تنوع گونه‌‌های پستانداران حیات وحش کشور، با برخورداری از درصد از مناطق حفاظت شده کشور، طی هشت سال گذشته موفق به احیای زادگاه گورخر آسیایی به عنوان تنها بازمانده علف خوران تک س م شد. به گزارش ایرنا، پارک‌، اثر ملی و طبیعی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده مناطق چهارگانه تحت مدیریت حفاظت محیط زیست به شمار می‌رود و استان سمنان به جز اثر ملی و طبیعی از تنوع زیستی دیگر مناطق چهارگانه برخوردار است و این استان با برخورداری از . میلیون هکتار مناطق حفاظت شده، درصد مناطق چهارگانه را به خود اختصاص داده و میزبان و احیاگر گونه‌های ارزشمندی مانند گورخرآسیایی است. گورخر ایرانی زیرگونه‌ای از گورخر آسیایی است که به شدت در معرض خطر انقراض قرار دارد، گورخر آسیایی در گذشته جمعیت فراوانی در خاورمیانه، آسیای میانه و چین داشت اما اکنون نسل آن در اغلب مناطق منقرض شده است. سمنان تنها استان در کشور است که سه اقلیم خشک، مدیترانه ای و قاره ای را در خود جای داده و برخورداری از این تنوع اقلیمی موجب شده تا تنوع حیات وحش در استان سمنان بی نظیر باشد و اکنون با تلاش‌ها و توجه‌ها در دولت تدبیر و امید پارک ملی توران در شهرستان شاهرود و پارک ملی کویر در شهرستان گرمسار جزو معدود مناطق میزبان گورخر آسیایی است. براساس گزارش‌ها پارک ملی کویر در غرب استان سمنان در شهرستان گرمسار، یکی از زیستگاه‌های مهم گورخر ایرانی در کشور است که آخرین گزارش‌ها از مشاهده این گونه در پارک ملی کویر، مربوط به اوایل دهه است و اکنون در دولت تدبیر و امید احیای گونه‌های در معرض خطر انقراض مورد توجه ویژه قرار گرفت که از اقدامات ماندگار دولت یازدهم و دوازدهم می‌توان به ایجاد مرکز مرکز تحقیقات تکثیر گورخر در پارک ملی کویر گرمسار اشاره کرد که با انتقال موفق گورخر به این منطقه اکنون با انجام کارهای علمی و سازگاری گونه با منطقه اکنون جمعیتشان به راس رسیده است. منطقه توران یا خارتوران یکی از سه منطقه حفاظت شده ایران، مشهور به دروازه حیات وحش و دارای لقب آفریقای ایران با مساحتی نزدیک به یک میلیون و هزار هکتار در شرق استان سمنان در شهرستان شاهرود واقع شده است. پارک ملی کویر گرمسار نیز یکی از بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین مناطق حفاظت‌شده ایران است که بیشتر وسعت آن در شهرستان گرمسار و بخش‌های کوچکی هم در استان‌های تهران، قم و اصفهان واقع است. این منطقه حدود هزار هکتار وسعت دارد که هزار هکتار آن پارک ملی و هزار هکتار منطقه حفاظت‌شده است. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان در این باره گفت: پارک ملی کویر یکی از قدیمی ترین مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست است که تا چند دهه قبل بهترین ذخیره جمعیت گورخر ا سیایی را میزبانی می‌کرد، اما در اثر خشکسالی و شکار غیرمجاز جمعیت این گونه ارزشمند از دست رفت. امیر عبدوس بیان کرد: طولانی بودن دوره بارداری و فقدان دوقلوزایی از عوامل موثر در کاهش جمعیت گورخرهای ایران است و از این رو حفظ و تکثیر ژن‌های باقیمانده گونه‌های در معرض تهدید و در معرض انقراض از اولویت‌های سازمان حفاظت محیط زیست است و به همین منظور ضمن در اولویت قرار دادن حفظ گونه در زیستگاه، تکثیر و حفاظت ژن‌ها در اسارت هم مورد توجه جدی قرار گرفت. وی بیان کرد: برنامه معرفی مجدد گورخر به پارک ملی کویر نباید از بین گورخرهای مولد که ذخیره های ژنتیکی هستند انجام شود بنابراین رهاسازی گورخرهای حاصل از تکثیر در این مرکز فقط از موالید نسل دوم به بعد انجام شد. آغاز طرح معرفی مجدد گورخر آسیایی در زادگاهش با انتقال گورخر به پارک ملی کویر به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان در ابتدای اجرای طرح معرفی مجدد گورخر آسیایی به زادگاهش در پارک ملی کویر گرمسار، پنج راس گورخر ایرانی از منطقه توران شاهرود و چهار راس گورخر از سایت تکثیر گوراب استان یزد به پارک ملی کویر استان سمنان در پاییز سال با هدف معرفی مجدد این گونه به منطقه، آغاز شد و در مهر با سه زایمان موفق، جمعیت این گونه ارزشمند در پارک ملی کویر به راس رسید. وی ادامه داد: در گام بعدی برای اجرای طرح معرفی مجدد گورخر آسیایی راس گورخر با ترکیب ژنتیکی متنوع در اختیار مرکز تحقیقات، تکثیر و رهاسازی گورخر ایرانی در پارک ملی کویر استان سمنان قرار گرفت. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان بیان کرد: برنامه معرفی مجدد گورخر به پارک ملی کویر نباید از بین گورخرهای مولد که ذخیره های ژنتیکی هستند انجام شود بنابراین احداث مرکز تحقیقات، تکثیر و رهاسازی گورخر ایرانی در ادامه اجرای طرح برای رهاسازی گورخرهای حاصل از تکثیر فقط از موالید نسل دوم به بعد یک ضرورت بود. به گفته کارشناسان گورخرها دارای قابلیت تکثیر ضعیف هستند و به طور معمول از هر سه کره این گونه، یک کره باقی می‌ماند. احتمال بقای کره گورخر نر ضعیف است چرا که گورخر نر، کره نر را نمی‌پذیرد و می‌کشد، همین عامل موجب کاهش جمعیت گورخرها می‌شود. طولانی بودن دوره بارداری و فقدان دوقلوزایی از عوامل موثر در کاهش جمعیت گورخرهای ایران است با توضیحات گفته شده یکی از مهمترین اقدامات برای معرفی مجدد گونه گورخر آسیایی ایجاد مرکز مرکز تحقیقات برای تکثیر و معرفی مجدد گورخر ایرانی است که خوشبختانه دولت این مهم را در دستور کار قرار داد و سرانجام این مرکز با حضور معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در پارک ملی کویر گرمسار استان سمنان در مهر سال افتتاح شد. مرکز تحقیقات، تکثیر و رهاسازی گورخر ایرانی پارک ملی کویر استان سمنان با اعتباری بالغ بر میلیارد ریال از محل طرح‌های ملی سازمان حفاظت محیط زیست در محل ورودی پارک ملی کویر گرمسار در استان سمنان از مسیر جاده سنگفرش احداث شد. به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان، مرکز تحقیقات، تکثیر و رهاسازی گورخر ایرانی در پارک ملی کویر استان سمنان دارای هشت سلول قرنطینه برای انجام جداسازی به منظور تلاقی انتخابی ژن‌ها و زایمان ایمن گورخرها است و به گونه ای طراحی شده که تمام مراحل خونگیری، معاینه، جداسازی، انتقال، تبادل یا رهاسازی در طبیعت بدون استفاده از بیهوشی قابل اجراست. وی اضافه کرد: مرکز تحقیقات، تکثیر و رهاسازی گورخر ایرانی پارک ملی کویر استان سمنان در کشور و حتی در منطقه منحصر به فرد است و تمام جزییات این مرکز اعم از کاروان ایمن و استاندارد حمل گورخر و نقشه و مشخصات مرکز تکثیر و تجهزات و امکانات تعبیه شده در ا ن با اتکا به دانش بومی کارشناسان حفاظت محیط زیست استان سمنان طراحی و ساخته شده است. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: مرکز تحقیقات، تکثیر و رهاسازی گورخر ایرانی پارک ملی کویر استان سمنان علاوه بر کارکردهای تحقیقاتی، زیستی و بازسازی ذخایر ژنتیکی، دارای جذابیت گردشگری است و می‌تواند به عنوان یکی از جاذبه های طبیعت گردی این پارک ملی موجب افزایش تعداد بازدید کنندگان شود. معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست در آیین افتتاح و بهره برداری این مرکز در پارک ملی کویر استان سمنان گفته بود: در زمان حاضر کمتر از یک هزار راس گورخر ایرانی در کشور باقیمانده است و افتتاح مرکز تحقیقات، تکثیر و معرفی مجدد گورخر ایرانی در پارک ملی کویر استان سمنان گامی مهم در زادآوری و افزایش نسل این گونه ارزشمند است. کیومرث کلانتری تصریح کرد: پارک ملی کویر یکی از قدیمی ترین مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست در کشور است که تا چند دهه قبل بهترین ذخیره گاه جمعیت گورخر آسیایی را میزبانی می کرد اما در اثر خشکسالی و شکار غیرمجاز در چندین دهه قبل این جمعیت را از دست داد. در گام بعدی پس از بهره‌برداری از مرکز تحقیقات، تکثیر و معرفی مجدد گورخر ایرانی در پارک ملی کویر پنج راس گورخر انتقال یافته از پارک ملی توران در شهرستان شاهرود استان سمنان، چهار راس گورخر از سایت تکثیر گوراب استان یزد و سه کره گورخر متولد شده با ذخیره ژنتیک متفاوت از سایت قدیم با تمهیدات ویژه به سایت جدید که مرکز تحقیقات، تکثیر و معرفی مجدد گورخر ایرانی بود منتقل شدند و در نهایت اجرای طرح معرفی مجدد گونه وارد مرحله جدی و جدیدی شد و آبان سال گذشته بود که نسل دوم به بعد گورخرهای انتقال یافته به پارک ملی کویر که دارای تنوع ژنتیکی بود در پارک ملی کویر خارج از سایت مرکز تحقیقات و البته تحت کنترل محیط‌بانان و کارشناسان رهاسازی شد. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: پنج راس گورخر ماده که همگی آبستن بودند و یک راس گورخر نر نابالغ برای تشکیل اولین گله آزاد و مستقل در پارک ملی کویر رهاسازی شد. عبدوس ابراز داشت: با احداث و راه اندازی سایت شرایط برای رهاسازی و معرفی مجدد این گونه کمیاب و ارزشمند با کمترین آسیب پذیری ممکن و امکان رصد دایمی گونه‌های رهاسازی شده فراهم شد. وی اضافه کرد: در اطراف سایت تکثیر به همت محیطبانان چند ا بشخور ساخته شد و ابتدا راس از ماده‌های ا بستن برای ا زمایش رهاسازی شدند که هفته در طبیعت رها بودند و هر روز برای شرب و تغذیه به کنار سایت می‌آمدند و ضمن اینکه از طریق راهروی تعبیه شده در سایت حتی برای تغذیه به جایگاه قبلی خود در داخل سایت هم بازمی‌گشتند. عبدوس اضافه کرد: در یکی از روزهایی که گورخرهای رها شده در داخل جایگاه بودند در را بسته و چند روز بعد در اواخر ا بان ماه گله متشکل از پنج ماده ا بستن و یک نر نابالغ با هم رهاسازی شدند تا اولین گله گورخر ا زاد در پارک ملی کویر را تشکیل دهند و از ا ن روز تا کنون محیط بانان این گله را هر روز رصد کردند تا اینکه در این روزها شاهد زایمان موفق گورخرها هستیم. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان یادآور شد: تعدادی زایمان پیش از این در محیط محصور قبلی هم اتفاق افتاده بود اما درصد موفقیت زایمان‌ها در اسارت به مراتب کمتر از طبیعت است. سوم خرداد امسال بود که اولین ک ر ه گورخر بوم‌زاد (گورخرهای رهاسازی شده) در پارک ملی کویر استان متولد شد و به دنبال آن سه کره گورخر دیگر به سلامت متولد‌شد. مدیرکل محیط زیست استان سمنان روز یکم تیر امسال در گفت و گو با ایرنا، گفت: چهارمین ک ره گورخر بوم‌زاد در پارک ملی کویر استان به سلامت و با موفقیت متولد شد. وی ابراز داشت: اکنون با چهار تولد موفق، جمعیت گورخرهای انتقال یافته به پارک ملی کویر گرمسار در غرب استان سمنان به راس رسید. مدیرکل محیط زیست استان سمنان بیان کرد: از مجموع پنج ر س گورخر ماده که همگی آبستن بودند و یک راس گورخر نر نابالغ، برای تشکیل اولین گله آزاد و مستقل در پارک ملی کویر پاییز سال گذشته رهاسازی شد و چهار گورخر بوم‌زاد با موفقیت متولد شدند و زنده ماندند. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان بیان کرد: تصاویر و مشاهدات میدانی، امیدها را برای بازیابی جایگاه توران به عنوان پایدارترین زیستگاه جمعیت گورخر آسیایی از نظر تنوع ژنتیکی زنده کرده است. وی بیان کرد: جمعیت سرشماری شده گورخر آسیایی در پارک ملی توران در سال ، حدود راس بود که با توجه به وسعت یک و نیم میلیون هکتاری و عدم امکان سرشماری کل منطقه، جمعیت واقعی گورخر آسیایی توران بیش از این ارقام است. عبدوس اظهار داشت: به دلیل شرایط خاص به دلیل انتشار ویروس کرونا و خطر درگیری محیطبانان و تیم های سرشماری با این بیماری، سرشماری در هیچ یک از مناطق استان سمنان به تازگی انجام نشد. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان گفت: مشاهده و ثبت گله راسی از گورخرهای آسیایی در پارک ملی توران شهرستان شاهرود در شرق استان جایگاه این منطقه را به عنوان زیستگاه پایدار جمعیت گورخر آسیایی تثبیت کرد. عبدوس آبان سال گذشته اظهار داشت: هشت راس از گله راسی گورخرهای مشاهده شده در پارک ملی توران متولد امسال هستند. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان سمنان ادامه داد: این موفقیت در زادآوری و نگهداری نوزادان (کره ها) ، بهبود جمعیت گورخر آسیایی در این منطقه را نوید می‌دهد. استان سمنان به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و آب و هوایی زیستگاه خوبی برای حیات وحش به شمار می‌رود و به گفته کارشناسان پارک‌ملی توران و کویر از ذخایر مهم ژنتیکی جهان شناخته می‌شود و حفظ این دستاورد و انتقال آن به نسل آینده به عنوان میراثی گرانبها نیازمند توجه بیش از بیش و تخصیص اعتبارات ویژه و استفاده از ظرفیت رسانه برای فرهنگ‌سازی بین مردم در حفظ محیط زیست است.
استان زنجان که آن را فلات زنجان نیز می نامند، در ناحیه مرکزی شمال غربی ایران واقع شده است. استان زنجان در تابستان آب و هوای خوبی دارد. در طول سال یکی از خنک ترین استانهای ایران است. بنابراین گزینه خوبی برای مسافرت در تابستان گرم می باشد. در این استان علاوه بر آثار تاریخی, مساجد و بناهای قدیمی جاذبه های طبیعی از قبیل آبشارها, رودخانه ها, غار, تالاب ها و روستاهای بکر وجود دارد. اگر علاقمند به طبیعت گردی هستید حتما در تابستان سری به استان زنجان بزنید. در این مقاله سعی داشتیم جای دیدنی زنجان در تابستان را برای شما معرفی کنیم. با آرزوی سفری خوش برای شماآبشار شارشار یکی از جاذبه‌های طبیعی و زیبای شهر زنجان است که در شمال شرقی شهر زنجان در منطقه تهم و در میان سنگ‌های صخره‌ای قرار دارد. این آبشار در ایام بهار و تابستان مورد توجه بازدیدکنندگان است و از تفرجگاه‌های مهم شهر زنجان به شمار می‌رود. این آبشار با دریاچه سد تهم حدود کیلومتر فاصله دارد و دسترسی به آن با یک کوهنوردی یک ساعته امکان‌پذیر است. موزه تاریخ طبیعی از جمله مکان های فرهنگی، اجتماعی، آموزشی، تحقیقاتی و نمایشگاهی می باشد که می تواند علاوه بر شناساندن هر چه بیشتر زیست بوم های مختلف و گونه های حیات وحش و پوشش گیاهی منطقه ارزش حفظ و نگهداری تنوع زیستی را نیز به اقشار مختلف مردم جامعه یادآوری نماید. کتله خور بر اساس برسیهای انجام گرفته معانی مختلفی مثل تپه خورشید، روستای بدون خورشید و غیره دارد که مناسبترین معنی بدست آمده یک کاربرد ترکی بوده که کتله به معنی پستی و بلندی و ناهمواری های داخل غار و خور به معنی راحتی و آسانی است که به صورت کلی به معنی پستی و بلندیهای راحت و دنج است. راه دسترسی مناسب، امکانات رفاهی و جاذبه های دیدنی منطقه از جمله ویژگی هایی است که مطمینا می تواند اوقات خوشی را برای مسافرین نوروزی ایجاد نماید. غار کتله خور در دل کوه‌های آهکی جنوب استان در پنج کیلومتری بخش گرماب از توابع شهرستان خدابنده واقع شده است. فاصله این غار با مرکز شهرستان کیلومتر است. گرماب از طرف شرق با استان همدان و از جانب غرب با استان کردستان هم مرز است. این منطقه به بخش افشار یا قشلاقات معروف است و ساکنان آن از ایل معروف به شاهسون های افشاری تشکیل یافته‌اند. دریاچه پری در دهستان اوریاد از توابع بخش مرکزی شهرستان ماهنشان و کیلومتری شهر زنجان و کیلومتری شهر ماهنشان قرار دارد. این دریاچه یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی شهرستان ماهنشان است و تقریبا تنها دریاچه طبیعی استان زنجان محسوب می‌شود. رودخانه مهم و پرارزش قزل اوزن که از کوههای کردستان سرچشمه می گیرد، از استان زنجان گذشته و درمسیرخود یک اکوسیستم پراهمیتی بوجود آورده وبه دریای خزرمی ریزد علاوه بر این رودخانه های زیادی دراستان وجود دارند که از پیوستن دهها رود فرعی، جویبار و نهرهای متعددی بوجود می آیند که ازکوهستانهای منطقه سرچشمه می گیرند ودر مسیر خود جاذبه های طبیعی فراوانی پدید می آورند. این منطقه در کیلومتری شمال غرب زنجان واقع شده است. این منطقه به دلیل شرایط اکولوژیکی خاص خود، دارا بودن زیست گاه های متنوع کوهستانی، تپه ماهوری، دشتی و محیط های آبی از تنوع گونه جانوری بالایی برخوردار است. آهوی ایرانی زیباترین و بارزترین پستاندار منطقه است. تشی بزرگترین جونده منطقه است که در اطراف باغها و مزارع زندگی می کند و آفت محصولات باغی و جالیزی است. کل و بزوحشی، خرس قهوه ای، پلنگ، شنگ (پستاندار خزدار) و انواع پرندگان بومی و مهاجر مانند بالابان، قرقی، طرلان، شاهین، کبک دری، تیهو، کبک و . انواع مارها، مارمولک ها و ماهی ها در این منطقه زندگی می کنند. آبشار دگاهی در استان زنجان واقع است. این آبشار در کیلومتری غرب روستایی با همین نام در منطقه طارم واقع شده است. ارتفاع آبشار از سطح دریا متر است. روستای دگاهی از محروم‌ترین روستاهای بخش مرکزی شهرستان زنجان است. این روستا در کیلومتری روستای سهرین قرار دارد و در اطراف آن نیز روستاهای زیادی دیده نمی‌شود. سد کینه‌ورس در شهرستان ابهر و در فاصله کیلومتری جنوب‌غربی این شهرستان و حدود کیلومتری روستای کینه‌ورس قرار دارد. این سد بر روی شاخه‌کینه‌ورس از رودخانه ابهررود که از جنوب به طرف شمال جریان داشته و به دشت تاکستان وارد می شودمجموعه تاریخی بازار زنجان در قلب بافت قدیمی که روزگاری مشرف به دروازه قلتوق، دروازه جنوبی شهر بودقرار دارد، این بازار که طویلترین بازار ایران می باشد از سوی غرب و شرق گسترده شده بدین لحاظ بازار پایین و بازار بالا تقسیم و نامگذاری شده است. آبشار هشترخان طارم دراستان زنجان واقع است. این ابشار در دره ای سرسبز میان کوه های ناحیه طارم، در شرق شهر زنجان در نزدیکی روستای لار واقع است. سرچشمه ابشار هشتر خان چشمه جوشان است و ابشار پس از ریزش، رودخانه هشترخان را تشکیل می دهد. ارتفاع ابشار حدود متراست. در نزدیکی روستای ویر در حدود کیلومتری جنوب شرقی شهر سلطانیه در یک محوطه تاریخی مستطیل شکل به طول متر و عرض الی متر قرار دارد. در داخل این محوطه سه غار نسبتا عمیق در دل کوه کنده شده و در حد فاصل غار ضلع جنوبی و غارهای اضلاع شرقی و غربی، حجاری‌های زیبایی به چشم می‌خورد که در ایران بی‌نظیر است و مشابه آن در جای دیگری از کشور دیده نمی‌شود. دودکش جن در کیلومتری شهر ماهنشان و کیلومتری زنجان قرار دارد. دودکش جن این پدیده طبیعی در اصطلاح زمین‌شناسی "هودو" ( Hoodoo ) نامیده می‌شود و در اصل نوعی سنگ به شکل قارچ می‌باشد که بر اثر فرسایش پدید آمده و شبیه به مناره بلند و نازکی است که سنگ دیگری روی آن قرار گرفته است. گنبد سلطانیه، در شهر سلطانیه در استان زنجان قرار دراد و یکی از شاهکارهای معماری دوره اسلامی است. این گنبد در حد فاصل سال‌های تا قمری، به دستور اولجایتو پادشاه مغول، معروف به سلطان محمد خدابنده و با تولیت و نظارت خواجه رشیدالدین فضل‌الله همدانی ساخته شده است. فضای شستشو به ابعاد / متر از ساخت و طراحی جالبی برخوردار است. پوشش طاق و تویزه این بنا در میانه بر روی یک ردیف ستون سنگی تایی و در کناره ها بر روی جرزها و دیوارها قرار گرفته است. ستون ها از یکدیگر / متر فاصله دارند و ارتفاع قابل مشاهده آنها / متر است. بر روی این ستون ها پایه ای مربع از آجر ساخته شده و پاطاق پوشش بنا بر آن قرار گرفته است. در استان زنجان، کیلومتری شمال‌غرب زنجان، بخش زنجان‌رود و در روستای نیک‌پی قرار دارد. این کاروانسرا داخل روستا و در نزدیکی تپه‌ای تاریخی به نام قبرستان قرار گرفته و در اطراف آن خانه‌های روستایی قرار دارد. کاروانسرای قدیمی و زیبای نیک پی که از آثار دوره صفوی به شمار می‌آید، در روزگار بر پایی خود اهمیت و عضمت زیادی داشته است. آتشکده‌تشویر در روستای تشویر در شهرستان طارم در مسیر جاده سرخه دیزج به گیلوان قرار دارد. این آتشکده با پلان چهار طاقی به ابعاد × مترمربع و پوشش گنبدی شکل، از سنگ و ساروج ساخته شده است و برخلاف آتشگاه‌های عظیم دوران ساسانی که جنبه دولتی و تشریفاتی داشته‌اند، تنها به عنوان آتشکده محلی مورد استفاده ساکنان منطقه قرار می‌گرفته و از قداست این محل، اطراف آن به قبرستان تبدیل شده است. این بنا در بخش جنوبی روستای گیلانکشه و بر روی بلندی های مشرف بر رود خانه گیلانکشه واقع است. نقشه بنا شامل یک فضای راستگوش گنبد دار است که از سمت جنوب دارای یک ایوان کوچک طاقدار است. نقشه بنا از بیرون به استثنای ایوان، مربع و از داخل تقریبا چلیپایی است. ورودی بنا از سمت جنوب و از طریق درگاهی کوچک است که در دیوار انتهایی ایوان تعبیه شده است. غار خرمنه سر در فاصله کیلومتری شهر زنجان و کیلومتری شهر آب‌بر (مرکز شهرستان طارم) و در کوه سر به فلک کشیده و بلند خرمنه سر در سمت شمالی روستای شاه‌نشین (یا به قول اهالی محل شانیش) واقع گردیده است. این غار عظیم و باابهت در ارتفاع متری از سطح دریا قرار دارد و برای رسیدن به آن باید از بستر رودخانه‌ای که از کوه‌های شمالی شانیش سرچشمه می‌گیرد و همچنین از میان درختان سرسبز و زیبای زیتون و انجیر گذشت و به سوی ارتفاعات شمالی پیش رفت. پیاده راه سبزه میدان زنجان یکی از بهترین قسمت‌های شهر برای قدم‌زدن، لذت‌بردن از فضا و خرید سوغات برای دوستان و آشنایان است. کنار بازدید از دیدنی‌های طبیعی و تاریخی استان زنجان، اگر خواستید داخل شهر زنجان کمی قدم بزنید، یکی از بهترین گزینه‌ها، سبزه میدان است. عمارت دارایی زنجان از بناهای قدیمی شهر زنجان است و در مرکز شهر زنجان موسوم به سرچشمه که در ضلع شمالی مجموعه تاریخی سبزه میدان و قسمت غربی خیابان طالقانی قرار دارد، واقع شده است. این بنای ارزشمند متعلق به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی اول می‌باشد.
تنگ ایج استهبان در دو کیلومتری روستای ایج، در پایین دست آثار باستانی، تنگ زیبا و با صفای ایج ( Ij canyon ) قرار گرفته است که مسجد سنگی منحصر به فردی قرار دارد. روستای ایج در یک ناحیه میانکوهی با آب و هوای معتدل و مرطوب در جنوب استهبان قرار گرفته است. قدمت تاریخی روستا به دوره های حکومت آل مظفر و شبانکاره می رسد. گفته می شود که کتیبه ای مربوط به همین دوران از تپه های اطراف این روستا کشف شده است. آثار تاریخی مهم این روستا عبارتند از: مسجد جامع، مسجد سنگی، آب انبارهای سنگی، زیارتگاه سید نور محمد، زیارتگاه سید اولیا و معماری بومی روستایی. مجموعه آثار فوق این روستا را به یک ناحیه تاریخی با جاذبه های مهم باستانی و زیارتی تبدیل کرده است. رودخانه براق از شمال شرقی این آبادی و از میان تنگه ایج عبور می کند. ترکیب جاذبه های طبیعی از قبیل چشمه، هوای لطیف کوهستانی و درخت زار، مکان یاد شده را به چشم اندازی خیره کننده تبدیل کرده است. کوه هایی از چهار طرف اصلی روستا را در بر گرفته اند. تنگ ایج در موقعیت جغرافیایی N E در استان فارس واقع است. روستای ایج طبیعتی زیبا دارد و دو درخت کهنسال چنار در آن سر به فلک کشیده است. مردم ایج به زبان فارسی سخن می گویند و پیرو مذهب شیعه هستند. تنگ ایج، گردشگاهی ممتاز نیز به حساب میاد و سالانه گردشگرای زیادی برای دیدن از این تنگه به ایج سفر می کنند. ایج در واقع ایگ بود ولی با حمله و تصرف توسط اعراب این روستا و تنگه را ایج گفتند. آب و هوای معتدل و لطیف کوهستانی این نواحی، ترکیب جاذبه های طبیعی چشمه و درخت زار های زیبای این تنگه کوه هایی که چهار طرف این روستا را گرفته و باعث به وجود آمدن تنگه شده اند. رودخانه دایمی رودبال و ساخت سد بر روی رودخانه زیبای رودبال، دو درخت کهنسال که در این تنگه سر به فلک کشیده اند و سایه ای هموار و خنک ایجاد کرده اند، وجود چشمه های پرآب دایمیاین تنگه در استان فارس، فاصله ی کیلومتری شهر شیراز، جنوب شهر استهبان و دوکیلومتری روستای ایج قرار دارد. - راه کوهستانی وجود دارد که مفرح و چشم نواز است اما دارای گردنه های پر پیچ و خم میباشد. - راه ششده یا قره بلاغ که مسیری هموار و مسطح دارد و حدود کیلومتر تا شهر بعدی ششده یا قره بلاغ راه است. - راه داراب میباشد که کیلومتر تا شهر داراب فاصله دارد و علت کمی راه به این شهر کوهستانی بودن این شهر است.
در شمال شرقی روستای امامه و در ارتفاعات مشرف به دره‌ای که به "باغ تنگه" شهرت دارد، بقایای قلعه‌ای قدیمی وجود دارد که به قلعه امامه یا قلعه مازیار تهران معروف است. این قلعه بر فراز صخره‌ای سنگی احداث شده که در میانه دو شاخه شرقی و غربی باغ تنگه واقع شده است. ارتفاع قلعه از سطح دریا متر و اختلاف ارتفاع آن با کف دره حدود متر است. با توجه به نمونه سفال‌های یافته شده از سطح و پیرامون قلعه امامه، قدمت آن حداقل به دوره اوایل اسلام می‌رسد. در کتاب‌های تاریخی آمده‌است که پیشینه تاریخی این قلعه مربوط به قرن سوم هجری (حدود سال پیش) می‌باشد و متعلق به یک حکمران محلی به نام مازیار بوده‌است. قلعه امامه با توجه به شواهد موجود، از قلعه‌های مستحکم منطقه‌است که در ساخت آن از سنگ لاشه، ملات و گچ سنتی استفاده شده است. وسعت تقریبی سطح قلعه در شرایط فعلی حدود متر مربع است. حوادث روزگار از جمله عوامل طبیعی و انسانی باعث شد تا قسمتهای زیادی از این بنا تخریب گردد. در تاریخ از این قلعه آدرسهای زیادی داده اند که یکی از آنها این قلعه را به قدمت هزارو سیصد سال رسانده و آن را متعلق به مازیار یکی از حکمرانان محلی می دانند. بعضی هم شباهت این قلعه را به قلعه های حسن صباح دانسته که موید کلام خود را مستحکم بودن و صعب العبور بودن آن را بهترین دلیل می دانند. حسن صباح (از سلسله اسماعیلیان) دژ های خود را در یک مکان مرتفع و صعب العبور می ساخته تا از گزند دشمنان در امان باشند. نوع معماری آن هم با سنگ و و ساروج می باشد. امروزه کوهنوردان و علاقمندان به طبیعت از این بنا در هنگام پیاده روی دیدن می کنند. امروزه بجز یک برج اصلی که بخش عمده آن نیز تخریب شده‌است و خرابه‌هایی از چند اتاق و دیوارهای مربوط به آن چیزی از این قلعه باستانی باقی‌نمانده است. از مجموع شواهد و قراین چنین بر می‌آید که قلعه امامه در زمان حیات و آبادانی شامل دو بخش مجزا بوده است. بخش شمالی یا‌همان بخش عامه نشین آن‌که امروزه بقایای اتاق‌ها، برج و بارو و حصار دفاعی و یک غار (یا قنات یا آب انبار) در آن قابل رویت است و بخش جنوبی یا بخش حاکم نشین که دارای استحکام بیشتری بوده و دسترسی به آن دشوار‌تر و تنها از طریق عبور از بخش عامه نشین امکان‌پذیر بوده است. یکی از برج‌های بخش حاکم نشین که برلبه پرتگاه بلندی احداث شده است، به‌علت صعوبت دسترسی از تعرض مهاجمان و جست‌و‌جوگران گنج مصون مانده است. این برج بارز‌ترین مشخصه‌ای است که امروزه از این قلعه به‌جا مانده و از دور نظر بیننده را به‌خود جلب می‌نماید. در بخش عامه نشین قلعه امامه نیز اثر سه برج در وضعیت فعلی قابل رویت است اما به‌نظر می‌رسد دو برج دیگر نیز در قسمت شرقی وجود داشته که براثر گذشت زمان و حوادث روزگار تخریب شده و اثری از آن نمانده است. برای دسترسی به قلعه امامه باید از امامه بالا و از طریق خیابان " متری مهرچال" به سمت راحت آباد بروید. حدود یک کیلومتر بالا‌تر به جایی می‌رسید که به باغ تنگه معروف است. در اینجا باید خودروی خود را پارک کرده و از سمت چپ وارد دره‌ای شوید که رودخانه در وسط آن‌جاری است. وارد مسیر دره که شدید حدود متر بالا‌تر به یک دو راهی (محل تلاقی دو دره) می‌رسید. قلعه بر فراز صخره‌هایی قرار دارد که در وسط دو دره قرار گرفته است. برای رسیدن به قلعه باید از سر‌همان دو راهی، وارد پاکوبی شوید که در یک مسیر زیگزاگ در کمتر از نیم ساعت شما را به قلعه می‌رساند. قلعه امامه یا قلعه مازیار تحت شماره در تاریخ مهرماه در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. مسیر خودروی شخصی از طریق بزرگراه شهید بابایی - شرق و یا مسیرهای جایگزین، خود را به میدان لشکرک (میدان قایم) رسانده و از آنجا وارد جاده فشم شوید. ب پس از حدود کیلومتر رانندگی ( کیلومتر بعد از سه راهی اوشان) ، تابلوی روستای امامه در سمت راست جاده نمایان است. از سر جاده تا میدان امامه بالا حدود کیلومتر راه در یک جاده کوهستانی و پیچ در پیچ در پیش دارید. کمی قبل از ورود به روستا، به یک سه راهی می‌رسید که مسیر مستقیم (خیابان گلزار) شما را به مرکز روستا و میدان امامه بالا رسانده و راه سمت چپ ( متری مهرچال) شما را به باغ تنگه و پس از آن به جاده راحت آباد می‌رساند.
جشن گرگیعان کودکان خوزستان نام یک مراسم اصیل و رایج در میان مردم استان‌های خوزستان، بوشهر، هرمزگان و کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌باشد. این مراسم در تاریخ رمضان و به مناسب تولد امام دوم شیعیان، امام حسن مجتبی برگزار می‌شود و جشن کودکان اهواز محسوب می‌شود، یعنی توسط کودکان برگزار می‌شود. در این مراسم کودکان با خواندن چندین شعر آهنگین و نیز به هم کوبیدن دو تکه سنگ با یک ریتم ویژه، در خانه‌های مردم را می‌زنند و از آن‌ها طلب شیرینی و عیدی می‌کنند. در نهایت پس از دریافت شیرینی و عیدی از صاحب خانه‌ها، برای آن‌ها آرزوی سلامتی و رزق روزافزون می‌کنند. جشن گرگیعان توسط کودکان در نیمه ماه مبارک رمضان انجام می‌شود. این آیین تقریبا همه ساله برگزار می‌شود و کودکان خوزستانی و دیگر شهرهای جنوب کشور، علاقه بسیار زیادی به آیین‌های این جشن سنتی دارند. نکته جالب در خصوص جشن گرگیعان، قدمت ساله آن می‌باشد. البته این مراسم طی این سال‌های اخیر با استقبال کمتری همراه شده، اما هنوز هم در بسیاری از نقاط شهر اهواز برگزار می‌شود. جالب است بدانید که مراسم گرگیعان در سال هجری شمسی به عنوان یکی از مهم‌ترین میراث معنوی و ناملموس این استان ثبت شده است. واژه گرگیعان در اصل، گویش بومی و محلی واژه قرقیعان در استان خوزستان و کشورهای عربستان و کویت می‌باشد. این آیین در کشور عراق و شهر بغداد هم برگزار می‌شود و با نام ماجینه شناخته می‌شود. در کشور بحرین نیز این مراسم را با اسم قرقاعون می‌شناسند. جشن گرگیعان در کشور قطر با نام قرنقعوه، در عمان قرنقشوه و در کشور امارات با نام حلق اللیله شناخته می‌شود. جالب است بدانید که بعضی از زبان‌شناسان اعتقاد دارند که این واژه از قرع الباب که به معنی کوبیدن درها می‌باشد، برگرفته شده است. عده دیگری هم ریشه قرقیعان را از واژه قرع العین که به معنی نور چشم می‌باشد، می‌دانند. برخی از تاریخ‌شناسان می‌گویند با توجه به اینکه این مراسم برای تولد امام حسن مجتبی، خشنودی پیامبر اکرم و همچنین تولد نخستین نوه وی برگزار می‌شود، نتیجه می‌گیریم که در زمان قدیم مردم برای عرض تهنیت به امام علی علیه‌السلام و حضرت فاطمه، قره عین قره عین گویان به سمت درب خانه این دو بزرگوار رفته و میلاد امام حسن علیه‌السلام را تبریک می‌گفتند و به همین دلیل است که این آیین امروزه در تاریخ رمضان برگزار می‌شود. یکی از مهم‌ترین خصوصیات شعرهای کودکان، محاوره‌ای و خلاصه بودن آن‌ها است. این شعرها به طور معمول در قالب ترانه‌های آهنگین و ریتم‌دار خوانده می‌شود. شعرهای کودکانه این چنینی معمولا جذابیت بسیار زیادی برای کودکان دارد و باعث می‌شود که کودکان برای دفعات متوالی به این شعرها گوش دهند. شعرهای کودکانه، خیلی شیرین‌تر هستند و بهتر است از جملات حوصله سربر و یا واژگان سخت در آن استفاده نشود. شعرهای آیین گرگیعان نیز به همین ترتیب است. اگر بخواهیم یک نمونه مشابه به شعر گرگیعان را مثال بزنیم، اتل متل توتوله بهترین گزینه است. در واقع شعرهای جشن گرگیعان که توسط کودکان خوانده می‌شود هم به همین اندازه شیرین و ساده است. در زبان عربی به این شکل شعرها لقب اهازیج الاطفال داده‌اند. البته شعرهای آیین گرگیعان انواع متفاوتی دارند. هر کدام از شهرهای جنوبی که این مراسم را برگزار می‌کنند، یک متن جداگانه برای خواندن شعر گرگیعان دارند. اما اگر به مفهوم اصلی آن دقت کنید، به اشتراکاتی میان آن‌ها می‌رسید. وجه مشترک شعرهای گرگیعان این است که کودکان در انتهای شعر خود، برای صاحب خانه‌ها، آرزوی سلامتی و رزق روزافزون می‌کنند. این آرزوها چه در شهرهای داخل کشور و چه در کشورهای حاشیه خلیج فارس به همین ترتیب است. همانطور که می‌دانید کودکان به خوبی نمی‌توانند احساسات خود را پنهان کنند و به سرعت احساس خوشحالی و یا ناراحتی را بروز می‌دهند. این موضوع در خصوص جشن گرگیعان نیز صدق می‌کند. در واقع اگر صاحب خانه به کودکان عیدی و شیرینی بدهد، در نهایت با آرزوی سلامتی و روزی زیاد مواجه می‌شود، اما اگر صاحب‌خانه با کودکانی که مراسم گرگیعان را انجام می‌دهد رفتار خوبی نداشته باشد، با واکنش منفی کودکان همراه خواهد شد. جالب است بدانید که در برخی از مراسم گرگیعان، ترانه خوانی کودکان به همراه موسیقی اجرا می‌شود. سبک موسیقی جشن گرگیعان نیز درست مثل دیگر موسیقی‌های کودکانه است و با سازبندی خاص و ملودی‌های شیرین و ساده بوسیله آهنگسازان بزرگسال ساخته می‌شود. این نوع موسیقی علاوه بر کودکان می‌تواند توجه نوجوانان و جوانان را هم جلب کند. اصلی‌ترین هدف از ساخت چنین موسیقی‌های برای مراسم گرگیعان، جلب توجه صاحب خانه‌ها است.
تخت سادات اراک یا تخته سادات یکی از مناطق دیدنی و گردشگری شهر اراک است و در موقعیت جنوب شرقی این شهر قرار دارد. این منطقه، یک منطقه‌ی کوهستانی است که دارای زمین‌های صاف و شیب‌دار بوده و برای کوهنوردی مناسب است. جالب است بدانید که در گذشته کنار این تخت، درخت و رودخانه زیادی وجود داشته و میر محمد شخصی که در داخل این تخت دفن شده در آنجا نماز می‌خوانده است امروزه با وجود دشت وسیع با پوشش گیاهی متنوع، چشمه و نهر آب برای جذب گردشگران به مکان مناسبی تبدیل شده است. تخت سادات در منطقه سرسبز کره‌رود و در هشت کیلومتری شهرستان اراک قرار دارد. این منطقه زیبا نزدیک به هکتار زمین دارد که در نزدیکی دره گردو و کوه سرخ واقع شده است. در این منطقه پوشش گیاهی کم تراکمی به خصوص در مناطق کوهستانی مشاهده می‌شود. در فصل بهار، گیاهان زیادی روی سطح زمین این دشت رشد می‌کند. در این منطقه زیرساخت‌هایی مانند شبکه گازرسانی، تلفن، تاسیسات لوله‌کشی، آب آشامیدنی، برق، زیربناهای اولیه تا متری نیز وجود دارد. همانطور که گفتیم منطقه گردشگری تخت سادات در شهر اراک قرار دارد. این تخت برای یاد بود میر محمد سادات بنا شده است که از سادات بود و از جد هفتم به بعد در شهر کرهرود که در شهر اراک قرار داشت، زندگی می‌کردند. نسب این سلسله به امام سجاد چهارمین امام شیعیان می‌رسد. میر محمد جد سادات منطقه کره رود، سال پس از ورود به این قریه در گذشت. این شخص را در چشمه‌ای که در کنار آن نماز می‌خواند، دفن کردند و از آن روز به بعد محل دفن این مرد به تخت سادات معروف شد. منطقه گردشگری سادات از جاذبه‌هایی مانند ارتفاعات سرسبز، باغات میوه، زمین‌های کشاورزی، چشمه، جاذبه‌های طبیعی، کوهستانی و مقبره میر محمد سادات برخوردار است. در این منطقه، مقبره سادات بنا شده است که هر ساله و در هر زمان از سال افرادی به این مکان دیدنی سر می‌زنند. در این مقبره تخت سادات وجود دارد که از جاذبه‌های گردشگری اصلی این منطقه به شمار می‌رود. در منطقه تخت سادات امکاناتی زیادی مانند آب آشامیدنی، برق، تلفن، سرویس بهداشتی و غیره برای رفاه گردشگران در نظر گرفته شده است که می‌توانید از آن‌ها بهره‌مند شوید. در این منطقه زمین‌های صافی وجود دارد که برای انجام ورزش‌ها و تفریحات مختلف مناسب است. باید بدانید که به دلیل باز بودن محیط اطراف این منطقه گردشگری، می‌توان بادبادک هوا کرد و با توجه به بادی که از اطراف به این منطقه می‌وزد، خاطرات خوبی را از بازی در این منطقه ثبت کنید. این منطقه به شهر اراک بسیار نزدیک است و همین امر سبب شده است که تردد گردشگران به آن زیاد باشد. همچنین هتل‌ها و مراکز اقامتی نیز برای استراحت گردشگران در نظر گرفته شده است. وارد شدن به این منطقه گردشگری رایگان است و شما می‌توانید از مسیر مشخص شده به این تخت راه پیدا کنید و به بازدید از آن بپردازید. همانطور که گفتیم تخت سادات در جنوب شرق منطقه کرهرود اراک قرار دارد و اطراف این مکان محله‌ها و مناطق زیادی قرار دارند. در اطراف منطقه سادات محله آقا سمیع، محله آقایان، محله دروازه، قلعه حاج آقا ربیع، محله هوشه و محله سادات وجود دارد. دیگر جاذبه‌ای که نزدیک به منطقه سادات قرار دارد رودخانه قره کهریز است که از شمال اراک شروع به و تا جنوب شرق اراک ادامه می‌یابد و به رودخانه سنجان می‌ریزد. چشمه باغات میوه، زمین‌های کشاورزی، آرامگاه سادات و همچنین وجود جاذبه‌های طبیعی دیگر از جمله مناطق دیدنی و جذاب این منطقه گردشگری هستند. تنها را دسترسی به تخت سادات استفاده از جاده اسل است. اگر از مرکز شهر به سمت این مکان می‌آیید، باید از قلعه حاج آقا ربیح و محله هوشه گذر کنید تا به محله سادات برسید، سپس در انتهای این محله جاده اسل قرار دارد که به زمین‌های کشاورزی اطراف منتهی می‌شود.
آبشار روخانکول رشت یکی از بهترین جاذبه‌های طبیعی کشورمان می‌باشد که در استان گیلان و شهر رشت واقع شده است. این آبشار کمک بسیار زیادی به زیباتر شدن جنگل‌های هیرکانی کرده است. سفر به این منطقه می‌تواند خاطرات بسیار خوشی را برای شما عزیزان رقم بزند. از آنجایی که آبشار روخانکول علاوه بر زیبایی، از آب و هوای بسیار خوبی نیز برخوردار است، می‌توان نتیجه گرفت که گردش یکی دو روزه در این مکان می‌تواند بسیار عالی باشد. بهتر است در سفر کوتاه خود به این آبشار، حتما لوازم مورد نیاز یک تور این چنینی را در اختیار داشته باشید. گیلان به عنوان یک خطه بسیار دیدنی و سر سبز، جزو زیباترین استان‌های کشورمان است. آب و هوای این استان در اکثر روزهای سال بسیار عالی است. از این رو افراد بسیار زیادی سالیانه برای تفریح و گردشگری به استان گیلان و شهر رشت سفر می‌کنند. یکی از مناطقی که بدون تردید در زیبایی، پرطرفدار بودن و جذاب بودن شهر رشت بسیار موثر بوده است، آبشار روخانکول می‌باشد. حال و هوایی که این آبشار دارد را کمتر جایی می‌توانید پیدا کنید. آبشار روخانکول در نزدیکی امامزاده هاشم در مسیر تهران به سوی رشت و روستای سرسبز براگور قرار گرفته است. این منطقه درست در قلب جنگل‌های هیرکانی واقع شده است، جنگلی که به خودی خود زیبایی‌های بسیار زیادی دارد. جالب است بدانید برای اینکه به آبشار زیبای روخانکول برسید، باید از از طریق نیسان‌هایی که جهت راهی کردن مسافرین فعالیت می‌کنند، به این آبشار بروید. بعد از اینکه دقایق کوتاهی را مشغول جنگل‌پیمایی شدید، به درختان بلوط، توسکا و راش می‌رسید. جلوتر که بروید صدای زیبای آبشار و پرندگانی که نزدیک به آن هستند، به گوش شما خواهد خورد. شما می‌توانید با حضور در آبشار روخانکول به آب‌تنی نیز مشغول شوید. این کار در حوضچه سنگی بزرگی که در این آ بشار زیبا واقع شده است، امکان‌پذیر می‌باشد. اگر علاقه زیادی به گشت و گذار در دل طبیعت دارید، سفر در تمامی فصول سال نیز برای شما ممکن است. اما برای اینکه مسافرت بهتری داشته باشید و نهایت لذت را ببرید، بهتر است در فصول بهار، تابستان و همچنین پاییز برای بازدید و تفریح در آبشار روخانکول به این منطقه سفر کنید. اگر در فصل بهار به این آبشار زیبا بیایید، مطمینا سفر فوق‌العاده‌ای را سپری خواهید کرد. اگر قصد دارید در آبشار روخانکول، به آب‌تنی مشغول شوید، بهتر است در تابستان اقدام به سفر کنید، زیرا در این فصل دمای آب حوضچه این آبشار بسیار عالی است. سفر به آبشار روخانکول، در فصل پاییز هم جذابیت‌های خاص خود را دارد. در این فصل درختان جنگل‌های هیرکانی بسیار زیبا می‌شود و تماشای آن‌ها لذت‌بخش خواهد بود. پیشنهاد می‌کنیم در فصل زمستان به این آبشار سفر نکنید، به این علت که در زمستان، این منطقه بارندگی بسیار زیادی دارد و حتی برای سفرهای کوتاه نیز مورد مناسبی نمی‌باشد. فرض کنید پیش از این که به آ بشار‌روخانکول‌برسید، در یک جنگل بسیار زیبا قدم خواهید زد. این جنگل‌بسیار زیبا بوده و با پوشش گیاهی درختان ارزشمند، می‌توان ساعات طولانی را در بین آن‌ها قدم زد و لذت برد. با گذر از این جنگل‌ها می‌توانید خود را به آبشار زیبای روخانکول برسانید. به طور کلی جنگل‌پیمایی و پس از آن یک آب‌تنی خوب، لذت بسیار زیادی دارد که با سفر به آبشار روخانکول‌امکان‌پذیر خواهد بود. در این مکان شما می‌توانید بوی خوش خاک و برگ درختان مختلف را استشمام کنید و هوای آلوده شهری را فراموش کنید. با توجه به اینکه این مناطق معمولا رطوبت خوبی دارند، ممکن است قطرات شبنم بر روی صورت شما بنشیند، تصور این موضوع هم بسیار خوب خواهد بود. اگر در اواسط راه شما مه وجود نداشته باشد، می‌توانید یکی از تماشایی‌ترین قله‌های کشورمان را مشاهده کنید. بعد از اینکه جنگل‌پیمایی شما به پایان رسید، خود را به آبشار برسانید و به تفریح بپردازید. برای اینکه به آبشار روخانکول زمان کمی را در راه خواهیم بود، به همین علت سفر یک روزه به این منطقه نیز گزینه خوبی است. اگر می‌خواهید پیاده‌روی راحتی داشته باشید، بهتر است که کوله پشتی سبک و کفش‌های راحت داشته باشید. برای اینکه زباله کمتری در این چنین مناطقی تولید شود، شما باید لیوان و ظروف شخصی غذا را به همراه داشته باشید. بهتر است که در سفر خود به آبشار روخانکول نظافت را به بهترین شکل ممکن رعایت کنیم. به علاوه به درختان چند صد ساله، بوته‌های کوچک، برگ‌درختان، پرندگان و سایر موجودات هیچ آسیبی وارد نکنیم. در ضمن توجه کنید که در لیست وسایل مورد نظر خود برای سفر، کیسه زباله به همراه داشته باشید. برای اینکه به آبشار و دریاچه روخانکول‌برسید بایستی پس از امامزاده هاشم به روستای براگور شهر رشت وارد شویم. بسیاری از اهالی روستای براگور از آنجایی که بسیار میهمان‌نواز هستند، در برخی مواقع گردشگران را با ماشین به مسیر پیاده‌روی می‌رسانند. بعد از اینکه به مسیر پیاده‌روی رسیدید، دیگر راهی برای تردد ماشین‌ها وجود ندارد و شما باید باقی مسیر را پیاده‌روی کنید.
روستای قوزلو، بهشت گمشده ماه‌نشان، روستای پلکانی می باشد که یکی از جاذبه‌های زیبای گردشگری زنجان است که علی‌رغم جاذبه‌های گردشگری ناشناخته مانده است. شهرستان ماه‌نشان در کیلومتری شمال‌غرب شهر زنجان قرار دارد و شاید نامش کمتر به گوش مسافران این استان خورده باشد. می‌گویند ماه‌نشان قدمتی چهار هزارساله دارد. ماه‌نشان، با طبیعت بکر و زیبایش در حاشیه رودخانه قزل‌اوزن، دوره‌های تاریخی متعددی را تجربه کرده است و وجود قلعه‌ها و بناهای تاریخی، ماه‌نشان را به عنوان منطقه‌غنی گردشگری معرفی می‌کند. ماه‌نشان گوهری ارزشمند در گردشگری استان زنجان است که جن و پری در یک قاب به تصویر کشیده شده‌تا در کنار کوه‌های رنگارنگ، تابلوی بی‌نظیر از اوج خلقت را به تصویر بکشد. شاید گردشگران یا حتی خود زنجانی‌ها، ماه‌نشان را تنها با نام کوه‌های رنگی یا همان آلا داغ‌لار بشناسند اما هستند آثار تاریخی و مکان‌های گردشگری که در اوج گمنامی، مکانی امن برای فرار از زندگی ماشینی باشد اماکنی مانند روستای تاریخی یاستی‌قلعه، ییلاق قارقالان، دربند قاطرچی، دودکش جن و منطقه حفاظت شده ماه‌نشان که هر یک بهشتی گمشده را در دل خود جای داده‌است. بیش از اثر تاریخی گردشگری در شهرستان ماه‌نشان وجود دارد که بخشی از این آثار تاریخی مربوط به دوران عصر "مفرغ" با قدمت پنج‌هزار ساله است که چند اثر ثبتی در فهرست آثار ملی کشور در روستای انگوران واقع بوده که مربوط به دوره اسلام و دوره تاریخی برفر، آهن، هخامنشی، سلوکی و اشکانی است. یکی از آثار تاریخی و زیبای ماه‌نشان روستای قوزلو است. روستایی پلکانی و بسیار زیبا که در بین گردشگران به ماسوله زنجان شهره است. روستایی با مردمان باصفا و مهمان‌دوست که علی‌رغم برخورداری از ظرفیت‌های اکوتوریسم و تاریخی مردم آن با محرومیت‌های زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند اما شاید مدیریت همین ظرفیت‌ها مرحمی بر زخم‌های زندگی مردم این دیار شود. هر چند جاذبه‌های قوزلو برای بسیاری از مردمان این دیار ناآشنا است اما طبیعت قوزلو طبیعت بکر و زیبایی است و کسانی که دوست‌دار طبیعت و اهل گردش هستند، می‌طلبد که یک روز را در کنار رودی که از این روستا رد می‌شود، در دل طبیعت و با نگاهی به روستای پلکانی به صفا و آرامش بگذرانند. این روستای زیبا به دلیل ییلاقی بودن و برخورداری از آب و هوای مناسب گیاهان گوناگون دارویی و غیره را در دل کوه‌ها و دشت‌های خود جای داده است. این روستا یکی از روستاهایی از نوع پلکانی است که در شهرستان ماه‌نشان بوده و به علت معرفی نکردن جزو روستاهای پلکانی ناشناخته در ایران مانده است. قوزلو در کیلومتری شهر دندی با خانواده و نفر جمعیت است که شش شهید را تقدیم انقلاب اسلامی کرده است. اکثر مردم این روستاها کشاورز و دامدار هستند و امرار معاش خود را از طریق کشاورزی و دامپروری می‌گذرانند. ماسوله زنجان یک از مناطق ییلاقی و دارای آب و هوای معتدل و مناسب بوده و از بالاترین پتانسیل گردشگری برخوردار است اما گمنامی این روستا به واسطه معرفی نشدن، موجب شده است تا فعالیت‌های متمرکز برای ارتقای شرایط این روستا در امر گردشگری بسیار کم‌رنگ و کم‌اثر باشد. به‌طوری که این روستا به جز میزبانی گردشگری نامتمرکز حتی جز موارد نادر، مورد بازدید جدی مسیولان قرار نگرفته، هر چند اخیرا چند خانه مجوز اقامت‌گاه بوم‌گردی را دریافت کرده‌اما این امر به تنهایی برای معرفی ماسوله زنجان کافی نیست. رییس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان ماه‌نشان در رابطه با بافت تاریخی این روستا، می‌گوید: بافت روستای قوزلو در راستای حفاظت و نگه‌داری از معماری بومی و بافت تاریخی روستاهای استان، سامان‌دهی و احیا می‌شود. عابدین صفایی با بیان اینکه روستای قوزلو از زیباترین روستاهای پلکانی کشور به شمار می‌رود که دارای بافت تاریخی ارزشمند و چشم‌اندازی زیبا با ترکیبی از معماری بومی و سنتی در کنار عناصر طبیعی است، می‌افزاید: خانه‌ها در این روستا در شیب تند روستا واقع‌شده و نمای پلکانی زیبایی را ایجاد کرده‌است. ضمن اینکه تداوم سنت و حفظ اصالت‌ها هنوز در اسلوب ساخت خانه‌های این روستا به چشم می‌خورد و احیای بافت تاریخی و استحکام‌بخشی خانه‌های در معرض تخریب روستای قوزلو و کف‌سازی کوچه‌ها با حفظ الگوهای سنتی معماری در کنار ظرفیت‌های تاریخی فرهنگی موجود توسط بنیاد مسکن انجام می‌شود. این مسیول با یادآوری اینکه روستای پلکانی قوزلو که در شهرستان ماه‌نشان زنجان قرار دارد، یکی از جاذبه‌های زیبای گردشگری این استان است، خاطرنشان می‌کند: سامان‌دهی روستای قوزلو می‌تواند در افزایش میزان جذب گردشگر و توسعه گردشگری روستایی در استان نقش موثری داشته باشد.
روستای باباگرگر قروه روستایی با طبیعت سبز در دشت نسبتا وسیعی در هجده کیلومتری شمال شرقی قروه می باشد که توسط تپه ماهورهای طبیعی احاطه شده است. چشمه و امامزاده باباگرگر، از مکانهای طبیعی و تاریخی کردستان محسوب می‌شوند. این روستا جمعیت زیادی ندارد و اکثر آنها به شهر ها مهاجرت کرده اند. با وجود جاذبه های طبیعی و تاریخی که در زیر به آنها اشاره می کنیم مسولین با ایجاد امکانات و شغل در این منطقه دوباره مردم مهاجرت کرده را تشویق به بازگشت کنند و از وجود جاذبه ها در توسعه گردشگری این منطقه استفاده شود. در روستای "بابا گرگر"، چشمه‌ای جوشان همیشه می‌خروشد که به آن یا "دنگز" می‌گویند. آب این چشمه در استخری عمیق و مدور به محیط دویست متر جمع می‌شود. از این چشمه‌ها آب گرم گازدار با فشار خارج می‌شده که به‌دلیل وجود املاح مختلف، به رنگهای آجری و زرد دیده می شده است. وجود این املاح باعث شده که به‌مرور، لایه‌های سنگی در اطراف هر دهانه از چشمه شکل بگیرد که اکنون درباره‌بزرگ‌ترین آنها افسانه‌ای وجود دارد بر این مبنا که اژدهایی بوده که به سنگ تبدیل شده است. این چشمه پر آب دارای آبی است که رنگ آن مایل به سرخ است و در بعضی مواقع به رنگ زرد مایل به لیمویی دیده می شود. آب این چشمه به علت وجود املاح معدنی به ویژه گوگرد، رنگین است. این نوع آب‌ها از دسته آب‌های کلرو بیکربناته مخلوط گازدار و دارای طعم مخصوصی هستند و در ترکیب خود انیدرید کربنیک داشته و آرام بخش می باشند. ظاهرا این آب برای امراض سودایی و پوستی مناسب است و در درمان سوء هاضمه و دیگر بیماریهای دستگاه گوارش و نیز راشیتیسم و درمان تورم موثر می افتد. متاسفانه بلاتکلیفی و بی‌توجهی نسبت به چشمه‌ها موجب شده برخی از آنها خشک شوند و آخرین بازمانده نیز به نظر می‌رسد رو به زوال است. رفت‌و آمد گردشگران بعضا با خودروهای شخصی تا گلوگاه چشمه و نیز بدون حفاظ بودن آن، باعث شده در اطراف چشمه‌ای که هنوز زنده است، بقایای چشمه‌های مرده به چشم بخورند و بیم از بین رفتن چشمه فعال نیز وجود دارد. در کنار روستای باباگرگر، آرامگاه یکی از امامزادگان به نام سید جلال مشهور به باباگرگر وجود دارد، که در تمام منطقه کردستان مشهور است و حتی از سایر استان‌ها جهت زیارت آن به این استان می آیند. بقعه‌امامزاده که بنای اولیه‌آن در دوره‌صفویه احداث شده، سال در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. "زیارتگاه بابا گرگر" منسوب به امامزاده سیدجلال الدین است که به گفته اهالی از نوادگان امام باقر (ع) است. بقعه باباگرگر روی صخره سنگی حاصل از آب و گازهای معدنی ساخته شده است. در گذشته ورودی بنا به صورت دیوار چینی از خشت و قلوه است و پوشش چوبی دارد و اتاق مقبره دارای گنبد شلجمی است. در ساخت گنبد از سنگ‌های لاشه‌ای محلی روی پایه‌های خشتی و سنگی استفاده شده است. در بازسازی‌هایی که در سالهای اخیر صورت گرفته بنای ساختمان با استفاده از آجر و سیمان مرمت شده است. در پای بنا سوراخی به قطر سانتی متر وجود دارد که بادی با سرعت زیاد و بوی تند گ وگرد از آن خارج می‌شود و با انداختن شی کوچک یا سکه‌ای درون آن نیاز می گیرند. سپس دهانه سوراخ را محکم گرفته و پس از مدتی رها می کنند گاز در اثر تجمع با فشار زیادی خارج شده و محتویات درون سوراخ را به بیرون پرتاب می کند. زایران را عقیده بر این است که در صورت پرتاب شدن شی، نیاز آن شخص بر آورده می شود. در این محل چشمه‌های آهک ساز فراوان، برجستگی‌هایی را به وجود آورده که مشهورترین آنها " اژدها " نام دارد. این پدیده حدود متر طول، متر ارتفاع و پهنایی بین تا متر دارد. در وسط سنگ اژدها شکاف طویلی وجود دارد. هر اندازه ارتفاع آن افزایش می‌یافته، پهنای شکاف به علت رسوب گذاری جدید تنگ‌تر می شده است. در شرق و شمال شرقی اژدها چند برجستگی در جهات مختلف، اما کوچکتر از آن وجود دارد که محل شکاف خروج آب هنوز در وسط آن به چشم می‌خورد. این برجستگی‌های کوچکتر را دست‌های اژدها می‌نامند. قروه در دشت وسیعی در نود کیلومتری شرق سنندج و شمال‌غربی همدان در طول جاده سنندج همدان توسعه یافته است. مرکز حکومت این شهر در گذشته روستایی به نام "قصلان" در هشت کیلومتری محل قروه امروزی بوده که توسط "امان‌الله خان" بزرگ والی کردستان در محوطه آن بناهایی از قبیل قلعه، عمارت، مسجد حمام و باغ و بیشه بزرگی احداث شده بود و اکنون آثار بعضی از آنها باقی مانده است. در حال حاضر قروه به دلیل وجود چشمه آب گرم معدنی مورد توجه مسافرین و گردشگرانی است که به این شهر سفر می‌کنند.
منطقه شکار ممنوع زرینه اوباتو در بخش کرفتو شهرستان دیواندره کردستان واقع شده است که در زبان کردی به آن زرینه هوه تو هم می‌گویند. منطقه‌شکار ممنوع زرینه اوباتو به مساحت هکتار در کیلومتری شمال دیواندره زیستگاه مناسبی جهت گونه‌پرنده حمایت شده و رو به انقراض میش‌مرغ است. این‌گونه یکی از پرندگان نادر ایران محسوب می‌شود که در سال از سوی کانون شکار و صید آن زمان و سازمان حفاظت محیط‌زیست فعلی "حمایت شده" اعلام شد. منطقه شکار ممنوع زرینه اوباتو Zarineh Obato hunting prohibited region که در زبان کردی به آن "زرینه هوه تو" می‌گویند، در بخش کرفتو شهرستان دیواندره کردستان و در کیلومتری جاده سنندج به سقز قرار دارد و از لحاظ زیست محیطی از مناطق ارزشمند و خوش آب و هوای دیواندره به شمار می‌رود که در آن گونه‌های جانوری مختلفی زندگی می‌کنند و محل رویش گونه‌های گیاهی نادر است. جالب است بدانید که این منطقه با ارتفاع متر از سطح دریا جزء نقاط مرتفع و سرد ایران به حساب می‌آید. مساحت منطقه شکار ممنوع زرینه اوباتو حدود هکتار است و بیشتر مساحت آن زیر کشت گندم است. زرینه اوباتو با داشتن چشم‌اندازهایی بی‌نظیر از مراتع سرسبز و کوهستان‌های مرتفع، مکانی عالی برای استراحت و تجدید قوا به خصوص در تعطیلات و آخر هفته‌ها محسوب می‌شود. از گونه‌های نادر جانوری که در منطقه شکار ممنوع زرینه اوباتو نیز زندگی می‌کند، میش مرغ با نام علمی Otis tarda نام دارد که از بزرگ‌ترین پرندگان ایران به شمار می‌رود و در فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت در طبقه آسیب‌پذیرها ( VU ) قرار گرفته است، همچنین این پرنده در ایران از سوی سازمان حفاظت محیط زیست جزء حیوانات "حمایت شده" اعلام گردید. این پرنده زیبا و ارزشمند در فصول بهار، تابستان و پاییز در این منطقه دیده می‌شود و گاهی نیز جوجه آوری در بین آ‌نها صورت می‌گیرد. مزارع نخود از مهم‌ترین جاهایی است که مرغ میش‌ها در آن تخم‌گذاری می‌کنند و مت سفانه برخی کشاورزان بدون آگاهی با جمع‌آوری تخم‌ها و جوجه‌ها و یا جا به جا کردن آنها خسارت زیادی به جمعیت گونه مرغ میش‌ها می‌زنند. به‌طور کلی، هر‌چه از شمال غربی ایران به سمت غرب می‌رویم از تعداد میش‌مرغ‌ها کاسته می‌شود یعنی دشت‌های آذربایجان بیش از دشت‌های کردستان، کرمانشاه و همدان میش‌مرغ‌ها را در خود جای داده و می‌دهد. میش مرغ از پرندگان نادر ایران در سال از سوی کانون شکار و صید آن زمان و سازمان حفاظت محیط‌زیست فعلی "حمایت شده" اعلام شد. از مهم‌ترین محل‌های تجمع و تخمگذاری میش‌مرغ‌ها در ایران دشت‌های اطراف شهرستان بوکان است که جمعیت قابل‌توجهی از میش‌مرغ‌ها را حمایت می‌کند. علاوه بر مرغ میش، پرندگانی نظیر درنا، کوکر شکم سیاه، کبوتر چاهی، دلیجه و غیره نیز در این منطقه زندگی می‌کنند و فرصت مناسبی فراهم خواهد بود تا در قالب تورهای پرنده نگری و طبیعت‌گردی از این پرندگان زیبا و طبیعت بکر منطقه شکار ممنوع زرینه اوباتو دیدن کنیم. دیدنی های دیواندره تنها به منطقه شکارممنوع زرینه اوباتو ختم نمی‌شود، اگر اهل گشت و گذار در طبیعت باشید، در سفر به دیواندره بازدید از غار کرفتو که تنها کیلومتر با زرینه فاصله دارد، یا کوه چهل چشمه به همراه یک طبیعت‌گردی پر نشاط حسابی حالتان را خوب می‌کند.