Split (1)

train · 27.8k rows

_id stringlengths 17 21	url stringlengths 32 377	title stringlengths 2 120	text stringlengths 100 2.76k
20231101.yo_3217_7	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oduduwa	Oduduwa	Lẹ́yìn tí Odùduwà di aláṣẹ́ Ilé-Ifẹ̀ tán, òun àti àwọn ẹmẹ̀wà rẹ̀ sapá tí wọ́n sì gba àwọn ìlú àti agbègbè mẹ́tàlá tí a mẹ́nu bà wọ̀nyí, tí wọ́n sì ṣí Obatala, nípò gẹ́gẹ́ bí olórí tí wọ́n sì gbé ìjọba titun kalẹ̀ pẹ̀lú ẹtò ìṣèlú tó fẹsẹ̀ múlẹ̀. Látàrí ìdí èyí, ni wọ́n fi ń pèé ní Ọọ̀ni Ilé-Ifẹ̀ àkọ́kọ́ gẹ́gẹ́ bí ẹni tí ó mú ètò àti ìlànà ìṣèjọba aládé wọ ilẹ̀Yorùbá
20231101.yo_3217_8	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oduduwa	Oduduwa	Àkọ́bí Odùduwà tí orúkọ rẹ́ ń jẹ́ Ọ̀kànbí Iyùnadé, ni ó fẹ́ Obatala tí ó sì bí ẹbi tí ó jẹ Olówu àkọ́kọ́. Ìtàn fiblélẹ̀ wìpé Olówu àkọ́kọ́ yìí ni ó ti gorí ìtẹ́ látìgbà tí ó ti wàní òpóǹló.
20231101.yo_3217_9	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oduduwa	Oduduwa	Ọ̀kan lára àwọn ìyàwó Odùduwà tí ó jẹ́ ààyò tí orúkọ rẹ̀ ǹ jẹ́ Ọmọnidẹ, ni ó bí Sopasan, ẹni tí ó bí ọba Alákétu Sopasan was the first to leave Ile-Ife with his mother and crown. He settled at such temporary sites as Oke-Oyan and Aro. At Aro, Soposan died and was succeeded by Owe. The migrants stayed for a number of generations and broke camp in the reign of the seventh king, Ede, who revived the westward migrations and founded a dynasty at Ketu.
20231101.yo_3217_10	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oduduwa	Oduduwa	Ajagunlà Fágbàmílà Ọ̀ràngún, tí a lè pè ní ojúlówó ọmó Odùduwà ni ó jẹ́ Ọ̀ràngún ilé Ilé-Ìlála. Odùduwà ni a gbọ́ wípé ó fẹ́ láti bí ọmọ yanturu kí ó lè dẹ́kun àhesọ nípa rẹ̀ gẹ́gẹ́ bí Ifa oracle, he went to a stream, where he found a naked lady by the name of Adetinrin Anasin. She eventually became his wife and the mother of Ifagbamila (which means "Ifa saves me")
20231101.yo_3217_11	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oduduwa	Oduduwa	Ọ̀rànmíyàn ni ó tẹ ìlú Ọyọ́-Ilé dó. Lẹ́yìn tí lára àwọn ọmọ rẹ̀ Àjàká àti Ṣàngó náà darí ìjọba Ọ̀yọ́ lẹ́yìn baba wọn.
20231101.yo_3217_12	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oduduwa	Oduduwa	Ọ̀rànmíyàn tí ó jẹ́ àbíkẹ́yìn àwọn ọmọ Odùduwà ni onírìn-àjò jùlọ láàrí àwọn ọmọ bàbá rẹ̀ jùlọ. Òni ẹni àkọ́kọ́ tó kọ́kọ́ jẹ He was the first Ọba ilẹ̀ Ìbìní tí ó sì tún jẹ́ ỌbaAláàfin ti Ìlú Ọ̀yọ́, bákan náàni òun ni Ọba Ọọ̀ni Ilé-Ifẹ̀ ẹlẹ́kefà nínú ètò.
20231101.yo_3217_13	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oduduwa	Oduduwa	Lẹ́yìn tí àwọmọ Odùduwà gbogbo ti túká kúrò ní Ifẹ̀ láti lọ dá ìlú àti ìletò tiwọ̀n sílẹ̀, ó ṣòro láti tukọ̀ ìlú náà fún olórí tó wà níbẹ̀ nígbà náà, fúndìí èyí, àwọn ìpèníjà oríṣiríṣi ni ó dojú kọ Ilé-Ifẹ̀ lásìkò yí. Àwọn ẹmẹ̀wà Ọbàtálá tí ó jẹ́ ẹni tó ti darí Ifẹ̀ ṣáájú Odùduwà ni a gbọ́ wíoé wọ́n sọra wọn di agbọ́n onígàn oró tí wọ́n sì ń gbẹẹ̀mí àwọn ènìyàn lọ́nà àìtọ́, léte àti gbẹ̀san gbígba agbára tí Odùduwà gba agbára lọ́wọ́ Obàtálá. Wọn yóò múra gẹ́gẹ́ bí Th àlùjọ̀nú nígbà tí wọn yóò wọ àwọn kiníkan tó dàbí ewé, lọ́nà tí hóò dẹ́rù ba àwọn ènìyàn gidigidi, wọn yóò ma dáná sunlé tí wọn yóò ja àwọn ọlọ́jà lólẹ láàrín ọjà. Lásìkò yí ni ọmọba bìnrin Mọ́remí Ajasoro, tí ó jẹ́ ọmọba bìnrin ní ìlú Ọ̀fà, tì ó wá láti ìran Ọlálọmí Ọlọ́fà gangan, tí ó jẹ́ ẹni tì ó tẹ Ìlú Ọ̀fà dó tí ó sìbtún jẹ́ adarí pàtàkì fún Ìbọ̀lọ́ ní ìlú Ọ̀yọ́, tí ó sì tún jẹ́ ìbátan Ọ̀rànmíyàn ni a gbọ́ wílé ó dá sí ìṣẹ̀lẹ̀ náà tí ó sì sapá gidi láti pẹ̀tù sí wàhálà náà níoa ṣíṣe alamí àwọn níṣẹ́ búburú náà. Ó fara rẹ̀ sílẹ̀ láti jẹ̀ kí wọ́n fipá kó ọòun lẹ́rú. Nínú ìgbèkùn ẹrú rẹ̀ ni Ọba àwọn Ùgbò náà ti fẹ láti fi ṣaya. Ọba náà gbìyànjú láti ba múfẹ̀ẹ́ lẹyìn tí ó fẹ ytan ṣùgbọ́n Mọ́remí kọ̀ jálẹ̀ ní torí ó ti ládé orí tẹ́lẹ̀, àti wípé iṣẹ́ alamí ló wá ṣe kìí ṣe ọ̀rọ̀ ìfẹ́ ló kàn. Ó ní bí Ọba náà bá le dọ ìdí abájọ àwọn amòòkùn-sìkà náà fún òun, kíá ni òun yóò gbà fun lát lájọṣepọ̀. Ọba náà kọọ̀ jálẹ̀ láti ṣe ẹyí, ṣùgbọ́n ó ṣe ìfẹ́ inú Mọ́remi tí ó sì tú àṣírí náà si lọ́wọ́. Ó sọ fún Mọ́remí wí wípé ohun tí àwọn kórìíra jùlọ nígbà tí àwọn bá ti múra bí àlùjọ̀nnú náà bi iná, nítorí iná nìkan ló lè tú wọ́n láṣìírì, bí wọ́n bá sì ríná, àwọn yóọò sá lọ. Lẹ́yìn tí Mọ́remí ti gnọ́ àṣírí yìí tán ni ó bẹ̀rẹ̀ sí ń dọ́gbọ́n ọ̀nà tí yóò gbà sákúrò níbẹ̀. OnÓ ní kí wọ́n bá òun wá ọsàn tó pọ́ tí ó sì fi ṣe oògùn orun fún gbogbo àwọn olùgbé Ààfin náà. Lẹ́yìn tí wọ́n jí ni wọ́n ri wípé Mọ́eemí ti na pápà bora tí ó sì ti lọ tú àṣírí àwọn fún àwọn ènìyàn rẹ̀,. Báyìí ni àwọn Ifẹ̀ ṣe múra sílẹ̀ fún àÙgbọ́ lá ti bá wọn bami ìjà wò. Tí wọ́n sì ṣẹ́gun wọn.
20231101.yo_3217_14	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oduduwa	Oduduwa	Àwọb ìtàn ìbílẹ̀ kam di múlẹ̀ wípé Odùduqà jẹ́ ọkan lára àwọn Orisa tí Elédùmarè dẹẹ́ràn jùlọ nígbà ìwáṣẹ̀. Àwọn ìtàn wọ̀yí fi múlẹ̀ wípé Odùduwà ni Elédùmarè rán wá sáyé láti wádá ayé sorí ẹ̀kún omi. Iṣẹ yìí ni a gbọ́ wípé Ọbàtálá kùnà láti jẹ́ lẹ́ni tí a ti fún ní ìkarahun ìgbín, iyẹ̀pẹ̀, àti igi tíyóò fi tàn án ká fún iṣẹ́ pàtàkì náà. Ìtàn yí ni àwọn ẹlẹ́sìn ìbílẹ̀ Yorùbá gbàgbọ́ tí wọ́n sì fi ṣe ọ̀pákútẹ̀lẹ̀ ì)àgbọ́ wọn nípa ìṣẹ̀dá ayé. Wọ́n ma ń fi igbá àti ṣe àmì Ọbàtálá àti Odùduwà nígbà tí ọnọrí igbá ń rọ́pò Ọbàtálá tí ìyá igbá sì ń dúró fún Odùduwà gẹ́gẹ́ bíese Ọlọ́fin Ọ̀yẹ́tẹ tí ó túmọ̀ sí ẹni tí gba igbá ìyè lọ̀dọ̀ Elédùmarè.
20231101.yo_3217_15	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oduduwa	Oduduwa	Ojuade, J. S., "The issue of 'Oduduwa' in Yoruba genesis: the myths and realities", Transafrican Journal of History, 21 (1992), 139–158.
20231101.yo_3233_0	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ifá jẹ òrìṣà kan pàtàkì láàárín àwọn Yorùbá àwọn Yorúbà gbàgbọ́ wípé Olodumare lo ran ifá wa láti Ode Ọrun láti wa fi Ọgbọ́n rẹ̀ tún ilé ayé se. Ọgbọ́n ìmọ̀ àti Òye tí Olódùmarè fi fún ifá ló fun ifá ní ipò ńlá láàárín àwọn ìbọ ilẹ Yorùbá ….”a kéré-finú-sọgbọ́n”ni oríki ifá. Eleyi lo fi han wa gẹ́gẹ́ bí Abimbọla (1969) ti gbe kala.
20231101.yo_3233_1	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Nínú isẹ́ àgbékalẹ̀ Ilesanmi ó wa jẹ ki a mọ wípé ifá ni alárínà fún gbogbo ọmọ Oodua oun ni ó dabi agbenuṣọ fún gbogbo àwọn òrìṣà àti Olódùmarè ohùn ṣì la kà ṣí ẹni to ń ṣe àjèwò fún gbogbo mùtúmùwà. Èyí wa fún ni ibò asojú fún gbogbo àwọn Irúnmọlẹ̀ yòókù. Aroko leti ọpọn ifa 1998.
20231101.yo_3233_2	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ifa jẹ ẹwi tí ó máà ń lọ láti ilú kan ṣì èkejì láti dífá. Èyí lo ṣe okùnfa bíbá ọ̀pọ̀ obìnrin pàdé ó ṣI fun ni àǹfáàní láti fẹ ìyàwó púpọ̀ torí irúfẹ́ isé ti ifá ń ṣe. Èyí sí lo fa to fi ṣeṣe fún ifá láti mọ ìwà wọn ó wú oniruuru ìwà yìí jáde torí àjọsepọ̀ rẹ̀ pẹ̀lú àwọn Obìnrin. Ó maa ń ṣawo kiri ní. Gbogbo ibi tí ifá ba ti dé lo ti ń yan ìyàwó, èyí lo mu ifá rí àríṣá àwọn Obìnrín.
20231101.yo_3233_3	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Obìnrín ní a le pè ni ìdàkejì Ọkùnrin tí a ba wo Tíórì Àbùdá onibeji fún àgbéyèwò lítíréṣọ̀ ifá tí Ilésamí pàjúbà rẹ Tíórì yìí nì ó jẹ kí á mọ pé laisi ọ̀tún osi ko le dádúró.
20231101.yo_3233_4	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Erongba opilẹkọ yìí ni láti tàn ìmọ́lẹ̀ ṣí ipò tí ifá fi àwọn Obìnrin ṣi Àkíyèsí àwọn ipò wọ̀nyí si han nínú àwọn ẹsẹ ifá. Ojú méjì Ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ ni ifá fi wo àwọn Obìnrin
20231101.yo_3233_5	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ṣebí tibi tirẹ la dálé ayé. Bẹ́ẹ̀ ṣI ni a kìí dára ka ma kù ṣíbì kan. Àwọn òbinrin la ba máà pè ní ejò gẹ́gẹ́ bí àgbékalẹ̀ ifá. Nítorí ìdí èyí ifá rọ àwọn ọkùnrin láti gbọ́n nínú gbọ́n lode tí ọ̀rọ̀ ba ti di ọ̀rọ̀ obìnrin.
20231101.yo_3233_6	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Nínú ìpín yìí ifá bẹ̀rẹ̀ ṣí ni ṣe àfihàn wọ́n láti òde pé wọ́n tẹwà ó ṣi rí obìnrin gẹ́gẹ́ bi ẹni rere. Ẹwà wọn ṣI maa ń jẹyọ nínú àwọ̀ tí Olódùmarè fit a wọn lọ́rẹ àto ọmu ti ó fi ṣe àfikún ẹwà wọn. Omú tàbí ọyàn obìnrin ní iyì rẹ̀ ohun ṣi ni onfa to ń fa àwọn ọkùnrin to si ààbí èmú to ń mu wọn mọ́lè lára obìnrin òdí méjì, ìjìnlẹ̀ ohun Eleu ifá Apa kinni pg 54-1-3 fìdí èyí mílẹ̀ pé
20231101.yo_3233_7	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ohun iyi àti àmúyẹra ní fún ọkọ rẹ bi èyin odi meji Obinrin ba funfun. Bakannaa ni ifá tún fi ye wa pe ki obinrin lómú kọ lopin ẹwa. Ṣùgbọ́n ìmọ́tótó náà tún se pàtàkì láti le e perí ọkùnrin wale ìjìnlẹ̀ ohùn enu ifá láti ọwọ Wade Abimbọla Apa kini pg 51-25-26.
20231101.yo_3233_8	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	A ko gbọ́dọ̀ gbàgbé wipe ara ẹwà ita ti òrúnmìlà ri lára Àwòrán ní ó fig be e ni ìyàwó. Ṣùgbọ́n ó jẹ́ ohun ìyàlẹ́nu pe bi àwòrán tí jọju to ko ìwà àrokò ti ifa ń fi èyí pa ní pe ẹwà kii se ogbo nìkan. Bi a ti ń wo ẹwà ifa ni ó yẹ ki a naa wo ti inú.
20231101.yo_3233_9	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ifá wo ẹwà inú àwọn obìnrin ni oríṣìírìṣí ọ̀nà Aabo jẹ ìrànlọ́wọ́ fún òrúnmìlà nigba to lalèjo mẹta Iku, Àrùn àti Èsù. Ààbò lo ko nǹkan ìlò ọkọ rẹ lo ta ni ọjà Ejigbomekan ní owó pọ́ọ́kú ó ra ounjẹ wọn ṣi tójú àwọn àlejò wọn. Ìwa ti Ààbò wù yìí mu kí àwọn àlejò mẹ́ẹ́tẹ̀ta wọ̀nyí fì ifá sílẹ̀ laipa. Wọn fún Ọ̀rúnmìlà ní ẹ̀bùn ki wọn ó to fí ilé rẹ̀ ṣílẹ̀. Inú Ọ̀rúnmìlà dun nítorí ìwà Ààbò àti ori re tí ó ko ran-an. Èyí ṣi mu kì Òrùnmìlà fẹran Ààbò.
20231101.yo_3233_10	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ní Òrúnmìlà ba pé Ààbò obìnrin rẹ̀ pé kí ó kó àwọn nǹkan ìní òun lọ sọ́jà lọ tà. Ìjìnlẹ̀ ohun Ẹnu ifa iwe kinni
20231101.yo_3233_11	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ifa fẹ ìwà náà gẹ́gẹ́ bí aya Ọ̀lẹ àti ọ̀bùn ayé ní ìwà jẹ. Èyí mí ki ọ̀rúnmìlà le e lọ ki lọ ṣi nǹkan ò ba gún régé mọ́ àwọn ènìyàn ṣá lọ́dọ̀ rẹ. Àpọ́nlé kò si fún ọ̀rúnmìlà mọ bìí ti tẹ́lẹ̀ ṣebi ko kuku ṣí àpọ́nlé fún ọba tí kò ní olorì.
20231101.yo_3233_12	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ìwà ni o jẹ gẹ́gẹ́ bí orison áàsikí fún Ọ̀rùnmìlà ṣùgbọ́n ko mọ iyì ìwà àfi ìgbà tí ìwà fi ilé Ọ̀rúnmìlà sílẹ̀.
20231101.yo_3233_13	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ẹ̀mí náà jẹ ọkan lára obìnrin ọ̀rúnmìlà. Ifá fi ẹ̀mí hàn gẹ́gẹ́ bi ọ̀pọ́múléró. Ìdí nìyí tí Ọ̀rúnmìlà fí gbé ẹ̀mí ni ìyàwó ko ba le ṣe rere láyé. Á gbọ́dọ̀ mò wípé ẹmi ní ó gbé ìwá ró. LaiṣI èmí ko si àrà tí ènìyàn le da láyé. Aadogun, aadogbọn, ọwọ́ èmí ni gbogbo rẹ wa.
20231101.yo_3233_14	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Àwọn Yorùbá ṣì gbàgbọ́ wípé ẹ̀mí gígún ni ṣan ìyà Ọ̀rúnmìlà ko le gbàgbé ẹmí nítorí ohun rere ti ẹ̀mí fún Ọ̀rúnmìlà ní ànfààní láti ṣe. Ire gbogbo tí ẹ̀dá ń wa kiri ọwọ́ èmí ní gbogbo rẹ wa.
20231101.yo_3233_15	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Odù náà jẹ ọken nínú àwọn ìyàwó ọ̀rúnmìlà tí o ko orire ràn án. Alátìlẹyìn ni odù jẹ fún Ọ̀rúnmìlà. O dìgbà tọmọ èkọ́sẹ́ ifa ba to fojú ba odù ko to dẹni ara rẹ. Èyí túmọ̀ ṣi pé babaláwo tí kò ba fojú bodù kò tii dangajia.
20231101.yo_3233_16	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Àbùdá kejì yìí ní yóò tu tìfun tèdọ̀ ihà kejì tí ifá kọ ṣi àwọn obinrin. Ifá ri àwọn Obinrin gẹ́gẹ́ bi ẹni ibi, alásejù, òjòwú àti àjẹ́. Ó fi ìhà yìí hàn tori pe a kìí dara ka ma kù ṣibi kan.
20231101.yo_3233_17	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ifá fi wọn wé aláigbọràn ewúrẹ́ tí wọ́n máà ń ṣe àtojúbọ̀ àwọn ohùn tí ko kàn wọ́n. Bi àpẹẹrẹ Yemòó fẹ mọ ìdí agbára Óòsáála ọkọ rẹ̀ pẹ̀lú èdó tí ó fi ń pa ẹran ohun tójú tíle-túle alaigbọran ń ri ní ojú rẹ rí lọjọ yìí. Òrúnmìlà ṣọ fún àwọn ìyàwó yòókù láti mase yojú wo ọ̀rọ̀mòdìmọ̀dì obìnrin rẹ̀ tuntun.
20231101.yo_3233_18	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ìyáálé pé àwọn yòókù láti lọ yojú wo ìyàwó tuntun yìí inú bí ìyàwó tuntu, o si jade. Ó sì fi wọn rẹ́ bayí ni Àjàkálẹ̀ àrùn ṣi wọle tọ wọn. A ko le fí gbogbo ara da ìyaálé àti àwọn ìyàwó yòókù lẹ́bi torí Ọ̀rúnmìlà ti yẹ kì ó fi ìyàwó tuntun han àwọn to ba ní ilé ṣùgbọ́n ó kọ̀ ko ṣe èyí nípa ojú tí ọ̀rúnmìlà fí wo Obìnrin tí a le ṣọ pe Ọ̀rúnmìlà lo fí owọ́ ara rẹ da ilé ara rẹ̀ ru. Ẹni ba wa wàhálà dandan ni ki ori i.
20231101.yo_3233_19	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ifá tun fí àwọn obinrin hàn gẹ́gẹ́ bí òjòwú, ti wọn kìí fẹ ki ọkọ wọn fẹ ìyàwó mìíràn le wọn àfi àwọn nìkan.
20231101.yo_3233_20	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ohun tí o jẹ ìjọjú ní wípé Ifá gan-an mọ pé ó sàn fún ọkùnrin láti fẹ ìyàwó kan. Ẹ̀sẹ̀ amọmọda ni èyí ko yẹ ki Ifá maa fẹ ìyàwó lórí ara wọn.
20231101.yo_3233_21	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Eke àti Ọ̀dàlẹ̀ ni Ifá tún pe àwọn obìnrin. Ohùn tí Ifa ń ṣọ níbí ni pe Obìnrin ko ṣe fi inú hàn ṣùgbọ́n ibeere tí a ba bi Ifá ni pe ṣe ọkúnrin ni o se fi inú hàn. Bi o ti wa ni lìkì ni ó wa ni gbanja
20231101.yo_3233_22	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ifá tẹ síwájú nìpa pipe àwọn obìnrin ni dọ́kodọ́kọ àti alágbèrè. Èro ifá ni pé àlè yiyan yìí kii jẹ ki wọn tonu lọpọ igba pe ẹni to ba keré sọkọ ni wọn maa ń ba dálè.
20231101.yo_3233_23	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Nígba tí ìyàwó onikoromebi náà yan babalawo ti wọn ni ko ba wọn wo aiṣan agbere lara rẹ. Ṣùgbọ́n ojọ yìí ní ibi wọn wolẹ nítorí bibẹ ní oníkòròmebi bẹ àwọn mejeeji. Babalawo tì wọn ni ko wo aya onikoromebi ko ni ètọ́ lati ṣe èyí. Bí wọ́n ba pe obìnrin ni dokọdọkọ. Obìnrin ko le da ọkọ dó laì ri ọkunrin.
20231101.yo_3233_24	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Fi obìnrin é yálẹ̀ yàlè alainisuru a ri eleyi nínú Sixteen great poems of Ifa Not long again. They sent for Ọ̀rúnmìlà in the abode of Olokun when Ọ̀rúnmìlà was going he did not take Ọ̀rọ̀ his wife along he promised to return on the seventeenth day. He gave sixteen ọ̀ké measures of cowries to ọ̀rọ̀. He also gave her clothes and plenty of food in the third month that Ọ̀rúmìlà had stayed away.
20231101.yo_3233_25	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	tiventy okẹ measures of cowries after they hed fun with each other ọ̀rọ̀ became pregnant again. All together the children of Ọ̀rọ̀ thus became six and they were all boys out of the six children three were children of Concubines.
20231101.yo_3233_26	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Nínú ẹsẹ̀ Ifá yìí fi hàn wá wípé Owo l’obinrin mọ̀ gbogbo àwọn mẹtẹẹta to ba dálè yìí owó ní wọn fi hàn ọ̀rọ̀.
20231101.yo_3233_27	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Aritẹnimọọ wi, a fi apadi fẹnfẹ bo tirẹ̀ mọ́lẹ̀ ni Ifá ibeere ti a ba bi ọ̀rúnmìlà nip e ṣe ko ba obinrin kankan ni àjọsepọ̀ ni ìrìn àjò rẹ. Ko ṣi ẹni to mọ iye ọmọ ti o`hun na bi si àjò.
20231101.yo_3233_28	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Àwọn obìnrin náà ni Ifá tún fihàn bí aforesunu se. Wọn fore ṣu Ọ̀rúnmìlà nílé ayé pé àwọn o ni sọ̀kalẹ̀ ní ikùn rẹ mọ́ àfìgbà to ba rúbọ.
20231101.yo_3233_29	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ọ̀rúnmìlà ti mọ Oko ni oko ikun to gbin èpà síbẹ̀. O mọ pé ìhòhò ní àwọn ẹlẹyẹ wa ko to gbà láti ṣe wọn ní àánú. Kìí ṣe Ọ̀rúnmìlà nikan ní àwọn ẹlẹyẹ bẹ. Ọ̀rúnmìlà tí gbàgbé pe bí ojo oore ba pé asiwèrè a gbàgbé àti pé ìwọ̀n ní oore.
20231101.yo_3233_30	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Aláwomọ́ àti alakooba ní wọn gẹ́gẹ́ bi ìwà ti ìyá arúgbó tí a fi se àpẹẹrẹ nínú òyèkú méjì wù. Nígbà to fọ̀rọ̀ isú lọ ẹnikan ti ko gba a jẹ o fi ọwọ epo sàmì sìi lára. Ebi kii ṣe ebi ẹni to fi ọwọ́ epo to ọ ni lẹkẹ ẹni to rin ìrìn ìwàsà o di dandan kan fi èkùrọ́ lọ o
20231101.yo_3233_31	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ifá tún jẹ ka mọ pé ìkà àti òfinràn ni wọn. Nínú méjì Yemoo ìyàwó oriṣà ńlá lo ji omi àwọn ẹlẹyẹ pọn to ṣo tun fọ asọ òdé rẹ ṣínú odò náà
20231101.yo_3233_32	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Álásejù baba àsetẹ́ tún ní ifá fẹ wọn ohun ti wọn ṣe náà nìyí tí ó je ki nǹkan bọ́tí mọ wọn lọ́wọ́. Wọn kí àsejù bọ ọ̀rọ̀ wọn.
20231101.yo_3233_33	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ifá jẹ ka mọ wípé Olódùmarè yan òrìṣà mẹrindinlogun ó fi òbìnrin kan ṣi wípé ki wọ́n maa lọ silẹ́ aye láti maa lọ rúbọ fún àwọn ẹ̀mí airí. Nígbà tí wọn dé ilé ayé ọsun tí ó jẹ obìnrin àárín wọn ní ó maa ń ṣe ìpèsè fún àwọn ẹ̀mí airi yìí.
20231101.yo_3233_34	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ní gbobgo ìgbà tí wọn bat i n lọ gbe ẹbọ yìí lọ fún àwọn ẹmí airi yìí oṣun kìí tẹ̀lẹ́ wọn, ti wọn ba ti de ibẹ̀ gbogbo àwọn òrìṣà wọ̀nyí lo maa ń ko gbogbo ìpèsè yìí jẹ, ṣùgbọ́n wọn ko mọ wípé Olódùmarè tí fun ọṣun ni agbára láàrín wọn nígbà to yá gbogbo nǹken kò gún régé mọ́ wọn ṣa ògùn títí kò jẹ mọ. Bayi ní wọn ṣe pínú láàrín ara wọ́n láti rán òrìṣà ńlá lọ sọdọ Olódùmarè ṣùgbọ́n òrìṣà ńlá kọ láti lọ. Ní ifá bá ní kí wọ́n ran ohùn lọ sọ́dọ̣̀ Olódùmarè nígbà tí Ifá de ibẹ̀ lo ba ṣọ fún Olódùmarè wípé nǹkan ko gún régé mọ̀ o. Olódùmarè ba ni ọṣun ń kọ o ni gbogbo nǹkan te ba ti n ṣe e fi t’obinrin ṣi.
20231101.yo_3233_35	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Bayí ní gbogbo àwọn òrìṣà yòókù bu lọ ṣi ọ̀dọ̀ ọṣun láti bẹ́ẹ̀ ṣùgbọ́n ọ̀ṣun ko gba ẹ̀bẹ̀ bẹ́ẹ̀ lo bẹ̀rẹ̀ ṣi ni mu gbogbo wọn bu lẹyọ kọọkan láti orí Oosala, Ọ̀rúnmìlà Ṣungo, ọya obalùfọ̀n àti bebe lọ ó ní nǹkan tí wọn jọ ràn àwọn ń kọ? lo ba sọ fún wọn wípé ọmọ to wà ní ikùn ohùn tí ohun ba fi bí obinrin Olódùmarè yóò fí àwọn ẹlomíran dipo wọn. Ṣùgbọ́n to ba jẹ pe ọkunrin ní ohun fi bi o ni ohun yoo fi wọn silẹ́ wípé ohùn náà ti ni lara wọn niyẹ̀n ni ọṣun ba fi oyin rẹ bi ọkunrin láti ìgbà yìí tí wọn bat í ń lọ̀ ṣI igbó ẹmí airi láti lọ run wọn maa ń lọ gbé ọmọ ọ̀ṣun láti fi ọwọ́ tirẹ̀ náà ṣI gbogbo nǹkan ti wọn ba ń se tan ba se tan wọn à dá pada fún ìyá rẹ̀.
20231101.yo_3233_36	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ifá jẹ ka mọ̀ wípé alagbará ni àwọn obìnrin Olodumare lọ pin wọn ile agbara yìí. Gbogbo bi àwọn òrìṣà yòókù se ń ko ípèsè yìí jẹ ọ̀ṣun mọ ṣi ṣùgbọ́n ó ṣe bi ènipe ohun ko mọ nǹkan to ń sẹlẹ̀.
20231101.yo_3233_37	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ifá tún ṣọ ìtàn nipa àwọn obìnrin ajọ àti ìpàdé to maa ń ṣe o fi hàn bo fe lo agbara àwíṣẹ lati fig be ọ̀rọ̀ kalẹ̀ ni gbogbo ìgbà tí wọn ba ti fẹ ṣe ìpàdé.
20231101.yo_3233_38	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ni ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìgbà gbogbo agbara àwísẹ to ba sọ labẹ ge. Nitorí ó dúró gẹ́gẹ́ bi agbára ìtúsílẹ̀ àti agbara Hayese.
20231101.yo_3233_39	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Bo ṣe dí ojo kan àwọn ọ̀fá wa ọ̀nà láti ji agbara náà gbe wọn ko ri bi wọn ṣe lọ ba ìyàwó ọ̀rúnmìlà pìyí pe to ba juwe ibi ti agbara òhún wa fun àwọn àwọn o fun lówó.
20231101.yo_3233_40	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ìyàwó Ọ̀rúnmìlà gba owo, o ṣi gbe agbára náà o lọ bo mọ inú eérú ojú àrò. Nígba tí Ọ̀rúnmìlà fẹ ṣe ìpàdé a kọkọ gbìyànjú làtí bi ifá léèrè lori bi ìpàdé yoo ṣe ri ni wọn ban i ko lọ bọ ṣango ojú eérú tori ke nǹkan ba le ṣenu ire àti pe kí àsírí to farasin le ba hàn sáyé.
20231101.yo_3233_41	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ìgbà tí Ọ̀rúnmìlà ti gbe eéru ojú aaro lati bọ Ṣango tan lo ba ri agbara rẹ̀ tí ọ̀tá to ń pè ni ìyàwó bo mọ inú eeru náà. Ìgbà tí ọ̀tá ri pé wọn ko ri Ọ̀rúnmìlà mú náà bá tún lọ ba ìyàwó rẹ láti tún ta ete mìíràn ìyàwó Ọ̀rúnmìlà pẹ̀lú àwọn ọ̀tá náà ba gbìmọ̀ láti lọ ju agbara rẹ sínú odò.
20231101.yo_3233_42	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ìgbà ti ọjọ́ àjò ń pe bọ̀ Ọ̀rúnmìlà lọ bi Ifa léèrè bí ọjọ́ àjọ yoo ṣe rí nítorí ó tí mọ bi obinrin se jẹ́. Ṣùgbọ́n ẹbọ to jade ṣí nip é ki o lọ ni eja abori ńlá kan, obi àbàtà, àti iyàn ìlèkẹ̀ ko fi bọ ẹlẹda rẹ. Lílà tí Ọ̀rúnmìlà la inú ẹja lo ba agbára rẹ̀ nínú ẹja. Ó gbà pe obinrin ni òdàlẹ̀ ni wọn.
20231101.yo_3233_43	https://yo.wikipedia.org/wiki/Oj%C3%BA%20t%C3%AD%20If%C3%A1%20fi%20n%20W%E1%BB%8D%CC%81%20Ob%C3%ACnrin	Ojú tí Ifá fi n Wọ́ Obìnrin	Ìtàn kan ti Ifa ṣọ fì Obìnrin hàn gẹ́gẹ́ bi ọ̀dèlè, afẹnimadenu olubi ènìyàn. Ifá ṣọ ìtàn nípa Ọ̀rúnmìlà
20231101.yo_3239_0	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8C%E1%B9%A3%C3%ADr%C3%B2	Ìṣírò	Àwọn Yorùbá ní ọ̀nà tí wọn ń gbà ṣe ìsirọ̀, bẹ́ẹ̀ ní àti ọmọkékeré ní àwọn Yorùbá ti ń kọ́ ọmọ wọn ni ìṣirò ní ṣíṣe. Wọn yóò ni kí ó máa fi ení, èjì kọrin, ṣere bíi
20231101.yo_3239_1	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8C%E1%B9%A3%C3%ADr%C3%B2	Ìṣírò	Ayò tí ta náà tún jẹ́ ọ̀nà tí àwọn Yorùbá fi máa ń kọ ìṣirò Yorùbá ni àwọn ọ̀nà tí wọ́n fi ń ṣe ìsirò wọn fún àpẹẹrẹ “lé”, “dín”, “àádọ́”, “ẹ̀ẹ́dẹ́”, - jẹ́ àwọn ọ̀nà fún ìfilé àti ìyokúrò ìṣirò wọn.
20231101.yo_3241_0	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ck%E1%BB%8D%CC%81ni	Ìkọ́ni	Ìkọ́ni túmọ̀ si ìlànà ti àhún gbà láti fii òye hàn láti ìran kan dé òmíràn àti láti ènìyàn sí elòmíràn. Ní ìdàkejì ẹ̀wẹ̀, ìkọ́ni lèè túmọ̀ sí ìbáwí tàbí ìtọ́sọ́nà láti ọ̀dọ̀ ẹnití ó ju ẹni lọ. Àmọ́ ki a máa fi ọ̀pá pọ̀ọ̀lọ̀pọọlọ pa ejò, ìkọ́n tòní dá lórí ti Òye, Ìmọ̀ tàbí Èkó.
20231101.yo_3241_1	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ck%E1%BB%8D%CC%81ni	Ìkọ́ni	Tí bá ní kí a woo bi ìtàn ìkọ́ni sé bẹ̀rẹ̀, a máa tó ọ̀pọ̀lọpọ̀ odún sẹ́yìn. Akòleè sọ pàtó ibi ti ìkóni ti bẹ̀rẹ̀, nítorí pé orílẹ̀ èdè kọ̀ọ̀kàn àti àkójọpọ̀ àwọn ènìyàn níbikíbi lóní ìlànà ti wọ́n ń gbá kọ́ àwọn ènìyàn tiwọn. Ṣùgbọ́n orílẹ̀ ẹ̀dẹ̀ bíi Gíríìsì (Greece) tí ìsirò ti bẹ̀rẹ̀, ilẹ Lárúbáwá (Arabia), ile isrẹẹli ati bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ, wa nínú àwọn irú ènìyàn tí ó tayọ nínú ètò ìkọ́ni. Àmọ́ ètò ìkọ́ni bí a sè mọ̀ ti di àtọwọ́dọ́wọ́ débi wípé olúkúlùkù lóti gbàá ti wọ́n sì ti fi tún orílẹ̀ èdè wọn tò.
20231101.yo_3241_2	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ck%E1%BB%8D%CC%81ni	Ìkọ́ni	Bí a ti se ń kọ́ni se ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀ láwùjọ, bí ati se lèe kọ́ ọmọdé yàtọ̀ sí bí ati se lèe kọ́ ọ̀dọ́ lángba bẹ́ẹ̀ ni ti ọ̀dọ́ langba náà yàtọ̀ sí ti àgbàlàgbà. Gbogbo wa lamọ̀ wí pé ọmọdé a máa tètè kọ́ ẹ̀kọ́ láti ibi àwòrán, àwọ̀ àti àfihàn. Nítorí ìdí èyí, àwọn ìwé tí alákọ̀bẹ̀rẹ̀ bíi aláwìíyé dára púpọ̀ fún ẹ̀kọ́ àwọn ọmọdé.
20231101.yo_3241_3	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ck%E1%BB%8D%CC%81ni	Ìkọ́ni	Ẹ̀wẹ̀, tí àwọn ọmọdé wọ̀nyí bá déé ilé ẹ̀kọ́ girama ìlànà kíkọ́ àti mímọ̀ wọn yóò ti yàtọ̀ díẹ̀ sí ti ilé ẹ̀kọ́ alákọ̀bẹ̀rẹ̀. Ní pele yìí, a óò tí máa fi yé wọn bá wọ́n se leè fi ọwọ́ ara wọn see àwọn ohun tí wọ́n ń kó wọn wọ̀nyí, bẹ́ẹ̀ gẹ́gẹ́ ni wọn oo ti máa gbáradì fún ilé ẹ̀kọ́ gíga. Ní ilé ẹ̀kọ́ girama ẹ̀wẹ̀, àwọn ohun ti àwọn akẹ́kọ̀ óò máa há sórí – àkósórí àwọn akẹ́kọ̀ yóò din kù, yàtọ̀ sí tii ilé ẹ̀kọ́ ‘Jéléósimi’.
20231101.yo_3241_4	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ck%E1%BB%8D%CC%81ni	Ìkọ́ni	Ǹjẹ́ tí abá dé ilé ẹ̀kọ́ gíga, ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìyàtọ̀ ni yóò ti wà nínú bi ase ń kọ́ni. Ilé ẹ̀kọ́ gíga ilé ọgbọ́n, ilé ẹ̀kọ́ gíga ilé òmìnira. Ní ilé ẹ̀kọ́ gíga akẹ́kọ̀ ní àǹfààní lati se ohun tówùú nígbà ti ó bá fẹ́ tí kòsì olùkọ́ tí yóò yẹ̀ẹ́ lọ́wọ́ wò. Ìkọ́ni nílé ẹ̀kọ̣́ gíga yàtọ̀ gédégédé sí ti ilé ẹ̀kọ́ girama tàbí alákọ̀ọ́bẹ̀rẹ̀.
20231101.yo_3241_5	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ck%E1%BB%8D%CC%81ni	Ìkọ́ni	Ní ilé ẹ̀kó gíga, akẹ́kọ̀ ló nílò láti se isẹ́ jù, nítorí péé; ní ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìgbà, olùkọ́ yóò kàn wá láti tọ́ akẹ́kọ̀ sọ́nà ni, akẹ́kọ̀ ni yóò se ọ̀pọ̀lọpọ̀ isẹ́ fún ra rẹ̀.
20231101.yo_3241_6	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ck%E1%BB%8D%CC%81ni	Ìkọ́ni	Ìkọ́ni ni orílẹ̀-èdè yi ti dojú kọ́ ọ̀pọ̀lọpọ̀ ìsòro tí ósì ti ń se àkóbá fún ètò ọrọ̀ ajé àti ìdàgbà sókè ilẹ̀ yí. Tí abá ni kí áwòó láti ìgbà ìwásẹ̀ fún àpẹẹrẹ, ètò ìkọ́ni dára ni ilé ẹ̀kọ́ alákọ̀bẹ̀rẹ̀, èdè Yorùbá ni afi hún kọ́ akẹ́kọ̀ láti ilẹ̀ kí àtó kii èdè òmíràn bọ̀ọ́, àmọ́ ni báyìí èdè gẹ̀ẹ́sì ni afi ń kọ́ akẹ́kọ̀ tí ọ̀pọ̀lọpọ̀ wọn si ń sọ èdè Yorùbá nílé. Èyí lómú kí ó jẹ́ wípé ọ̀pọ̀lọpọ̀ kò leè sọ èdè Yorùbá kó já gaara láì má fii èdè gẹ̀ẹ́sì kọ̀ọ̀kan bọ̀ọ́, bẹ́ẹ̀ni ọ̀pọ̀lọpọ̀ kò sì leè sọ èdè gẹ̀ẹ́sì dáradára. Ọ̀rọ̀ wa dàbíi “ẹni tí ófi àdá pa ìkún, ikún sálọ àda tún sọnù”.
20231101.yo_3241_7	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Ck%E1%BB%8D%CC%81ni	Ìkọ́ni	Kí ń tó fí gègéèmi sílẹ̀, gbogbo wa lamọ̀ wí pé ni àìsí ìkọ́ni kòleè sí ìmọ̀, ni àìsí ìmọ̀ láti ìran kan dé òmíràn; kò leè sí ìdàgbà sókè, ni àìsí ìdàgbà sókè ẹ̀wẹ̀, kò leè sí ìlosíwájú, ìlú tí kò bá sì ní ìlosíwájú ti setán láti parun ni. Fún ìdí èyí a óò ri péé ìkọ́ni jẹ́ ohun kan gbógì tí a kò leè fi seré ní àwùjọọ wa.
20231101.yo_3249_0	https://yo.wikipedia.org/wiki/Or%C3%ADl%E1%BA%B9%CC%80-%C3%A8d%C3%A8%20Yor%C3%B9b%C3%A1	Orílẹ̀-èdè Yorùbá	Yorùbá gẹ́gẹ́ bí Orílẹ̀-Èdè jẹ́ àti-ìran-díran Odùduà pẹ̀lú gbogbo àwọn tí wọn ń sin Ọlọrun ni ọ̀nà ti Odùduà ń gbà sìn-ín; ti wọn si bá a jade kúrò ni agbedegbede ìwọ̀ oòrùn nígbà tí ìrúkèrúdò dé nipa ìgbàgbọ́ rẹ̀ yìí. Akikanjú yii pinnu láti lọ tẹ orílẹ̀ èdè miran dó nibi tí wọn yóò gbé ni àǹfàní ati sin Ọlọrun ni ọ̀nà ti wọn gbà pé ó tọ́ ti ó si yẹ. Bí wọn ti ń rìn káàkiri ni Yorùbá, bí Orìlẹ̀-Èdè n gbòòrò síi, ti ó si fi jẹ́ pé l’onii gbogbo àwọn ènìyàn tí wọn ń bá ni gbogbo ibi tí wọn ti ń jagun tí ó di ti wọn àti ibi tí wọn gbé ṣe àtìpó, tí wọn si gbé gba àṣà, ati ìṣe wọn, titi ti ọkunrin Akíkanjú, Akọni, Olùfọkànsìn, Olóógun, Àkàndá ẹ̀dá, yii fi fi Ile-Ifẹ ṣe ibùjókòó ati àmù Yorùbá. Ile-Ifẹ yii si ni àwọn Yorùbá ti fọ́nká kiri si ibi ti wọn gbé wà l’onii ti à ń pè ni ‘Ilẹ̀ K’áàrọ̀, O jí i re’.
20231101.yo_3249_1	https://yo.wikipedia.org/wiki/Or%C3%ADl%E1%BA%B9%CC%80-%C3%A8d%C3%A8%20Yor%C3%B9b%C3%A1	Orílẹ̀-èdè Yorùbá	L’ónìí, kì í ṣe ibi tí a pè ni ‘Ìlẹ̀ k’áàrọ̀, O jí i ré’ yii nìkan ni àwọn Yorùbá wà gẹ́gẹ́ bi ẹ̀yà kan. Wọn fọ́n yíká Ilẹ ènìyàn dudu ni, àti àwọn orílẹ̀-èdè mìíran l’ábẹ́run ayé.
20231101.yo_3249_2	https://yo.wikipedia.org/wiki/Or%C3%ADl%E1%BA%B9%CC%80-%C3%A8d%C3%A8%20Yor%C3%B9b%C3%A1	Orílẹ̀-èdè Yorùbá	1. ORÍLẸ̀-ÈDÈ NÀÌJÍRÍÀ: Ìpínlẹ̀ Ọ̀yọ́, Ògún, Èkó, Oǹdó, Kwara, Èkìtì ati Ọṣun. A sì tún ń ri àwọn Yorùbá diẹdiẹ ni àwọn ìpínlẹ̀ wọnyi:
20231101.yo_3249_3	https://yo.wikipedia.org/wiki/Or%C3%ADl%E1%BA%B9%CC%80-%C3%A8d%C3%A8%20Yor%C3%B9b%C3%A1	Orílẹ̀-èdè Yorùbá	(ii) Sokoto: Àwọn ìbátan wọn tí ó wà nibi ni à ń pè ni Beriberi. Gẹ́gẹ́ bi òwe ti ó wí pé ‘Oju ni a ti ń mọ dídùn ọbẹ̀. Ilà oju àwọn ẹ̀yà yii fi ìdí ọrọ yii múlẹ̀.
20231101.yo_3249_4	https://yo.wikipedia.org/wiki/Or%C3%ADl%E1%BA%B9%CC%80-%C3%A8d%C3%A8%20Yor%C3%B9b%C3%A1	Orílẹ̀-èdè Yorùbá	(iii) Ìpínlẹ̀ Ilẹ̀ Ìbínní dé etí Odò Ọya: Awọn wọnyi ni àwọn ìlú tí ọmọ Eweka gbé ṣe àtìpó ati ibi tí wọn jẹ oyè sí, àwọn bíi Onìṣà Ugbó, Onìṣà Ọlọ́nà àti Onìṣà Gidi (Onitsha), pàápàá jùlọ àwọn tí wọn ń jẹ oyè tí à ń pè ni Òbí.
20231101.yo_3249_5	https://yo.wikipedia.org/wiki/Or%C3%ADl%E1%BA%B9%CC%80-%C3%A8d%C3%A8%20Yor%C3%B9b%C3%A1	Orílẹ̀-èdè Yorùbá	Awọn ni Ègùn ilẹ Kutonu, Ègùn Ìbàrìbá ilẹ Benin; Aina, Aigbe àti Gaa ni ilẹ Togo ati Gana; àti àwọn Kiriyó (Creoles) ilẹ Sàró (Sierra Leone).
20231101.yo_3249_6	https://yo.wikipedia.org/wiki/Or%C3%ADl%E1%BA%B9%CC%80-%C3%A8d%C3%A8%20Yor%C3%B9b%C3%A1	Orílẹ̀-èdè Yorùbá	Àwọn orílẹ̀ èdè tí ó wà l’áàrin Amẹ́ríkà ti àríwá àti ti gúúsù (Cuba, Trinidad and Tobago, Jamaica and other Caribbean islands); ati àwọn Ìpínlẹ̀ òkè l’ápá ìlà-oòrùn ti Amẹ́ríkà ti Gúúsù: (Brazil, etc).
20231101.yo_3249_7	https://yo.wikipedia.org/wiki/Or%C3%ADl%E1%BA%B9%CC%80-%C3%A8d%C3%A8%20Yor%C3%B9b%C3%A1	Orílẹ̀-èdè Yorùbá	Bí ó tilẹ jẹ́ pé àwọn ọmọ Odùduà tàn kálẹ̀ bíi èèrùn l’ode oni, ẹ̀rí wa pé orílẹ̀ èdè kan ni wọ́n, ati pé èdè kan náà ni wọn ń sọ nibikibi tí wọn lè wà. Ahọ́n wọn lè lọ́ tàbí kí ó yí pada nínú ìsọ̀rọ̀ síi wọn, ṣùgbọ́n ìṣesí, ìhùwà, àṣà àti ẹ̀sìn wọn kò yàtọ̀; gẹ́gẹ́ bí àwọn baba wa sì ti máa ń pa á l’ówe, a mọ̀ a sì gbà pé; Bi ẹrú ba jọ ẹrú, ilé kan náà ni wọn ti wá’. Awọn idi pàtàkì ti ahọ́n àwọn ọmọ Yorùbá fi yí pada díẹ̀ díẹ̀ díẹ̀, bí ó tilẹ̀ jẹ́ pé èdè Yorùbá kan náà ni wọn ń sọ niyi:
20231101.yo_3249_8	https://yo.wikipedia.org/wiki/Or%C3%ADl%E1%BA%B9%CC%80-%C3%A8d%C3%A8%20Yor%C3%B9b%C3%A1	Orílẹ̀-èdè Yorùbá	(a) Bí àwọn akọni ti ń jade kúrò ni Ilé-Ifẹ̀ láì pada bọ̀ wá sile mọ́, ni wọn ń gbàgbé díẹ̀ nínú èdè ìbínibí wọn.
20231101.yo_3249_9	https://yo.wikipedia.org/wiki/Or%C3%ADl%E1%BA%B9%CC%80-%C3%A8d%C3%A8%20Yor%C3%B9b%C3%A1	Orílẹ̀-èdè Yorùbá	(b) Ibikibi ti àwọn akọni yii bá sì ṣe àtìpó sí tàbí tẹ̀dó sí ni wọn ti ń ba ènìyàn. Otitọ ni wọn gba orí l’ọ́wọ́ àwọn ti wọn ń bá ti wọn sì ń di ‘Akẹ́hìndé gba ẹ̀gbọ́n’, ṣugbọ́n bi wọn bá ti ń di onile ni ibi ti wọn tẹ̀dó, tàbí ti wọn ṣe àtìpó si yii, ni wọn mú díẹ̀-díẹ̀ lò nínú èdè, àti àṣà wọn nitori pe bi ewé bá pẹ́ lára ọṣẹ bi kò tilẹ di ọṣẹ yoo dà bí ọṣẹ; àti pé ti ó bá pẹ́ ti Ìjẹ̀ṣà bá ti jẹ iyán, kì í mọ òkèlè ẹ̀ bù mọ́; òkèlè ti ó yẹ kí ó máa bù nlanla yoo di ródóródó. Eyí ni ó sì ń fa ìyàtọ̀ díẹ̀-díẹ̀ nínú ìṣesí àwọn Yorùbá nibikibi ti wọn bá wà l’ónìí.
20231101.yo_3249_10	https://yo.wikipedia.org/wiki/Or%C3%ADl%E1%BA%B9%CC%80-%C3%A8d%C3%A8%20Yor%C3%B9b%C3%A1	Orílẹ̀-èdè Yorùbá	(d) Bi àwọn ọmọ Yorùbá ti ṣe ń rìn jinna sí, sí Ile-Ifẹ ni ahọ́n àwọn ẹ̀yà náà ṣe ń yàtọ̀. Awọn tó gba ọna òkun lọ ń fọ èdè Yorùbá ti ó lami, ti a sì ń dàpè ni ÀNÀGÓ, àwọn ti wọn sì gba ọna igbó àti ọ̀dàn lọ ń sọ ogidi Yorùbá, irú wọn ni a sì ń pè ni ará òkè.
20231101.yo_3249_11	https://yo.wikipedia.org/wiki/Or%C3%ADl%E1%BA%B9%CC%80-%C3%A8d%C3%A8%20Yor%C3%B9b%C3%A1	Orílẹ̀-èdè Yorùbá	Ọ̀yọ̀; Ìjẹ̀ṣà; Àkókó; Èkìtì; Ọ̀wọ̀; Oǹdó; Ìgbómìnà; Ọ̀fà; Ìlọrin; àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ. Àwọn ti o si gba ẹsẹ̀ odò lọ ni Ẹ̀gbá; Ẹ̀gbádò; Ìjẹ̀bú; Ìlàjẹ; Ikalẹ àti bẹ́ẹ̀ bẹ́ẹ̀ lọ.
20231101.yo_3254_0	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	ÌJÀ OGUN ÀGBAYÉ KÌÍNÍ Láti ọjọ́ ti aláyé ti dáyé ni àwọn ìwọ̀ búburú bí i: jàgídíjàgan, wàhálà. Rúkèrúdò ti wà nínú ìgbésí ayé ọmọ ènìyàn. Rògbòdìyàn kò yé sẹlẹ̀, bẹ́ẹ̀ nì làásìgbò kò roko ìgbàgbé. Ìdàrúdàpọ̀ nínú ẹbí, Àríyànjiyàn láàárin ọ̀rẹ́. Gbọ́nmisi, omi ò to kò yé wáyé láàárín ìlú sí ilu, abúléko sí abúléko. Gbogbo àwọn nǹkan ló ń parapọ̀ tí ó sì ń di ogun.
20231101.yo_3254_1	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	Tí a bá fi ojú sùnùkùn wo ogun àgbáyé kìíní, a óò rí wí pé gbogbo rògbòdìyàn, àjàkú akátá tó wáyé, kò sẹ̀yìn ìwà ìgbéraga, owú jíjẹ, èmi ni mo jùọ́ lọ, ìwọ lo jùmí lọ láàárín àwọn ọmọ adáríwurun. Àwọn àgbà sì bọ̀ wọ́n ní “àìfàgbà fẹ́nìkan ni kò jẹ́ káyé ó gún”. Nígbà tí ẹnìkan bá rò pé òun ló mọ nǹkan ṣe jú, èrò tòun ló tọ̀nà jù, kò sí ẹni tó gbọ́dọ̀ ta ko ohun tí òun bá sọ. Àwọn nǹkan wọ̀nyí tó máa ń bí ogun, nígbà tí elòmírà bá ta ko irúfẹ́ èèyàn bẹ́ẹ̀ tàbí kí ó jẹ gàba lé òun lórí. Bí ogun ṣe máa ń sẹlẹ̀ láàárin ìlú sí ìlú ló máa ń sẹlẹ̀ láàárín orílẹ̀-èdè sí orílẹ̀-èdè.
20231101.yo_3254_2	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	Ara àwọn nǹkan tí ó sokùn fa ogun àgbáyé àkọ́kọ́ nìyí. Ogun àgbáyé àkọ́kọ́ yìí bẹ̀rẹ̀ láàárin orílẹ̀-èdè méjì kan tí orúkọ wọn ń jẹ́ Austria-Hungary ati Serbia. Ìlú kékeré kan ní awọn orílẹ̀-èdè méjèèjì yìí ń jà lé lórí. Orílẹ̀-èdè àkọ́kọ́ ló kọ́kọ́ gba ìlú yìí lọ́wọ́ ẹ̀kẹjì nínú ogun kan tó wáyé ní ọdún 1908. Orílẹ̀-èdè kejì wá ń dún kòkò lajà láti gba ìtú yìí padà. Sáájú àsìkò yìí, àwọn ìsẹ̀lẹ̀ kan sẹ̀lẹ̀ tí ó bẹ̀rẹ̀ sí mú kí àwọn orílẹ̀-èdè àgbáyé máa ṣe gbún-ùn gbùn-ùn gbún-ùn sí ara wọn. Sáájú ogun àgbàyé kìíní, àwọn orílẹ̀-èdè ló máa ń jẹ gàba lórí àwọ́n orílẹ̀-èdè mìíràn nígbà máà, kò pẹ́ kò jìnnà tí àwọn orílẹ̀-èdè tí wọ́n ní mú sìn yìí bẹ̀rẹ̀ ń jà fún òmìnira.
20231101.yo_3254_3	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	Orílẹ̀-èdè [Belgium] gba òmìnìra ní ọdún 1830, nígbà tí ilẹ̀ [Germany] gba tiwọn ní 1871. Ìjà òmìnìra wá bẹ̀rẹ̀ sí ní ta ọ̀pọ̀lọpọ̀ orílẹ̀-èdè lólogbó, wọ́n bẹ̀rẹ̀ sí jà fún òmìnira. Àwọn orílẹ̀-èdè amúnisìn kọ́kọ́ tako èyí, síbẹ̀síbẹ̀, wọn kò rí nǹkan ṣe si èyí. Gbogbo àwọn tí wọ́n tí wọ́n ti jẹ́ gàba lé lórí bẹ̀rẹ̀ sí jà fún òmìnira. Gbogbo wọn kóra pọ̀. Bí wọ́n ṣe ń ṣe èyí ni ọ̀rọ̀ ẹlẹ́yàmẹ̀yà bẹ̀rẹ̀ sí sẹlẹ̀, àti àwọ́n ìsòro tí ó rọ̀ mọ́ ẹlẹ́yàmẹ̀yà. Àwọn nǹkan wọ̀nyí ló sokùnfà rògbòdìyàn ogun nígbà náà yàtọ̀ sí èyí, wíwá àwọn òyìnbó sí ilẹ̀ aláwò dúdú [Africa] wà lára àwọn nǹkan to sokùnfà ogun àgbáyé kìíní. Owó ló gbé àwọn òyìnbó dé ilẹ̀ aláwọ̀ dúdú, wọ́n wá ri pé yíò rọrùn fún àwọn láti rí nǹkan àlùmọ́ọ́nì tí wọ́n ń fẹ́ tí àwọn bá mú ilẹ̀ aláwọ̀ dúdú sìn. Ṣùgbọ́n nígbà tí àwọn òyìnbó wọ̀nyí dé ilẹ̀ aláwọ̀ dúdú, ìjọ̀ bèrè sí wáyé láàárin wọn lórí orílẹ̀-èdè tí oníkálukú wọn yíò mú sìn. Nígbà tí wọ́n ń pín ilẹ̀ aláwọ̀ dúdú láàárin ara wọn, bí wọn ṣe pin kò tẹ́ àwọn orílẹ̀-èdè amúnisìn kan lọ́rùn lórí bí wọ́n ṣe pín àwọn orílẹ̀-èdè aláwọ̀ dúdú láàárin ara wọn nígbà náà Àyọrísí gbogbo wàhálà yìí ló sokùnfà ogun àgbáyé àkọ́kọ́. Àwọn orílẹ̀-èdè alágbára wọ̀nyí bẹ̀rẹ̀ sí furá sí ara wọn, wọ́n sì bẹ̀rẹ̀ sí ní kó nǹkan ijà olóró jọ. Àwọn orílẹ̀-èdè kan bẹ̀rẹ̀ sí ní bá ara wọn sọ̀rẹ́ láti gbógun ti orílẹ̀-èdè mìíràn. Nígbà tí ogun yìí yóò fi bẹ̀rẹ̀, awọn orílẹ̀-èdè alágbára pín ara wọn sí ọ̀nà méjì ọ̀tọ̀ọ̀tọ̀.
20231101.yo_3254_4	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	Orílẹ̀-èdè [Germany], [Austria-Hungary] ati [Italy] wà ní ẹgbẹ́ kan, nígbà tí orílẹ̀-èdè [Britain], [France] àti [Russia] wà nínú ẹgbẹ́ kejì, Ní ọjọ́ kejìdínlógún osù kẹfà ọdún 1914 [18/6/1914] ni okùnrin kan tó ń jẹ́ Gavrilo Princip tí ó jẹ́ ọmọ ilẹ̀ Serbia sekú pa ọmọ Ọba orílẹ̀-èdè Astria-Hungary tí orúkọ rẹ̀ ń jẹ́ Francis Ferdinand ẹni tó yẹ kó di ọba ní orílẹ̀-èdè náà. Èyí kò sẹ̀yìn ìgbìyànjú Serbia láti gba àwọn ẹ̀yà tí Austria-Hungary ti kó sínú ìgbèkùn nínú ogun tí wọ́n ti jà tẹ́lẹ̀. Ikú ọmọ ọba yìí ló sokùnfà ogun àgbáyé nígbà tí orílẹ̀-èdè Astria-Hungary gbaná jẹ. Wọ́n pinnu láti gbógun ti ilẹ̀ Serbia. Bí wọ́n ṣe ń ṣe èyí ni ilẹ̀ Russia tí ó jẹ́ ọ̀rẹ́ ilẹ̀ Serbia kéde pé àwọn yíò gbógun tí ilẹ̀ Austria-Hungary. Àwọn orílẹ̀-èdè àgbáyé gbìyànjù láti pẹ̀tù sí wàhálà yìí. Ilẹ̀
20231101.yo_3254_5	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	Austria-Hungary fún ilẹ̀ Serbia ní àwọn nǹkan tó le mu ogun yìí wọlè, ṣùgbọ́n ilẹ̀ Serbia kò tẹ̀lé àwọn nǹkan wọ̀nyí. Látàrí èyí, ilẹ̀ Austria-Hungary kéde ogun lé Serbia lórí ní ọjọ́ kejìdínlọ́gbọ̀n osù kẹjọ ọdún 1914 [28/8/1914]. Bí ilẹ̀ Austria-Hungary ṣe ṣe èyí tan ni orílẹ̀-èdè Russia náà kéde ogun lé ilẹ̀ Austria-Hungary lórí. Bí ilẹ̀ Russia ṣe ṣe èyí tán ni ilè Germany kìtọ̀ fúnwọ̀n pé tí wọ́n bá danwò, àwọn yíò gbógun tìwọ́n. Nígbà tí ilẹ̀ Austria-Hungary ríbi tí ọ̀rọ̀ yìí ń tọ, wọ́n tẹsẹ̀ dúró fún ìjíròrò pẹ̀lú ilẹ̀ Russia. Ilẹ̀ Germany pàsẹ láti tú àwọn ọmọ ogun tí wọ́n ti kójọ tẹ́lẹ̀ kọ́ fún ogun yìí ká. Ilẹ Russia kọ etí ikún sí àsẹ tí ilẹ̀ Germany lórí àsẹ yìí. Èyí ló mú kí ilẹ̀ Germany kéde ogun lé ilẹ̀ Russia lórí ní ọjọ́ kìíní osù kejọ ọdún 1914 [1/8/1914]. Ní ọjọ́ kejì sí èyí ni ilẹ̀ ni ilẹ̀ France náà kéde ogun lé ilẹ̀ Germany náà lórí. Ní ọjọ́ kẹta ni ilẹ̀ Germany kéde ogun lé ilẹ̀ France lórí padà.
20231101.yo_3254_6	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	Sáájú kí ogun tó bẹ̀rẹ̀, ilẹ̀ Belgium tí kọ̀wé ránṣẹ́ sí àwọn orílẹ̀-èdè tó kù pé tí ogun bá bẹ̀rẹ̀, àwọn kò ní lọ́wọ́ síi. Gbogbo àwọn orílẹ̀-èdè wọ̀nyí sì fọwọ́ sí ìwé tí ilẹ̀ Belgium kọ síwọn. Ṣùgbọ́n nígbà tí ogun bẹ̀rẹ̀, ilẹ̀ Germany pinu láti gba ilẹ̀ Belgium kọjá láti kọ lu ilẹ̀ France. Ṣùgbọ́n ilẹ̀ Belgium kọ̀ jálẹ̀ pé àwọn ti pínú pé àwọn kò ní dá sí ìjà. Èyí mú kí ilẹ̀ Germany bínú, wọ́n sì pínú láti gbógun tí ilẹ̀ Belgium.
20231101.yo_3254_7	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	Ìpin ìlẹ̀ Germany yìí mú kí ilẹ̀ Britain dá sí ọ̀rọ̀ yìí, wọ́n kìlọ̀ fún ilẹ̀ Germany láti ro ìpin àti gbógun ti ilẹ̀ Belgium ní ẹ̀ẹ̀mejì nítorí pé gbogbo àwọn ni àwọn fi ọwọ́ si pé ilẹ̀ Belgium kò ní lọ́wọ́ si ogun yìí nítorí náà, kí wọ́n má ṣe gbógun ti ilẹ̀ Belgium. Ilẹ̀ Germany kọ̀ jálẹ̀ láti gba ọrọ yìí yẹ̀wò, èyí sì mú kí orílẹ̀-èdè Britan kéde ogun lé ilẹ̀ Germany lóri ní ọjọ́ kẹrin osù kẹjọ ọdún 1914 [4/8/1914].
20231101.yo_3254_8	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	Ilẹ̀ Turkey náà dá sí ogun yìí ní osù kẹwàá ọdún 1914. Nígbà tí ilẹ̀ France náà da si ní osù kọkànlá ọdún 1914. Báyìí ni ogun yìí di ogun àgbéyé, tí ó di ìjà àjàràn. Gbogbo àwọn orílẹ̀-èdè tí awọn orílẹ̀-èdè alágbára wọ̀nyí ń ṣe àkóso lé lórí tí wọ́n ń mú sìn pàápàá jùlọ ní ilẹ̀ adúláwọ̀ [Africa] àti ilẹ̀ Lárúbáwá ni gbogbo wọn náà múra láti gbè sẹ́yìn àwọn ọ̀gá wọn láti bá àwọn orílẹ̀-èdè yòókù jà tí èyí sì di isu atayán-an yàn-an káàkiri orílẹ̀-èdè àgbáyé.
20231101.yo_3254_9	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	Ní osù kẹrin ọdún 1917 ni ile America náà kéde ogun lé ilẹ̀ Germany lórí látàrí bí wọn ṣe kọlu àwọn ara ilẹ̀ America nínú ọkọ̀ ojú-oni ti èyí si tako ìlànà ogun jìjà. Òfin sì wà wí pé tí orílẹ̀-èdè méjì bá ń jà, àwọn ọmọ ogun ara wọn nìkan ní wọ́n dojú ìjà kọ. Orílẹ̀-èdè Germany rú òfin yìí. Èyí sì bí ilẹ̀ America nínú, ìdí nìyí tí wọ́n fi dá’ sí ogun àgbáyé ní ọdún 1917.
20231101.yo_3254_10	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	Ogun àgbáyé tó bẹ̀rẹ̀ ní ọjọ́ kejìdínlọ́gbọ̀n osù keje ọdún 1914 [28/7/1914] parí ní ọjọ́ kọkànlá osù kọ́kànlá ọdún 1918[11/11/1918] lẹ́yìn ọdún mẹ́rin, osù mẹ́ta àti ọjọ́ mẹ́rìnlá tí ogun ti bẹ̀rẹ̀. Owó tí àwọn orílẹ̀-èdè àgbáyé ná sí ogun yìí tó Ọgórùn-ún méjì Bílóọ̀nù dọ́là [Two Hundred Billons Dollas] owó ilẹ̀ America láyé ìgbà náà tí owó níyì. Bí i ogójì mílíọ̀nù [Fourty Millions] ọmọ ogun orílẹ̀-èdè àgbáyé ló bá ogun yìí lọ kí á ṣẹ̀ṣẹ̀ má sọ ti àwọn ogun ojú-oun bí i mílíọ̀nù mẹ́wàá [Ten millions] tí ó ará ìlú tá kìí ṣe sọ́jà ló sòfò nínú ogun àgbéyé yìí.
20231101.yo_3254_11	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	Síbẹ̀síbẹ̀, wàhálà tó sokùnfà ogun àgbáyé àkọ́kọ́ tí àwọn èèyàn rò pé yíò yanju tàbí níyanjú. Wàhálà yìí ló tún sokùnfà ogun àgbáyé kejì àti àwọn ogun tó tún wáyé lẹ́yìn ogun àgbáyé kìíní.
20231101.yo_3254_12	https://yo.wikipedia.org/wiki/Ogun%20%C3%80gb%C3%A1y%C3%A9%20K%C3%AC%C3%ADn%C3%AD	Ogun Àgbáyé Kìíní	Ní ìparí, ogun kìí ṣe nǹkan tí ó dára. Àwọn àgbà bọ̀ wọ́n ní "ẹni tí ogun ba pa kù ní ń ròyìn ogun". Ogun máa ń fi ọ̀pọ̀lọpọ̀ èmí àti dúkìẹ́ sòfò. Yorùbá tún bọ̀ wọ́n ní "ẹni tí sàngó bá tojú rẹ̀ jà rí kò ní báwọn bú olúkòso". Ẹnì tí Ogun bá jà lójú rẹ̀ rí, kò ní bẹ ọlọ́run kí ogun tún wáyé ní ojú òun. Ọlọ́run kò ní jẹ́ kí á ri ogun.
20231101.yo_3273_0	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cy%C3%ADs%C3%B3d%C3%AC%20n%C3%ADn%C3%BA%20%E1%BA%B8%CC%80ka-%C3%A8d%C3%A8%20%C3%8Ck%C3%A1l%E1%BA%B9%CC%80	Ìyísódì nínú Ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀	Gẹ́gẹ́ bí ìyísódì ṣe ń jẹ yọ nínu YA, Ìkálẹ̀, tíí ṣe ọ̀kan lára àwọn èka-ède Yorùbá, máa ń ṣe àmúlò oríṣiríṣi wúnrẹ̀n láti fi ìyísódì hàn. Ìyísódì lè jẹ yọ nínú ẹyọ ọ̀rọ̀ kan, ó sì tún lè jẹ yọ nínu ìhun gbólóhùn kan. Ṣíṣe àfihàn àwọn ọ̀nà lóríṣiríṣi tí ìyísódì máa ń gbà wáyé nínu ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀ gan-an ló jẹ wá lógún nínu iṣẹ́ yìí.
20231101.yo_3273_1	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cy%C3%ADs%C3%B3d%C3%AC%20n%C3%ADn%C3%BA%20%E1%BA%B8%CC%80ka-%C3%A8d%C3%A8%20%C3%8Ck%C3%A1l%E1%BA%B9%CC%80	Ìyísódì nínú Ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀	Àkíyèsí fí hàn pé irúfẹ́ ọ̀rọ̀ méjì ló wà: ọ̀rọ̀ ìpìlẹ̀ (èyí ti a kò ṣẹ̀dá) àti ọ̀rọ̀ aṣẹ̀dá. Àwọn ọ̀rọ̀ ìpìlẹ̀ kan wà tó jẹ́ wí pé wọ́n ní ìtumọ̀ ìyísódì nínú. Irúfẹ́ ọ̀rọ̀ ìpìlẹ̀ bẹ́ẹ̀ ni rárá. Rárá jẹ́ òdi bẹ́ẹ̀ ni. Ó máa ń dúró gẹ́gẹ́ bíi ìdáhùn gbólóhùn ìbéère
20231101.yo_3273_2	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cy%C3%ADs%C3%B3d%C3%AC%20n%C3%ADn%C3%BA%20%E1%BA%B8%CC%80ka-%C3%A8d%C3%A8%20%C3%8Ck%C3%A1l%E1%BA%B9%CC%80	Ìyísódì nínú Ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀	Irúfẹ́ ọ̀rọ̀ kejì ni ọ̀rọ̀ aṣẹ̀dá. Àwọn yìí ni ọ̀rọ̀ tí a ṣẹ̀dá tí wọ́n sì ń fún wa ní òye ìyísódì. A pé àwọn ọ̀rọ̀ yìí ní ọ̀rọ̀ aṣẹ̀dá, nítorí pé wọn kì í ṣe ọ̀rọ̀ oní-mọ́fíìmù kan. Tí a bá fẹ́ ṣẹ̀dá àwọn ọ̀rọ̀ yìí, a máa ń lo mọ́fíìmù ìsẹ̀dá mọ́ ọ̀rọ̀ ìpìlè, èyí tó jẹ́ pé ọ̀rọ̀-ìṣe ló máa ń jẹ; àkànpọ̀ àwọn méjéèjì máa ń yọrí sí ọ̀rọ̀-orúkọ. Fún àpẹẹrẹ:
20231101.yo_3273_3	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cy%C3%ADs%C3%B3d%C3%AC%20n%C3%ADn%C3%BA%20%E1%BA%B8%CC%80ka-%C3%A8d%C3%A8%20%C3%8Ck%C3%A1l%E1%BA%B9%CC%80	Ìyísódì nínú Ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀	Bí a bá fẹ́ ṣẹ̀dá gbólóhùn àkíyèsí alátẹnumọ́, fọ́nrán ìhun tí a bá fẹ́ pe àkíyèsí sí ni a ó gbé sí iwájú gbólóhùn ìpìlẹ̀. Ọ̀nà tí à ń gbà ṣe èyí ni pé a ó fi ẹ̀rún ní sí èyìn fọ́nrán ìhun náà tí a fẹ́ pe àkíyèsí sí. Àwọn fọ́nrán ìhun tí a lè ṣe bẹ́ẹ̀ gbé sí iwájú ni: òlùwà, àbọ̀, kókó gbólóhùn, ẹ̀yán, àpólà-atọ́kùn. Àwọn fọ́nrán ìhun tí a lè pe àkíyèsí sí yìí ni a lè yí sódì. A ó ṣe àgbéyẹ̀wò wọn ní ọ̀kọ̀ọ̀kan.
20231101.yo_3273_4	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cy%C3%ADs%C3%B3d%C3%AC%20n%C3%ADn%C3%BA%20%E1%BA%B8%CC%80ka-%C3%A8d%C3%A8%20%C3%8Ck%C3%A1l%E1%BA%B9%CC%80	Ìyísódì nínú Ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀	Bí ó ṣe jẹ́ wí pé a lè pe àkíyèsí alátẹnumọ́ sí olùwà nínu gbólóhùn, bẹ́ẹ̀ náà ni a lè ṣe ìyísódì fún un. Ée ṣe ni wúnrẹ̀n tí ẸI máa ń lò fún ìyísódì Olùwà nínu gbólóhùn àkíyèsí alátẹnumọ́. Sùgbọ́n nínu YA, ọ̀nà méjì ni a lè gbà ṣe ìyísódì fọ́nrán ìhun tí a pẹ àkíyèsí sí. A lè lo atóka ìyísódì kọ́ tàbí kì í se. Fún àpẹẹrẹ:
20231101.yo_3273_5	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cy%C3%ADs%C3%B3d%C3%AC%20n%C3%ADn%C3%BA%20%E1%BA%B8%CC%80ka-%C3%A8d%C3%A8%20%C3%8Ck%C3%A1l%E1%BA%B9%CC%80	Ìyísódì nínú Ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀	A ṣe àkíyèsí pé rín ni atọ́ka àkíyèsí alátẹnumọ́ nínu ẸI. Tí a bá sì ti ṣe ìyisódì fọ́nrán ìhun tí a pe àkíyèsí sí, atọ́ka àkíyèsí alátẹnumọ́ náà kì í jẹ yọ mọ́.
20231101.yo_3273_6	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cy%C3%ADs%C3%B3d%C3%AC%20n%C3%ADn%C3%BA%20%E1%BA%B8%CC%80ka-%C3%A8d%C3%A8%20%C3%8Ck%C3%A1l%E1%BA%B9%CC%80	Ìyísódì nínú Ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀	Pípe àkíyèsí alátẹnumọ́ sí àbọ̀ nínu gbólóhùn fara jọ ìgbésẹ̀ ti Olùwà. Ìyàtọ̀ tó kàn wà níbè ni pé tí a bá ti gbé àbọ̀ síwájú, ààye rẹ̀ yóò sófo.
20231101.yo_3273_7	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cy%C3%ADs%C3%B3d%C3%AC%20n%C3%ADn%C3%BA%20%E1%BA%B8%CC%80ka-%C3%A8d%C3%A8%20%C3%8Ck%C3%A1l%E1%BA%B9%CC%80	Ìyísódì nínú Ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀	Tí a bá fẹ́ pe àkíyèsí alátẹnumọ́ sí kókó gbólóhùn, a máa ń ṣe àpètúnpè ẹlẹ́bẹ fún ọ̀rọ̀-ìṣe. Bí a ṣe ń ṣe èyí ni pé a ó ṣe àpètúnpè kọ́nsónáǹtì àkọ́kọ́ ti ọ̀rọ̀-ìṣe náà kí a tó wá fi fáwẹ̀lì /i/ Olóhùn òkè sí ààrin kọ́ńsónáǹtì méjéèjì. Fún àpẹẹrẹ:
20231101.yo_3273_8	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cy%C3%ADs%C3%B3d%C3%AC%20n%C3%ADn%C3%BA%20%E1%BA%B8%CC%80ka-%C3%A8d%C3%A8%20%C3%8Ck%C3%A1l%E1%BA%B9%CC%80	Ìyísódì nínú Ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀	Ọ̀nà tí a ń gbà yí èyán sódì nínu gbólóhùn àkíyèsí alátẹnumọ́ yàtọ̀ díẹ̀ sí tí àwọn fọ́nrán ìhun yòókù. Ìgbésẹ̀ kan wà tí a máa ń ṣe fún èyán tí a pe àkíyèsí alátẹnumọ́ sí nígbà tí a bá fẹ́ ṣe ìyísódì rẹ̀.
20231101.yo_3273_9	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cy%C3%ADs%C3%B3d%C3%AC%20n%C3%ADn%C3%BA%20%E1%BA%B8%CC%80ka-%C3%A8d%C3%A8%20%C3%8Ck%C3%A1l%E1%BA%B9%CC%80	Ìyísódì nínú Ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀	A lè yíi sódì nínu àpólà-orúkọ tí ó ń yán, a sì tún lè yíi sódì láìbá àpólà-orúkọ tó ń yán rín. Tí èyí bá máa wáyé, a gbọdọ̀ sọ ẹ̀yán náà di awẹ́-gbólóhùn asàpèjúwe, kí á tó yíi sódì. Yí ni atọ́ka awẹ́-gbólóhùn asàpèjúwẹ nínu ẸI. Àpẹẹrẹ ìyísódì ẹ̀yán tó dá dúró láìba ọ̀rọ̀-orúkọ tó ń yán rìn ni:
20231101.yo_3273_10	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cy%C3%ADs%C3%B3d%C3%AC%20n%C3%ADn%C3%BA%20%E1%BA%B8%CC%80ka-%C3%A8d%C3%A8%20%C3%8Ck%C3%A1l%E1%BA%B9%CC%80	Ìyísódì nínú Ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀	Gẹ́gẹ́ bí àwọn fọ́nrán ìhun yòókù ṣe máa di gbígbe síwájú nígbà tí a bá fẹ́ pe àkíyèsí alátẹnumọ́ sí wọn, àpólà-àpọ́nlé náà máa ń di gbígbé wá síwájú nígbà tí a bá fẹ́ pe àkíyèsí alátẹnumọ́ sí i.
20231101.yo_3273_11	https://yo.wikipedia.org/wiki/%C3%8Cy%C3%ADs%C3%B3d%C3%AC%20n%C3%ADn%C3%BA%20%E1%BA%B8%CC%80ka-%C3%A8d%C3%A8%20%C3%8Ck%C3%A1l%E1%BA%B9%CC%80	Ìyísódì nínú Ẹ̀ka-èdè Ìkálẹ̀	Oríṣiríṣi iṣẹ́ ni àpọ́là-àpọ́nlé máa ń ṣe nínu gbólóhùn: àwọn kan máa ń sọ ibi tí ìṣe inú gbólóhùn náà ti wáyé; àwọn kan sì máa ń sọ ìdí tí ìṣèlẹ̀ náà fi wáyé.

Subsets and Splits

No community queries yet

The top public SQL queries from the community will appear here once available.